درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۷٬۷۶۱ تا ۱۷٬۷۸۰ مورد از کل ۷۹٬۲۹۰ مورد.
۱۷۷۶۲.

تحلیل مفهوم آگاهی از دیدگاه ملاصدرا و پیوند گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حکمت معاصر سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۹)

کلیدواژه‌ها: آگاهی تجرد مادیت ملاصدرا پیوندگرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۹ تعداد دانلود : ۳۹۸
چکیده مسئله ی آگاهی از مهم ترین مسائل تاریخ فلسفه است. به دلیل دشواری تعریف آگاهی برخی فیلسوفان آن را به آگاهی پدیداری، آگاهی دسترسی، خودآگاهی و آگاهی نظارتی تقسیم کرده اند. فیلسوفانی مانند ملاصدرا که آگاهی (علم) را به نفس نسبت می دهند و بر این اساس ویژگی های مربوط به آگاهی را تبیین می کند، تمام اقسام آگاهی را به امری فراتر ماده نسبت می دهد. از این رو از دیدگاه وی نمی توان آگاهی را به ماده تقلیل داد. این در حالی است که نظریات فیزیکالیستی مانند نظریه ی پیوند گرایی آگاهی را به ماده نسبت می دهند. طبق نظر پیوند گرایان می توان آگاهی را با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی تبیین کرد. اما این نظریه بر خلاف ادعای خود ناتوان از تبیین اقسام و ویژگی های آگاهی است. در این نظریه دلیلی که باعث می شود آگاهی را به شبکه های عصبی نسبت دهند این است که آگاهی را مساوی با پردازش اطلاعات می دادند. در حالی که طبق نظر ملاصدرا آگاهی (درک اطلاعات) معمولاً همراه با پردازش اطلاعات هست، اما پردازش اطلاعات بدون آگاهی نیز امکان پذیر است. از این رو مطابق دیدگاه ملاصدرا نمی توان رابطه آگاهی و پردازش اطلاعات، را تساوی دانست.
۱۷۷۶۳.

تحلیلی بر تأثیر إختلاف قرائت در «أَوْ لامَسْتُمُ النِّسَاءَ» بر گفتمان فقهی قرضاوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تفسیری سال دهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 39-46

کلیدواژه‌ها: آیه ۴۳ نساء آیات الاحکام اختلاف قرائت مصافحه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۴ تعداد دانلود : ۴۴۱
إختلاف قرائت های قرآنی در برخی از آیات، باعث إختلاف در برداشت و فهم مفسران، مترجمان و فقها شده است. در این مقاله با توجه به چرایی عدم مصافحه با نامحرم و نظرات مفسران و علما با إستناد به آیه « أَوْ لامَسْتُمُ النِّسَاءَ » به بررسی اختلاف قرائت های آیه مذکور و أثر آن بر آراء مفسران و فقیهان پرداخته می شود و با بیان إختلاف قرائت دو واژه «لامستم» و «لمستم» و بررسی وجوه قرائت ها و إحتجاج های هر قرائت، با نگاهی تحلیلی نشان داده می شود که تنوع برداشت های حُکمی از این آیه ناظر به إختلاف قرائت های آیه است و توجه به قرائت ها؛ تفاسیر و فتاوی مختلف را ایجاد کرده است. نگارندگان در این مقاله با شیوه تحلیلی تطبیقی به بررسی ترجمه های آیه 43 پرداخته اند و با ارائه دیدگاه های فقهی، قرائی و روایی، ضعف و لغزش برخی از ترجمه ها و فتواها را در عبارت «لامستم النساء» نشان داده اند.
۱۷۷۶۴.

آثار ترک حج در دنیا و آخرت(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: میقات حج دوره ۲۸ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۹) 29 - 43

کلیدواژه‌ها: ترک حج آثار سوء دنیوی آثار سوء اخروی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۲۷۱
از دغدغه های انسان مؤمن و متعهد، انجام وظایف و تکالیف دینی، برای در امان ماندن از عواقب سوء دنیوی و اخروی ترک وظیفه است. از تکالیف مهمّ دینیِ مسلمانِ مستطیع، به جا آوردن حج و زیارت خانه خدا است که آثار و برکات متعدد روحی، اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و... به دنبال دارد. در عین حال، باید بدانیم که بی اعتنایی و سهل انگاری در انجام این واجب، آثار و تبعات سوء دنیوی و اخروی متعددی را در پی دارد. در این مقاله، ضمن تبیین و تحلیل روایات معصومان: ، روشن می شود که ترک این فریضه الهی، آثار سوء دنیوی متعددی دارد؛ مانند محروم شدن از خیر، بی نتیجه بودن کارهای دنیوی، هلاکت و گرفتار شدن به عذاب و خروج از عدالت و فاسق شدن. همچنین آثار و عواقب سوء اخروی؛  مانند قرار گرفتن در صف کفار، محشور شدن با یهودیان یا مسیحیان، محروم شدن از شفاعت پیامبر9 ، نابینا و کور محشور شدن و زیان کار بودن در قیامت است.
۱۷۷۶۵.

نقد مبانی ارزش شناسی مکتب مدیریت روابط انسانی از منظر قرآن

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآن و علوم سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵ 30 - 77

کلیدواژه‌ها: قرآن مدیریت ارزش شناسی مکتب مدیریت روابط انسانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۶ تعداد دانلود : ۲۸۶
از میان مبانی مختلف در هر دانش، یکی از مهم ترین آن ها، مبانی ارزش شناسی در مکتب مدیریت روابط انسانی به مثابه شبکه ای که در برگیرنده ی مجموعه ای از ارز ش های ابزاری و غایی است. این مقاله با بهره گیری از روش اکتشافی مبتنی بر روش تحلیل مضمون و ابزار تحلیلی استنطاقی، تلاش کرده است ماهیت، انواع ارزش ها و جایگاه آن را در مدیریت مکتب روابط انسانی بیان و سپس از منظر آموزه های قرآن کریم مورد نقد قرار دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد که از منظر قرآن کریم ارزش های مکتب مدیریت روابط انسانی از جهت ماهیت، ابزاری، غایی مورد نقد قرار دارد و قرآن کریم نسبت به موارد یاد شده دارای دیدگاه متفاوت است.
۱۷۷۶۶.

بازخوانی نظریات شهید صدر پیرامون ربای بانکی بر اساس نظریه درآمد قانونی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی دوره پانزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 669 - 689

کلیدواژه‌ها: بانک ربا صدر نظریه درآمد قانونی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۴ تعداد دانلود : ۴۶۹
نظریه "درآمد قانونی" توسط شهید صدر در کتاب "اقتصادنا" ارائه شده است. مطابق این نظریه منشاء حصول درآمد قانونی و شرعی ، "کار" است، باز خوانی نظرات ایشان به ویژه در کتاب "البنک اللاربوی" نشان می دهد که وی بر اساس این نظریه به تحلیل مسائل ربای بانکی پرداخته است . این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی نشان می دهد ایشان مبتنی بر این نظریه ، به ارائه الگوی بانک بدون ربا، اقدام ورزیده است. مطابق این نظریه هر درآمد حاصل در بانک باید در قبال انجام کاری باشد و تغییرات صوری در عقود و معاملات بانکی، هر چند ممکن است درآمد حاصله را از ربوی بودن خارج کند ولی چون مستند به کار نیست، غیر قانونی و غیر شرعی است و در نتیجه جانشین کردن عقد قرض در بانک  با بیع ، مضاربه، جعاله و امثال آن، مادامی که به انجام دادن کار ارزشمند اقتصادی نیانجامد مجوز ایجاد درآمد و دریافت یا پرداخت سود نخواهد شد و درآمد و سود حاصل به عنوان درآمد غیر مستند به کار، غیر قانونی و غیر شرعی خواهد بود.
۱۷۷۶۷.

زان نازنینْ پیاله دْلخواه

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۰ مهر و آبان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۷۸) 90 - 98

کلیدواژه‌ها: معرفی کتاب کتاب زنده باد زبان حسن قریبی فرهنگ ایران تاجیکستان ت‍اج‍ی‍ک‍ان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۵۳۲
کتاب زنده باد زبان ) سه سال در میان تاجیکان(، بخشی از خاطرات فرهنگی، یادداشت ها، برداشت ها و تحریر سخنرانی ها و مقدمه هایی است که حسن قریبی در طول سه سال مأموریت خود در تاجیکستان در سمت ریاست پژوهشگاه فرهنگ فارسی تاجیکی نوشته و در سال 1398 توسط انتشارات آرون به زیور طبع آراسته شده است. نویسنده در نوشتار حاضر، با هدف معرفی کتاب مذکور، توجه خوانندگان را به بخش هایی از محتوای کتاب جلب می نماید.
۱۷۷۶۸.

بررسی تطبیقی توحید افعالی از دیدگاه قرآن و سعدی شیرازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال دهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۷ 337 - 360

کلیدواژه‌ها: قرآن سعدی توحید افعالی اشاعره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۶۲
اسلام آیین توحید و یکتاپرستی است و در میان تعالیم اسلامی، توحید از جایگاه بلندی برخوردار است. قرآن به مثابه منشور جاوید اسلام، در آیات بسیاری به مسأله توحید و ابعاد گوناگون آن پرداخته است. یکی از پایدارترین تجلیّات روح آدمی و یکی از اصلی ترین ابعاد وجودی انسان، حسّ نیایش و پرستش است و این اعتقاد را می توان از مهم ترین مظاهر حیات انسان دانست. سعدی در باب توحید افعالی پیرو اشاعره است و در صدد حفظ توحید افعالی است؛ او معتقد است که تمامی افعال انسان از جانب خداوند ایجاد و صادر می شود، حتّی سخنانی که بر زبان جاری می شود همگی ایجادشده توسط خداوند هستند. بر این اساس، وی نظریه کسب اشاعره را می پذیرد. با توجه به اشعری مسلک بودن سعدی ، در این مقاله دیدگاه های وی را در خصوص توحید افعالی مورد بررسی قرار دادیم تا مشخص شود سعدی تا چه اندازه افکار و عقایدش در خصوص توحید افعالی، با اشاعره مطابقت دارد.
۱۷۷۶۹.

ایضاح خوانش قرآنی "قناعت" به عنوان عاملیت بهم تنیدگی حیات طیبه در نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۰ 93 - 109

کلیدواژه‌ها: حیات طیبه نهج البلاغه قناعت عبودیت قرآن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۲۰۲
شیوه و نوع زیستی که خداوند به انسان معرفی می کند، حیات طیبه است که مظهری از حیات حقیقی خداوند است؛ حیاتی در جای جای خود پاکی و طهارت متبلور است و عاری از هر نوع خباثت و آلودگی است، از ایمان و عمل صالح شروع شده تا در مراتب کمال عبودیت، انسان را مقرّب درگاه پروردگار خویش کند. در این مقاله به بررسی هم سازگاری و بهم تنیدگی حیات طیبه در نهج البلاغه با توجه به تعریف و مفهوم آن پرداخته شد. از جمله شاخص های مد نظر حیات طیبه اعم از قناعت و عمل صالح بر اساس خطبه ها، نامه ها و حکمت های امام علی(ع) انتخاب و ضمن ارائه توضیحات و سپس شاخص ها، مستند گردید.
۱۷۷۷۰.

بررسی و نقد مبانی تفسیری مفسّران برجسته مذهب حنبلیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۰ 323 - 344

کلیدواژه‌ها: قرآن سنت ابن تیمیه مبانی تفسیری مذهب حنبلیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۸۳
پژوهش حاضر با بررسی آثار تفسیری مفسران برجسته این مذهب، از جمله احمد بن حنبل ، ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب ؛ به این نتیجه می رسد که بهره گیری از قرآن و سنت نبوی مورد توافق همه آنان در تفسیر بوده و ظاهرگرایی و حدیث گرایی را مبنای اصلی تفسیر آیات از جانب خود قرار داده اند. حنبلیان بر خلاف شیعه در بهره گیری از سنت صحابه و تابعین در تفسیر قرآن تأکید فراوان داشته و بکارگیری هرگونه اجتهاد و تأویل در تفسیر را ممنوع می دانند. از این رو بررسی مبانی مورد قبول حنبلیان و یافتن نقاط مشترک با شیعه، در برون رفت از اختلاف میان دو مذهب و تقریب مذاهب ضروری می باشد.
۱۷۷۷۱.

ردّپای «جرم سازمان یافته» در فقه با نگرشی بر توطئه «إفک»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 95 - 112

کلیدواژه‌ها: توطئه افک جرم سازمان یافته فقه جزایی تبانی عصبه اشاعه فحشا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۵ تعداد دانلود : ۲۶۱
امروزه جرائم غالباً به صورت گروهی و سازمان یافته واقع می شوند، به طوری که این نوع جرائم به سبب اوصاف خاص آنها، تهدیدی اساسی برای جوامع داخلی و بین المللی به شمار می روند و از همین رو، ریشه یابی آن در منابع فقهی حائز اهمیت است. یافته های پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای به دست آمده است که سعی شده سازمان یافتگی جرم را به طور موردی در توطئه «افک» که از مهم ترین جریان های سیاسی ضد حکومت پیامبر9در صدر اسلام است، مورد واکاوی و تحلیل قرار دهد. نتیجه به دست آمده حاکی از آن است که اگرچه تمامی اوصاف و مقوّمات سازمان یافتگی در توطئه افک قابل جستجو نیست، ولی با توجه به قید عصبه در توطئه افک، اوصاف اساسی سازمان یافتگی قابل استنباط است و از آن می توان به عنوان نشانه و ردّپایی از سازمان یافتگی جرم در منابع فقهی اذعان کرد.
۱۷۷۷۲.

تحلیل پیش نگرانه از نسبت فناوری های نوظهور ترا-انسانی با ارزش های اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۴ ۳۳-۴۶

کلیدواژه‌ها: اخلاق فناوری فناوری و ارزش فناوری و دین فناوری های ترا-انسانی فناوری های همگرا تکامل مدیریت شده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۴۰۴
مسئله امکان و چگونگی تحلیل اخلاقی مصنوعات فناورانه در مرحله طراحی، یعنی قبل از آنکه بالفعل شوند و در دست کاربران قرار بگیرند، یکی از چالش های اخلاق فناوری است. این مسئله به ویژه در خصوص فناوری های نوظهور، که کاملاً بدیع اند و درخصوص پیامدهای عمده آنها ابهام و عدم قطعیت زیادی وجود دارد، حادتر است. همچنین سؤال از امکان و نحوه جای دهی ارزش های اخلاقی خاص (غیرجهانشمول) در طراحی فناور ها با قید حفظ کارکرد آنها نیز مسئله ای مناقشه آمیز است. در این مقاله برای پاسخگویی به مسئله اول، روش شناسی مناسب تحلیل اخلاقی فناوری های نوظهور ارائه خواهد شد و در ادامه نیز برای پاسخ به مسئله دوم، با تمرکز بر فناوری های بهسازی انسان (فبا)، نشان داده خواهد شد که نه تنها تحلیل اخلاقی دسته خاصی از این فناوری ها موسوم به فناوری های نوظهور ترا-انسانی، حاکی از تعارض آنها با ارزش های اخلاقی انسانی است بلکه امکان بازطراحی آنها برای جای دهی ارزش های مزبور نیز منتفی است.
۱۷۷۷۳.

عبدالسلام کامویی؛ شیخ المشایخ سهروردیه در عراق عجم، یزد و کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادیان و عرفان سال ۵۲ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 119 - 141

کلیدواژه‌ها: عبدالسلام کامویی سهروردیه عبدالمؤمن اصفهانی نظام الدین کرمانی عماد کرمانی پیرجمال اردستانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۹ تعداد دانلود : ۵۰۱
عبدالسلام کامویی از عارفان برجسته طریقه سهروردی در دوران ایلخانی است. نسبت کامویی به کامو روستایی از توابع کاشان می رسد. از آثار و احوال وی جز اشاراتی چند در خلال نوشته های شاگردان و تابعانش، اطلاعی در دست نیست. تنها نوشته باقی مانده از کامویی نامه اش به تقی الدین داداست. دادا، عبدالمؤمن اصفهانی و نظام الدین محمود کرمانی ازجمله تربیت یافتگانش بوده اند. عماد فقیه نیز به کامویی ارادت داشت و با فرزند و جانشینش امام الدین محمد بیعت کرد. یک قرن بعد پیرجمال اردستانی نیز در آثار خود به صورتی مریدانه به احوال کامویی پرداخته است. عبدالمؤمن اصفهانی کمی قبل از ترجمه عوارف به سال 665 ه .ق به حلقه یاران کامویی پیوست. در همین اوان، نظام الدین محمود از کرمان به خدمت کامویی آمد و پس از طی مراحل سلوک به سال 666 ه .ق، اجازه تأسیس خانقاه در کرمان یافت. در مثنوی های عماد فقیه، به ویژه مثنوی صفانامه و آثار پیرجمال می توان به اطلاعاتی از مقاطع زندگی وی دست یافت؛ اما پذیرش مواردی مانند ملاقات کامویی با سهروردی که هر دو بدان اشاره کرده اند، به لحاظِ تاریخی مشکل است. همچنین سلسله ای معنوی از کامویی نشئت گرفته است و در مناطقی چون نائین و اردستان به نام پیرجمالیه گسترش یافت. بررسی های مقاله نشان می دهد حوزه تعلیمی کامویی از کاشان و اصفهان و اردستان تا نائین و یزد و کرمان گسترده بوده و بعد از وی نیز فرزندانش آن را ادامه دادند.
۱۷۷۷۴.

نشانه شناسی گفتمان «ظن» در قرآن کریم با تکیه بر الگوی مربع حقیقت نمایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی سال سوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیایی ۱۰) 1-29

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم ظن علم نشانه شناسی گفتمان مربع نشانه شناسی مربع حقیقت نمایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۰ تعداد دانلود : ۶۲۳
قرآن کریم متنی است سرشار از نشانه ها و معانی که همواره زمینه را برای به کارگیری روش ها و رویکردهای متنوع مطالعه و تحلیل متن فراهم می سازد. مقاله حاضر بر رویکرد «نشانه شناسی گفتمان» در مکتب نشانه شناسی پاریس، تکیه دارد. رویکردی که به تجزیه و تحلیل سازوکار ساخت معنا در فرآیند تولید متن می پردازد. این نوشتار بر آن است تا با تحلیل ساخت های متنی ظن در قرآن کریم و نیز با به کار گیری الگوی «مربع نشانه شناختی» و مشخصاً با الهام از «مربع حقیقت نمایی»، فرآیند شکل گیری دلالت ظنّ را در گفتمان قرآنی تبیین کند. مطالعه چهار گونه ظن در پیکره قرآن کریم نشان می دهد که بر اساس مربع حقیقت نمایی ظن و علم، انسان در مواجهه با امور مختلف مادی و غیرمادی دچار یکی از چهار حالت توهم ادراکی، صدق، کذب و راز می شود و در این میان ایمان و انکار فاعل شناسا در امور غیرمادی همچون رسالت انبیاء، خداوند و صفات او و نیز برپایی رستاخیز، نقش مهمی در سازوکار ساخت معنای ظن ایفا می کند.
۱۷۷۷۵.

نقد رویکرد معرفتی چرچلندها در بحث از ماتریالیسم حذف گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینه معرفت سال نوزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵۹ 41 - 60

کلیدواژه‌ها: ماتریالیسم حذف گرا فیزیکالیسم دوگانه انگاری تقلیل گرایی قیاس ناپذیری نفسِ غیرمادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۷۴
ماتریالیسم حذف گرا تبیین رفتار بر اساس حالت های ذهنی را نمی پذیرد و تأکید دارد که رفتار انسانی را صرفاً باید بر اساس رویدادهای عصبی تبیین کرد. طرفداران این دیدگاه برای کنار گذاشتن باور به حالت های ذهنی، آن را دیدگاهی عرفی می نامند که در برابر علم عصب شناسی قرار دارد. مقاله پیش رو با تحلیل مبانی معرفتی ماتریالیسم حذف گرا نشان می دهد که این دیدگاه نوعی انحصارگرایی وجودشناختی است که در تبیین سرشت ذهن، ناتوان است. همچنین استدلال خواهد شد که با انکار وجود حالت های ذهنی نه تنها جایی برای روان شناسی به عنوان یک حوزه معرفت بخش علمی و کاربردی باقی نمی ماند، بلکه جایی برای مفاهیم محوری علوم اجتماعی نیز نمی ماند. روان شناسی علمی با فرض وجودِ اشخاص در زیست جهانی اجتماعی پیش می رود و این فرض که اساس تشکیل روان شناسی علمی است نمی تواند فیزیکالیستی تعبیر شود. ادعای ایجابی مقاله این است که صرفاً با تعامل دو علم روان شناسی و عصب شناسی است که امکان فهم دقیق هویت انسان فراهم می شود. باور به حالت های ذهنی غیرمادی هیچ منافاتی با علم عصب شناسی یا سایر علوم تجربی ندارد و تعریف انسان بر اساس نفس مجرد، مبنای وجودشناختی بی بدیل و منسجمی برای دفاع از روان شناسی علمی است.
۱۷۷۷۶.

تحلیل و بررسی تفاسیر رایج و جدید از فلسفه دین کانت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال یازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 179 - 214

کلیدواژه‌ها: کانت فلسفه دین کانت تفاسیر سنتی تفاسیر جدید پامکوئیست

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۳۸۸
پاسخ به این پرسش که آیا دین، نقشی سازنده و مهم در نظام فلسفی کانت ایفا می کند یا تنها مسئله ای فرعی است، از دیرباز مورد اهتمام کانت پژوهان بوده است. آنها گرچه رویکرد یکسانی در تفسیر مدعیات الاهیاتی و دینی کانت نداشته اند، اما عموماً با تمرکز بر محتوای نقد عقل محض و نتیجه طبیعی آن که همانا نفی امکان معرفت نظری به خداست، اثر او بر این حوزه را منفی برآورد کرده اند. با این وجود، ازحدود سه دهه گذشته، در کشورهای انگلیسی زبان، موج تفسیری جدیدی ظهور کرده است که سعی در به چالش کشیدن این نگاه رایج دارد. طرفداران این موج جدید، برخلاف مفسران سنتی، دیدگاه یا حتی روش واحدی در مطالعه آثار کانت ندارند، اما همگی بر این واقعیت متفق اند که بررسی نظام مند و همه جانبه آثار کانت، اعم از فلسفی و غیر فلسفی برای به دست آوردن دیدگاه واقعی او درباره دین و الاهیات ضرورت دارد. آنان همچنین تأکید ویژه ای بر بازخوانی کتاب دین در حدود عقل محض داشته اند. نتیجه مشترک تلاش های تفسیری آنان این مدعاست که رویکرد کانت به دین و الهیات ایجابی و اصلاحی بوده است. ما در این نوشتار، ضمن معرفی نحله های اصلی تفاسیر سنتی، به معرفی اجمالی موج جدید تفسیری از طریق تبیین رویکرد و بررسی بعضی آثار شاخص آنان خواهیم پرداخت
۱۷۷۷۷.

بررسی تاریخی نظریه بخشیدن خمس توسط امامان شیعه (11 تا 329 ه.ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی دوره پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 187 - 211

کلیدواژه‌ها: امامان شیعه بخشیدن خمس خمس سهم ذی القربی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۱ تعداد دانلود : ۶۱۷
در این مقاله، برای نقد باور برخی در زمینه بخشش خمس توسط امامان شیعه، پس از دسته بندی و اعتبارسنجی گزارش های این بخشش به ترتیب هر امام، شرایطی که موجب بروز این پدیده در عصر امام بوده، بررسی شده است. در ادامه، شواهد تاریخی دیگری نیز تبیین خواهد شد که مردود بودن این باور را اثبات می کنند. شواهدی چون باور جایگزینی خمس به جای زکات برای خویشان پیامبر(ص)، وجود روایات تثبیت کننده خمس از امامانی که روایات تحلیل از آنان نقل شده است. همچنین تشکیل و حمایت شبکه گستره وکالت با مجموعه وظایفی، از جمله جمع آوری خمس توسط امامان بعدی، از قراین دیگری است که دیدگاه تاریخی حلال شمردن مطلق خمس را رد می کند؛ بنابراین به نظر می رسد در کنار قاعده عمومی بخشیدن خمس، درباره خمسی که در اموال منتقل شده طی معاملات مختلف به شیعیان، از غیر آنان وجود دارد، شرایط سیاسی، اجتماعی و امنیتی برخی از امامان، سبب آن شده است که شیعیان بر اساس چنین روایاتی به طور موقت از پرداخت خمس مازاد دارایی های خود معاف شوند. این معافیت در برخی موارد، با توجه به شرایط افراد خاصی که به این منظور مراجعه می کردند، رخ داده و هرگز برای همگان و در همه زمان ها عمومیت نداشته است.
۱۷۷۷۸.

بررسی جایگاه مقام ابراهیم در مناسک حج(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: میقات حج دوره ۲۸ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۰) 137 - 156

کلیدواژه‌ها: مقام ابراهیم نماز طواف آیات و روایات مناسک حج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۹ تعداد دانلود : ۳۸۳
مقام ابراهیم، از «آیات بینات» و از جمله مسائل مهم در مناسک حج است که علما و دانشمندان در این زمینه بررسی و تحقیق بسیار کرده اند. با توجه به دلایل مشهود، هنگامی که ابراهیم نبی خانه کعبه و دیوارهایش را بالا می برد، وقتی دستش به آن نرسید، قطعه سنگی را زیر پایش قرار داد و نشان پای ایشان بر آن باقی ماند. آن حضرت، همچنین هنگام پند و اندرزِ مردم روی آن سنگ می ایستاد. دیدگاه های متفاوتی درباره معنای مقام وجود دارد که رأی مورد نظر همگان، همان قطعه سنگی است که نشان پای انسانی بر آن نقش بسته است. علت نام گذاری اش به «مقام ابراهیم»، جایگاه ویژه ابراهیم در میان انبیاست که خداوند بارها در قرآن کریم  به آن اشاره کرده است. مقام ابراهیم، نماد پایداری، همبستگی، وحدت و بردباری برای تمامی اقشار است تا در برابر مشکلات و ظلم و ستیز بیگانگان با وحدت و یکپارچگی یکدیگر پیروز شوند.  مقام ابراهیم همچنین راهنمای آنان برای دوری از ظلمت و رفتن به سوی کمال و سعادت است و تسکینی است در برابر تمام مشکلات بروز جامعه. این تحقیق با منابع کتابخانه ای و به روش تحلیلی   توصیفی است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان