فرآیند مدیریت و توسعه
فرآیند مدیریت و توسعه دوره 36 بهار 1402 شماره 1 (پیاپی 123) (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
هدف: این تحقیق با هدف ارائه مدل پویای عوامل موثر بر اجرای اثربخش قانون خدمات کشوری در زمینه اقدامات منابع انسانی انجام شد. طرح پژوهش: رویکرد تحقیق از لحاظ روش، ترکیبی است؛ در بخش کیفی، با روش نمونه گیری نظری، 46 سند علمی در زمینه قانون خدمات کشوری و اجرای خط مشی عمومی، تحلیل محتوا شد و عوامل موثر در اجرای قانون خدمات کشوری در قالب سه بعد اصلی، 29 مولفه و 108 شاخص پس از غربال طی دو راند دلفی فازی با مشارکت 11 خبره تبیین شد. در بخش کمی جهت غربال شاخص های تحقیق در تکنیک دلفی و تحلیل روند متغیرهای تأثیرگذار در طراحی مدل پویای اجرای اثربخش قانون خدمات کشوری در حوزه منابع انسانی، جامعه مشارکت کنندگان شامل خبرگان اجرایی و آکادمیک مسلط به قانون خدمات کشوری می باشد که 11 نفر یه روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. یافته های پژوهش: تحلیل پویای متغیرها با بکارگیری نرم افزار ونزیم نشان داد که متغیرهای انباشت شامل زیرساخت ها، دولت، جامعه، ساختار سازمانی و منابع انسانی هستند. متغیرهای جریان نیز شامل ظرفیت های انسانی و مالی، استراتژی سازمانی، عوامل سیاسی، عوامل قانونی، فرهنگی و اجتماعی، قانونی، جذب و استخدام، جبران خدمات و بهسازی نیروی انسانی است و با استخراج نمودار جریان و شبیه سازی داده ها در طی 5 سال، چهار فرضیه پویا جهت اجرای اثربخش قانون خدمات کشوری ارائه گردید. اصالت پژوهش: از نظر مفهوم شناسی، برای اولین بار با رویکردی کیفی و جامع، عوامل موثر بر اجرای قانون خدمات کشوری در حوزه مدیریت منابع انسانی تبیین شده و از نظر روش شناسی، مدلسازی با استفاده از روش پویایی سیستم در این زمینه، از دیگر جنبه های نو در این پژوهش است. از نظر ارزش کاربردی، این پژوهش، با شناسایی چرخه های بازخورد مهم عوامل مداخله کننده در اجرای قانون، با ارایه سناریو، زمینه توجه به تقویت حلقه های مثبت و برنامه ریزی جهت شکستن حلقه های تقویت کننده منفی در اجرای اثربخش قانون را فراهم آورده است.
شایستگی های کلیدی برای انتخاب و ارتقای مدیران حرفه ای در کانون ارزیابی: مبتنی بر ابزار بازی گونه سازی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: شناسایی و توسعه شایستگی های کارکنان از مهم ترین اقدامات برای پیشبرد اهداف مدیریت منابع انسانی است. این پژوهش با هدف شناسایی شایستگی های ابزار بازی گونه سازی برای انتخاب و ارتقای مدیران حرفه ای در کانون های ارزیابی به دنبال بررسی روشی نوین به منظور شناسایی شایستگی ها انجام شده است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نوع تحقیقات کیفی است که در آن به میزان تطبیق پذیری شایستگی های دستورالعمل اجرایی نحوه انتخاب و انتصاب مدیران حرفه ای سازمان امور استخدامی مصوبه 1657363 پرداخته است و جامعه آماری آن شامل ۵ نفر از خبرگان و ارزیابان و ۱۰ نفر از مدیران کانون های ارزیابی است. روش گردآوری داده پیمایش بوده و از مصاحبه و پرسشنامه دلفی استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان دادند که بازی گونه سازی می تواند به عنوان ابزار مناسبی برای شناسایی شایستگی هایی همچون تفکر تحلیلی و حل مسئله در میان کانون های ارزیابی موجود مورد استفاده قرار گیرد.
تأثیر ارتباطات سازمانی بر مشروعیت سازمانی با نقش میانجی گری مسئولیت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر به دنبال بررسی تاثیر ارتباطات (داخلی و خارجی) سازمانی بر مشروعیت سازمانی با نقش میانجی گری مسئولیت اجتماعی در سازمان های دولتی ایران است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و به صورت توصیفی-پیمایشی اجرا می شود. جامعه آماری شامل سازمان های دولتی است، که از میان آن ها 152 سازمان به عنوان نمونه انتخاب شده و 393 پرسشنامه نیز مورد تحلیل قرار گرفته است. برای انتخاب نمونه از نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. یافته ها: تحلیل مسیر داده ها نشان می دهد که ارتباطات داخلی و خارجی سازمان بر مشروعیت سازمانی اثر مثبت و معناداری دارد. در ضمن، نتایج نشانگر آن است ارتباطات داخلی و خارجی سازمان بر مشروعیت سازمانی به طور غیرمستقیم از طریق مسئولیت اجتماعی تاثیر مثبت و معناداری دارد. ارزش/ اصالت پژوهش: مدل بومی به دست آمده در این پژوهش، از رابطه میان ارتباطات داخلی و خارجی سازمان با مشروعیت سازمانی و نقش میانجی گری مسئولیت اجتماعی در سازمان های دولتی ایران است که تاکنون در پژوهش های پیشین، بدین شکل مورد بررسی قرار نگرفته بود و فاقد سابقه نظری در ادبیات پیشین است. یافته های پژوهش حاضر باعث افزایش شناخت و آگاهی در این حوزه می شود و می تواند زمینه ساز اقدامات کاربردی و اثربخش باشد.
طراحی مدل آموزگردی در سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: آموزگردی راهبردی است که می تواند به سازمان ها در زمینه تفاوت های نسلی کمک کند. از این رو، هدف این پژوهش، طراحی مدل آموزگردی در سازمان های دولتی است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: روش انجام این پژوهش کیفی و با استفاده از رویکرد گلیزری نظریه داده بنیاد انجام شده است. برای گردآوری داده ها از ابزار مصاحبه نیمه ساختارمند استفاده شد و بعد از مصاحبه با 19 نفر از خبرگان، اشباع نظری حاصل شد. داده ها با استفاده از کدگذاری واقعی (کدگذاری باز و انتخابی) و کدگذاری نظری تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که آموزگردی به عنوان مقوله محوری، سیستم مدیریتی حمایتی، مدیریت منابع انسانی توانمندساز، ساختار سازمانی پویا، فرهنگ یادگیرنده، ویژگی های فردی و شخصیت مناسب آموزگردی، مهارت بین فردی، فرهنگ حمایتی جامعه به عنوان زمینه و شکل گیری نگرش مثبت به سازمان، توسعه توان حرفه ای و رهبری، بهبود عملکرد شغلی، شکل گیری جو مشارکتی و بهبود عملکرد سازمانی به عنوان پیامد شناسایی شدند. ارزش/ اصالت پژوهش: پژوهش حاضر توانسته است با بررسی ویژگی نسل های متفاوت کاری و همچنین مفاهیم مربی گری و مرشدی، مدلی جامع برای پیاده سازی آموزگردی در سازمان های دولتی ارائه نماید. پیشنهادهای اجرایی/ پژوهشی: بر اساس مدل ارائه شده به مدیران توصیه می شود با فاصله گرفتن از ساختارهای سلسله مراتبی و همچنین استفاده از افراد مناسب و آموزش آنها، زمینه تحقق آموزگردی را جهت کاهش شکاف نسلی در سازمان های دولتی فراهم نمایند.
مدلسازی ساختاری تفسیری پیشران های نوسازی استراتژیک در سازمان های توسعه ای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: دگرگونی سازمان ها و صنایع مستلزم نوسازی راهبردی است و با توجه به نااطمینانی موجود در محیط های رقابتی، مدیران با شناسایی و رتبه بندی پیشران های نوسازی راهبردی، می توانند زمینه نوسازی و تحول را در سازمان ها فراهم نمایند. بر اساس این، هدف از انجام پژوهش حاضر، شناسایی و سطح بندی پیشران های نوسازی راهبردی در سازمان های توسعه ای ایران است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: شناسایی پیشران های نوسازی راهبردی از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته بر پایه تکنیک اشباع نظری با 22 نفر از استادان و مدیران اسبق و فعلی ایدرو انجام گرفت. به منظور سطح بندی پیشران های شناسایی شده از نظرات 58 نفر از مدیران میانی و ارشد شرکت های دولتی تابع ایدرو با روش نمونه گیری هدفمند و با کمک پرسشنامه استفاده شد. یافته ها: کدگذاری مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار مکس کیودا به شناسایی 15 پیشران در شکل گیری نوسازی راهبردی منجر شد. پیشران های شناسایی شده با روش ساختاری تفسیری به تشکیل شش سطح منجر شد که قابلیت های سازمان و قدرت انطباق پذیری اثرگذارترین و صلاحیت های کارکنان و تحلیل صحیح از بازار اثرپذیرترین عوامل بودند. ارزش/ اصالت پژوهش: مدلسازی پیشران های نوسازی راهبردی می تواند به کاهش شکاف نظری پژوهش منجر شود. سهم پژوهش حاضر آن است که مدیران و تصمیم گیرندگانِ کلیدی شرکت های دولتی تابع ایدرو، پیشران های نوسازی راهبردی را شناسایی کنند و با سرمایه گذاری در اثربخش ترین عوامل، زمینه نوسازی و تحول شرکت ها را فراهم سازند.
تحلیل شایستگی های مدیران در بهداشت و درمان 4/0(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: فناوری های نسل 4.0 با کاربردها و مزایای گسترده ای که دارند در حوزه های مختلف به کار گرفته شده اند. این توسعه در بخش بهداشت و درمان نیز رخ داده است. توسعه بهداشت و درمان 4.0 نیازمند وجود شایستگی های برجسته در مدیران است که تاکنون مورد بررسی قرار نگرفته است. این پژوهش به منظور شناسایی شایستگی های مدیران و مدلسازی آن ها انجام شده است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: این پژوهش در دو مرحله کیفی و کمّی انجام شده است. جامعه آماری خبرگان دانشگاهی و بخش بهداشت و درمان هستند. شیوه نمونه گیری به صورت قضاوتی و گلوله برفی و حجم آن در مرحله اول 18 نفر و در مرحله دوم 10 نفر است. ابزار گردآوری داده ها به ترتیب مصاحبه های نیمه ساختاریافته و پرسشنامه محقق ساخته و شیوه تجزیه وتحلیل داده ها به ترتیب تحلیل تماتیک و مدلسازی ساختاری تفسیری فراگیر فازی است. یافته ها: نتایج مرحله اول بیانگر 36 شایستگی است که در قالب 10 شایستگی اصلی دسته بندی شدند. نتایج مرحله دوم نشان داد که شایستگی های «مهارت فناورانه»، «دانش عمومی به روز»، «ویژگی های شخصیتی» و «مهارت فنی» بنیادی ترین شایستگی ها هستند. ارزش/ اصالت پژوهش: در این پژوهش برای اولین بار شایستگی های مدیران بهداشت و درمان 4.0 بررسی گردید. از میان 36 شایستگی شناسایی شده ۱۵ مورد برای اولین بار ارائه شده است. همچنین، مدل ساختاری تفسیری شایستگی های مدیران بهداشت و درمان 4.0 نیز برای اولین بار ارائه گردید. پیشنهادهای اجرایی/ پژوهشی: به منظور ارتقای شایستگی های مدیران وجود آموزش های ضمن خدمت، وجود سیستم مدیریت دانش به منظور جذب و نشر دانش، برگزاری بازدیدهای علمی از بیمارستان های برتر دنیا، برگزاری دوره های حل مسئله و تصمیم گیری برای مدیران و ارتقای سیستم مدیریت منابع انسانی به منظور بهبود فرایندهای جذب، و جانشین پروری توصیه می گردد.