سیستم های اطلاعات بیمارستان

مقدمه: به دلیل این که بیمارستان ها ارایه دهندگان اصلی مراقبت سلامت هستند، برای به کار گرفتن سیستم های اطلاعاتی سلامت به عنوان مؤسسات هدف در نظر گرفته می شوند. بیمارستان ها برای مدیریت نیازمندی های رو به افزایش خود به سیستم اطلاعات بیمارستانی (Hospital information system یا HIS) اثربخش نیاز دارند. مطالعه ی حاضر اهمیت استفاده از HIS از دیدگاه کارکنان بخش مدارک پزشکی بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان را شناسایی نمود. روش بررسی: در یک مطالعه ی توصیفی- مقطعی که نمونه ی آماری آن کارکنان بخش مدارک پزشکی بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در بهار 1390 بودند، دیدگاه کارکنان با استفاده از یک پرسش نامه ی محقق ساخته جمع آوری گردید. روایی پرسش نامه از طریق روایی محتوی (بررسی منابع و گرفتن نظرات صاحب نظران) و پایایی آن با آزمون Cronbach¢s alpha (94/0) سنجیده شد. حجم نمونه با حجم جامعه (71 نفر) مساوی بود. داده ها با مراجعه ی حضوری جمع آوری و بعد از ورود به نرم افزار SPSS نسخه 19 با استفاده از آمار توصیفی و آزمون 2c مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: از دیدگاه کارکنان، اهمیت هر سه حیطه ی «معیارهای مختلف برای انتخاب HIS»، «اهمیت پیش نیازهای استقرار HIS» و «اهمیت استفاده از HIS» در حد زیاد تا خیلی زیاد (به ترتیب 4/91، 6/89 و 4/77 درصد) بود. بین افراد با تحصیلات بالاتر، استقرار پیش نیازهای HIS اهمیت بیشتری داشت. در بین افرادی که مدرک تحصیلی آن ها مرتبط با پست سازمانی بود، نیز اهمیت معیارهای انتخاب HIS بیشتر احساس می شد. نتیجه گیری: کارکنان بخش مدارک پزشکی دیدگاه بسیار مثبتی نسبت به استقرار HIS داشتند. مدیران در راه توسعه و ارتقای سیستم ها، باید توجه ویژه ای به نظرات و تجربیات کاربران داشته باشند.

مقدمه: سیستم اطلاعات بیمارستان نقش مهمی در افزایش کیفیت درمان در بیمارستان ها دارد. سیستم اطلاعات بیمارستان به عنوان نظام اطلاعاتی تلقی می شود که می تواند تأثیر فراوان بر اثربخشی و کارایی مدیریت بیمارستان داشته باشد. نظام ارزیابی به عنوان یکی از مباحث مهمی است که در نظام مدیریت مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. در این مقاله به ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستان (HIS یا Hospital information system) بر اساس مدل Ahitof and Newman پرداخته شده است و هدف کلی این پژوهش، ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستان هایی بود که از نرم افزار کوثر (نسخه ی جدید) استفاده می کردند. روش بررسی: تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی و پیمایشی از شاخه ی میدانی بود که در سال 1391 انجام گرفت و ابزار جمع آوری اطلاعات داده های آن آمیزه ای از ابزار کتابخانه ای و میدانی بود. جامعه ی آماری این پژوهش، ده بیمارستان بود که زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی بودند و همه از سامانه ی کوثر یاری گرفتند. جامعه ی آماری این پژوهش 209 نفر از اپراتورهای شیفت صبح بودند که با توجه به محدود بودن حجم جامعه، نیازی به نمونه گیری نبود و کل جامعه از طریق سرشماری مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از پرسش نامه ی استاندارد Ahitof and Newman استفاده شد و عملیات بومی سازی انجام گرفت. پرسش نامه شامل 37 سؤال بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت بود. روایی محتوایی سؤالات پرسش نامه از طریق پانل نخبگان (از 5 نفر از اساتید متخصص در سیستم های اطلاعاتی مدیریت و مسؤولین HIS با سابقه ی بالا) تأیید شد و پایایی آن نیز از طریق Alpha Cronbakh، 85/0 محاسبه گردید (در صورتی که ضریب پایایی از 75/0 بیشتر می شد مورد قبول بود). جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: نتایج مربوط به پرسش نامه نشان داد که از سه فرضیه ی پژوهش (یعنی وجود ابعاد زمانی، محتوایی و ساختار) دو فرضیه یعنی ابعاد زمانی و محتوا در سطح اطمینان 95/0 مورد تأیید قرار گرفتند و در سطح ساختار در حد مطلوبی نبوده است. نتیجه گیری: HIS حاکم بر سازمان از لحاظ به موقع بودن، به هنگام بودن، صحت، مرتبط بودن، ایجاز و تناسب در وضعیت مطلوبی بوده اما از لحاظ بسامد، دوره ی زمانی، جامعیت در حد مطلوبی نبود و نیاز به ارایه ی راه حل هایی برای آن ها است. نیاز است سیستم اطلاعات بیمارستان از لحاظ ساختاری مورد بازنگری و تجدید نظر قرار گیرد و نیاز است که اطلاعات با جزییات بیشتر و در قالب نمودارهای آماری متفاوت ارایه گردد و نیز نسخه ی سوم نرم افزار کوثر با اصلاحات جدید ارایه گردد.

مقدمه: مدل پذیرش فن آوری برای توصیف رفتار افراد در ارتباط با سیستم های اطلاعاتی به کار برده می شود. در پژوهش حاضر سعی شده است تا با استفاده از این مدل عوامل مؤثر بر پذیرش سیستم اطلاعات بیمارستان در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران شناسایی شوند. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه ی توصیفی از نوع همبستگی بود که در سال 1390 انجام گردید. جامعه ی آماری آن را 185 نفر از پرسنل شاغل در ادارات مدارک پزشکی بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران تشکیل می دادند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ی محقق ساخته براساس مطالعات مشابه بودکه روایی آن توسط کمیته ی خبرگان و پایایی آن قبل از انجام مطالعه در یک نمونه ی 50 نفری با استفاده از روش آلفای کرونباخ (93/0=a) بررسی و تأیید گردید. به منظور تحلیل داده ها از آمار توصیفی (توزیع درصد فراوانی) و ضریب همبستگیSpearman در محیط نرم افزار آماری SPSS نسخه ی 18 استفاده گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین برداشت ذهنی از مفید بودن و تصمیم به استفاده (521/0=r ، 01/0Pvalue<)، بین برداشت ذهنی از سهولت استفاده و تصمیم به استفاده (469/0=r ، 01/0Pvalue<)، بین خودکارآمدی و تصمیم به استفاده (548/0=r ، 01/0Pvalue<)، بین حمایت کاربر نهایی و تصمیم به استفاده (399/0= r، 01/0Pvalue<)، بین هنجار اجتماعی و تصمیم به استفاده (383/0= r، 01/0Pvalue<)، بین اعتماد و تصمیم به استفاده (501/0=r ، 01/0Pvalue<)، بین ارتباط شغلی و تصمیم به استفاده (587/0=r ، 01/0Pvalue<) و بین آموزش و تصمیم به استفاده (263/0= r، 05/0Pvalue<) همبستگی مثبت وجود داشت، اما بین نگرانی و تصمیم به استفاده (150/0= r، 01/0Pvalue<)، بین اختیاری بودن و تصمیم به استفاده (147/0-= r، 01/0Pvalue<) و بین شرایط تسهیل کننده و تصمیم به استفاده (046/0= r، 01/0Pvalue<) همبستگی مشاهده نگردید. نتیجه گیری: براساس نتایج حاصل از پژوهش می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که توجه به عوامل مؤثر بر پذیرش کاربران می تواند منجر به استفاده بیش تر از فن آوری های جدید در بخش مدارک پزشکی بیمارستان ها گردد. هم چنین از نتایج این پژوهش می توان در راستای بهبود سیستم های جدید استفاده کرد، به طوری که با نیازهای کاربران تناسب بیشتری داشته باشند.