فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۹۸۱ تا ۳٬۰۰۰ مورد از کل ۳۶٬۴۲۸ مورد.
حوزههای تخصصی:
در جهانی که با رسانه ها احاطه شده بحث سواد رسانه ای چه برای عموم مردم و چه برای اصحاب رسانه یک ضرورت اجتناب پذیر است. دراین بین، خبرگزاری شبستان به واسطه گستردگی در ابعاد ملی و منطقه ای و فعالیت در حوزه فرهنگی و اجتماعی با رویکرد دینی مورد توجه خاص قرار گرفته است. این مقاله باهدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر سواد رسانه ای در بین کارکنان خبرگزاری شبستان مورد مطالعه: اصحاب رسانه در استان های (خراسان شمالی، جنوبی و رضوی) به روش آمیخته انجام شده است. در بخش کمی از پرسشنامه سواد رسانه ای به صورت تمام شماری خبرنگاران و مدیران خبر در سه استان مذکور با استفاده از پرسشنامه سواد رسانه ای تامن (1995) و در بخش کیفی طی مصاحبه عمیقی که با صاحب نظران در حوزه خبرنگاری انجام شد (14 نفر از خبرنگاران و فعالان در حوزه خبری) تعداد 114 مفهوم استخراج شده است. نتایج نشان داد: خبرنگاران با سواد رسانه ای بالا، در برابر اخبار رسانه ها، تحت تأثیر کمتری قرار می گیرند زیرا خبرها را به خوبی شناسایی می کنند و به تحلیل اخبار می پردازند و اخباری را تهیه می کنند که به مراتب تأثیرگذارتر است. تأکید بر آموزش مداوم خبرنگاران، آموزش سواد رسانه ای برای عموم جامعه و جلوگیری از نشر اخبار کذب برخی از پیشنهاد های مستخرج از این پژوهش هستند.
مطالعه جامعه شناختی رابطه حمایت اجتماعی خانواده و قانون گریزی در بین شهروندان 18 الی 30 سال شهر ساری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال ۲۰ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳
247 - 275
حوزههای تخصصی:
بدون تردید قانون و قانون گرایی، مایه قوام و دوام جوامع و سامان یافتن اداره توانمند هر جامعه است، اما این واقعیت را نمی توان نادیده گرفت که در اجتماع گاه شاهد وقوع پدیده ناهنجار قانون گریزی و تخلف از قانون از سوی شهروندان هستیم. بدیهی است قانون گریزی مانند هر پدیده منفی دیگر که خاصیت آسیب رسانی دارد، می تواند در طولانی مدت خسارات جبران ناپذیری بر پیکره جامعه وارد کند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه جامعه شناختی رابطه حمایت اجتماعی خانواده و قانون گریزی در بین شهروندان 18 تا 30 سال شهر ساری انجام شد. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری تمامی شهروندان 18 تا 30 سال شهر ساری به تعداد 90000 هزار نفر بود که براساس فرمول کوکران، 383 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند و بین آن ها پرسش نامه حمایت خانواده و قانون گریزی توزیع شد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش در بخش آمار توصیفی از جداول فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد و در بخش آمار استنباطی از آزمون های همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چند متغیری و تحلیل واریانس یک راهه با استفاده از نرم افزار 26 SPSS استفاده شد. نتایج حاصل از همبستگی پیرسون نشان داد، بین حمایت اجتماعی خانواده، تجارب حاصل از خانواده، ادراکات حاصل از خانواده، احساسات حاصل از خانواده با قانون گریزی در بین شهروندان 18 تا 30 سال شهر ساری همبستگی منفی و معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد که تجارب حاصل از خانواده با بیشترین مقدار بتا به عنوان بهترین پیش بینی کننده قانون گریزی در بین شهروندان 18 تا 30 سال شهر ساری است. همچنین یافته ها نشان داد، بین میزان برخورداری از حمایت اجتماعی خانواده و قانون گریزی در بین شهروندان 18 تا 30 سال شهر ساری تفاوت معنا داری وجود دارد.
اولویت بندی شاخص های امنیّت اجتماعی در مناطق گردشگری شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال ۱۵ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴
67 - 96
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: گردشگری با رعایت اصول و مبانی مورد انتظار آن یکی از شاخص های توسعه اجتماعی و اقتصادی است. هدف این پژوهش، مطالعه جامعه شناختی و اولویت بندی شاخص های امنیّت اجتماعی در مناطق گردشگری شهر کرمانشاه است.
روش شناسی: این مطالعه با رویکرد کمّی، روش توصیفی پیمایشی، ابزار پرسش نامه انجام و جامعه آماری 7681 گردشگر در سال 1401 شهر کرمانشاه که 360 نفر آنها با روش تصادفی در دسترس انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از همبستگی، تحلیل واریانس و رگرسیون و برای پردازش داده ها، از نرم افزار SPSS استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان می دهد رضایت از حضور پلیس (80/45)، امنیّت جانی و مالی (52/31)، رضایت از برخورد ساکنان محلی (85/25)، امکانات رفاهی و بهداشتی (19/17) و امنیّت ارتباطی (54/15) به ترتیب پراهمیت ترین شاخص های امنیّت در مناطق گردشگری کرمانشاه از نظر پاسخگویان هستند. نتایج رگرسیون چندگانه نشان می دهد طبقه اجتماعی گردشگران (47/8 =T)؛ میزان درآمد (325/7 =T)؛ وضعیت تأهل (823/3 =T)؛ وضعیت شغلی (321/3 =T)؛ قومیت (740/2 =T) و جنسیت (085/2 =T) مقدار 545/0 امنیّت اجتماعی گردشگران را تبیین می کنند.
نتیجه گیری: امنیّت گردشگران به مؤلفه هایی مانند رضایت از برخورد ساکنان محلی، امنیّت جانی و مالی، ارتباطی، میزان رضایت از حضور پلیس، امکانات رفاهی منطقه و امنیّت بهداشتی مربوط می شود و برنامه ریزی برای این مؤلفه ها با همکاری بین بخشی امکان پذیر است. لازم است شرایط مناسبی در کشور فراهم کنیم تا جایگاه خود را در جهان متناسب با ظرفیت هایی که در صنعت گردشگری داریم، به دست آوریم.
عدالت پژوهی در جامعه شناسی ایران؛ مرور نظام مند پایان نامه ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی ایران سال ۲۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
29 - 70
حوزههای تخصصی:
عدالت موضوع مهم اجتماعی و عدالت پژوهی کنش ضروری علوم انسانی است. عدالت پژوهی، مطالعه علمی و روش مند عدالت برای تغییر اجتماعی و کاربردی بودن یا تحقیق نظری و غیرکاربردی است که در حوزه های مبانی و روش شناسی عدالت پژوهی و نظریه پردازی و اجرای عدالت انجام می شود. در این پژوهش، پایان نامه های عدالت پژوهی رشته جامعه شناسی دانشگاه های برتر ایران با روش مرور نظام مند تحلیل شده اند. یافته ها بیانگر رتبه ششم علوم اجتماعی و عدالت جامعوی بین رشته ها و موضوع های علوم انسانی است. کمیت عدالت پژوهی با تدوین نظام مسائل، تحلیل و ارزیابی موقعیت مسئله عدالت پژوهی در جامعه شناسی و نقش دولت ها و گفتمان های عدالت خواهی و کیفیت آن با تقویت ابعاد روش شناختی، توازن راهبردهای پژوهش ، تحقیقات کاربردی، توازن ابعاد عدالت پژوهی و هماهنگی هستی شناسی و معرفت شناسی پایان نامه ها بیشتر می شود. مهمترین فرصت عدالت پژوهی برای جامعه شناسی، ساماندهی مفاهیم مربوط به عدالت است اما کم توجهی جامعه شناسی به عدالت پژوهی تهدیدی است که پژوهش های معناشناختی عدالت و بازگشت نگاه هنجاری جامعه شناسی به عدالت راه حل آن است.
زیستنِ آسیب، یک مردم نگاری انتقادی از زباله گردی در شهر صنعتی میبد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
نوسانات اقتصادی در چند سال گذشته، پیامدهای اجتماعی فراوانی داشته است؛ ازجمله مهاجرت های گسترده تا گسترش مشاغل کاذب. شهرهای بزرگ و به ویژه صنعتی، بیشترین پیامدهای اجتماعی را متحمل می شوند و از نوسانات اقتصادی نشئت می گیرند. یکی از مشهودترین پیامدهای اجتماعی این وضعیت، گسترش زباله گردی است. شهر میبد به عنوان شهری کوچک، اما کاملاً صنعتی، شاهد گسترش زباله گردی است. این وضعیت در یک دهه گذشته، تا حد زیادی در توسعه نامتوازن صنعتی ریشه داشته است. شهر میبد در طی سه دهه گذشته به طور متوسط و در خوش بینانه ترین حالت ممکن، سالانه پذیرای بیش از هزار نفر مهاجر بوده است. برآیند این امر، تغییرات اجتماعی - فرهنگی شتابان در شهر بوده است؛ به همین دلیل، در این پژوهش کوشش شده است تا زباله گردی در بستر توسعه صنعتی نامتوازن و ورود گسترده مهاجران مطالعه شود. این پژوهش سعی کرده است تا با پارادایمی پراگماتیستی، چندگانه گرایی روش شناختی را به کار ببرد. در این میان با استفاده از مشاهدات مشارکتی و غیر مشارکتی، بازسازی اولیه در داده ها انجام و سپس داده های گفت وگو محور با مصاحبه های عمیق جمع آوری شد. مقوله های اصلی استخراج شده از این مصاحبه ها در قالب مقولاتی، شامل بسترهای زباله گردی، اقتصاد زباله گردی، سودجویی استثمارگرانه خانوادگی، ضایعات شهری/شهر ضایعاتی، زیستنِ آسیب، زباله گردی، دروازه جرم و ترویج نهادی زباله گردی ارائه شد. نتایج نشان داد زباله گردی پدیده ای در حال گسترش و محصول نابرابری مشهود اقتصادی/طبقاتی است. در این میان علاوه بر شهروندان عادی که زیستشان با ناملایمات همراه شده است، اقشار آسیب پذیر و حاشیه ای همانند زنان و کودکان، زیستی آسیب گونه دارند و معمولاً کمترین بهره ممکن را از اقتصاد زباله گردی می برند. بهره اصلی در دل این صنعت، در اختیار ضایعات فروشی هاست ؛ هرچند خود آنان نیز در اقمار بیرونی قرار می گیرند. این وضعیت، نابرابری ساختاری طبقاتی را آشکارتر/بغرنج تر کرده است.
تحولات گفتمانی موسیقی: مطالعه تطبیقی موسیقی عصر مشروطه با موسیقی انقلاب 57(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مقاله حاضر در پی مقایسه گفتمانی موسیقی دوره مشروطه با انقلاب 57 است. در دوره مشروطه تصنیف های عارف قزوینی و سپس محمدتقی بهار (اواخر قاجار و اوایل پهلوی اول) به عنوان نمونه انتخاب شده اند. عارف مشهورترین تصنیف ساز این دوره است که آثارش همچنان در تاریخ اجتماعی و موسیقی ایران باقی مانده است. «کانون موسیقی چاووش» نیز به عنوان نمونه ای برای تصنیف های دوره انقلاب 57 برگزیده شده است. این کانون مشهورترین و نیز منسجم ترین گروه موسیقی است که آثار انقلابی خود را بر اساس دستگاه های موسیقی ایرانی آفریده است. تفاوت های اجتماعی دو دوره، تولید محتوایی متفاوت نیز داشته است؛ از این رو اشعار دوره مشروطه کمتر حالتی حماسی دارند و بیشتر با غم و اندوه روایتگر اوضاع اجتماعی اند. اشعار در دوره انقلاب 57 به ویژه تصنیف های ساخته شده توسط کانون چاووش، بیشتر حالتی حماسی داشته و در پی تهییج جامعه نیز برمی آیند. این وضعیت به لحاظ فرم نیز قابل مشاهده است؛ موسیقی دوره انقلاب 57 مارش گونه و مهیج و به طور کلی «رزمی» است برخلاف موسیقی مشروطه که حزن انگیز و شِکوه گر است و هردوی این ها نشان از وضعیت اجتماعی و گفتمان اجتماعی هر دوره دارند. نوع اجرای ریتم ها و سرعت در هر دوره و مقایسه آنها نشان از تفاوت های هنری دو دوره دارد که متأثر از فضای گفتمانی دو دوره تاریخی است.
بازتاب دفاع مقدس در اشعار سیمین دخت وحیدی
منبع:
شاهد اندیشه دوره ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۸)
123 - 142
حوزههای تخصصی:
ادبیات جنگ با شلیک اولین گلوله آغاز می شود و با پایان جنگ به بلوغ می رسد، ادبیات دفاع مقدس نه ثبت تاریخ است و نه ثبت وقایع جنگ بلکه شرح احوال درونی و بیرونی زنان و مردانی است که برای حفظ شرف و حیثیت و فضایل انسانی در مقابل تجاوزگران به کرامت های انسانی به پا خاسته اند و قلم ها شرح رشادت ها و ایثارگری ها و ظلم ستیزی آن دلاوران را به صورت آثار ادبی ثبت می کند. ادبیات پایداری انعکاس دهنده پایمردی یک ملت یا قوم در برابر هرگونه تجاوز و ظلم و ستم است. همچنین برجسته کردن پیام های انسانی ازجمله آزادگی و حق خواهی، عدالت طلبی و ظلم ستیزی، وطن دوستی، ایثار و استقامت است. در این نوع ادبیات شاعر و نویسنده به دنبال زبانی ست که با همه مردم جهان گفت وگو کند؛ لذا پیام های انسانی حادثه ای چون جنگ را درونی می کند و به جهان ارائه می دهد. در این پژوهش برآنیم تا با روش تحلیلی توصیفی به بررسی بازتاب دفاع مقدس در اشعار سیمین دخت وحیدی بپردازیم. مضامین پایداری در شعر این شاعر، ستایش آزادی و آزادگی، دعوت به مبارزه، ظلم ستیزی، مقاومت در برابر بیگانگان و تلاش برای رهایی سرزمین خویش است. ازاین رو تحقیق حاضر جستاری ا ست جهت بررسی اندیشه ها و جلوه های پایداری و بازتاب دفاع مقدس در شعر این شاعر فراروی خوانندگان قرار می دهد.
اولویت های راهبردی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با عملیات روانی دشمن؛ مطالعه موردی: تیپ تکاوران امام سجاد (ع) کازرون
منبع:
شاهد اندیشه دوره ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۸)
231 - 254
حوزههای تخصصی:
عملیات روانی یکی از شیوه های اعمال فشار برای رسیدن به اهداف مطلوب است؛ که در عصر حاضر موردتوجه بسیار قرار گرفته است. هرگونه اقدام دراین باره مستلزم توجه به رابطه معنادار عملیات روانی با ابعاد و شیوه های آن است که مدیریت آن را ممکن و مؤثر می کند. با مرور بر ادبیات عملیات روانی ملاحظه می شود اغلب پژوهش ها، بر شیوه ها و ابزارهای اعمال عملیات روانی متمرکز است و به چگونگی تکوین و فعالیت الگوها کمتر توجه شده است. طرح پژوهش حاضر در صد است تا به این پرسش پاسخ دهد که مهم ترین شیوه های عملیات روانی دشمن علیه جمهوری اسلامی ایران کدام است؟ روش انتخاب شده در این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است. ابزار پژوهش پرسش نامه است که از طریق اعتبار محتوایی بررسی می شود. جامعه آماری شامل کارکنان مستقر در تیپ تکاوران امام سجاد (ع) کازرون است. انتخاب نمونه به صورت خوشه ای چندمرحله ای است. حجم نمونه برابر 890 است. یافته های به دست آمده نشان دهنده آن است که دشمن به ترتیب اهمیت از طریق اقدامات فرهنگی و اقتصادی سپس اقدامات سیاسی و امنیتی و درنهایت از طریق اقدامات نظامی علیه کشور اعمال می شود پرداختن به موضوع عملیات روانی و روش های مقابله با آن در نیروهای نظامی بسیار ضروری است. شناخت تکنیک های عملیات روانی و طرح های مقابله ای در حوزه های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و نظامی از اولویت برخوردار است.
نظام شاخص های وضعیت اجتماعی: به سوی طراحی و تدوین مدل های مفهومی برای سنجش وضعیت اجتماعی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مطالعه و ارزیابی وضعیت اجتماعی جامعه از جمله دغدغه های اصلی سیاست گذاران و علمای علوم اجتماعی است. سازمان های متعددی در کشور به ارائه گزارش های اجتماعی می پردازند که اغلب این گزارش ها به صورت بخشی و مقطعی ارائه می شود. اثربخش ترین راه حل در این خصوص، تدوین «نظام شاخص های اجتماعی» است. منظور از نظام شاخص های اجتماعی، مجموعه ای از شاخص ها است که براساس مدلی نظری به طور نظام مند و هدفمندی انتخاب شده اند، به خوبی تعریف شده اند و به وضوح ساخت یافته اند. مقاله حاضر با علم به اهمیت موضوع، چارچوبی مفهومی برای سنجش وضعیت اجتماعی ایران تدوین می کند.در پژوهش حاضر با اتخاذ رویکرد روش شناسی ترکیبی، از هردو روش اسنادی و مصاحبه عمیق با نخبگان و متخصصان استفاده شده است. رهیافت نوشتار حاضر در تدوین نظام شاخص های اجتماعی، اساساً مفهوم محور است.سه مدل مفهومی مستقل و جداگانه برای سنجش وضعیت اجتماعی جامعه ایران طراحی و تدوین شده است: 1. در مدل «سنجش سطح توسعه»، وضعیت اجتماعی مشتمل بر سه مؤلفه اصلی نظام معیشت، نظام توزیع و نظام تعاملات است که هریک از این مؤلفه ها به ترتیب متناظر با سازه های مفهومی کیفیت زندگی، توسعه انسانی و سرمایه اجتماعی است؛ 2. در مدل «رصد تغییرات اجتماعی» در سطح خرد وضعیت ساختار نظام ارزشی و در سطح کلان، روند تغییرات ساختاری در سه عرصه جمعیتی، قشربندی و فناوری مطالعه می شود؛ 3. در رهیافت آسیب شناسانه، «وضعیت اجتماعی به مثابه بررسی وضعیت مسائل اجتماعی» بررسی می شود.در این مدل، مسئله اجتماعی وضعیت نامطلوبی تعریف می شود که ناشی از اختلال در ابعاد توسعه یا وقوع تغییرات سریع در ساختارهای اجتماعی است.
مطالعه تطبیقی اداره علمی حکومت در دنیا از منظر مولا علی (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
اداره دولت و حکومت بر جامعه به تعیین اصول علمی و طراحی گسترده ای نیازمند است تا در پرتو این سیاست گذاری ها ، انسان ها بتوانند در کنار یکدیگر با صلح و آرامش زندگی نمایند ، نهج البلاغه به عنوان کتابی ذووجهین در میدان حکومتداری نیز می تواند به عنوان یک سند راهبردی مدنظر قرار گیرد. بدین روی در این پژوهش، عناصر علمی اسناد حکومتی معاصر در نهج البلاغه مورد واکاوی قرار گرفت .تحقیق باروش کیفی و مطالعه کتابخانه ای انجام شد ،بدین صورت که پس از مشخص شدن موضوع با توجه به نتیجه پژوهش((چشم انداز اداره دولت و حکومت براساس خط مشیها و اسناد راهبردی)) که با حمایت معاونت پژوهشی دانشگاه تهران انجام شده است و گزاره های علم حکومتی معاصر را به صورت جامع تبیین نموده است ، به تحلیل محتوای نهج البلاغه در خصوص علم حکومتی اقدام گردید . پس از بدست آمدن کدهای باز به تعداد44 مورد،کدها در 3 محورخداوند(19 مورد) ، حاکمان اسلامی(13 مورد) و شهروند مسلمان(15 مورد) مقوله بندی گردیدند. س در مقوله حاکمان اسلامی گزاره های مرتبط با مقوله علم حکومتی(حقوق شهروندی، توسعه،بروکراسی ،مدیریت منابع انسانی ،اخلاق اجتماعی ) استخراج گردید . تفاوت بین اسناد حکومتی علمی موجود و نهج البلاغه به عنوان سند حکومتی در گزاره نقش خداوند در حکومت بود
بررسی تأثیر جو کارآفرینی بر رفتار نوآوری با نقش میانجی اشتیاق کارآفرینانه و تعدیل گر جو ریسک پذیری و جو پیشگام بودن (مورد مطالعه: دانشگاه علوم پزشکی ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
فرهنگ ایلام دوره ۲۴ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۷۸ و ۷۹
59 - 79
حوزههای تخصصی:
جو کارآفرینی، رفتار نوآوری و اشتیاق کارآفرینانه از عوامل چالش برانگیز سازمان هاست. مبحث کارآفرینی در حوزه آموزش عالی یکی از مباحث بسیار مهم در مدیریت دانشگاهی محسوب می شود. در دانشگاه کارآفرین، جو کارآفرینی و اشتیاق کارآفرینانه مدیران دانشگاه، شرط لازم برای موفقیت آن دانشگاه در به فعلیت رساندن رفتار نوآوری است. این پژوهش، که با هدف بررسی تأثیر جو کارآفرینی بر رفتار نوآوری و اشتیاق کارآفرینانه کارکنان با نقش تعدیل گر جو ریسک پذیری و جو پیشگام بودن انجام شده، از نظر روش، توصیفی – همبستگی و از لحاظ هدف، کاربردی است. جامعه آماری این مطالعه، کلیه مدیران، کارکنان و کارشناسان دانشگاه علوم پزشکی شهر ایلام به تعداد 408 را شامل می شد. حداقل حجم نمونه با نرم افزار جی پاور، 176 نفر برآورد گردید و به همین تعداد پرسشنامه، جمع آوری و تجزیه و تحلیل شد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده گردید. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب امگا مک دونالد و روایی صوری و محتوایی آن با نظر استاد راهنما مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزار آماری SPSS28 و Smart PLS4 صورت گرفت. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که جو کارآفرینی بر رفتار نوآوری کارکنان، تأثیر معنی داری دارد. نقش میانجی اشتیاق کارآفرینی در تأثیر جو کارآفرینی بر رفتار نوآوری کارکنان نیز تأیید گشت.
تدوین الگوی نقش آفرینی نهاد دانشگاه در چارچوب حکمرانی همکارانه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی پاییز ۱۴۰۲ شماره ۵۶
41 - 77
حوزههای تخصصی:
دستیابی به توسعه یکی از اهداف مهم برنامه ریزان و سیاست گذاران در جوامع توسعه نیافته است. به همین منظور نظام حکمرانی بسیاری از کشورهای جهان، سعی در ایجاد ارتباط هدفمند بین نظام آموزش عالی و اهداف مدیریت توسعه در کشورها را دارند. این پژوهش با هدف تدوین الگوی نقش آفرینی نهاد دانشگاه در چارچوب حکمرانی همکارانه تدوین شده است. این پژوهش از نظر نوع رویکرد کیفی، ازنظر هدف، کاربردی و ماهیت و روش، اکتشافی است . جامعه آماری پژوهش، 13 دانشگاه برتر کشور ( اعضای هیئت علمی با سابقه پست اجرائی در نظام حکمرانی کشور) می باشند که با روش نمونه گیری غیر احتمالی و به صورت هدفمند و گلوله برفی و تا رسیدن به اشباع نظری ، 16 نفر به عنوان اعضای نمونه انتخاب شده اند . لازم به ذکر است ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته می باشد که برای بررسی قابل اعتماد بودن یافته ها از نیز از معیارهای چهارگانه گوبا و لینکلن استفاده شده است. نتایج براساس تحلیل مضمون ،نشان میدهد که محرک ها (4 عامل) ، زمینه ها ( 5 عامل) ،ظرفیت های مشارکت ( 4 عامل) ،انگیزه های مشترک ( 4 عامل) ، ارزش های مشترک ( 5 عامل) و خروجی ها و پیامدها ( 5 عامل) به عنوان شاخص های نقش آفرینی دانشگاه در چارچوب حکمرانی همکارانه شناسایی شده اند.
هستی شناسی حیات های اجتماعی؛ حلقه ای مفقوده در نظام مباحث حکمت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از این مقاله، تبیین معنای دقیق هستی شناسی حیات های اجتماعی و اثبات ضرورت و مزیت جایابی این موضوع در منظومه مباحث حکمت اسلامی برای شناخت بهتر قوس نزول و صعود آفرینش از منظر فلسفی است. به این منظور و با روشی فلسفی-تحلیلی، ابتدا امکان جایابی این مسئله براساس موضوع و روش فلسفه اسلامی تحلیل و بررسی می شود و نشان داده می شود که «هستی شناسی» هر موضوعی از جمله حیات های اجتماعی در حیطه مسائل فلسفه اولی است. به این ترتیب فراتر از امکان، این وظیفه فیلسوف است که درمورد جامعه از منظر هستی شناختی اعلام موضع کند. همچنین اهمیت و لزوم فعلیت این مبحث از بعد تأثیر آن در تعیین الگوهای کلان روشی در علوم اجتماعی مورد بحث قرار می گیرد. در گام پایانی، با تشریح جایگاه هستی شناسانه حیات های اجتماعی در قوس نزول و صعود آفرینش روشن می شود که شناخت این دو قوس آفرینش بدون هستی شناسی حیات های اجتماعی دچار نواقص عمده ای به لحاظ فلسفی است. در مقابل با جایابی این مبحث در منظومه قواعد حکمی می توان به خوانش های نوینی از برخی از قواعد حکمی با رویکرد اصالت جمعی دست یافت. امکان تبیین حرکت جوهری حیات های اجتماعی و پرداختن به موضوع فلسفه تاریخ در متن مباحث فلسفی، از مزایای این نگرش در چینش و طرح قواعد حکمی است.
قرآن و تفقه مرسوم؛ درآمدی بر روش شناسی انتقادی قرآن گرایان در مواجهه با فقه موجود بر پایه مدل اسپریگنز (بررسی موردی: محمد صادقی تهرانی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از جریاناتی که به چالش های فقه معاصر پرداخته، نحله قرآن گرایان است که دارای طیف های گوناگون است. محمد صادقی تهرانی، صاحب تفسیر الفرقان، از زمره قرآن گرایانی است که به این چالش توجه داشته و آن را کاویده است. مقاله براساس چارچوب نظری مدل بحران اسپریگنز و مراحل چهارگانه آن با تصرفاتی به بررسی نگرش صادقی تهرانی پرداخته است. صادقی بر آن است که مهجوریت قرآن و دوری از آن، اصلی ترین چالش روش شناختی و محتوایی فقه معاصر است. بر این پایه، او دلایل بحران یا مسئله مهجوریت قرآن را ظنی الدلاله خواندن قران، تفسیر قرآن با روایات نه بالعکس، ترجیح سنت غیرقطعی بر قرآن، بشری انگاشتن قرآن و برخی عوامل بیرونی مانند استعمار دانسته است. راه حل صادقی، انقلاب قرآنی در همه ابعاد است. از این رو علوم اسلامی موجود به ویژه فقه بالمعنی الاعم یا فقه اکبر را قرآنی نمی داند و بر آن نقد دارد. بدین جهت «تفقه گویا» را در مقابل تفقه سنتی و تفقه پویا به عنوان راه حل چالش فقه معاصر مطرح می سازد. تفقه گویا از نظر او مبتنی بر پذیرش قطعی الدلاله بودن قرآن و استناد به سنت قطعیه در حاشیه آن است که تمامی علوم اسلامی را اشراب و اشباع می سازد. این تفقه قرآنی تمام عرصه های فردی، اجتماعی و سیاسی را شامل می شود که هرکدام می تواند حوزه هایی از فقه و علوم اسلامی انسانی را دربرگیرد و نتایج متفاوتی در تمام عرصه ها دارد.
مطالعه زمینه ای قاچاق حیات وحش در ایران (مطالعه موردی: بازار پرندگان خلیج فارس تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف پژوهش حاضر، مطالعه زمینه ای قاچاق حیات وحش در بازار پرندگان خلیج فارس تهران است. رویکرد این مطالعه «کیفی»، روش پژوهش «نظریه داده بنیاد» و ابزار گردآوری داده ها، «مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته» بود. پس از شناسایی گروه های گرودار اصلی، به کمک روش نمونه گیری هدفمند با 23 نفر از آنها (12 فروشنده و 11 خریدار) تا زمان دستیابی به «حداکثر تنوع در پاسخ ها» و «اشباع نظری» مصاحبه شد. پس از پیاده سازی کامل متن مصاحبه ها و سه مرحله کدگذاری باز، بسته و محوری صورت گرفت.برون داد کدهای محوری در قالب شرایط علی شامل «سرگرمی و لذت جویی»، «ادای سنت»، «تفاخر و ثروت نمایی» «آزمایش و پژوهش علمی»، «واسطه گری برای قاچاق» و «مصرف دارویی» بود. شرایط مداخله گر «باورهای خرافی»، «تبلیغات» و «تقلید از دیگران» و شرایط زمینه ای «قبح زدایی و مشروعیت بخشی اجتماعی و اخلاقی»، «اجرانکردن عملی قوانین و مقررات محیط زیست»، «فقر و بی کاری»، «بی تفاوتی و مسخ فردی و جمعی» و «ناآگاهی از عواقب قاچاق حیات وحش» شناسایی شد. همچنین راهبردهای مقابله ای «آموزش و فرهنگ پروری»، «تشدید نظارت های قانونی»، «ارائه فرصت های اشتغال جایگزین به فروشندگان» و «ارائه سازوکارهای لازم برای تجارت قانونی با اهداف مجاز» تعیین و پیش بینی شد. پیامدهای مقابله با قاچاق حیات وحش شامل «حفاظت از تنوع زیستی»، «بازیابی کرامت و شأن انسانی متخلفان» و «رعایت حقوق حیوانات» خواهد بود. درنهایت، یافته های پژوهش در قالب مدل پارادایمی، ارائه شد.
تهیدستان شهری و تاکتیک های مقاومتی (مورد مطالعه: تهیدستان شهر سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر به میانجی توصیف تجربه تهیدستان شهری چگونگی اعمال قدرت کارگزاران نهادی و تاکتیک های مقاومتی فرودستان را واکاوی کرده است.روش پژوهش حاضر اتنوگرافی انتقادی و میدان مورد مطالعه تهیدستان (سازندگان غیررسمی خانه و دست فروشان) دو محله اسلام آباد و تپه سید حسین شهر سنندج است که به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی، 25 نفر برای مصاحبه نیمه ساخت یافته انتخاب شدند. بر مبنای یافته ها، کارگزاران نهادی با توسل به استراتژی های قدرت کیفردهنده، قدرت تعاملی، طفره رفتن، دام تعلیق و نادیده انگاشتن، قدرت خود را بر تهیدستان اعمال می کنند. تهیدستان شهری نیز به انحای مختلف می کوشند در برابر کارگزاران نهادی مقاومت کنند. در شکل جمعی مقاومت، با توسل به تعلیق نظم اجتماعی، تجمعات اعتراضی هوشمندانه، تحصن/ نافرمانی مدنی و رهبران خودانگیخته و به کارگیری اشعار اعتراضی، نارضایتی را به عرصه های عمومی و فضاهای رسمی عمومی سوق داده اند. شکل فردی مقاومت شامل تمارض، اقناع، تهدید بیانی و تمرد است.تهیدستان شهری با همراهی یکدیگر در مواقع اضطرار می کوشند فشارهای زندگی را تخفیف دهند. حمایت های متنوع همسایگان و آشنایان در تنگناهای زندگی روزمره، نوعی فرهنگ بدیل و شامل همیاری در ساخت مسکن، ارائه خدمات شهری موقت/ دائم، حمایت کلامی و عاطفی، همیاری سنتی و غیرمادی آشنایان و به کارگیری پنهانی خدمات شهری است.
خودزایشی واقعیت اجتماعی و نقد رئالیسم انتقادی: مارگارت آرچر و اندرو سه یر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این مقاله، دیدگاه هستی شناختی مارگارت آرچر و رویکرد معرفت شناختی اندرو سه یر در باب واقعیت اجتماعی داوری و نقد می شود. برای تبیین پویایی جهان اجتماعی، آرچر نظریه مورفوژنتیک اجتماعی را بنا نهاد که طبق آن، جهان اجتماعی محصول تعامل میان فرهنگ، عاملیت و ساختار است. همچنین اندرو سه یر علاوه بر تأکید بر پیچیدگی ماهیت واقعیت اجتماعی، مدلی نو برای معرفت شناسی اجتماعی ارائه کرد. مدل او مبتنی بر تعامل چندگانه میان محقق (سوژه)، موضوع تحقیق (ابژه) و دیگر سوژه هایی است که در یک اجتماع زبانی مشترک با محقق قرار دارند.روش پژوهش مقاله حاضر از نوع مقایسه ای- تحلیلی است.این مقاله دیدگاه هردو نظریه پرداز را به این جهت که توانایی خودزایشی واقعیت اجتماعی را در این فرایندها نادیده می گیرند، نقد می کند. هم هستی شناسی آرچر و هم معرفت شناسی سه یر، نقش فعال واقعیت اجتماعی را در بازتولید خود نادیده می گیرند.یافته های این مقاله نشان می دهد ویژگی خودزایشی واقعیت اجتماعی از طریق سه مکانیسم «اعمال اجبار بر کنشگر»، «انعطاف پذیری» و «هرمنوتیک مضاعف» می تواند در بازتولید خود مؤثر باشد و کنشگر انسانی-اجتماعی را مقید کند.
ترسیم نقشه راه تعالی و مقاوم سازی فضای فرهنگی براساس سیاست های کلی نظام؛ ابلاغی ازسوی مقام معظم رهبری (مُدَّ ظِلُّهُ الْعالی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف ترسیم نقشه راه تعالی و مقاوم سازی فضای فرهنگی براساس سیاست های کلی نظام با دو رویکرد کیفی و کمی انجام گرفته که ازلحاظ طرح، اکتشافی و ازنظر نوع در بخش کمی، توصیفی است. در بخش کیفی، از روش داده بنیاد و در بخش کمی از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. مشارکت کنندگان در بخش کیفی 30 نفر از اساتید دانشگاه، مدیران و خبرگان فرهنگی استان اردبیل بودند که به روش گلوله برفی انتخاب شدند. در بخش کمی، براساس روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، کلیه کارشناسان فرهنگی ادارات دولتی استان به تعداد 279 نفر بودند که مطابق جدول مورگان 162 نفر از آن ها انتخاب گردیدند. مجموعه داده های حاصل پس از طی فرآیند مستمر رمزگذاری های باز، محوری و گزینشی و استفاده از نرم افزار MaxQDA، درقالب 128 رمز باز، 67 مفهوم، 11 مقوله و 6 طبقه براساس رویکرد سامان مند سازماندهی شدند. نتایج حاصل از خروجی نرم افزار Smatr PLS و آزمون حداقل مربعات جزئی، شاخص ’’بازنگری و به سازی در طراحی فضاها و بهینه سازی خدمات با هدف کاهش اختلاط غیر ضروری پسر و دختر‘‘ با ضریب مسیر 830/0 به عنوان اثرگذارترین شاخص شناسایی شد. همچنین، یافته های پژوهش نشان داد که مقوله ’’نهادینه سازی فرهنگ عفاف و حجاب‘‘ مؤثرترین مقوله در نقشه راه ترسیم شده بوده است.
نقش روابط عمومی در تاب آوری سازمانی
منبع:
جامعه شناسی ارتباطات سال ۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۲
28-21
حوزههای تخصصی:
روابط عمومی در عصر کنونی، جایگاهی به مراتب بیشتر از ارتباط با رسانه ها و مدیریت شهرت سازمان ها به عهده دارد. به نحوی که تأثیر آن ها بر تمام جوانب فعالیت سازمان قابل مشاهده است. در دنیای امروز، سازمان ها با چالش ها و بحران های بسیاری روبه رو هستند که می تواند تأثیر گسترده ای بر عملکرد و شهرت آن ها داشته باشد. از بحران های اقتصادی، سیاسی و سلامت گرفته تا حوادث طبیعی ناگوار و بحران های امنیتی، همه این عوامل می توانند به سازمان ها آسیب بزنند و بر پیشرفت و توسعه آن ها تاثیر بگذارند. شرایط دستیابی به موفقیت در این دوران، بسیار متفاوت است و ارتباطات نقش بسیار کلیدی را در آن ایفا می کند. با یک برنامه و استراتژی مؤثر در زمینه روابط عمومی، سازمان ها می توانند از این تجربه برای بهبود تاب آوری خود استفاده کنند. در این لحظات بحرانی، نقش روابط عمومی بی نظیر است. روابط عمومی مؤثر می تواند در طول بحران برای هدایت، حفظ تاب آوری و تقویت سازمان ها نقش مهمی ایفا کند. درواقع روابط عمومی در بحران ها می تواند نقطه اتکای سازمان ها باشد. با توجه به اهمیت روزافزون روابط عمومی در تاب آوری سازمان ها در بحران، این مقاله به بررسی نقش حیاتی روابط عمومی در سازمان ها در طول بحران ها می پردازد و راهکارها و روش هایی را برای افزایش قدرت تاب آوری سازمان ها در برابر چالش ها و بحران ها ارائه می دهد.
امکان سنجی ضابطه مندی ازدواج موقت بر مبنای شاخصه های سبک زندگی اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
پژوهشنامه سبک زندگی سال ۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۲شماره ۱۷
63 - 88
حوزههای تخصصی:
در فقه امامیه ازدواج موقت از عقود مشروع بوده و علاوه بر مصالح و منافع، دارای احکام و آثاری ازجمله عدم لزوم رفع نیازهای مالی و عاطفی زوجه است. عدم تبیین ضابطه مند حدودوثغور جواز و درنتیجه امکان سوءاستفاده از مشروعیت مطلق آن، موجب بازتاب های منفی و درنتیجه ایصال گزارش های متعددی از طرف کشورهای مختلف اسلامی و غیراسلامی و ارجاع نامه ها توسط سازمان هایی همچون فرهنگ و ارتباطات اسلامی به دانشگاه ها جهت تعیین میزان مشروعیت ازدواج موقت شده است. ازاین رو این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی امکان ارائه ملاک برای سنجش جواز یا عدم جواز ازدواج موقت بر مبنای شاخصه های سبک زندگی اسلامی پرداخته و با جمع آوری داده ها از طریق اسنادی، به تبیین عرصه ها و معیارهای همسو و متعارض ازدواج موقت با سبک زندگی اسلامی پرداخته است. یافته ها حاکی از آن است که ازدواج موقت نمی تواند به طور مطلق محکوم به جواز باشد؛ بلکه امکان ضابطه مندی بر اساس شاخصه های سبک زندگی اسلامی را دارد و درجایی که مؤلفه های سبک زندگی اسلامی با جواز ازدواج موقت در تغایر باشد بایسته است که جواز ازدواج موقت محدود شود. نتیجه اینکه با درنظرگرفتن شرایط، شاخصه ها و قابلیت نوسان حکمی ازدواج موقت میان وجوب تا حرمت، لازم است قوانین و به تبع آن فرهنگ جامعه اسلامی در راستای تحقق کارکرد ازدواج موقت مشمول تغییرات پیشنهادی گردد.