مطالب مرتبط با کلیدواژه

تعاونی تولید


۱.

تحلیلی بر تعاونی های مرزنشینان و جایگاه ساختاری و عملکردی آن در سیستان و بلوچستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی ۱۳۸۴ شماره ۵۱

کلیدواژه‌ها: ساختار عملکرد تعاون مرزنشینان تعاونی تولید تعاونی های توزیع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱۲
تعاونی های مرزنشینان از گذشته‌های دور به طور غیررسمی و ازسال 1344 به طور رسمی در کشور فعّال بوده‌اند؛ لیکن علیرغم گشایش‌هایی که در توسعة فعّالیّت آنها به لحاظ ساختاری و قانونی فراهم شده، کماکان محدودیّت سقف ارز تخصیصی و همچنین محدود بودن اقلام کالاهای صادراتی و وارداتی که این تعاونی ها می‌توانند مبادله نمایند، در کنار سایر محدودیّت‌های اداری- اجرایی، از کارایی آنها کاسته و عملاً نقش آنها را در بازرگانی خارجی کشور کمرنگ نموده است. این تعاونی ها در استان سیستان و بلوچستان عمدتاً پس از انقلاب اسلامی شکل گرفته و هم‌اینک تعداد آنها به 32 تعاونی با سرمایه‌ای بالغ بر هشت میلیارد ریال رسیده و شاهد توسعة فعّالیّت اقتصادی و تجاری آن در این استان می‌باشیم. با این وجود ارزش کل کالاهای صادراتی این تعاونی ها حدود 31 میلیون دلار در سال 1379 بوده که در مقایسه با مجموع صادرات غیرنفتی کشور در آن سال (حدود 5/4 میلیارد دلار) رقم بسیار ناچیزی است،‌و بیانگر محدودیّت‌های ساختاری- عملکردی این گونه تعاونی ها می‌باشد. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق به منظور توسعة فعّالیّت و افزایش نقش تعاونی های مرزنشینان در بازرگانی کشور، مهم ترین گام برنامه ریزی و سیاستگذاری‌های لازم به منظور ایجاد تحّول ساختاری در این تعاونی ها و سوق دادن آن به تولیدی شدن، به جای توزیعی بودن صرف می‌باشد. این مهم ضمن ایجاد اشتغال بیشتر، حرکتی مهم در جهش صادرات تعاونی های مرزنشین نیزخواهد بود. کارکردهایی از قبیل افزایش سقف ارز تخصیصی، بهبود روش ها، ثبات و پایداری قوانین و مقرّرات، کاهش عوارض و مالیات، حذف بوروکراسی‌های زاید، و ایجاد هماهنگی میان سازمانی می‌تواند به پایداری ساختار و عملکرد اقتصادی ـ تجاری تعاونی های مرزنشینان و ارتقاء جایگاه آن در بازرگانی خارجی کشور بیش از پیش منجر گردد
۲.

بررسی برخی ابعاد اقتصادی و اکولوژیکی تعاونیهای کشاورزی: مطالعه موردی استان مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و توسعه کشاورزی سال بیست و ششم سال ۱۳۹۱ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: تعاونی تولید منابع تولید استفاده بهینه و آموزش های مهارتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۱ تعداد دانلود : ۵۳۴
مطالعه حاضر به منظور بررسی برخی ابعاد اقتصادی (هزینه های تولید، رشد مکانیزاسیون، تغییر عملکرد در واحد سطح، تغییر سطح زیرکشت محصولات و بازدهی منابع تولید) و اکولوژیکی (حفظ محیط زیست با جلوگیری از تخریب و فرسایش خاک و استفاده مناسب از سم وکودهای شیمیایی) ناشی از تاسیس تعاونیهای تولید روستائی استان مرکزی بر اعضاء و نیز محیط حوزه عمل آن ها، با روش پیمایشی_پس رویدادی (با استفاده از پرسش نامه با ضریب پایایی 78 درصد و مقایسه وضعیت تولید محصول توسط بهره برداران عضو قبل و بعد از عضویت در تعاونی ها) انجام شده است. نتایج مطالعه نشان داد: تشکیل تعاونیها، موجب افزایش سطح بهره گیری اعضاء از ادوات مکانیزه (آماده سازی 89/5، کاشت 77/0، داشت 86/1 و ادوات تکمیلی63/4 هکتار)، افزایش سطح زیرکشت محصولات اعضاء به خصوص چغندرقند، سیب زمینی، لوبیا و جوآبی از 05/8-38/1 برابر (در مقایسه با سایر نقاط استان)، افزایش عملکرد محصولات اعضاء تعاونیها (گندم آبی6/0، گندم دیم 97/0، لوبیا 37/0، جوآبی 18/. و علوفه 6/1تن درهکتار) شده است. ولی در افزایش بازدهی آب مزارع و کاهش فرسایش آبی خاک اراضی اعضاء، موفقیت لازم را نداشته اند. متوسط مصرف کود ازته اعضاء در گندم آبی، جوآبی، سیب زمینی، کلزا و چغندرقند از متوسط توصیه آزمایشگاه کمتر، ولی در لوبیا بیش از دو برابر بوده است. متوسط مصرف کودهای فسفاته در گندم آبی، سیب زمینی، لوبیا و کلزا به ترتیب 2، 5/3، 2 و3/1 برابر توصیه آزمایشگاه و مصرف کودهای پتاسه در گندم و جوآبی، سیب زمینی، لوبیا، کلزا و چغندرقند به ترتیب کمتر از 25/0، 13/0، 5/0، 1/0 ، 13/0و 2/0 برابر مقدار توصیه آزمایشگاه بوده است. متوسط مصرف سموم شیمیایی در مزارع اعضاء نیز از مقدار توصیه علمی کمتر بوده است. بنابراین گرچه تعاونی های مورد مطالعه در افزایش عملکرد محصولات و درآمد اعضاء موثر بوده اند؛ ولی در استفاده بهینه از منابع تولید و نهاده ها مانند سموم وکودهای شیمیایی و همچنین حفظ محیط زیست نقش موثری نداشته اند؛ که توسعه آموزش های مهارتی بهره برداران عضو تعاونی ها برای استفاده بهینه از منابع و نهاده های تولیدی، افزایش مشارکت اعضاء در فعالیت های مختلف تعاونی و ارئه خدمات پشتیبانی بیشتر به اعضاء از پیشنهادات محققین است.
۳.

مؤلفه های اقتصادی شرکت های تعاونی تولید کشاورزی از دیدگاه دست اندرکاران: چالش ها و راهکارها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال هفدهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: کشاورزی تعاونی تولید نظام بهره برداری مؤلفه های اقتصادی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی روستایی و عشایر
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی اقتصادی
تعداد بازدید : ۸۵۶ تعداد دانلود : ۵۵۲
تعاونی های تولید کشاورزی، با بیش از پنج دهه قدمت، از نظام های بهره برداری باسابقه کشور بوده که در روند انجام فعالیت ها و برنامه های خود با چالش ها و مشکلات فراوان روبه رو شده است. از این رو، هدف مطالعه حاضر بررسی مؤلفه های اقتصادی شرکت های تعاونی تولید کشاورزی از دیدگاه دست اندرکاران بود. جامعه آماری تحقیق را اعضای هیئت مدیره شرکت های تعاونی تولید شش استان دربرمی گرفت. حجم نمونه با استفاده از رابطه کوکران 79 نفر تعیین شد. نتایج رگرسیون چندگانه و ضریب همبستگی نشان داد که از میان متغیرهای مورد مطالعه، سازگاری فناوری های به کارگرفته شده در تعاونی، کمک های فنی و اعتباری دولت، عرضه کود و سم و تأمین نهاده های مورد نیاز کشاورزان، بیمه کشاورزی (از جمله زراعی، دامی، و شیلاتی)، اعتبارات یکپارچگی اراضی، تأمین حامل های انرژی، و خرید تضمینی محصولات تولیدی در دستیابی به اهداف شرکت های تعاونی تولید مؤثرند؛ همچنین، کم توجهی به شرکت های تعاونی در طرح هدفمند کردن یارانه ها، کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش، عدم همکاری بانک ها در زمینه تسهیلات تکلیفی و بالا بودن سود تسهیلات بانکی برای تشکیل شرکت های تعاونی از جمله موانع و مشکلات پیش روی این شرکت ها شناخته شدند. عمل به بند «و» ماده 143 و ماده 146(1) برنامه پنج ساله پنجم توسعه کشور در راستای توسعه فعالیت تعاونی های تولید از پیشنهادهای پژوهش حاضر است.
۴.

ارزیابی عملکرد تعاونی های تولید روستایی با رویکرد توسعه کشاورزی پایدار (مطالعه موردی: شهرستان نیشابور)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی روستایی سال چهارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: کشاورزی پایدار تعاونی تولید شهرستان نیشابور خدمات زیرساختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۰ تعداد دانلود : ۷۳۵
هدف: هدف اصلی این مقاله ارزیابی عملکرد تعاونی های تولید در ارائه خدمات زیرساختی به روستاهای تحت پوشش و تحلیل تأثیر آن در توسعه کشاورزی پایدار در شهرستان نیشابور است. روش: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و گردآوری اطلاعات به صورت میدانی و اسنادی صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل کشاورزان عضو تعاونی های تولید روستایی از 12 روستای دارای تعاونی تولید در سطح شهرستان نیشابور است. ابتدا عملکرد تعاونی های تولید در ارائه خدمات زیرساختی توسعه کشاورزی به روستاهای تحت پوشش با استفاده از 11 شاخص از طریق تکنیک تاپسیس، ارزیابی، مقایسه و رتبه بندی شده اند. سپس پایداری کشاورزی در قالب 13 شاخص اقتصادی، 16 شاخص اجتماعی و 20 شاخص زیست محیطی به تفکیک روستاهای تحت پوشش تعاونی ها، مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد تعاونی های تولید فوشنجان، سیمرغ 5 و سیمرغ 4 با سطح عملکرد 896/0، 471/0 و 398/0 نسبت به سایر تعاونی های شهرستان، خدمات فنی و زیرساختی بیشتری را به روستاهای تحت پوشش خود ارائه داد ه اند و پایداری کشاورزی در این روستاها بالاتر از سایر روستاهاست. بررسی میانگین پایداری در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در روستاهای تحت پوشش تعاونی ها، به ترتیب 74/2، 33/3 و 41/2 به دست آمد که نشان می دهد تعاونی ها در زمینه پایداری اجتماعی بیش از حد متوسط، اما در زمینه پایداری اقتصادی کمی کمتر از متوسط و در مورد پایداری زیست محیطی ضعیف عمل نموده اند. همچنین ضریب همبستگی اسپیرمن، میان رتبه تعاونی ها از نظر ارائه خدمات به روستاها و رتبه پایداری کشاورزی در ابعاد مختلف، نشان دهنده رابطه مستقیم و معنادار میان ارائه خدمات و افزایش پایداری در بعد اقتصادی و اجتماعی پایداری است. محدودیت ها/ راهبردها: عمده ترین محدودیت تحقیق فقدان آمار و اطلاعات کافی در مورد تعاونی های تولید و عملکرد آن ها در چند سال گذشته بوده است. راهکارهای عملی: توسعه تعاونی های تولید قبل از آن که به تعاونی و اعضا تعاونی مربوط باشد به میزان حمایت تخصصی و تکنولوژیکی دولت بستگی دارد. اصالت و ارزش: در این تحقیق، ابتدا عملکرد تعاونی های تولید در روستاهای تحت پوشش مورد بررسی قرار گرفته و سپس تأثیر تعاونی ها به عنوان یک نظام بهره برداری مناسب که می تواند بر کم و کیف عملکرد کشاورزی اثر بگذارد بررسی شده است.
۵.

نقش تعاونی های تولید در توسعه روستایی با تأکید بر ابعاد کیفیت زندگی: مطالعه موردی دهستان رحمت بخش سیدان، شهرستان مرودشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و یکم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ 145 - 167

کلیدواژه‌ها: تعاونی تولید توسعه روستایی کیفیت زندگی رحمت (دهستان) سیدان (بخش)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۴۱۴
در تحقیق حاضر، با رویکرد توصیفی تحلیلی، به بررسی و تحلیل نقش تعاونی های تولید در توسعه روستایی با تأکید بر کیفیت زندگی پرداخته شد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه سرپرستان خانوار روستایی عضو تعاونی تولید دهستان رحمت بخش سیدان بود. حجم جامعه نمونه از طریق رابطه کوکران 274 نفر به دست آمد. برای آزمون فرضیات، از روش های کولموگروف- اسمیرنف، آزمون تی با دو نمونه مستقل و آزمون من ویتنی استفاده شد. نتایج نشان داد که به جز بعد محیطی در سایر ابعاد مورد بررسی (اقتصادی، اجتماعی و زیرساختی) تفاوت معنی دار بین دو گروه عضو و غیرعضو تعاونی تولید وجود دارد، و نقش تعاونی ها در بهبود کیفیت زندگی روستاییان مفید و مؤثر است.
۶.

بررسی نظام های نوین بهره برداری از آب در شبکه های آبیاری و زهکشی استان خوزستان

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه سال پنجم بهمن ۱۳۹۹ شماره ۸ (پیاپی ۲۸)

کلیدواژه‌ها: تعاونی آب بران توزیع آب شرکت سهامی زراعی تعاونی تولید کشت و صنعت و نظام نوین آب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۹ تعداد دانلود : ۳۰۳
در چند دهه اخیر پس از انقلاب اسلامی، مدیریت آب توسط دولت به گونه ای بوده است که در بیشتر مواقع بر توسعه منابع آبی تأکید شده، ولی به ایجاد و توسعه شبکه های آبیاری توجه چندانی نشده است. علاوه بر این، در زمینه ای تحت پوشش شبکه های آبیاری، به موضوع مدیریت، بهره برداری، نگهداری شبکه ها و امکان مشارکت کشاورزان عنایت لازم صورت نگرفته است. درنتیجه عملکرد شبکه های آبیاری ازنظر کارایی و بهره وری بسیار کمتر از میزان پیش بینی شده در برنامه ریزی ها و مطالعات توجیهی طرح ها بوده است. در سال 1370 در پی توافقی بین وزارتخانه های نیرو، کشاورزی و سازمان برنامه وبودجه، به منظور جلب مشارکت مصرف کنندگان آب، شرکت های بهره برداری از شبکه های آبیاری تشکیل شدند. اگرچه تشکیل شرکت های بهره برداری در ابتدا مبتنی بر انتقال سهام و در نهایت مالکیت شبکه ها به مردم بود، ولیکن نه تنها گام مؤثری در جهت تهیه و تصویب مقررات و قوانین ضروری برداشته نشد، بلکه عملاً با تقسیم سهام شرکت ها بین چند شرکت بهره برداری و تعاونی های کارکنان دولت و یا سایر شرکت های وابسته به سازمان آب منطقه ای، این شبکه ها تحت مالکیت و مدیریت دولتی و به طور مستقیم متکی به سازمان های آب منطقه ای باقی ماند. این مطالعه که به صورت مروری تدوین شده است تلاش دارد با بررسی نظام های بهره برداری نوین، توصیه های کاربردی در اصلاح و ایجاد تحول در نظام های بهره برداری فعال در ایران ارائه نماید.
۷.

امکان سنجی تشکیل تعاونی تولید مبتنی بر کشاورزی سبز میان زنان روستایی استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۴ 93 - 118

کلیدواژه‌ها: امکان سنجی تعاونی تولید محصولات سبز اشتغال زنان فقرزدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۰
تعاونی های بخش کشاورزی یکی از مهم ترین جلوه های مشارکت سازمان یافتۀ کشاورزان روستایی در امور اقتصادی و اجتماعی به شمار می روند که در افزایش اشتغال، تولید و ارتقای سطح درآمد و وضعیت اجتماعی روستاییان مؤثرند؛ لذا این پژوهش با هدف امکان سنجی تشکیل تعاونی تولید مبتنی بر محصولات سبز به منظور اشتغال زنان و فقرزدایی در استان ایلام در سال 97 انجام گرفت. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی آن را 3 نفر از صاحب نظران و استادان گروه کارآفرینی و توسعۀ روستایی دانشگاه ایلام تأیید کردند و پایایی پرسش نامه از طریق محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ (86/0) قابل قبول برآورد شد. جامعۀ آماری این پژوهش را زنان روستایی استان ایلام با جمعیت 89895 نفر تشکیل دادند و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 196 نفر برآورد شد که 200 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. نتایج توصیفی و استنباطی نشان داد مناطق مورد مطالعه از نظر ابعاد آموزش و مهارت آموزی، زنجیرۀ تأمین، اجتماعی، فنی، حمایت و اقتصادی، آمادگی تشکیل تعاونی تولید محصولات سبز و ارگانیک را میان زنان روستایی استان ایلام دارند؛ لذا با توجه به نتایج، پیشنهاد می شود سازمان های حمایتی زمینۀ تشکیل تعاونی تولید محصولات سبز و ارگانیک را در استان ایلام فراهم سازند و با کمک به تشکیل تعاونی محصولات سبز و ارگانیک برای زنان روستایی، راهکاری برای حل معضل بیکاری و کاهش فقر در مناطق روستایی ایجاد کنند.
۸.

تعیین راهبردهای مناسب برای بازاریابی و صادرات محصولات کشاورزی در تعاونی های تولید منطقۀ آزاد ماکو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۵ 53 - 80

کلیدواژه‌ها: بازاریابی تعاونی تولید صادرات راهبرد سوات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۲۲۰
با اینکه صادرات محصولات کشاورزی در ایران از جایگاه مهمی در اقتصاد ملی برخوردار است اما تعاونی های تولید بخش کشاورزی در زمینه بازاریابی و صادرات محصولات ناموفق بوده اند. هدف مطالعه ی حاضر تعیین راهبرد یا راهبردهای مناسب برای بازاریابی و صادرات محصولات کشاورزی تعاونی های تولید کشاورزی واقع در منطقه آزاد تجاری صنعتی ماکو بود. نوع تحقیق کاربردی بوده که به روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه آماری شامل مدیران عامل و اعضاء هیئت مدیره تعاونی های تولید و کارشناسان خبره بود که به شیوه سرشماری 40 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. با استفاده از ماتریس های داخلی و خارجی و ماتریس تحلیلی SWOT نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدیدهای پیش روی تعاونی اولویت بندی و سپس راهبرد مناسب شناسایی شد. با توجه به نتایج بررسی، در مجموع تعاونی های تولید در زمینه بازاریابی و صادرات محصولات کشاورزی 12 قوت در برابر 20 ضعف و 13 فرصت در مقابل 13 تهدید داشتند. بر اساس نتایج استراتژی محافظه کارانه- بازنگری برای استفاده از فرصت ها و رفع نقاط ضعف شناسایی شد. راهبردهای پیشنهادی عبارت بودند از: استفاده از سرمایه گذاران برای ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی؛ بهره گیری از فناوری های نوین تولید؛ به کارگیری کارکنان و مدیران متخصص در تعاونی های تولید؛ اعطاء تسهیلات بانکی با شرایط ویژه به صادرکنندگان محصولات کشاورزی؛ انجام تحقیقات بازاریابی؛ ارتقاء کمی و کیفی محصولات کشاورزی؛ و تأمین به موقع نهاده های تولیدی
۹.

بررسی دیدگاه اعضای شرکت تعاونی تولیدی دامشهر سپیدکوه خرم آباد در زمینه موانع و مشکلات فراروی توسعه تعاونی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی دوره جدید سال بیست و سوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۰ 1 - 28

کلیدواژه‌ها: تعاونی تولید توسعه دامشهر خرم آباد موانع مالی و اعتباری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۱۳۱
   هدف این مقاله بررسی دیدگاه اعضای شرکت تعاونی تولیدی دامشهر سپیدکوه شهرستان خرم آباد لرستان درباره موانع و مشکلات فراروی توسعه آنهاست. این تحقیق از نوع توصیفی بوده و با استفاده از روش پیمایشی در سال 1390 انجام شده است. جامعه آماری مورد نظر کلیه اعضای فعال در امر تولید شیر شرکت تعاونی دامشهر سپیدکوه را در برمی گیرد (81N=). برای جمع آوری اطلاعات از روش تمام شماری استفاده و درنهایت 64 پرسشنامه جمع آوری و تجزیه و تحلیل شد (64n=). ابزار اصلی این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته بوده است که روایی صوری آن با نظرخواهی از استادان و کارشناسان صاحب نظر حوزه تعاونی دام تعیین شد. برای به تعیین پایایی پرسشنامه نیز از آزمون مقدماتی استفاده شد که ضریب آلفای محاسبه شده بین 78/0 تا 89/0 به دست آمد. بر اساس نتایج این تحقیق، مشکلات در قالب شش محور دسته بندی شدند. اعضای شرکت تعاونی تولیدی بر روی موانع مالی و اعتباری به عنوان اولویت اول توافق داشتند. در این راستا مشخص شد همبستگی معنی داری بین متغیر های "موانع مالی و اعتباری"، "موانع دیوانسالاری و مدیریتی"، "موانع نیروی انسانی و عاطفی"، "موانع فنی و تجهیزاتی" و "موانع ایمنی و امنیتی" با متغیر وابسته تحقیق (دیدگاه اعضا نسبت به موانع و مشکلات) وجود دارد، در حالی که همبستگی معنی داری بین "موانع تسهیلاتی و خدماتی" و دیدگاه اعضا نسبت به موانع و مشکلات مشاهده نشد. نتایج تجزیه و تحلیل رگرسیون به روش توأم نیز مشخص کرد که این متغیر ها نزدیک به 74 درصد از تغییرات نگرش را تبیین کرده اند. در نهایت بر اساس نتایج، توصیه هایی برای توسعه تعاونی تولیدی دامشهر ارائه شد.
۱۰.

بررسی میزان توجه تعاونیهای تولید کشاورزی شهرستان کرج به ابعاد کشاورزی پایدار از دیدگاه ارکان تعاونیها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال اول زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ 103 - 123

کلیدواژه‌ها: کشاورزی پایدار تعاونی تولید تولیدکشاورزی شهرستان کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۱۹۹
هدف کلی این پژوهش،بررسی میزان توجه تعاونیهای تولید کشاورزی شهرستان کرج به ابعاد کشاورزی پایدار از دیدگاه ارکان تعاونی مدیران است.  جامعه آماری تحقیق را ارکان تعاونیهای فعال تولید بخش کشاورزی در سطح شهرستان کرج در برمی گیرند (N=1120). با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران و با وارد کردن انحراف معیار متغیر وابسته تحقیق (دستیابی به کشاورزی پایدار) 177 نفر از جامعه آماری  به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه ای بوده که روایی آن را  پانل متخصصان و پایایی آن را ضریب آلفای کرونباخ تأیید کردند.  تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار SPSSwin18 انجام شد. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که بالاترین میزان توجه یا عملکرد تعاونیها در دستیابی به کشاورزی پایدار در ابعاد  اجتماعی و کمترین توجه به بعد زیست محیطی – اکولوژیکی بوده است.  همچنین نتایج آزمون  همبستگی نشان داد که رابطه مثبت و معنی داری بین میزان توجه به ابعاد کشاورزی پایدار با میزان دستیابی به آن در سطح یک درصد وجود دارد. علاوه بر این، نتایج تحلیل رگرسیون به روش گام به گام نشان داد که بعد زیست محیطی - اکولوژیکی، بعد اجتماعی و بعد فرهنگی قادرند 1/66 درصد از واریانس متغیر وابسته تحقیق را تبیین کنند.
۱۱.

ارزیابی تطبیقی موفقیت شرکت های تعاونی تولید روستایی با دیگر نظام های بهره برداری کشاورزی (مطالعه موردی: شهرستان های کاشان و آران و بیدگل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال چهارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۴ 61 - 87

کلیدواژه‌ها: نظام های بهره برداری کشاورزی تعاونی تولید ارزیابی تطبیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳ تعداد دانلود : ۲۵۴
تحقیق کمی حاضر با هدف ارزیابی تطبیقی موفقیت تعاونی های تولید روستایی در مقایسه با دیگر نظام های بهره برداری کشاورزی انجام شد. جامعه آماری این تحقیق بهره برداران بخش کشاورزی شهرستان های کاشان، آران و بیدگل بودند(2700=N) که تعداد 486 نمونه به صورت طبقه ای تناسبی از بین 5 نوع نظام بهره برداری و سه منطقه جغرافیایی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساز بود که روایی آن از طریق پانل متخصصان و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. داده ها و اطلاعات به دست آمده از طریق مطالعات میدانی و تکمیل پرسش نامه ها با استفاده از نرم افزار 16SPSS و بهره گیری از آماره های توصیفی، آزمون ANOVA و دانکن تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که تعاونی های تولید روستایی از نظر تمام شاخص های مورد ارزیابی(اجتماعی، فنی، اقتصادی و مدیریتی) با دیگر نظام های بهره برداری کشاورزی دارای تفاوت معنی داری است به گونه ای که از نظر شاخص اجتماعی و فنی در رتبه اول و از لحاظ شاخص اقتصادی و مدیریتی پس از نظام تجاری در رتبه دوم قرار دارد.
۱۲.

امکان سنجی استقرار تعاونی های آب بران در استان گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۵ 65 - 89

کلیدواژه‌ها: تشکل آب بران تحلیل سلسله مراتبی تعاونی تولید تعاونی روستایی نظام سنتی استان گیلان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۳۹
پژوهش حاضر با هدف امکان سنجی ایجاد تعاونی های آب بران در استان گیلان با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) صورت گرفت. تحقیق حاضر از نوع توصیفی بوده که با استفاده از فن  پیمایش و از طریق نمونه گیری هدفمند نسبت به جمع آوری داده ها اقدام شد. با توجه به پیشینۀ سازمان ها و نظام های مشارکتی، سه نظام سنتی، تعاونی تولید و تعاونی روستایی از طریق مطالعات کتابخانه ای به عنوان گزینه های رقیب به کار رفتند. با توجه به تکنیک تحلیل داده ها و انتخاب مناسب ترین گزینه برای نظام مشارکتی آبیاری، سه معیار اصلی با عنوان معیار اجتماعی، معیار اقتصادی و معیار نگرشی بهره برداران شناسایی و برای هر یک از معیارها نیز چهار زیرمعیار شناسایی شد. سپس ساختار سلسله مراتبی مسئله تحقیق ترسیم و بر اساس آن سه نوع پرسش نامه تدوین گردید. در گام بعد، فهرستی از افراد متخصص و خبره (کارشناسان و کشاورزان خبره و پیشرو)، که دارای تحصیلات و یا تجربۀ کاری در رابطه با موضوع مورد تحقیق بودند، تهیه شد و سرانجام 22 نفر از آن ها برای مصاحبه و تکمیل پرسش نامه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک نرم افزار Super Decision صورت گرفت. نتایج نشان داد که براساس تمامی معیارها و زیرمعیارهای مورد بررسی، نظام تعاونی تولید با وزن نهایی 421/0 بالاترین اولویت را دارد. بنابراین، نظام تعاونی مناسب ترین گزینه برای ایجاد تشکل آب بران در استان گیلان است. نظام سنتی با وزن نهایی 306/0 اولویت دوم و تعاونی روستایی با وزن نهایی 273/0 اولویت سوم برای ایجاد تشکل یادشده اند. از سوی دیگر، زیرمعیارهای اجتماعی بیشترین اثر را بر نظام سنتی و سپس زیرمعیارهای اقتصادی و نگرشی بهره برداران بیشترین اثر را بر تعاونی تولید دارند.
۱۳.

بررسی آثار اقتصادی شرکت های تعاونی تولید آراز 1 و 2 در منطقه آزاد ماکو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال پنجم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۸ 85 - 106

کلیدواژه‌ها: اثرات اقتصادی تعاونی تولید شاخصهای اقتصادی آراز (1) و (2) منطقه آزاد ماکو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۲۱۲
پژوهش حاضر با هدف بررسی آثار اقتصادی شرکت های تعاونی تولید آراز 1 و آراز 2 در منطقۀ آزاد ماکو انجام گرفت. این تحقیق از نوع شبه آزمایشی شامل دو گروه گندم کاران عضو تعاونی تولید (گروه آزمایش) و دشت قیقاچ (گروه کنترل) بود. تحقیق به روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسش نامه انجام شد. تعداد نمونه تحقیق 109 نفر بود. بر اساس نتایج، عضویت در تعاونی تولید باعث افزایش 39 درصدی هزینه های تولید، 60 درصدی عملکرد، 90 درصدی درآمد، 92 درصدی سود و 64 درصدی نسبت سود به هزینه شده است. به علاوه، عضویت در شرکت های تعاونی تولید باعث افزایش بهره مندی کشاورزان از دوره های ترویجی و بیمۀ محصولات کشاورزی و تهیۀ امکانات زندگی و خودرو  برای خانوارهای عضو شده است. نتیجۀ آثار فوق رضایتمندی 95 درصد اعضا از تعاونی تولید بوده است. با این حال، مزایای تعاونی بیشتر نصیب کشاورزان مرفه و این امر باعث افزایش فاصلۀ طبقاتی بین کشاورزان عضو شده است. به علاوه، تعاونی کماکان با مشکلات عدیده ای مواجه بوده است؛ از جمله: بالا بودن آب بها و نبود شفافیت در این زمینه، عدم فعالیت در بخش بازاریابی، نداشتن سیلو و ماشین آلات و ادوات کشاورزی، نداشتن کلینیک کشاورزی و بخش مشاوره فنی، ناکافی و ناکارآمد بودن دوره های ترویجی، مدیریت نامناسب عرضه و توزیع آب و لایروبی نشدن کانال های آب و مصرف بی رویه آب توسط کشاورزان و زهدار و ماندابی شدن زمین های پایین دست. بر اساس نتایج تحقیق، پیشنهاد شد که برای افزایش آثار مثبت تعاونی باید ضمن رفع مشکلات مذکور، به توزیع عادلانۀ نهاده ها و خدمات بین کشاورزان، به ویژه خرده مالکان، اقدام شود.
۱۴.

عوامل اجتماعی و محیطی مؤثر بر عملکرد تعاونی های تولید روستایی شهرستان گناوه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۲ 103 - 121

کلیدواژه‌ها: تعاونی تولید توسعه ی پایدار توسعه ی روستایی شهرستان گناوه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷ تعداد دانلود : ۱۶۳
پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارزیابی عوامل اجتماعی و محیطی مؤثر بر عملکرد تعاونی تولید روستایی شهرستان گناوه انجام گرفت. گردآوری داده های موردنیاز با استفاده از شیوۀ میدانی (پرسش نامه) انجام شد. جامعۀ آماری پژوهش 96 کشاورز عضو تعاونی تولید شهرستان گناوه بودند. برای طراحی پرسش نامه از  چهار شاخص اجتماعی در قالب 21 نماگر و سه شاخص محیطی در قالب 25 نماگر بهره گرفته شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره در محیط نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین تمام شاخص های عوامل اجتماعی و محیطی و عملکرد تعاونی تولید روستایی رابطۀ مثبت و معنی دار وجود دارد. همچنین نتایج رگرسیون چندمتغیره نشان داد که از بین مؤلفه های عوامل اجتماعی، مؤلفه اعتماد اجتماعی  با ضریب 670/0 و از بین مؤلفه های عوامل محیطی، مؤلفه مدیریت خاک با ضریب 540/0 بیشترین تأثیر را در عملکرد تعاونی های تولید داشته اند. برپایۀ نتایج ضریب بتا نیز مشخص شد که متغیر اعتماد اجتماعی با مقدار 785/0 و مدیریت خاک با مقدار 695/0  متغیرهای عملکرد تعاونی تولید روستایی را پیش بینی کردند. علاوه بر این، نتایج آزمون t تک نمونه ای نشان داد که متغیرهای عوامل اجتماعی و محیطی بر عملکرد تعاونی تولید مطلوب و تأثیرگذار بوده اند. از بین متغیرهای ذکرشده، متغیر اعتماد اجتماعی با میانگین 94/3 بیشترین تأثیر و متغیر مدیریت آب با میانگین 24/3 کمترین تأثیر را بر متغیر وابسته داشته اند.
۱۵.

بررسی نقش تعاونی های روستایی بعنوان راهکاری برای برون رفت از مشکلات و رسیدن به توسعه روستایی (مطالعه موردی: استان زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۸ 95 - 108

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی تعاونی تولید معادلات ساختاری استان زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۱۰۱
تعاونی ها می توانند به عنوان یکی از موثرترین روش ها برای حل مشکلات روستایی باشند، چون این امکان را به کشاورزان خرد می دهد که از طریق تشکیل تعاونی ها، تولید خود را بالا برده و هزینه های تولید را پایین آورند و بدین صورت درآمد بیشتری بدست آورند. پزوهش حاضر با هدف بررسی تعاونی های تولید روستایی استان زنجان و نقش این تعاونی ها در حل مشکلات روستایی صورت گرفته است. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی تحلیلی است. گردآوری داده های مورد نیاز با استفاده از شیوه میدانی (پرسش نامه، مشاهده و مصاحبه) انجام شد. جامعه آماری پژوهش روستاهای که دارای شرکت تعاونی روستایی هستند، می باشد که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 330 خانوار کشاورز روستایی بدست آمد. برای طراحی پرسشنامه از سه شاخص اجتماعی در قالب 18 نماگر، شاخص اقتصادی در قالب 12 نماگر و شاخص محیطی در قالب 13 نماگر بهره گرفته شد، میزان پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 627. بدست آمد است، و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس (ANOVA) و معادلات ساختاری (SEM) در محیط نرم فزاریAMOS GRAPHICS و SPSS استفاده شد. نتایج تحلیل معادلات ساختاری نشان داد شاخص اقتصادی در توسعه روستایی با ضریب تأثیر 53/0 بیشترین اثرگذاری و شاخص اجتماعی با ضریب تأثیر 22/0 کمترین میزان اثرگذاری را در توسعه روستایی داشته است. در شاخص اجتماعی، عامل " روانی و انگیزشی" ، در شاخص اقتصادی، عامل " دسترسی به خدمات و مدیریت بازار و در شاخص محیطی، عامل " مدیریت انسانی صحیح" بیشترین اهمیت و تاثیر را در توسعه روستایی از نظر مردم روستایی بدست آوردند.
۱۶.

نقش شفافیت وظایف دولت و تعاونی های تولید بر موفقیت رهیافت مدیریت مشارکتی آب کشاورزی (مطالعه موردی: محدوده پنج حوضه آبریز استان خوزستان)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۲۰ 492 - 506

کلیدواژه‌ها: تعاونی تولید انتقال مدیریت آبیاری عوامل موفقیت شرکت های بهره برداری شبکه های آبیاری و زهکشی خوزستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۱۵۹
هدف این تحقیق بررسی نقش شفافیت وظایف دولت و تعاونی بر موفقیت تعاونی های تولید در محدوده پنج حوزه آبریز استان خوزستان می باشد. این تحقیق از نوع توصیفی-همبستگی می باشد که با استفاده از روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل اعضای تعاونی های تولید فعال در محدوده شبکه های آبیاری و زهکشی بوده که با استفاده از جدول مورگان و پس از تعیین حجم نمونه (361) از بهره برداران عضو در تعاونی های تولید، به روش طبقه بندی-تصادفی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده ها پرسشنامه بود که روایی صوری آن بوسیله پانلی از متخصصین تأیید و برای بررسی پایایی آن نیز آزمون راهنما اجرا شد. طبق یافته ها، بررسی رابطه همبستگی بین متغیر وابسته و متغیرهای مستقل تحقیق نشان داد که بین متغیرهای مستقل شفافیت وظایف دولت و تعاونی ها، با متغیر وابسته موفقیت تعاونی تولید رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین مسئولیتهای تعاونی های تولید از دیدگاه بهره برداران در چهار دسته بهره برداری و حفاظت از شبکه آبیاری و زهکشی، مسئولیت تعاونی تولید و مسئولیت جهاد کشاورزی نیاز به شفاف سازی داشته و حفاظت و بهره برداری از شبکه آبیاری مهمترین مسئولیت از دیدگاه بهره برداران است. لذا پیشنهاد می شود ابتدا مسئولیت حفاظت و بهره برداری از شبکه آبیاری به تعاونی های تولید واگذار شود و سپس، با ظرفیت سازی و توانمندسازی بهره برداران سایر مسئولیت ها را واگذار نمود.
۱۷.

سنجش و مقایسه تجربی سرمایه اجتماعی بین کشاورزان عضو و غیرعضو تعاونی تولید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۶ 93 - 107

کلیدواژه‌ها: تعاونی تولید سرمایه اجتماعی اعتماد مشارکت تحقیق شبه تجربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۳۴
زمینه و هدف: یکی از موضوعات مهم در پایداری تعاونی های تولید نقش این تعاونی ها در ایجاد و تقویت سرمایه اجتماعی است. هدف تحقیق سنجش و مقایسه سرمایه اجتماعی و مؤلفه های تشکیل دهنده آن بین کشاورزان عضو و غیرعضو تعاونی تولید بود. روش شناسی/رهیافت: نوع تحقیق کاربردی و آزمایشی شبه تجربی بود. جامعه آماری شامل کشاورزان تعاونی تولید آراز یک و دو (گروه آزمایش) و دشت قیقاج (گروه کنترل) در حاشیه رود ارس در شهرستان پلدشت به تعداد 460 نفر بود. مطابق جدول کرجسی و مورگان و روش نمونه گیری تصادفی با انتساب متناسب، 142 نفر از گروه آزمایش و 68 نفر از گروه شاهد به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته ای بود که روایی آن با نظرات اساتید دانشگاه و پایایی آن با ضریب کرونباخ آلفا (73/0 تا 85/) تایید گردید. یافته ها و نتیجه گیری: میزان سرمایه اجتماعی در کل پایین تر از متوسط بود. طبق نتایج آزمون من ویت نی، میانگین رتبه ای سرمایه اجتماعی و مؤلفه های اعتماد اجتماعی، اعتماد به نهادهای دولتی، مشارکت و شبکه روابط به طور معنی داری در میان اعضای تعاونی تولید پایین تر از غیراعضاء بود. اما بین مولفه های انسجام اجتماعی و اعتماد به نهادهای مدنی تفاوت معناداری بین این دو گروه مشاهده نشد. لذا تعاونی های تولید مذکور توسط دولت به صورت بالا به پایین ایحاد شده که باعث از هم پاشیدن شالوده فرهنگ روستایی و کاهش اعتماد اجتماعی گردیده است. اصالت/نوآوری: مطالعات پیشین از طریق پیمایش، سرمایه اجتماعی را از دید اعضای تعاونی بررسی نموده اند. لذا استفاده از تحقیق تجربی ننایج قابل مفیدی برای ایجاد و مدیریت بهتر تعاونی ها فراهم می کند.
۱۸.

بررسی وضعیت فعالیت های شرکت های تعاونی بخش صنعتی و کشاورزی در فضاهای بازار رقابتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 1 - 28

کلیدواژه‌ها: رقابت پذیری تعاونی تولید عوامل اقتصادی - اجتماعی عوامل زیرساختی عوامل مدیریتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸ تعداد دانلود : ۴۹
زمینه و هدف:این پژوهش به منظور بررسی وضعیت فعالیت های شرکت های تعاونی کشاورزی و صنعتی استان زنجان در فضاهای بازار رقابتی اجرا شده است.روش شناسی/ رهیافت:تحقیق از نوع پژوهش های کاربردی است و جامعه آماری آن، شرکت های تعاونی های فعال کشاورزی و صنعتی استان زنجان است. در این تحقیق از مجموع 265 شرکت تعاونی کشاورزی و 123 شرکت تعاونی صنعتی در حال بهره برداری، تعداد 157 شرکت تعاونی کشاورزی و 93 شرکت تعاونی صنعتی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده طبقه ای انتخاب و بررسی شده است. به منظور ارزیابی مطلوبیت شاخص های رقابت پذیری شرکت های تعاونی، چهار شاخص اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، مدیریتی و زیرساختی- نهادی مورد بررسی و ارزیابی قرارگرفته است.یافته ها و نتیجه گیری:نتایج این مطالعه نشان داد که از بین شاخص های مورد مطالعه، شاخص های اقتصادی و زیرساختی به ترتیب با میانگین 37/3 و 36/3 نقش بیشتری در رقابت پذیری شرکت های تعاونی دارند. همچنین در شاخص های مدیریتی و فرهنگی- اجتماعی چالش های شرکت های تعاونی صنعتی نسبت به شرکت های تعاونی کشاورزی بیشتر است. در زیرشاخص های برنامه ریزی و سیاست گذاری؛ دانش و آگاهی، تجربه و تخصص؛ مشکلات شرکت های تعاونی صنعتی نسبت به شرکت های تعاونی کشاورزی بیشتر است. تغییر نگرش دولت و نهادهای وابسته به بخش تعاون، ایجاد و ارتقای مشارکت ملی، ارتقای سطح دانش و آگاهی، افزایش مهارت، آموزش اعضا، تسهیل فرآیند تشکیل شرکت های تعاونی، بازاریابی، بازار رسانی، تغییر قوانین در راستای حمایت همه جانبه از شرکت های تعاونی، نقش بارزی را در رقابت پذیری تعاونی های کشاورزی و صنعتی بر عهده دارند.اصالت/نوآوری:این مطالعه به طور هم زمان وضعیت این شرکت ها را از لحاظ رقابت پذیری بررسی کرده و باهم مورد مقایسه قرار داده است.