دانش انتظامی

دانش انتظامی

دانش انتظامی سال بیست و چهارم پاییز 1401 شماره 3 (پیاپی 96) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

آموزش ضابطان دادگستری در پرتو قانون آیین دادرسی کیفری 1392(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ضابطان دادگستری دادرسی منصفانه آیین دادرسی کیفری متهمان بزه دیدگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳ تعداد دانلود : ۱۷۴
زمینه و هدف:ضابطان از نخستین کارگزاران اند که با کنش گران دعوای کیفری روبه رو می شوند.ایفاء نقش شایسته آنان به مؤلفه های متعددی وابسته است.آموزش از جمله برجسته ترین هاست.در چارچوب آن،ضابطان با هنجارهای ناظر به چگونگی کنش گری،انواع حق های متهمان و بزه دیدگان و شیوه های پیشگیری از جرم آشنا می شوند. روش:این پژوهش کاربردی است و با شیوه توصیفی-تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای آموزش ضابطان را بررسی کرده است. یافته ها: آموزش ضابطان در آموزه های حقوقی و جرم شناسانه پایه دارد و در آیین دادرسی کیفری ایران بایدی انکارناپذیر است.دادستان ها تکلیف یافته اند تا نسبت به آموزش ضابطان سیاست گذاری و برنامه ریزی کنند.این باید جنبه اساسی داشته و در اصل یکصد و پنجاه و ششم که به رسیدگی شایسته به دعواهای کیفری،گسترش عدالت و تضمین حق ها و آزادی های بنیادین افراد ناظر است،ریشه دارد.کارگزاران قضایی باید به شناسایی هستار و برگزاری دوره های آموزش ضابطان مبادرت ورزند و در این زمینه پاسخ گو باشند. نتیجه گیری:مسئولیت و اجراء دوره های آموزش ضابطان به دادستان ها واگذار شده است.بر همین اساس،قوه قضاییه باید با سنجش نیازها و پیش بینی سرفصل های لازم زمینه های برگزاری دوره های فراگیر شایسته را فراهم آورد.در این نوشتار، مبانی و چگونگی آموزش ضابطان در قلمرو آیین دادرسی کیفری ایران بررسی شده است.
۲.

واکاوی اعتیاد به مواد مخدر و آثار آن در سطح جامعه از دیدگاه مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مقام معظم رهبری (مدظله العالی) اعتیاد مواد مخدر انحراف اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۵۱
زمینه و هدف : اعتیاد به مواد مخدر یکی از مهم ترین اشکال انحرافات اجتماعی و یک پدیده چند علتی است که ضرورت دارد از ابعاد و زوایای مختلفی به آن نگریسته شود؛ منویات مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، به عنوان شخصیتی که اشراف کلی به امور جامعه دارند و نظرات علمی ایشان در تمام عرصه های مختلف، مؤثر می باشد، مرجع پژوهش قرار گرفته است. تحقیق حاضر به دنبال پاسخ گویی به این سؤال است که از دیدگاه معظم له، علل گسترش اعتیاد به مواد مخدر در سطح جامعه چیست و چه آثاری دارد؟ روش: این تحقیق، کیفی و از نوع توصیفی - تبیینی است. جامعه مورد مطالعه، کلیه اسناد، منابع مکتوب و سخنرانی های معظم له از سال ۱۳6۸ تاکنون (1400)، موجود در سایت و نرم افزار حدیث ولایت به صورت تمام شمار مورد مطالعه و روش جمع آوری داده ها به صورت اسنادی - کتابخانه ای و تکنیک تجزیه و تحلیل داده ها تحلیل محتوای کیفی است. شاخص های احصاء شده به تأیید نخبگان و خبرگان رسیده و با تکنیک دلفی اولویت بندی شده است. یافته ها: مبتنی بر بیانات معظم له، گسترش اعتیاد در سطح جامعه از علل بیرونی (اقدامات و تبلیغات دشمنان) و درونی (نقش حکومت پهلوی، فقر و بیکاری، ضعف ایمان، سودآوری و مقابله نادرست) ناشی می شود و آثار آن در سطوح مختلف فردی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی بروز می نماید. نتیجه گیری: عوامل فقر و بیکاری، سودآوری و اقدام دشمنان به ترتیب در گسترش اعتیاد بیشترین تأثیر را داشته و آثار آن بر اساس اولویت بیشتر در ابعاد اجتماعی، فردی و امنیتی نمودار می شود.
۳.

رابطه بین سرمایه اجتماعی با جهت گیری ورزشی و مشارکت تفریحی دانشجویان دانشگاه افسری و تربیت پلیس امام حسن مجتبی (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی مشارکت تفریحی جهت گیری ورزشی پلیس دانشگاه افسری و تربیت پلیس امام حسن مجتبی (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۵۴
زمینه و هدف : پژوهش حاضر به مطالعه رابطه بین سرمایه اجتماعی، جهت گیری ورزشی و مشارکت تفریحی دانشجویان دانشگاه افسری و تربیت پلیس امام حسن مجتبی (ع) پرداخت. روش: پژوهش از نظر هدف، کاربردی است. داده ها به صورت پیمایشی و از طریق پرسش نامه های استاندارد سرمایه اجتماعی، جهت گیری ورزشی و مشارکت تفریحی جمع آوری شد. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان این دانشگاه در سال 1399 به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون انجام شد. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد که بین سرمایه اجتماعی، جهت گیری ورزشی و مشارکت تفریحی و برخی ابعاد آنها رابطه معنادار وجود دارد. از بین ابعاد سرمایه اجتماعی و جهت گیری ورزشی، همدلی و درک متقابل و پیروزی گرایی دارای بیشترین همبستگی و اعتماد و پیروزی گرایی دارای کمترین همبستگی هستند. از بین ابعاد سرمایه اجتماعی و مشارکت تفریحی، هویت جمعی و جاذبه دارای بیشترین همبستگی و اعتماد و تمرکز به شیوه زندگی دارای کمترین همبستگی هستند و همچنین از بین ابعاد جهت گیری ورزشی و مشارکت تفریحی، جاذبه و رقابت جویی دارای بیشترین همبستگی و تمرکز به شیوه زندگی و پیروزی گرایی دارای کمترین همبستگی است. نتیجه گیری : می توان با تقویت هر یک از بعدهای سرمایه اجتماعی، جهت گیری ورزشی افراد را تقویت کرد و همچنین میزان مشارکت تفریحی افراد در فعالیت های ورزشی را ارتقاء داد.
۴.

تأثیر مصرف موادمخدر و روان گردان بر سرقت داخل خودرو (مورد مطالعه: شهر همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرقت داخل خودرو سوء مصرف موادمخدر شهر همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۶۸
زمینه و هدف: سرقت محتویات داخل خودرو در مقایسه با سایر سرقت ها فراوانی قابل توجهی دارد. پلیس همواره به دنبال راهی بوده تا با شناخت عوامل اجتماعی ارتکاب به سرقت مانند اعتیاد، راهکار هدفمندی جهت مقابله با آن ارائه کند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی تأثیر موادمخدر و روان گردان بر سرقت داخل خودرو در شهر همدان انجام پذیرفت. روش:روش پژوهش حاضر تحلیل محتوای کمی و جامعه آماری آن کلیه پرونده های سرقت خودرو ثبت شده در پلیس آگاهی استان همدان در طول سال 1399 است که براساس فراوانی محل سرقت کلاسه بندی شده اند. 80 پرونده مربوط به سرقت داخل خودرو به روش هدفمند نمونه گیری و سابقه اعتیاد این افراد به انواع موادمخدر و نیز سابقه سرقت (زمان و تعداد) احصا گردید. داده های حاصل به صورت توصیفی و تحلیلی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: اعتیاد به موادمخدر با سرقت داخل خودرو رابطه مستقیم و معناداری دارد. بدین صورت که 62.5 درصد از سارقین، سابقه اعتیاد و نگهداری موادمخدر داشتند و از این بین 81.25 درصد از آنان معتاد به هروئین می باشند که بالاترین تاثیر را در ارتکاب به سرقت داخل خودرو در شهر همدان نسبت به سایر مواد افیونی به خود اختصاص داده است. اعتیاد به چند ماده، تریاک و شیشه به ترتیب در رتبه های بعدی عوامل تاثیرگذار قرار گرفته است. نتیجه گیری: افرادی که اعتیاد به هرویین دارند، از ارتکاب جرایم بسیار مهم مانند کلاهبرداری های بزرگ و سرقت های باندی و مسلحانه و... عاجز هستند اما بین اعتیاد و ارتکاب جرم سرقت داخل خودرو، رابطه مستقیمی وجود دارد.
۵.

تحلیل راهبردی تربیت بدنی و ورزش فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سند راهبردی اداره کل تربیت بدنی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۱۳۲
زمینه و هدف: تأثیر تربیت بدنی و ورزش در توان رزمی فرماندهی انتظامی مشخص است و این حوزه نیازمند برنامه ریزی دقیق است. هدف پژوهش حاضر تحلیل راهبردی تربیت بدنی و ورزش فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران بود. روش: روش تحقیق آمیخته با رویکرد توصیفی- تحلیلی بود. جامعه آماری بخش کیفی پژوهش شامل مدیران،کارشناسان و افراد صاحب نظر (58 نفر) بود. جامعه آماری بخش کمی پژوهش شامل کارشناسان، مربیان، داوران و ورزشکاران حرفه ای شاغل در فراجا به صورت منتخب در دو حوزه بانوان و آقایان (218 نفر) بودند. در این پژوهش از روش هدفمند نمونه گیری در دسترس استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها شامل مصاحبه و پرسش نامه باز و بسته بود. برای اطمینان از روایی تحقیق از معیارهای مقبولیت و تأییدپذیری و برای برای محاسبه پایایی نیز از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است.   یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد با توجه به ماتریس های داخلی و خارجی، موقعیت راهبردی (IE) تربیت بدنی و ورزش فرماندهی انتظامی در منطقه تهاجمی SO دارد. با بهره مندی از ماتریس تحلیلSWOT  تعداد 7 راهبرد SO، 3 راهبرد ST، 3 راهبرد WO و 4 راهبرد WT، مجموعاً 17 راهبرد شناسایی شد. این راهبردها با استفاده از ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمی (QSPM) اولویت بندی و سپس 154 برنامه عملیاتی متناظر با هر یک از راهبردها تعیین شده است. نتیجه گیری: اداره کل تربیت بدنی فراجا نیاز دارد برنامه تدوین شده را سرلوحه و نقشه کار خود قرار دهد و تا پایین ترین سطوح ورزش در فراجا عملیاتی کند تا وظایف هر بخش مشخص شود.
۶.

صلاحیت تجویزی ج.ا.ایران جهت تعقیب و محاکمه آمر و عاملین ترور سردار سلیمانی از منظر حقوق کیفری بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترور تروریسم دولتی صلاحیت تجویزی صلاحیت واقعی صلاحیت جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۲۱۶
زمینه و هدف: پس از ترور منجر به شهادت سردار سلیمانی و همراهان ایشان، از جمله مباحث مطرح در محافل بین المللی و داخلی، صلاحیت محاکم و نحوه تعقیب و محاکمه آمر و عاملین آن بوده است. تروریسم دولتی، مصونیت دولت، مصونیت سران دولت ها، صلاحیت دیوان کیفری بین المللی و نظایر اینها، عمده مطالعاتی هستند که پس از ارتکاب این ترور، توسط صاحب نظران و محققین انجام یافته است. از جمله مباحثی که در این خصوص مغفول مانده، صلاحیت تجویزی جمهوری اسلامی ایران در تعقیب کیفری آمر و عاملین ترور سردار سلیمانی می باشد.هدف از پژوهش حاضر بررسی صلاحیت قانونی جمهوری اسلامی ایران جهت تعقیب و محاکمه آمر و عاملین ترور سردار سلیمانی از منظر حقوق کیفری بین المللی است.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیلی است.نتیجه گیری: مطابق نتایج به دست آمده، دولت جمهوری اسلامی ایران بر مبنای صلاحیت واقعی (به طور مطلق) و بر مبنای صلاحیت شخصی منفی و صلاحیت جهانی (در صورت حضور مرتکبین یا استرداد آنها به کشور) صلاحیت قانونی جهت رسیدگی به این پرونده را دارد. می تواند توسط محاکم قضایی خود نسبت تعقیب و محاکمه مرتکبین این جنایت اقدام نماد و در صورت دسترسی به هر یک از مرتکبین از جمله با توسل به پلیس اینترپل، استرداد و ... اعمال مجازات کند.
۷.

الگوی سبک رهبری مناسب فرماندهان صف دانشگاه علوم انتظامی امین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرمانده صف سبک رهبری الگوی دانشگاه علوم انتظامی امین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۱۴۸
هدف و زمینه: هدف از پژوهش حاضر ارائه سبک رهبری مناسب برای فرماندهان صف دانشگاه علوم انتظامی امین بوده است. لازمه این کار هم افق شدن با افرادی است که با موضوع زیست تجربی دارند تا در یک فرایند همدلانه کشف و مفاهمه، درک صحیحی از سبک فرماندهی در حوزه صف ظهور یابد. روش: رویکرد تحقیق کیفی و از راهبرد داده بنیاد استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختاریافته است مشارکت کنندگان در این تحقیق 15 نفر ازفرماندهان و مدیران فعلی و سابق و خبرگان حوزه تربیت و آموزش افسری می باشند. نحوه اعتبار یابی بر اساس شاخص های لینکن وکوبا نظیر: باور پذیری، اطمینان پذیری، انتقال پذیر و تایید پذیری است. یافته ها: پس از طی فرایند کدگذاری مصاحبه ها، 21 مقوله فرعی از مجموع کدها استخراج و در نهایت 8 مقوله اصلی از بطن مقوله های فرعی به شرح زیر به دست آمد: بسترها و الزامات توسعه فرماندهان صف ، توسعه و پرورش فرماندهان صف، ارزش های فرماندهان صف منتورینگ، مهارت های بین فردی فرماندهان صف، جهت گیری و خط مشی فرماندهان صف، مهارت های فردی فرماندهان صف ، صلاحیت های تخصصی فرماندهان صف. نتیجه گیری: الگوی رهبری فرماندهان صف در دانشگاه علوم انتظامی متاثر از ارزش های سازمانی، جامعه و فردی است. ارزشهایی مانند: عمل به فریضه امر به معروف و نهی از منکر، تعهد، التزام عملی به ولایت فقیه، توجه به ارزش های خانوادگی، انسانی، خداترسی، وجدان کاری، جدیت و حمیت، انصاف، تواضع، تفکر جهادی، ترغیب نیروها به رعایت اصل سلسله مراتب که بر روی پدیده محوری تحقیق که منتورینگ است تاثیر می گذارد.
۸.

شناسایی و تحلیل پیامدهای مثبت فعالیت های ورزشی در پیشگیری از جرم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فعالیت های ورزشی پیامدهای ورزش پیشگیری از جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۱۸۶
زمینه وهدف: با توجه به اهمیت ورزش در جامعه و نقش آن در کاهش احتمال ارتکاب جرم توسط افراد مختلف؛ هدف پژوهش حاضر؛ شناسایی پیامدهای مثبت فعالیت های ورزشی در پیشگیری از جرم بود. روش: پژوهش حاضر به روش کیفی و با رویکرد داده بنیاد در سال 1400 انجام شد. روش نمونه گیری به صورت هدفمند و مصاحبه ها به صورت نیمه ساختاریافته تا اشباع نظری (مصاحبه شماره 18) ادامه یافت. جامعه آماری پژوهش، اعضای هیئت علمی بودند. در راستای معتبرسازی نهایی پژوهش از ملاک های اعتبار و قابلیت اعتماد استفاده شد و پایایی آن با روش توافق بین دو کدگذار 80% تعیین شد. یافته ها: بعد از طبقه بندی یافته های پژوهش تعداد 57 مفهوم در قالب 5 مقوله فرعی: توانمندسازی فردی، بهبود ظرفیت روانی، بروز رفتارهای مطلوب، توسعه تعاملات و توسعه هویت فرهنگی قرار گرفتند. در نهایت تمامی مقوله ها در قالب 2 مقوله اصلی توسعه فردی و توسعه اجتماعی بخش بندی شدند. نتیجه گیری : برخی از مزایای حضور دائم افراد جامعه در فعالیت های ورزشی؛ کاهش مصرف دخانیات، تخلیه انرژی و هیجانات، کاهش افسردگی، ارتقای روابط اجتماعی افراد جامعه، بالا رفتن احترام متقابل افراد به یکدیگر، احساس با ارزش بودن در فرد، بهبود فرایندهای شکل گیری شخصیت افراد، کاهش درگیری های خانوادگی و شکل گیری فرهنگ مقابله با فعالیت های ناسالم می باشد؛ که این عوامل نقش مهمی در پیشگیری از جرم دارند. بنابراین ضروری است تا با فرهن گ سازی و فراهم کردن بستر مناسب، زمینه مشارکت آحاد جامعه در فعالیت های ورزشی فراهم شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۷