مطالعات زنان

نمایش ۷۶۱ تا ۷۸۰ مورد از کل ۶٬۵۰۷ مورد.

۷۶۱.

مشارکت و نقش زنان در حقوق بین الملل محیط زیست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدحسین رمضانی قوام آبادی

منبع: مطالعات زنان زمستان ۱۳۸۸ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: زن محیط زیست توسعه پایدار سازمان ملل متحد اعلامیه ریو دستور کار 21

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۰۲۴ تعداد دانلود : ۱۸۰۴

بررسی تلاش های سازمان ملل متحد، در دو حوزه یافزایش حقوق زنان و نگاه داری از محیط زیست، گویای اهمیت بسیار زیاد مشارکت زنان در گستره بین المللی است. نقش دهی به زنان و سازمان های غیردولتی آنان، در نگاه داری از محیط زیست و دست یابی به توسعه پایدار، اهمیتی به سزا دارد و به همین دلیل، اسناد گوناگون بین المللی، مشارکت این بازیگران را مورد شناسایی قرار داده است.پژوهش پیش رو، در پی مطالعه جای گاه زنان در بخشی از حقوق بین الملل عمومی،یعنی شاخه حقوق بین الملل محیط زیست، و خواستار نشان دادن دگرگونی های بین المللی درباره مشارکت زنان، به عنوان یکی از بازیگران مهم و حیاتی در حقوق بین الملل محیط زیست است.

۷۶۲.

بررسی فقهی تنبیه بدنی زوجه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید محمدهاشم پورمولا حسن جلالی

منبع: فقه و مبانی حقوق اسلامی سال چهل و هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: نشوز تنبیه بدنی ضرب اعراض ضرب زوجه

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۰۲۴ تعداد دانلود : ۱۶۷۱

واژه «ضرب» دارای معانی حقیقی و مجازی است. در قرآن و روایات و به تبع آن در متون فقهی، مسئله «ضرب زوجه» به عنوان یکی از ابزارهای تنبیه زن ناشزه که وظایف شرعی و عرفی خود را انجام نمی دهد، مطرح شده است. سؤال آنست که آیا از معنای حقیقی «ضرب» به معنای «زدن و تنبیه بدنی» که نظر مشهور فقهاست، استفاده کنیم یا از یکی از معانی مجازی آن یعنی «اعراض»؟ بر اساس روش اجتهادی، بیان ادله احکام، کتب لغت، اقوال و ادله فقها به تفصیل و ارائه قراین و شواهد فراوان، مراد از «ضرب» در آیه «واضربوهنَّ» (نساء: 34) همان معنای حقیقی آن یعنی «تنبیه بدنی» است و شبهات واردشده بر لوازم این نظریه که سبب قائل شدن به معنای مجازی «اعراض» از طرف برخی از محققان شده است، برطرف می شود. مرحله نهایی بودن استفاده از این ابزار، اقرار روانشناسان به کارآمدی آن در برخی موارد، عدم وجوب فقهی ضرب (تنبیه بدنی) از طرف شوهر و حتی استحباب عفو و گذشت او و همچنین جواز استفاده از سایر ابزارهای عقلایی توصیه شده از طرف روانشناسان و جامعه شناسان، همگی نشان دهنده آنست که شارع مقدس به همه امور در تجویز ابزار «ضرب» به معنای حقیقی آن احاطه داشته است و به برداشت خلاف مشهور در این باب نیازی نیست.

۷۶۳.

بررسی وضعیت فعالیت و اشتغال زنان در ایران با تاکید بر سرشماری 1385

نویسنده: وکیل احمدی بهجت یزد خواستی

منبع: تحقیقات زنان ۱۳۸۶ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: زنان اشتغال آموزش بیکاری

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن و اقتصاد اشتغال

تعداد بازدید : ۳۰۲۱ تعداد دانلود : ۱۳۴۱

عرضه نیروی انسانی در ایران با توجه به افزایش بی رویه جمعیت در دهه 1355-1365 بیشتر تابع ساختار سنی جمعیت می باشد، برای زنان علاوه بر این، تابع عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز می باشد. نتایج سرشماری 1385 نشان می دهد که با توجه به افزایش جمعیت 10 سال به بالا و عدم فرصتهای شغلی، میزان بیکاری برای زنان و مردان افزایش پیدا کرده است، اما این افزایش برای زنان چشمگیرتر است. تحصیلات زنان در افزایش اشتغال آنان در بخش عمومی تاثیرگذار بوده است. توزیع افراد شاغل در گروههای عمده فعالیت هم برحسب جنس و هم مناطق شهری و روستایی متفاوت است. نتایج سرشماری نشان از افزایش زنان پذیرفته شده و فارغ التحصیل در مراکز و موسسات آموزش عالی دارد که در آینده نزدیک متقاضی کار خواهند بود. بنابراین برای جلوگیری از ایجاد بحران و از بین رفتن فرصتها، برنامه ریزی برای بازار کار زنان ضروری است.

۷۶۴.

واکاوی آسیب‌های فرهنگی علیه ‌زنان

نویسنده: حسن غفاری فر

منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۲ شماره ۲۲

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی فرهنگی

تعداد بازدید : ۳۰۱۸

آسیب‌های فرهنگی که به واسطه کژکارکردی وسائل ارتباط جمعی و ابزارهای پیام‌رسانی ایجاد می‌شود، به جهت وسعت سیطره، تنوع و تعدد ابزارهای فرهنگی از گستره و عمق تخریبی بالائی برخوردار است؛ اما این آسیب‌رسانی محدود به جامعه زنان نمی‌باشد و اثرات سوء این تولیدات و کالاهای فرهنگی، زنان و مردان را در هر گروه سنی، تحت تأثیر قرار می‌دهد. در بخش پایانی این نوشتار، برخی آثار و آسیب‌های منتج از مصرف کالاهای فرهنگی در سطح خرد، میانی و کلان، به اجمال تبیین شده است.

۷۶۵.

حوزه ی معنایی واژه ی نساء در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابوالفضل علیشاهی قلعه جوقی بی بی زینب حسینی

منبع: مطالعات راهبردی زنان سال سیزدهم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۴۹

کلیدواژه‌ها: نکاح زوج رجال نساء امراه روابط مفهومی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۰۱۴ تعداد دانلود : ۱۲۷۴۱

مقاله ی حاضر معناشناسی واژه ی نساء و بررسی روابط معنایی این واژه با واژگان مرتبط با آن در قرآن با الگوگیری از کتاب خدا و انسان در قرآن نگارش ایزوتسو یا همان مکتب «معناشناسی اولمان» است. افزون بر این، در این مقاله تلاش شده است سیمای کلی زن در قرآن و جایگاه وی با رویکردی به معنا شناسی- زبان شناختی واژه ی نساء ارائه شود. روش فهم آیات در این مقاله، صرفاً بر ظاهر لفظ و جغرافیای نزول آیات است.

۷۶۶.

حقیقت و خطا در معرفت عصری از دین

نویسنده: عزیزالله افشار کرمانی

منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۷۹ شماره ۹

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام

تعداد بازدید : ۳۰۰۹

۷۶۷.

عوامل تعیین کننده طلاق در ایران با تأکید بر عوامل اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا نصراللهی مرضیه غفاری گولک علی اکبر پروا

منبع: مطالعات زنان دوره یازدهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۳۷)

کلیدواژه‌ها: طلاق ایران داده های تابلویی عوامل اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۰۰۹ تعداد دانلود : ۱۲۵۰

این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر طلاق با تأکید بر متغیرهای اقتصادی و سواد زنان انجام شد. در واقع سؤال اصلی پژوهش حاضر این بود که آیا بین متغیرهای اقتصادی، نرخ با سوادی زنان و طلاق در ایران رابطه ای مستقیم وجود دارد؟ لذا با توجه به پشتوانه نظری و نیز در دسترس بودن اطلاعات در این حوزه، تأثیر چهار متغیر شهرنشینی، نرخ باسوادی زنان، بیکاری و تولید ناخالص ملّی (به عنوان معیاری برای سطح مادی زندگی) بر طلاق بررسی شد. برای بررسی نوسانات و توضیح دلایل اقتصادی و نرخ باسوادی زنان (شاخصی از اشتغال زنان)، افزایش نرخ طلاق در ایران از اطلاعات 28 استان کشور در دوره 86-1381 و روش داده های تابلویی استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که بین بیکاری، نرخ باسوادی زنان و شهرنشینی با طلاق رابطه ای مستقیم وجود دارد و متغیر تولید ناخالص ملّی سرانه اثری منفی بر درصد طلاق دارد.

۷۶۸.

بررسی نقش زن در یهودیت

نویسنده: معصومه عزیزی خادم علی یار حسینی

منبع: زن و فرهنگ سال ششم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۲ 71-85

کلیدواژه‌ها: یهودیت دین، مذهب و فقه تورات زن کتوبا گت

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۳۰۱۲ تعداد دانلود : ۶۶۷

در کتاب مقدس (تورات)از ابتدای آفرینش و پس از خلقت مرد، حضور زن نمایان است. زنان یهودی از انجام برخی مراسم مذهبی در زمان های خاص مانند: بستن تِفیلین(پیشانی بند مخصوص نماز) یا خواندن دعای شِمعَ(تأکید بر وحدانیت خداوند) منع شده اند؛ اما بقیه وظایف دینی را باید همانند مردان انجام دهند. یهودیان اوج کمال زن را رسیدن به مرحله ی مادر شدن می دانند. یهودی بودن از مادر به ارث می رسد، اما فرزندان را با اسم پدر می خوانند. برای رعایت حقوق زن پس از ازدواج، داماد سندی به نام کِتوبا را امضا می کند. اگر بین زن و مرد سازگاری وجود نداشت آنها می توانند از هم جدا شوند. طلاق در آیین یهودیان زمانی واقع می شود که مرد یک گِت (طلاق نامه) را به همسرش تحویل دهد. چنانچه زنی زناکار باشد، طلاق دادن او جزء واجبات به شمار می آید.

۷۶۹.

بررسی تاثیر دانشگاه آزاد اسلامی بر توسعه ی اقتصادی زندگی زنان از دیدگاه زنان شهر کازرون

نویسنده: فرنگیس درویشی فرهاد خرمایی سهیلا ضیایی

منبع: جامعه شناسی زنان دانشگاه آزاد واحد مرودشت سال اول بهار ۱۳۸۹ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: توسعه ی اقتصادی دانشگاه آزاد اسلامی نگرش زنان پیامدها شهر کازرون

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۰۰۲ تعداد دانلود : ۱۴۹۳

هدف از این پژوهش بررسی پیامدهای تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی بر ابعاد اقتصادی زندگی زنان شهر کازرون بوده است. برای دستیابی به هدف های پژوهش پرسش هایی مطرح شد که نگرش زنان شهر کازرون را نسبت به این پیامدها مورد ارزیابی قرار می داد و رابطه ی بین عوامل دموگرافیک و حیطه ی مورد بحث و همچنین تفاوت بین اقشار گوناگون زنان شهر کازرون و نیز نقش بیش تر دانشگاه آزاد اسلامی بر این حیطه مورد مطالعه قرار گرفته است. آزمودنی های پژوهش را تعداد 1677 نفر از زنان و دختران با سواد 15 سال به بالای شاغل (با مشاغل دولتی و آزاد)، خانه دار، دانش آموزان و دانشجویان با وضعیت تاهل، مجرد، متاهل، نامزد و بیوه ی شهر کازرون تشکیل می دهند. این افراد به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شده اند. این پژوهش از نوع توصیفی _ پیمایشی است و ابزار پژوهش، پرسشنامه ی نگرش سنجی است که نگرش آزمودنی ها را در مورد پیامدهای اقتصادی تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی در ابعاد گوناگون بررسی کرده است. بمنظور تعیین اعتبار این ابزار از روایی محتوایی استفاده شد و در تعیین پایایی زیر مقیاس ها و کل پرسشنامه از آلفای کرانباخ استفاده شده است. نتایج نشان داد که این ابزار از اعتبار و پایایی برخوردار است. داده های پژوهش نیز با استفاده از نرم افزار spss تحلیل شد. نتایج بررسی پیامدهای اقتصادی دانشگاه آزاد اسلامی نشان داد که از نظر زنان شهر کازرون این دانشگاه در افزایش درخواست زنان برای مشارکت در اداره ی امور، در افزایش تنوع شغلی، در ایجاد شغل و کمک به اقتصاد خانواده و معیشت زنان، در دستیابی به بازار اشتغال، در کاریابی و کسب درآمد زنان و دختران نقشی مثبت داشته است

۷۷۰.

اثربخشی آموزش مهارت های مدیریت استرس بر کاهش نشانگان جسمانی و اضطراب دانش جویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا شیربیم منصور سودانی عبدالله شفیع آبادی

منبع: مطالعات زنان زمستان ۱۳۸۸ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: اضطراب آموزش مهارت های مدیریت استرس نشانگان جسمانی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، تفریحات و سلامت بهداشت جسمی و جنسی

تعداد بازدید : ۲۹۹۹ تعداد دانلود : ۱۴۴۷

هدف ازانجام این پژوهش، تعیین اثربخشی آموزش مهارت های مدیریت استرس بر کاهش نشانگان جسمانی و اضطراب دانش جویان دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران است.جامعه آماری پژوهش را همه دانش جویان دختر دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران تشکیل می دهند، که 40 نفر از آن ها، به عنوان نمونه پژوهش، به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند و میزان نشانگان جسمانی و اضطراب آن ها، پیش از آغاز طرح و پس از اجرای هشت نشست آموزش مهارت های مدیریت استرس، به وسیله مقیاس سلامت عمومی 28 سوآلی،مورد سنجش قرار گرفت.نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها نشان می دهد که آموزش مهارت های مدیریت استرس باعث کاهش نشانگان جسمانی واضطراب دانش جویان گروه آزمایشی، در مقایسه با گروه گواه، شده است، هم چنین، نتایج پژوهش بیان گر آن است که هر چه دانشجویان تسلط بیش تری بر مهارت کنترل استرس داشته باشند، از سلامت روان بالاتری برخوردار اند، زیرا مهارت کنترل استرس، به دلیل آن که با توجه به موقعیت، ارزیابی دقیق، و جدا از احساسات فرد انجام می شود، با واقع گرایی بیش تر و موثرتری همراه است.

۷۷۱.

ضرورت نظریه پردازی در حوزه ی مسائل زنان از تحقیق تا نظریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سهیلا صادقی فسائی

منبع: مطالعات راهبردی زنان سال سیزدهم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۵۰

کلیدواژه‌ها: قدرت جنسیت فمینیسم نقش های جنسیتی بازاندیشی اساس گرایی کنارگذاری تئوری فمینیستی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۹۹۷ تعداد دانلود : ۱۹۴۵

بیشتر فهم ما از دنیای اجتماعی که در آن زندگی می کنیم و یا مسائلی که با آن مواجهیم بر اساس تئوری ها و دانشی است که عمدتاً توسط مردان خلق شده است. تسلط مردان در حوزه ی نظریه پردازی و تولید دانش باعث شده است که زنان از فرایندهای رسمی نظریه پردازی کنار گذاشته شوند و زمانی که این نظریه ها در منصه ی عمل به کار گرفته می-شوند، مشارکت زنان و موضوعات مهم مربوط به آنها در بسیاری از حوزه ها نادیده گرفته می شود. این مقاله ضمن تاکید بر ضرورت نظریه پردازی در مسائل زنان فهم ما را از تئوری های فمینیستی و موضوعات جنسیتی درهم می آمیزد و آن را نقد و بررسی می کند.

۷۷۲.

تحلیل جنسیتی بازنمایش ساخت خانواده در سریال های تلویزیونی ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سهیلا صادقی فسایی شیوا کریمی

منبع: مطالعات زنان ۱۳۸۵ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: کلیشه های جنسیتی ساخت خانواده سریال های گونه خانوادگی فرهنگ سنتی بازتولید فرهنگی تحلیل محتوای کیفی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه رسانه ها

تعداد بازدید : ۲۹۹۵ تعداد دانلود : ۱۶۸۹

برنامه های تلویزیونی خواه آشکار، خواه نهان سرشار از گفتمان های جنسیتی اند. این که زن یا مرد کیست و چگونه باید در فضاهای مختلف رفتار کند، بخشی از فرهنگ جنسیتی است که نهادهایی چون رسانه تولید می کنند، بنابراین در عصر فراواقعیت که تمایز میان امر واقعی و مجازی خدشه دار شده است بازنمایی های جنسیتی در سریال های تلویزیون اهمیت بیشتری می یابد. هدف از بررسی این مطلب که آیا در تلویزیون ایران، ساختار خانواده و نقش های جنسیتی برگرفته از فرهنگ سنتی ایران است یا خیر و پژوهش هایی از این دست، تولید دانشی جدید است که می تواند در برگیرنده مفاهیمی مهم برای تغییر سیاست های اجتماعی باشد و روش به کار رفته در آن نیز تحلیل محتوای کمی و کیفی در کنار یکدیگر است. یافته ها نشان داد در ساخت خانواده، نقش های جنسیتی سنتی در حال بازتولید هستند. زنان، «کدبانو» و «اهل اندرونی» اند و مردان «اهل بیرونی»، اما پیوندهای خانوادگی و نوع خانواده به نمایش درآمده در سریال های تلویزیونی ایرانی، با ساخت خانواده سنتی ایرانی متفاوت است. نوع خانواده به گونه هسته ای و بیشتر تک همسر به نمایش در می آید و تنها صورت قابل قبول «سالار» در خانواده، پدر سالار مهربان و عادل است. از طرفی میزان مشورت و همفکری در میان همه اعضای خانواده (نه فقط در میان زن و شوهر) در سطح پایینی قرار دارد و خشونت نیز تنها از طرف پدر بر خانواده اعمال نمی شود، بلکه همه اعضای خانواده در آن سهیم هستند، گرچه در کل، میزان خشونت بالا نیست.

۷۷۳.

فمینیسم جهانی (درباره جهانی شدن و فمینیسم)

نویسنده: حمیرا مشیرزاده

منبع: خردنامه همشهری خرداد ۱۳۸۷ شماره ۲۶

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۹۸۵ تعداد دانلود : ۱۹۸۶

۷۷۴.

مطالعة جامعه شناختی انگیزه زنان از گرایش به جراحی های زیبایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید مهدی اعتمادی فرد ملیحه امانی

منبع: پژوهشنامه زنان سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلیدواژه‌ها: زنان انگیزه جراحی زیبایی دخل و تصرف در بدن

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۹۸۰ تعداد دانلود : ۱۴۸۷

هدف از انجام این پژوهش، بررسی جامعه شناسانة انگیزة زنان از گرایش به جراحی های زیبایی و سنخ شناسی انواع آن، ذهنیت کنشگران دربارة بدن و شیوه های معنادارکردن چنین موقعیتی به دست افراد، به منظور دخل و تصرف در بدن است. جامعة بررسی شده، زنانی اند که در سال های 1390 تا 1392 در تهران تجربة جراحی های زیبایی داشته اند و همچنین، زنانی را شامل می شود که قصد انجام عمل زیبایی داشته اند. روش تحقیق این پژوهش، روش کیفی و ابزار استفاده شده جهت گردآوری داده ها، مصاحبة نیمه ساخت یافته است. روش نمونه گیری، نظری هدفمند و از نوع گلوله برفی است. تعداد نمونة بررسی شده، 30 نفر از زنان 20-34 ساله اند که با مراجعه به کلینیک های جراحی های زیبایی، میان دوستان و آشنایان و فضای دانشگاهی، از آنان مصاحبه شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، انگیزة زنان از انجام عمل های زیبایی، به دو دستة کلی انگیزه های شخصی (انگیزه های معطوف به خود) و انگیزه های فراشخصی (انگیزه های معطوف به فراخود) طبقه بندی می شود. انگیزه های شخصی در سطح تحلیلی خرد طبقه بندی می شود، انگیزه های فراشخصی بر حسب موقعیت و شرایطی که افراد در آن قرار می گیرند، به دو سطح تحلیلی میانی و کلان طبقه بندی می شود. در سطح میانی، خانواده و شرایط خانوادگی و در سطح کلان، شرایط اجتماعی به منزلة منشاء ایجاد انگیزه برای انجام جراحی زیبایی مؤثر واقع شده اند که بر حسب موقعیت متفاوت اند. بر اساس مدل تحلیلی مذکور، به تحلیل ذهنیت افراد از خود و شیوة تأثیرگذاری عوامل سطوح فرافردی کنشگران درخصوص جراحی زیبایی پرداخته شده است.

۷۷۵.

وظایف والدین در تربیت دینی و عاطفی فرزندان

نویسنده: نویره الهدار

منبع: طهورا سال چهارم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: حجاب پوشش زینت حدود

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۲۹۸۴ تعداد دانلود : ۴۹۷۴

اهمیت و ضرورت تربیت آدمی بر کسی پوشیده نیست هیچ مکتب و گروهی اهمیت این امر را انکار نمی کند، اما اختلاف ها در اهداف و روش های تربیتی می باشد. اسلام به عنوان دین کامل در راستای سعادت بشر، بر تربیت در دوران کودکی تایید فراوانی داشته است و آن را از جمله وظایف والدین و در شمار حقوق فرزندان می داند. در نوشتارحاضر، سعی شده بحث تربیت و مراحل آن در اسلام، وظایف والدین در زمان قبل و بعد از تولد بررسی گردد و نکاتی درباره رفتارهای کلیدی والدین بر فرزندان نسبت به انجام آنان به امور دینی مطرح شود . از نتایج این تحقیق آن است که والدین نقش مهمی در تربیت دینی و عاطفی فرزندان دارند و اسلام اهمیت فوق العاده ای به این نقش داده است و برای آن دستورالعمل هایی بیان نموده است.

۷۷۶.

تحلیل تطبیقی شکل و رنگ چادر زنان ایران

نویسنده: شهره فضل وزیری

منبع: هنر (دانشگاه علم و فرهنگ) سال اول زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: حجاب شکل و رنگ چادر زنان ایران

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۹۷۹ تعداد دانلود : ۳۳۲۰

چادر زنان که امروزه به عنوان حجابی کامل در اکثر جوامع اسلامی مورد قبول واقع شده است، در ایران دارای پیشینه ای سه هزار ساله است . بنابر شواهد تاریخی، این نوع پوشش در ایران برای اولین بار در میان زنان پارسی استفاده می شده است. زنان ایرانی در دوره باستان پوشیدگی کامل را نشانه تشخص و ادب ، نهایت آراستگی و متانت می دانستند. پس از اسلام آوردن ایرانیان، در قرون اولیه اسلامی، اکثر زنان ایرانی ، چه آنان که مسلمان شده بودند و چه زنان معتقد به ادیان الهی دیگر، برای پوشاندن خود از چادری استفاده می کردند که در ابتدا به رنگ سفید بود. در ایران، به تدریج با توجه به دوره های تاریخی، این چادر سفید به رنگهای آبی نیلی ، چهارخانه و در اواسط قاجاریه به رنگ سیاه درآمد. استفاده از چادر سیاه تا دوره پهلوی اول، عمده ترین حجاب بیرونی زنان محسوب می شد که در آن تغییراتی نیز به وجود آمده بود. با کشف حجاب اجباری توسط رضا شاه، زنان مجبور به کنار گذاردن آن شدند و با کناره گیری رضا شاه، در دوره پهلوی دوم، بعضی از زنان دوباره به چادر رو آوردند اما مانند گذشته استفاده از آن رایج نشد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، چادر، مانند دوره های تاریخی پیش از پهلوی در میان همه زنان ایرانی باز هم چندان مورد استقبال قرار نگرفت، اما امروزه در عرصه های سیاسی و اجتماعی، چادر همچنان حجابی کامل قلمداد می شود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع ، توصیفی و تحلیلی است. از روش و ابزار تحقیقات اسنادی و کتابخانه ای در جهت جمع آوری داده ها، استفاده شده است. حاصل این تحقیق گواهی می دهد که چادر، در طول تاریخ از نظر شکل و رنگ متناسب با فرهنگ دوران خود شکل های متفاوتی گرفته است؛ و نکته قابل توجه دیگری که از این تحقیق می توان استنباط کرد این است که ، چادر، پوششی که زنان ایرانی از دوره باستان از آن استفاده می کردند، بعد ها ، الگوی مناسبی برای حجاب زنان مسلمان شده است.

۷۷۷.

زن در آینه شعر فارسی( فخرالدین اسعد گرگانی)

نویسنده: اکرم جودی نعمتی

منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۲ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: زن اخلاق عشق شعر فارسی تقدیر ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه های ادبی

تعداد بازدید : ۲۹۷۳

فخرالدین اسعد گرگانی، شاعر قرن پنجم هجری است و تنها اثر او، ترجمة منظومی از داستان عاشقانة «ویس» و «رامین» است که به تمدن‏های پیش از اسلام تعلق دارد. این اثر از سویی جدال سرنوشت است که شخصیت‌های داستان را به طرز اجتناب‏ناپذیری در برابر حوادث متعدد قرار می‏دهد و از سوی دیگر آینه‏ای از مفاسد اجتماعی آن روزگار و تمایلات نفسانی بشر است که بستر ماجراهای داستان واقع می‏شود. «ویس»، قهرمان اول داستان است که برخی او را به سبب بی‏پروایی و جسارت زنانه‏اش ستوده‏اند و برخی دیگر در محکمة اخلاق، از بی‏عفتی او سخن گفته‌اند. مقالة حاضر با نگاهی نو به داستان، نه در پی تبرئه ویس، که درصدد تحلیل منصفانة شخصیت او و بررسی نقش دیگران، به خصوص مردان، در کشاندن او به ماجراهایی است که سبب محکومیت وی در ادبیات فارسی شده است.

۷۷۸.

رسانه ها و بازتاب هویت زن در عرصه عمومی

نویسنده: مجتبی عطارزاده

منبع: تحقیقات زنان بهار و تابستان ۱۳۸۸ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: فمینیسم دولت رسانه عرصه عمومی هویت جنسی و مدنی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه رسانه ها

تعداد بازدید : ۲۹۶۹ تعداد دانلود : ۱۶۰۴

رسانه ها به عنوان جزیی از فرهنگ غیرمادی جوامع انسانی که نقش تعیین کننده ای در ساختن و پرداختن افکار عمومی بر عهده دارند، تنها آن گاه که زمینه پذیرش ذهنی در مخاطبان داشته باشند، قادر به تاثیرگذاری هستند و گرنه اثر آن ها موقتی و گذراست. با شکل گیری نهاد جدید دولت و لزوم بهره گیری از نظرات و افکار عمومی در روند تصمیم سازی، ضرورت واقعی شدن ارتباط بین دولت و مردم و درنتیجه شکل گیری عرصه عمومی، نقش رسانه ها دراین رابطه درمقایسه با گذشته تقویت شد؛ چه آن که دامنه توازن از قدرت حاکم به سپهر عمومی نیز کشیده شده و ضرورت حضور فعال آحاد جامعه در این روند آشکار شده است. درنتیجه چنین تغییر و تحولی، دیگرحاشیه نشینی و انفعال حاکم بر اجزایی از جامعه که به دلایل سیاسی و اجتماعی بیشتر ازسایر اقشار زنان را دربرمی گیرد، معنایی نخواهد داشت و رسانه ها می توانند زمینه این انتقال ازحاشیه به متن را فراهم سازند.این انتقال درگرو احساس هویت مستقل و افزایش ضریب تاثیرگذاری به ویژه در لایه های ضعیف جامعه است. فرایند جهانی شدن نیز با ایجاد نوعی تغییرگسترده در برداشت از هویت، ضرورت گذر ازتفاوت های جنسیتی و توجه به جنبه های اجتماعی را در حوزه مسایل زنان آشکارساخت.این مقاله با تمرکز بر نقش رسانه ها در تبیین شأن واقعی زن در عرصه عمومی، در پی اثبات این فرضیه است که تاکید بر هویت جنسی در عرصه عمومی باعث آن می شود که مقوله حضور برابر زنان در این عرصه بیشتر از آنکه جنبه واقعی پیدا کند، در چارچوب حقوقی محدود و منحصر شود. در برابر، این قلم با بهره گیری از مطالعه کتابخانه ای بر پایه شیوه توصیفی، تحلیلی برآن است که حضور زن آن گاه ظهور پیدا می کند که خودجوش، رقابت آمیز، گروهی، سازمان یافته و مبتنی بر آگاهی باشد. چنان چه پافشاری رسانه ها برحضور و فعالیت زنان در عرصه عمومی تنها بر پایه هویت جنسی و در رقابت با مردان به عنوان پایمال کنندگان حقوق زنان صورت پذیرد، پویایی لازم را نخواهد داشت؛ چرا که این روند با تقویت حسی غیریت جز تضعیف همبستگی مدنی، نتیجه و پیامد دیگری در پی نخواهد داشت.

۷۷۹.

زن در آیین دادرسی کیفری ایران و فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسنعلی مؤذن زادگان عباس تدین

منبع: پژوهش حقوق کیفری سال دوم بهار ۱۳۹۳ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: زنان تبعیض جنسیتی ادله اثبات دعوا آیین دادرسی کیفری سیاست افتراقی شهادت شهود اجرای احکام

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۹۶۶ تعداد دانلود : ۲۲۴۵

یکی از موضوعات مهم و مورد توجه جامعه بین المللی، احترام به حقوق زن و مرد و عدم تبعیض بر اساس جنسیت است. کشورها تلاش کردهاند در وضع قوانین و مقررات داخلی خود تا آنجا که شرایط و اوضاع واحوال حاکم بر نگر شهای داخلی اجازه م یدهد از رهنمودها و دستاوردهای جامعه بین الملل استفاده کنند. قانونگذار ایران و فرانسه نیز کم وبیش در این راستا، در قلمرو حقوق کیفری شکلی بنا به ملاحظات زیستی و جسمانی ویژه بانوان، قوانین و مقررات متفاوتی را که حاکی از سیاست ویژه افتراقی ارفاق آمیز نسبت به متهمان و مجرمان زن است، وضع کردهاند. به طور کلی، در آیین دادرسی کیفری ایران و فرانسه، برخی از تفاوتها به نفع زنان و در مقام حمایت از آنان وضع شده است. درعین حال، در نظام های حقوقی مزبور، خلأ قوانین حمایتی خاص به ویژه در مرحله تحقیقات پلیسی و نزد مراجع تحقیق، مشهود است.آنچه از موارد خاص تبعیض جنسیتی در نظام دادرسی ایران در خصوص ادله اثبات دعوا و اجرای احکام کیفری ملاحظه می شود، از طریق سیاست جنایی تقنینی مدبرانه، تحول د ر رویه قضایی، بهر هگیری ا ز ظرفیت های موجود در آرای فقها و تصویب مقررات موردی در یکسان سازی و ایجاد تعادل بین حقوق زنان و مردان درمورد تعیین دیه اقلیت های دینی و مسلمانان و نیز اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری راجع به لزوم پرداخت یکسان دیه قربانیان زن، ناشی از حوادث وسایل مزبور با مردان، و الغای خصوصیت مصادیق فوق الذکر، قابل رفع است.

۷۸۰.

اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد ارتباطی ستیر بر عملکرد زوجهای ناکارامد

نویسنده: فرشاد محسن زاده شکوه نوابی نژاد محمود گودرزی

منبع: تحقیقات زنان ۱۳۸۷ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: ارتباط، رویکرد ستیر زوجین ناکارآمد مشاوره گروهی مقیاس سنجش عملکرد خانواده

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، تفریحات و سلامت روانشناسی زنان

تعداد بازدید : ۲۹۵۸

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد ارتباطی ستیر بر عملکرد زوجین ناکارامد انجام شده است. روش انجام پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بوده و افراد نمونه با توجه به طرح به کار رفته (طرح کنترل گروههای نا برابر) که از طرحهای نیمه آزمایشی است، در گروه آزمایش و کنترل به شیوه تصادفی جایگزین شدند. نمونه این پژوهش 12 خانواده، یعنی زن و شوهر (‌6 زوج در گروه آزمایش و 6 زوج در گروه کنترل) مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و بخش روانپزشکی بیمارستان آیت الله طالقانی بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t استودنت برای مقایسه میانگینها استفاده شده است. ابزار این پژوهش مقیاس سنجش عملکرد خانواده بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که مشاوره گروهی با رویکرد ارتباطی ستیر باعث بالا رفتن کارایی زوجین در مقوله های حل مشکل، ارتباط، نقشها، همراهی عاطفی،‌ آمیزش عاطفی،‌ کنترل رفتار و عملکرد کلی خانواده شده است.

درخت حوزه‌های تخصصی