فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۸۱ تا ۴۰۰ مورد از کل ۹٬۶۷۶ مورد.
۳۸۲.

استعاره های مفهومی شادی در زبان فارسی: یک تحلیل پیکره مدار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شادی عواطف استعاره مفهومی معنی شناسی شناختی تحلیل پیکره مدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴۸ تعداد دانلود : ۱۳۳۱
پژوهش حاضر به بررسی استعاره های مفهومی حوزه شادی در پیکره ای نمونه از زبان فارسی می پردازد. در این پژوهش، تلاش شده با بهره گیری از پایگاه دادگان زبان فارسی، پیکره ای از متون نوشتاری زبان فارسی معاصر که شباهت بیشتری به زبان روزمره سخنوران دارد، نمونه گیری و سپس استعاره های مفهومی از آن استخراج گردد. این پیکره نمونه شامل 14 متن از نویسندگان معاصر نظیر «هدایت»، «نفیسی»، «دانشور»، «آل احمد»، «اسلامی ندوشن»، «ابراهیمی»، «دهخدا»، «پزشک زاد»، «چوبک»، «کسروی»، «افغانی»، «محمود»، «حجازی» و «گلستان» می باشد. پس ازمطالعه پیکره، موفق به استخراج 297 مورد عبارت استعاری در 33 نگاشت نام شدیم. سپس تلاش شد تا پربسامدترین نگاشت های استعاری و پربسامدترین حوزه های مبدأ که در ساخت استعاره های شادی به کار می روند، تعیین گردد و در مجموع با توجه به یافته های پیکره ای مشخص گردد که فارسی زبانان بیشتر از چه حوزه های مبدأ و نگاشت نام هایی برای بیان مفهوم شادی بهره می برند. برای مثال مشخص گردید که حوزه های مبدأ «شیء»، «ماده» و «عمل» پرکاربردترین حوزه های مبدأ پیکره هستند که برای بیان حوزه شادی به کار می روند. در نهایت نیز مقایسه ای میان استعاره های مفهومی حوزه شادی در دو زبان فارسی و انگلیسی انجام گرفت.
۳۸۳.

نقد و بررسی ترجمه فارسی رمان «قلب اللیل» با عنوان «دل شب» بر اساس الگوی گارسس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نقد ترجمه نجیب محفوظ الگوی گارسس رمان دل شب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴۵ تعداد دانلود : ۱۴۰۷
الگوها و مدل های متفاوتی که از سوی نظریه پردازان ترجمه ارائه شده است، به عنوان معیاری مناسب و با کارکرد دقیق تری برای سنجش ترجمه ها به کار می رود. میزان مقبولیت ترجمه یک اثر ادبی زمانی مشخص می شود که طبق این الگوها نقد و بررسی گردد تا جوانب مثبت و منفی ترجمه آشکار شود؛ چراکه جوانب و ویژگی های مثبت و منفی ترجمه، به میزان کیفی متن ترجمه شده دلالت دارد. در این جستار برآنیم تا بر اساس الگوی پیشنهادی گارسس، ترجمه سه بخش از رمان « قلب اللیل» نجیب محفوظ را با عنوان «دل شب» از کاظم آل یاسین، با در نظر گرفتن متن اصلی رمان بررسی نماییم. مدل گارسس شامل چهار سطح «معنایی لغوی»، «نحوی صرفی»، «گفتمانی کارکردی»، «سبکی منظورشناختی (عملی)» و نیز زیرمجموعه های خاص هر سطح می باشد. دستاورد این پژوهش مبیّن آن است که آل یاسین در دو سطح «معنایی لغوی» و «نحوی صرفی (واژه ساختی)» نسبت به دو سطح دیگر الگوی گارسس، موفق تر عمل کرده است؛ به عبارتی ترجمه وی از این لحاظ، کفایت لازم را دارد، به طوری که دو سطح «گفتمانی کارکردی» و «سبکی منظورشناختی» نیز تنها از مقبولیت و نه کفایت برخوردار است.
۳۸۴.

معنای تلویحی گفتاری و نمود آن در ترجمه های فارسی و انگلیسی قرآن کریم بررسی موردی داستان حضرات یوسف و موسی (علیهما السلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن کریم معنای تلویحی گفتاری اصول محاوره داستان های قرآنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴۵
این نوشتار درنظر دارد نظریه معنای تلویحی گفتاری زبانشناس و انسان شناس آمریکایی، گرایس (Grice) را در گفتگوهای شخصیت های داستان های حضرات یوسف و موسی (علیهماالسلام) و ترجمه های فارسی و انگلیسی آن در قرآن کریم موردیابی و تحلیل نماید. بدین منظور معنای تلویحی گفتاری در گفتگوهای این دو داستان در چهار ترجمه فارسی و چهار ترجمه انگلیسی از آیات مورد نظر مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. ابتدا موارد معنای تلویحی گفتاری که در بردارنده اصول کیفیت (quality) در گفتار، کمیت در گفتار (quantity)، حالت در گفتار (manner) و ربط در گفتار (relation)، در این داستان های قرآنی می باشد، ارایه و سپس ترجمه هایی از آنها بررسی می شود. با توجه به اینکه معانی تلویحی گفتاری در این گفتگوها به صورت ضمنی بیان می شوند، مترجمان با به کارگیری راهبردهای شفاف سازی ترجمه، باید آنها را تصریح کرده تا خواننده بتواند معنا و منظور نهفته در این جملات را به سادگی درک کند. راهبردهای شفاف سازی ترجمه به کار گرفته شده توسط مترجمان مورد نظر در این مقاله عبارتند از: استفاده از پاورقی، قلاب، کمانک و هیچ یک از این سه راهبرد.
۳۸۵.

پدیده دوزبانگی: عامل بازدارنده یا تقویت کننده؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: یادگیری دوزبانه تک زبانه دانش واژگان دانش گرامر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها روان شناسی زبان
تعداد بازدید : ۲۷۴۰ تعداد دانلود : ۱۴۶۸
در پژوهش حاضر تاثیر پدیده دوزبانگی بر یادگیری زبان سوم با رویکردی زبانشناختی – اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت. هدف بررسی این نکته بود که آیا اختلافی معنادار و چشمگیر میان دانش آموزان دوزبانه و تک زبانه در یادگیری زبان انگلیسی در دو زمینه گرامر و لغت وجود دارد. برای تحقق این هدف، 150 دانش آموز دختر در مقطع پیش دانشگاهی از بین دو گروه ترکی – فارسی زبان و فارسی زبان برگزیده شدند. پس از همگن سازی نمونه های انتخاب شده که توسط آزمون تعیین سطح مهارت زبانی (تست نلسون) انجام گرفت، به دانش آموزان دو زبانه، دو پرسشنامه در مورد میزان درجه دو زبانگی در زمینه های گرامر، لغت، خواندن، نوشتن، صحبت کردن و درک شنیداری داده شد. سپس بر اساس نمرات حاصل از آزمون مهارت زبانی تعداد 90 نفر از دانش آموزان در مرحله بعدی پژوهش که شامل آزمون تشخیص نکات گرامری و تصحیح خطاهای زبانی مربوط می شد، شرکت جستند. بررسی های آماری از طریق تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) حاکی از این بود که بین دو گروه فوق الذکر در زمینه گرامر و لغت تفاوت معناداری وجود دارد، به این معنا که دانش آموزان تک زبانه از دو زبانه ها پیشی گرفتند. این تفاوت در زمینه گرامر چشمگیرتر از زمینه لغت بود. یافته های این تحقیق می تواند در برنامه های آموزشی تربیت معلمان زبان انگلیسی و روش تدریس انگلیسی کاربرد داشته باشد.
۳۸۶.

بررسی ونقد معانی حرف جر «باء» از دیدگاه ابن هشام انصاری

کلید واژه ها: نحو ابن هشام حرف جر «باء»

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳۹
جمال الدین بن هشام انصاری (761م) در تاریخ نحو عربی و تحول و پیشرفت و احیای این علم، سهمی بسزا و نقشی عظیم دارد. او که خالق اثر «مغنی اللبیب عن کتب الأعاریب» است، نحوی مبتکر و صاحب نظری است که در فهم، بررسی، مقایسه، استنباط و بیان مسائل و قضایای نحوی از شیوه ها و اسلوب های بدیع و منحصر به فرد خود استعانت می گیرد. حرف جر «باء» از دیدگاه ابن هشام دارای چهارده معناست که یک معنای آن زائد و سایر معانی غیر زائد است. از جمله این معانی می توان به الصاق، تعدیه، استعانت، سببیت، مصاحبت، ظرفیت، بدل، مقابلة، مجاوزت، استعلاء، تبعیض، قسم، غایت، تفدیة و تأکید اشاره نمود. نگارندگان در این مقاله می کوشند به بررسی و نقد مقوله حرف جر «باء» از دیدگاه ابن هشام انصاری از طریق قرائن مقالیه و حالیه بپردازند.
۳۸۷.

چگونگی شناسایی موارد دستوری شدگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: واگرایی دستوری شدگی لایه بندی مقوله زدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳۹ تعداد دانلود : ۱۸۶۵
در طی فرایند دستوری شدگی عناصر واژگانی تبدیل به امکانات دستوری می شوند یا اجزای دستوری ویژ گی های دستوری جدیدی را کسب می کنند. زبان شناسان با مطالعه گستره وسیعی از زبان ها سعی کرده اند تا ساز و کار ها و اصول حاکم بر دستوری شدگی را دریابند. دستوری شدگی طی گذر زمان اتفاق می افتد، بنابر این وجود متون مکتوب از گذشته یک زبان می تواند کمک زیادی به ما در شناسایی موارد دستوری شدگی نماید. با این حال می دانیم بسیاری از زبان ها (از جمله تعداد زیادی از زبان های ایرانی) دارای متون مکتوب قدیم نیستند و از گذشته آن ها تقریباً هیچ اثری بر جای نمانده است. بسیاری از زبان ها حتی خط ندارند و مکتوب نشده اند و زبان شناسان تنها تعدادی از آن ها را به لحاظ همزمانی توصیف نموده اند. علیرغم این کاستی ها، آشنایی کافی و وافی با اصول و ساز و کارهای دستوری شدگی می تواند به ما در شناسایی موارد دستوری شدگی حتی در زبان هایی که کمتر توصیف شده اند، کمک اساسی کند. زبان شناسان زیادی در مورد اصول و ساز و کارهای دستوری شدگی صحبت نموده اند. بعضی اوقات می توان شباهت ها و تفاوت های زیادی را در آراء آن ها مشاهده کرد. ما در این مقاله در توصیف اصول دستوری شدگی از مقاله کلاسیک هاپر (1991) استفاده کرده ایم؛ مهم ترین ساز و کارهای دستوری شدگی نیز بر اساس ویشر (2006) است. برای روشن تر شدن هر یک از این اصول و ساز و کار ها، به تفکیک مثال هایی از فارسی ارائه شده است. در پایان این مقاله به این نتیجه خواهیم رسید که استفاده از اصول دستوری شدگی بیش از ساز و کار ها می تواند به ما در شناسایی موارد دستوری شدگی کمک نماید.
۳۸۸.

نقش فرهنگ در آموزش زبان خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ زبان یادگیری بافت آموزش زبان خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳۸ تعداد دانلود : ۹۸۲
آموزش فرهنگ در یادگیری زبان خارجی و کاربرد متناسب آن در بافت های مختلف نه تنها مؤثر است، بلکه در مواردی گریزناپذیر. برای آموزش فرهنگ همراه با زبان خارجی روش های گوناگونی را می توان در پیش گرفت. در واقع آموزش زبان خارجی، خارج از بافت فرهنگی زبانِ هدف، تنها زمانی کارامد خواهد بود که با آموزش دست کم برخی از ویژگی های فرهنگی جامعة زبانی هم زمان باشد. در این پژوهش، از یک سو، تلاش شده است تا با نگاهی به دو مفهوم زبان و فرهنگ نقش این دو در آموزش زبان بررسی شود. برای نیل به این هدف، مباحث نظری ارائه شده در این زمینه و برخی از پژوهش های انجام شده مرور می شوند و مثال هایی برای روشن شدن بحث ارائه می شوند. ازسوی دیگر، مباحث مرتبط با فرایند آموزش و یادگیری زبان و نیازهای پژوهشی این حیطه بررسی می شود. در این مقاله از روش توصیفی ـ تحلیلی برای مرور پژوهش ها استفاده شده است.
۳۸۹.

فرایندهای واژه آفرینی در گونة گفتاری زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳۳ تعداد دانلود : ۹۵۶
مطالعه زبان فارسی به دلیل تفاوت های امروز آن میان گفتار و نوشتار، اهمیتی خاص دارد. در بسیاری از زبان ها میان این دو گونة زبانی، تفاوت هایی به ویژه از نظر الگوهای دستوری و واژگان مشاهده می شود که اهمیت و ضرورت مطالعة جداگانة هر یک را دو چندان می کند. بر این اساس، مقالة حاضر به بررسی و تحلیل واژه هایی می پردازد که معمولاً در گفتار فارسی زبانان به کار می روند و در نوشتار یا اصلاً به کار نمی روند، یا به ندرت استفاده می شوند و بر مبنای دیدگاه «بوی» (2007)، حاصل فرایندهای واژه آفرینی هستند نه واژه سازی. داده های مورد بررسی در پژوهش حاضر نیز به تبعیت از رویکرد بوی، بر اساس نوع فرایندهای واژه آفرینی شامل کوتاه سازی، آمیزش، ابداع، قیاس، قرض گیری، گسترش استعاری و تبدیل عبارت به واژه در چهار مقولة اسم، فعل، صفت و قید طبقه بندی و بررسی شدند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که از میان فرایندها و شیوه های یادشده، کوتاه سازی با بیشترین درصد (58/32 درصد) و تبدیل عبارت به واژه و آمیزش با کمترین درصد (به ترتیب با 62/5 و 49/4 درصد) در واژه سازی نقش دارند.
۳۹۲.

تأثیر فناوری ارتباطات و اطلاعات در آموزش و یادگیری زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: یادگیری مدیریت فناوری ارتباطات منابع آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲۴ تعداد دانلود : ۱۲۱۰
هدف اساسی فناوری آموزشی تسهیل، توسعه و تقویت فرایند آموزش و یادگیری است. فناوری آموزش و یادگیری زبان یکی از دستاوردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در گستره علوم انسانی است که چارچوب نظری و اصول خاص خود را دارد. این فناوری، ماهیتی چند بعدی و میان رشته ای دارد که در نتیجه تحقیقات در اصول و مبانی نظری و عملی گستره های زبان شناسی کاربردی، زبان شناسی رایانه ای و دانش استفاده بهینه فناوری به وجود آمده است. این مقاله با رویکردی تحلیلی، توصیفی، و تطبیقی، تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر آموزش زبان را بررسی می کند. در این زمینه مراحل مختلف الگوهای آموزش زبان، مدیریت کلاس، مسئولیت استاد، منابع آموزشی و یادگیری و تهیه و تألیف کتاب های درسی مطالعه گردیده است. نتیجه تحقیق نشان می دهد که نقاط مشترک زیادی بین الگوهای آموزش زبان و الگوهای فناوری آموزش و یادگیری زبان وجود دارد. به یمن معرفی و ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات در این حوزه، مدیریت کلاس به کل متحول شده و با رویکردی پژوهش محور و دانشجو محور انجام می پذیرد . مسئولیت مدرس نیز انباشت و انتقال اطلاعات نیست، بلکه مسئولیت های گوناگونی بر عهده می گیرد و باید فردی چند مهارتی باشد. الگوی بسته، محدود و متمرکز منابع آموزشی و یادگیری سنتی هم به الگویی باز، غیر متمرکز، نامحدود، و بری از محدودیت های زمان و مکان تبدیل می شود و نتایج بسیار راهبردی برای نظام آموزش و یادگیری زبان را به ارمغان می آورد. مطالب درسی برگرفته از فناوری، ماهیتی چند بعدی و حرکتی داشته و طراحان آن رویکردی فرایند - محور دارند نه محتوا - محور.
۳۹۴.

درآمدی بر جاینام شناسی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زبان شناسی تاریخی ریشه شناسی جاینام شناسی فرهنگ جاینامها

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
تعداد بازدید : ۲۷۲۲ تعداد دانلود : ۱۳۰۹
نامهای جغرافیایی واژگانی هستند که در طول تاریخ برای نامیدن یک مکان ساخته شده و به کار رفته اند. بررسی این نامها از دیدگاه زبان شناسی تاریخی می تواند ما را در به دست آوردن آگاهیهای تاریخی از زبان و فرهنگ مردمان ساکن در آن ناحیه یاری دهد. این مقاله، پس از تعریف جاینام، جاینام شناسی و رابطه آن با زبان شناسی تاریخی و ریشه شناسی را نشان می دهد. پس از آن به دسته بندی جاینامها پرداخته و در هر مورد مثالهایی به ویژه از استان همدان ارائه می کند. سپس روشی برای مطالعه جاینامها ارائه نموده و به تشریح منابع مورد استفاده در جاینام شناسی ایران و ضرورت تدوین فرهنگ جاینامها می پردازد.
۳۹۵.

مقاله به زبان انگلیسی: ارتباطات سیار، یادگیری واژگان زبان دوم و پیکار با بی سوادی: مطالعه موردی آموزش واژگان زبان انگلیسی به کم سوادان فارسی زبان؛ Mobile, L2 vocabulary learning, and fighting illiteracy: A case study of Iranian semi-illiterates beyond transition level(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیامک سبک رسمی و غیررسمی آموزش زبان کم سوادان محتوای حاوی پیوست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲۰ تعداد دانلود : ۱۰۴۹
حوزه ارتباطات سیار با تلفیق ویژگی های رایانه ها و تلفن های همراه عرصه را برای ارتباط سریع فراگیران با دست اندرکاران آموزش و پرورش فراهم ساخته است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر ابعاد گوناگون تهیه و تدوین محتوای آموزشی در آموزش زبان انگلیسی به 123 نفر از فراگیران کم سواد ایرانی (70 نفر زن و 53 نفر فراگیر مرد) از بازه سنی 35 تا 55 سال از طریق فناوری های نوین ارتباطی بود. اعضای نمونه آماری در این مطالعه از میان فراگیران سازمان نهضت سوادآموزی واقع در پنج شهرستان استان اصفهان انتخاب شدند. با توجه به اهمیت نقش دستورالعمل در آموزش محتوا برای پردازش و یادگیری اطلاعات، این مطالعه سعی در بررسی تأثیر شیوه ارائه دستورالعمل به طور خاص (سبک رسمی و غیررسمی دستورالعمل) و کاربرد پیوست بر عمل کرد کم سوادان فارسی زبان در یادگیری واژگان زبان انگلیسی از طریق تلفن همراه دارد. در جهت نیل به این مقصود، در طی پنج هفته 36 واژه جدید زبان انگلیسی به سبک غیررسمی و رسمی از طریق تلفن همراه با کاربرد پیوست در اختیار سوادآموزان قرار گرفت. سوادآموزان در پایان، در آزمون جامعی متشکل از سه خرده آزمون چهارگزینه ای، یادآوری و نوشتاری شرکت نمودند. در مقایسه با روش های پیشین، نتایج پژوهش نشان داد ماهیت اختصار پیامک امکان استفاده از سبک غیررسمی برای پیشبرد آموزش زبان انگلیسی به شهروندان کم سواد را پدید می آورد. به علاوه کاربرد پیوست تصویری در تسهیل یادگیری و عمل کرد بهتر سوادآموزان فارسی زبان نقش عمده ای را ایفا می نماید.
۴۰۰.

گندم در فرهنگ و گویش مردم تنگستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گندم تنگستان گویش تنگستانی تنگسیری فرهنگ تنگستان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی گویش شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای فرهنگ عامه آیین ها و باورها
تعداد بازدید : ۲۷۰۲ تعداد دانلود : ۷۸۱
تنگستان شهرستانی است در استان بوشهر با مرکز اهرم. اساس اقتصاد این شهرستان بر پایه کشاورزی، دامداری و ماهیگیری استوار است. مردم تنگستان به گویشی به نام «تنگستانی» یا «تنگسیری» سخن می گویند که از گویش های ایرانی دسته غربی، گروه گویش های جنوب غربی است. گندم از محصولات مهم کشاورزی این منطقه به شمار می آید. این محصول از آن رو برای مردم تنگستان اهمیت دارد که افزون بر درآمدزایی، ماده اولیه نان و بسیاری از خوراکی های محلی دیگر است. کاه و باقی مانده ساقه گندم برای علوفه چهارپایان کاربرد دارد و گاهی نیز گندم به جای پول نقد مبادله می شود. از این رو، کشت گندم عملی آیینی به شمار می آید که با آداب و رسومی خاص همراه است؛ اگر چه بسیاری از آیین ها و واژگان ثبت شده در این نوشتار، تنها در یاد و خاطره کشاورزان سال خورده یافت می شود. هدف این پژوهش از سویی، ثبت آداب و رسوم و آیین ها و از سویی دیگر، گردآوری واژگان و اصطلاحات مربوط به گندم در گویش تنگستانی است. آنچه در این نوشتار آمده حاصل پژوهش های میدانی و گفت و گو با کشاورزان سال خورده روستای جمالی، از توابع تنگستان است. مطالب در دو بخش تنظیم شده است: نخست، گندم در فرهنگ مردم تنگستان؛ دوم، واژگان و اصطلاحات مرتبط با گندم در گویش تنگستانی.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان