دانش انتظامی

دانش انتظامی

دانش انتظامی سال بیست و دوم تابستان 1399 شماره 2 (پیاپی 87) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

فراتحلیل تعاملات پلیس در پیشگیری از جرایم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فراتحلیل تعاملات پلیس پیشگیری از جرایم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۲۳۸
زمینه و هدف: این پژوهش به شناسایی تحقیقات انجام شده در حوزه تعاملات پلیس در پیشگیری از جرایم با استفاده از رویکرد فراتحلیل پرداخته شده است. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده است و به دلیل به کارگیری روش فراتحلیل در زمره پژوهش های کمی قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق، شامل چهار پایان نامه، بیست مقاله فارسی و دو مقاله لاتین بوده است که از سایت نشریات ناجا، ایران داک، مگ ایران، سیویلیکا، پرتال جامع علوم انسانی، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پایگاه های ساینس دایرکت و امرالد مورد نظر قرار گرفته است. از بین آن ها تعداد ده مطالعه که در آن ها آماره های ضریب همبستگی، ضریب معناداری یا ضریب همبستگی و مقدار خی دو محاسبه شده، بر اساس معیارهای درون گنجی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش آمار توصیفی، روش مرور ساختار یافت ه و در بخش آمار استنباطی روش فراتحلیل بوده است. برای تجزیه وتحلیل داده های جمع آوری ش ده از نرم افزار CMA استفاده شده است. یافته ها : در این ده پژوهش هم سی و شش متغیر بررسی شده است که یافته های پژوهش نشان داده است که متغیرهای مورد بررسی جهت پیشگیری از جرایم مؤثر بوده که بیشترین تأثیرگذاری متغیرهای فعالیت های اجتماعی 911/0، فرهنگی 908/0 و اقتصادی 894/0 سازمان های مردم نهاد در پیشگیری اجتماعی از جرائم می باشد که دارای اندازه اثر بزرگ بوده است و کمترین متغیر مؤثر در پیشگیری از جرایم عبارت است از ارائه اطلاعات پلیس به جامعه با اندازه اثر کوچک 190/0 بوده است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که بیشترین متغیر تأثیرگذار در پیشگیری از جرایم، فعالیت های اجتماعی سازمان های مردم نهاد بوده است و کمترین متغیر ارائه اطلاعات پلیس به جامعه بوده است.
۲.

عوامل مؤثر بر افزایش اثربخشی اقدامات کارآگاهان در جرم یابی آدم ربایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارآگاهان پلیس آگاهی جرم یابی آدم ربایی اثربخشی آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۲ تعداد دانلود : ۳۱۴
زمینه و هدف: آدم رباییاز جمله مهم ترین جرایم جنایی است که علاوه بر احتمال بروز خطر جانی برای فرد ربوده شده و ایراد صدمه جدی به امنیت، آرامش ذهنی و سلامت روحی خانواده فرد ربوده شده، یکی از چالش های پلیس آگاهی نیز است. بر همین اساس هدف اصلی این تحقیق شناسایی و تبیین عوامل مؤثر بر افزایش اثربخشی اقدامات کارآگاهان در جرم یابی آدم ربایی در کلان شهر تهران از سال 1397 الی 1398 بوده است. روش : تحقیق حاضر یک پژوهش کیفی از نوع تحلیل محتوای جهت دار بوده که از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری آن 35 نفر از کارآگاهان و کمک کارآگاهان شاغل در معاونت مبارزه با جرایم جنایی پلیس آگاهی تهران بزرگ هستند که به روش هدفمند انتخاب شده اند. روش گردآوری داده ها به صورت میدانی و ابزار آن مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته است و برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار مکس کیو دا استفاده شده است. یافته ها : با توجه به یافته های تحقیق می توان با 95 درصد اطمینان بیان کرد که متغیرهای یکپارچگی بانک های اطلاعاتی، تربیت حرفه ای کارآگاهان، وحدت فرماندهی، مقاوم سازی مردم به میزان بالا بر اثر بخشی اقدامات کارآگاهان در جرم یابی آدم ربایی مؤثر است. نتیجه گیری: با توجه نتایج به دست آمده از تحقیق، طراحی الگوی جامع جرم یابی آدم ربایی، بررسی الزامات و چالش های پلیسی در جرم یابی آدم ربایی، مطالعه تطبیقی برخی کشورها در خصوص فرایند جرم یابی آدم ربایی ضروری به نظر می رسد.
۳.

تأثیر طرح های پلیسی در افزایش امنیت اجتماعی با تأکید بر طرح رعد در منطقه 20 شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت اجتماعی طرح رعد مکان های جرم خیز تهران بزرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۳۹۸
زمینه و هدف : طرح رعد در کاهش جرم و احساس ناامنی برای مجرمان بسیار مورد توجه قرار گرفته و موفقیت بالایی برای ایجاد امنیت و اجرای دستورالعمل های انتظامی داشته است. لذا با توجه به این موضوع هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر تدوین و اجرای طرح پلیسی رعد در افزایش امنیت اجتماعی شهر تهران بوده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، یک تحقیق توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری مورد نظر کارکنان فاتب در منطقه 20 بوده است از طریق فرمول کوکران 110 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. در این پژوهش داده ها از طریق پرسشنامه هایی که در بین جامعه آماری توزیع شده اند، جمع آوری گردید که روایی آن قبلاً توسط خبرگان و کارشناسان انتظامی تهران بزرگ و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ با «801/0» درصد مورد تأیید قرار گرفته است. یافته ها: تأثیر طرح رعد به عنوان یک متغیر مستقل بر متغیر وابسته (افزایش امنیت اجتماعی) با سطح اطمینان 95/0 مورد تأیید مورد تائید قرار گرفت. بیشترین تأثیر طرح رعد، با کاهش جرم به ویژه سرقت در افزایش امنیت نقش مهمی داشته است. نتیجه گیری : طرح رعد احساس امنیت بیشتری را در مردم ایجاد می کند، سبب تقویت گزارش ها پلیس و ثبت جرم می شود و توانایی پلیس با بررسی و کشفیات و ایجاد نمایشگاه از طریق به کارگیری روش ها و فنون دقیق تر برای شناخت مکان های امن و غیر امن می تواند بهبود یابد
۴.

تحلیل پیشگیری رشدمدار از جرم در نظام حقوقی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیشگیری پیشگیری رشد مدار پیشگیری وضعی پیشگیری زودهنگام کودکان و نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸۷ تعداد دانلود : ۱۱۳۹
زمینه و هدف: پیشگیری رشدمدار یکی از زیرشاخه های پیشگیری اجتماعی است که متمرکز بر کودکان و نوجوانان در معرض خطر بوده و هدف از آن مداخله در دوره های مختلف رشد اطفال و نوجوانان بزهکار، منحرف یا در معرض بزهکاری به منظور پیشگیری از مزمن شدن و تکراری شدن بزهکاری آنها در آینده (دوران بزرگسالی) است. لذا این تحقیق با هدف شناخت ابعاد، جلوه ها و برنامه های پیشگیری رشدمدار با توجه به تحولات تقنینی ایران و  با تمرکز بر نقش محوری پلیس انجام شده است. روش شناسی: این تحقیق از نظر نوع، کاربردی و به روش توصیفی- تحلیلی اطلاعات لازم با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و از طریق فیش برداری و رجوع به منابع غنی فقهی-حقوقی تبیین شده است. یافته ها: سن ارتکاب جرم در جرایم گوناگون در حال کاهش است؛ به گونه ای که سن مرتکبان برخی از جرایم متأسفانه به  </em>13  </em>سال رسیده و کمیت آن نیز رو به گسترش است. در این راستا جلوه های پیشگیری رشدمدار شامل آموزه های دینی و سیاست تقنینی ایران بوده و همچنین برنامه های پیشگیری رشد مدار شامل برنامه های خانواده مدار، مدرسه مدار و کانون اصلاح و تربیت(آموزشی، فرهنگی، مذهبی، تفریحی-ورزشی، مددکاری-درمانی) بوده است. نتایج: در سطح تقنینی قانون گذار ایران در ماده 88  قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، با تأسی از اصول حاکم بر نظام عدالت کیفری اطفال توجه به خانواده را در مرکز توجهات خویش قرار داده وآنچه در این میان بدان توجهی نشده است، عدم پیش بینی ضمانت اجرای مناسبی در موارد تخطی از اجرای دستورات دادگاه می باشد. بدیهی است با توجه به آثار بازپرورانه و رشدمدار دستورات برشمرده شده در تبصره ماده 88، وجود ضمانت اجرای متناسب، اجرای هر چه بهتر آن را از سوی خانواده تضمین می کند و در نتیجه اهداف پیشگیرانه و کودک مدار نظام دادرسی اطفال به نحو مطلوب تری تحقق می یابد.
۵.

بررسی انتظارات و رضایت اساتید از فعالیت های پژوهشی دانشگاه علوم انتظامی امین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشگاه علوم انتظامی امین معاونت پژوهش ذینفعان رضایت سنجی فعالیت پژوهشی اساتید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۳۷۰
زمینه و هدف: معاونت پژوهش دانشگاه علوم انتظامی امین در راستای تولید و نشر دانش پلیسی و توانمندسازی پژوهشگران متخصص برای پاسخگویی به نیازهای سازمانی و ارتقای جایگاه علمی دانشگاه در عرصه های ملی و بین المللی، فعالیت های متنوعی انجام می دهد که یکی از ذینفعان این فعالیت ها، اساتید دانشگاه علوم انتظامی امین بوده و هدف این پژوهش بررسی انتظارات و سنجش رضایت آنان از فعالیت پژوهشی دانشگاه بوده است. روش پژوهش: این تحقیق از روش آمیخته کیفی (تحلیل محتوای مصاحبه ها) و کمی (پیمایشی) استفاده کرد. جامعه آماری در بخش کیفی مصاحبه ساختاریافته با 8 نفر از اساتید مرتبط با موضوع و در بخش کمی، تکمیل پرسشنامه محقق ساخته توسط 126 نفر از اساتید دانشگاه علوم انتظامی امین که به روش نمونه گیری هدفمند از گروه های علمی متعدد دانشگاه انتخاب شدند، بود. برای سنجش روایی ابزار در بخش کمی ابتدا اعتبار صوری پرسشنامه با مصاحبه با خبرگان صاحب نظر در بخش کیفی تحقیق و بهره گیری از سند راهبردی پژوهش انجام شد و بخشی هم از پرسشنامه استاندارد کیفیت خدمات سروکوال استفاده شد. پایاییهم از طریق آلفای کرونباخ برای خدمات پژوهشی 931/0 دستاوردهای پژوهشی 853/0 امور اجرایی پژوهشی 931/0 و برای کیفیت خدمات 969/0 شد. یافته ها: انتظارات اساتید از معاونت پژوهش دانشگاه در 4 محور مورد مطالعه 35 خواسته بود و در بخش رضایت سنجی، 66% اساتید پاسخگو به پرسشنامه از امور اجرایی پژوهشی، 60 درصد از خدمات پژوهشی و 55.6 درصد از دستاوردهای پژوهشی دانشگاه رضایت زیاد داشتند. در کل میزان رضایت 57.7 اساتید از کیفیت خدمات معاونت پژوهش دانشگاه زیاد و میانگین پاسخ ها در این متغیر 2.64 از 4 بود. نتیجه گیری: بیشتر انتظارات اساتید از پژوهش دانشگاه در راستای افزایش اعتبار علمی دانشگاه و اساتید آن بود و این نشانگر پیوند منافع فرد و سازمان با یکدیگر است. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که رفتار محترمانه با ذینفعان بویژه افراد تحصیل کرده ای چون اساتید، نقش بسیار مهمی در رضایت آن ها دارد.
۶.

ارائه مدل موانع جانشین پروری با رویکرد آمیخته در ستاد فرماندهی ناجا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جانشین پروری ساختار مدیریت گزینش و استخدام انتصاب ارزیابی عملکرد ستاد فرماندهی ناجا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۹ تعداد دانلود : ۳۹۹
زمینه و هدف : شناسایی مدیران شایسته یکی از چالش های پیش روی سازمان ها است. با توجه به این چالش هدف پژوهش ارائه مدل و شناسایی موانع جانشین پروری با رویکرد آمیخته در ستاد فرماندهی ناجا بوده است. روش پژوهش : در این تحقیق از روش آمیخته در بخش کیفی روش مضمون و کمی از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شد. بدین منظور در بخش کیفی 32 نفر از خبرگان و کارشناسان بازرسی ستاد ناجا به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند در قسمت کمی به روش نمونه گیری تصادفی ساده 250 نفر از کارشناسان ستادی و یگان های تابعه مستقل انتخاب و پرسشنامه محقق ساخته بین آن ها توزیع شد. روایی محتوی، سازه و پایایی ترکیبی و ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. از روش سلسله مراتبی برای رتبه بندی متغیرها استفاده شده است. یافته ها : یافته ها تحقیق نشان داد موانع جانشین پروری در ناجا به ترتیب اولویت آن ها عبارت اند از: مؤلفه مدیریت با ضریب 5748./، ساختار سازمان با ضریب 3461./، ارزیابی عملکرد با ضریب 0557/. گزینش و استخدام با ضریب 0123/. آموزش با ضریب 0046/. و انتصاب و ارتقا با ضریب 0035/. که در بخش های مدیریت: ترس از مدیر از برنامه جانشین پروری، ساختار: تاکید برقابلیت اجرایی برنامه جانشین پروری، ارزیابی عملکرد: ارزش گذاری نامناسب عملکرد در چارچوب حکومت اسلامی، گزینش: ابهام در نقش و در بخش آموزش: تاکید برانتقال آموزه های دینی بیشترین اولویت را داشتند. نتیجه گیری: سازمان ناجا برای داشتن مجموعه ای از افراد که بتوانند جانشین های مناسبی برای مدیران کنونی داشته باشند باید موانع مهم را در نظر داشته و مدیران ارشد با حمایت خود از مقوله جانشین پروری نقش مهمی را در رسیدن به اهداف سازمان ایفا نمایند.
۷.

جایگاه پلیس در نظام های کیفری رویه قضایی، حقوق نوشته و ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پلیس نظام کیفری کامن لا نظام کیفری سیویل لا نظام کیفری ایران فرآیند دادرسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۲ تعداد دانلود : ۳۷۷
زمینه و هدف: در نظام های کیفری جهان برای پلیس، جایگاه و اختیارات خاص و معینی پیش بینی شده که ملهم از اصول و آموزه های هر نظام عدالت کیفری بوده و به طور طبیعی تفاوت هایی بین آن ها مشهود و قابل سنجش و ارزیابی بوده و شناسایی آن ها می تواند به رفع نقاط ضعف و قوت نظام کیفری کمک کند. روش پژوهش: با توجه به موضوع نظری تحقیق، ماهیت آن کاربردی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و مطالعات اسنادی و ترجمه ای قوانین کیفری بوده و ارائه مطالب نیز توصیفی تحلیلی بوده است یافته ها: در نظام کیفری کامن لا به دلیل تبعیت از نظام اتهامی و ارتباط شبکه ای، پلیس اختیارات گسترده تری در تحقیقات مقدماتی دارد اما در نظام کیفری سیویل لا (نظام رومی ژرمنی) این اختیارات وجود نداشته و پلیس در فرآیند دادرسی ملزم به تبعیت و جلب نظر مقامات دادسرا در چارچوب ارتباط سلسله مراتبی می باشد؛ که این جایگاه سلسله مراتبی و تبعیت از دادسرا در نظام کیفری ایران نیز با تغییرات اندکی وجود دارد. نتیجه گیری: جایگاه پلیس در نظام کیفری ایران و نحوه ارتباط آن با دستگاه قضایی از نظر نوع ارتباط آن ها با یکدیگر که در قانون تعریف شده (ارتباط سلسله مراتبی) نیازمند بازنگری بوده و اعطای برخی از اختیارات در راستای برخورد با جرایم خرد به پلیس، ضمن حفظ تعامل بین پلیس و دستگاه قضایی و تمرکززدایی از مأموریت های پیشگیری پلیس، به تقویت جایگاه پلیس در تحقیقات مقدماتی منتهی می شود.
۸.

ارائه الگوی بهره وری اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم انتظامی امین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهره وری اعضای هیئت علمی پژوهش آموزش دانشگاه امین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵ تعداد دانلود : ۴۸۸
زمینه و هدف: هر چند امروزه دانشگاه ها یکی از عوامل مؤثر در تربیت دانش آموختگانی باصلاحیت و فرهیخته هستند ولی باید پذیرفت که این امر مهم بیشتر بر عهده اساتید مجرب و اعضای هیئت علمی دانشگاه هاست. هدف این تحقیق طراحی الگوی ارتقای بهره وری اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم انتظامی امین بوده است. روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف توسعه ای، از نظر داده ها اکتشافی و از روش اجرا ترکیبی بوده است. جامعه مشارکت کننده برای مصاحبه متخصصان حوزه مدیریت آن دانشگاه بودند که تعداد 20 نفر به شرط تحقق اشباع نظری به عنوان نمونه آماری و البته به صورت هدفمند تعیین گردیدند. جامعه آماری بخش کمی تعداد 85 نفر از اعضای دانشگاه مذکور بودند که از بین آن ها 65 نفر به عنوان نمونه و به روش طبقه ای تصادفی انتخاب گردیدند. پرسشنامه محقق ساخته از نوع طیف لیکرت 7 گزینه ای که از مبانی نظری و تحلیل مصاحبه های جامعه کیفی مشتمل بر 87 گویه تهیه گردیده بود، بین نمونه کمّی توزیع و داده ها جمع آوری و با آزمون های تحلیل عاملی تأییدی و آزمون بار عاملی تجزیه وتحلیل و رتبه بندی گردیدند.  یافته ها: ضمن مطالعه 22 الگوی ملی و جهانی و بهره مندی از مصاحبه با خبرگان بالاخره الگوی استخراجی برای این تحقیق شامل چهار بعد، ده مؤلفه و 87 شاخص بود. نتیجه گیری: الگوی مستخرجِ به عنوان یک الگوی جامع و با لحاظ نمودن همه نقاط قوت الگوهای قبلی و در نظر داشتن شرایط خاص دانشگاه امین است. هم چنین در بین ابعاد آن، بُعدهای آموزش و پژوهش و در بین مولفه ها، مؤلفه وِیژگی های حرفه ای اعضای هیئت علمی حائز اولویت اول شدند و در نهایت این یافته ها از جهاتی با دانشگاه مورد مطالعه تناسب لازم را دارند و نقطه قوت محسوب می گردند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۷