توسعه تکنولوژی صنعتی

دوسوتوانی سازمانی ترکیبی از اکتشاف و بهره برداری است که رفتار سازمان ها را در رسیدن به سطح بالایی از بهره برداری و اکتشاف توصیف می کند. دوسوتوانی سازمانی به سازمان های فناوری محور اجازه می دهد که در مدیریت خواسته های سازمانی امروز کارا باشند، درحالی که انعطاف پذیری موردنیاز برای انطباق با چالش ها و فرصت های جدید را در محیط به دست آورند. تیم های مدیریت ارشد سازمان های فناوری محور به عنوان تصمیم گیرندگان نهایی در سازمان، نقش اصلی را در ایجاد دوسوتوانی سازمانی اجرا می کنند. یکپارچگی رفتاری تیم های مدیریت ارشد این سازمان ها که بیانگر تعاملات جمعی اعضای تیم مدیریت ارشد سازمان است، حرکت سازمان به سمت دوسوتوانی و به دست آوردن عملکرد سازمانی بهینه را تسهیل می کند. هدف این مقاله، ارائه چارچوبی مفهومی از نقش یکپارچگی رفتاری تیم های مدیریت ارشد سازمان های فناوری محور در ایجاد دوسوتوانی سازمانی است. در این مقاله، از لحاظ روش پژوهش در جمع آوری مطالب، از روش کتابخانه ای، اسنادی و توصیفی برای تبیین موضوعات بهره برده شده و به بررسی ارتباط بین یکپارچگی رفتاری تیم های مدیریت ارشد سازمان های فناوری محور و ایجاد دوسوتوانی سازمانی پرداخته شده است. سپس به روش اکتشافی، چارچوبی مفهومی از نقش یکپارچگی رفتاری تیم های مدیریت ارشد سازمان های فناوری محور در ایجاد دوسوتوانی سازمانی ارائه شده است.

در دنیائی زندگی می کنیم که عدم اطمینان و ابهام در زمینه تغییرات فناوری، بازار، راهبردی های رقبا، انتظارات مشتریان و گروه های ذینفع دیگر، شرکت ها را به شد ت نگران حفظ مزیت های رقابتی و بقاء خود نموده است. در راستای این تحولات، نوآوری، نوآور بودن و سازمان های نوآور در دستور کار رهبران و مدیران ارشد سازمان ها قرار گرفته است اما توسعه این قابلیت ها، ساز و کارهای ساختاری، فرآیندی و مدیریتی خاصی را طلب می کند که در ایران کمتر به آن پرداخته شده است، هدف این مقاله پاسخ گوئی به این نیاز مبرم است، بدین منظور ابتدا نوآوری، نوآور بودن سازمان ها، مورد بررسی قرار می گیرد سپس مفاهیم کلیدی سازمان های نوآور، ویژگی ها و ابعاد آن تشریح می شود و به چگونگی سازمان دهی و رهبری این سازمان ها پرداخته می شود و در پایان چالش ها و چشم اندازهای آینده آنها ترسیم خواهد شد.

یکی از دشوارترین چالش های پیش روی مدیران امروزی در دنیای متمدن نوآور، مدیریت ابزارهای متنوعی است که موجب رقابت پذیری پایدار در حوزه های علم و فناوری و محیط های تجاری می شود. مدیریت مؤثر زمانی رخ خواهد داد که مجموعه ای گسترده از عناصر و فعالیت های سازمانی با صرف هزینه ها و زمان متعارف به صورت کاملا یکپارچه درآیند؛ این یکپارچگی مستلزم وجود ابزارها و تکنیک های قدرتمند و منطقی در محیط های پویا می باشد. این مقاله به شیوه تحلیل سلسله مراتبی(AHP) به تحلیل ابزارهای مدیریت نوآوری بر اساس اقتصاد دانش محور پرداخته و با بهره گیری از نظر خبرگان و مطالعه اسناد معتبر، تکنیک ها و ابزارهای ناب و اصولی را شناسایی و اولویت بندی نموده است.

عوامل زیادی بر فرایند نوآوری تاثیرگذار است و نوآوری با توجه به ماهیت خاص و ویژگی های ذاتی خود از عوامل مختلفی در داخل و خارج سازمان تاثیر می پذیرد که بدیهی است بر نحوه مدیریت این فرایند تاثیر بسزایی خواهد داشت. لذا برای مدیریت و رهبری هرچه بهتر و موثرتر فرایند نوآوری، شناخت عوامل موثر بر آن و بررسی وضعیت وجود سازمان ها در قبال هر کدام از این عوامل و شاخص های مربوطه لازم و ضروری به نظر می رسد. در این مقاله با 8 بعد شامل عوامل مالی، مدیریتی، سازمانی، تحقیقاتی، انسانی، فرهنگی، خارجی و عوامل سیستمی و 55 شاخص به ارزیابی وضعیت موجود مدیریت نوآوری در شرکت مهندسی و ساخت ژنراتور مپنا پارس پرداخته شده است که با توجه به نتایج آن، عوامل انسانی، مدیریتی و فرهنگی نسبتا در وضع مطلوب می باشند و سایر عوامل یعنی عوامل مالی، سازمانی، خارجی، سیستمی و تحقیقاتی در وضعیت نامطلوب قرار دارند. همچنین میان شاخص ها، شاخص های سبک رهبری سازمان، میزان حمایت سازمانی از کارکنان خلاق، حمایت مدیریت ارشد از فعالیت های نوآورانه دارای بالاترین اولویت و شاخص های وجود منابع علمی، تبدیل دانش ضمنی به دانش صریح، توسعه محصولات جدید، تعامل با تامین کنندگان، تعامل با مراکز دانشگاهی و تحولات فناوری  دارای کمترین اولویت است.

فن آوری" که اهمیت آن در توسعه اقتصاد ملی، به خوبی درک شده است به عنوان یکی از اصلی ترین راهبردهای رقابتی ملل، مطرح می باشد. حرکت به سوی اقتصاد دانش بنیان، همگام با شتاب جهانی در توسعه فن آوری، در دستورکار فن آوران کشور ما نیز قرار گرفته است. با روند جهانی شدن اقتصاد، فن آوری نیز می تواند با تخصیص منطقی عوامل فن آوری و جریان آنها، موجب مشارکت بین المللی در فعالیت های نوآورانه و ایجاد جریان چندوجهی و فضایی فن آوری گردد. انتقال فن آوری به عنوان گامی ضروری برای ایجاد ارزش اقتصادی(و متعاقبا اثرات اجتماعی)، اثر شگرفی بر اقتصاد جوامع گذارده است. هرچند که انتقال فن آوری به دلیل عدم درک دقیقی از ساز و کارهای عملیاتی، اثرات جانبی و الگوهای آن یا فقدان زیرساخت هایی هم چون مجموعه قوانین و سیاست های مربوط به نظام ملی نوآوری، نقش شایسته خود را در بهبود این وضعیت در کشور، ایفا نکرده است. از این رو، معرفی ساز و کارها، ویژگی ها، اثرات و الگوهای انتقال فن آوری در اشاعه دانش مدیریت فن آوری و تقویت مبانی نظری آن برای علاقمندان این حوزه، ضروری دانسته شد. این نوشتار با همین هدف به بیان موارد فوق، پرداخته است.

ارزیابی تکنولوژی ابزاری است، که به درک بهتر توانمندی تکنولوژی بنگاه و در نتیجه تصمیم گیری درمورد آن کمک می کند. لذا درجهت توسعه و بکارگیری تکنولوژی جدید بایستی ابتدا وضعیت تکنولوژی موجود را ارزیابی کرد. بدین منظور مدل های مختلفی برای ارزیابی سطح توانمندی تکنولوژی ارائه شده است. در این مقاله با استفاده از مدل ارزیابی پاندا و راماناسن ، سطح توانمندی های تکنولوژیک شرکت ایران ترانسفو در 3 بعد اصلی و 9 بعد فرعی، مورد ارزیابی قرار داده شده است. و برای تعیین میزان تاثیر هر یک از ابعاد فرعی(شاخص ها) بر سطح توانمندی شرکت ابتدا با استفاده از تکنیک Dematel روابط متقابل عوامل موثر بر سطح توانمندی تکنولوژی به صورت امتیاز عددی مشخص شده و سپس برای رتبه بندی آن از روش ANP استفاده شده است. استفاده از مدل یاد شده و نیز تکنیک Dematel نیازمند آن است تا به به نظر خبرگان در یک صنعت یا بنگاه رجوع شود لذا در این تحقیق جامعه آماری را مدیران میانی، ارشد و کارشناسان شرکت ایران ترانسفو تشکیل داده اند وجمع آوری اطلاعات به صورت سرشماری انجام شده است.