خود مراقبتی

زمینه و هدف: ﺑیﻤﺎری دیﺎﺑﺖ (Diabetes disease) یکی از شایع ترین بیماری های ﻣﺰﻣﻦ و ﻫﻤﭽﻨیﻦ بزرگ ترین ﻣﺸکﻞ ﺑﻬﺪاﺷﺘی در ﻫﻤﻪ کشورها است. مهم ترین راﻫﺒﺮد کﻨﺘﺮل بیماری های ﻣﺰﻣﻦ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺧﻮد است. هدف ایﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ مقایسه تأثیر آموزش مدیریت تعاملی دیابت (Interactive Diabetes Management Training یا IDMT) و آموزش ایمن سازی در مقابل استرس (Stress Inoculation Training یا SIT) بر خود مراقبتی بیماران دیابتی نوع دو بود. مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 2450 نفر از بیماران دیابتی درمانگاه ام البنین اصفهان بود که از میان آن ها 39 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. گروه ها پرسشنامه خود مراقبتی بیماران دیابتی (Summary of Diabetes Self-Care Activities یا SDSCA) را قبل و بعد از مداخله تکمیل کردند. گروه آزمایش یک SIT و گروه آزمایش دو IDMT را طی 6 جلسه 90 دقیقه ای به صورت هفتگی و گروهی دریافت کردند، اما گروه کنترل این آموزش ها را دریافت نکرد. داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره (MANCOVA) و به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 19 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد IDMT و SIT بر خود مراقبتی بیماران دیابتی مؤثر هستند. هر دو آموزش باعث افزایش خود مراقبتی شرکت کنندگان شدند، اما تفاوت معناداری بین تأثیر دو روش مداخله وجود نداشت (05/0>p). نتیجه گیری: علاوه بر SIT، IDMT نیز می تواند به عنوان یک روش مداخله مفید برای افزایش میزان خود مراقبتی بیماران دیابتی به کار رود.

با وجود اینکه حدود یک ماه از شیوع وگسترش بیماری کرونا در ایران می گذرد؛ بیماریی که ابتدا از کشور چین شروع شد و آن را به عنوان «کوئید19» می شناسند، خیلی سریع در اقصی نقاط میهن عزیزمان گسترش یافت و تمام کشور اعم از نهادهای دولتی و غیردولتی را درگیر خود ساخته است،که اگر نگوییم به بحران تبدیل شده شاید با رعایت نکردن توصیه های ایمنی و خودمراقبتی بزودی تبدیل به بحران شود. درد این جاست، که این ویروس منحوس، همان طوری که در این ایام باعث تعطیلی و اختلال در کار آموزش، سیاست، اقتصاد شده است چه بسا تلفات زیادی از ما بگیرد؛ و از آن در تاریخ کشور ما به عنوان یک فاجعه یاد کنند. برای جلوگیری از شیوع این ویروس و بسیاری از بیماریهای ویروسی دیگر ، که تعدادشان هم در جهان کم نیست، براساس یافته های علمی جدید ناگزیر هستیم سبک زندگی ایی که قرن هاست آن را می شناسیم و تلاش می کنیم مطابق میل جهان اجتماعی که در آن هستیم؛ آن را مدیریت و رهبری کنیم تغییر دهیم. در تعارضی که میان دانش عمومی و دانش علمی ایجاد شده؛یافته های علمی را بپذیریم و از برخی عادات خود در زندگی اجتماعی دست برداریم. دراین مقاله ضمن توصیف برخی عادات و ویژگی های رفتاری که در جامعه ایران رواج دارد تلاش می شود نقش سبک زندگی در سلامتی و پیشگیری از بیماری کرونا را از نگاه جامعه شناختی بررسی کنیم هرچند که پرداختن به این موضوع به مطالعات گسترده نیاز است، اما هدف من سوق دادن نگاه های متخصصان این رشته به این مهم است.

زمینه و هدف: دیابت عامل بسیاری از اختلالات جسمی و روانی است. امروزه مفهوم «مراقبت از خود» در بیماری ها، به علت تغییر الگوی بیماری از حاد به مزمن، تغییر ایدئولوژی از درمان به پیشگیری، منابع اقتصادی محدود و کوتاه نمودن مدت زمان بستری بیماران در بیمارستان بسیار موردتوجه و گسترش قرارگرفته است. بدین منظور هدف پژوهش اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر باورهای مرتبط با سلامت در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ بود. مواد و روش ها: روش تحقیق حاضر نیمه آزمایشی به طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. از میان بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مراجعه کننده به شبکه بهداشت شهرستان عسلویه، تعداد ۳۰ نفر به صورت هدفمند انتخاب شده و به شیوه تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جایگزین شدند (هر گروه ۱۵ نفر). از پرسشنامه باورهای سلامتی (Health Beliefs Questionnaire) برای جمع آوری داده ها استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر باورهای سلامتی بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲، در طول زمان اثربخش است (۰۵/۰> p ). نتیجه گیری : نتایج پژوهش حاضر نشان داد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر باورهای مرتبط با سلامت اثربخش است. ملاحظات نظری و عملی نتایج پژوهش نشان می دهد که بهتر است این درمان به عنوان درمانی اثربخش برای بیماران مبتلا به دیابت در مراکز درمانی به کاربرده شود.

سلامت سالمندان یکی از مسائل مهم بهداشت جسمانی و روانی در اکثر جوامع است و سالمندی فرایندی است که متوقف نمی شود و تنها با داشتن زندگی سالم و مراقبت های ویژه می توان این دوران را به دوران مطلوب و لذت بخش، توأم با سلامتی تبدیل کرد. پژوهش حاضر باهدف تعیین تأثیر معنویت درمانی بر سلامت روان ،خود مراقبتی و خود ارزشمندی سالمندان مقیم سرای سالمندان انجام شد.روش این پژوهش نیمه آزمایشی با گروه گواه و آزمایش است. جامعه آماری شامل کلیه سالمندان مقیم سرای سالمندان شهرستان قائم شهر بودند. ابتدا به صورت نمونه گیری در دسترس 36 سالمند به وسیله مشاهده و پرسشنامه غربال شدندو سپس به صورت تصادفی 15نفر درگروه کنترل و 15 نفر در گروه آزمایش با توجه به معیارهای ورود و خروج قرار گرفتند. در این پژوهش از پرسشنامه های سلامت روان گلدبرگ (GHQ)، خود ارزشمندی و پرسشنامه وضعیت مراقبت از خود(خود مراقبتی) استفاده شد. به گروه آزمایش 8 جلسه 1.5 ساعته معنویت درمانی ارائه شد و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. آزمودنی ها در دو موقعیت پیش آزمون و پس آزمون به پرسش نامه ها پاسخ دادند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. با توجه به یافته های این پژوهش و تفاوت معنادار نتایج پس آزمون در گروه آزمایش و گواه می توان نتیجه گرفت که در این مرحله از زندگی راهبردهای معنوی و مذهبی و معنویت درمانی می تواند موجب بهبود سلامت روان ،خود مراقبتی و خود ارزشمندی سالمندان می شود بر این اساس پیشنهاد می شود که از طریق دایر کردن مراکز مشاوره و کلاس هایی جهت آموزش و یادآوری معنویات در خانه های سالمندان به آنان کمک شود تا زندگی مطلوب تری را تجربه کنند.

مطالعات متعددی به مطالعه رابطه بین خود کارآمدی و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت و خودمراقبتی پرداخته اند. اما پژوهشی که به نقش میانجی خود مراقبتی در رابطه بین خود کارآمدی و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در افراد مبتلا به بیماری عروق کرونری قلب پرداخته باشد، مغفول مانده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش میانجی خود مراقبتی در رابطه بین خود کارآمدی با کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در افراد مبتلا به بیماری عروق کرونری به اجرا درآمد. پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونری مراجعه کننده به بیمارستان شهدای تجریش تهران در نیمه دوم سال 1399 می باشد که تعداد مراجعه کنندگان 350 نفر بود و بر اساس فرمول گرین تعداد 184 نفر به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل؛ پرسشنامه خود مراقبتی (جاراسما و همکاران، 2003)، پرسشنامه خودکارآمدی قلبی (سالیوان و همکاران، 1998) و پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (وار، کاسینسکی و کلر، 1996) بود. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان دادکه ضریب مسیر رابطه خود کارآمدی و کیفیت زندگی برابر با (197/0) برآورد شده است و با وارد کردن متغیر میانجی( خود مراقبتی ) این مقدار به (249/0) افزایش یافت(05/0> P). افزایش خودمراقبتی و خودکارآمدی قلبی با بهبود کیفیت زندگی مرتبط با سلامت رابطه داشت. با افزایش خودکارآمدی و خودمراقبتی می توان کیفیت زندگی مرتبط با سلامت را در بیماران عروق کرونری بهبود بخشید.

خود مراقبتی از مهمترین اصول آموزش در مدارس می باشد که به فراموشی سپرده شده است خود مراقبتی مهمترین اصل بهداشت در همه ابعاد رشد و زندگی فرد می باشد، هجمه های فراوان برنامه های ضد فرهنگی دشمن در فضای مجازی و واقعی نیاز و لزوم آموزش برنامه های خود مراقبتی در دانش آموزان را روز به روز بیشتر می نماید،در این پژوهش که از نوع توصیفی کاربردی است ، با روش نمودنه گیری تصادفی ساده از جامعه آماری معین با استفاده از فرمول کوهن تعداد 60 نفر دانش آموز ابتدایی پسرانه آموزش و پرورش شهرستان نیمروز برای جامعه آماری انتخاب شدند.برای جمع آوری داده ها میدانی از پرسشنامه رفتارهای مراقبت از خود میلر (1982) استفاده شد.این پژوهش در دو مرحله پیش از اجرای برنامه ها و پس از اجرای برنامه ها اجرا شد ، یافته های پژوهش نشان اجرای برنامه های آموزش خود مراقبتی در بین دانش آموزان می تواند در افزایش انگیزش و آگهی دانش آموزان در خود مراقبتی تاثیردارد.

مقدمه: در بین بیماری های مزمن که یک مشکل اساسی بهداشت است، دیابت به عنوان بیماری خاموش از اهمیت بسزایی برخوردار است. از آنجایی که ارتقای کیفیت زندگی عموما" از اهداف عمده درمان است.،اقدامات خود مراقبتی الزامی می باشد.هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر آموزش خود مراقبتی بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی بوده است. روش کار:این پژوهش به صورت نیمه تجربی طی دو مرحله قبل و بعد از آموزش بر روی60بیمار دیابتی،به صورت تصادفی ساده انجام شد. شرکت کنندگان به دو گروه مداخله و شاهد تقسیم شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه استاندارد سنجش کیفیت زندگی بود.که قبل از مداخله، به صورت مصاحبه حضوری تکمیل گردید و بعد از تعیین نیازهای آموزشی،یک برنامه آموزشی برای گروه مداخله انجام شد. داده ها،توسط نرم افزار 17SPSS با استفاده از آمار توصیفی و آزمون زوجی، و آنالیز واریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: از 60 بیمار مورد مطالعه در هر دو گروه شاهد و مداخله ،45زن با میانگین سنی 2.3±40 سال بودند. در گروه مداخله میانگین تغییرات کیفیت زندگی 8.5± 65و در گروه شاهد 5.3± 41 بود که تفاوت آماری معنی داری مشاهده شد(001.0 p=). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به عمل آمده ،ارائه آموزش های مناسب در زمینه پیشگیری و بهبود و درمان بیماری دیابت از طریق بالاتر بردن سطح آگاهی می تواند سبب ارتقای سلامت عمومی و افزایش کیفیت زندگی بیماران دیابتی گردد. کلیدواژه ها: بیماران دیابتی، خود مراقبتی، کیفیت زندگی

مقدمه: خود مراقبتی در بیماران مبتلا به سرطان پستان تحت شیمی درمانی، عاملی مهم و تأثیرگذار در کنترل و کاهش عوارض شیمی درمانی است که موجب پایبندی بیشتر به شیمی درمانی و بهبود کیفیت زندگی بیماران می گردد. با توجه به نقش تلفن های همراه هوشمند در زندگی افراد و ظرفیت های مشهود آن جهت خود مراقبتی، هدف از مطالعه حاضر طراحی و ارزیابی برنامه کاربردی خود مراقبتی مبتنی بر تلفن همراه برای بیماران مبتلا به سرطان پستان تحت شیمی درمانی است. روش ها: پژوهش توسعه ای-کاربردی حاضر در دو مرحله انجام شد. ابتدا نیازسنجی از نه متخصص آنکولوژی، 24 متخصص جراحی عمومی و 30 بیمار مبتلا به سرطان پستان تحت شیمی درمانی صورت پذیرفت. سپس، نمونه اولیه برنامه کاربردی تحت پلتفرم اندروید طراحی گردید و درنهایت، جهت ارزیابی قابلیت استفاده و رضایت کاربران پرسش نامه استاندارد کوئیز نسخه پنج و نیم به مدت یک هفته در اختیار 30 نفر از مبتلایان به سرطان پستان تحت شیمی درمانی قرارگرفته و تکمیل شد. نتایج مطالعه با روش های آمار توصیفی و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 تحلیل شد. یافته ها: افراد شرکت کننده در پژوهش، از میان 36 نیاز اطلاعاتی مطرح شده، 32 عنصر داده پرسش نامه نیازسنجی را ضروری دانستند. ویژگی های کلی برنامه طراحی شده شامل پروفایل بیمار، مدیریت عوارض جانبی، سبک زندگی و قابلیت های سیستم بود. ارزیابی قابلیت استفاده از برنامه کاربردی نشان داد که کاربران برنامه کاربردی را با میانگین امتیاز 9/7 (از مجموع نه امتیاز) در سطح خوب ارزیابی نموده اند نتیجه گیری: از برنامه های کاربردی خود مراقبتی مبتنی بر تلفن همراه می توان جهت کمک به بیماران مبتلا به سرطان پستان تحت شیمی درمانی در مدیریت عوارض جانبی و کسب مراقبت های خود مراقبتی استفاده نمود.

مقدمه: امروزه شبکه های اجتماعی فرصت خوبی برای خود مراقبتی فراهم کرده است. مطالعه حاضر با هدف شناخت میزان تأثیر و رابطه شبکه های اجتماعی مجازی بر خود مراقبتی کاربران نسبت به کووید-19 و دستیابی به مدل معادلات ساختاری انجام شده است. روش ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شد. ابزار سنجش، پرسشنامه برخط مستخرج از الگوی خود مراقبتی اورم 2011 (همراه با جرح وتعدیل با توجه به اهداف پژوهش) بود. نمونه پژوهش شامل 662 نفر از کاربران شبکه های اجتماعی (واتساپ، اینستاگرام و تلگرام) استان هرمزگان بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای تحلیل و مدل سازی از نرم افزار SPSS وAmos استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش رابطه معنی دار و مستقیم را بین متغیرهای مستقل حضور و تعامل در شبکه و گرایش کاربر به نوع شبکه با متغیر وابسته خود مراقبتی نسبت به کووید-19 نشان داده است (0009/0 ≤ p). همچنین، 45 درصد از تغییرات متغیر خود مراقبتی توسط مجموعه ای از شاخص های حضور و تعامل در شبکه های اجتماعی پوشش داده شده است. مدل معادلات ساختاری نشان داد در متغیر خود مراقبتی بُعد حمایت روانی با ضریب استاندارد 99/0، بیشترین و بُعد آگاهی و توجه به تأثیرات و نتایج کووید-19 با ضریب استاندارد 95/0 کمترین تأثیر را از متغیرهای حضور و تعامل در شبکه و گرایش کاربر به نوع شبکه داشته است. نتیجه گیری: از آنجائی که شبکه های اجتماعی توانسته بر خود مراقبتی کاربران مؤثر باشد مسئولان سلامت و مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری می توانند از پتانسیل های شبکه های اجتماعی در امر خود مراقبتی استفاده نمایند.

هدف: هدف این پژوهش تعیین میزان تأثیر آموزش توانمندسازی خانواده مبتنی بر شفقت به خود بر خود مراقبتی و قند خون ناشتا در بیماران زن مبتلا به دیابت نوع دو بود. روش پژوهش: در یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی با گروه کنترل و پیش آزمون و پس آزمون، 60 زن مبتلا به دیابت نوع دو که پاییز 1400 مراجعه کننده به بخش غدد بیمارستان امام حسین (ع) واقع در استان تهران بودند با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. سپس آزمودنی ها به طور تصادفی و از طریق نرم افزار اکسل آفیس در دو گروه آزمایش و کنترل تخصیص یافتند. گروه آزمایش (15 نفر) تحت آموزش توانمندسازی خانواده مبتنی بر شفقت به خود به مدت 8 جلسه هفتگی هر جلسه 90 دقیقه و گروه کنترل (15 نفر) تحت آموزش های روتین بیمارستان قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ی مقیاس خودمراقبتی دیابت و قند خون ناشتا در سه مرحله خط پایه، پس از مداخله و پیگیری سه ماهه جمع آوری شدند. داده ها در نرم افزار آماری SPSS نسخه 21 وارد و با استفاده از روش تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که در گروه تحت آموزش توانمندسازی خانواده مبتنی بر شفقت به خود، میانگین نمره خود مراقبتی به طرز معناداری بالاتر از گروه کنترل است. به علاوه، زنان مبتلا به دیابت گروه آزمایش در میانگین نمره قند خون ناشتا در مقایسه با گروه کنترل به نحو قابل توجهی کاهش پیدا کردند (001/0 < P). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش الگوی توانمندسازی خانواده مبتنی بر شفقت به خود می تواند در بهبود خود مراقبتی و کاهش قند خون ناشتا در زنان مبتلا به دیابت نوع دو مؤثر باشد

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با تمرکز بر شفقت بر پردازش هیجانی و خود مراقبتی در نوجوانان دختر دارای سندرم پیش از قاعدگی بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مدرسه ی دخترانه ی غیرانتفاعی بود که در مرکز آموزشی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1400-1401 مشغول به تحصیل بودند. نمونه آماری شامل 30 نفر از این دختران بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند. سپس، به طور تصادفی 15 نفر در گروه گواه و 15 نفر در گروه آزمایش جایگزین گردیدند. گروه مداخله درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با تمرکز بر شفقت را طی 8 جلسه 90 دقیقه ای هفته ای یک بار دریافت کردند. داده ها با استفاده از مقیاس غربالگری علائم قبل از قاعدگی استینر و همکاران (PSST، 2003) و پردازش هیجانی باکر و همکاران (EPS، 2007)، میزان خود مراقبتی نوجوان اروم (AS-CLQ، 2009) جمع آوری و به روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون بین میانگین نمرات پس آزمون پردازش هیجانی و خودمراقبتی در گروه آزمایش و گواه تفاوت معناداری در سطح 05/0 وجود دارد. نتیجه گیری می شود درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با تمرکز بر شفقت بر پردازش هیجانی و خود مراقبتی در نوجوانان دختر دارای سندرم پیش از قاعدگی مؤثر بوده است.