مطالب مرتبط با کلیدواژه

اشتغال زنان


۲۱.

تفسیر سیاست های کلی علم و فناوری در مورد «اشتغال و تحصیل زنان»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال هجدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۶۷

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان زن در اسلام پذیرش دانشجو تحصیل زنان استعداد طبیعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۱ تعداد دانلود : ۳۷۷
هدف این مقاله تفسیر مفاهیم «استعداد»، «تحصیل» و «اشتغال» مذکور در بندهای 2-2 و 5-4 سیاست های کلی «علم و فناوری» در دیدگاه های رهبر معظم انقلاب از حیث جنسیت است. جهت نیل به هدف بالا پژوهشگر ابتدا به بررسی تفاوت ها و شباهت های استعدادهای طبیعی و الگوی اشتغال زنان و مردان می پردازد و در گام بعدی رشته های تحصیلی متناسب با استعدادهای طبیعی و نیازهای شغلی آنان را بررسی می کند. مقاله حاضر با روش تحلیل مضمون به بررسی سوالات فوق در اندیشه های مقام معظم رهبری می پردازد. یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که استعدادهای زنان و مردان در جنبه های انسانی و معنوی همسان و در حوزه های جسمی و عاطفی متفاوت است. متناسب با آن برخی مشاغل بین زنان و مردان مشترک و برخی مشاغل مختص هر جنس است و از آنجا که رشته های تحصیلی باید متناسب با استعداد و با توجه به نیازهای شغلی طراحی شوند، برخی رشته ها بین زنان و مردان یکسان و برخی رشته ها بین آن ها متمایز است.
۲۲.

بررسی راهبردهای سیاست اشتغال در حوزه ی مادری در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال هجدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۷۲

کلیدواژه‌ها: مادری اشتغال زنان تبعیض مثبت سیاست های کلی برابری فرصت ها سیاست های اجرایی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن و اقتصاد اشتغال
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده زن در خانواده
تعداد بازدید : ۱۳۰۹ تعداد دانلود : ۹۴۶
بی تردید، بخش مهمی از چالش های مربوط به اشتغال زنان، با نقش مادری آنها پیوند دارد. وقوع تغییراتی مهم در کمّ و کیف ایفای نقش مادری در جامعه ی ایران و ربط معنادار این تغییرات به مقولات تحصیل و اشتغال زنان، اهمیت توجه به این عرصه را به خوبی نشان می دهد. بدیهی است که مدیریت کلان چنین تغییراتی، در راستای حمایت و تسهیل مادری، در کنار بهره مندی از توانمندی ها و فرصت های زنان در روند توسعه ی کشور، بر عهده ی حاکمیت است و سیاست اجتماعی یکی از ابزار کارآمد در مدیریت تحولات اجتماعی به شمار می رود. «سیاست اشتغال» یکی از بخش های سیاست اجتماعی است و راهبردهای آن در حوزه ی مادری بر مجموعه تدابیر و اقدامات حاکمیت در راستای تأمین درآمد و تسهیل اشتغال برای گروه مادران صدق می کنند. این پژوهش، مبتنی بر روش تحلیل محتوای کیفی و با مطالعه ی کلیه ی سیاست های تقنینی و اجرایی مصوّب مراجع مختلف سیاست گذاری جمهوری اسلامی ایران از سال 1358 تا سال 1394 به مطالعه و تحلیل این راهبردها، در دو سطح کلان و خرد پرداخته است. در انتها، مقولات کلان «تحقق عدالت» و «تأمین درآمد» از تحلیل سیاست های کلی نظام و مقولات «سیاست های تسهیلی» و «سیاست های تأمین درآمد» از بررسی راهبردهای سطح خرد حاصل شد.
۲۳.

بررسی مقایسه ای فعالیت های اشتراکی با همسر در خانواده های تک شاغل و خانواده های هردو شاغل (مورد مطالعه: متاهلین شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال هفدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان فعالیت های اشتراکی با همسر خانواده های هر دو شاغل خانواده های تک شاغل

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کار و شغل
تعداد بازدید : ۶۷۶ تعداد دانلود : ۴۱۱
برخی پژوهشگران معتقدند اشتغال زنان، فعالیت های اشتراکی با همسر را کاهش داده و موجبات ناپایداری زندگی زناشویی را فراهم می کند. بر این اساس این مقاله با هدف بررسی تاثیر اشتغال زنان بر فعالیت های اشتراکی با همسر به مقایسه خانواده های تک شاغل و خانواده های هردو شاغل پرداخته است. جمعیت آماری پیمایش، مردان و زنان متأهل شهر تهران بوده و به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 1736 واحد نمونه از 50 حوزه شهر تهران انتخاب شده است. در تحلیل عامل اکتشافی از گویه های فعالیت های اشتراکی با همسر، 5 عامل دیدار اجتماعی، گذران زمان خارج از خانه، گذران زمان در خانه، گفت وگو با همسر و هزینه کرد مالی استخراج شده و در تجزیه تحلیل نهایی به کار گرفته شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد: فعالیت های اشتراکی با همسر در خانواده های هر دو شاغل در ابعاد دیدار اجتماعی، گذران زمان در خانه و هزینه کرد مالی بیش از خانواده های تک شاغل است. فعالیت های اشتراکی با همسر در مردان خانواده های هردو شاغل در ابعاد گذران زمان خارج از خانه، گذران زمان در خانه و هزینه کرد مالی بیش از مردان خانواده های تک شاغل و در زنان خانواده های هر دو تک شاغل است. همچنین همبستگی فعالیت های اشتراکی با همسر با نشاط زناشویی در زنان خانواده های هردو شاغل بیش از سایر گروه هاست. به طور کلی می توان گفت نه تنها شواهدی که نشان دهد اشتغال زنان فعالیت های اشتراکی با همسر را کاهش می دهد مشاهده نشد، بلکه به نظر می رسد کسب موقعیت اقتصادی اجتماعی بالاتر در زنان، زمینه افزایش فعالیت های اشتراکی با همسر را در زنان و همچنین در مردان فراهم می کند. بنابراین در نسبت دادن برخی چالش های حوزه خانواده به اشتغال زنان باید احتیاط بیشتری به کار برد.    شاغل در ابعاد دیدار اجتماعی و هزینه کرد مالی بیش از زنان خانواده های
۲۴.

بررسی و تحلیل عوامل بازدارنده اشتغال زنان روستایی در شهرستان کاشمر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق) سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ ویژه نامه

کلیدواژه‌ها: موانع عوامل بازدارنده تحلیل عاملی اشتغال زنان کاشمر

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی روستایی و عشایر
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کار و شغل
تعداد بازدید : ۹۳۵ تعداد دانلود : ۴۸۴
زنان از نظر اشتغال در مقام مقایسه با مردان، در یک حالت نا متعادل هستند. این امر از عوامل و موانع زیادی ناشی می شود. گستردگی دامنه موانع اشتغال زنان نشان می دهد که جز با برنامه ریزی یکپارچه و اصولی و تلاش گسترده در سطح ملی، نمی توان به بهبود وضعیت اشتغال زنان خوش بین بود. بدین ترتیب، در این پژوهش در پی شناخت موانع فراروی اشتغال زنان روستایی در دهستان بالاولایت شهرستان کاشمر هستیم. اینپژوهش به لحاظ روش از نوع توصیفی تحلیلی بوده و داده ها به روش میدانی با استفاده از پرسش نامه گردآوری شده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل عاملی و آزمون فریدمن (Spss)، استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را تمامی زنان روستایی در سن فعالیت دهستان بالاولایت شهرستان کاشمر( 10194 نفر) تشکیل می دهند که از این جامعه تعداد 370 نفر از روش فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه تعیین شدند.براساس نتایج تحلیل عاملی، 8 عامل نهایی تبیین شدند، که در مجموع توانسته اند 314/60 درصد از واریانس تمامی متغیرهای پژوهش را تبیین کنند. عامل سیاست گذاری بیش ترین واریانس (189/9) و عامل روان شناختی کم ترین واریانس را دارا می باشند. هم چنین، از بین موانع مؤثر بر اشتغال زنان روستایی بعد فرهنگی با میانگین 24/4 بیش ترین تاثیرگذاری را داشته و شاخص های «نداشتن پشتوانه مالی و پس انداز کافی»، «پایین بودن سطح سواد زنان روستایی» و «وظایف زیاد زنان در خانه» با میانگین 26/19، 04/18 و 24/17 به عنوان اثرگذارترین موانع اشتغال زنان در این دهستان شناخته شده اند. بدین ترتیب می توان گفت که رفع این موانع با برنامه ریزی های متنوع به وسیله مسئولان، به اشتغال هرچه بیش تر زنان روستایی کمک خواهد کرد.
۲۵.

تحلیل اثرهای اشتغال زنان بر کیفیت زندگی آنان (مطالعه موردی زنان شاغل در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق) سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی رضایت شغلی اشتغال زنان

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن و اقتصاد اشتغال
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کار و شغل
تعداد بازدید : ۲۱۷۶ تعداد دانلود : ۵۴۱۳
با ورود زنان به بازار کار و عهده دار شدن نقش هایی به جز نقش همسری و مادری، آن ها با نقش هایی متعددی روبه رو می شوند که گاه ممکن است تعارض ها و تنش هایی برای آن ها بوجود آورد و در نتیجه، سلامت روانی آن ها را نیز تهدید کند و گاهی برعکس، ممکن است به خاطر ورود به جامعه و افزایش تعاملات اجتماعی اثرهایی مثبت برای آن ها داشته باشد و در واقع، کیفیت زندگی آن ها را بالا ببرد. این پژوهش به مطالعه اثرهای اشتغال زنان بر کیفیت زندگی آن ها می پردازد. هدف این پژوهش، پاسخ به این پرسش است که آیا وضعیت اشتغال زنان- شامل ویژگی های عینی شغل آن ها و نگرشی که نسبت به وضعیت اشتغال خود دارند (رضایت شغلی)_ بر کیفیت زندگی آنان تاثیر دارد؟ به این منظور، در چارچوب روش پیمایش از بین 284 نفر از زنان شاغل در وزارت علوم، پژوهشات و فناوری، 163 نفر بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران، انتخاب و پرسش نامه در میان آنان توزیع شد. بدین منظور، از پرسش نامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت و مقیاس سنجش رضایت شغلی کندال و اسمیت استفاده شد. برای آزمون فرضیه ها از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. یافته ها نشان دادند که از بین متغیرهای مستقل پژوهش، رضایت شغلی، مقدار حقوق، سن و وضعیت تاهل بر مقدار کیفیت زندگی زنان شاغل مورد مطالعه تاثیر داشته است. در واقع، افرادی که از رضایت شغلی و مقدار حقوق بالاتری برخوردار بودند، افراد در رده سنی 34-25 و افراد مجرد از کیفیت زندگی بالاتری برخوردار بودند. روی هم رفته، افراد مورد مطالعه از کیفیت زندگی متوسطی برخوردار بودند و در واقع اشتغال زنان تاثیری مخرب بر کیفیت زندگی آن ها نداشته است.
۲۶.

مطالعه اشتغال زنان در اسناد بین المللی و حقوق ایران

نویسنده:
منبع: پژوهش ملل آبان ۱۳۹۶ شماره ۲۳
تعداد بازدید : ۱۴۳۳ تعداد دانلود : ۷۵۴
این مطالعه به بررسی اشتغال زنان در اسناد بین المللی می پردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی می باشد و برای جمع آوری اطلاعات از رویکرد اسنادی استفاده شده است. زنان در اسناد بین الملل از حق برابری در اشتغال و حقوق برخوردار هستند. برمبنای قانون مبارزه با عدم تبعیض جنسیتی و کنوانسیون حقوق تجارت بین الملل در همه رده های شغلی زنان از حقی برابر با مردان در اشتغال برخوردارند. قوانین بین الملل از دهه 1980 میلادی بطور جدی به موضوع تبعیض جنسیتی در اشتغال برای زنان ورود کرده است و برمبنای منشور حقوق بشر سعی در ایجاد حق برابر برای اشتغال و تساوی حقوق کار بین زنان و مردان شده است برپایه مقاوله نامه شماره 29 درخصوص کار اجباری، م صوب ک نفرانس عمومی سازمان بین المللی کار، دولت ها و مقامات صلاحیت دار نباید اجازه دهند زنان به کار اجباری گمارده شوند تا حاصل ک ار اج باری آن ان به نفع افراد یا شرکت ها و یا شخصیت های حقوقی تمام ش ود و یا در اختیار آنان قرار گیرد. علاوه بر این، چنانچه بعضی از قوانین به تحقق کار اجباری زنان منتج گردد، ب اید در اس رع وق ت ملغی شود. همچنین مأموران محلی، حتی در صورتیکه وظیفه شان ایجاب ن ماید، ن می توانند زنان و مردان را به کار و فعالیت موقت یا دائمی مجبور سازند و نیز مجاز نیستند آنها را به ص ورت ف ردی ی ا جمعی به کار کردن برای افراد یا شرکت ها وادار سازند.
۲۷.

تحلیل فضایی الگوی اشتغال زنان روستایی کشور در بخش صنعت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره پانزدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۵۰)

کلیدواژه‌ها: ایران اشتغال زنان تحلیل فضایی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن و اقتصاد اشتغال
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی روستایی و عشایر
تعداد بازدید : ۸۴۶ تعداد دانلود : ۵۳۰
تجزیه و تحلیل روند اشتغال و ساختار آن در سطح کشور و مناطق مختلف آن مستلزم شناخت دقیق استعدادها و توان بالقوه ی بخش ها و ترکیب آن در مناطق می باشد. ازآنجایی که زنان نیمی از جمعیت روستایی کشور را تشکیل می دهند می توان با شناسایی وضعیت موجود، عوامل مؤثر بر مشارکت با توجه به مقتضیات محلی - منطقه ای و درنهایت درگیر نمودن پیش از پیش آن ها توسعه اقتصادی و نوسازی اقتصاد ملی را تسریع نمود. بر این اساس، در این پژوهش سعی شد با استفاده از رویکردهای تحلیل اکتشافی داده های فضایی به تحلیل الگوی توزیع فضایی اقتصاد پایه (LQ) زنان روستایی ایران در بخش کشاورزی پرداخته شود. داده های پژوهش از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 استخراج شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آماره های محلی و سراسری Moran's I و LISA به عنوان رویکردهایی از ESDA استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد شمال غرب کشور شامل استان های آذربایجان شرقی و غربی و بخش های از استان مرکزی از نواحی پایه، همچنین استان های غربی، جنوب و جنوب شرقی شامل استان های ایلام، کرمانشاه، کردستان، خوزستان، سیستان و بلوچستان و بخش های جنوبی استان کرمان از نواحی غیر پایه، در زمینه اشتغال زنان روستایی در بخش صنعت می باشند. همچنین یافته های شاخص موران سراسری نشان داد توزیع فضایی ضریب اقتصاد پایه (LQ) زنان روستایی کشاورز کشور به صورت اتفاقی یا پراکنده نبوده است بلکه به صورت خوشه ای توزیع شده است.
۲۸.

فساد مالی و اشتغال زنان در کشورهای منتخب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۲)

کلیدواژه‌ها: فساد مالی داده های تابلویی اشتغال زنان

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در سطح ملی و جهانی
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن و اقتصاد اشتغال
تعداد بازدید : ۱۰۴۳ تعداد دانلود : ۶۹۵
آثار مخرب فساد مالی موجب شده است تا شناسایی راه کارهای مقابله و کنترل آن همواره مورد توجه محققین باشد. در این راستا در مقاله حاضر تلاش می شود تا تأثیر اشتغال زنان در بخش عمومی بر فساد مالی مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور با استفاده از داده های آماری 45 کشور منتخب شامل ایران طی دوره زمانی 2002 تا 2013 تأثیر سهم نسبی اشتغال زنان در کل اشتغال بخش عمومی همزمان با دیگر متغیرهای تأثیرگذار از جمله حاکمیت قانون، درجه باز بودن و تولید ناخالص داخلی سرانه بر متغیر وابسته فساد مالی مورد مطالعه قرار می گیرد. نتایج حاصل از برآورد الگو به روش اقتصاد سنجی داده های تابلویی منعکس می کند که در پی افزایش سهم نسبی اشتغال زنان در کل اشتغال بخش عمومی، فساد مالی کاهش می یابد. این به مفهوم تأیید فرضیه تحقیق حاضر است. بنابراین به عنوان یک راهکار برای مقابله و کنترل فساد افزایش سهم نسبی اشتغال زنان در بخش عمومی می تواند مورد توجه قرار گیرد.همچنین نتایج نشان می دهد که تأثیر درجه باز بودن اقتصاد بر شاخص فساد مالی منفی و تأثیر تولید ناخالص داخلیسرانه و حاکمیت قانون بر آن مثبت و معنی دار است و کاهش فساد را در پی دارد.
۲۹.

مطالعه کیفی موانع و چالش های مادری زنان شاغل در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره ششم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۴)

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان سیاست های خانواده محور فشار نقش فرزندآوری مادری مطالعه کیفی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن و اقتصاد اشتغال
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : ۱۵۶۲ تعداد دانلود : ۹۱۳
زنان شاغل در فرایند مادری با مسائل و چالش های عدیده ای مواجهند. آن ها با مادرشدن، در معرض نقش های چندگانه و فشارهای ناشی از آن ها قرار می گیرند. در این راستا، هدف از این مقاله فهم ادراک و تجربیات زنان شاغل تحصیل کردة دانشگاهی از فرایند مادری و چالش های مرتبط با آن است. روش پژوهش، کیفی و مشارکت کنندگان 30 زن 20 تا 40 سالة متأهل و شاغل با تحصیلات دانشگاهی در شهر تهران هستند که در زمان مصاحبه یک فرزند داشتند و مادری را تجربه کرده اند. داده ها با استفاده از فن مصاحبة عمیق گردآوری، و به شیوة تحلیل محتوای متعارف تحلیل شده است. نتایج پژوهش در چهار مقوله شامل پارادوکس سختی و لذت بخشی مادری، هویت یابی نقشی چندگانه، فشار نقشی مادری و شاغلی و موانع شغلی مادری و فرزندآوری استخراج و بحث شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد زنان شاغل تحصیل کرده به دلیل داشتن مسئولیت های چندگانه اعم از مادری، همسری، شاغلی و در برخی موارد حتی دانشجویی و فراهم نبودن حمایت های اجتماعی و خانوادگی لازم، همچنین تجربة مادری به مراتب سخت تر و مسائل و چالش های بیشتری در این زمینه، در مقایسه با سایر زنان با مشکلات بیشتری مواجهند. به طورکلی، با وجود همة مشکلات پیش روی زنان شاغل مادری برای آنان اهمیت و ارزش بالایی دارد، اما این نیاز و ارزش با توجه به شرایط شغلی و اجرانشدن سیاست ها و برنامه های حمایتی از مادران شاغل عمدتاً در یک فرزند خلاصه می شود.
۳۰.

تحلیل و ارزیابی اشتغال زنان در فضاهای شهری با استفاده از مدل SWOT-AHP(مطالعه ی موردی زنان شاغل شهر کاشان در سال 1396)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 173 - 200

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان اقتصاد و فرهنگ شهری فضاهای شهری مدل ترکیبی SWOT-AHP

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۸ تعداد دانلود : ۳۹۳
اشتغال زنان در عرصه ی فرهنگی و به خصوص اقتصادی، تأثیرات مثبت و منفی بسیاری بر فضاهای شهری دارد. در این مقاله به بررسی و تحلیل نقش اشتغال زنان و اثرات مختلف آن در فضاهای شهری پرداخته شده است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده و تجزیه و تحلیل داده ها با مدل ترکیبی SWOT-AHP انجام شده است که با استفاده از آن به تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید و نیز امتیازدهی هرکدام از آن ها و تعیین اولویت دهی بین شاخص های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پرداختیم. جامعه آماری این تحقیق را زنان شاغل شهر کاشان تشکیل داده اند. با توجه به رویکرد مدل های تصمیم گیری از نظرات 50 تن از نخبگان و کارشناسان مطرح، به عنوان نمونه انتخاب شده است. امتیازدهی شاخص ها با طیف ساعتی صورت گرفت که پس از مشخص شدن امتیاز نهایی تمام شاخص ها، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید به صورت زوجی مقایسه شدند. نتایج نشان داد که تأثیر اشتغال زنان بر اقتصاد شهری با وزن 0.647 بیشتر از سایر شاخص ها است. برای تعیین امتیاز نهایی شاخص های موردنظر در نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید اولویت اول فرصت ها بودند که درمجموع ارزش تلفیقی بالاترین امتیاز را داشتند. مجموع ارزش تلفیقی نقاط قوت1.68، ضعف 1.56، فرصت3.41 ، تهدید1.77 هستند.
۳۱.

تحلیلی بر رابطه اشتغال و تمایل به فرزندآوری در بین زنان شاغل در آستانه ازدواج در سطح استان های کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۹۵ و ۹۶ 1-24

کلیدواژه‌ها: فرزندآوری اشتغال زنان رفتارهای باروری نگرش زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۸ تعداد دانلود : ۳۵۱۰
این مقاله، به مطالعه رابطه بین اشتغال زنان و نگرش آنها به فرزندآوری در سطح استانهای کشور می پردازد. در این مقاله از داده های گردآوری شده توسط پژوهشکده آمار در خصوص بررسی فرزندآوری در بین زنان و مردان در آستانه ازدواج استفاده شده است. حجم نمونه زنان شاغل مورد مطالعه برابر با 1546 نفر است. نتایج نشان می دهد که شاغل بودن و گروه شغلی اثرات معناداری بر تمایلات فرزندآوری و فاصله گذاری بین موالید دارد و از نظر آماری تفاوتها بین میانگین تعداد فرزندان و تمایل به فرزندآوریبین زنان شاغل و غیر شاغل معنادار شد. همچنین بین میانگین تعداد بچه هایزنان بر حسب گروه های شغلی تفاوت معنادار مشاهده شد ، این اختلاف در بین زنان شاغل در بخش آزاد و خصوصی بیشتر محسوس بود. یافته های این پژوهش نشان داد بیش از 50 درصد زنان شاغل مورد مطالعه در استان های چهارمحال و بختیاری، ایلام و کهگیلویه و بویر احمد تمایل به داشتن 4-3 بچه هستند، در حالیکه 89.7،92، و 88 درصد زنان شاغل به ترتیب در استان گیلان، البرز و فارس بطور متوسط خواستار 2-1 بچه هستند. تمایل به بیشترین زمان فاصله گذاری بین تولدها در بین زنان شاغل استان های همدان (45 درصد)، سمنان (41.7 درصد) و خوزستان (41.4 درصد) و در مقابل،تمایل به کمترین فاصله گذاری زمانی بین تولدها در بین زنان شاغل ساکن در استان های فارس(34 درصد)، مرکزی(34.1 درصد) و چهارمحال بختیاری (42.9 درصد) مشاهده شد.
۳۲.

تبیین رابطه مدرنیته و خانواده گرایی در شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۱ 235-260

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان خانواده گرایی فردگرایی عقلانیت مدرنیته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۰ تعداد دانلود : ۳۹۰
تحولاتی که در غرب تحت عنوان مدرنیته اتفاق افتاده، پیامدهایی را در سایر نقاط جهان به جای گذاشته که ممکن است در بستر جامعه برای آن فرهنگ سازی نشده باشد. کشور ایران نیز از آن امر مستثنا نیست. خانواده گرایی که از مهمترین ارزشهای وابسته به هر فرهنگی است، به نگرش های وفاداری، اعتماد و همکاری در بین اعضای خانواده تاکید می توان، در جوامع مختلف در حال تغییر است. این پژوهش با روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه (پرسشنامه استاندارد خانواده گرایی و پرسشنامه محقق ساخته) انجام گرفت. حجم نمونه برابر 665 نفر تعیین و با استفاده از نمونه گیری سهمیه ای، سهم هر منطقه از شهر مشخص و نمونه ها در هر منطقه به صورت تصادفی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با کمک نرم افزار اس پی اس اس انجام شد. برای تحلیل داده ها از رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده گردید. بر اساس یافته ها مشخص شد که بین مدرنیته و خانواده گرایی رابطه معنی دار وجود دارد. هر چند عقلانیت و فردگرایی و نگرش مثبت به اشتغال زنان به عنوان ابعاد مدرنیته در جامعه روند رو به رشد دارد، لکن خانواده گرایی بالا می باشد و خانواده به حیات خود ادامه می دهد.
۳۳.

بررسی فضایی عوامل مؤثر بر ضریب مکانی اشتغال زنان روستایی ایران در بخش خدمات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۲ 1 - 10

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان تحلیل فضایی ضریب مکانی (LQ) روستاهای ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۳ تعداد دانلود : ۵۵۱
از آنجایی که زنان نیمی از جمعیت روستایی کشور را تشکیل می دهند؛ می توان با شناسایی عوامل مؤثر بر اشتغال با توجه به مقتضیات محلی- منطقه ای و در نهایت درگیر نمودن پیش از پیش آن ها توسعه اقتصادی- اجتماعی کشور را تسریع نمود. بر این اساس، در این پژوهش سعی شد با استفاده از رویکردهای تحلیل اکتشافی داده های فضایی به تحلیل الگوی توزیع فضایی ضریب مکانی اشتغال (LQ) زنان روستایی ایران در بخش خدمات پرداخته شود. داده های پژوهش از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 استخراج شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آماره های محلی به عنوان رویکردهایی از ESDA استفاده گردید. یافته های شاخص موران سراسری نشان داد توزیع فضایی ضریب مکانی اشتغال (LQ) زنان روستایی بخش خدمات کشور به صورت اتفاقی یا پراکنده نبوده است؛ بلکه به صورت خوشه ای توزیع شده است. نتایج تحقیق بیان می کند که مناطق شمال، شمال غربی کشور شامل بخش های از استان های تهران، قم، سمنان، مرکزی، همدان و مازندران از نواحی پایه و نیز به طور عمده در شمال غرب کشور شامل استان های آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل و کردستان از نواحی غیر پایه، در زمینهٔ اشتغال زنان روستایی در بخش خدمات می باشند. توزیع فضایی ضریب اقتصاد پایه و ارتباط فضایی آن با نرخ باسوادی و نرخ روستانشینی با استفاده از خودهمبستگی سراسری نشان می دهد ارتباط فضایی نرخ باسوادی و نرخ روستانشینی با ضریب اقتصاد پایه در مناطق روستایی ایران از یک الگوی خاص پیروی نمی کند، بلکه هر منطقه با توجه به مقتضیات محلی- منطقه ای الگوی خاصی از ارتباطات را پذیرا هستند.
۳۴.

تأثیر مقدار ساعت کاری زنان شاغل بر باروری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۷۱) 101-116

کلیدواژه‌ها: باروری اشتغال زنان اشتغال پاره وقت اشتغال تمام وقت تحلیل بقا زمان گسسته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۴ تعداد دانلود : ۲۵۴
مقدار ساعت کار زنان یک عامل مهم در رفتار فرزندآوری زنان شاغل شناخته شده است. هدف از این مقالله، بررسی تفاوت در باروری برحسب ساعت کاری زنان شاغل شهر اصفهان است. داده ها از یک پیمایش گذشته نگر از تاریخچه اشتغال و باروری اخذ شده است که 552 نمونه از زنان 40-20 سال را شامل می شود. برای برآورد اثر متغیر ساعت کاری، بر احتمال و الگوی باروری، از الگوی تحلیل بقا زمان گسسته استفاده شده است. نتایج کلی با محاسبه میزان باروری جزئی نشان داد زنان شاغل پاره وقت نسبت به زنان شاغل تمام وقت تعداد فرزند بیشتری به دنیا می آورند و هنگامی که تفاوت ها برحسب رتبه موالید بین دو گروه شغلی بررسی شد، نتایج نشان داد شغل پاره وقت، فاصلة ازدواج تا فرزند اول و فرزند اول تا فرزند دوم را کاهش و احتمال رسیدن به فرزند دوم را افزایش می دهد؛ اما احتمال رسیدن به فرزند اول را کاهش می دهد. به عبارت دیگر، شغل پاره وقت، با بیشتر شدن احتمال به دنیا آوردن فرزند، در زنانی مرتبط است که قبلاً یک فرزند داشتند. این امر، ناشی از این حقیقت است که این زنان در هنگام به دنیاآوردن فرزند اول به دلیل نگرانی از ثبات خودشان در بازار کار به صورت تمام وقت کار می کردند و کمبود زمان برای مسئولیت خانوادگیشان را تجربه کرده اند. پس با افزایش شغل های پاره وقت و درنتیجة آن، کاهش سطح فشار شغلی زنان، زمینة افزایش باروری فراهم می شود.
۳۵.

واکاوی تجارب زیسته زنان شاغل اصفهانی از شیردهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی ام بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۷۳) 21 - 38

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان شیر مادر تعارض کار-خانواده روش کیفی قوانین شیردهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۵۴۶
با ظهور دنیای مدرن و رواج مدرنیته، اشتغال زنان به مسئله ای چالش برانگیز تبدیل شده است. به طوری که برخی، حضور زنان در اجتماع را سبب تعالی و رشد زن و جامعه می دانند و برخی دیگر اشتغال زنان را، عاملی برای دورشدن مادران از وظایف همسری و مادری برمی شمارند. مادربودن با تولد فرزند معنا می یابد و تغذیه با شیر مادر سبب تکامل جسمی و روحی کودک و مادر می شود. این مقاله بر آن است تا تجارب زیسته زنان شاغل در اصفهان از قوانین شیردهی را واکاوی کند. پژوهش به شیوه پدیدارشناسی انجام شده و روش به کار گرفته شده در آن، کیفی است. برای این منظور با روش نمونه گیری هدفمند 16 نفر از زنان شاغل متأهل دارای فرزند با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و درباره آنها مصاحبه عمیق انجام شد. یافته ها در 256 کد توصیفی و 24 کد تفسیری مقوله بندی شدند و در نهایت 6 کد تبیینی استخراج شد که عبارت اند از: خانواده حمایت کننده، الگوهای شغلی، الگوهای شخصیتی، جایگزین مادر، بر هم کنش های کار-خانواده و محیط کار بدون حمایت. تجارب شرکت کنندگان در این مطالعه نشان می دهند اشتغال زنان بر شیردهی آنان تأثیر دارد. به طوری که بیشتر مصاحبه شوندگان به سختی ها و مشکلات خود در شیردهی اذعان داشتند. همچنین قوانین حمایت از تغذیه با شیر مادر به درستی رعایت نمی شود. به طوری که بیشتر مادران قادر نیستند از پاس شیر استفاده کنند و در برخی موارد برخلاف میل درونی مجبور به استفاده کردن از شیر خشک می شوند.
۳۶.

تعارض کار و مادری: تجربه گذار به مادری زنان شاغل در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی ام بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۷۳) 91 - 104

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان ارزش مادری هزینه فرصت تعارض کار و مادری سیاست های دوستدار خانواده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۰ تعداد دانلود : ۶۶۸
مادرشدن همیشه یکی از نقش های اصلی و کلیدی زنان در جامعه ایران بوده است؛ اما در چند دهه اخیر با توجه به تغییرات نگرشی و افزایش گزینه های پیشرفت زنان ازجمله تحصیل و اشتغال، مادرشدن دیگر نقش اصلی و اجباری زنان شناخته نمی شود و آنان می توانند موقعیت های جایگزین را انتخاب کنند. هدف از این مقاله واکاوی معنا و ارزش مادری و تعارض کار و مادری بین زنان شاغل تحصیلکرده دانشگاهی است. پژوهش کیفی و داده ها ازطریق مصاحبه عمیق با 30 مادر20 تا 40 ساله شاغل با تحصیلات دانشگاهی ساکن در شهر تهران گردآوری و به شیوه تحلیل محتوای متعارف تحلیل شده است. نتایج مطالعه در پنج مقوله اصلی شامل حس منحصربه فرد مادری، مادری شیوه پذیرش اجتماعی و رهایی از ننگ نازایی، تغییر معنا و ارزش مادری، تصویر متناقض زن شاغل به منزله مادر ایده آل و تعارض کار و مادری ارائه و درباره آنها بحث شده است. در نتیجه گیری از مقاله می توان گفت معنا و مفهوم مادری در جامعه ایران با توجه به موقعیت های جدید اجتماعی زنان بازتعریف شده است. در این فرایند زنان شاغل به دلیل وجودنداشتن و اجرانشدن برنامه های دوستدار خانواده با هزینه های فرزندآوری و تضادهای نقشی شغلی و مادری روبه رویند.
۳۷.

بررسی اثر توسعه فضای مجازی بر مشارکت زنان در اقتصاد ایران (مطالعه ی موردی اشتغال زنان و نرخ باروری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال دهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳۷) 301 - 330

کلیدواژه‌ها: فضای مجازی اشتغال زنان نرخ باروری اقتصاد ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۵ تعداد دانلود : ۶۰۰
جامعه ی ایران طی دهه های گذشته تحت تأثیر جهانی شدن و گسترش فناوری های نوین قرار گرفته است. در جریان این تأثیرگذاری ها، دگرگونی هایی در ابعاد زندگی مردم به وجود آمده است که مواردی چون کاهش شکاف جنسیتی، افزایش نرخ مشارکت زنان، کاهش نرخ باروری از تبعات آن دانسته شده است. در این راستا ارتباط فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) و شدّت تغییرات آن بر جامعه جهت سیاست گذاری های آینده می تواند بسیار مهم باشد که می توان به ارتباطات میان باروری-فاوا و اشتغال-فاوا (در ارتباط با زنان) اشاره نمود. در این مطالعه به بررسی اثر توسعه ی فضای مجازی بر اشتغال زنان و نرخ باروری در ایران، با استفاده از داده های استانی و روش داده های ترکیبی (تلفیقی) در چارچوب معادلات همزمان به روش حداقل مربعات دو مرحله ای برای دوره ی زمانی 1393-1387 پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که بین نرخ های باروری و مشارکت زنان رابطه ای معکوس وجود دارد و با گسترش فضای مجازی، نرخ مشارکت زنان افزایش می یابد؛ اما گسترش فضای مجازی بر خلاف انتظار، بر نرخ باروری تأثیر مثبت و معناداری داشته است. در علت یابی این موضوع می توان به شرایط اجتماعی حاکم بر کشور و قابلیت های فاوا در تسهیل فرزندآوری اشاره نمود.
۳۸.

تأثیر ساعت کار انعطاف پذیر زنان بر ایفای مسئولیت های خانوادگی با رویکرد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد اسلامی سال نوزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۷۴ 241 - 270

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان انعطاف پذیری ساعت کار مسئولیت های خانوادگی رویکرد اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۰ تعداد دانلود : ۵۲۹
خانواده در اسلام از جایگاه بسیار رفیعی برخوردار است. دین اسلام از یک سو نقش زنان را در ایفای مسئولیت های همسرداری، مادری و رسیدگی به امور منزل در خانواده مورد تأکید قرار می دهد و از سوی دیگر اشتغال زنان را در چارچوب ارزش های اسلامی بسیار محترم می شمارد. در این راستا مطالعه حاضر به بررسی تأثیر ساعت کار انعطاف پذیر زنان بر ایفای مسئولیت های خانوادگی آنان با رویکرد اسلامی می پردازد.  درانجام اینپژوهش 260 نفراز زنان کارمند متأهل مراکز آموزش عالی شهر تبریز با روش نمونه گیری احتمالی طبقه بندی شده به تفکیک دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی انتخاب شدند و پرسشنامه ها در زمستان 1396 و بهار 1397 به صورت تصادفی میان آنان توزیع گردید. تحلیلنتایجبا استفاده ازضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی ساده و چندگانهنشان داد که انعطاف پذیری ساعت کار زنان بر میزان ایفای مسئولیت های خانوادگی آنان تأثیر مثبت دارد؛ همچنین نتایج آزمون فریدمن مؤیّد آن است که زنان در صورت کاهش ساعت کاری ناشی از به کارگیری انعطاف پذیری ساعت کار، بیشترین زمان آزادشده خود را صرف ایفای مسئولیت های خانوادگی خود خواهند کرد.
۳۹.

مشکل اخلاقی اشتغال زنان و ایفای نقش خانوادگی آن ها با رویکرد اخلاق کاربردی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۳ (پیاپی ۵۵) 121 - 149

کلیدواژه‌ها: مشکل اخلاقی اشتغال زنان نظریه های اخلاقی اخلاق مادری راهکار اسلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۴ تعداد دانلود : ۵۰۶
حضور بانوان به ویژه بانوان متأهل در مشاغل آن ها را با مشکل های اخلاقی مواجه ساخته است. اینکه یک زن بتواند هم نقش حرفه ای و شغلی خود را به طورکامل ایفا کند و هم در مقام همسری و مادری از عهده مسئولیت هایش در خانه برآید مسئله ای است که مقاله پیش رو به آن خواهد پرداخت. ما بر اساس سه محور مخاطره آمیز بودن فعالیت های شغلی زنان، ارزش گذاری شغلی زن در بیرون از خانه و تغییر در خصلت های ذاتی زنان به نفع و علیه حضور زنان در مشاغل استدلال خواهیم کرد و بر اساس دیدگاه اسلامی آن را مورد قضاوت و داوری قرار می دهیم. بر اساس آموزه های اسلامی جدای از موارد استثنایی که ضرورت هایی مثل حفظ جان و آبرو و سلامتی خود و فرزندان مقتضی آن است، حفظ شأن زن در خانواده و مراقبت از ویژگی های متناسب با خلق وخوی او به عنوان یک اصل اخلاقی موردتوجه قرار می گیرد. در این مقاله بابیان وضعیت های مختلف فاعل اخلاقی (زنان) که در مسئله ذکرشده راه حل هایی پیشنهاد می گردد.
۴۰.

ارائه الگوی خط مشی های اشتغال زنان از منظر اضطرار اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال هفتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان خط مشی گذاری عمومی اضطرار اجتماعی ترابط فعل و فاعل مدل سازی ساختاری - تفسیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۴ تعداد دانلود : ۳۸۲
اشتغال زنان به عنوان موضوعی چالشی در سطح جامعه مطرح است و همین موضوع، عامل مدخلیت علم خط مشی گذاری عمومی است که متکفل شناسایی و حل مشکلات عمومی می باشد. در بستر فهم تمایز احساس و ادراک مشکل در خط مشی گذاری عمومی، در خصوص اشتغال زنان، ادراک مشکل، گویای وجود یک جو عمومی در اجتماع که جهت ده انتخاب زنان و هدایتگر اختیار ایشان است که این جریان، عامل ایجاد کننده اضطرار اجتماعی جهت اشتغال زنان، درون جامعه می باشد. بر این اساس، پژوهش حاضر درصدد تبیین خط مشی های اشتغال زنان از منظر اضطرار اجتماعی است. جهت دستیابی به خط مشی های اشتغال زنان، از روش پژوهش آمیخته کمک گرفته شد؛ در این راستا، در مرحله نخست، از روش کتابخانه ای و مصاحبه در قالب گروه کانونی و در مرحله دوم از تکنیک مدل سازی ساختاری-تفسیری جهت ارائه الگوی نهایی خط مشی های اشتغال زنان بهره گرفته شد. یافته های پژوهش حکایت از هفت خط مشی تعدیل تقاضا؛ گفتمان سازی خانه داری به عنوان شغل؛ ترویج مشاغل خانگی؛ پرهیز از جوزدگی در انتخاب شغل؛ مدح کنش آگاهانه؛ تبیین حسن فعلی؛ حذف عوامل ایجادکننده اضطرار اجتماعی دارد. نتایج حاصل از ماتریس تحلیل قدرت نفوذ-وابستگی نشان از این دارد که اثرگذارترین مؤلفه در الگوی خط مشی های اشتغال زنان، تبیین حسن فعلی می باشد که مبیّن ارجحیت خط مشی های نرم به نسبت خط مشی های دیگر در عرصه اشتغال زنان است.