دانش انتظامی

دانش انتظامی

دانش انتظامی سال بیست و یکم تابستان 1398 شماره 2 (پیاپی 83) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

شناسایی عوامل حیاتی موفقیت ناجا تا پایان سند چشم انداز۱۴۰۴ و ارائه الگوی مدیریت راهبردی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عوامل حیاتی موفقیت ناجا سند چشم انداز 1404 الگوی راهبردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۳ تعداد دانلود : ۵۱۵
زمینه و هدف: عوامل حیاتی موفقیت یک سازمان، تعداد محدودی از گلوگاه ها و پیشران هایی است که اگر مدیر سازمان با اصول مدیریت راهبردی آشنا بوده و بطور صحیح روی آنها متمرکز شود، باعث موفقیت سازمان در دستیابی به اهداف کلان می گردد. هدف اصلی این تحقیق شناسایی عوامل حیاتی موفقیت ناجا تا پایان سند چشم انداز ۱۴۰۴ و ارائه الگوی مدیریت راهبردی عوامل موفقیت می باشد. روش: نوع تحقیق کاربردی- توسعه ای بوده و روش تحقیق آمیخته می باشد. مجموع عوامل موفقیت ناجا در قالب ۱۶ بعد، ۶1 مؤلفه و۲۳۱ شاخص شناسایی و پس از تنظیم پرسشنامه، بین دو جامعه نمونه آماری(کیفی۲۵ نفر) بصورت گلوله برفی و(کمی۵۰ نفر) با انتخاب هدفمند بر اساس ویژگی های از قبل تعیین شده، توزیع و پرسشنامه ها به کمک آخرین نسخه نرم افزار آماری SPSS18 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت یافته ها و نتایج: بر اساس تلفیق دیدگاه های نخبگان درون سازمانی و برون سازمانی، چهار عامل درون سازمانی (توسعه سیستم ها، راهبرد تعامل گرایی، فناوری های نوین، رضایت مندی کارکنان و دو عامل برون سازمانی(تعامل با ارکان امنیت   ساز، جلب مشارکت های مردمی)به عنوان عوامل حیاتی موفقیت ناجا (گلوگاه ها) شناسایی شدند. و یک عامل(امنیت سیستم ها) نیز به عنوان عامل پیشران (شایستگی کلیدی) ناجا شناسایی و در نهایت با استفاده از نرم افزار تحلیل عاملی Smart Pls الگوی مدیریت راهبردی عوامل حیاتی موفقیت ناجا طراحی گردید.
۲.

بررسی نقش وجدان کاری در کاهش جرایم و تخلفات شغلی پلیس از منظر اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وجدان کاری جرایم تخلفات شغلی اسلام کارکنان ناجا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۸ تعداد دانلود : ۵۴۲
زمینه و هدف: وجدان کاری نوعی احساس تعهد درونی در جهت رعایت ارزش ها و الزامات در ارتباط با انجام صحیح کار و حرفه است. توجه به مسائل مربوط به انجام تکالیف حرفه ای پلیس، محققین را بر آن داشت که به بررسی نقش وجدان کاری درکاهش جرایم و تخلفات شغلی پلیس بپردازنند و با ارائه رهنمودهای دین مبین اسلام، گامی علمی در افزایش دانش و بهبود منش کارکنان نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران برداشته شود. این نوشتار برآن است تا دیدگاه اسلام را راجع به نقش وجدان کاری در جهت کاهش جرایم و تخلفات شغلی پلیس مورد ارزیابی قرار دهد و بر پایه براهین اسلامی، روش های موسع در جهت تنظیم رفتار فردی و اجتماعی ارائه نماید. هدف اصلی این تحقیق، تبیین نقش وجدان کاری در کاهش جرایم و تخلفات حوزه کاری پلیس بر اساس آموزه های اسلام است. روش پژوهش: این تحقیق از منظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی از نوع دلفی دو مرحله ای است. جامعه آماری تحقیق 12 نفر از متخصصان و خبرگان حوزه مدیریت اسلامی در حوزه علمیه قم و دانشگاه علوم انتظامی امین است که از طریق شیوه گلوله برفی انتخاب شده اند که پس از مصاحبه با 11 نفر محقق به اشباع نظری دست یافته است. در نهایت داده ها پس از جمع آوری، مورد بررسی و تحلیل کیفی قرار گرفتند یافته ها و نتایج: بر پایه یافته های بدست آمده، می توان به هفت عامل ضعف اعتقادی، خوردن لقمه حرام، کثرت گناه، مخالفت نکردن با هواهای نفسانی، توجه نکردن به ویژگی های انسانی فرد در ناجا، قرار دادن کارکنان ناجا در شغل نامناسب و تشویق و تنبیه غیرقانونی اشاره کرد؛ که به عنوان «عوامل کاهنده وجدان کاری» محسوب می گردند. نتایج این تحقیق مشخص می سازد که وجدان کاری تحت تأثیرعوامل مختلف فردی، اجتماعی و سازمانی است و می توان با ارائه فرصت لازم برای ترفیع کارکنان، شرکت کارکنان در تصمیم گیری های سازمانی، تفویض اختیار، تقسیم کار مطلوب کارکنان، انتساب مدیران شایسته واجرای برنامه های آموزشی در ارتقاء وجدان کاری کارکنان ناجا همت گمارد.
۳.

سازوکارهای اجرایی رویه های عدالت ترمیمی در سازمان پلیس چالش ها و راهکارها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پلیس رویه های عدالت ترمیمی میانجی گری گفتگوهای تصالحی پیشگیری از تکرار جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۵ تعداد دانلود : ۴۷۱
زمینه و هدف: با وجود ظرفیت های بسیار خوب سازمان پلیس در راستای تحقق اهداف عدالت ترمیمی، به جهت نهادینه شدن عملکرد سنتی پلیس در صلح و سازش در یک سازوکار مشخص؛ رویکرد استانداردی برای نزدیک کردن بزه دیده و بزهکار به یکدیگر، آگاه کردن بزهکار از آلام و خسارات وارده به بزه دیده، ایجاد حس مسئولیت پذیری در بزهکار و پیگیری و نظارت بر رفتار بزهکار پس از توافق با بزه دیده وجود ندارد. در واقع، اجرایی نمودن رویه های عدالت ترمیمی در سازمان پلیس در عمل با چالش ها و موانع بسیاری از قبیل ساختار سازمانی، آموزشی و فرهنگی و... مواجه است. این پژوهش در صدد شناسایی و احصاء چالش ها و موانع اجرایی نمودن رویه های عدالت ترمیمی در سازمان پلیس و ارائه سازوکارهای متناسب می باشد روش پژوهش: روش انجام این پژوهش توصیفی – تحلیلی است. برای انجام این پژوهش کیفی، علاوه بر مرور مطالعات انجام شده در این زمینه، در جمع آوری داده های تحقیق از ابزارهای مختلف از جمله، نمونه پژوهی و تحلیل محتوای 24 پرونده مورد میانجیگری، مصاحبه نیمه ساختارمند با 40 نفر، مشاهده و تحلیل تعداد 8 جلسه میانجی گری با موضوعات مختلف می باشد یافته ها و نتایج: دراین پژوهش، مهم ترین چالش ها و موانع موجود در این زمینه، سیطره فرهنگ سازمانی پلیس بر فرآیند صلح و سازش، توسل به الگوهای اقتدارگرا و اجبار توام با سرزنش در ایجاد صلح و سازش، ضعف سازوکار نظارتیِ اثربخش بر فرآیند میانجی گری، فقدان مفاهمه زبانی نسبت به مفهوم و مصادیق عدالت ترمیمی در سازمان پلیس، درک نامناسب پلیس از چگونگی کاربرد نتایج عدالت ترمیمی، نادیده انگاشتن رضایت طرفین در ارجاع به فرآیند ترمیمی، اعلام شده است. در عین حال، مهم ترین راهکارهای اجرایی رویه های عدالت ترمیمی در سازمان پلیس، مانند ترویج فرهنگ عدالت ترمیمی و پایبندی به آن در سازمان پلیس، استانداردسازی رفتار تسهیل گران پلیس و نظارت و ارزیابی مستمر بر آنان، به کارگیری میانجی گران متخصص و آموزش اصول و موازین عدالت ترمیمی به آنان، بسترسازی جهت مشارکت فعال طرفین منازعه، اصلاح ساختار پلیس در جهت تقویت رویکرد عدالت ترمیمی، معرفی شده است.
۴.

بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی گرایش افراد به جرم سرقت(مورد مطالعه: شهر سمنان،1397)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرقت پلیس امنیت عوامل اجتماعی عوامل اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۲ تعداد دانلود : ۷۴۲
زمینه و هدف : سرقت پدیده ای است که امنیت مالی وجانی افراد را تهدید می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی علل اقتصادی و اجتماعی سرقت انجام شده است.  روش پژوهش : تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی است و به روش پیمایشی– تحلیلی انجام شده است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه سارقین دستگیرشده در سال 97 در شهر سمنان به تعداد 83 نفر بوده که به دلیل حجم پایین جامعه آماری از روش تمام شماری استفاده شد. پس از جمع آوری اطلاعات ورود داده ها در نرم افزار spss ضریب آلفای کرونباخ 77/. محاسبه شد، همچنین از روش های آماری نظیر تحلیل تک متغیره (شاخص ها گرایش به مرکز و پراکندگی) و تحلیل دو متغیره (همبستگی پیرسون) و رگرسیون چندگانه استفاده شده است.  یافته ها و نتایج : برابر بررسی های صورت گرفته بین میزان تحصیلات سارقین و گرایش آنان به سرقت رابطه همبستگی معکوس وجود دارد؛ به عبارت دیگر با افزایش تحصیلات، گرایش به انجام سرقت کاهش می یابد. بین اعتیاد، آشفتگی های خانوادگی، گروه همسالان، فقر و بیکاری و گرایش مجرمین به سرقت رابطه همبستگی مستقیم وجود دارد و همچنین بین پایگاه اجتماعی و گرایش به سرقت رابطه همبستگی وجود ندارد. با بررسی رگرسیون چندگانه مشخص می شود عوامل اقتصادی و اجتماعی مورد بررسی درتحقیق در مجموع 69 درصد از علل وقوع جرم سرقت را تبیین می کند. در منطقه مورد بررسی نتایج نشان می دهد، توجه به مسائل اجتماعی از جمله آشفتگی های خانوادگی و گروه همسالان می تواند تاثیر بسزایی در کاهش جرم سرقت ایفا کند، از طرفی مبحث فقر نسبی و بیکاری به عنوان پایه و اساس سایر عوامل سبب تشدید گرایش مجرمین به سرقت شده و باید بیش از پیش موردتوجه مسئولین امر قرارگیرد.
۵.

نقش پلیس در پیشگیری از شکل گیری باندهای قاچاق کالا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قاچاق کالا پیشگیری پلیسی باندهای قاچاق اجزای ساختاری پلیس اجزای محتوایی پلیس تعامل و مشارکت پلیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۹ تعداد دانلود : ۴۷۶
زمینه و هدف: یکی از مشکلات و معضلات اقتصادی کشور سهولت تشکیل باندهای حمل ونقل، نگهداری، عرضه و فروش کالای قاچاق در کشور است که موجب شده است ضربات مهلکی به اقتصاد کشور وارد شود از این رو پلیس در سال های اخیر به دنبال انجام اقدامات پیشگیرانه در زمینه وقوع این جرم در کشور بوده و تلاش دارد از شکل گیری باندها قاچاق کالا جلوگیری کند. لذا این پژوهش با هدف تبیین و شناسایی نقش پلیس در وضعیت موجود و مطلوب در پیشگیری از شکل گیری باندهای قاچاق کالا و ارائه الگوی بومی پیشگیری از شکل گیری باندهای قاچاق کالا توسط پلیس انجام شده است روش پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش اجرا آمیخته و از نوع پیمایشی می باشد، جامعه آماری این پژوهش در فاز کیفی شامل خبرگان در حد اشباع نظری تعداد 26 نفر و در فاز کمی شامل کارشناسان و مدیران سازمان های نیروی انتظامی، سازمان گمرک، سازمان تعزیرات حکومتی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز به تعداد 2150 نفر که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 400 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و نمونه گیری به شیوه تصادفی طبقه ای صورت گرفت یافته ها و نتایج: در فاز کیفی در چهار بُعد؛ اجزای ساختاری، اجزای محتوایی، تعامل و مشارکت، آموزش و اطلاع رسانی پلیس، 17 مولفه و 64 شاخصه بدست آمد و در فاز کمی یافته ها نشانگر تفاوت و فاصله معنادار بین وضعیت موجود و مطلوب نقش پلیس در پیشگیری از شکل گیری باندهای قاچاق کالا بود. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که اقدامات پلیس در زمینه پیشگیری از شکل گیری باندهای قاچاق کالا در وضعیت موجود دارای ضعف های فراوانی است و برای رسیدن به وضعیت مطلوب به ترتیب؛ اجزای محتوایی، اجزای ساختاری، آموزش، تعامل و مشارکت پلیس نیازمند اصلاحاتی است که در قالب الگوی استخراج شده این پژوهش ارائه شده است.
۶.

بررسی کارآمدی و تاثیر فناوری اطلاعات در فرآیند جرم یابی و سیاست جنایی در پلیس فتا و آگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست جنایی جرم یابی فناوری اطلاعات پلیس آگاهی پلیس فتا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۴ تعداد دانلود : ۴۹۲
زمینه و هدف : ورود فناوری اطلاعات به بخش های جنایی در پلیس ایران کاربردهای فراوانی دارد و در کنار فرصت های ایجاد شده، تهدیداتی را نیز به دنبال داشته است. مطالعه و سنجش تاثیر ابزار فناوری اطلاعات در فرآیند جرم یابی پلیس فتا و آگاهی بر اساس راهبردهای سیاست جنایی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است روش پژوهش : تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی است که به روش کیفی انجام شده است. جامعه آماری عبارت است از؛ تعداد20 نفر از کارشناسان و خبرگان پلیس فتا، پلیس آگاهی ناجا و پلیس آگاهی استان گیلان و ابزار گردآوری داده ها شامل مصاحبه و پرسشنامه می باشد. تجزیه و تحلیل یافته ها با استفاده از آمار توصیفی و بر اساس تحلیل و تبیین داده ها، معیارها، مصادیق و شاخص های موجود با روش ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t تک نمونه ای انجام شده که در نهایت منجر به ارائه مدل راهبردی فناوری اطلاعات بر فرآیند جرم یابی گردیده است. پایایی پرسشنامه براساس ضریب آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS مورد آزمون قرار گرفته و با مقدار 758/0 برای 9 گویه مورد تایید قرار گرفته است یافته ها و نتایج : یافته های پژوهش بیانگر آن است که متغیر روابط در حال حاضر مثبت می باشد با بیشترین میزان میانگین رتبه 5/97 و گویه به دلیل به روز بودن جرایم سایبری نیاز به ابزار و سیستم های رایانه ای و الگوی دقیق جهت داده کاوی فرآیند اطلاعاتی بسیار ملموس است، با میانگین 3/74 کمترین اولویت در پاسخ به سوال پژوهش را به همراه دارد و با مقدار p>0.05 تفاوت معناداری در شاخص ها مشاهده نمی گردد
۷.

بررسی عوامل اجتماعی و پیشگیری وضعی مؤثر بر جرم سرقت مرتبط با جوانان شهر سنندج در سال 1397(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرقت پایگاه اقتصادی اجتماعی تکنیک های پیشگیری وضعی دینداری ساختار خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۰ تعداد دانلود : ۴۵۴
زمینه و هدف : بروز و افزایش جرم سرقت در میان جوانان جامعه یکی از مشکلات روزافزون است. این تحقیق در پی بررسی عوامل اجتماعی و پیشگیری وضعی مؤثر بر جرم سرقت و ارائه راه حل ها و راهکارهای متکی بر پژوهش در سطوح خرد و کلان برای کاهش و تعدیل جرم که در بین جوانان بزه کار که به دلایل متعدد از جمله اجتماعی، انتظامی و... شایع است، می باشد روش پژوهش : تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی  و مقطعی می باشد که به  روش پیمایشی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل، جوانان مجرم مرتکب سرقت ساکن در شهرستان سنندج در سال 1397-1396 است. که این تعداد شامل 500 نفر بوده اند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه است، برای بررسی معنی داری و میزان تاثیر متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته از رگرسیون لجستیک استفاده شده است یافته ها و نتایج : درنهایت متغیر پایگاه اقتصادی- اجتماعی در میان عوامل اجتماعی با تاثیر 91 واحدی بر متغیر وابسته، بیشترین تاثیر را بر متغیر  وابسته دارد. متغیر تکنیک های پیشگیری وضعی در میان عامل انتظامی با میزان تاثیر 85 واحدی در مقام دوم تاثیر بر متغیر وابسته قرار دارد و متغیرهای میزان دینداری، ارتباط با دوستان مجرم و ساختار خانواده به ترتیب با تاثیر 40، 32 و 8 واحدی در مقام های سوم تا پنجم تاثیر بر متغیر وابسته قرار دارند. یافته ها و نتایج نشان داد که، مقدار ضرایب متغیرهای مستقلی که وارد مدل شده اند، از 310/0 تا 556/0 متفاوت است. و این به این معنی است که متغیرهای مستقلی که به مدل وارد شده اند از 0/31 درصد تا 0/55 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند
۸.

بررسی عوامل موثر بر جرم یابی کلاهبرداری در فضای سایبر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کلاه برداری پلیس جرم یابی فضای سایبری امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۲ تعداد دانلود : ۷۰۲
زمینه و هدف: جرم کلاه برداری سایبری یکی از مهم ترین جرایم علیه اموال و مالکیت می باشد که درفضای سایبری صورت می گیرد. این فضا با وجود مزایای فراوانش، به دلیل ویژگی هایی مانند امکان تحصیل هویت های گوناگون، گمنامی و سهولت انجام اعمال مختلف، موجب مهاجرت بسیاری از جرایم به آن شده است که کلاه برداری یکی از این جرایم است و مسؤلیت ناجا به عنوان متولی برقراری نظم و امنیت در فضای واقعی و مجازی را دشوار می سازد. هدف اصلی این مقاله، تبیین شیوه های موثر در کشف جرم کلاه برداری سایبری و نحوه جرم یابی آن است روش شناسی: نوع تحقیق کاربردی بوده و روش تحقیق کمی و از نوع توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری این تحقیق را کلیه کارشناسان و متخصصان حوزه پی جویی جرائم رایانه ای پلیس فتای ناجا در سال 1397 به تعداد 80 نفر تشکیل می دهند که به دلیل محدود بودن جامعه آماری کلیه افراد جامعه به شیوه تمام شماری انتخاب و مورد ارزیابی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته است. پایایی پرسش نامه از طریق آزمون آلفای کرونباخ 86/. محاسبه گردید یافته ها و نتایج: نتایج این پژوهش نشان می دهد که همکاری پلیس با مقامات قضایی، تجهیزات مدرن، علم و آگاهی از علوم رایانه ای توسط کارآگاهان سایبری و...در کشف جرم کلاه برداری سایبری تأثیر دارد. در بررسی عوامل موثر بر جرم یابی کلاهبرداری در فضای سایبر17 عامل شناسایی شده اند که در بررسی دقیق تر مشخص می شود "  استفاده مجرمین از فیلترشکن " با بار عاملی 829/. در رتبه اول، " استفاده مجرمین از شبکه های تاریک " با بار عاملی 816/. در رتبه دوم و " روش های نوین شناسایی IP توسط نیروهای پلیس " با بار عاملی 811/. در رتبه سوم قرار دارند .

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۷