۱.
کلیدواژه‌ها:
Land surface temperature land use Object-oriented classification Tabriz County
Today, global warming, increasing the Land Surface Temperature, especially in big cities, is one of the environmental problems. The purpose of this article is to estimate the ability of Sebal, improved single-channel and Split window algorithms in estimating Land Surface Temperature on Landsat 8 image data in July 2019 and extracting Land Use maps in 7 classes for Tabriz County using an object-oriented classification method. Matching the temperature maps obtained by using these three mentioned algorithms with the Land Use map and comparing the algorithms with each other in terms of the proximity of their temperature to the Tabriz station is another goal of this article. To estimate the accuracy of the measured temperature, the data of the measured temperature of the Tabriz station at two centimeters above the land (as a representative of Tabriz County) has been used. The results of Sebal, improved single-channel, and Split window algorithms showed the highest temperature for dry pasture use and the lowest temperature for vegetation use, which indicates the importance of vegetation cover in the temperature changes of the studied area. A comparison of the studied algorithms with the temperature measured in the Tabriz station and their adaptation to different uses showed that the improved single-channel algorithm is more consistent with the actual temperature of the actual Land Surface Temperature in Tabriz County. The results of this study can help environmental planners concerned about the increase in air temperature in cities to make more appropriate decisions regarding the control of this phenomenon.
۲.
کلیدواژه‌ها:
لرستان دست ساخته نقوش حیوانی شرایط جغرافیایی
دست ساخته های لرستان، منشاء باورها و اعتقادات مردمانی هستند، که با بیان رمزی و نمادین خویش دست به خلق آثار هنری زده-اند. هنرمندان لرستان به دلیل وجود شرایط جغرافیایی این منطقه، اهمیت خاصی به تجسم حیوانات در آثار هنری خود داشته اند، که نشان از اهمیت و جایگاه ویژه حیوانات در زندگی انسان است. هنر لرستان خواستگاه افکار و عقاید، تخیلات، اساطیر و آئین هاست که در زندگی جوامع بشری در کالبد دست ساخته ها متجلی می شوند. هدف از نوشتار حاضر تحلیل نقوش حیوانی برروی دست ساخته-های لرستان با تأکید بر نقش جغرافیا می باشد. روش این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی و استناد به مطالعات کتابخانه ای است و در پی پاسخ گویی به این سؤال است که: واکاوی نقوش حیوانی و سیر تکامل آن برروی دست ساخته های لرستان در طی ادوار مختلف چگونه تبیین می شود؟ پژوهش حاضر چهار گروه از دست ساخته های لرستان که شامل: مفرغینه، سنگ نگاره، سنگ قبور و دست بافته می شود، را مورد واکاوی قرار می دهد. این نقوش از منظر بصری به دو روش واقع گرایانه و انتزاعی به تصویر در آمده اند. مردمان این منطقه به دو دلیل نقوش حیوانی را برروی دست ساخته های خود به تصویر می کشیدند؛ نخست مردم براین عقیده بودند که به تصویر کشیدن بخشی از حیواناتی که می توانند برای آن ها خطرناک باشند و همچنین برای مقابله و تسلط بر آن حیوان نقش آن را برروی دست ساخته های خود به تصویر می کشیدند، در مرحله بعد تصویر حیواناتی که از نظر اقتصادی و آئینی حائز اهمیت بوده اند، را به تصویر کشیده اند. نقوش این حیوانات شامل: بزکوهی، اسب، گاو، شیر، قوچ، گوزن، سگ، خروس و پرنده می باشند، که در تمامی ادوار تا به امروز، در اکثر جنبه های مهم زندگی از جمله؛ جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و باورهای مردم این منطقه تأثیرگذار بوده اند.
۳.
کلیدواژه‌ها:
گردشگری گردشگری اسب ISM استان خوزستان
توسعه گردشگری اسب در استان خوزستان با چالش ها و موانعی روبروست و برنامه ریزی مناسب برای توسعه گردشگری این محدوده بدون شناخت علمی این موانع و تنگناهای موجود در توسعه گردشگری اسب در این منطقه میسر نیست. برای این منظور عوامل مرتبط با موانع توسعه یافتگی گردشگری اسب در استان خوزستان که با توجه به قابلیت های فراوان منطقه یکی از مهم ترین نقاط کشور برای رشد و توسعه این نوع گردشگری می باشد در پژوهش حاضر مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر از نظر هدف گذاری کاربردی و از نظر روش شناسی به صورت توصیفی- تحلیلی است. که از نظرات 30 نفر از متخصصین این موضوع با استفاده از روش دلفی شناسایی شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات 18 عامل به عنوان موانع تأثیرگذار توسعه گردشکری اسب در استان خوزستان از مدلسازی تفسیری-ساختاری ISM و سپس با نرم افزار میک مک بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش نشان داد که همه شاخص ها جز متغیرهای پیوندی هست که از قدرت نفوذ و وابستگی بالایی برخوردارند و شاخص های عدم وجود کلینیک های دامپزشکی در مکان برگزاری مسابقات و عدم وجود بازار معتبر منطقه ای و کشورهای همسایه برای مبادله نژادهای اسب اصیل از قدرت نفوذ ضعیف، ولی وابستگی ضعیفی برخوردار است و کمترین تأثیر را از عوامل کلیدی و پیوندی می پذیرد.
۴.
کلیدواژه‌ها:
پیچیدگی اقتصادی شکنندگی اقتصادی روش گشتاورهای تعمیم یافته
یکی از مهم ترین اهداف کلان اقتصادی کشورها، ایجاد شرایط لازم جهت ارتقاء رشد اقتصادی مستمر و باثبات است که افزایش پیچیدگی اقتصادی به عنوان یکی ازمهم ترین بحث در جهت دستیابی به این هدف می تواند مورد توجه قرار بگیرد. پیچیدگی در اقتصاد به معنای توانایی یک کشور برای تولید سبدی متنوع از محصولات می گردد که در تجارت جهانی در همه جا وجود ندارد. بنابراین افزایش پیچیدگی اقتصادی سبب افزایش تولید کالاهای مولد و ایجاد فرصت های شغلی جدید می گردد و نهایتا منجر به رشد و توسعه اقتصادی می گردد. شکنندگی اقتصادی یکی از متغیرهای اصلی موثر بر پیچیدگی اقتصادی است؛ بنابراین کاهش شکنندگی اقتصادی می تواند بسترهای مناسب را برای کسب دانش و فناوری جدید و تولید کالاهای با فناوری برتر و نهایتاً صادرات آنها فراهم نماید. برای کاهش شکنندگی اقتصادی باید اجزای آن یعنی کاهش رکود اقتصادی و فقر، جلوگیری از فرار مغزها و نیروی انسانی و توسعه اقتصادی متوازن مورد بررسی قرار داد. لذا پژوهش حاضر به بررسی تأثیر شکنندگی اقتصادی بر پیچیدگی اقتصادی کشورهای منتخب OPEC طی سال های 2021-2006، با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) می پردازد. نتایج تحقیق نشان می دهد، مولفه های شکنندگی اقتصادی (رکود اقتصادی و فقر، توسعه اقتصادی نامتوازن و فرار مغزها و نیروی انسانی) تاثیر منفی و معناداری بر پیچیدگی اقتصادی کشورهای مورد بررسی دارد. همچنین نتایج نشان می دهد متغیرهای کنترلی مشروعیت حاکمیت و حقوق بشر و حاکمیت قانون تاثیر مثبت بر پیچیدگی اقتصادی دارند و تاثیر متغیر شکاف بین نخبگان و دولت نیز بر پیچیدگی اقتصادی کشورهای منتخب OPEC منفی است.
۵.
کلیدواژه‌ها:
توسعه پایدار حکمروایی خوب فقر مدیریت روستا مشارکت
اهداف: حکمروایی خوب یعنی راهبری و مدیریت جامعه به گونه ای سنجیده، درست و کارآمد و در چهارچوب قانون، همراه با پاسخگویی و مسئولیت پذیری که در گرو تعامل شهروندان و نیروهای سیاسی و اجتماعی جامعه مدنی با دولت است مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات حکمروایی خوب در پایداری روستاهای بدوستان غربی شهرستان هریس انجام شده است. مواد و روش ها: این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه جمع آوری اطلاعات توصیفی _ پیمایشی بود. جامعه آماری مورد مطالعه، 4828 نفر سرپرستان خانوار در روستاهای احمدآباد، ساخسلو، شاملو، جانقور، شیخ رجب، مرکید، سرای، روستاهای دهستان بدوستان غربی شهرستان هریس بودند. روش نمونه گیری چند مرحله ای بود، بدین منظور روستاهای دهستان بدوستان غربی از نظر تعداد خانوار به سه طبقه تقسیم و از هر طبقه، به نسبت تعداد روستا، هفت روستا به طورتصادفی ساده انتخاب و سپس سرپرستان خانوار با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب و مطالعه شدند. برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی مورگان استفاده شد. حجم نمونه سرپرستان خانوار357 بدست آمد. ابزار سنجش پرسشنامه بود. پرسشنامه ها از نظرسنجش روایی و پایایی مورد بررسی قرارگرفت. از ضریب آلفای کرونباخ برای سنجش پایایی استفاده شد. یافته ها: یافته های استنباطی پژوهش حاکی از آن است که در بررس ی ش اخص ه ای هشتگانه حکمروای ی خ وب؛ ش اخص توافق جمعی و کارایی و اثر بخشی با میانگین 3/19 در بالاترین وزن و روستای شیخ رجب در شاخص مشارکت و روستای شاملو در شاخص عدالت محوری با میانگین 2/30 پایین ترین وزن را کسب کردند.
۶.
کلیدواژه‌ها:
Agriculture Development Management Sustainability Water Scarcity Crisis
The present study aims to evaluate the sustainability of water resources management among wheat farmers in the villages of Maragheh City in Iran. This study is applied research conducted using a survey method. The statistical population includes all irrigated wheat farmers in Maragheh City (N=240). According to Krejcie and Morgan's table, the statistical sample size is estimated to be 149. The samples are selected using the stratified sampling method. A correlation test and a multiple regression analysis are used to analyze the data and the Radar is used to assess the sustainability of agricultural water resources management. The results indicate that there is a direct and significant relationship between the farmers' application of measures related to sustainable water resources management and their attitudes toward sustainable water resources management, agronomic, economic, educational-extensional, policy-making, and institutional factors, the area under cultivation, and income. Moreover, there is an inverse and significant relationship between the farmers' application of measures related to sustainable water resources management and membership in rural organizations. The results of multiple regression analysis, which is used to investigate the effects of the independent variable on the dependent variable (the application of measures related to sustainable water resources management in agriculture) show that five variables of economic, educational-extensional, social, and agronomic factors and farmers' attitudes toward sustainable water resources management explain about 63% of the variance of the dependent variable. From the perspective of irrigated wheat farmers in Maragheh City, the sustainability of agricultural water resources management is evaluated to be at a moderate level according to the total scores obtained for them.
۷.
کلیدواژه‌ها:
برنامه ریزی شهری ساماندهی امنیتی بافت فرسوده شهری توسعه پایدار
از ویژگی عمده شهرهای بزرگ ایران وجود بافت های فرسوده شهری است که با نگرش بروضعیت و ریسک پذیری بالای این بافت ها و سکونت و معیشت میلیون ها نفر در آنها، لزوم آمادگی برای مقابله با بحران طبیعی از جمله زلزله و نیز انجام اقداماتی برای کاهش تاثیرات بلایای طبیعی را دارد. از این رو اصلاح ساختارشهری در بافت های فرسوده بر مبنای توسعه پایدار و توجه به مسائل مربوط به مدیریت بحران یکی از ضرورتهای نظام مدیریت شهری است. بافت های فرسوده به ویژه در کلانشهرها، تبدیل به یک تهدید و بحران عظیم شده است که نیاز به سرمایه گذاری و حضور موثر بخش خصوصی به منظور بازسازی و نوسازی آن به منظور مقابله با بحران هایی مانند؛ آتش سوزی، زلزله و سایر بلایا، خدمات رسانی در این مناطق را بسیار ضروری می سازد. بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر لزوم برنامه ریزی شهری در ساماندهی امنیتی بافت فرسوده شهری از دیدگاه توسعه پایدار در محلات بافت فرسوده منطقه18 شهرداری تهران با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و به صورت پیمایشی می باشد. برای رسیدن به این هدف کلیه ساکنان شهری محدوده مورد مطالعه و کارشناسان مربوطه به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شده اند. از این جامعه تعداد 90 نفر بر اساس روش کوکران به طور تصادفی انتخاب گردیده اند. برای آزمون فرضیات و همچنین اولویت بندی عوامل و گویه هایی که تحت تأثیر ساماندهی بافت فرسوده قرار گرفته اند از آزمونهای آماری نظیر تی استیودنت و رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد اثرات مستقیم و غیر مستقیم مؤلفه های محیطی، اجتماعی و اقتصادی بر توسعه پایدار شهری تاثیر گذار می باشد و در رسیدن به توسعه پایدار در منطقه مورد مطالعه عوامل و نیروهای درونی در ابعاد محیطی، اجتماعی و اقتصادی موثر هستند.
۸.
کلیدواژه‌ها:
زیست پذیری رضایتمندی خرم آباد
شهر خرم آباد به عنوان مرکز استان لرستان با روند توسعه بی برنامه و افزایش جمعیت شهرنشین بدون توجه به مؤلفه های اساسی زیست پذیری شهری مواجه شده است و در ابعاد مختلف زیست شهری(کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) با چالش هایی مواجه است، به گونه ای که موجب نارضایتی برخی شهروندان شده است، در این راستا، پژوهش حاضر با هدف؛ میزان رضایت شهروندان از وضعیت زیست پذیری شهری خرم آباد، تدوین شده است. در این پژوهش نیز سعی شده موضوع زیست پذیری شهری با توجه به شاخص های اقتصادی، فرهنگی، کالبدی- محیطی، سلامت و بهداشت، حمل و نقل، آموزشی و خدماتی از نقطه نظر شهروندان و میزان رضایت آنان بررسی شود تا بتوان به نسبت نتایج به دست آمده جهت تصممیات و برنامه های آینده گام هایی موثر برداشت. برای بررسی میزان رضایت مندی ساکنان شهر خرم آباد از شاخص های زیست پذیری از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که میانگین نظرات پاسخگویان در ارتباط با میزان رضایت مندی از شاخصهای (اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، کالبدی- محیطی، سلامت و بهداشت، حمل و نقل، آموزشی و خدماتی) در شهر خرم آباد کمتر از مقدار میانگین می باشد و همچنین با توجه به معناداری برآورد شده ادعا نمود که میزان رضایت مندی ساکنان شهر خرم آباد از شاخصهای مذکور پایین تر از حد متوسط می باشد.
۹.
کلیدواژه‌ها:
فرسایش ژئومورفولوژی GIS منطق فازی حوضه فیروزآبادچای اردبیل
فرسایش خاک جزو مهم ترین فرایندهای ژئومورفولوژیکی سطح زمین به شمار می رود که با دخالت انسان آهنگ پرشتابی به خود گرفته است. این فرایند باعث خسارت های متعدد نظیر از بین رفتن خاک های حاصلخیز، تخریب زیرساخت ها و پر شدن سدها می شود. در ارزیابی فرسایش خاک می بایست فاکتورهای متعددی به صورت ترکیبی و یکپارچه استفاده شوند. در این رابطه، در حوضه های فاقد آمار یا با آمار محدود می توان از مجموعه ای از شاخص های ژئومورفولوژیکی در ترکیب با سایر شاخص ها استفاده کرده و پتانسیل فرسایش را مورد ارزیابی قرار داد. در پژوهش حاضر پتانسیل فرسایش حوضه آبریز فیروزآبادچای واقع در استان اردبیل مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این رابطه از تعداد 13 شاخص عمدتا ژئومورفولوژیکی استفاده شد. به منظور ترکیب و روی هم گذاری لایه ها از منطق فازی در بستر سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده گردید. نتایج نشان دهنده پتانسیل بالای فرسایش خاک در سطح حوضه آبریز فیروزآباد می-باشد. عوامل متعددی در فرسایش پذیری خاک های حوضه موثرند که در این زمینه می توان به رخنمون وسیع سازندهای آبرفتی کواترنری، مارن های ژیپس دار، لاهار و خاکسترهای آتشفشانی، پوشش گیاهی ضعیف، غلبه شیب های تند، تراکم زهکشی بالا و وجود آبراهه های متعدد، مقادیر بالای عدد ناهمواری و دامنه های طولانی اشاره نمود. در پهنه هایی از حوضه مطالعاتی که چندین فاکتور موثر بر فرسایش از شرایط مساعدی برخوردارند میزان فرسایش تشدید شده است. در این رابطه، می توان به زیرحوضه های مرکزی حوضه مطالعاتی اشاره نمود که به دلیل وجود سازندهای آبرفتی و مارنی، پوشش گیاهی ضعیف، شیب زیاد، تراکم زهکشی بالا و چندین عامل دیگر جزو پهنه های بحرانی حوضه به شمار می روند.
۱۰.
کلیدواژه‌ها:
دمای سطح زمین کاربری اراضی روش پنجره مجزا لندست 8 شهرستان تبریز
دمای سطح زمین LST عاملی مهم در مباحث گرمایش جهانی و تغییر اقلیم است. فعالیت های طبیعت و انسان-ساخت به ویژه تغییرات در پوشش زمین، تأثیر چشمگیری بر دمای سطح می گذارد. هدف از این پژوهش، تخمین دمای سطح زمین با به کارگیری روش پنجره مجزا در شهرستان تبریز و تعیین رابطه آن با تغییرات کاربری اراضی می باشد. بدین سبب تصاویر OLI و TIRS لندست 8 در سال های 2013 و 2019 استفاده شده و پس از انجام مراحل مختلف پیش-پردازش، شاخص پوشش گیاهی NDVI ، شاخص توسعه شهری NDBI ، شاخص استخراج آب MNDWI و دمای سطح زمین با استفاده از باندهای چندطیفی و حرارتی برآورد شد. نقشه های کاربری زمین نیز با بهره گیری از روش طبقه بندی شی گرا تهیه گردید و سپس ضرایب ارزیابی صحّت به دست آمد. نتایج این پژوهش آشکار کرد که بیشترین تغییرات کاربری اراضی در بخش مرتع به چشم می خورد که در دوره 7 ساله بخش عمده ای از آن به کاربری ارتباطی و شهری تغییر یافته است. همچنین نتایج حاصل نشان دهنده همبستگی معکوس بین دمای سطح زمین و شاخص NDVI است و حداکثر دما در مناطقی رخ می دهد که با فقر پوشش گیاهی مواجه بوده اند. بنابراین با توجه به جایگاه پوشش گیاهی در متعادل کردن شرایط دمایی، ضرورت و لزوم حفاظت از پوشش گیاهی آشکار می شود. با توجه به اهمیت بالای منطقه، نتایج حاصله می تواند در برنامه ریزی توسعه و لزوم توجه به پیامدهای به دست آمده از تغییرات کاربری اراضی و نیز ضرورت به کارگیری داده های سنجش از دور در برنامه ریزی محیطی حائز اهمیت باشد.
۱۱.
کلیدواژه‌ها:
انتخابات حوزه بندی انتخاباتی تقسیمات کشوری تنش استان فارس
سازماندهی سیاسی فضا در چارچوب حوزه بندی انتخاباتی نقش موثری در روند و چگونگی کارکرد نظام های انتخاباتی، الگوی رای دهی، پیروزی نامزدها و جناح های سیاسی و در نهایت حاکم شدن اراده ملی ایفا می کند. روند رو به رشد تنش ها میان قلمروهای سیاسی - اداری در درون حوزه های انتخابیه این مساله را مطرح می سازد که این تنش ها مبتنی بر چه بنیادهایی است و از چه ساز و کاری تبعیت می کند. در این راستا با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای حوزه های انتخابیه مجلس شورای اسلامی در استان فارس به عنوان یکی از وسیع ترین و پرجمعیت ترین استان های کشور مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که عواملی مانند تسهیم نامتناسب جمعیتی حوزه های انتخابیه، افزایش واحدهای سیاسی- اداری درون حوزه های انتخابیه، زادبوم محوری و رقابت های محلی میان قلمروهای سیاسی - اداری مبتنی بر پیروزی کاندیدای بومی و نقش آفرینی جغرافیای قدرت و حمایت در جهت تغییر مرزهای سیاسی – اداری و تاثیر بر نتایج انتخاباتی از مهمترین مولفه های تنش زا در چارچوب حوزه های انتخابیه بوده است.
۱۲.
کلیدواژه‌ها:
حوضه آبخیز تاجیار فرسایش مدل های فرسایش MPSIAC EPM
تحقیق حاضر با عنایت به اهمیت مسئله فرسایش خاک به خصوص در حوضه های کوهستانی کشور به منظور ارزیابی وضعیت فرسایش خاک در حوضه آبخیز تاجیار واقع در شمال غرب کشور صورت گرفت. در این راستا با استفاده از مدل های تجربی MPSIAC و EPM و با بهره گیری از قابلیت های سامانه اطلاعات جغرافیایی سعی گردید تا میزان فرسایش و رسوب دهی در حوضه مورد مطالعه برآورد گردد. داده های مورد استفاده شامل نقشه ها، تصاویر ماهواره ای، آمار ایستگاه های هواشناسی و هیدرومتری بود. نتایج به دست آمده نشان داد که تفاوت های قابل توجهی میان دو مدل مذکور از لحاظ مقدار فرسایش و رسوب برآوردی وجود دارد به طوری که میزان رسوب کل در مدل MPSIAC، برابر با 99342/76 تن درسال و در مدل EPM، برابر با 16089/37 تن در سال برآورد گردید و نشان داد که حوضه مورد مطالعه با اعمال روش MPSIAC در کلاس فرسایشی متوسط و با به کارگیری مدل EPM در کلاس فرسایشی کم قرار دارد. در نهایت نتایج تحقیق نشان داد که مدل MPSIAC به لحاظ دخیل کردن عوامل بیشتر و تاثیر دهی توامان عوامل از یک سو و دقت بیشتر جداول امتیاز دهی و معادلات مربوطه از سوی دیگر از کارایی بهتری نسبت به مدل EPM برخوردار می باشد. با این حال کالیبره کردن مدل مزبور در جهت کاهش خطاها و پیش بینی دقیق تر می تواند به نتایج بهتر و قابل اعتمادتری بینجامد
۱۳.
کلیدواژه‌ها:
توسعه توسعه پایدار مدیریت روستایی دهیاری خرارود
توسعه پایدار روستایی فرایندی است که بهبود شرایط محیط روستا، توأم با بهبود زندگی روستاییان را ضمن حفاظت از محیط زیست روستا در نظر دارد. در توسه پایدار روستایی پرداختن به جایگاه و نقش مدیریت روستایی از الزامات توسعه است. هدف تحقیق حاضر تحلیل و رتبه بندی شاخص های مؤِثر انتخاب دهیار در راستای توسعه پایدار است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی - تحلیلی می باشد، در گام نخست از مطالعات کتابخانه ای - اسنادی و سپس در ادامه کار جهت دستیابی به اهداف تحقیق مطالعه ی میدانی صورت گرفته است. ابزار گردآوری پژوهش نیز پرسشنامه (5 گزینه ای لیکرت) می باشد. جامعه آماری شامل 312 نفر از ساکنین روستایی را تشکیل می دهد. برای تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه نیز از نرم افزار 16spss (آزمون فریدمن و نیز T تک نمونه ای) استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد از دیدگاه خانوارها و ساکنین از میان عوامل مؤثر بر انتخاب دهیاری، متغیرهای رشته تحصلی (20/6)، روابط عمومی بالا (75/5) و سن (70/5) در بین سایر متغیرها پر رنگ تر می باشد.
۱۴.
کلیدواژه‌ها:
NDBI NDVI NDLI LST شهر آببر
تغییر کاربری اراضی در نتیجه رشد سریع نواحی شهری باعث افزایش دمای سطح زمین در نواحی مرکزی شهر و حومه آن می گردد. بنابراین بررسی دمای سطح زمین در تحلیل نوسانات دمایی و به حداقل رساندن تاثیرات آن، امری حیاتی می باشد. هدف از این تحقیق بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی (LULC) بر روی شاخص LST در منطقه آببر و روستای کوهکن با استفاده از تکنیک های ترکیبی سنجش از دور و GIS می باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که از سال 2013 تا 2023 زمین کشاورزی با افزایش 72/21 درصدی مواجه شده است این در حالیست که حدود 89/15 درصد از مناطق زمین بایر کاهش یافته و به کاربری زمین کشاورزی تبدیل شده است. همچنین میزان دمای سطح زمین در نواحی مرکزی شهر آببر و روستای کوهکن نسبت به نواحی زراعتی مقادیر بالایی را نشان می دهد. مقادیر LST با شاخص NDVI و NDLI رابطه عکس داشته و با پهنه های ساخته شده یا زمین های بایر دارای رابطه مستقیم می باشد. به عبارتی بین شاخص NDBI و LST همبستگی مثبت برقرار بوده و بین LST با NDVI و NDLI، همبستگی منفی مشاهده شده است. بیشترین همبستگی به میزان 75/0 بین شاخص LST و NDBI در سال 2013 مشاهده شد. کمترین همبستگی به میزان 71/0- نیز بین دو شاخص LST و NDVI در سال 2013 مشاهده شد. کمترین مقادیر R2 نیز به میزان 28/0 متعلق به دو شاخص LST و NDVI در سال 2023 بوده است.
۱۵.
کلیدواژه‌ها:
مراکز فرهنگی سیستم اطلاعات جغرافیایی خرم آباد کاربری اراضی
مراکز فرهنگی در شهرها از اهمیت ویژه ای برخوردارند و به دلیل بازدید زیاد شهروندان، باید مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار بگیرند. مکان قرارگیری مراکز فرهنگی و چگونگی پراکندگی آنها در سطح شهرها، بر میزان استفاده شهروندان از این مراکز تأثیر می گذارد. در دهه های اخیر، سامانه اطلاعات جغرافیایی به عنوان یک فنّاوری رایانه محور، توجه بسیاری از متخصّصان رشته های مختلف را به خود جلب کرده است. این فناوری حتی توانسته است در زمینه مکان یابی خدمات شهری در نقاط مختلف کشور نقش موثری ایفا نماید و پژوهش های متعدّدی به همین منظور انجام شود. شهر خرم آباد در مرکز استان لرستان، توزیع مناسبی از مراکز فرهنگی ندارد. هدف این تحقیق، بررسی وضعیت فعلی مراکز فرهنگی شهر خرم آباد از نظر مکان یابی و شناسایی مکان های مناسب برای ساخت مراکز فرهنگی جدید است. روش تحقیق به این صورت است که ابتدا عوامل موثر در مکان یابی مراکز فرهنگی شناسایی می شوند. سپس، این عوامل در قالب لایه های اطلاعاتی تهیه می شوند و وزن دهی می شوند. در نهایت، مکان های مناسب برای ساخت مراکز فرهنگی با جمع بندی وزن های لایه های اطلاعاتی تعیین می شوند.. تمامی مراحل فوق با استفاده از نرم افزار Arc GIS انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مراکز فرهنگی در شهر خرم آباد به طور مناسبی توزیع نشده اند. با استفاده از قابلیت های فناوری اطلاعات جغرافیایی و در نظر گرفتن عوامل موثر در مکان یابی مراکز فرهنگی، می توان مکان های مناسبی برای ساخت مراکز فرهنگی جدید تعیین کرد.
۱۶.
کلیدواژه‌ها:
شکاف دیجیتال فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرستانهای استان کرمان
فناوری اطّلاعات و ارتباطات به عنوان یک فناوری جدید به سرعت توسعه یافته و با غلبه بر محدودیتهای زمانی و مکانی، به عنوان محور و کلید توسعه از آن یاد میشود. آنچه ممکن است سبب ناکارآمدی این فناوری شود، مقوله توزیع نابرابر آن در سطح مناطق است که پژوهشگران از آن تحت عنوان «شکاف دیجیتال» یاد می کنند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و رتبه بندی شهرستانهای استان کرمان از لحاظ دسترسی به شاخص فن آوری اطلاعات و ارتباطات صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری پژوهش 23 شهرستان استان کرمان در سال 1399 و شاخص های مورد استفاده 19 شاخص بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات است. از روش آنتروپی شانون به منظور وزن دهی شاخص ها و روش هایVIKOR ،TOPSIS ،SAW ،MORRIS به منظور رتبه بندی شهرستان های استان کرمان به لحاظ برخورداری از شاخص های فناوری اطلاعات و ارتباطات استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارspss انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص های فناوری اطلاعات و ارتباطات در استان کرمان به صورت متوازن توزیع نشده و تفاوت آشکاری بین شهرستان های این استان از نظر دسترسی به این شاخص ها ملاحظه می شود. نتیجه حاصل از رتبه بندی نهایی با استفاده از روش میانگین رتبه ها نشان می دهد که از لحاظ دسترسی به شاخص های فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرستان کرمان با امتیاز (616/0) در رتبه اول وشهرستان ارزوئیه با امتیاز(023/0) در رتبه آخر قرار گرفته اند. همچنین یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص های فناوری اطلاعات و ارتباطات متناسب با جمعیت در سطح استان توزیع نشده است. نهایتاً جهت توزیع متعادل شاخص های فناوری اطلاعات و ارتباطات یک اولویت بندی میان شهرستان های استان جهت برنامه ریزی و تخصیص بودجه ارائه شده است.
۱۷.
کلیدواژه‌ها:
معماری بومی فرهنگ هویت جزیره کیش
هدف پژوهش: در دنیای معماری و شهرسازی معاصر، تعامل معماری با فرهنگ ،هویت و تاریخ یک منطقه به عنوان یک موضوع حائز اهمیت مورد بررسی قرار می گیرد. جزیره کیش،به عنوان یکی از مناطق توریستی و معتبر در خلیج فارس و خاورمیانه ، نیز دارای فرهنگی چشم گیر و متنوع است که در دهه های اخیر مورد توجه قرار گرفته است . این جزیره از طریق ایجاد ارتباط میان رشد و توسعه اقتصادی و حفاظت از طبیعت و محیط زیست می تواند مقوله فرهنگ و هویت را در حوزه خلیج فارس برجسته تر نماید. در این پژوهش به بررسی مولفه های فرهنگ و هویت در معماری بومی در جزیره کیش و ارتباط معماری بومی با فرهنگ و محیط طبیعی می پرداخته شده است.روش پژوهش: روش تحقیق پژوهش به صورت توصیفی - تحلیلی است، که بخش توصیفی پژوهش، برمبنای مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است و بخش تحلیلی با استناد بر خروجی های حاصل از مبانی نظری به صورت میدانی در جزیره کیش انجام شده است..یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که معماری بومی جزیره کیش به طور چشمگیری تحت تاثیر شرایط اقلیمی، اجتماعی و فرهنگی منطقه است. استفاده از مصالح محلی، طراحی های خاص برای تهویه طبیعی، و بهره گیری از فرم های سنتی، از جمله ویژگی های برجسته معماری بومی کیش هستند. همچنین، عناصر فرهنگی مانند نقش های تزئینی، رنگ های طبیعی، و الگوهای سنتی در بناها مشاهده می شود.نتیجه پژوهش بازشناخت و حفظ مولفه های فرهنگی و هویتی در معماری بومی کیش می تواند به توسعه پایدار و حفظ هویت فرهنگی منطقه کمک کند. بهره گیری از این مولفه ها در طراحی های معاصر، نه تنها به زیبایی و کارایی بناها می افزاید، بلکه به تقویت حس تعلق و هویت بومی در میان ساکنان نیز منجر می شود. این پژوهش می تواند به عنوان الگویی برای سایر مناطق با معماری بومی خاص مورد استفاده قرار گیرد..
۱۸.
کلیدواژه‌ها:
فضاهای شهری مناظر شهری فضاهای سبز شهری بازدید
مناظر و فضاهای سبز شهری به ویژه پارک های شهری از مهم ترین فضاهای شهری محسوب می شوند لذا بررسی مسایل مربوط به این اماکن دارای اهمیت می باشد بر همین اساس هدف از تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر در مراجعه شهروندان به پارک های شهری می باشد. برای به دست آوردن اطلاعات و داده های مورد نیاز از منابع کتابخانه ای، پرسشنامه و مصاحبه بهره گرفته شده که ۳۸۵ نفر در بخش پرسشنامه و ۱۲ نفر در بخش مصاحبه شرکت نمودند و برای بررسی داده های حاصل از آن ها به ترتیب از میانگین امتیازی و نرم افزار اطلس تی آی استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که استراحت و گذراندن اوقات فراغت از مهم ترین دلایل مراجعه شهروندان به پارک های شهری محسوب می شوند و در مقابل قرارگیری در اجتماع کم اهمیت ترین دلیل برای مراجعه به این اماکن شناخته شد. به طور کلی می توان بیان نمود شهروندان برای رهایی از روزمرگی های موجود در زندگی شهری و به دست آوردن آسایش به پارک های شهری مراجعه می نمایند که طراحان و برنامه ریزان شهری باید این موارد را در طراحی ها و برنامه ریزی هایشان در نظر بگیرند.
۱۹.
کلیدواژه‌ها:
تمدن دریایی گردشگری و موسیقی ایران صلح منطقه ای و جهانی موقعیت و جهت جغرافیایی کشور ایران
ایران سرزمین دیرپا در جغرافیای سیاسی است، دیرپایی قدمتی کُهن برای ایران خلق کرده است که تمدن نام دارد. تمدن سرزمینی/ دریایی ایران جغرافیای اتصال اقوام، تجار، سیاست، کوچ زیستان و فضا بوده است که هر دم فضا را به سمت شادزیستی و نوآوری می کشانده است تا بدین روز که ایرانی، توسعه گرا و تکنسین محور می شود. پرسش مقاله این است که وجود چنین تمدن سرزمینی دریایی کهن آیا دال بر راه توسعه از این طریق است و خلق چنین فضایی گردشگرپذیر و موسیقی گرا می تواند ایران کنونی را به منطقه و نسبتاً به جهان/غرب وصل کند؟ پس تمدن دریایی گردشگرپذیر و موسیقی دوست به ادعای این نوشتار می تواند تمدن صلح گرای ایرانی را برقرار سازد. نویسه ماهیتی کیفی تحلیلی دارد که در پی بیانِ ارائه استراتژی صلح جغرافیایی را دارد. استراتژی تمدن دریایی متکی به گردشگری و موسیقی و یا بهتر بگوییم "تمدن دریایی گردشگری و موسیقی" در این مقاله که راهبرد است بر مبنای یک مفهوم به اسم جغرافیای بدن شکل گرفته است و دیگر نظریات و مفاهیم و مقولات لازم آورده شده است که یافته ها بر روی آن سوار هستند. پس از بنیان های نظری، استنتاج های برداشتی مقاله بیان شده تا اینکه مقاله خاتمه/یافته است.
۲۰.
کلیدواژه‌ها:
توسعه پایداری اقتصادی روستاهای هدف گردشگری
مطالعه حاضر با استفاده از روش شناسی توصیفی- پیمایشی، درصدد پاسخگویی به این سوال اساسی است که بر اساس ابعاد و شاخص های مؤثر در توسعه پایدار گردشگری روستایی، روستاهای هدف استان آذربایجان غربی از چه سطحی از پایداری اقتصادی برخوردارند؟ به منظور جمع آوری داده های مورد نیاز از دو روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) استفاده شد. در این مطالعه با استفاده از پرسشنامه به صورت میدانی و با نظرخواهی از مردم محلی (سرپرستان خانوار) به ارزیابی و اندازه گیری پیشرفت به سوی پایداری اقتصادی گردشگری در روستاهای هدف استان آذربایجان غربی (شامل 4 روستای سهولان در شهرستان مهاباد، نصرت آباد در شهرستان تکاب، باغچه جوق در شهرستان ماکو و حسنلو در شهرستان نقده) به وسیله رادار پایداری پرداخته شد. سرپرستان خانوارها در چهار روستای هدف گردشگری استان آذربایجان غربی 1160 نفر می باشد. برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی مورگان استفاده شد و حجم نمونه سرپرستان خانوار 290 بدست آمد. به منظور انتخاب نمونه آماری از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب استفاده گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که وضعیت شاخص های مورد مطالعه در بین روستاهای مختلف یکسان نبوده، بطوریکه شاخص عدالت و رفاه اقتصادی بیشترین میزان میانگین از 50/3 در روستای باغچه جوق تا 15/3 در روستای نصرت اباد متغیر است و از نظر شاخص ثبات اقتصادی بیشترین میزان میانگین با 16/3 در روستای سهولان تا 99/2 در روستای حسنلو متغیر است.
۲۱.
کلیدواژه‌ها:
زیست پذیری سکونتگاه های غیررسمی شهراردبیل
به دنبال افزایش جمعیت شهرها و توسعه زندگی شهرنشینی، شهرها همواره با انواع مشکلات کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی مواجه بوده اند. در عصر حاضر رفع این معضلات به مهم ترین چالش های برنامه ریزان شهری تبدیل شده است. در این راستا برنامه ریزی با رویکرد زیست پذیری شهری می تواند ظرفیت های لازم را برای مقابله با این معضلات ایجاد نماید. در این میان محلات اسکان غیررسمی را می توان بخش های فراموش شده و برنامه ریزی نشده ای درمقایسه با سایر محلات شهری دانست که به لحاظ زیست پذیری بسیارشکننده می باشند. از این رو، ﻫﺪف پژوهش ﺣﺎﺿﺮ، سنجش سکونتگاه های غیررسمی شهراردبیل بر مبنای شاخص های زیست پذیری شهری و اولویت بندی آن ها جهت برنامه ریزی آتی انجام گرفته است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. داده های مورد نیاز از طریق روش های میدانی گردآوری شده اند. جامعه آماری تحقیق منطبق بر محلات 15 گانه سکونتگاه های غیررسمی شهر اردبیل می باشد. جهت سنجش میزان زیست پذیری در محلات هذف، شاخص های مربوطه با استفاده از روش آنتروپی وزن دهی و محلات هدف با بهره گیری از تکنیک های تصمیم گیری رتبه بندی و برای دست یابی به اولویت بندی نهایی از تکنیک ادغامی کپ لند استفاده شد. بر اساس مولفه های به کاررفته در پژوهش حاضر و نتایج حاصل از پیاده سازی تکنیک های مختلف تصمیم گیری، محله سلمان آباد در رتبه نخست و محله ایران آباد با کسب کمترین امتیاز در رتبه آخر به لحاظ زیست پذیری قرار گرفتند. لذا برنامه ریزی جهت ارتقای شاخص های زیست پذیری متناسب با نقاط ضعف و قوت و اولویت هر محله ضروری می نماید.
۲۲.
کلیدواژه‌ها:
تغییرات حرارت کاربری اراضی MODIS پوشش گیاهی شهرستان پارس آباد
هدف از این پژوهش بررسی ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی با دمای سطح زمین در شهرستان پارس آباد در استان اردبیل با استفاده از سامانه گوگل ارث انجین می باشد. در این راستا ابتدا در محیط برنامه نویسی گوگل ارث انجین با فراخوانی داده های ماهواره سنتینل 2 و سنتینل 1 نقشه کاربری اراضی شهرستان پارس آباد تهیه شد و در مرحله بعد جهت اعتبارسنجی با استفاده از ضریب کاپا میزان درستی و دقت کلی آن انجام شد. در گام بعدی در جهت بررسی آئروسل های شهرستان مورد مطالعه از داده های ماهواره سنتینل 5 استفاده شد و روند روزانه آن را با استفاده از روش رگرسیونی و چولگی طی بازه زمانی سال های (2018-2023) محاسبه شد. در گام بعد نقشه تراکم آلودگی شهرستان مورد مطالعه ترسیم و با فراخوانی داده های ماهواره MODIS اقدام به تهیه نقشه آنومالی دما و میانگین دمایی طی بازه زمانی سال های (2018-2023) شد و روند LST شب و نمودار نیم رخ جزیره حرارتی LST شب در بازه زمانی مذکور در ماه های تابستان (ژوئیه) با میانگین 297 کلوین و مقادیر حداقل در ماه های زمستان (ژانویه) با میانگین 270 کلوین مشاهده می شود. در نهایت با استخراج داده های نقشه های تراکم آئروسل های شهر با میانگین دمایی در محیط نرم افزار ArcMAP همبستگی بین این دو پدیده با روش رگرسیون خطی ساده پرداخته شد. نتایج نشان داد به جز بین این دو پدیده رابطه معکوسی بر قرار بوده است. هم چنین میزان آئروسل های روزانه از اواسط سال 2021 میلادی روند افزایشی به خود گرفته و چولگی منفی آن نشان از افزایش آلودگی ها در نواحی داخل شهری در سال های اخیر داشته است. نقشه تراکم آلودگی نیز نشان داد در نواحی داخل شهری و جاده های بین شهری مقدار آئروسل به صورت چشم گیری افزایش پیدا کرده است.
۲۳.
کلیدواژه‌ها:
آموزش تغییرات اقلیمی سازگاری مدل آموزش تغییرات اقلیمی مولفه های مدل
با توجه به اهمیت چالش تغییرات اقلیمی و به تبع آن طیف وسیع آسیب های ناشی از آن، بررسی دقیق و موشکافانه ی مدل های آموزش تغییرات اقلیمی برای نهادینه سازی آموزش به عنوان یکی از موثرترین راهکارهای مقابله با این بحران، بسیار حائز اهمیت است. در دهه اخیر مدل های مختلفی اینگونه آموزش ها را مورد بررسی قرار داده اند که با توجه به تنوع مولفه های این مدل ها، طبقه بندی این مولفه ها جهت کاهش پراکندگی و همچنین استقرار تفکر سیستمی نسبی ضروری به نظر می رسد. از این رو براساس نتایج این مقاله و با استناد به منابع کتابخانه ای و اینترنتی و بر مبنای ادبیات نظری موضوع، می توان گفت که در تمام مدل ها دو مولفه دانش و رفتار با مصادیق گوناگون نقش کلیدی دارند. مولفه دانش به عنوان نیروی محرکه ی اغلب مدل ها با مصادیقی نظیر دانش محتوایی، اطلاع رسانی، عوامل شناختی، درک شرایط و آگاهی، حضور دارد. از طرفی از مولفه رفتار به عنوان خروجی و هدف نهایی اغلب مدل ها تحت عنوان رفتار و اقدام یاد شده است. در طیف مدل های مورد بررسی از آستانه دانش تا آستانه رفتار، مولفه های بینابینی در ابعادی چون، بعد فردی، بعد اجتماعی و بعد سیاسی حضور دارند که موجب ارتباط و پیوستگی موثر بین مولفه ها و در نهایت هم افزایی اثر موج آموزشی می شوند. برای مولفه های بعد فردی، مصادیقی نظیر امیدواری، نگرانی، مهارت های تفکر، انگیزه، سبک ها و رفتارهای شخصی و هویت را می توان نام برد. از طرفی در اغلب مدل ها، بعد اجتماعی با مولفه هایی مانند درگیر کردن، هنجارهای اجتماعی، ارزش ها، مشارکت و جامعه شناخته شده است. بعد سیاسی نیز دارای مصادیقی همچون جهت گیری های سیاسی، جهان بینی، جهت گیری آینده و عدالت است.
۲۴.
کلیدواژه‌ها:
کشاورزان کشاورزی ارگانیک بهبود محیط زیست دهستان صیدون جنوبی
کشاورزی ارگانیک یک نظام مدیریت تولید است که منجر به توسعه پایدار در کشاورزی و اطمینان از تولید مواد غذایی سالم و بی ضرر می گردد. به بیان دیگر کشاورزی ارگانیک، نگرش علمی و نوین به کشاورزی سنتی است که اجداد ما به آن عمل می نمودند. نگرش مثبت کشاورزان نسبت به کشاورزی ارگانیک، اهمیت زیادی در حفاظت از محیط زیست، بهبود کیفیت محصولات و دستیابی به بازارهای پرسود دارد. این نگرش می تواند الهام بخش برای استفاده بیشتر از روش های ارگانیک و تحولات سازنده در کشاورزی باشد که درنهایت به بهبود مستمر و توسعه پایدار کشاورزی منجر می شود. هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر نگرش کشاورزان نسبت به کشاورزی ارگانیک در دهستان صیدون جنوبی می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر نوع و ماهیت، توصیفی – تحلیلی می باشد. نتایج تحقیق نشان داده است. نشان داد که گویه های حمایت سازمان ها (میانگین 4.2) و دولت (میانگین 4.3) در بُعد حمایتی-آموزشی و مدیریت مؤثر (میانگین 4.4) در بُعد مدیریتی، اهمیت بالایی دارند. همچنین چالش های اقتصادی نظیر گرانی محصولات (میانگین 3.5) و کمبود تقاضا (میانگین 4.1) بیشترین تأثیر را بر نگرش کشاورزان دارند. نتایج می توانند به تدوین سیاست های پشتیبانی از این نوع کشاورزی و تحقق اهداف محیطی و اقتصادی در منطقه کمک کنند.
۲۵.
کلیدواژه‌ها:
اقلیم شناسی مناطق خشک و نیمه خشک تحلیل عاملی تحلیل خوشه ای ایران مرکزی
هدف اصلی پژوهش حاضر، اقلیم شناسی مناطق خشک و نیمه خشک در ایران مرکزی با استفاده از روش های آماری تحلیل-عاملی و تحلیل خوشه ای است. بدین منظور، از داده های 13 متغیراقلیمی در 14 ایستگاه سینوپتیک در بازه زمانی 44 ساله از سال 1355 تا 1398شمسی استفاده شد و ماتریسی به ابعاد 14×13 که سطرها؛ عناصر اقلیمی و ستون ها؛ تعداد ایستگاه ها هستند، ایجاد گردید. جهت تعمیم داده های ایستگاهی به پهنه ای نیز، شبکه ای با یاخته های km 15×15 در ایران مرکزی تشکیل شد و ماتریسی با ابعاد 14×446 که سطرها؛ یاخته های رقومی و ستون ها؛ تعداد ایستگاه ها را نشان می دهد، به دست آمد که مبنای محاسبات در تحلیل عاملی با چرخش واریماکس و تحلیل خوشه ای با ادغام وارد، بوده است. نتایج حاصل از ارتباط سنجی ارتفاع با متغیرهای اقلیمی حاکی از این است که در ایران مرکزی، رابطه مستقیم و معنی داری بین این دو عامل برقرار است اما به علت تأثیر عوامل محلی و کلان مقیاس اقلیمی، این ارتباط در سرتاسر پهنه یکسان نیست و گاهاً لانه گزینی اقلیمی را به وجود می آورد. همچنین نتایج نشان داد که 4 عامل اصلی و اثرگذار که اقلیم ایران مرکزی را می سازند به ترتیب عبارتند از: بارش، دما، رطوبت و توفان گردوخاک. این عوامل، 2/86% از رفتاراقلیمی این پهنه را تبیین می کنند. بارش با 35%، مهمترین عنصراقلیمی اثرگذار در این پهنه است که غالباً در مناطق سردکوهستانی و ارتفاعات حاکمیت دارد. دما با 3/27% در بیابان های مرکزی و کناره های کویرلوت در کاشان، خوروبیابانک، بم و لار نقش آفرین است. رطوبت با 3/15% در بخش هایی از مناطق گرم ومرطوب جنوبی در بافت، آباده و داران اصفهان موثر است. توفان های گردوخاک با 8/8%، کم ترین عامل اثرگذار در اقلیم ایران مرکزی است که به صورت پراکنده در خوروبیابانک، بافق، یزد و کاشان رخنمون بیشتری دارد. همچنین با انجام تحلیل خوشه ای، 4 ناحیه اقلیمی متمایز در ایران مرکزی تحت عنوان ناحیه بارشی؛ ناحیه سردکوهستانی؛ ناحیه گرم وخشک؛ احیه بسیارگرم وخشک بادی شناسایی گردید.
۲۶.
کلیدواژه‌ها:
مدیریت دانش سازمان جهاد کشاورزی کارشناسان ترویج
در طی قرن اخیر که در آن تمامی تلاش ها بر پایه اقتصاد دانش محور است، توجه به سرمایه های فکری و بحث مدیریت دانش در تمامی سازمان ها به خصوص سازمان های دانش محور از جمله سازمان جهاد کشاورزی مطرح است و پرداختن به آن حائز اهمیت است، بطوری که در سراسر جهان مطالعات و پژوهش های کثیری در این زمینه انجام گرفته شده است، زیرا مدیریت دانش همانند اهرمی است برای کسب مزیت رقابتی در بین سازمان ها، همچنین شیوه ای است برای بهره وری، بهبود عملکرد و کاهش هزینه ها و نهایتاً بهینه سازی دانش سازمان برای افزایش عملکرد. در این مقاله تلاش شده است تا عوامل موثر بر فرآیند مدیریت دانش در سازمان جهاد کشاورزی استان همدان، از دیدگاه کارشناسان بخش ترویج مورد بررسی قرار گیرد. بر اساس نتایج، بین دیدگاه مروجان در زمینه برخی متغیرهای موثر بر فرآیند مدیریت دانش بر حسب سن و سطح تحصیلات تفاوت آماری معنی داری وجود داشت، اما بر حسب وضعیت استخدامی، تفاوت آماری معنی داری مشاهده نشد. همچنین بر اساس نتایج تحلیل عاملی، متغیرهای موثر بر فرآیند مدیریت دانش به پنج عامل: توانمندسازی منابع انسانی، سیاست گذاری، زیرساخت فنی، برنامه ریزی و اجرایی( تخصصی- مهارتی) تقسیم شده اند.
۲۷.
کلیدواژه‌ها:
معیارهای کالبدی کاربری های پشتیبان سکونت مناطق هشت گانه رتبه بندی شهر قم
زندگی موهبتی است که انسان ها در طول عمر خویش از آن بهره مند می شوند. قرن حاضر شاهد تغییرات چشمگیری در مورد دیدگاه آدمی نسبت به زندگی بوده است. در این قرن، تنها حفظ زندگی به شکل معمول مطلوب نبوده، بلکه ارتقای کیفیت زندگی در زمینه های متعدد، تلاش جوامع تلقی می شود. داشتن کیفیت زندگی مطلوب، همواره آرزوی بشر بوده و هست. کیفیت زندگی امروزه در زمره مهم ترین عواملی است که به عنوان یک سد در راه رشد و ترقی جوامع و سازمان ها وجود دارد. بنابراین باید با شناخت وضع کیفیت زندگی موجود و ریشه ها و علل وجودی آن ها، تصمیمات لازم را برای ارتقای آن اتخاذ نمود؛ در این راستا، هدف تحقیق حاضر بررسی بعد عینی و معیار های کالبدی کیفیت زندگی و زیست شهروندان در شهر قم و رتبه بندی مناطق شهر با دو معیار: «سرانه ی کاربری های هفت گانه ی پشتیبان سکونت» و «فاصله دسترسی به این کاربری ها» می باشد. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از جهت ماهیت، تحلیلی است. جامعه مورد بررسی در این پژوهش، مناطق هشت گانه شهر قم می باشد که برای تجزیه و تحلیل داده ها از امکانات داده پردازی در محیط نرم افزارArcGIS ، فرایند تحلیل سلسله مراتبیAHP و اخذ نظرات کارشناسانه در فرایند مقایسه دوبدویی استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد مناطق 1 و 7 و 4 به ترتیب دارای رتبه های 1 و 2و 3 و پایین ترین رتبه نیز مربوط به منطقه 8 است. مطابق نتایج تحقیق، ایجاد خدمات بیشتر، بخصوص جانمائی مناسب کاربری ها به منظور سهولت دسترسی ساکنان به خدمات پشتیبان سکونت ازجمله درمانی، آموزشی، مذهبی، فرهنگی، تجاری، ورزشی، پارک و فضای سبز می تواند باعث کاهش مشکلات شهروندان، افزایش سطح رضایت مندی و ارتقای کیفیت زندگی آنان گردد.
۲۸.
کلیدواژه‌ها:
عوامل طبیعی توسعه شهری استان خوزستان
عوامل طبیعی نقش اصلی را در شکل گیری و تعیین جهات توسعه نواحی سکونتگاهی دارند. شهرهای استان خوزستان نیز متاثر از عوامل طبیعی بود ه اند. در واقع، جهت یافتگی شهرهای خوزستان به طور مستقیم متاثر از عوامل طبیعی بوده است. در این تحقیق به تشریح مهم ترین عوامل طبیعی موثر در جهت یافتگی و توسعه فیزیکی شهرهای استان خوزستان پرداخته شده است. در این تحقیق از روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است و داده های تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای و تصاویر ماهواره ای بدست آمده است. بر اساس نتایج بدست آمده، رودخانه های استان خوزستان سبب شده اند تا شهرهای مختلفی در امتداد آن ها شکل گیرند و در آن امتداد توسعه یابند. خط ساحلی جنوب استان خوزستان سبب شده است تا شهرهای مهمی در کنار آن استقرار یابند. تالاب های استان خوزستان در استقرار و توسعه شهرهای غربی و شرقی استان نقش مستقیمی داشته اند. ریگزارهای استان خوزستان به عنوان یک مانع محدودکننده از پیشروی نواحی سکونتگاهی به سمت آن مناطق جلوگیری کرده است. همچنین مورفولوژی جلگه خوزستان نیز به عنوان مهم ترین عامل استقرار و توسعه شهرهای استان خوزستان موثر بوده است. با توجه به موارد مذکور می توان نتیجه گرفت که عامل اصلی در استقرا، توسعه و جهات توسعه شهرهای خوزستان، عوامل طبیعی بوده است.
۲۹.
کلیدواژه‌ها:
چرخه حیات توریسم مقاصد گردشگری سنجش پایداری اردبیل
بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران توسعه از فعالیت های گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می کنند. این در حالیست که رویکرد چرخه تکامل حیات مقاصد گردشگری می تواند چارچوب مناسبی را به منظور درک مناسبات حاکم بر فعالیت های مقاصد گردشگری و برنامه ریزی تحول آنها به منظور نیل به گردشگری پایدار فراهم نماید. این پژوهش می کوشد ضمن معرفی مدل تلفیقی آلن-باتلر (چرخه حیات گردشگری پایدار)، روستاهای هدف گردشگری استان آذربایجان شرقی و اردبیل را از منظر تکامل چرخه حیات گردشگری پایدار مورد ارزیابی قرار دهد. این بررسی از نوع مطالعات کاربردی بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش تحلیلی-توصیفی انجام گرفته است. و برای تجزیه و تحلیل آنها از مدل چرخه حیات گردشگری آلن باتلر استفاده شده است. حجم جامعه نمونه در این تحقیق تعداد 176 خانوار برآورد شده است و گزینش جامعه میزبان برای پرسشگری با روش تصادفی سیستماتیک و گزینش جامعه گردشگر و بازدیدکننده به روش تصادفی ساده می باشد.. نتایج این بررسی نشان می دهد که مقاصد هدف گردشگری غالبا در مراحل اولیه سیکل گردشگری قرار گرفته اندو هنوز با ویژگی های مقاصد دارای ثبات و پایدار فاصله قابل توجهی دارند. اگرچه دو روستای مقصد اونار و کندوان با روندی بهتر در مرحله توسعه قرار گرفته اند. پیشنهاد اصلی برای روستاهای واقع در مرحله مداخله و درگیری بر مشارکت جامعه محلی و گسترش زیرساختهای گردشگری معطوف شده و برای روستاهای واقع در مرحله توسعه نیز تنوع و ارتقا کیفی خدمات از جمله راهکارهای پیشنهادی است.وا
۳۰.
کلیدواژه‌ها:
سرزندگی شهری شاخص اجتماعی شاخص اقتصادی شاخص کالبدی- فضایی کلانشهر اهواز
پژوهش حاضر باهدف سنجش تطبیقی وضعیت سرزندگی شهری در محلات منطقه 2 کلانشهر اهواز انجام گرفته است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و ازنظر روش بررسی از نوع تحقیقات توصیفی - تحلیلی و از حیث روش گردآوری اطلاعات نیز جز تحقیقات پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را تمامی شهروندان ساکن در نواحی چهارگانه منطقه 2 شهر اهواز تشکیل می دهند که تعداد آن ها 107274 نفر است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر تعیین گردید که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. تجزیه وتحلیل اطلاعات با استفاده از آزمون های تی تک نمونه ای و تحلیل واریانس یک طرفه و به وسیله نرم افزار SPSS صورت گرفته است. نتایج حاصل از آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که میانگین شاخص اجتماعی سرزندگی شهری برابر با 37/3 و میانگین شاخص های اقتصادی و کالبدی - فضایی نیز به ترتیب 88/2 و 82/2 بوده است. درنتیجه می توان گفت که منطقه دو شهر اهواز ازلحاظ شاخص اجتماعی سرزندگی در وضعیت نسبتاً مطلوب و ازلحاظ شاخص های اقتصادی و کالبدی - فضایی سرزندگی در وضعیت نسبتاً نامطلوبی قرار دارد. در ادامه نیز نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد که بین نواحی چهارگانه خدمات شهری منطقه دو شهر اهواز از حیث برخورداری از شاخص های سرزندگی شهری تفاوت معناداری وجود دارد. مقایسه میانگین های به دست آمده نیز نشان دهنده آن است که نواحی یک (شامل کیان آباد و خیابان های غربی کیانپارس) و دو (محله امانیه) این منطقه رتبه های اول و دوم و نواحی چهار (کیانشهر و زردشت) و سه (خیابان های شرقی کیانپارس و کوی سیدخلف) نیز به ترتیب رتبه های سوم و چهارم را ازنظر تمامی شاخص های سرزندگی شهری (اجتماعی، اقتصادی و کالبدی- فضایی) به خود اختصاص داده اند.
۳۱.
کلیدواژه‌ها:
ارومیه تغییرات زمانی مدل سازی ARIMA دمای سالانه
در این پژوهش به منظور آشکارسازی تغییرات احتمالی اقلیم، سری زمانی دمای میانگین سالانه ایستگاه سینوپتیک ارومیه طی دوره آماری 2017-1951 مورد مطالعه قرار گرفت. برای یافتن مدل تغییرات و پیش بینی رفتار سری زمانی از مدل پیش بینی باکس- جنکینز (مدل تلفیقی اتو رگرسیو و میانگین متحرک) استفاده شد. بعد از برازش مدل های مختلف، برای انتخاب مدل بهینه به سنجش میزان R2، معیار اطلاع آکاییک (AIC)، خطای استاندارد رگرسیون (SEE) و معیار شوارتز- بیزین (BIC) پرداخته شد. نتایج نشان داد که مدل سری زمانی (1,0) ARIMA(2,2) دارای نتایج بهتری در مقایسه با دیگر مدل ها بوده و روند تغییرات سری زمانی این مدل خطای کمتری دارد. پس از انتخاب بهترین مدل، با استفاده از آن مقادیر دمای میانگین سالانه برای 13 سال آینده پیش بینی گردید. پیش بینی دما با استفاده از این مدل با برازش خوبی انجام پذیرفت و همبستگی مقادیر واقعی و برازش داده شده در حدود 82 درصد بود. پس از اطمینان از صحت پیش بینی به تخمین سری زمانی تا سال 2030 پرداخته شد. پیش بینی مدل حاکی از آهنگ ملایم افزایش دما در سال های آینده با یک روند خطی رو به بالا است. مطالعه گردش عمومی جو منطقه نیز با استفاده از ترسیم و تحلیل نقشه های تفاضل برای پارامترهای ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال، چرخندگی نسبی تراز 500 هکتوپاسکال، سرعت قائم جو (امگا) و دمای هوای سطح زمین حاکی از تقویت پایداری جو و همچنین افزایش دمای هوای شهر ارومیه به میزان 4/0 درجه سلسیوس نسبت به گذشته است که نتایج حاصل از مدل باکس- جنکینز را تایید می کند.
۳۲.
کلیدواژه‌ها:
امواج گرما تحلیل سینوپتیک صدک تحلیل خوشه ای شهرستان نیر
تغییرات ناگهانی دمای هوا تعادل زیستی هر محلی را می تواند دگرگون سازد لذا در این پژوهش سعی شده است با رویکرد محیطی به گردشی این پدیده مورد بررسی قرار بگیرد. در راستای تحقق این هدف ابتدا داده های آماری مربوط به پارامتر متوسط دمای روزانه (2009-2021) از سازمان هوا شناسی کل برای شهرستان نیر دریافت گردید. با استفاده از صدک 99% حد آستانه فرین دمای حد اکثر مشخص گردید سپس برای روز های فرین مقدار فشار تراز دریا از سایت نووا استخراج شد و بر روی این پارامتر الگو بندی با روش خوشه ای سلسله مراتبی Ward بر پایه فاصله اقلیدسی انجام گرفت. در نتیجه دو الگوی بزرگ مشخص شدند و یک روز نماینده از هر الگو مورد تحلیل سینوپتیکی قرار گرفت. برای این امر از داده های NCEP-NCAR جهت ترسیم نقشه های همدیدی در محیط نرم افزار گردس استفاده شد. نتایج نشان داد سامانه های کم فشار حرارتی که از سمت جنوب شرق و جنوب غرب وارد ایران شدند کل پهنه جغرافیایی ایران و بخصوص منطقه مورد مطالعه را تحت پوشش خود قرار داده اند و جوی ناپایدار به ارمغان آورده اند. در این هنگام هوای گرم عرض های جنوبی که توسط کانال ناوه غرب ایران به سمت شمال غرب ایران جریان یافته اند توسط بلاکینگ فراز مانع واقع در نیمه غربی ایران مسدود شده اند. وضعیت آنومالی دمای هوا نشان داد در روز مورد بررسی تغییرات دما تا 4 درجه سانتی گراد نسبت به طول هفته افزایش یافته است. نقشه های زمینگرد دما و فرارفت دمای تراز 500 هکتوپاسکال نیز نشان دادند که منشأ حرکت موج گرما از سمت شمال شرق آفریقا بوده و به سمت منطقه مورد مطالعه کشیده شده اند و در منطقه مورد مطالعه همگرایی امواج گرما رخ داده و بر میزان دما افزوده شده است.
۳۳.
کلیدواژه‌ها:
کارآفرینی اکوسیستم کسب وکار فرهنگ بازار
کارآفرینی به عنوان کلید حل مشکلات و کاهش موانع توسعه انسانی به موضوع مهمی در میان متخصصان توسعه اجتماعی و اقتصادی تبدیل شده است. در سال های اخیر به منظور توسعه کارآفرینی کشور تلاش های زیادی صورت گرفته است، اما رشد پایدار و مناسبی در این زمینه مشاهده نشده است. از این رو، برای بروز و رشد کارآفرینی در کشور، اتخاذ رویکرد اکوسیستم ، که به معنای در نظر گرفتن سامانه تعاملی بین موجودیت ها و محیط آن ها است، یک رویکرد مؤثر محسوب می گردد. هدف از این مقاله، معرفی ابعاد، مدل ها و عناصر سازنده یک اکوسیستم کارآفرینی فناورانه است. این پژوهش به روش مروری و مطالعه پیشینه نگاشته ها صورت گرفت. نتایج بررسی مدل های اکوسیستم کارآفرینی، وجوه تفاوت و تشابه هایی را نشان داد که می تواند در راه اندازی و احتمال موفقیت کسب وکارها تأثیر بسزایی داشته باشد. بر اساس نتایج به ترتیب سامانه ی حمایتی، نیروی انسانی، نیافتن تأمین مالی، بازار های در دسترس، زیرساخت ها، بسترهای اجتماعی، چارچوب قانونی، شبکه های کارآفرینی، دانشگاه تحقیقاتی و مشاوران و منتورها از عوامل تأثیرگذار در مدل های اکوسیستم کارآفرینی هستند. بررسی مدل های اکوسیستم کسب وکار نشان داد که 9 مؤلفه محیط اقتصادی، وضعیت محیطی، نگاه جامع به همه اجزاء اکوسیستم کارآفرینی، رویکرد سامانه ای، اکوسیستم کارآفرینی دانش بنیان، حمایت آموزشی و مالی دولت، شبکه های کارآفرین، زیست بوم کارآفرینی و دانشگاه به عنوان کاتالیست از عناصر سازنده و مورد تأکید در مدل های اکوسیستم کارآفرینی هستند.
۳۴.
کلیدواژه‌ها:
فرسایش رسوبدهی مدل EPM حوضه کرگانرود
فرسایش خاک پدیده ای اجتناب ناپذیر است که به طور جدی منابع آب و خاک را تهدید می کند و تابع عوامل مختلفی است که بر اساس شرایط خاص هر منطقه ممکن است یک یا چند عامل در تشدید آن مؤثر باشد لذا بررسی فرسایش خاک ارزیابی متغیرها و پارامترهای تأثیر گذار بر آن ضروری می باشد. هدف از این پژوهش برآورد فرسایش و رسوب از طریق ارزیابی متغیرهای تأثیرگذار در حوضه آبریز کرگانرود با استفاده از روش EPM می باشد. بنابراین در این پژوهش از مطالعات کتابخانه ای، میدانی همچنین جهت برآورد مدل کمی برآورد فرسایش و رسوب از نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. با توجه به آن که در فرسایش خاک پارامترهای متعددی به صورت سیستمی تأثیر دارند و شناخت آن ها به عنوان فاکتورهای مؤثر بر میزان فرسایش و رسوب دارای اهمیت زیادی است لذا از بین روش های متعدد برآورد فرسایش و رسوب، مدل EPM، به دلیل مطابقت با شرایط آب و هوایی ایران، به عنوان تکنیک منتخب مورد استفاده قرار گرفته و پارامترهای محیطی در قالب این مدل قرار داده شده اند. نتایج حاکی از آن است که حوضه مورد مطالعه از نظر شدت فرسایش در طبقه چهار، یعنی فرسایش کم قرار گرفته است. میزان فرسایش کل و رسوب کل حوضه به ترتیب 68/239997 و 3/206396 مترمکعب در سال برآورد شد.
۳۵.
کلیدواژه‌ها:
تجارت الکترونیک تمایل ریسک پذیری خلاقیت هنجار ذهنی
بازاریابی تعاملی در عصر اینترنت، شکلی متفاوت به خود گرفته و کاربران می توانند در قالب یک آگهی یا از طریق پست الکترونیکی یا نرم افزارهای کاربردی تعاملی به تجارت بپردازند. امروزه، نقش تجارت الکترونیک، به عنوان یکی از مؤلفه های اصلی اقتصاد دیجیتال در توسعه اقتصادی کشورها محسوب شده و تأثیرگذاری آن بر اقتصاد جهان غیرقابل چشم پوشی است. طی سال های اخیر در کشور ما نیز استفاده از فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیکی در بازارها افزایش چشم گیری داشته است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف امکان سنجی و تحلیل تمایل اعضای شرکت های دانش بنیان پارک علم و فناوری استان سیستان و بلوچستان نسبت به تجارت الکترونیک انجام گرفت. نمونه مورد مطالعه در این پژوهش 162 نفر از اعضای شرکت های دانش بنیان در استان سیستان و بلوچستان بود که با استفاده از فن پیمایش و روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه بود که روایی صوری آن توسط اساتید دانشگاه شیراز تأیید شد. به منظور پایایی پرسشنامه نیز یک مطالعه راهنما در یک نمونه 30 نفره خارج از نمونه اصلی، از اعضای شرکت های دانش بنیان پارک علم و فناوری استان فارس صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که اعضای شرکت های دانش بنیان، تمایل و نگرش مثبتی نسبت به شیوه تجارت الکترونیک دارند. از سوی دیگر همجنین، سواد افراد نسبت به رایانه و اینترنت در وضعیت مطلوبی قرار دارد. لذا، بر اساس یافته های پژوهش پیشنهاد می شود تا دوره هایی کاربردی به منظور ارتقای سطح آگاهی صاحبان کسب وکار از قوانین تدوین شده مربوط به تجارت الکترونیک برگزار شود. همچنین، با افزایش امنیت و حفظ حریم خصوصی، کارآفرینان صاحب ایده، تمایل بیشتری نسبت به راه اندازی کسب وکار الکترونیک خواهند داشت.
۳۶.
کلیدواژه‌ها:
زیست پذیری تاب آوری معیشتی خشکسالی مناطق روستایی شهرستان پلدختر
هدف این پژوهش ارزیابی زیست پذیری و تاب آوری معیشتی روستاییان دربرابر مخاطرات طبیعی با تاکید بر خشکسالی در مناطق روستایی شهرستان پلدختر است. این پژوهش از نظر هدف به عنوان یک پژوهش کاربردی است که از نظر شیوه اجرا به صورت توصیفی- تحلیلی انجام گردیده است. جامعه آماری تحقیق را خانوارهای روستاهای شهرستان پلدختر تشکیل داده است که بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1395 برابر با 7358 خانوار بوده است. به منظور مشخص نمودن تعداد نمونه از فرمول کوکران استفاده گردیده است که بر طبق آن تعداد 365 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شد. به منظور تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق از آزمون تی تک نمونه ای و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. به منظور بررسی وضعیت شاخص های زیست پذیری در برابر خشکسالی در روستاهای شهرستان پلدختر از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج نشان داد که شاخص اقتصادی با میانگین 779/2 و شاخص کالبدی با میانگین 937/2 در وضعیت نامطلوب، شاخص زیست محیطی با میانگین 103/3 و شاخص اجتماعی با میانگین 103/3 در وضعیت مطلوب قرار دارند. به منظور بررسی وضعیت شاخص های تاب آوری در برابر خشکسالی در روستاهای شهرستان پلدختر از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج نشان داد که شاخص امنیت شغلی با میانگین 885/2، شاخص پویایی و تنوع اقتصادی با میانگین 913/2، شاخص رفاه اقتصادی با میانگین 901/2 و شاخص بیمه با میانگین 894/2 در وضعیت نامطلوب قرار دارند. به منظور بررسی اثرات زیست پذیری سکونتگاه های روستایی بر تاب آوری معیشتی روستاییان دربرابر خشکسالی از تحلیل رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که بعد اجتماعی با مقدار ضریب بتای 365/0، بعد اقتصادی با مقدار ضریب بتای 312/0، بعد کالبدی با مقدار ضریب بتای 276/0 و بعد زیست محیطی با مقدار ضریب بتای 210/0 بر تاب آوری معیشتی روستاییان دربرابر خشکسالی به ترتیب بیشترین تاثیر را دارند.
۳۷.
کلیدواژه‌ها:
کشاورزی توسعه پایدار روستایی روستای گمند SWOT
کشاورزی نقش اساسی و تعیین کننده ای در سرنوشت جامعه روستایی ایران دارد و نمی توان انتظار داشت بدون داشتن راه حلی استوار و منطقی برای کشاورزی به توسعه روستایی رسید. جامعه آماری این پژوهش، تمامی افراد روستای گمند شهرستان هریس می باشد که 891 نفر جمعیت معادل 251 خانوار می باشد. نتایج نشان داد که از بین نقاط قوت «رونق فعالیت های دامداری و تولید محصولات لبنی به دلیل برخورداری از مراتع غنی در پیرامون روستا» و با وزنی برابر با 40/4 و «توپوگرافی نسبتاً مناسب و دسترسی آسان به معابر اصلی و جاده تبریز-اهر» با وزنی برابر 36/4 مهم ترین نقاط قوت و از بین نقاط ضعف «ضعف مشارکت مردم» با وزنی برابر با 74/4 و «پایین بودن سطح درآمد روستاییان» با وزنی بربر 52/4 مهم ترین نقاط ضعف جهت توسعه پایدار روستایی در روستای گمند از دیدگاه کشاورزان شناخته شد ند. همچنین از بین فرصت ها «فرصت های اشتغال غیر کشاورزی موجود در روستا» با وزنی برابر 54/4 و «وجود دهیاری و شورای اسلامی متعهد و کارآمد در روستا» با وزنی برابر 48/4 مهم ترین فرصت ها و از بین تهدیدها « نبود فرصت های شغلی در روستا و مهاجرت جوانان از روستا برای دستیابی به درآمد بیشتر» با وزنی برابر با 70/4 و «ناپایداری قوانین و سیاست های کشور» با وزنی برابر 62/4 مهم ترین تهدیدها جهت توسعه پایدار روستایی در روستای گمند از دیدگاه کشاورزان شناخته شد ند. نتایج حاصل از ماتریس های ارزیابی عوامل داخلی و خارجی نشان داد که با توجه به امتیاز نهایی کلی به دست آمده برای عوامل داخلی و خارجی راهبردهای توسعه پایدار روستایی روستای گمند، راهبردهای بازنگری می باشد.
۳۸.
کلیدواژه‌ها:
جغرافیای بدن گردشگری جغرافیای انرژی نورآباد فارس
درون ایران فضاهایی وجود دارد که مملو از مکان های انرژی هستند. هیچ مکانی درون فضای کشوری بدون توانمندی و پتانسیل نیست و سطح زمین به مانند درون آن و جملگی کره زمین، منابع و منبع انرژی هستند. شیراز و پهنای گسترده فارس، همواره یادآور گردشگری و حافظ خوانی به شمار رفته اند، به همین خاطر در این مقاله به مکانی از این حوزه وسیع اشاره شده است که جغرافیای انرژی شمرده می شود. جغرافیا به مطالعه و بررسی منابع انرژی و روند تکامل فضاهای جغرافیایی می پردازد. مطالعه طیف درجازدگی تا توسعه فضا، برعهده علوم جغرافیایی به شمار می رود. از این رو مشاهدات نشان می دهند نورآباد فارس جایی که آفتاب در سرزمین پهناور آن غروب نمی کند، منابع انرژی جغرافیایی گوناگونی دارد که در صورت مدیریت درست در وقت کم آبی، خیل جمعیت و غیره می تواند فرمولی برای ثروت اندوزی انسان ساکن در این فضا و توسعه محیط اجتماعی شود. دولت های محلی نورآباد فارس، کارشناس و حرفه ای نبودند و انرژی و منابع را فرآوری و محیط بانی نکردند. با این حال فرصت بازساخت کافی ست تا ظرفیت ها برای نسل های آتی حفظ و پایدار بمانند. نتایج تحقیق نشان می دهد جاذبه های گردشگری، نورآباد فارس را جغرافیای انرژی کرده است که در این میان 32 مکان گردشگری در صورت بسترسازی و اصلاحات گردشگری بنیاد از سوی قلمروداران (حاکمان و کارگزاران و مردم)، میزان گردشگر و سرمایه گذار خارجی بیشتری را در مقیاس استانی، ملی و حتی بین المللی جذب می کند که رشد و توسعه اقتصادی و شرایط زندگی بهتری را برای شهروندان فراهم می-آورد.
۳۹.
کلیدواژه‌ها:
توسعه شهری توسعه فیزیکی عوامل طبیعی ژئومورفولوژی شهر اهواز
رشد جمعیت و گسترش فیزیکی در شهرهای ایران به خصوص شهر اهواز روندی رو به افزایش دارد. الگوی گسترش شهری در شهر اهواز نیز به تبع جریان سریع شهرنشینی در ایران در چندین سال گذشته تحت تأثیر روند شهرنشینی، گسترش جمعیت و افزایش مهاجرت به سمت و سویی جدید رفته به گونه ای که طرح جامع نتوانسته است الگویی مناسب برای گسترش این شهر ارائه دهد. بنابراین یکی از مهم ترین مسائلی که در برابر توسعه این شهر قرار دارد، مکان توسعه آتی آن است و در این راستا پارامترهای طبیعی از عوامل اصلی و تعیین کننده جهات توسعه ی فیزیکی شهر اهواز محسوب می شوند. بنابراین هدف این پژوهش، شناسایی و اولویت بندی معیارهای طبیعی جهت پهنه بندی مناطق مستعد توسعه ی فیزیکی شهر اهواز است. یافته های پژوهش نشان داد که در بین معیار های اصلی پژوهش، بر اساس مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی، از نگاه کارشناسان پژوهش، معیار ژئومورفولوژیکی و پس از آن معیار مخاطرات طبیعی در اولویت اول و دوم قرار گرفته است و کارشناسان پژوهش، معیار "ژئومورفولوژیکی" و " مخاطرات طبیعی " را به عنوان دو تا از معیارهای اصلی طبیعی اثرگذار در توسعه فیزیکی آینده شهر اهواز انتخاب کرده اند. معیارهای هیدرولوژیکی، اکولوژیکی و دسترسی به ترتیب در اولویت سوم تا پنجم از نظر کارشناسان و صاحب نظران این امر می-باشند.
۴۰.
کلیدواژه‌ها:
سیلاب کاربری اراضی سیستم اطلاعات جغرافیایی MFFPI حوضه آبخیز شفارود
هدف از پژوهش حاضر ارزیابی و پهنه بندی خطر وقوع سیلاب با استفاده از مدل MFFPI در حوضه آبخیز شفارود، استان گیلان می باشد. در این راستا جهت دستیابی به اهداف پژوهش از 6 پارامتر مدل MFFPI شامل پارامترهای انحناء دامنه، شیب، تراکم جریان، بافت خاک، نفوذپذیری سنگ و کاربری اراضی استفاده شد. بدین منظور جهت استخراج و تهیه نقشه های عامل از تصاویر ماهواره ای لندست 8، نقشه توپوگرافی با مقیاس 1:50000، زمین شناسی 1:100000 شهرستان رضوانشهر (اخذ شده از سازمان منابع طبیعی) استفاده گردید. در گام بعد در محیط Arc Map اقدام به تولید نقشه های مذکور گردید. در نهایت براساس جدول امتیازدهی مدل MFFPI به هریک از نقشه های استخراج شده با استفاده از افزونه Raster Calculator وزن مربوط به کلاس طبقه بندی ها داده شد و لایه های وزنی پارامترهای انحناء دامنه، شیب، تراکم جریان، بافت خاک، نفوذپذیری سنگ و کاربری اراضی تولید شدند. در گام آخر نیز با تلفیق 6 پارامتر مدل مورد مطالعه، نقشه نهایی پهنه بندی سیلاب ناگهانی برای حوضه آبخیز شفارود در 5 کلاس (خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد) تهیه و تولید شد. نتایج پهنه بندی نهایی سیلاب نشان داد که مناطق بخش های جنوب و جنوب غربی حوضه از پتانسیل خطر خیلی زیاد و زیاد برخوردار بود و در مقابل قسمت های مرکزی حوضه نیز از پتانسیل خطر متوسط و کم را به خود اختصاص داد. نتایج این پژوهش می تواند مدیران و مسئولان ذیربط را در جهت شناسایی و مقابله با خطرات احتمالی سیلاب در آینده به خصوص مناطق دارای پتانسیل خطر سیلاب خیلی زیاد یاری نماید تا با اتخاذ تصمیمات صحیح مانع خسارات مالی و جانی برای منطقه مورد مطالعه گردد.
