درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: نظر به اهمیت حیاتی فعالیت های بخش اورژانس در نجات جان انسان ها، سیستم های اطلاعاتی این بخش باید فاقد مشکلات کاربردپذیری باشد تا از بروز هر گونه خطا توسط آن ها جلوگیری شود. برای سنجش این خصوصیت از روش های ارزیابی کاربردپذیری استفاده می شود. روش ارزیابی اکتشافی از جمله این روش هاست که با صرف زمان، هزینه و منابع کمی، مشکلات کاربردپذیری را شناسایی می نماید. هدف این پژوهش ارزیابی کاربردپذیری زیرسیستم پذیرش اورژانس HIS ( Hospital Information System ) دانشگاه علوم پزشکی مشهد بود. روش کار: سه نفر ارزیاب آموزش دیده به طور مستقل زیرسیستم مربوطه را با استفاده از اصول دهگانه نیلسن، ارزیابی و درجه شدت مشکلات را تعیین نمودند. در نهایت از ترکیب مشکلات یافت شده توسط ارزیابان مستقل، یک لیست واحد تهیه شده و میانگین درجه شدت آن ها محاسبه گردید. یافته ها: در مجموع 163 مشکل کاربردپذیری شناسایی شدند. کمترین میزان رعایت اصول ارزیابی اکتشافی مربوط به ویژگی «پیشگیری از خطا»، به میزان سه درصد و بیشترین آن مربوط به ویژگی «همسانی و استانداردها»، به میزان 27 درصد بود. میانگین درجه شدت مشکلات از 3 . 2 (مسئله کوچک) مربوط به ویژگی «وضوح وضعیت سیستم» تا 9 . 2 (مسئله بزرگ) مربوط به ویژگی «کمک به کاربران در شناسایی و اصلاح خطا» بود. نتیجه گیری: روش ارزیابی اکتشافی را می توان برای شناسایی تعداد زیادی از مشکلات کاربردپذیری نرم افزارهای کاربردی حوزه سلامت به کار برد. این نوع مشکلات، در صورت مرتفع نشدن، باعث اتلاف زمان کاربران و بیماران، افزایش خطا، کاهش کیفیت اطلاعات و به طور کلی تهدید سلامت بیماران خواهند گردید.

مقدمه: یکی از چالش های نظام سلامت، توسعه ی پرونده ی الکترونیک سلامت و کاربرد اصطلاحات بین المللی به منظور تعمیم معنایی است. بر این اساس، لازم است مراقبت های پرستاری به شیوه ای استاندارد و بر پایه ی یکی از سیستم های طبقه بندی موجود، در پرونده ی الکترونیک سلامت ثبت شود. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی میزان انطباق و قابلیت استفاده از سیستم طبقه بندی مراقبت های بالینی در بخش های مراقبت ویژه ی نوزادان بود. روش بررسی: این مطالعه توصیفی از نوع تحلیل محتوا و جامعه ی پژوهش، تعداد 503 گزارش مراقبت های پرستاری ثبت شده در پرونده های نوزادان بستری در بخش های مراقبت ویژه ی نوزادان در 3 ماهه ی نخست سال 1390 و نیز 48 مورد مشاهده ی مراقبت های پرستاری به عمل آمده توسط پرستاران بود. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه و سیاهه وارسی (چک لیست) مشاهده ای بود که روایی آن از طریق روایی محتوا و پایایی آن از طریق محاسبه ی ضریب توافق میان مشاهده گرها بررسی شد. مستندات پرستاران از طریق تحلیل محتوای آشکار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و عبارات به دست آمده با تشخیص ها و مداخلات سیستم کدگذاری و طبقه بندی مراقبت های بالینی انطباق داده شد و روایی این انطباق با استفاده از دلفی تایید گردید. یافته ها: بیشترین اجزای مراقبت در بخش مراقبت ویژه ی نوزادان، مربوط به جزء مراقبت تنفسی و دارودرمانی (5/16 درصد) بود. بیشترین فراوانی تشخیص های پرستاری، تشخیص های مربوط به وضعیت تنفسی نوزاد مثل وابستگی به دستگاه تهویه ی مکانیکی (1/21 درصد) و بیشترین مداخلات پرستاری، مربوط به مداخلاتی که با دستور پزشک انجام می شود، مثل خون گیری و دارو دادن (9/23 درصد) بود. در مرحله ی بعد، مراقبت های پرستاری انجام شده در بخش های مراقبت ویژه ی نوزادان مشخص و با سیستم طبقه بندی مراقبت های بالینی انطباق داده شد. میزان انطباق پایین (361/1 درصد) نشان دهنده ی عدم ثبت استاندارد مراقبت ها و در نتیجه نیاز به یک سیستم کدگذاری و طبقه بندی برای ثبت استاندارد مراقبت ها بود. نتیجه گیری: با عنایت به عدم آشنایی کامل پرستاران با فرآیند پرستاری و عدم بکارگیری آن در روند مستندسازی مراقبت ها، استفاده از سیستم طبقه بندی مراقبت های بالینی به عنوان چارچوبی برای ثبت گزارش های پرستاری در پرونده ی الکترونیک سلامت پیشنهاد می گردد.

مقدمه: تقاضای القایی یکی از چالش های نظام سلامت کشورها است که باعث بالا رفتن سهم مردم در هزینه های درمانی و همچنین رشد شاخص هزینه های تحمل ناپذیر می شود. در نتیجه مقاله ی حاضر به دنبال شناسایی چالش های تقاضای القایی با استفاده از تجارب صاحب نظران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. روش بررسی: روش تحقیق که در شهر اصفهان در سال 1391 انجام شد، به شیوه ی کیفی بود و از مصاحبه ی نیمه ساختار یافته برای گردآوری داده ها استفاده شد. برای تعیین روایی و پایایی معیارهایی مانند موثق بودن اطلاعات، قابل اعتماد بودن، قابل اطمینان بودن و قابل تثبیت بودن داده ها درنظر گرفته شد. جامعه ی پژوهش شامل صاحب نظران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. نمونه گیری به روش هدفمند انجام شد و تعداد 17 نفر مورد مصاحبه قرار گرفتند. به مصاحبه شوندگان اطمینان داده شد که نامی از آنها برده نمی شود و تمامی اطلاعات آنها محرمانه باقی خواهد ماند. از روش تجزیه و تحلیل موضوعی برای تحلیل داده ها استفاده گردید. یافته ها: در این پژوهش، براساس تحلیل موضوعی انجام شده 41 زیر موضوع و 3 موضوع اصلی استخراج شد. این سه موضوع اصلی شامل چالش های سازمان های بیمه گر، چالش های سیستم سلامت و چالش های بیمار بود. هر کدام از این موضوعات نیز دارای زیر موضوعاتی بودند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش چالش های ناشی از تقاضای القایی را ارائه می کند که بارزترین یافته های آن شامل چالش های سازمان های بیمه گر، چالش های سیستم سلامت و چالش های بیمار بود. این یافته ها به سیاستگذاران بخش سلامت کمک می کند تا بتوانند با درنظر گرفتن چالش ها، راهبردهای مناسبی در جهت کاهش آنها طراحی نمایند.

مقدمه: اگرچه پرستاران از جمله کاربران اصلی سیستم اطلاعات بیمارستانی به حساب می آیند، همچنان مواردی از مقاومت آنها در به کارگیری فن آوری اطلاعات دیده می شود. در این پژوهش، میزان رضایت پرستاران و انتظارات آنان از سیستم اطلاعات بیمارستانی در دو مرکز آموزشی درمانی فیروزگر و امام خمینی تهران مقایسه شد. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بود که به روش تحلیلی در سال 1390 انجام شد. جامعه ی پژوهش را پرستاران شاغل در دو مرکز آموزشی درمانی فیروزگر و امام خمینی تهران تشکیل داد که از بین آنها 267 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از دو پرسشنامه گردآوری گردید که روایی پرسشنامه ها براساس روش اعتبار محتوا و پایایی آنها از طریق محاسبه ی ضریب همبستگی Cronbach Alpha تایید شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون فرضیه ی t-test تحلیل شدند. یافته ها: براساس یافته ها انتظارات اکثریت پرستاران در بیمارستان فیروزگر(6/92 درصد، 88n=) و در بیمارستان امام خمینی (2/89 درصد،74n=) برآورده نشده بود. همچنین یافته ها وجود ارتباط معنی دار بین برآورده شدن انتظارات پرستاران و برداشت ذهنی آنها از مفید بودن سیستم اطلاعات بیمارستانی (001/0P<)، بین برآورده شدن انتظارات پرستاران و رضایت آنها از سیستم (001/0P<) و بین برداشت ذهنی پرستاران از مفید بودن سیستم اطلاعات بیمارستانی و رضایت آنها از سیستم (001/0P<) را نشان داد. نتیجه گیری: از آنجا که انتظارات پرستاران در بسیاری از حوزه ها برآورده نشده بود، به نظر می رسد که فرایندهای پرستاری و نیازهای اطلاعاتی پرستاران باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند. همچنین مشارکت آنها در طراحی و توسعه ی سیستم های اطلاعات بیمارستانی ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: سیستم اطلاعات بیمارستان نقش مهمی در افزایش کیفیت درمان در بیمارستان ها دارد. سیستم اطلاعات بیمارستان به عنوان نظام اطلاعاتی تلقی می شود که می تواند تأثیر فراوان بر اثربخشی و کارایی مدیریت بیمارستان داشته باشد. نظام ارزیابی به عنوان یکی از مباحث مهمی است که در نظام مدیریت مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. در این مقاله به ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستان (HIS یا Hospital information system) بر اساس مدل Ahitof and Newman پرداخته شده است و هدف کلی این پژوهش، ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستان هایی بود که از نرم افزار کوثر (نسخه ی جدید) استفاده می کردند. روش بررسی: تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی و پیمایشی از شاخه ی میدانی بود که در سال 1391 انجام گرفت و ابزار جمع آوری اطلاعات داده های آن آمیزه ای از ابزار کتابخانه ای و میدانی بود. جامعه ی آماری این پژوهش، ده بیمارستان بود که زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی بودند و همه از سامانه ی کوثر یاری گرفتند. جامعه ی آماری این پژوهش 209 نفر از اپراتورهای شیفت صبح بودند که با توجه به محدود بودن حجم جامعه، نیازی به نمونه گیری نبود و کل جامعه از طریق سرشماری مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از پرسش نامه ی استاندارد Ahitof and Newman استفاده شد و عملیات بومی سازی انجام گرفت. پرسش نامه شامل 37 سؤال بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت بود. روایی محتوایی سؤالات پرسش نامه از طریق پانل نخبگان (از 5 نفر از اساتید متخصص در سیستم های اطلاعاتی مدیریت و مسؤولین HIS با سابقه ی بالا) تأیید شد و پایایی آن نیز از طریق Alpha Cronbakh، 85/0 محاسبه گردید (در صورتی که ضریب پایایی از 75/0 بیشتر می شد مورد قبول بود). جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: نتایج مربوط به پرسش نامه نشان داد که از سه فرضیه ی پژوهش (یعنی وجود ابعاد زمانی، محتوایی و ساختار) دو فرضیه یعنی ابعاد زمانی و محتوا در سطح اطمینان 95/0 مورد تأیید قرار گرفتند و در سطح ساختار در حد مطلوبی نبوده است. نتیجه گیری: HIS حاکم بر سازمان از لحاظ به موقع بودن، به هنگام بودن، صحت، مرتبط بودن، ایجاز و تناسب در وضعیت مطلوبی بوده اما از لحاظ بسامد، دوره ی زمانی، جامعیت در حد مطلوبی نبود و نیاز به ارایه ی راه حل هایی برای آن ها است. نیاز است سیستم اطلاعات بیمارستان از لحاظ ساختاری مورد بازنگری و تجدید نظر قرار گیرد و نیاز است که اطلاعات با جزییات بیشتر و در قالب نمودارهای آماری متفاوت ارایه گردد و نیز نسخه ی سوم نرم افزار کوثر با اصلاحات جدید ارایه گردد.

مقدمه: با توسعه به کارگیری سیستم های اطلاعات بهداشتی و با توجه به نقش بسیار مهم این سیستم ها در ارتقاء کیفیت خدمات ارائه شده به بیماران و سلامت آن ها، ارزیابی مداوم این سیستم ها ضروری می باشد. این مطالعه با هدف بررسی پژوهش های انجام شده برای ارزیابی سیستم های اطلاعات بهداشتی در ایران انجام شد. روش کار: این مطالعه یک مرور ساختار یافته است که در آن منابع فارسی مرتبط با هدف تحقیق از فروردین ماه 1380 تا شهریور ماه 1391 از پایگاهایSID, Magiran, Iranmedex بازیابی گردیدند. در این مطالعه از 727 مقاله بازیابی شده در نهایت 36 مقاله مرتبط شناخته شد و توسط نویسندگان مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: این مطالعه نشان داد که در 50 درصد مقالات از ابزار پرسشنامه برای ارزیابی سیستم ها استفاده شده بود که در 42 درصد موارد پرسشنامه ها میان افراد توزیع شده بود. در 50 درصد مقالات هم پژوهشگران از طریق مصاحبه، مشاهده و مطالعه اسناد و پرونده ها اطلاعات موجود را جمع آوری کرده بودند. همچنین مرحله ارزیابی در تمامی مطالعات انجام شده پایانی و روش بررسی به جز در یک مقاله، از نوع کمّی بود. نتیجه گیری: توسعه و ارتقاء سیستم های اطلاعاتی نیاز مند به کارگیری ابزارها و روش های متعدد ارزیابی می باشد. با وجود تعدد مطالعات ارزیابی انجام شده در ایران، این مطالعات از تعداد محدودی از ابزارها و روش های موجود استفاده نموده اند.

دسترسی به خدمات سلامت از حقوق اساسی افراد در جوامع محسوب می شود. پوشش همگانی بیمه ی سلامت با کاهش موانع مالی یکی از مهمترین راهکارها جهت دسترسی به خدمات سلامت است. دستیابی به پوشش همگانی فرآیند ساده ای نیست، در بسیاری از کشورها که هم اکنون به پوشش همگانی دست یافته اند، اغلب اجرای آن چند دهه طول کشیده است. مطالعه ی سیر تاریخی بیمه ی درمان کشورهای مختلف می تواند در بومی سازی بعضی از موقعیت ها با توجه به شرایط بومی، فرهنگی و اسلامی کشور کمک نماید و از بسیاری از دوباره کاری ها و خطاهای غیر عمد جلوگیری نماید و در تسریع اجرای این روند در کشور اثربخش باشد. مقاله ی حاضر با استفاده از مرور متون، تجربه ی کشورها در توسعه ی پوشش همگانی از طریق بیمه ی اجتماعی سلامت در 5 کشور را مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد. منابع جمع آوری اطلاعات با بهره گیری از پایگاه های اطلاعاتی اینترنتی شامل 28 مطالعه به زبان انگلیسی بود که از سال های 1999تا2011 میلادی انجام گرفته بودند. واژه های کلیدی که در جستجوی مقالات استفاده شدSocial health insurance، Social securityو Universal coverage بودند. یافته ها نشان داد که همه ی کشورهای مورد بررسی در زمینه ی پوشش همگانی رویکرد فزاینده ای را دنبال کردند و توسعه ی نظام در بعضی از آنها نسبت به بقیه، مدت زمان بیشتری طول کشیده است. بیشترین دوره ی انتقال به کشور آلمان با 127 سال و کمترین آن به کشور کره جنوبی با 26 سال اختصاص داشت. در تمام کشورهای مورد بررسی حرکت برای پوشش کامل بیمه ی اجتماعی سلامت فرایندی رو به رشد با گسترش نظام مند پوشش جمعیت در دوره ی انتقال داشت. اما مقدمات سازمان یافته ی ارائه شده برای رسیدن به این گسترش متفاوت بود. عضویت در صندوق های بیماری در بعضی از کشورها افزایش ثابتی داشت و در آغاز به صورت اختیاری بود، اما در کشورهای دیگر گسترش عضویت به وسیله ی سازمان مرکزی بیمه ی درمانی با هدایت دولت انجام می گرفت.

مقدمه: در اغلب شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و مکان گزینی بهینه ی عناصر خدماتی و کالبدی شهر، به ویژه خدمات درمانی(بیمارستان و درمانگاه) و عوامل مؤثر در مکان یابی این مراکز، افزایش روز افزون مشکلات شهری و شهروندان را به دنبال داشته و دارد. هدف پژوهشگران در این مقاله مشخص کردن نواحی محروم از خدمات مذکور به منظور تخصیص امکانات بهداشتی با اولویت زمانی در مناطق چهارده گانه شهر اصفهان بوده است. روش بررسی: نوع مطالعه تحلیلی و جامعه ی پژوهش بیمارستان ها و درمانگاه های شهر اصفهان در سال 1390 بود. برای جمع آوری داده ها از روش میدانی استفاده شد. اطلاعات بدست آمده در محیطArcMap وارد شد و با بهره گیری از امکانات این سامانه به تعیین شعاع عملکردی و بررسی توزیع فضایی بیمارستان ها، درمانگاه ها و تجزیه و تحلیل داده هاپرداخته شد. در نهایت از تکنیک تاپسیس جهت رتبه بندی مناطق استفاده شده است. یافته ها: اختلافاتی بین مناطق چهاده گانه شهر اصفهان در زمینه ی برخورداری از خدمات بیمارستانی و درمانگاهی وجود داشت. این اختلاف درخصوص خدمات بیمارستانی بسیار بیشتر بود، به گونه ای که از 29 بیمارستان مورد بررسی 20 بیمارستان در سه منطقه 1، 3 و 5 قرار داشت، این درحالی است که مناطق4، 9، 11 و 13 شهر فاقد بیمارستان بودند. در بین مناطق شهر، منطقه ی 1 شهری به عنوان منطقه ی بسیار برخوردار و منطقه ی 10 به عنوان منطقه ی فرو برخوردار مشخص شد. نتیجه گیری: تعداد خدمات مذکور در شهر اصفهان به اندازه ی کافی است، اما توزیع فضایی مناسبی ندارد. در نتیجه دسترسی ها به این مکان ها به خوبی صورت نمی گیرد.

مقدمه: پزشکان با رشد فناوری اطلاعات و افزایش نامحدود منابع پزشکی، با مشکلاتی در جستجو و بازیابی اطلاعات روبرو هستند. بنابراین حضور یک فرد متخصص اطلاع یابی، می تواند نقش مهمی در تأمین نیازهای اطلاعاتی آن ها و در نتیجه ارتقاء کیفیت خدمات پزشکی داشته باشد. هدف این پژوهش، شناسایی و تعیین دیدگاه پزشکان مرکز آموزشی درمانی الزهرا در خصوص ارائه خدمات کتابداری بالینی بود. روش کار: روش پژوهش، پیمایشی تحلیلی و نوع مطالعه کاربردی است. نمونه پژوهش شامل 137 نفر از پزشکان مرکز الزهرا در سال1392 بود. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی پرسشنامه ها توسط متخصصان تایید و برای سنجش پایایی از روش ثبات درونی (ضریب آلفای کرونباخ برابر 74/0) استفاده شد. داده ها در نرم افزار SPSS 18 تحلیل و در قالب آمار توصیفی با استفاده از جداول و نمودارها و آمار استنباطی با استفاده از آزمون های ناپارامتری من یو ویتنی، آنالیز واریانس یک طرفه، کولموگروف- اسمیرنوف و ضریب همبستگی کندال ارائه شد. یافته ها: در جامعه پزشکان، 3/60 درصد لزوم حضور تمام وقت در بیمارستان و نداشتن وقت کافی را مشکل موجود در دستیابی به اطلاعات جدید دانستند، 5/52 درصد اظهار داشتند که به فرد متخصص جستجوی اطلاعات نیاز دارند، بین جنسیت و سابقه کار پزشکان، میزان آشنایی آن ها با پایگاه های اطلاعاتی حوزه حرفه ای با احساس نیاز به ارائه خدمات کتابداری رابطه معنادار وجود نداشت. نتیجه گیری: با توجه به نبود وقت کافی برای پزشکان جهت رفع نیازهای اطلاعاتی حرفه ای خود و احساس نیاز آن ها به کمک شخص جستجوگر اطلاعات روزآمد، بهتر است با آموزش کتابداران متخصص و آشنا با منابع روز پزشکی در جهت اجرای خدمات کتابداری بالینی در بیمارستان تلاش گردد.

مقدمه: برنامه های بازآموزی پرستاران معمولاً به صورت کارگاه های آموزشی و بحث گروهی اجرا می شوند که خود دارای چالش هایی نظیر محدودیت در تعداد شرکت کنندگان، طولانی بودن زمان اجرا و صرف هزینه زیاد می باشد. این در حالی است که اکثر این برنامه ها توسط مدرسین خارج از محیط بالین برگزار می گردند. بنابراین استفاده از روشی که مقرون به صرفه و اثربخش باشد و بتوان با استفاده از آن، در مدت کوتاهی تعداد زیادی از پرستاران را آموزش داد ضرورت پیدا می کند. لذا این مطالعه با هدف تعیین تأثیر استفاده از شیوه سخنرانی توسط همکار پرستار بر میزان دانش پرستاران بخش ویژه از تفسیر نوار قلب انجام شد. روش کار: این پژوهش یک مطالعه تجربی بود. دو بخش از بین هفت بخش مراقبت های ویژه وابسته به دانشگاه علوم پزشکی سمنان به صورت تصادفی، به عنوان گروه های آزمون و شاهد انتخاب شدند. در ابتدا میزان دانش پرستاران درباره اصول تفسیر نوار قلب در گروه آزمون (11 نفر) و شاهد (11 نفر) با استفاده از پرسشنامه ای شامل 25 سئوال در حیطه های عمده تفسیر نوار قلب شامل مبانی نوار قلب، آریتمی های فوق بطنی، آریتمی های بطنی، بلوک های دهلیزی بطنی و شاخه ای و ریتم های جانکشنال و پیس میکرها سنجیده شد. سپس یکی از پرستاران گروه آزمایش که نمره مطلوبی از آزمون اولیه کسب کرده بود، انتخاب گردید و پس از دریافت آموزش های تکمیلی درباره تفسیر نوار قلب، به عنوان سخنران گروه آزمایش در نظر گرفته شد. وی در طی یک جلسه اصول تفسیر نوار قلب را به پرستاران آموزش می داد. یک هفته بعد میزان دانش پرستاران از تفسیر نوار قلب هر دو گروه سنجیده شد. در نهایت داده ها توسط آمار توصیفی و استنتباطی مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها : تفاوت معنی داری بین نمرات کل و حیطه های تفسیر نوار قلب در قبل و بعد از مداخله در گروه سخنرانی وجود داشت ( P<0.01 ) . همچنین تغییرات میانگین نمرات کل و حیطه های تفسیر نوار قلب در گروه آزمون به صورت معنی داری بالاتر از گروه شاهد بود ( P< 0.01 ) . نتیجه گیری: آموزش به روش سخنرانی توسط یکی از همکاران بخش ویژه می تواند به عنوان یک روش مقرون به صرفه و کارآمد جهت آموزش تفسیر نوار قلب مورد استفاده قرار گیرد. لذا مدیران سلامت می توانند راه کارهای لازم به منظور توانمندسازی پرسنل شایسته بخش های بالینی و استفاده از آن ها به عنوان مدرس در برنامه های بازآموزی را مدنظر قرار دهند.

مقدمه: با توجه به اهمیت سرمایه گذاری در توسعه نظام سلامت و تأثیر آن بر افزایش بهره وری نیروی کار و تولید، تخصیص بهینه منابع در این حوزه و به تبع آن، ارزیابی عملکرد بیمارستان ها که اصلی ترین واحد عملیاتی این بخش هستند، بسیار حائز اهمیت است. هدف این تحقیق ارزیابی کارایی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از تحلیل پوششی داده ها می باشد. روش کار: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ماهیتاً پیمایشی-توصیفی است. در این مقاله کارایی نسبی 22 بیمارستان طی سالهای 1388 تا 1390 مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور از تکنیک تحلیل پوششی داده ها، فرم پوششی و با ماهیت ورودی با فرض بازده متغیر نسبت به مقیاس، استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز از منابع مستندات علمی و داده های مربوط به شاخص های ورودی و خروجی نیز از معاونت توسعه مدیریت و برنامه ریزی منابع دانشگاه علوم پزشکی تهران جمع آوری و از نرم افزار DEA Solver برای تحلیل استفاده گردید. یافته ها: میانگین کارایی بیمارستان ها، طی سال های 1388 تا 1390 به ترتیب 0.865، 0.859 و 0.870 بوده و 63 درصد بیمارستان ها از بازدهی به مقیاس ثابت، 27 درصد بیمارستان ها از بازدهی به مقیاس کاهشی و 10 درصد بیمارستان ها از بازدهی به مقیاس افزایشی برخوردار بودند، بنابراین 90 درصد بیمارستان های مورد بررسی، قابلیت توسعه بیش از میزان فعلی را ندارند. در این مطالعه میزان ورودی هدف، برای بیمارستان های ناکارا جهت رسیدن به مرز کارایی و میزان صرفه جویی منابع نیز تعیین گردید. نتیجه گیری: با اجرای این تحقیق، می توان ضمن معرفی الگوهای عملکردی به مدیران عالی بخش سلامت، امکان برنامه ریزی دقیق تر برای توسعه ظرفیت خدمات بهداشتی درمانی و صرفه جویی در منابع را فراهم کرد.

مقدمه: در بررسی چرخه ی درآمد اورژانس اساساً نقاطی که در آنها ارزش افزوده ایجاد نمی گردد، از روی «نقشه ی هست» شناسایی و اندازه گیری می شود. این امر توسط تیم تحقیقاتی- اصلاحاتی که ساختاری از نوع حل کننده ی مسائل دارد و ترکیبی از صاحبان با سطح متفاوت دانش و مهارت هستند، تحقق می یابد. در مرحله ی بعد تیم با توجه به «نقشه ی هست» به طراحی «نقشه ی باید» و «نقشه ی آنچه می تواند باشد» می پردازد. این مطالعه با شناسایی چرخه ی درآمد، از نقاط فاقد ارزش افزوده در فرآیند اورژانس بیمارستان کاشانی و به عبارت دیگر نقاط هزینه ساز و هزینه ی این فرآیند (نقشه ی هست)، کوشیده است تا نقشه ی فرآیند بهبود یافته را طراحی نماید. در این مطالعه سیکل درآمد در اورژانس بیمارستان کاشانی اصفهان درنیمه ی اول سال 1390 مورد شناسایی قرار گرفت. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه ی کیفی از نوع اقدام پژوهی و مبتنی بر متدولوژی توصیه شده و 8 مرحله ای تحقیق انجمن مدیریت مالی سلامت آمریکا درخصوص چرخه ی درآمد بیمارستان بود که با هدف بررسی سیکل درآمد بخش اورژانس بیمارستان کاشانی شهر اصفهان در سال 1390 انجام شد. واحد مطالعه شامل فرآیند اورژانس بیمارستان کاشانی شهر اصفهان- که دارای چند زیر فرآیند و نقطه ی فعالیت مرتبط می باشد- در سال 1390 بود. این واحد از طریق 30 پرونده بیماران اورژانسی و نقاط طی شده در آن و نیز مصاحبه به شکل بارش افکار و تکنیک گروه اسمی با کارکنان اورژانس بیمارستان -برحسب تخصص های شاغل پزشکی، پرستاری، بهیار و نیروهای خدماتی شیفت صبح به ترتیب به تعداد 3-7-2-1 نفر (جمعاً 13 نفر) که از نظر زمانی و مکانی در بیمارستان کاشانی اصفهان در نیمه اول سال 1390 حضور داشتند- مورد ارزیابی قرار گرفت. نسبت نمونه گیری (Sampling Fraction) کارکنان اورژانس بیمارستان برحسب تخصص های شاغل پزشکی، پرستاری، بهیار و نیروهای خدماتی به ترتیب 23-54-15-5/7 درصد بود. یافته ها: نتایج این مطالعه با توجه به 8 هدف مورد بررسی شامل این موارد بود: تعیین فرآیند گردش کار اورژانس بیمارستان کاشانی- تعیین فلودیاگرام گردش کار اورژانس- تحلیل عملیات کار مبتنی بر فرآیند اورژانس- تعیین نقاط و مناطق هزینه بر در فرآیند اورژانس بیمارستان- تعیین نقاط و مناطق درآمدزا در فرآیند اورژانس- تعیین نقاط قابل اصلاح در فرآیند اورژانس بیمارستان- شناسایی راه های کاهش هزینه در بخش اورژانس- شناسایی راه های افزایش درآمد در بخش اورژانس نتیجه گیری: ترکیب بررسی عملکرد فرآیند و استفاده ابزاری از خلاقیت در شکل یک مطالعه ی کیفی اساس مطالعه ی نقشه ی درآمد را شکل می دهد که اکنون به صورت روزافزون از آن استفاده می شود. نتایج این مطالعه در اصلاح و بهبود عملکرد اورژانس تأثیر جدی و بسیار مهمی خواهد داشت، چنانکه می تواند با کشف اشتباهات و خطاها و نیز سوگرایی های سیستماتیک که به شکل بالقوه یا بالفعل وجود دارد، زمینه را برای تحقق مفهوم «درست انجام بده و همیشه درست را انجام بده» فراهم نماید.

مقدمه: سیستم اطلاعات داروخانه با پشتیبانی از یک رویکرد درمانی و مدیریت مراقبت دارویی یکی از ارکان ضروری نظام سلامت است، تا اطمینان حاصل شود که دارودرمانی با همان سطح ایمنی و کیفیت مانند دیگر درمان ها و خدمات، پشتیبانی و ارزیابی می شود. این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد سیستم اطلاعات داروخانه ی بیمارستان های آموزشی، خصوصی وتأمین اجتماعی شهراصفهان انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و یک مطالعه ی تحلیلی است که در بیمارستان های آموزشی، خصوصی و تأمین اجتماعی شهر اصفهان درسال 1390 شمسی انجام شد. جامعه ی پژوهش را سیستم اطلاعات داروخانه ی بیمارستان های مورد مطالعه تشکیل دادند. ابزار جمع آوری داده ها سیاهه وارسی (چک لیست) محقق ساخته، منطبق با راهنماهای انجمن جامعه ی داروسازان نظام سلامت آمریکا و استرالیا وآلمان بود که روایی آن با نظر استادان صاحب نظر سنجیده شد و به روش مشاهده و مصاحبه داده ها جمع آوری گردید. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار Spss نسخه ی 18 استفاده شد و براساس آزمون های ناپارامتریک Wilcoxon وMann–Whitney تحلیل انجام شد. یافته ها: نتایج مطالعه ی سیستم اطلاعات داروخانه ی 19 بیمارستان مورد مطالعه نشان داد که سیستم اطلاعات داروخانه ی 5 بیمارستان نیمه مکانیزه و 14 بیمارستان مکانیزه است. بیشترین میزان رعایت معیارهای درونداد انجمن داروسازان مربوط به بیمارستان های تأمین اجتماعی با میانگین 75/32 درصد و بیشترین میزان رعایت معیارهای پردازش انجمن داروسازان مربوط به بیمارستان های آموزشی با میانگین 15/26 درصد و بیشترین میزان رعایت معیارهای برونداد انجمن داروسازان نیز مربوط به بیمارستان های آموزشی با میانگین 95/43 درصد بود. و درحالی که بیمارستان های خصوصی کمترین میانگین نمره را در رعایت معیارهای درونداد، پردازش و برونداد به ترتیب به میزان 32/23، 78/17 و 25/24 درصد داشتند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می توان اظهار داشت که معیارهای درونداد، پردازش و برونداد سیستم اطلاعات داروخانه در بیمارستان های مورد مطالعه چندان مورد توجه قرار نگرفته است. تشکیل یک تیم طراحی متشکل از مدیران عملیاتی، متخصصان حوزه ی رایانه، مدیران اطلاعات سلامت، داروسازان و تجویزگران می تواند توانمندی های سیستم اطلاعات داروخانه را مبتنی بر نیازهای متخصصین مراقبت سلامت و سایر کاربران ارتقاء دهد.

مقدمه : میزان بالای هزینه های کمرشکن خدمات سلامت، یکی از موضوعات چالش برانگیزی که جوامع امروزی با آن روبرو هستند. بنابراین شناسایی عوامل مؤثر بر این هزینه ها جهت کنترل آنها یکی از اقدامات مهم می باشد. پس پژوهش حاضر ابتدا به سنجش هزینه های کمرشکن خدمات سلامت پرداخته، آنگاه شاخصه های اثرگذار در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته است. روش کار : بااستفاده ازچهارچوب مرکز بهداشت استان، 400 خانوار در زمستان 1390 انتخاب و پرسش نامه سازمان جهانی بهداشت برای آنها تکمیل شد. بروز هزینه کمرشکن خدمات سلامت بر اساس تعریف سازمان جهانی محاسبه گردید و عوامل مؤثر بر این هزینه ها با استفاده از نرم افزار Stata نسخه 11 بررسی گردید. یافته ها : 8.3 درصد خانوارهای استان با هزینه های کمرشکن سلامت مواجه هستند. استفاده از خدمات بستری بیشترین سهم در میزان پرداخت از جیب خانوارها و نیز با بروز هزینه های کمرشکن سلامت رابطه معنی دار داشت؛ همچنین رابطه بین بعد خانوار، وجود فرد پنج سال به پائین، استفاده از خدمات دارویی و تشخیصی با هزینه های کمرشکن سلامت معنی دار بود. نتیجه گیری : متغیرهای خدمات دارویی، تشخیصی، بستری و وجود فرد پنج سال به پائین در خانوار و بعد خانوار، جهت کنترل هزینه های کمرشکن خدمات سلامت، باید مورد توجه سیاست گذاران استان قرار گیرد.

مقدمه: سیستم اطلاعات انبار دارویی، نرم افزاری است که انجام عملیات تهیه و نگهداری داروها را از مرحله درخواست تا مرحله تهیه و تحویل به مصرف کننده مسیر می سازد. به منظور ارزیابی این سیستم باید به مقایسه ابعاد آن پرداخته شود که در این پژوهش سیستم مذکور در ابعاد نظر کاربران و مدیران، ویژگی های فنی و قابلیت های سیستم بررسی شد. روش کار: این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش توصیفی – مقایسه ای انجام شده است. در این پژوهش نُه مرکز آموزشی درمانی شهر تهران به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. گردآوری داده ها با پرسشنامه و چک لیست انجام شد وروایی آن ها بر اساس نظر پنج نفر از کارشناسان مرتبط با سیستم سنجیده و برای تعیین پایایی پرسشنامه از شیوه آزمون – بازآزمون استفاده شد. نتایج در قالب جداول و نمودارهای آماری ارائه شد. یافته ها: بررسی نظر مدیران و کاربران نشان داد که آن ها با بیشتر ویژگی های مورد پرسش در خصوص این سیستم موافق بودند . در بررسی ویژگی های فنی سیستم مشخص شد که مرکز رازی و انستیتو کانسر سیستم عامل و پایگاه داده قوی تری دارد. در بررسی قابلیت ها نرم افزار بیمارستان بوعلی و امیراعلم با کسب 84 امتیاز بیشترین قابلیت و نرم افزار بیمارستان نجمیه با کسب 70 امتیاز در زمینه مذکور کمترین قابلیت را داشتند . نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که کاربران با بهره گیری از فناوری های جدید در این سیستم موافق نیستند. ویژگی های فنی سیستم ها تقریباً یکسان و مطلوب هستند و تمامی سیستم ها دارای قابلیت های عمومی گزارش ها و محاسبات هستند ولی در قابلیت های مدیریت استثناء، پشتیبانی و نظارتی برخی از سیستم ها کمترین امتیاز را کسب کردند.

مقدمه: نفوذ فن آوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه ی سلامت و توانمندی های چشم گیر آن، در کنار امکان افزایش کارایی ارایه ی خدمات و کاهش هزینه ها، موجب توجه روزافزون به این فن آوری ها برای مقاصد مختلف شده است. بر این اساس تعیین تأثیر توسعه ی سلامت الکترونیک بر کاهش مخارج سلامت خانوارها هدفی است که مقاله ی فعلی به آن پرداخته است. روش بررسی: مطالعه ی توصیفی- کاربردی فعلی در دو مرحله در سال 1391 صورت گرفت که در مرحله ی اول با استفاده از روش کیفی مصاحبه با 93 خانوار از 8 استان کشور براساس چهار سطح شاخص توسعه ی انسانی، به شناسایی اجزای مختلف مخارج سلامت خانوارها پرداخته شد و در مرحله ی بعد با استفاده از پانل نخبگان و با تحلیل محتوایی اجزای شناسایی شده، تأثیر توسعه ی سلامت الکترونیک بر هر یک از اجزای مخارج سلامت خانوار بررسی و اجزا در سه دسته ی مستقیم، غیرمستقیم و بدون تأثیر دسته بندی شد. یافته ها: در مرحله ی اول مطالعه تعداد 73 نوع هزینه ی سلامت خانوار شناسایی شد که در مرحله بعد تعداد 27 نوع از این هزینه ها به عنوان مواردی تشخیص داده شد که توسعه ی سلامت الکترونیک، می تواند به صورت مستقیم آن ها را کاهش دهد. از بین این موارد سلامت الکترونیک، بیش ترین ظرفیت را برای کاهش هزینه های ایاب و ذهاب، اسکان، تغییر شغل و استرس ناشی از تلف شدن وقت دارد. نتیجه گیری: توسعه ی سلامت الکترونیک می تواند به عنوان یک راهبرد مناسب جهت کاهش سهم مردم از هزینه های سلامت در نظر گرفته شود، البته ایجاد زیرساخت های فن آوری اطلاعات و ارتباطات و همکاری بین بخشی برای بهره مندی از نتایج این راهبرد، ضروری به نظر می رسد.

مقدمه : تا کنون بیشتر شکایت های ناشی از قصور پزشکی، بخش های بیهوشی و جراحی را نشانه رفته اند . بنابراین یک نظام کارآمد و اثربخش مدیریت ریسک جهت شناسایی نقایص سیستمی و ارتقای ایمنی بیمار ضروریست . این مطالعه با هدف تعیین وضعیت مدیریت ریسک بیهوشی - جراحی و تحلیل علل ریشه ای وقایع در بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد . روش کار : ابزار گرد آوری اطلاعات چک لیست استاندارد مؤ سسه می باشد . این چک لیست از طریق مشاهده و مصاحبه با پرسنل بیهوشی و جراحی در 46 اتاق عمل در چهار بیمارستان به صورت نمونه، تکمیل گردید . داده ها به و سیله نرم افزارهای ,SPSS Excel و Minitab آنالیز و تحلیل علل ریشه ای وقایع با استفاده از نمودار Fish Bone انجام شد. یافته ها : وضعیت کلی مدیریت ریسک بیهوشی - جراحی با کسب میانگین 2.13 متوسط ارزیابی شد و در بیمارستان های مورد مطالعه تفاوت معناداری نشان داد . این بیمارستان ها 45 درصد از استانداردها را محقق ساخته اند . بالاترین میزان رعایت استانداردها با 69 درصد، مربوط به م ؤ لفه « تجهیزات بیهوشی و جراحی » و پایین ترین آن با 11 درصد مربوط به مولفه « آموزش در زمینه مدیریت ریسک » می باشد . نتیجه گیری: نتایج این پژوهش به تدوین لیستی از عوامل منجر به ریسک ها و خطاها در بخش بیهوشی و جراحی منجر شد . نتایج این پژوهش می تواند علاوه بر الگوبرداری در میان بیمارستان ها و انجام مداخلات آموزشی و مدیریتی، به تدوین یک راهنمای بالینی منجر شود و با ابلاغ هماهنگ از سوی سازمان های سیاستگذار، هدف غائی سیستم های بهداشتی درمانی، یعنی ارتقاء ایمنی بیمار و رضایت مصرف کننده را فراهم آورد .

مقدمه: بخش خدمات و کیفیت ارائه آن به افراد در بیمارستان ها به عنوان یکی از سازمان های بزرگ و پیچیده خدماتی و مهم ترین واحدهای ارائه خدمات در نظام سلامت، بسیار برجسته است و نظر بیماران میزان کیفیت خدمات ارائه شده را تعیین می نماید. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی میزان شکاف کیفیت خدمات ارائه شده در مجتمع آموزشی و درمانی امام خمینی (ره) تهران با استفاده از تفاوت بین ادراکات و انتظارات بیماران از خدمات است. روش کار: نظرات 116 نفر از بیماران بستری در مجتمع آموزشی و درمانی امام خمینی (ره) تهران در پژوهشی مقطعی با استفاده از پرسشنامه شش بعدی مدل سروکوال، مورد بررسی قرار گرفت و روایی و پایایی پرسشنامه توسط محققین تأیید گردید. نمونه با استفاده از فرمول آماری کوکران تخمین زده شد و با استفاده از آزمون های آماری t مستقل، آزمون همبستگی پیرسون و آزمون آنووا، تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: در تمام ابعاد کیفیت خدمات ارائه شده، شکاف منفی وجود داشت؛ بیش ترین شکاف (2.55-) در بعد دسترسی و کم ترین میزان آن (0.697-) در بعد تضمین به دست آمد. هم چنین هیچ یک از متغیرهای زمینه ای، شامل جنس، وضع تأهل، بیمه، دفعات مراجعه، سن و میزان تحصیلات، ارتباط آماری معنی داری با شکاف کیفیت خدمات (0.05 P> ) به دست نداد. نتیجه گیری: در هیچ یک از ابعاد، انتظارت بیماران، برآورده نشده است و می توان، به جز در بعد دسترسی، با اثرگذاری بر هر طرف از انتظارات و یا ادراکات، بر طرف دیگر ابعاد اثر گذاشت. در حالت کلی، فضای زیادی برای بهبود کیفیت خدمات در این مرکز وجود دارد. کلیدواژه ها: بیمارستان، کیفیت خدمات، انتظارات بیماران، ادراکات بیماران، سروکوال

مقدمه: امروزه با شیوع بیماری دیابت پیش بینی تعداد قرص مصرفی Glibenclamid و Metformin روزانه برای بیماران به پزشکان در جهت تشخیص تعداد قرص مصرفی بیمار و همچنین مهار عوارض شدید و خطرناک مصرف بیش از حد دارو کمک می نماید، زیرا میزان نیاز بیماران دیابتی به دارو دارای اهمیت بسیار می باشد. از این رو در پژوهش حاضر به منظور پیش بینی تعداد قرص مصرفی روزانه ی بیماران دیابتی، از تکنیک های داده کاوی استفاده شد. در پایان الگوریتمی که نتیجه ی بهتری در فرآیند ارزیابی بدست می دهد، با توجه به مجموعه داده های تحت بررسی، انتخاب می شود. روش بررسی: مطالعه ی حاضر به روش توصیفی- مقطعی صورت گرفت. نمونه گیری به روش سرشماری بود و تمامی بیماران (2783 بیمار) را در فاصله ی زمانی فروردین 87 تا خرداد 91 در برگرفت. جامعه ی پژوهش متشکل از داده های مرکز تحقیقات دیابت یزد وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد بود و محتوای رکوردها مورد تایید مسؤولین مرکز دیابت قرار گرفت. در مرحله ی پیش پردازش داده ها، با نظر افراد خبره در مراکز تحقیقاتی رکوردهایی که مقادیر برخی فیلدهای آنها خالی بود، حذف شد و تعداد بیماران تحت بررسی به 740 مورد رسید. این یافته ها با مراجعه ی مستقیم پژوهشگر به مرکز تحقیقات دیابت یزد حاصل شده و روایی روش جمع آوری اطلاعات توسط استاد راهنما و متخصصین امر مورد تایید قرار گرفت. با سنجش صحت مجموعه داده های آزمون، میزان پایایی دو الگوریتم مورد استفاده نیز مقایسه شد. در این مطالعه جهت تحلیل داده ها و اجرای الگوریتم های داده کاوی از نرم افزار Clementine 12.0 استفاده شد. دو الگوریتم متفاوت از الگوریتم های استنتاج قانون به نام های C5.0 و CHAID روی داده ها اعمال گردید و سپس صحت مدل های تولید شده بدست آمد. در نهایت برای تایید صحت مدل های تولید شده از خوشه بندی استفاده گردید. یافته ها: مقادیر به دست آمده برای صحت مدل های ایجاد شده از اجرای الگوریتم های C5.0 و CHAID روی مجموعه داده های تحت بررسی 52/45 و 38/28 درصد بود. صحت بالای مدل C5.0 عملکرد بهتر این الگوریتم برای پیش بینی تعداد قرص مصرفی را نشان داد. از طرفی پایین بودن مقدار صحت این مدل نشان دهنده ی این بود که برخی مقادیر به طور صحیح در جای خود دسته بندی نشده اند. بنابراین مقایسه ی مقادیر واقعی و مقادیر پیش بینی شده برای تعداد قرص مصرفی در تولید مدل می تواند بیانگر علل کاهش صحت هر مدل باشد. علت کاهش صحت مدل به مقادیر پیش بینی شده ای وابسته بود که در مقایسه با مقادیر واقعی صحت و ضریب اطمینان پایینی دارند. خوشه بندی نتایج بدست آمده از اجرای الگوریتم C5.0 تعداد قرص مصرفی 3، 5، 6 و 7 با صحت مقدار پیش بینی شده ی به ترتیب 83/46، 36/36، 71/55 و 15 درصد را در یک خوشه قرار داد، زیرا نمونه داده هایی که دارای صحت پایینی در پیش بینی تعداد قرص مصرفی بود و یا تعداد نمونه داده ی کمی داشت، در یک خوشه قرار گرفتند. همچنین خوشه بندی نتایج اجرای الگوریتم CHAID نیز تعداد قرص مصرفی 5 با صحت مقدار پیش بینی شده ی 93/20 را در یک خوشه قرار داد. نتیجه گیری: این مقاله حاصل پروژه ی تحقیقاتی گروه داده کاوی دانشگاه خواجه نصیر بود که در نهایت در قالب فعالیت گروهی تکمیل و به صورت پژوهش حاضر درآمد. در مراکز تحقیقات دیابت وجود رویکرد سازمان دهی شده جهت پیش بینی تعداد قرص مصرفی بیمار به منظور کمک به پزشک برای افزایش صحت تشخیص و جلوگیری ازعوارض جانبی ناشی از تشخیص نادرست در تعداد قرص خوراکی ضروری است. با توجه به لزوم استفاده از فن آوری های رایانه ای، اینترنت و نرم افزارهای تحلیلی و به منظور مهار اثرات خطرناک بیماری، بهتر است اقدامات لازم جهت ابداع رویکردهای پیشنهادی با مشاوره ی متخصصان مربوط انجام شود.

مقدمه: حجم اطلاعات و تصاویر موجود در اینترنت و رشد روز افزون آن، کار جستجوی بهینه ی اطلاعات و به ویژه تصاویر را برای کاربران مشکل کرده است. در بین ابزارهای جستجو، موتورهای کاوش، بیش تر مورد استفاده ی کاربران قرار می گیرند. هدف از تحقیق حاضر، تعیین میزان دقت موتورهای کاوش عمومی و تخصصی پزشکی در بازیابی تصاویر پزشکی ومقایسه ی آن ها بوده است. روش بررسی: تحقیق حاضر، کاربردی و از نوع پیمایشی مقایسه ای بود که در سال 1390 انجام شد. جامعه ی مورد بررسی در این پژوهش، دو موتور کاوش عمومی Yahoo و Google و دو موتور کاوش تخصصی پزشکی OmniMedicalSearch و Trip Database بودند. به منظور تعیین و مقایسه ی میزان دقت بازیابی تصاویر پزشکی در چهار موتور کاوش مورد بررسی، ده کلیدواژه با مشورت متخصصان پزشکی انتخاب و در این موتورهای کاوش مورد جستجو قرار گرفتند. سپس ده نتیجه ی اول هر موتور کاوش استخراج شد و با اخذ نظر متخصصان پزشکی، ربط یا عدم ربط آن ها با کلیدواژه ی مورد نظر، با استفاده از نرم افزار SPSS، روش های آمار توصیفی و آزمونt مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: موتور کاوش Google با دقت 90، دارای بیش ترین دقت در بازیابی تصاویر مرتبط و کاملاً مرتبط و سپس موتور کاوش پزشکی OmniMedicalSearch دارای دقتی معادل 8/86 در بازیابی تصاویر پزشکی بود. تفاوت معنی داری بین میزان دقت موتورهای کاوش عمومی و موتورهای کاوش تخصصی پزشکی در بازیابی تصاویر پزشکی وجود نداشت. نتیجه گیری: علی رغم همپوشانی برخی از نتایج موتورهای کاوش، هر کدام از موتورهای کاوش مورد بررسی نتایج منحصر به فردی را نیز بازیابی کرده اند. این موضوع نشان دهنده ی تفاوت در الگوریتم نمایه سازی منابع موجود در وب، توسط موتورهای کاوش مختلف است و پیشنهاد می شود که برای جستجوی تصاویر پزشکی، از چند موتور کاوش عمومی و تخصصی پزشکی به طور همزمان استفاده شود.