دانش انتظامی

زمینه و هدف: یکی از راه های تحقق اهداف پیشگیری انتظامی از جرم با رویکرد جهادی، ایجاد فرهنگ سازمانی جهادی در نیروی انتظامی است، دست یابی به این مهم در گرو شناخت مؤلفه های مرتبط در این زمینه است، لذا هدف پژوهش، شناسایی مؤلفه های فرهنگ سازمانی برای  پیشگیری انتظامی از جرم با رویکرد جهادی است. روش پژوهش: پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از حیث ماهیت، توصیفی- تحلیلی و از نظر روش، کیفی-کمی است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل: نخبگان پلیس در حوزه پیشگیری از جرم است که با روش نمونه گیری هدف مند و اصل اشباع نظری، 14 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند؛ ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته و برای اطمینان از روایی از نظرهای اساتید و برای پایایی از روش بازآزمون، مقایسه و تکرارپذیری استفاده شد. داده ها با روش تحلیل مضمون و استفاده از نرم افزار"مکس کیودا" تحلیل شد. در بخش کمی، جامعه آماری 84 نفر مشتمل بر مدیران وکارشناسان خبره است که با روش نمونه گیری طبقه ای به صورت تصادفی، تعداد 69 نفر انتخاب شدند؛ ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار "ایموس"صورت پذیرفت. یافته ها : در بخش کیفی مؤلفه های شناسایی شده در قالب 5 مضمون اصلی و 32 مضمون فرعی دسته بندی شد. مضامین اصلی، شامل فرهنگ های مبتنی بر ارزش محور، محیط محور، قانون محور، راهبرد محور و انسان محور است و در بخش کمی از طریق تحلیل خروجی پرسش نامه ها مشخص شد، مؤلفه های شناسایی شده در سطح مطلوب هستند. نتیجه گیری: مؤلفه های شناسایی شده، شناخت مناسبی درخصوص راه کارهای ترویج فرهنگ سازمانی با رویکرد جهادی در مدیران پیشگیری از جرم ایجاد و با این مهم بسترهای لازم برای تحقق مناسب اهداف پیشگیرانه ایجاد خواهد شد.  

زمینه و هدف: خشونت تماشاگران یک معضل در ایران و جهان است که باعث بی نظمی و بروز اختلال در برگزاری رویدادهای ورزشی می شود و فناوری های نوین انتظامی نقش بسزایی در کنترل آن دارد؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر تبیین نقش فناوری های نوین انتظامی در برقراری نظم و امنیت مسابقات فوتبال در ایران بود. روش : این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت علی- همبستگی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل تعداد 172 نفر از مسئولین یگان ویژه استان های دارای تیم لیگ برتری فوتبال در سال 98-99 بودند که متناسب با حجم جامعه آماری در هر استان به صورت طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه محقق ساخته فناوری های نوین انتظامی با 23 گویه و پرسشنامه نظم و امنیت مسابقات فوتبال با 12 گویه استفاده شد. روایی صوری و محتوایی آن ها توسط 11 نفر از اساتید و صاحب نظران تائید و پایایی آن ها به وسیله آزمون آلفای کرونباخ بررسی و مقدار آن به ترتیب برای هر دو پرسشنامه 89/0 و 84/0 به دست آمد. با توجه به توزیع غیر نرمال داده های به دست آمده، برای تحلیل داده ها از نرم افزار «smart pls» استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد ضریب مسیر فناوری های نوین انتظامی و برقراری نظم و امنیت ورزشگاه 679/0 و ضریب تعیین (R²) آن 462/0 است که می توان چنین استدلال کرد که با به کارگیری فناوری های نوین انتظامی مطرح شده در این پژوهش به 2/46 درصد نظم و امنیت مسابقات فوتبال در ایران جامعه عمل پوشاند. نتیجه گیری: نیروی انتظامی به منظور برقراری نظم و امنیت در مسابقات فوتبال با به کارگیری و تجهیز خود به انواع فناوری های نوین و پیشرفته با برهم زنندگان نظم و امنیت ورزشگاه برخورد بهنگام، مناسب و قاطع داشته باشد.

زمینه و هدف: امروزه ارتکاب برخی جرایم به سمتی رفته که امنیت جوامع را بیش از پیش تهدید کرده، از جمله این جرایم تروریسم است که وقوع آن در هر کشوری سایر کشورها را تحت تأثیر قرار داده است؛ بنابراین توجه دستگاه امنیتی و پلیس در این رابطه یک ضرورت اساسی است. با توجه به ریشه های تروریسم که مبتنی بر خشونت بوده و خاستگاه خشونت نیز جامعه است و تعریف نقش های جامعوی و مبتنی بر مشارکت برای پلیس، می توان این نهاد را راهکاری برای مقابله با تروریسم دانست. همچنین مشارکت جامعه مدنی با این نهاد، یکی از مظاهر تحقق نقش های مشارکتی پلیس جامعه محور بوده است؛ بنابراین در این مقاله نقش هایی که پلیس جامعه محور با مشارکت جامعه مدنی توانسته در زمینه پیشگیری از تروریسم انجام دهد، تبیین شده است. روش: این مقاله از نظر هدف، کاربردی بوده و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی نگارش شده و ابزار گردآوری اطلاعات نیز به روش کتابخانه ای بوده است. یافته ها: جامعه مدنی یکی از مظاهر تحقق سیاست جنایی مشارکتی بوده که در تعامل با پلیس جامعه محور بهتر توانسته رویکرد مشارکتی در پیشگیری از جرم تروریسم را محقق نماید. با توجه به مزایا و معایب حضور پلیس جامعه محور در پیشگیری از تروریسم که در پژوهش اشاره شده و بر اساس پژوهش های دیگر صورت گرفته در این زمینه مقامات پلیسی از بین تدابیر مختلف پیشگیری از تروریسم که شامل تدابیر مشارکتی، اجرایی، تقنینی و قضایی است، اولویت را برای تدابیر مشارکتی قائل هستند. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان داده که با عنایت به ظرفیت های پلیس جامعه محور و بسترهای مشارکت جامعه مدنی با این نهاد می توان نقش هایی را برای این دو و در تعامل با هم در امر پیشگیری از تروریسم و امحاء ریشه های آن تبیین نمود.

زمینه و هدف: با توجه به سیاست پلیسی اطلاعات محور، پس از تشخیص مشکلات حوزه ورود دستگاه های خودپرداز و تلفن همراه به کشور، مجرمان کلاهبرداری تلفنی با برآوردهای اطلاعاتی شناسایی می شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش پلیس اطلاعات محور در جرم یابی کلاهبرداری تلفنی به شیوه کارت به کارت نگارش شده است. روش: جامعه پژوهش، افسران آگاهی و قضات دادسرا و وکلا، به تعداد 80 نفر بوده که به صورت تمام شمار انتخاب شده اند. جمع آوری اطلاعات به دو صورت اسناد و کتابخانه ای در بخش نظری و تجزیه و تحلیل داده ها پرسش نامه از آزمون t یک نمونه ای و نرم افزار 22 SPSS استفاده شئه است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و ماهیت توصیفی-تحلیلی از نوع پیمایشی است. یافته ها: بکارگیری هدفمند بانک های اطلاعاتی،اجرای دقیق آموزش های ارائه شده به مامورین پلیس، تعامل بیشتر با مراجع قضایی و ایجاد بانک های اطلاعاتی جدیدِ موردنیاز توسط پلیس اطلاعات محور، در جرم یابی این جرم نقش دارند. نتیجه گیری: بر طبق یافته های تحقیق، فرضیات مطرح در پژوهش اثبات و در جرم یابی این جرم تأثیرگذار و مفید هستند. ایجاد سامانه ای جامع و متشکل از بانک های اطلاعاتیِ پلیس های تخصصی با امکان دسترسی توسط پلیس آگاهی، فتا و پیشگیری در سراسر کشور جهت به اشتراک گذاشتن و مشاهده اطلاعات پرونده های متشکله کلاهبرداری تلفنی، از جمله پیشنهاداتی در راستای جرم یابی این جرم هستند.    

زمینه و هدف : نزاع جمعی به هر علت و انگیزه ای صورت پذیرد، در صورتی که منجر به قتل شود شرایط و اوضاع منطقه را دگرگون می سازد، به طوری که ممکن است گاهی اوضاع چندین روستا یا طایفه را شهرستان با مشکلات و معضلات اساسی روبرو سازد. هدف پژوهش شناخت پیامدهای امنیتی و انتظامی نزاع دسته جمعی در شهرستان میاندوآب است. روش : پژوهش به لحاظ کاربردی و از نظر ماهیت کلی کیفی و اکتشافی است. مشارکت کنندگان 19  نفر از خبرگان انتظامی و قضایی و علوم اجتماعی شهرستان میاندوآب در سال 1398 هستند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. تعداد افراد مشارکت کننده بر پایه ی اصل اشباع نظری تعیین شد. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل محتوای قراردادی-استقرایی و کدگذاری انجام شد. یافته ها : کاهش انسجام اجتماعی تحت تأثیر افزایش گسست اجتماعی، کاهش امنیت روانی و امنیت اجتماعی، ازدست رفتن سرمایه اجتماعی و تضعیف حاکمیت قانون تحت تأثیر افزایش تمایل و انگیزه برای حمل و نگهداری سلاح گرم، گرایش به الگوهای رفتاری  خشونت آمیز  و تقویت روحیه مطالبه گری با  توسل به خشونت مهترین یافته های پژوهش هستند.   نتیجه گیری: وقوع نزاع دسته جمعی بسترساز اختلال در امنیت فردی و اجتماعی، و کاهش احساس امنیت در ابعاد مختلف می شود؛ بنابراین لازم است نیروی انتظامی با برنامه ها و سیاست های اصولی پیشگیری، کنترل و مقابله با این گونه از جرایم را در اولویت قرار دهد.  

زمینه و هدف : آموزش در حوزه ترافیک و حمل ونقل، مهم ترین اصل در میان سایر اصول (اجرای مقررات، مهندسی ترافیک و شرایط محیطی) محسوب می شود؛ بنابراین اولین گام در راستای بهبود عملکرد و رفتار ترافیکی شهروندان، شناسایی صحیح و دقیق نیازهای آموزشی است. هدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی نیازهای آموزشی شهروندان شهر ایلام در راستای ارتقای فرهنگ ترافیک است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت کلی از نوع آمیخته است که در چارچوب مراحل کیفی و کمّی اجرا شد. در مرحله کیفی برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا و در مرحله کمّی از روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. مصاحبه نیمه ساختاریافته به عنوان ابزار پژوهش در مرحله کیفی به کار رفت و با روش نمونه گیری هدفمند ۱۵ نفر از رؤسا و مدیران پلیس راهور و راه، سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای کشور و استان ایلام به عنوان افراد مشارکت کننده انتخاب شد. یافته های مرحله مطالعه کیفی مبنای طراحی پرسش نامه به عنوان ابزار گردآوری داده در مرحله کمّی قرار گرفت؛ در این مرحله از ۴۸ نفر از کارشناسان و مسئولان مرتبط با آموزش فرهنگ ترافیک پرسشگری به عمل آمد. یافته ها : پنج شاخص شامل، آموزش قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی، آموزش عبور و مرور ایمن، آموزش شیوه صحیح و ایمن استفاده از وسایل نقلیه عمومی، آموزش علائم و تجهیزات رانندگی، آموزش استفاده صحیح و ایمن از وسایل نقلیه شخصی به عنوان نیازهای آموزشی شهروندان در راستای ارتقای فرهنگ ترافیک شناسایی شد.  نتایج: نتایج نشان از ای ن دارد که تمامی مؤلفه های شناسایی شده محتوای برنامه های آموزشی بیش ترین تأثیر را در بهبود رفت ار ترافیکی دارد. همچنین نتایج نشان داد «آموزش استفاده صحیح و ایمن از وسایل نقلیه شخصی» در اولویت اول و «آموزش شیوه صحیح و ایمن استفاده از وسایل نقلیه عمومی» در اولویت آخر نیازهای آموزشی قرار دارد.  

زمینه و هدف : آینده پژوهی، عبارت است از ترسیم آینده مطلوب یک سازمان که در آن نقش ها به گونه ای تعیین شده باشد که قابلیت لازم را برای تحقق افق موردنظر در آینده را فراهم آورد. نیروی انتظامی به منظور بهینه سازی ساخت سازمانی خود نیازمند هماهنگی بین اجزاء مختلف سازمانی و هم راستا کردن آن ها با استراتژی های سازمانی اش دارد. آینده ناجا نیازمند الزامات نظم و امنیتی است که باید مبتنی بر شاخص های اسلامی - ایرانی پیشرفت باشد، که در سند چشم انداز 1404 جمهوری اسلامی ایران بیان شده است و دراین مقاله مورد تحقیق قرار گرفته است.  روش : تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی-تحلیلی است. نحوه گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و پیمایشی است. جامعه آماری خبرگان دانشگاهی و پژوهشی است که 25 نفر از اساتید دانشگاه علوم انتظامی امین و مرکز مطالعات راهبردی ناجا با حداقل مدرک کارشناسی ارشد انتخاب شدند. در این راستا پرسش نامه ای متشکل از 15 سوال، با طیف 5 تایی لیکرت در رابطه با متغیرهای تحقیق آماری قرار گرفت. ضریب اعتبار محاسبه شده از طریق آلفای کرونباخ (5/94/.)گویای آن است که پرسشنامه از اعتبار بالایی برخوردار است. یافته ها: مهم ترین الزامات درونی و بیرونی آینده ناجا عبارتند از: الزامات درونی که شامل حفظ اصول اخلاقی و ارزش های اسلامی، انقلابی و ملی، برخورداری از دانش پیشرفته، توانایی در تولید علم و فناوری و برخورداری از رفاه و تأمین اجتماعی و الزامات بیرونی که شامل تأمین امنیت ج.ا.ا، تأمین امنیت اجتماعی، کمک به تحقق جامعه اخلاقی و عاری از فساد و حفظ کرامت و حقوق انسان ها. نتایج: مؤلفه های شاخص های اسلامی ایرانی پیشرفت، تأثیرگذار در آینده ناجا در قالب اصول پایه ای شاخص های اسلامی ایرانی پیشرفت مانند دین محوری حاکمیت، کرامت انسانی، امنیت، عدالت، آزادی، رفاه و معنویت و عناصر کلیدی شاخص های اسلامی ایرانی پیشرفت مانند علم محوری، مردم سالاری دینی، سرمایه (مادی، انسانی، اجتماعی و مذهبی)، وحدت، هویت اسلامی ایران، تعامل سازنده بین المللی و اقتدار همه جانبه است.  

زمینه و هدف: پلیس جمهوری اسلامی ایران به دلیل حجم و گستره وسیع مأموریت هایش به طور مداوم با بدنه جامعه در ارتباط است. از این رو این ارتباط تنگاتنگ پلیس با جامعه ایجاب کننده شرایطی است تا پلیس و مردم بتوانند تعاملات مطلوبی با هم داشته باشند. بنابراین در تحقیق پیش رو تلاش شده است تا شناخت وسیع تری از دلایل، زمینه ها و فرآیند های اجتماعی مؤثر بر اعتماد اجتماعی شهروندان با تأکید بر عملکرد پلیس  به دست آورد . روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی و از نظر نوع مطالعه از نوع تحقیقات کیفی مبتنی بر روش داده بنیاد است. جامعه آماری شامل کلیه پرسنل کلانتری های شهر  کرمان است. مشارکت کنندگان در پژوهش را 31 نفر از پرسنل کلانتری های  شهر کرمان در سال 1399 هستند و از مصاحبه نیمه ساختاریافته به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شده است. برای رسیدن به معیار قابلیت اعتماد از سه روش کنترل یا اعتباریابی توسط اعضا، مقایسه های تحلیلی و استفاده از تکنیک ممیزی  بهره گرفته شده است. یافته ها: پس از تحلیل یافته های پژوهش، مقوله های هماهنگی بین نهادی؛ بی طرفی و مدیریت  فضایی به عنوان  مهمترین شرایط زمینه ای، نگاه ابزاری به پلیس؛ روابط و تبعیض؛ محدودیت امکانات؛ توانمندی و آگاهی رسانی پلیس به عنوان شرایط علی، مدیریت غیر مشارکتی؛ احتمال بروز ناامنی ناشی از بحران اقتصادی و فرهنگی و بحران فرهنگی کرونا به عنوان شرایط مداخله گر؛ فرسودگی شغلی؛ رسیدگی به معیشت  نیروی پلیس و عدالت رویه ای به عنوان فرآیندها؛ نابسامانی و افزایش پرونده های قضایی به عنوان پیامدها تعیین شدند. نتیجه گیری: نتایج بررسی نشان می دهد که رضایت عملکردی - رفتاری مردم از پلیس که با توانمندی، آگاهی رسانی، احترام به حقوق شهروندی در ارتباط است، می تواند بر ایجاد اعتماد به پلیس مؤثر باشد.