اعظم نقوی

هدف: در این پژوهش هویت دکتری دانشجویان دانشگاه اصفهان مورد بررسی قرار گرفت تا کشف شود که دانشجویان دکتری در تعریف خود به دنبال چیستند و چه عواملی در شکل گیری هویت شغلی آنها نقش داشته است. روش: پژوهش بر اساس رویکرد کیفی، نظریه زمینه ای و روش چارمز انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان دکتری دانشگاه اصفهان است. از روش نمونه گیری نظری و هدفمند برای انتخاب نمونه پژوهش استفاده شد. داده ها از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته با 17 دانشجوی در حال تحصیل و فارغ التحصیل دوره دکتری دانشگاه اصفهان به دست آمد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار MAXQDA نسخه 20 استفاده شد. یافته ها: بر اساس تحلیل داده های حاصل از مصاحبه، مدل مفهومی هویت دکتری دانشجویان استخراج شد که فرایند ساخت هویت دکتری دانشجویان را نشان می دهد. نتیجه گیری: هویت دکتری نتیجه بافت فرهنگی و اجتماعی است که دانشجویان در آن مشغول به تحصیل هستند. در بافت جامعه ایران، دانشجویان هویت دکتری خود را به عنوان «بازیگر اجتماعی» تعریف نمودند. به منظور رشد هویت دکتری دانشجویان به سوی عامل باانگیزه، نیاز به فضایی تأملی (به صورت دوره های رسمی یا غیررسمی) در سیستم آموزشی دوره دکتری است.

هدف: این پژوهش به بررسی اثربخشی بسته مشاوره فقدان تروماتیک بر خودشفقتی، رشد پس از تروما و افسردگی در سوگواران انجام شد. روش : ای ن پژوهش از نوع آزمایشی ب ا پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل ب ود. جامعه آماری شامل تمامی زنان و مردان سوگوار با تجربه فقدان تروماتیک در بازه ی 19 تا 40 سال در شهر اصفهان و سال 1401 بود. طبق ملاک های ورودی و تمایل افراد، تعداد 30 نفر به عنوان نمونه با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. بسته ی مشاوره تنها برای افراد گروه آزمایش در 6 مرحله و با تعداد 6 تا 10 جلسه حضوری تا 90 دقیقه اجرا شد و جهت رعایت اصول اخلاقی، در پایان پژوهش، جلسات برای گروه کنترل نیز انجام گرفت. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های خودشفقتی ، رشد پس از تروما و افسردگی استفاده شد. داده های پژوه ش با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر به وسیله نرم افزارSPSS 22 تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد که تفاوت معناداری در نمرات خودشفقتی، رشد پس از تروما و افسردگی بین گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون وجود دارد (P<0/05) و بعد از یک ماه پیگیری نتایج نیز باقی مانده بود.نتیجه گیری: با توجه ب ه اثر معنادار بسته مشاوره فقدان تروماتیک برای افزایش خودشفقتی و رشد پس از تروما و کاهش افسردگی سوگواران میتوان این بسته را جهت تسهیل فرآیند سوگواری افراد استفاده کرد.

زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور مقایسه تأثیر مداخلات از راه دور مشاوره ای و مربیگری بر مبنای امید بر رشد پس از سانحه، رضایت از زندگی و شادکامی مبتلایان به ویروس کووید-19 در شرایط قرنطینه در استان اصفهان (18 سال به بالا) انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش به صورت نیمه آزمایشی بوده و در آن از روش نمونه گیری در دسترس با گمارش تصادفی استفاده شده است. بدین منظور 43 نفر از افراد مبتلا به بیماری کووید-19 در سه گروه مداخله مربیگری بر مبنای امید (14 نفر)، مشاوره بر مبنای امید (14 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) گمارش تصادفی شده و پس از تکمیل پرسشنامه های مربوط به شادکامی، رضایت از زندگی و رشد پس از سانحه در مرحله ی پیش آزمون، مداخله مربیگری بر مبنای امید طی 8 جلسه به مدت 60 دقیقه و مداخله مشاوره بر مبنای امید نیز طی 8 جلسه به مدت 60 دقیقه در دو گروه آزمایش اعمال شد. پس از پایان مداخله پس آزمون تکمیل گردید و نتایج با استفاده از آزمون مانکوا و آزمون های تعقیبی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که هر دو مداخله از راه دور مشاوره و مربیگری بر مبنای امید در مقایسه با گروه کنترل بر رشد پس از سانحه، رضایت از زندگی و شادکامی مبتلایان به کووید -19 به طور معناداری تأثیرگذار است. بااین حال تفاوت معناداری بین متغیرهای پژوهش در دو گروه مشاوره و مربیگری وجود نداشت و هر دو مداخله به یک میزان اثربخش بوده است (05/0>P). نتیجه گیری: با توجه به اهمیت مداخله های از راه دور امید محور در شرایط بحرانی، چنین مداخلاتی جهت افزایش رشد پس از سانحه، رضایت از زندگی و شادکامی بیمارانی که امکان مراجعه حضوری ندارند توصیه می شود.

زمینه: بررسی دقیق خودپنداشت و عملکرد در کنار یکدیگر و در جامعه های متفاوت می تواند منجر به شناخت عمیق تر این مفاهیم و چگونگی تغییرات آنها گردد، با این حال تاکنون مطالعه خودپنداشت و عملکرد در جامعه زنان متأهل و در حالت های خوش بین، دوسوگرا، واقع گرا و بی ارزش ساز مغفول مانده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف واکاوی خودپنداشت و عملکرد زنان متأهل در حالت های خوش بین، دوسوگرا، واقع گرا و بی ارزش ساز انجام شد. روش: این پژوهش با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شد. جامعه مورد مطالعه پژوهش حاضر شامل تمام زنان متأهل شهر اصفهان در سال 1398 بود که 60 نفر از آنها در قالب چهار گروه به شیوه نمونه گیری هدفمند از بین کسانی که در حالت های چهارگانه پرسشنامه محقق ساخته شیفتگی و رهایی از شیفتگی بالاترین نمره را کسب کرده بودند، انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و با روش تحلیل تماتیک تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: یافته ها شامل 8 مضمون اصلی در واکاوی خودپنداشت و 8 مضمون اصلی در بررسی عملکرد بود که به طور کلی نشان دهنده خودپنداشت مثبت و عملکرد بهینه فرد در نقش همسری در حالت خوش بین، خودپنداشت منفی و عملکرد نامطلوب فرد در حالت بی ارزش ساز، عدم ثبات خودپنداشت و نقصان در عملکرد در حالت دوسوگرا و خودپنداشت منطبق بر موفقیت ها و شکست ها و عملکرد هماهنگ با انگیزه و اهداف در حالت واقع گرا بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد، قرار گرفتن در هر یک از حالت های چهارگانه، نقش تعیین کننده ای در چگونگی خودپنداشت و عملکرد زنان متأهل دارد.

هدف این پژوهش، پاسخ به این سؤال بود که تجارب افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی و درمانگران درزمینه دریافت خدمات از راه دور چگونه بوده و درخلال آن به واکاوی تجارب مربوط به برقراری و حفظ اتحاد درمانی در مشاوره از راه دور پرداخته شده است. روش انجام این پژوهش، کیفی و از نوع تحلیل مضمون بود. روش اصلی جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و راهنمای مصاحبه با استفاده از متون و همچنین نظر متخصصان طراحی شد. از تحلیل مصاحبه ها با 12 مراجع مبتلا به وسواس فکری عملی و 7 درمانگر وسواس با تجربه مشاوره از راه دور، سه مضمون اصلی شامل شکل گیری اتحاد درمانی، موانع اتحاد درمانی و عوامل ارتقادهنده اتحاد درمانی به دست آمده است. نتایج نشان داد ایجاد و حفظ اتحاد درمانی در مشاوره از راه دور اگر چه ممکن است با موانعی روبه رو باشد، اگر مشاور بتواند موانع موجود را تشخیص دهد و با کمی خلّاقیت فنون و مهارت های مشاوره را با شرایط فضای مجازی تطابق دهد، اتحاد درمانی در فضای غیرحضوری نیز امکان شکل گیری و ارتقا خواهد داشت. باتوجه به گسترش روزافزون امکانات برقراری جلسات مشاوره از راه دور، افزایش تقاضای مراجعان و همچنین امکان بروز مجدد شرایطی مثل همه گیری کووید 19 که استفاده از جلسات غیرحضوری را به صورت اجبار درآورد، به نظر می رسد توجه بیشتر به موانع و منابع برقراری اتحاد درمانی در مشاوره از راه دور ضروری است و مطالعات بیشتری دراین زمینه نیاز است.

ظهور ویروس جدید موسوم به کووید-19 به یک پاندمی در جهان منجر شده و اکثر کشورها دستورالعمل های سخت گیرانه بهداشتی از جمله قرنطینه و فاصله گذاری اجتماعی را اجرا کردند. هدف از مطالعه حاضر، درک چگونگی تجربه فاصله گذاری اجتماعی و خانه نشینی از دیدگاه سالمندان بود. روش پژوهش، کیفی از نوع تحلیل مضمون بود و به این منظور با استفاده از نمونه گیری گلوله برفی با 19 فرد بین 65 تا 85 سال مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام گرفت. به منظور رعایت پروتکل های بهداشتی مصاحبه ها به صورت تلفنی انجام شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون براون و کلارک تحلیل و سه مضمون اصلی شامل نعمت ها، تهدیدها و راهکارها استخراج شد. بر اساس یافته ها سالمندان ترکیبی از هیجانات مثبت و منفی را طی دوران خانه نشینی تجربه کرده و هم چنین به نظر می رسد خردمندی دوران سالمندی به آن ها به منظور استفاده/خلق راهکارهای مقابله ای به منظور گذران این دوران کمک کرده است. با توجه به این که حفظ روابط اجتماعی برای اکثر مصاحبه شوندگان نکته ای حیاتی به شمار می رفت، لازم است خانواده ها با گفت وگوی صحیح و بدون پنهان کاری شرایط پیش آمده را توضیح داده و در کنار رعایت دستورالعمل های بهداشتی زمینه های گوناگون امکان حفظ ارتباط اجتماعی را برای سالمندان فراهم سازند. 

یکی از نیازهای اساسی غفلت شده در بافت معلولیت، توجه به نیاز جنسی است و این موضوع برای دختران دارای معلولیت جسمی چالش برانگیزتر است. این مطالعه با هدف شناسایی دیدگاه دختران دارای معلولیت جسمی درباره رابطه جنسی انجام شده است. به منظور دست یابی به این هدف، پژوهش به صورت کیفی از نوع تحلیل مضمون و جامعه مدنظر شامل دختران مجرد دارای معلولیت 18 سال به بالای شهر اصفهان بود. اطلاعات ازطریق مصاحبه عمیق با 15 فرد دارای معلولیت جسمی که ازطریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند، به دست آمد. تحلیل داده ها براساس شیوه تحلیل مضمون براون و کلارک (2006) انجام گرفت. یافته ها نشان داد چالش های دختران دارای معلولیت در بحث رابطه جنسی به پنج دسته تقسیم می شود. رابطه جنسی، بله یا هرگز؟، معنی و مفهوم رابطه جنسی، موانع برقراری رابطه جنسی، پیامد فقدان رابطه جنسی و پیشنهادهای سازنده، مضامین به دست آمده در این پژوهش هستند. براساس نتایج، افراد دارای معلولیت جسمی با نیازهای برآورده نشده جنسی روبه رو هستند و فرهنگ سازی، آموزش و طراحی مداخلات توان بخشی دراین زمینه ضروری است.

مراقبان خانگی در تمام دنیا در کنار متخصصان نظام سلامت از بیماران مراقبت می کنند؛ اما برای این مراقبت حقوقی دریافت نمی کنند و در بیشتر موارد نیازهای آنها نادیده گرفته می شود. هدف پژوهش حاضر، مطالعه تجربه مادران دارای فرزند توانخواه از خستگی یا رضایت ناشی از شفقت ورزی است. روش انجام این پژوهش کیفی و از نوع تحلیل مضمون براون و کلارک است. برای این منظور دو مجموعه از داده ها تجزیه و تحلیل شدند. مجموعه اول داده ها براساس مصاحبه عمیق با 12 مادر بود که دست کم یک فرزند توانخواه داشتند و به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند و مجموعه دوم از داده ها براساس خاطرات 8 مادر توانخواه بود که در کانال رسمی یکی از انجمن های خیریه منتشر شده بود. یافته های به دست آمده در این پژوهش در سه مضمون اصلی گذار از هویت مادرانه به هویت مراقب، حمایت ادراک شده و برکت نگهداری از فرزند دسته بندی شد. براساس یافته های به دست آمده مصاحبه شوندگان ابتدا گذاری ناگهانی از هویت مادرانه به مراقبتی داشته اند و همزمان با این گذار حمایت اجتماعی کمی را ادراک می کنند. مادران فعالانه به دنبال درمان اند و با در پیش گرفتن راهبردهای معنوی یا فردی با این گذار سازگار می شوند و رضایت ناشی از شفقت را تجربه می کنند. نتایج پژوهش می توانند در تهیه پروتکل های مداخله ای برای تسهیل فرایند سازگاری با تغییرات عمیق در روال زندگی مادران مراقب و توانمندسازی آنها برای گذاری موفق کمک کنند.

اهداف هدف از مطالعه حاضر استفاده از روش ترکیب مضمون برای مرور پژوهش های کیفی به منظور پاسخ به این سؤال اساسی بود که فرایند رشد پس از سانحه چگونه است. مواد و روش ها این پژوهش، کیفی و از نوع تر کیب مضمون است. در این مطالعه از ۵۰ مقاله کیفی فارسی و انگلیسی در محدوده زمانی ۱۰ساله، ۱۸ مورد کاملاً مرتبط، به روش مرور سیستماتیک به پژوهش راه یافتند. فرایند تحلیل استقرایی ترکیب مضمون بر اساس روش توماس و هاردن در سه مرحله کدگذاری آزاد یافته های مطالعات اولیه، سازماندهی کدهای آزاد به مضامین توصیفی و درنهایت ایجاد مفاهیم تحلیلی انجام شد. یافته ها درمجموع پس از تحلیل نتایج پژوهش ها، سه مضمون اصلی و هفت مقوله به دست آمدند. اولین مضمون تحت عنوان واکنش به سانحه با مقوله هیجانات اولیه، دومین مضمون شروع رشد پس از سانحه با مقولات زمان و درک واقعیت و سومین مضمون تحت عنوان ظهور رشد پس از سانحه با چهار مقوله تحول فردی، اجتماعی، روانشناختی و معنوی دسته بندی شدند. نتیجه گیری با توجه به یافته ها می توان چنین استنباط کرد که افرادی که با حوادث آسیب زا روبه رو می شوند در ابتدا هیجانات گوناگون را نشان می دهند و پس از گذشت زمان و پردازش آنچه رخ داده است، تحولاتی را در ابعاد گوناگون زندگی خود تجربه می کنند.

ادراک افراد نسبت به همسرشان با توجه به میزان شیفتگی و رهایی از شیفتگی تغییر کرده و متناسب با چگونگی این تغییرات چهار حالت خوش بین، دوسوگرا، واقع گرا و بی ارزش ساز حاصل می شود. تحقیق حاضر با هدف مطالعه کیفی پویایی های تعامل با همسر در حالت های چهارگانه از دید زنان متأهل و با روش پدیدارشناسی انجام شد. 65 نفر با روش نمونه گیری هدفمند از بین کسانیکه بیشترین نمره را در هر یک از حالت های چهارگانه در پرسشنامه محقق ساخته شیفتگی و رهایی از شیفتگی کسب کرده بودند، انتخاب و در قالب چهار گروه در تحقیق حاضر مشارکت داشتند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته و برای تحلیل یافته ها از روش تحلیل تماتیک استفاده شد. یافته ها به طورکلی شامل 41 مضمون فرعی در گروه های چهارگانه بود که با توجه به شباهت ها و تفاوت ها و مقایسه محتوای مضامین چهار گروه موردمطالعه، در 3 مضمون اصلی پویایی های شناختی، هیجانی و رفتاری، طبقه بندی شدند. نتایج تحقیق نشان داد شناسایی هر یک از حالت های چهارگانه و تشخیص آسیب های هر حالت، با توجه به شناخت، هیجان و رفتار زوجین و ارائه راهکارهای پیشگیرانه و درمانی متناسب با هر آسیب می تواند کمک بزرگی باشد در جهت پایداری روابط زوجین، افزایش رضایتمندی زناشویی و ارتقاء سلامت جامعه.

هدف از این تحقیق بررسی پویائی های خانوادگی و چالش هایی است که در روابط همسرانه زنان ایرانی پس از مهاجرت به استرالیا دیده می شود. به منظور انجام پژوهش روش تحقیق کیفی به شیوه قوم نگاری استفاده شد. ابزار جمع آوری اطلاعات مشاهده میدانی، مصاحبه عمیق و گفتگوهای غیر رسمی بود. به منظور مشاهده مستقیم تعاملات جامعه ایرانی با جامعه استرالیا و بررسی عوامل احتمالی اثر گذار در سیستم خانواده ایرانی، مشاهده میدانی به مدت دو سال و نیم در ملبورن انجام گرفت. هم چنین 21 مصاحبه عمیق باز پاسخ با زنان ایرانی و 11 مصاحبه با افراد آشنا به امور مهاجرین در دستگاه های دولتی و غیر دولتی استرالیا و هم چنین افراد آشنا با جامعه ایرانی انجام شد. مصاحبه های رسمی ضبط شده و توسط پژوهشگر پیاده و همزمان با جمع آوری اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این مصاحبه ها با گفتگوهای غیر رسمی و مصاحبه های پیگیرانه جهت رفع ابهامات و یا اضافه نمودن موارد جدید همراه بود. کلیه داده ها با استفاده از نرم افزار NVivo مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که عوامل اجتماعی چون تعارض بر سر حقوق زنان و نقش های جنسیتی و تفاوت فرهنگ پذیری منجر به بروز تعارضات زناشویی می شود. هم چنین کاهش روابط و منابع حمایتی اجتماعی مانعی برای کمک گرفتن جهت حل تعارضات پاسخ دهندگان بود. نتایج به دست آمده از این پژوهش در زمینه کمک رسانی به زوجین مهاجر و آگاه سازی افراد متمایل به مهاجرت مفید خواهد بود.

هدف : هدف از پژوهش حاضر مطالعه کیفی ارتباط بین معنویت / مذهب گرایی و تاب آوری از دیدگاه گروهی از زنان ایرانی ساکن ملبورن (استرالیا) است. روش : پژوهش به روش کیفی و به شیوه اتنوگرافی یا قوم نگاری انجام شد. به این منظور جامعه ی هدف به مدت دو سال و نیم تحت مشاهده میدانی، مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته و گفتگوهای غیر رسمی قرار گرفت. یافته ها : نتایج نشان داد که اکثر شرکت کنندگان تاب آوری بالایی نشان دادند و معنویت/مذهب گرایی یکی از عوامل بسیار مهم اثر گذار بر انطباق با شرایط موجود بود. تجربه تاب آوری و معنویت گرایی همچنین منجر به احساس سلامت روانشناختی شده بود. نتیجه گیری : بر اساس یافته های به دست آمده معنویت/ مذهب گرایی نه تنها می تواند چارچوبی برای معنابخشیدن به رنج ها و سازگار شدن با بحران ها فراهم آورد، بلکه می تواند سلامت روانشناختی فرد را نیز ارتقا بخشد.

آزار رسانی به کودک اغلب اثراتی دارد که سال ها پس از حادثه در نوجوانی و بزرگسالی خود را نشان می دهند. شاید یکی از شناخته شده ترین اثرات کودک آزاری، اثرات رفتاری آن باشد. در این پژوهش به بررسی تاثیرات کودک آزاری در رفتار دانش آموزان شهر اصفهان پرداخته شده است. آزمودنی های پژوهش را 100 دانش آموز مقطع متوسطه تشکیل داده اند. این افراد به روش تصادفی چند مرحله ای از بین دانش آموزان شهر اصفهان انتخاب شده اند. آزمودنی های پژوهش بر اساس نمراتی که در پرسشنامه کودک آزاری به دست آورده اند، به دو دو گروه آزار دیده و عادی تقسیم شده اند. ابزار مورد استفاده علاوه بر پرسشنامه کودک آزاری، شش مقیاس از مقیاس های میلیون 2 بوده است. نتایج حاکی از آن بود که دو گروه آزار دیده و عادی در ویژگی های رفتاری پرخاشگری، ضد اجتماعی، پرخاشگر- منفعل، وابستگی به دارو و الکل با هم تفاوت معنادار دارند و نمرات گروه آزار دیده در این مقیاس ها بالاتر است.

این پژوهش به بررسی کودک آزاری ، بر ویژگی های عاطفی و شخصیتی نوجوانان دختر شهر اصفهان پرداخته است . آزمودنی های پژوهش 29 نوجوان دختر آزار دیده و 71 نوجوان دختر عادی بوده اند که به روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند . گروه آزار دیده با استفاده از پرسشنامه کودک آزاری از گروه عادی جدا شدند. آزمودنی ها همچنین پرسشنامه شخصیتی کالیفرنیا را تکمیل کرند. داده های پژوهش با نرم افزار spss و با آزمونهای آماری مانوا و همبستگی تحلیل شد . تنایج نشان داد که به طور کلی دو گروه در ویژگی های خویشتن داری ، اجتماعی شدن ، برداشت خوب ، احساس سلامتی ، کارایی ذهنی ، استعداد روانشناختی ، سطح تحمل و استعداد کسب پایگاه با هم تفاوت دارند ( 05/0 < p ) به این صورت که گروه آزار دیده نمرات پایین تری دریافت کردند. اما در ویژگی های خود پذیری ، حضور اجتماعی ، مردم پذیری ، پیشرفت از طریق همنوایی ، پیشرفت از طریق استقلال ، زنانگی / مردانگجی ، اشتراک و مسئولیت پذیری با هم تفاوت ندارند (05/0 <p ) .