فرآیند مدیریت و توسعه

فرآیند مدیریت و توسعه

فرآیند مدیریت و توسعه دوره 36 پاییز 1402 شماره 3 (پیاپی 125) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

شناسایی اصول حاکم بر استقرار منشور شهروندی در دستگاه های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: منشور شهروندی مدیریت دولتی نوین مدیریت ارزش های عمومی حقوق شهروندی حاکمیت عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۵۸
هدف: این پژوهش با توجه به ضرورت استقرار منشور شهروندی در دستگاه های اجرایی بخش دولتی ایران، به شناسایی اصول حاکم بر استقرار منشور شهروندی می پردازد. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: رویکرد این پژوهش کمّی است و با انجام تحلیل عاملی اکتشافی در 35 دستگاه اجرایی ایران، اصول حاکم بر استقرار منشور شهروندی شناسایی و دسته بندی شده است. یافته ها: نتایج پژوهش بیانگر آن است که اصول حاکم بر استقرار منشور شهروندی در بخش دولتی ایران شامل چهار اصل 1) شفافیت، ارزش آفرینی و تکریم ارباب رجوع؛ 2) تقویت دسترسی، نوآوری و ارزشیابی مستمر؛ 3) شناسایی و پیمایش مشتریان و نظارت همگانی؛ و 4) تامین ابزار و فرصت برای شکایت و خدمات جایگزین است. با توجه به نتایج حاصل از اصول لازم الرعایه حاکم بر فرایند استقرار منشور شهروندی، مشخص گردید که مقادیر اصول باز بودن و شفافیت در ارائه اطلاعات، تقویت دسترسی و ترویج انتخاب، تواضع، نوآوری و بهبود، برجسته کردن شناسه ارائه خدمات، فرصت دهی برای انتخاب خدمات جایگزین، پایش و ارزیابی، تامین ابزار برای انعکاس شکایت مشتریان، شناسایی مشتریان، و پیمایش مشتریان و کارکنان برای بهبود خدمت کم تر از میانگین (3) است و بهتر است که دستگاه های دولتی اقداماتی را در جهت بهبود آن ها انجام دهند. ارزش/ اصالت پژوهش: با توجه به اهتمام دولت های گذشته در استقرار منشور شهروندی در دستگاه های اجرایی ایران، این پژوهش تلاش نموده است با شناسایی اصول حاکم بر استقرار منشور شهروندی، به عنوان یک مرجع، به توسعه دانش نظری و کاربردی برای ارتقای خدمات دستگاه های اجرایی و صیانت از حقوق شهروندان در نظام اداری همراه با ارتقای شفافیت و پاسخگویی در نظام اداری نقش بسزایی داشته باشد.
۲.

مفهوم سازی پیرامون چیستی و جوهره یادگیری بین سازمانی (موردپژوهی: طرح مبارزه با قاچاق کالا و ارز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جوهره یادگیری بین سازمانی پدیدارشناسی توصیف پدیده خصیصه ها پیامدها و آثار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۶۲
هدف: نگارش پژوهش حاضر با هدف ارائه توصیفی از جوهره یادگیری بین سازمانی صورت پذیرفت. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: از روش پدیدارشناسی برای تجزیه وتحلیل داده های حاصل از مصاحبه های نیمه ساختاریافته با صاحبان تجربه زیسته مشارکت در پروژه مشترک مبارزه با قاچاق کالا و ارز استفاده شد. یافته ها: مفهوم پدیده زمانی معنادار خواهد بود که عواملی همچون 1) به اشتراک گذاری، بهینه یابی، و بومی سازی؛ 2) ادراک از موفقیت پروژه؛ و 3) اخذ بازخورد و پایش و اصلاح فرایند وقوع یابد. مشخصات پدیده شامل بهبود اعتماد و کاهش مقاومت، و تقویت دیدگاه مبتنی بر منفعت عمومی؛ عوامل فراگیرنده شامل توسعه همکاری مجازی و توسعه تعاملات غیررسمی؛ پیامدهای پدیده شامل بهره گیری از ظرفیت های بلااستفاده و بهبود کارایی و اثربخشی؛ و آسیب ها نیز شامل طفره روی، نیاز به سیستم سازی در روابط، رفع چالش مسئولیت مشترک، و پایبندی به برنامه ریزی بلندمدت می گردد. ارزش/ اصالت پژوهش: مطالعات این حوزه با برخورداری از رویکرد کمّی از داده های بخش خصوصی، تنها محدود به ارزیابی تاثیر عواملی پراکنده بوده که این خود موجب ایجاد ادراک محدود پیرامون ذات و جوهره پدیده و خصیصه ها و حتی شمولیت عوامل ارائه شده در رابطه علّی این پدیده شده است. پژوهش حاضر با واکاوی ابعاد محتوایی و مفهومی پدیده یادگیری بین سازمانی در سازمان هایی با حوزه های کاری متفاوت در بخش دولتی، و با ارائه توصیفی غنی و در اختیار نهادن چارچوب مفهومی جامع از پدیده، دامنه ای با شمولیت مناسب برای فهم این مفهوم فراهم می آورد.
۳.

بررسی عوامل موثر بر بهره وری اعضای هیئت علمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهره وری اعضای هیئت علمی بهره وری آموزشی بهره وری پژوهشی بهره وری اجرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۸۱
هدف: در این پژوهش به بررسی عوامل موثر بر ارتقای بهره وری اعضای هیئت علمی در سه حوزه آموزشی، پژوهشی و اجرایی پرداخته می شود. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: به همین منظور، پرسشنامه ای که متناسب با نیاز پژوهش باشد طراحی شد و میان 167 عضو هیئت علمی در دانشگاه های سراسری شهر تهران توزیع گردید. مبتنی بر اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه، عوامل موثر بر بهره وری (در سه حوزه آموزشی، پژوهشی و اجرایی) اعضای هیئت علمی با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی شناسایی شد و سپس میزان تاثیر هر کدام از آن ها با روش رگرسیون خطی برآورد گردید. یافته ها: طبق نتایج به دست آمده، شش عامل موثر بر بهره وری اعضای هیئت علمی عبارت اند از: آموزش و سیستم آموزشی، پاسخگویی و اخلاق حرفه ای، رفتار سیاسی، عوامل انگیزشی، وجود امکانات و فرصت رشد، و انتظارات بالای رییس دانشگاه از اعضای هیئت علمی.
۴.

تأثیر سطح دسترسی به اینترنت بر نرخ بیکاری در مدیریت بحران های همه گیری (مورد کووید 19)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شاخص دسترسی به اینترنت نرخ بیکاری مدیریت بحران های همه گیری بازار کار روش رگرسیون داده های تابلوئی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۵۳
هدف: پژوهش حاضر به دنبال مقایسه اثرات ناشی از دسترسی به اینترنت بر نرخ بیکاری در دو دوره زمانی قبل از بحران همه گیری و بعد از آن است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: روش پژوهش از نوع تحلیل علّی است. با تخمین دو مدل رگرسیونی به روش داده های تابلویی برای دوره همه گیری کرونا و سال های پیش از آن، به مقایسه تاثیر شاخص دسترسی به اینترنت در این دو دوره زمانی بر نرخ بیکاری در کشورهای اتحادیه اروپا و منا پرداخته شده است. یافته ها: افزایش 10 درصدی در سطح دسترسی کاربران به اینترنت در شرایط همه گیری کووید 19 به کاهش ۰/۱ درصدی و در دوره قبل از کرونا تنها به کاهش ۰/۰۴ درصدی در نرخ بیکاری منجر شده است. ارزش/ اصالت پژوهش: سهم پژوهش حاضر بررسی تاثیر دسترسی به اینترنت بر نرخ بیکاری از جنبه فراهم سازی شرایط دورکاری در قرنطینه های عمومی ناشی از همه گیری کرونا است. پیشنهادهای اجرایی/ پژوهشی: برای مدیریت بهتر بحران های همه گیری در آینده، سیاستگذاران حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات نباید از درجه اهمیت تاثیر دسترسی به اینترنت بر نرخ بیکاری غافل بمانند. در این راستا دسترس پذیری به اینترنت، مدیریت نحوه حمایت از بنگاه ها، تقویت توان صادراتی و گسترش خدمات دولت الکترونیک به عنوان راهکارهای اجرایی پیشنهاد گردید.
۵.

شناسایی عوامل تاثیرگذار بر ادغام موفقیت آمیز سازمان های دولتی: رویکرد تحلیل مضمون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انعطاف پذیری ادغام سازمان های دولتی عوامل موفقیت آمیز تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۱۰۴
هدف: هدف این پژوهش، شناسایی عوامل اثرگذار بر ادغام موفقیت آمیز سازمان های دولتی ایران (مورد وزارت ورزش و جوانان) است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: روش پژوهش برحسب هدف کاربردی، برحسب زمان گردآوری داده، مقطعی و برحسب روش گردآوری داده ها توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان وزارتخانه ورزش و جوانان است و مشارکت کنندگان پژوهش تشکیل می شوند از متخصصان و خبرگان منابع انسانی، که قبل و بعد از ادغام در وزارت ورزش و جوانان مشغول بوده اند و خبرگان دانشگاهی شامل استادان حوزه منابع انسانی که دست کم 10 سال در این حوزه تدریس و پژوهش داشته اند. برای تحلیل داده های جمع آوری شده از رویکرد تحلیل مضمون استفاده شد. یافته ها: عوامل اثرگذار بر ادغام موفقیت آمیز در سازمان های دولتی در شش عامل اصلی شامل عوامل فردی، سازمانی، قانونی، ارتباطی، راهبردی، و مدیریتی و 21 زیرشاخص شناسایی شدند. از طرفی، توجه به این عوامل باعث کاهش تنش های سازمانی و جلوگیری از شکست سازمان بعد از ادغام می شود، و از طرف دیگر، موجب ایجاد تسهیل در مدیریت بعد از ادغام و افزایش هم افزایی و ایجاد وحدت هویت سازمانی و افزایش شناخت و آگاهی در این حوزه می شود و می تواند زمینه ساز ادغام کاربردی، اثربخش و موفقیت آمیز باشد. ارزش/ اصالت پژوهش: سهم پژوهش حاضر در این است که نشان می دهد در جهت رسیدن به یک تغییر درست (ادغام صحیح)، چه راهبردهایی باید مورد استفاده قرار گیرد، باید به چه عواملی توجه کرد و به چه میزان بر انجام آن ها پافشاری نمود. بنابراین، ارائه چارچوبی منسجم که تمامی عوامل اثرگذار بر ادغام موفقیت آمیز را با رویکرد تحلیل مضمون بررسی کند، سهم دیگر پژوهش حاضر در پر کردن شکاف موجود در ادبیات است.
۶.

اعتباریابی فرآیند کانون ارزیابی مالک مدیران بنگاه های صنعتی کوچک و متوسط (SME)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کانون ارزیابی شایستگی مالک مدیران بنگاه های صنعتی کوچک ومتوسط (SMEs) اعتباریابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۷۴
هدف: این پژوهش به دنبال توسعه و اعتباریابی ابزار کانون ارزیابی برای ارزیابی و انتخاب مالک مدیران بنگاه های صنعتی کوچک ومتوسط (SME)، با تمرکز بر شناسایی شایستگی هایی است که بر نتایج عملکرد آن ها در تولید و اشتغال تاثیر می گذارند. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: پژوهش حاضر از نظر هدف توسعه ای-کاربردی و از نظر روش پژوهش آمیخته است. در این پژوهش مدلی متشکل از شش ابزار حضوری (مصاحبه فردی، ارائه شفاهی، بحث گروهی، کشف حقیقت، شبیه سازی کارتابل، و ایفای نقش) طراحی و اعتبارسنجی شد که وظایف کلیدی یک مالک مدیر SME را شبیه سازی می نمود. برای ایجاد نتایج عملکرد مطلوب در مالک مدیران SMEها، چهار بُعد و ده شاخص شایستگی انتخاب شد. تجزیه وتحلیل نتایج عملکرد اجرا و اعتباریابی کانون ارزیابی از نمونه ای شامل 60 داوطلب متشکل از کارشناسان، صاحبان صنایع و مالک مدیران به دست آمد. یافته ها: نتایج شواهد مثبتی از روایی صوری و محتوایی، روایی سازه، روایی همزمانی و پایایی را میان ارزیابان نشان می دهد. علاوه بر آن، داده های به دست آمده از نمونه ای فرعی از مالک مدیران SMEها، با سه سال یا بیش تر تجربه در نقش خود، امکان ارتباط نمرات کانون ارزیابی را با نتایج ارزیابی شهرک های صنعتی فراهم می کند. ارزش/ اصالت پژوهش: این پژوهش با توسعه و اعتباریابی ابزار کانون ارزیابی، فرایندی را برای ارزیابی و توسعه مالک مدیران SMEها به منظور انتخاب مناسب ترین فرد برای شغل مورد نظر فراهم می کند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۳