درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
جامعه شناسی آموزش و پرورش جامعه شناسی اقتصادی جامعه شناسی پزشکی و بهداشت جامعه شناسی تاریخی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی جنسیت جامعه شناسی خانواده جامعه شناسی دین جامعه شناسی سازمان جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی کار و شغل جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی جامعه شناسی کودک جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات جامعه شناسی نظری جامعه شناسی ورزش جهانی شدن روش شناسی در علوم اجتماعی مددکاری اجتماعی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۷۶۱ تا ۲٬۷۸۰ مورد از کل ۱۷٬۶۸۳ مورد.
۲۷۶۱.

تحلیل توزیع منابع قدرت سیاسی در ایران با رویکرد نظری شبکه محور (مطالعه موردی اعضای دولت موقت تا دولت دوازدهم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۱۱ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 69 - 102

کلیدواژه‌ها: شبکیه اجتماعی نخبگان سیاسی در ایران توزیع منابع قدرت تراکم منابع قدرت رویکرد ترکیبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۳۱
در این پژوهش، توزیع منابع قدرت سیاسی در ایران مطالعه شده است . مسئلیه این پژوهش توزیع متراکم قدرت در قویه مجریه است. سؤال مقاله به این صورت ارائه شده است که: «توزیع متراکم منابع قدرت در ایران چگونه قابل تبیین است؟» مطابق با مدعای نظر این نوشتار شبکیه اجتماعی شرط لازم برای دستیابی به منابع قدرت است. این پژوهش به لحاظ روش شناسی، بر رویکرد ترکیبی استوار است که در اینجا این رویکرد، ترکیبی از تحلیل متغیرمحور و موردمحور است. با رویکرد رابطیه مجموعه ای، گزاره های مشاهده ای، به اندازیه 92. صدق مدعای نظری مقاله را تأیید می کنند. در یک مورد، دولت موقت، این رابطه صدق نمی کند. شواهد نشان می دهد که هرگاه تمرکز شبکه ای رخ داده است، تراکم قدرت نیز حضور داشته است. شدت تراکم قدرت، به استثنای دولت موقت ، زیرمجموعیه شدت تمرکز شبکه ای بوده است و میان این دو، رابطیه علی همایندی[1] مشاهده شده است. در پایان مقاله، سرمایه گذاری در شبکه های اجتماعی افقی یا اتصال دهنده به عنوان یکی از راه حل های توزیع پراکنده منابع قدرت و چرخش آزاد قدرت سیاسی ارائه شده است.  <br clear="all" /> [1] . Conjunction
۲۷۶۲.

سنخ شناسی مواجهه خانواده ایرانی با بحران کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۱۱ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 225 - 249

کلیدواژه‌ها: سنخ شناسی خانواده ایرانی بحران کرونا روابط خانوادگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۲۹
هدف پژوهش حاضر سنخ شناسی نحویه مقابله خانواده های ایرانی با بحران کروناست. روش این تحقیق روش کیفی است و با استفاده از تکنیک مصاحبیه عمیق با 14 شرکت کننده صورت گرفته است. براساس تفاوت در الگوی ارتباطی خانواده، سازماندهی کنش افراد و با توجه به نحویه مواجهیه آنان با بحران کرونا، خانواده ها در 3 دسته تقسیم بندی شدند. این دسته بندی شامل: خانواده های رضایت مدار یا توافق کننده، خانواده های سهل انگار (به حال خود واگذارنده) و خانواده های محافظتی است. مهم ترین تفاوت این خانواده ها در نحویه مدیریت روابط خانوادگی است، در خانواده های رضایت مدار، به دلیل افزایش میزان گفت وگو که منجر به شناخت بیشتر اعضای خانواده از یکدیگر شده الگوهای رفتاری پیشین در بین اعضا در این دوران اصلاح می شود، اما در خانواده های سهل انگار، به دلیل ضعف شناخت اعضا از یکدیگر، فقدان فضای گفت وگو و  بحران های ناشی از مسئلیه کرونا، تنش در میان افراد افزایش پیدا می کند. اما مهم ترین ویژگی در خانواده های نوع سوم پیش بینی ناپذیر بودن است که تلفیقی از دو گروه پیشین است.
۲۷۶۳.

کنش مسئولانه در فرایند جامعه پذیری زیست محیطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۱۱ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 285 - 308

کلیدواژه‌ها: مسئولیت پذیری دین داری جامعه پذیری شهروندی محیط زیست یاسوج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۳۱
در این تحقیق وضعیت و فرایند رفتار مسئولانیه زیست محیطی مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از روش پیمایش، داده های مورد نیاز تحقیق از تعداد 400 نفر نمونه از بین جامعیه آماری پژوهش که شامل شهروندان بالای 18 سال شهر یاسوج بودند به روش نمونه گیری تصادفی جمع آوری شد. تحلیل یافته های توصیفی پژوهش نشان داد، میزان مسئولیت پذیری شهروندان شهر یاسوج نسبت به محیط زیست در حد متوسط بود. در بخش یافته های استنباطی، رابطیه مسئولیت پذیری زیست محیطی، به عنوان متغیر وابسته، با سایر متغیرها (جامعه پذیر ی زیست محیطی دین داری و آگاهی زیست محیطی)، به عنوان متغیر مستقل، مورد سنجش قرار داده شد. نتایج نشان داد بین متغیرهای  جامعه پذیری، آگاهی زیست محیطی و دین داری با متغیر وابسته (مسئولیت پذیری زیست محیطی) رابطیه معنادار وجود دارد. به این صورت که هرچه افراد از آگاهی زیست محیطی بیشتر و جامعه پذیری و دین داری قوی تری برخوردار باشند، نسبت به محیط زیست مواجهیه مسئولانه تری داشتند. نتایج همچنین نشان داد با افزایش سن و تحصیلات پاسخگویان، میزان مسئولیت پذیری آنها افزایش می یابد. از نظر جنسیت نیز تفاوت معناداری بین زنان و مردان مشاهده شد، به این صورت که زنان مسئولیت پذیری زیست محیطی بیشتری نسبت به مردان نشان دادند. در تحلیل نهایی، به این نکته اشاره شد که تغییر رفتار شهروندان و شکل دادن رفتار مسئولانه مستلزم قرار دادن این شکل از رفتار ذیل فرایند جامعه پذیری و توجه نهادهای جامعه پذیری به این بعد از رفتار شهروندان است. نهادهای جامعه پذیری با درک اهمیت نقش محیط زیست در زندگی انسان، می توانند با برنامه ریزی و تولید محتوای مناسب مرتبط با محیط زیست، نقش تعیین کننده ای در شکل گیری رفتار مسئولانیه شهروندان نسبت به محیط زیست ایفا نمایند.
۲۷۶۴.

بررسی عوامل موثر برآسیب های فرهنگی خانواده(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۵۰) 183 - 202

کلیدواژه‌ها: خانواده فرهنگ عوامل آسیب‌های فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۳ تعداد دانلود : ۳۱۹
خانواده نخستین آموزشگاه و پرورشگاه انسان وانتقال دهنده ی فرهنگ و تمدن در کسب ارزش ها و فضائل اخلاقی و زمینه ساز تکامل و تحول است در یک جمله سعادت وشقاوت جامعه در گرو تامین سلامت یا عدم سلامت خانواده است.درشرایط کنونی که کانون خانواده مورد تهاجم فرهنگی قرار گرفته لذا پرداختن به آسیب ها ی فرهنگی آن ضرورت پیدا میکند. هدف اصلی این تحقیق شناخت آسیبهای فرهنگی خانواده و ارائه راهکارهای متناسب با یافته های تحقیق می باشد. در این مطالعه متغیرهای اصلی طلاق، خشونت خانگی، افزایش سن ازدواج، و کاهش فرزند آوری می باشند . شناسایی علل و عوامل این آسیبها بر اساس نتایج تحقیقات مورد بررسی نیز مورد مطالعه قرار خواهد گرفت مطالعات در این تحقیق ازنوع مطالعات مروری وکتابخانه ای بوده؛ هدف شناسایی عوامل موثر در آسیب های فرهنگی خانواده بود. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و ابزار جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای بوده ، یافته ها حاکی از دخیل بودن عوامل متعدد اخلاقی اجتماعی در آسیب های فرهنگی خانواده است. پرسش این نوشتار این است که چه عواملی در آسیب های فرهنگی خانواده مؤثر است؟  فرضیه این است که  عوامل مرکب از علل درونی و بیرونی انسان و فردی و اجتماعی درآسیب های خانواده تأثیر گذار بوده است.
۲۷۶۵.

درس واقعی کرونا برای نهاد ورزش در جهان امروز

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی - اجتماعی المپیک سال اول تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ 57 - 71

کلیدواژه‌ها: گفتمان ورزش بیگانگی ورزشی بازاندیشی انتقادی بحران کرونا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۴۵۲
این مقاله تأملی نظرورزانه درباره موقعیت نهاد ورزش در جهان امروز و امکان بازاندیشی انتقادی در این نهاد در بستر بحران کروناست. در این مقاله تلاش می شود این پرسش مورد ارزیابی و تحلیل قرار گیرد که بحران کرونا چه درسی برای گفتمان و نهاد ورزش مدرن در دنیای امروز و تحولات آینده می تواند داشته باشد. استدلال و مسئله مورد طرح این است که نهاد ورزش مدرن برای کمک به تأمین سلامت عمومی انسان در جامعه مدرن از قرن نوزدهم به این سو گسترش یافت. گفتمان ورزش مدرن متأثر تحولات ساختاری جامعه شهری و صنعتی جدید شکل گرفت. از همان ابتدای ظهور این گفتمان، اقتصاد و سیاست هم در آن اهمیت داشت، ولی به هر حال تأمین سلامت عمومی نیز یکی از ارکان این گفتمان بود. اما در فرایند تحولات تاریخی نهاد ورزش، به تدریج مقوله سلامت عمومی انسان در حاشیه قرار گرفت و فراموش شد. علاوه بر این، گسترش فعالیت های ورزشی، برای سلامت و پایداری طبیعت و محیط زیست نیز مخاطره آمیز گردید. سیطره ارزش های ابزاری، مانند تجاری شدن و سیاسی شدن افراطی و همچنین بسط رقابت خصومت آمیز و سیطره آن بر گفتمان ورزش، نکات انتقادی است که در این مقاله تحلیل می شود. برای این منظور در بخش نخست، مسئله کرونا و ورزش صورت بندی می شود. در بخش دوم، تاریخ شکل گیری گفتمان ورزش در جهان مدرن توضیح و چگونگی برآمدن و بالیدن این نهاد از حیث هدف ها و فلسفه وجودی آن شرح داده می شود. سومین بخش به تحلیل درس واقعی کرونا برای گفتمان و نهاد ورزش اختصاص دارد. این مقاله از منظر نظریه های انتقادی ورزش می باشد و از طریق تحلیل مفهومی تلاش شده است تا مسئله بیگانگی ورزشی توضیح داده شده و افق تازه ای برای بازاندیشی در گفتمان ورزش مطرح گردد. این مقاله صرفاً طرح مسئله است و جنبه تحلیلی و نظرورزانه دارد.
۲۷۶۶.

ارزیابی و برازش الگوی توسعه پایدار ورزش کشور بر اساس دستور کار 21 جنبش المپیک

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی - اجتماعی المپیک سال اول تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ 125 - 143

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار دستورکار21 جنبش المپیک ورزش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۴۲۲
هدف این مقاله شناسایی ابعاد و مؤلفه های مؤثر و برازش الگوی توسعه پایدار برای ورزش کشور می باشد. این پژوهش از نوع توصیفی - پیمایشی است که با استفاده از طراحی مدل مفهومی اولیه و تعیین ابعاد چهارگانه اصلی (رویکردی، مدیریتی / اجتماعی، فرهنگی / محیط زیستی، سلامتی / اقتصادی) و نیز 21 مؤلفه (هدف) اقدام به تعیین روایی و پایایی مدل و برازش آن شده است. مدل اولیه با استفاده از روش معادلات ساختاری و با کمک نرم افزار Smart PLS2 مورد بررسی و آزمون قرار گرفت. برازش مدل در سه سطح صورت گرفت: برازش مدل اندازه گیری، برازش مدل ساختاری و برازش کلی مدل (GOF). نتایج نشان داد «بُعد محیط زیستی / سلامتی» بیشترین اثر را بر الگوی توسعه پایدار ورزش کشور داشته است. سپس «بعد رویکردی / مدیریتی» و پس از آن «بُعد اجتماعی / فرهنگی» و در نهایت «بعد اقتصادی» بر توسعه پایدار ورزش کشور اثرگذار هستند. مقدارR 2 (9765/0) نشان از تأیید الگو دارد. هر دو شاخص در هر چهار سازه مثبت و بزرگ تر از صفر بودند و افزونگی (344/0) که در نتیجه برازش کلی مدل اندازه گیری (کیفیت مناسب مدل اندازه گیری) و مدل ساختاری (توانایی بالای مدل ساختاری در پیش بینی کردن) تأیید شد. برازش کلی مدل 6255/0تعیین شد که نشان از برازش قوی مدل کلی پژوهش دارد. در میان اهداف نیز، بیشترین وزن متعلق به «برگزاری متعهدانه مسابقات ورزشی نسبت به اصول توسعه پایدار» و کمترین وزن متعلق به «مبارزه با طرد اجتماعی افراد» می باشد. بنابراین الگوی ارایه شده برایاصول توسعه پایدار ورزش کشور بر مبنای دستورکار21 جنبش المپیک و بیانیه ریو می باشد.
۲۷۶۷.

شناسایی و تحلیل عوامل اثرگذار بر توسعه فوتبال حرفه ای در ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی - اجتماعی المپیک سال اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۲ 109 - 146

کلیدواژه‌ها: توسعه فوتبال حرفه ای ایران MADM-AHP

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۴ تعداد دانلود : ۵۰۹
هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و تحلیل عوامل اثرگذار بر توسعه فوتبال حرفهای در ایران می باشد. برای نیل به این هدف پنج عامل مورد بررسی شامل عامل اقتصادی، عامل مدیریتی، عامی حقوقی، عامل رسانه ای و عامل هواداری مورد سنجش قرار گرفتند که هر یک از این عوامل، شامل سه شاخص و هر یک از شاخص ها از چند زیرشاخص تشکیل شده اند. روش پژوهش توصیفی )تحلیلی- پیمایشی( است. جامعه آماری این تحقیق دربرگیرنده 5 گروه، شامل مدیران عامل باشگاه های فوتبال لیگ برتر و دسته یک، مسئولان هیات های فوتبال استان ها، مدرسان مدیریت ورزشی، مدرسان جامعه شناسی که با مسائل فوتبال آشنایی دارند، خبرنگاران فوتبال نویس و برخی از صاحب نظران آشنا با فوتبال حرفه ای در سطح جامعه است که با نمونهگیری غیرتصادفی از نوع هدفمند تعداد 25 نفر انتخاب شدند. از پرسشنامه طیف لیکرت و پرسشنامه مقیاس زوجی برای جمع آوری اطلاعات لازم استفاده شد. روایی پرسشنامه توسط اساتید محترم تایید و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ اندازهگیری شد و برابر با مقدار 767/0به دست آمد که نشان دهنده مورد تایید بودن پایایی این پرسشنامه است. همچنین نرخ ناسازگاری در پرسشنامه مقیاس زوجی از مورد تایید بودن پایایی پرسشنامه است. از روش تحلیل عامل اکتشافی و روش MADM-AHP برای آنالیز داده ها استفاده شد. نتایج آزمون KMO و بارتلت نشان داد که داده ها از کفایت نمونه گیری برخودار هستند و هر یک از زیرشاخص ها توانایی عاملی شدن را دارند. بر اساس یافته های پژوهش از میان عوامل مورد بررسی، عامل اقتصادی با میزان وزن 322/0 دارای رتبه اول در اثرگذار بر توسعه فوتبال حرفهای در ایران است. به ترتیب عامل مدیریتی با وزن 227/0در رتبه دوم، عامل هواداری با وزن 192/0 در رتبه سوم، عامل رسانهای با وزن 140/0 در رتبه چهارم و عامل حقوقی با وزن 119/0 در رتبه پنجم برای اثرگذاری بر توسعه فوتبال حرفه ای در ایران قرار دارند. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که توسعه فوتبال حرفه ای در ایران مستلزم توجه به تمامی شاخص های تاثیرگذار است و اولویت بندی شاخص ها می تواند یک مسیر درست در رسیدن به اهدف تبیین شده باشد. از همین رو پیشنهاد می شود که تحلیل شکاف های موجود میان قوانین و مقررات موجود در فوتبال ایران با استانداردهای حرفه ای گری مدنظر فیفا مورد توجه مسئولان فوتبال کشور قرار گیرد.
۲۷۶۸.

تفاوت های استانی سرمایه ی انسانی جمعیت در بستر تحولات جمعیتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۶ 285 - 315

کلیدواژه‌ها: تحولات جمعیتی پویایی ساختار سنی جمعیت ایران سرمایه ی انسانی تفاوت های استانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۷ تعداد دانلود : ۳۸۶
در استان های مختلف ایران، تحولات ساختار سنی جمعیت تقریباً به طور مشابه به ظهور جمعیتی منجر شده است که در سن فعالیت اقتصادی قرار دارند؛ پدیده های جمعیتی آینده را رقم می زنند و برای مشارکت در فرایند توسعه، مستلزم تقویت سرمایه ی انسانی هستند. پژوهش حاضر، با رویکرد توصیفی- تحلیلی، و تحلیل ثانویه داده های مربوط به 10 استان مختلف کشور انجام گرفت؛ تا نشان دهد که وضعیت شاخص های سرمایه ی انسانی چگونه است. نتایج مطالعه نشان می دهد که علاوه بر توسعه نیافتگی برخی از استان ها (همچون سیستان وبلوچستان، کردستان و لرستان)، از نظر شاخص های سرمایه ی انسانی در ابعاد آموزش، سلامت، نیروی کار و اشتغال، و محیط توانمندساز، پراکندگی های استانی چشمگیری هم وجود دارد و شاخص های سرمایه ی انسانی در برخی از استان های توسعه یافته (همچون؛ اصفهان، سمنان، آذربایجان شرقی، و مازندران) انباشته تر است. این نتایج لزوم توجه به تقویت سرمایه ی انسانی جمعیت بالقوه فعال در استان ها و مناطق کم برخوردار و مرزی از یک طرف، و درگیر کردن آنان در فرایند توسعه با هدف ماندگاری جمعیت جوان و ارتقای شاخص های توسعه تا حد استان های توسعه یافته و نیز افزایش کیفیت جمعیت برای تداوم فرایندهای جمعیتی در آینده را از طرف دیگر برجسته می سازد
۲۷۶۹.

حق بر شادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۷) 35-59

کلیدواژه‌ها: حق بر شادی حق بر شادی جمعی حقوق بشر حق بر شادی فردی حقوق شهروندی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۵ تعداد دانلود : ۴۹۷
شادی برای بیشتر انسان های مضطرب امروز که در غصه نداشته ها، کمبودها و فرصت های از دست رفته بسر می برند و خود را در میان انواع آلودگی های زیست محیطی، بیماری های عالم گیر و چالش های مرتبط با وضعیت اقتصادی می بینند یک نیاز و ضرورت است. انسان ها محق به شاد زیستن هستند. این پژوهش جهت تشریح حق بر شادی (Right to Happiness) به عنوان حقی مشترک میان حقوق بشر و حقوق شهروندی، مفهوم شادی را تبیین و مبانی نظری و حقوقی آن را بیان کرد. سپس نگاه قوانین ایران و اسناد بین الملل به شادی را مورد بررسی قرار داد با این پرسش که قوانین ایران، آن را به عنوان یک حق به رسمیت شناخته اند؟ به چه میزان اسناد بین المللی به حق شادی انسان ها توجه نموده اند؟ فرضیه پژوهش این بود که قوانین ایران به طور پراکنده به شادی و نه به عنوان یک حق پرداخته اند و ضعف در این زمینه بیشتر در رفتار و عملکردها وجود دارد. حق بر شادی در اسناد بین المللی به صورت موردی و با پرداختن به حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است.
۲۷۷۰.

راهبردهای مددکاری اجتماعی و مشاوره در کار با خانواده های کارکنان اقماری صنعت نفت(مطالعه کیفی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶۴ 513 - 532

کلیدواژه‌ها: خانواده مددکاری اجتماعی کار اقماری مطالعه کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۳۶۶
در شرایط اشتغال اقماری، دوری متناوب دو هفته ای شاغل از خانواده موجب پیدایش گونه خاص و چالش برانگیزی از زندگی خانوادگی می گردد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تدوین راهبردهای مددکاری اجتماعی و مشاوره با توجه به ابهام در چگونگی ارائه خدمات مذکور به این نوع خانواده ها انجام گرفت. روش این پژوهش کیفی از نوع تحلیل محتوا و بحث گروهی متمرکز است که از طریق نمونه گیری هدفمند و داوطلبانه 29 نفر شامل کارکنان اقماری، همسران، کارشناسان خانواده و مدیران انتخاب و با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته داده ها تا اشباع نظری جمع آوری شد.سپس داده ها بصورت کلمه به کلمه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها منجر به پیدایش سه طبقه اصلی انتزاعی شد که دربرگیرنده توانمندسازی فردی، تحکیم پویایی خانواده و گسترش شبکه های حمایتی بوده و در مجموع از 10 زیرطبقه تشکیل شده اند؛ در نتیجه استفاده از  این راهبردها درقالب نقشهای حرفه ای مددکاری اجتماعی و مشاوره  از قبیل آموزش، مشاوره، مداخله و حمایت های نهادی و غیر نهادی جهت حفظ سلامت خانواده و سازگاری مناسب آنها با شرایط خاص خودشان، می تواند مفید و راهگشا باشد.
۲۷۷۱.

بررسی پویایی طلاق در ایران با تأکید بر دوره 1383-1393(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶۴ 547 - 568

کلیدواژه‌ها: طلاق مسائل اجتماعی تغییر خانواده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۶ تعداد دانلود : ۴۹۹
با توجه به افزایش آمار طلاق در کشور طی سال های اخیر، مقاله پیش رو بر آن است تا با رویکرد توصیقی تحلیلی و با استفاده از روش تحلیل ثانویه، وضعیت طلاق در ایران و روند آن طی دوره 1393-1383 را مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور از منابع موجود شامل داده های سرشماری، سازمان ثبت احوال و نمونه سرشماری 1390 برای زنان 64-15 ساله استفاده شده است.  یافته ها نشان داد نسبت طلاق به ازدواج در کل کشور در سال 1383، 10.21 بوده که طی یک روند افزایشی در سال 1393 به 22.58 رسیده است. هم چنین یافته های حاصل از مطالعه الگوهای سنی و جنسی نیز نشان داد در سال 1393، زنان سنین 20 تا 35 ساله و مردان سنین 25 تا 40 ساله در معرض خطر بیشتری برای طلاق بودند. شاخص میانگین طول مدت زندگی، افزایش یک سال دوام زندگی مشترک در سال 1393 در مقایسه با سال 1383 را نشان داد. عوامل اجتماعی اقتصادی و افزایش شاخص هایی مانند سطح تحصیلات زنان و استقلال آن ها، سن ازدواج، شهرنشینی و تراکم جمعیت و میزان بیکاری، خصوصاً مردان و جوانان در تعامل با ساختار سنی و هم چنین تغییرات فرهنگی نقش مهمی در روند رو به تزاید طلاق در طول یک دهه اخیر ایفا کرده اند.
۲۷۷۲.

فرصت ها و تهدیدهای کووید- 19: درس هایی از دیدگاه سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶۴ 439 - 452

کلیدواژه‌ها: کووید 19 سارس-کوو-2 پاندمی سالمندان تحلیل مضمون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۴۰۴
ظهور ویروس جدید موسوم به کووید-19 به یک پاندمی در جهان منجر شده و اکثر کشورها دستورالعمل های سخت گیرانه بهداشتی از جمله قرنطینه و فاصله گذاری اجتماعی را اجرا کردند. هدف از مطالعه حاضر، درک چگونگی تجربه فاصله گذاری اجتماعی و خانه نشینی از دیدگاه سالمندان بود. روش پژوهش، کیفی از نوع تحلیل مضمون بود و به این منظور با استفاده از نمونه گیری گلوله برفی با 19 فرد بین 65 تا 85 سال مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام گرفت. به منظور رعایت پروتکل های بهداشتی مصاحبه ها به صورت تلفنی انجام شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون براون و کلارک تحلیل و سه مضمون اصلی شامل نعمت ها، تهدیدها و راهکارها استخراج شد. بر اساس یافته ها سالمندان ترکیبی از هیجانات مثبت و منفی را طی دوران خانه نشینی تجربه کرده و هم چنین به نظر می رسد خردمندی دوران سالمندی به آن ها به منظور استفاده/خلق راهکارهای مقابله ای به منظور گذران این دوران کمک کرده است. با توجه به این که حفظ روابط اجتماعی برای اکثر مصاحبه شوندگان نکته ای حیاتی به شمار می رفت، لازم است خانواده ها با گفت وگوی صحیح و بدون پنهان کاری شرایط پیش آمده را توضیح داده و در کنار رعایت دستورالعمل های بهداشتی زمینه های گوناگون امکان حفظ ارتباط اجتماعی را برای سالمندان فراهم سازند. 
۲۷۷۳.

هویت یابی در فرایند بازی های ویدئویی مطالعه موردی چهار بازی شاخص: دوک نوکم، دزدی بزرگ اتومبیل، طومارهای پیران، ندای وظیفه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی ام پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۷۹) 35 - 56

کلیدواژه‌ها: رویکردهای روایت شناسانه و لودولوژیک به بازی های رایانه ای جهان سینتتیک دوک نوکم نسخه پنج دزدی بزرگ اتومبیل طومارهای پیران: اسکایریم سری جنگاوری امروزی بازی ندای وظیفه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۳۴۷
در این پژوهش با استفاده از روابط نشانه ای و ساختاری، متن گیم پلی چهار بازی شاخص - یعنی دوک نوکم، نسخه پنج دزدی بزرگ اتومبیل، طومارهای پیران: اسکایریم و بازی ندای وظیفه، تحلیل شخصیت، جهان بازی - و رابطه آنها با بازی باز بررسی و به این سؤال پاسخ داده شده است که شخصیت های این بازی ها در پاسخ به کدام نیاز نشانه شناختی شکل پیدا می کنند. جنبه خلق هویت در بازی های ویدئویی در بسیاری مواقع در واکنش به مسئله هویتی رایج بین مخاطبان هدف این بازی ها شکل می گیرد؛ مسئله ای که خود را به صورت نیازی اجتماعی نشان می دهد. از دیدگاه نظری، رویکردها به بازی های رایانه ای در دو دسته روایت شناسانه و لودولوژیک رده بندی می شوند؛ دسته اول بر موضع انسان گرا و سوژه محور تأکید دارد که ریشه بازی های رایانه ای را در ساختارهای روایی بازنمایی کننده معنا برای بازی بازان قرار می دهد. در مقابل، رویکرد لودولوژیک باور دارد که بازی های رایانه ای، فضای هویتی مستقل خود را خلق می کنند و بازی باز، درون این متن خود را در کنار سایر مؤلفه های بازی بازتعریف می کند. این مقاله پس از بررسی و معرفی اجمالی این دوگانه نظری، با کاوش در گیم پلی چهار بازی شاخص ذکرشده، گواه هایی در تقویت رویکرد لودولوژیک ارائه می دهد.
۲۷۷۴.

خوانشی آینده پژوهانه از پروبلماتیک امید اجتماعی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۰) 49 - 80

کلیدواژه‌ها: امید اجتماعی آینده پژوهی پروبلماتیک تحلیل محتوای عرفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۸ تعداد دانلود : ۵۳۸
امید اجتماعی، مفهومی مهجور در علوم اجتماعی است که به نظر می رسد به تازگی و به علت واقعیت های اجتماعی امروز ایران، برخی اندیشمندان و دغدغه مندان به آن توجه کرده اند؛ بنابراین، پروبلماتیک شدن امید اجتماعی در ایران، معلول شرایط امروز جامعه ایرانی است. به غیر از این شرایط، مقاله حاضر به مثابه پژوهشی توسعه ای، که در سنّت پژوهش های کیفی و با استفاده از روش تحلیل محتوای عرفی انجام شده است، به دنبال کشف مضامین بنیادینِ مسئله مندشدن مقوله امید اجتماعی در گفتار و نوشتار اندیشمندان ایرانی معاصر است و قصد دارد خوانشی آینده پژوهانه از این مضامین ارائه دهد. بدین منظور، بیشتر از ۱۲۰۰ صفحه، متن نوشتارها و گفتگوهای صاحب نظران ایرانی پیرامون مسئله امید اجتماعی به عنوان منبع داده، تحلیل شد و درنهایت، ۲۱ محتوای کلیدی استخراج و بعد از تجزیه وتحلیل، ادغام و هم پوشانی مضامین اولیه، درنهایت، ۵ مضمون یا موضوع اصلی شناسایی شد. این مضامین، که به ترتیب، ۱. امید اجتماعی به مثابه امر مشترک، ۲. افسون و افسانه زدایی از امید اجتماعی، ۳. آینده ها، ۴. عاملیت و ۵. دوگانه خیر و شرِ حاکمیت نام گذاری شد، عمده ترین مؤلفه های امید اجتماعی است. درنهایت نیز تحلیلی آینده پژوهانه از این مضامین ارائه شد.
۲۷۷۵.

گونه شناسی الگوهای مصرف فرهنگی در میان نسل جوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۳۸) 1-30

کلیدواژه‌ها: مصرف فرهنگی مصرف محصولات مکتوب مصرف محصولات شنیداری مصرف محصولات دیداری مشارکت در فعالیت های تعریف شده در نظام فرهنگی گونه شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۶ تعداد دانلود : ۴۷۲
در تحلیل های جامعه شناسی، فعالیت های مصرفی، منشاء مدرن ساختار هویتی و مرجع شکل دهی به ارزش ها و نگرش ها به شمار می روند. بر این اساس مفهوم "مصرف فرهنگی"، ابزاری توانمند برای تحلیل الگوها و تعیین مرزهای تشابه و تمایز گروه های مختلف اجتماعی محسوب می شود. مقاله حاضر سعی در ارائه تعریف عملیاتی جامع برای مفهوم مصرف فرهنگی و شناسایی الگوهای غالب مصرف نسل جوان را دارد. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و تکمیل تعداد 531 پرسشنامه از جوانان (15 تا 30 سال) انجام شده است. در این مطالعه، الگوهای مصرف فرهنگی به تفکیک دو بخش "مصرف محصولات تولید شده در نظام فرهنگی" و "مشارکت در فعالیت های تعریف شده در نظام فرهنگی"، مورد سنجش قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که مصرف محصولات فرهنگی مدرن (مجازی)، الگوی غالب مصرف فرهنگی جوانان است. مصرف محصولات فرهنگی مکتوب (با لحاظ مصرف کتب درسی) و مشارکت در فعالیت های سرگرمی فرهنگی (با همراهی دوستان) تکمیل کننده الگوی غالب مصرف فرهنگی جوانان هستند. نتایج پژوهش همچنین ضرورت پرهیز از تقلیل الگوی مصرف فرهنگی جوانان به یک گونه خاص و به عبارت دیگر ضرورت گونه شناسی الگوهای مصرف را متذکر می شود. بر مبنای گونه شناسی انجام شده سه تیپ ایده ال (الگو) برای مصرف فرهنگی نسل جوان شناسایی شد.
۲۷۷۶.

طراحی مدل جامع جذب خیرین در ورزش با رویکرد نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۳۸) 31-62

کلیدواژه‌ها: مطالعه کیفی مدل جامع جذب خیّرین ورزش نظریه داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۶ تعداد دانلود : ۲۷۶
هدف از پژوهش حاضر طراحی مدل جذب خیرین در ورزش با رویکرد نظریه داده بنیاد است. روش پژوهش کیفی و از نوع اکتشافی است. جامعه آماری شامل کارشناسان، نخبگانی که در مباحث مجمع های خیریه فعالیت داشتند و کارشناسان متخصص وزارت ورزش و فدراسیون ها بودند. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری غیر احتمالی، با انتخاب هدفمند و با حداکثر تنوع یا ناهمگونی استفاده شد. اندازه نمونه در این پژوهش برابر با 16 نفر و ابزار اندازه گیری مصاحبه باز بود که بر مبنای سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شد. و مبنای تحلیل داده ها 171 مفهوم اولیه (کدهای باز)، 37 کد محوری و 13 کد گزینشی شناسایی شد. نتایج بدست آمده از تجزیه و تحلیل مصاحبه های کیفی نشان داد که عوامل علی از 4 مقوله اصلی، 9 مقوله فرعی و 39 کد اولیه، عوامل زمینه ای از 3 مقوله اصلی، 7 مقوله فرعی و 37 کد اولیه، عوامل مداخله گر از 2 مقوله اصلی، 5 مقوله فرعی و 24 کد اولیه همچنین راهبردها از 4 مقوله اصلی، 9 مقوله فرعی و 51 کد اولیه و در نهایت پیامدها حاصل از 2 مقوله اصلی، 4 مقوله فرعی و11 کد اولیه تشکیل شده اند.
۲۷۷۷.

نقد هویت ملّی و ایرانیت مورد تعریفِ روزنامه حبل المتین کلکته بر اساس پارادایم مدرنیستی ملی گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۳۸) 175-196

کلیدواژه‌ها: حبل المتین کلکته ایرانیت هویت ملی ملت مدرن (سیاسی) ملت قومی - فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۲ تعداد دانلود : ۳۳۵
از دوره ناصرالدین شاه به بعد شاهد ظهور گفتمان ناسیونالیسم و تعریفی از هویت ملی بر اساس مولفه های «ابدی باوری» در ایران هستیم. تجربه یکصد ساله نشان می دهد که چنین تعریفی از هویت ملی در تحقق وحدت ملی و تأمین حقوق ایرانیان آسیب هایی داشته است. از سوی دیگر امروزه تعریف واحدی از هویت ملی در بین اندیشمندان و نخبگان وجود نداشته و بحث هایی جدی در این زمینه در جریان است. این در حالی است که حفظ ایران نیازمند ناسیونالیسمی مبتنی بر حق حاکمیت ملت، رضایت و تأمین حقوق و منافع همه اعضای ملت است. بر این اساس، بازخوانی و نقد تعریف هویت ملی بر اساس مولفه های «ابدی باوری» ضروری است. در این میان علیرغم اینکه حبل المتین به ترویج مناسبات دولت و ملت در معنی مدرن پرداخته اما هویت ملی را بر اساس مولفه های ابدی باوری تعریف می کند. سوال مقاله حاضر این است که بر اساس «پارادیم مدرنیستی ملی گرایی»، چه نقدی بر هویت ملی مورد تعریف نشریه مزبور وارد است؟ یافته های تحقیق نشان می دهد، تعریف حبل المتین از ایرانیت و هویت ملی بر اساس تعریف قومی- فرهنگی از ملت بوده و نسبتی با ملت مدرن ندارد.
۲۷۷۸.

بررسی گذر از اتوپیای هزاره ای بابیه به اتوپیای جدید توسط سفرنامه های ایرانیان از فرنگ بر مبنای آرای کارل مانهایم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۱ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 71 - 94

کلیدواژه‌ها: اتوپیا بابیه پدیدارشناسی سفرنامه کارل مانهایم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۴۱۷
هدف اصلی مقاله حاضر بررسی چگونگی گذار جامعه ایران از اندیشه های اتوپیایی هزاره ای بابیه به سوی اندیشه های اتوپیایی آزادی خواهانه است. اندیشه هایی که به شکل گیری مقدمات جامعه شناختی و معرفتی جنبش مشروطیت کمک نمودند. برای پیگیری این هدف با کمک از ایده آل تایپ های چهارگانه کارل مانهایم که پیرامون شکل گیری اتوپیای جدید در انتهای قرون وسطی به عصر جدید و مدرن است، به این تحول می پردازیم. داده های این پژوهش برگرفته از سفرنامه های فرنگ ایرانیان به کشورهای اروپایی است. یافته های پژوهش با رویکرد پدیدارشناسانه در سنخ بندی خود، نشان دهنده این است که سفرنامه های ایرانی دوره قاجاریه به فرنگ، واجد عناصر اتوپیایی از سنخ اتوپیای جدید و آزادی خواهانه بودند و در مخالفت ایدئولوژیک با ساختارهای اجتماعی آن دوره نقشی بس مهم ایفا کردند. این اندیشه ها و آثار توانستند با کنار زدن و مستحیل نمودن اتوپیای هزاره ای بابیه که در نارضایتی و سرخوردگی مردم از شرایط موجود مورد توجه و استقبال واقع شده بود، باعث افق گشایی جدیدی شوندس. این افق و اتوپیای نو به واسطه اتوپیاسازی فرنگ در اندیشه و ذهنیت مخاطبان ایرانی آن عصر به خوبی شکل گرفت. این اتوپیا برسازنده درک جدید و مدرن جامعه ایرانی از مفهوم پیشرفت و گفتمان ترقی شد و آماده کننده معرفتی و جامعه شناختی ایرانیان برای شکل گیری عصر مشروطیت شد.
۲۷۷۹.

موانع و راهکارهای پیشگیری انتظامی از جرایم هرزه نگاری در فضای سایبر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال دوزادهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 141 - 168

کلیدواژه‌ها: پیشگیری انتظامی جرم هرزه نگاری فضای سایبر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۳۱۰
زمینه و هدف: جرایم هرزه نگاری یکی از جرایم شایع در  فضای سایبر است. یکی از وظایف پلیس در جامعه پیشگیری از این نوع جرایم در جامعه می باشد اما در عمل این پیشگیری انتظامی با موانعی روبرو شده است. هدف از این پژوهش شناسایی موانع و راهکارهای پیشگیری انتظامی از جرایم هرزه نگاری در فضای سایبر است. روش شناسی: این تحقیق از نظر هدف کاربردی است از نظر ماهیت در زمره تحقیقات تحلیلی و روش تحقیق آن کیفی است. جامعه آماری تحقیق شامل20 نفراز مدیران و خبرگان حوزه فضای سایبر و روش نمونه گیری هدفمند می باشد. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه استفاده و روایی یافته ها از طریق نظر سایرخبرگان(تکنیک تثلیث) و پایایی با هدایت دقیق جریان مصاحبه، تفسیر مصاحبه های همگرا و نظر خبرگان انجام پذیرفته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون و از نرم افزار مکس کیودا بهره برداری گردید. یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد موانع پیشگیری انتظامی از جرایم هرزه نگاری در فضای سایبر دارای موانع سلبی می باشد که این موانع از چهار مضمون چالش قضایی، چالش قانونی، چالش اجرایی و چالش منابع و امکانات و در مجموع از34مضمون سازمان دهنده تشکیل شده است و راهکارهای ایجابی رفع آن نیز از چهار مضمون رفع موانع قانونی،ایجاد بسترهای قضایی،توانمند سازی اجرایی و تخصیص منابع و امکانات تشکیل و که آنها نیز در مجموع از 30مضمون سازمان دهنده تشکیل شده است نتیجه گیری: در صورتیکه بسترهای قانونی و قضایی لازم برای پلیس فراهم گردد و امکانات و منابع لازم تامین و موانع اجرایی پلیس کاهش یابد امکان موفقیت پلیس در پیشگیری از جرایم هرزه نگاری بسیار زیاد خواهد بود با این وصف این بسترها عمومأ خارج از حیطه اختیارات پلیس بوده ودر اختیار قوای سه گانه می باشد بنابراین موفقیت پلیس برای پیشگیری از این جرم در فضای سایبر تا حدود زیادی مستلزم هماهنگی و همکاری مراکز برون سازمانی درسطح کلان و  ودر حوزه داخلی رفع موانع درون سازمانی می باشد.
۲۷۸۰.

رابطه انسان و طبیعت در اندیشه و شعر معاصر مطالعه تطبیقی- جامعه شناختی شعر سهراب سپهری و مهدی اخوان ثالث(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۱ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 95 - 121

کلیدواژه‌ها: دگردیسی رابطه انسان و طبیعت رابطه انسان و طبیعت طبیعت گرایی عقلانیت ابزاری یگانگی انسان و طبیعت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۶ تعداد دانلود : ۴۵۶
این مقاله به رابطه انسان و طبیعت در اندیشه و شعر سهراب سپهری و مهدی اخوان ثالث می پردازد. دو دفتر «صدای پای آب» و «حجم سبز» از سپهری و سه دفتر «زمستان»، «آخر شاهنامه» و «از این اوستا» از اخوان ثالث انتخاب گردیده است. در این مقاله از برخی نظریه پردازان مکتب رمانتیسم، به خصوص ژان ژاک روسو استفاده شده است. رویکرد این پژوهش بین رشته ای و روش آن تحلیل محتوای کیفی از نوع مضمونی، که نخست به شیوه قیاس به ردیابی مفاهیم ملاحظات نظری پرداخته که از مهم ترین آن ها می توان به نظم مندی طبیعت اشاره کرد که در اشعار سپهری حضور پررنگی دارد. دوم به شیوه استقرا، مفاهیم و مقولاتی را که در پیوند با رابطه انسان و طبیعت بوده و در ملاحظات نظری نیامده، استخراج شده است. با تکیه بر این دو منطق پژوهشی و کاربست روش تحلیل محتوای مضمونی دو سازه مفهومی «طبیعت گرایی» و «دگردیسی رابطه انسان و طبیعت» به دست آمد که بین اشعار سپهری و اخوان ثالث مشترک است، اما هر کدام تلقی خاص خود را نسبت به این مفاهیم دارند. وجه ممیزه اشعار سپهری در این مورد توجه به تمامی عناصر طبیعی و ارجح ندانستن یکی بر دیگری یا به عبارت روشن تر، اهمیت به «کلیت طبیعت» و در اشعار اخوان ثالث، «هم سرنوشتی انسان و طبیعت» است. گذشته از این، نوع مواجهه سپهری و اخوان ثالث با طبیعت، در تضاد با زمانه آن ها و در تقابل با گفتمان حاکم و اندیشه پیشرفت مسلط بر آن قراردارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان