توسعه تکنولوژی صنعتی

دانشگاه ها و صنایع از مهمترین و اثرگذارترین نهادها در توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی و فناورانه جوامع هستند. به همین دلیل، توسعه ارتباط صنعت و دانشگاه به دلیل اثرات و پیامدهای بسیار مثبت آن در ایجاد تحولات فناورانه، اقتصادی و اجتماعی از دیرباز مورد توجه مدیران، سیاست گذاران و تصمیم گیرندگان دانشگاهی و صنعت قرار داشته و تلاش های فراوانی جهت ایجاد پیوندی اثربخش بین صنعت و دانشگاه صورت گرفته است. در کشور ما نیز تلاش های زیادی هم در زمینه نظری و هم در میدان عمل به منظور شکل دهی به همکاری پویا و اثربخش میان دانشگاه و صنعت انجام گرفته است. اما هنوز همکاری علمی و فناورانه مطلوب و مورد نظر میان دانشگاه و صنعت شکل نگرفته است و گویا راهکارهای ارائه شده و سازوکارهای طراحی شده برای گذار از موانع و چالش های پیش رو بی اثر مانده اند. لذا با توجه به اهمیت قابل انکار موضوع همکاری دانشگاه و صنعت و به منظور ارتقای سطح درک و شناخت از روابط و همکاری میان دانشگاه و صنعت، سعی شده است که در این مقاله به بررسی سیر تاریخی، جریان های تاثیرگذار، اهداف و انگیزه ها، موانع و چالش ها، سازوکارها و عوامل موثر بر همکاری میان دانشگاه و صنعت پرداخته شود. در پایان نیز به بررسی موضوع ارتباط دانشگاه و صنعت در ایران پرداخته شده است و به بعضی چالش ها و موانع، سازوکارها و پیشنهادها اشاره شده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر قابلیت مدیریت اطلاعات بر عملکرد سازمانی و تببیین نقش قابلیت های سازمانی (قابلیت مدیریت مشتری، قابلیت مدیریت فرایند و قابلیت مدیریت عملکرد) در رابطه بین این دو متغیر است. تحلیل یافته های بدست آمده از 95 پرسشنامه توزیع شده بین مدیران و کارشناسان شرکت های مستقر در پارک علم وفناوری استان گیلان نشان می دهد که قابلیت مدیریت اطلاعات در توسعه توانایی مدیریت مشتری، مدیریت فرایند و مدیریت عملکرد نقش مهمی را ایفا می کنند. این سه قابلیت روی منابع انسانی، مالی و مشتری و اثربخشی عملکرد سازمانی موثر هستند. یافته های بدست آمده از پژوهش نشان می دهد که مدیران باید روی خلق شرایط لازم برای توسعه زیربنای فناوری اطلاعات و قابلیت مدیریت اطلاعات تمرکز کنند چرا که این توانمندی ها نقش اساسی در تولید سایر قابلیت های مورد نیاز برای توسعه عملکرد سازمانی بازی می کنند.

یکی از مشکلاتی که سازمانهای ایرانی همواره با آن مواجهند عدم اجرای موفق پروژه های مدیریت دانش در سازمانها است، که به یکی از دغدغه های تصمیم گیران تبدیل شده است. اینکه چرا پروژه های مدیریت دانش در ایران عمدتاً به شکست منجر می شوند، یکی از مباحث مهم این مقاله محسوب می گردد. با توجه به اینکه اجرای مدیریت دانش یک نوع تغییر در سازمان محسوب می گردد، در این تحقیق مدیریت تغییر به عنوان یکی از پاسخ های پتانسیل مطرح می گردد. نوع رویکرد و انتظارات از مدیریت دانش در یک سازمان پاسخ دومی است که در این مقاله بدان پرداخته شده است. هدف این مقاله توصیف اهمیت مدیریت تغییر همزمان با پیاده سازی مدیریت دانش و همچنین، ارائه یک رویکرد و طبقه بندیِ متمایز از مدیریت دانش است. این مقاله که از نوع کیفی- توصیفی است و با روشی پدیدارشناسانه، سعی در پاسخ به این موضوع داشته و موانع و چالشهای موجود و عوامل شکست در مدیریت دانش را بررسی کرده و سپس از طریق استقراء پسینی، دسته بندی متمایز و جدیدی از مدیریت دانش را در هفت حوزه مختلف ارائه می کند. در نتایج تحقیق اولا، طبقه بندی جدیدی برای درک بهتر از مدیریت دانش ارائه می گردد، ثانیا، اجرای مدیریت تغییر همزمان با اجرای مدیریت دانش را ضروری تلقی می شود.

عبور از مرحله تقلید و رفتن به مرحله نوآوری برای کشورهای درحال توسعه آسان نیست و این کشورها ابتدا باید اکتساب و جذب فناوری را مدنظر قرار دهند تا به بلوغ صنعتی دست یابند. این بلوغ به طور اجتناب ناپذیری در تلاش های فناورانه تغییراتی به وجود خواهد آورد و تقاضا برای نوآوری را افزایش می دهد و در نهایت رشد اقتصادی را به ارمغان خواهد آورد. در طول دهه های گذشته کشور ایران تلاش های مهمی در زمینه دستیابی به توسعه صنعتی انجام داده است. اما عدم توجه به سیاست های فناوری و نوآوری موثر بر هم پایی باعث شده است تا این سیاست ها در اکتساب، جذب و خلق فناوری و دستیابی به رقابت پذیری فناورانه از کارایی و اثربخشی لازم برخوردار نباشند. بسیاری از عوامل تأثیرگذار در هم پایی فناورانه به طور مستقیم یا غیرمستقیم تحت تأثیر سیاست های دولتی قرار دارند. در این پژوهش با توجه به پژوهش های پیشین و مطالعات موردی در صنایع کشورهای درحال توسعه، عوامل مشترک کلیدی و 12 سیاست شناسایی شده است که بر هم پایی موفق موثر بوده اند. باید توجه داشت که شناسایی این سیاست ها مرحله نخست دستیابی به هم پایی است و تدوین مناسب محتوای این سیاست ها با توجه به زمینه های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، فناورانه و ... هر کشور و تنظیم مکانیزم های اجرایی لازم مهمترین بخش در دستیابی به هم پایی فناورانه است.

امروزه تغییرات سریع تکنولوژی، فعالیت های بنگاه های اقتصادی را به طور عمیقی تحت تأثیر قرار داده است. درواقع رونق اقتصادی کشورها، صنایع و شرکت ها به بهره برداری مناسب از تکنولوژی وابسته است. امروزه سازمان ها به قدرت انطباق و انعطاف بسیار بالایی نیاز دارند تا نه تنها بتوانند در محیطی که ثابتش تغییر است، دوام بیاورند بلکه به کارایی نیز دست یابند. در این پژوهش تأثیر پویایی تکنولوژیکی بر کارایی عملیاتی با میانجی گری انعطاف پذیری تولید مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار مورد استفاده به منظور گردآوری اطلاعات، پرسشنامه می باشد که توسط کارشناسان و مدیران 101 شرکت تولیدی فعال در شهرستان رشت تهیه شده است. روایی پرسشنامه از طریق مبانی نظری و نظر خبرگان و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفته است. برای تجزیه وتحلیل داده ها نیز، از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که می توان با افزایش انعطاف پذیری، پاسخ مؤثرتری به تغییرات تکنولوژیکی حاصل از محیط داد و منجر به کارایی عملیاتی بهتر گردید.

در محیط سرشار از پویایی و تغییر کنونی، یکی از مقوله های مهم که می تواند ما را در رسیدن به اهداف سازمان به نحوی اثربخش یاری رساند تغییرات تکنولوژی مؤثر و انتقال تکنولوژی است. از آنجا که سیستم های اطلاعات مبتنی بر کامپیوتر، زمینه ارتقا توانایی مدیران برای هماهنگی و کنترل فعالیتهای سازمان و کمک در تصمیم گیری اثربخش را فراهم می کند و همچنین موجبات مزیت رقابتی سازمان را فراهم می کنند ما را بر آن داشت تا درباره موانع انتقال تکنولوژی و مشکلات اجرای مؤثر سیستم های اطلاعاتی در ایران به بحث بپردازیم. این تحقیق کاربردی بوده و به صورت پیمایشی انجام شده است. در این تحقیق از آلفای کرونباخ برای بررسی پایایی و از روش های تحلیل محتوا، تحلیل سازه و روایی تشخیصی، برای بررسی روایی استفاده شده است. شاخص های این موانع در قالب 6 بعد، بعنوان موانع انتقال تکنولوژی سیستم های اطلاعاتی معرفی شدند و سپس چارچوبی برای موانع ارائه شد که از طریق تکنیک تحلیل عاملی شاخص های اصلی این موانع مشخص شد. با توجه به یافته های کلی تحقیق می توان گفت که مهم ترین موانع انتقال تکنولوژی سیستم های اطلاعاتی در ایران به ترتیب عبارتند از: سازمانی، فنی و تکنولوژیکی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و انسانی.