دانش انتظامی

دانش انتظامی

دانش انتظامی سال پانزدهم پاییز 1392 شماره 3 (پیاپی 60)

مقالات

۱.

بررسی صحنه جرم، زنجیره امانت و نقش توزیع ادراکات در آنها

کلید واژه ها: ادله مادی بررسی صحنه جرم توزیع ادراکات زنجیره امانت علوم قانونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۵ تعداد دانلود : ۶۲۲
تحصیل دلیل موثق از صحنه جرم منوط به رعایت ضوابط و مقرراتی بیش از آنچه علوم قانونی، تکنولوژی و تجربه ارائه می دهند، است که متاسفانه در کشور ما علی رغم تجهیز پلیس علمی کشور به فناوری روز، رعایت نمی شود. از زمره این اصول رعایت زنجیره امانت در جمع آوری ادله از صحنه جرم است که ناظر به ثبت روند ضبط، امانت، کنترل، انتقال، آنالیز و تغییر همه ادله مادی و الکترونیکی می باشد؛ علاوه بر آن رعایت بی طرفی و احتراز از نتیجه گیری و تفسیر زودهنگام و مغرضانه در این روند لازم الرعایه است در عین حال جایگاه ویژه ای برای توزیع ادراکات لحاظ می شود، بدان مفهوم که نتیجه تحلیل و استنباط علمی و رسمی پرسنل دخیل در کشف جرم باید ثبت و ضبط شود تا رشته ارتباط و تعامل افراد در این زنجیره به علت کمبود و نقصان اطلاعات از بین نرود؛ برای دستیابی به این هدف تجهیزات و فناوری های نوینی پا به عرصه گذاشته که درکشورهای توسعه یافته مورد استفاده قرار گرفته و اطلاعات حاصل از مراحل کشف جرم را که به صورت داده های دیجیتالی درآمده اند برای دستیابی به نتیجه و استنباطی قریب به یقین تلفیق می کنند. در این مقاله می کوشیم ضوابط حاکم بر فرایند بررسی صحنه جرم را با عنایت به کاستی ها و نواقص موجود بر این مرحله از کشف جرم در کشورمان تجزیه و تحلیل کنیم و راه کارهایی نیز در این خصوص پیشنهاد کنیم.
۲.

بررسی رابطه بین بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی و احساس امنیت اجتماعی در بین زنان شهر یزد

کلید واژه ها: زنان یزد احساس امنیت اجتماعی بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه رسانه ها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه زن و رسانه
تعداد بازدید : ۱۲۳۴ تعداد دانلود : ۸۱۱
زمینه و هدف: دنیای امروز دنیای وسایل ارتباط جمعی است. وسائل ارتباط جمعی آنقدر اهمیت یافته است که سایر نهادهای اجتماعی نظیر خانواده، آموزش و پرورش، دانشگاه و غیره را تحت الشعاع قرار داده است. این وسائل کارکردهای متنوعی در جامعه دارا بوده و نقش های مختلفی ایفا می کنند. فقدان ارتباط اجتماعی به معنای سکون نسبی در حیات انسانی و مانعی در راه هر نوع تعالی اجتماعی است. روش: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی و احساس امنیت اجتماعی در بین زنان شهر یزد، انجام شده است .روش پژوهش، پیمایشی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل جمعیت زنان 15 سال و بالاتر شهرستان یزد می باشدکه تعداد آنها بر اساس سرشماری سال 1385 برابر با 252186بوده است. با استفاده ازفرمول کوکران حجم نمونه (280 نفر) تعیین شده است. نمونه گیری به روش خوشه ای چند مرحله انجام شده است. یافته ها و نتایج: نتایج پژوهش نشان می دهد که میزان بهره مندی زنان شهر یزد از وسایل ارتباط جمعی کم است و میزان احساس امنیت اجتماعی آنها پایین است. بین میزان احساس امنیت اجتماعی زنان شهر یزد و بهره مندی از وسائل ارتباط جمعی رابطه معنادار وجود دارد، بدین معنا که با افزایش استفاده از وسائل ارتباط جمعی، احساس امنیت اجتماعی نیز افزایش می یابد؛ بنابراین برای افزایش احساس امنیت اجتماعی زنان می توان بهره-مندی آنها از وسائل ارتباط جمعی را افزایش داد؛ البته به نظر می رسد که لزوم افزایش بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی بیشتر به کیفیت این برنامه ها برمی گردد تا کمیت آنها واین کیفیت ونوع برنامه هاست که می تواند با احساس امنیت اجتماعی رابطه داشته باشد.
۳.

تدوین الگوی هوش پلیس شایسته

کلید واژه ها: موفقیت هوش هیجانی پلیس شایسته رسته های ماموریتی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سازمان
تعداد بازدید : ۹۲۱ تعداد دانلود : ۴۳۵
زمینه و هدف: موفقیت کارکنان یک سازمان به عوامل مختلفی از جمله هوش کارکنان، بستگی دارد. با وجود تحقیقات متعدد در این زمینه، هنوز الگوی کاملاً مشخص و قطعی در زمینه هوش هیجانی پلیس شایسته طراحی نشده است که با کمک آن متولیان جذب و استخدام، تربیت و آموزش نیروی انسانی بتوانند فعالیت های خود را جهت دهی کنند؛ لذا هدف اساسی تحقیق حاضر طراحی الگوی هوشی پلیس شایسته در رسته های مأموریتی ناجا بوده است. روش : جامعه تحقیق شامل کلیه کارکنان رسته های تخصصی ناجا است که با استفاده از نظر فرماندهان ، کارکنان موفق مشخص و از بین آنها، 548 نفر در رسته های مذکور بطور تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور تعیین ویژگی های هوشی پلیس شایسته ضمن مطالعه ادبیات از دیدگاه و نظرات تعدادی ازخبرگان ناجا و کارشناسان و اساتید به حجم 10 و 103 نفر بهره گرفته شد و پرسشنامه طراحی شد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، ترکیبی از تحقیق کمی (توصیفی – پیمایشی) و کیفی (اکتشافی) بوده است. یافته ها و نتایج: یافته های تحقیق از طریق بررسی ادبیات نظری و دیدگاه خبرگان حاکی از 27 مولفه هوشی برای پلیس موفق است که مهم ترین آنها هوش و فراست، تاب آوری، ادب حسن سلوک، ارتباط مؤثر، همراهی با دیگران، خلاقیت و غیره است. که اکثر مولفه های آن در موفقیت پلیس موثر بود. اهمیت این مولفه ها در رسته های مرزی ، انتظامی، آگاهی و اطلاعات بیشتر از راهور بود. و طبق میانگین حاصل از نمونه، نقش این عوامل هوشی در موفقیت افسران رسته مرزی از انتظامی، در رسته انتظامی از آگاهی و در آگاهی از اطلاعات بیشتر است. این موضوع با توجه به اینکه ترتیب رسته های مذکور به شیوه ای است که رسته های بالاتر دارای بعد نظامی و انتظامی بیشتر هستند قابل اهمیت و تعمق است.
۴.

نقش پلیس بر نظریه اسلامی - ایرانی امنیت

نویسنده:

کلید واژه ها: امنیت مدیریت دانش ایرانی پلیس اسلامی دکترین و نظریه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
تعداد بازدید : ۱۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۲۶۷
زمینه و هدف: این تحقیق در صدد بررسی و پویش علمی در خصوص نقش و کارویژه های نیروی انتظامی و پلیس در تولید نظریه اسلامی- ایرانی امنیت است. امنیت امروزه مبتنی بر رویکرد های مختلف که برگرفته شده از مکاتب گوناگون فلسفی –فکری می باشد دارای خاستگاه های مختلف بر اساس نظام های معنایی و معرفت شناختی است. چشم انداز تولید نظریه اسلامی– ایرانی امنیت یکی از موضوع های مهم در جمهوری اسلامی ایران است. در این زمینه پلیس و نیروی انتظامی می تواند نقش مهمی را ایفا کند. روش: این تحقیق از نظر نوع بنیادین و روش آن توصیفی است. در این تحقیق با استفاده از روش اسنادی به بررسی نقش پلیس و نخبگان نیروی انتظامی و متفکران امنیت پژوه ایرانی درفرایندتولید نظریه اسلامی – ایرانی امنیت می پردازد. یافته ها و نتایج : نتایج بررسی نشان می دهد که تاریخ تابناک ادبیات و آموزه های توحیدی بر گرفته از مکتب رهایی بخش اسلام و متفکران و اندیشمندان مسلمان و علما و فقها عظیم الشان اسلام به ویژه مکتب تشیع حاوی مبانی و اصول بنیادینی در حوزه امنیت و ساخت آن می باشد و تجارب ارزشمند پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) و اندیشه های ژرف ایشان وهمچنین رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیه الله خامنه ای (دامت برکاته) که ریشه در در قرآن و سیره امامان معصوم(ع) دارد منابع مهمی برای تولید نظریه اسلامی – ایرانی امنیت است.و نخبگان علوم پلیسی در ایران با سازماندهی و مدیریت دانش بنیان میتوانند نقش تعین کننده ای در این زمینه داشته باشند. مدل مفهومی در این بررسی عبارت است ازیک مثلث : 1. میراث گرانسنگ علمی جهان اسلام وتشیع در ایران واسلام وآموزه های توحیدی قرآن بویژه امام خمینی(ره) ومقام معظم رهبری ( دامت برکاته)؛ 2. صاحب نظران واندیشمندان حوزه مطالعات امنیتی –پلیسی در دانشگاه ها وحوزه های علمیه مخصوصا مراکز علمی وآکادمیک نیروی انتظامی ونیروهای مسلح؛ 3. سازماندهی ومدیریت متفکران وصاحب نظران وتشکیل کرسی های نظریه پردازی در نیروی انتظامی.
۵.

تحلیل مکانی کانون های وقوع جرائم نزاع، درگیری و شرارت با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی- مطالعه موردی: شهر قم

کلید واژه ها: جرم قم سیستم اطلاعات جغرافیایی تحلیل مکانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۱ تعداد دانلود : ۷۸۸
زمینه و هدف: شناسایی و تحلیل محدوده های جرم خیز و آلوده شهری این فرصت را فراهم می آورد تا پلیس بتواند سریعتر و موثرتر نسبت به بزهکاری واکنش نشان دهد و به کشف جرم و تعقیب و دستگیری متهمین اقدام نماید و یا در جهت شناسایی مظنونین یا مجرمین با سابقه و محل زندگی یا فعالیت آنها گام بردارد. این مقاله، با هدف شناسایی و تحلیل مکانی محدوده های تمرکز جرائم نزاع، شرارت و درگیری سعی در تحلیل جغرافیایی کانون های جرم خیز دارد. روش: روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی است و با استفاده از روشهای آماری گرافیک مبنا در محیط GIS شامل نقطه مرکز متوسط، بیضی انحراف معیار و آزمون تخمین تراکم کرنل انجام شده است که در محدوده شهر قم به تحلیل فضایی جرائم نزاع، درگیری و شرارت می پردازد. یافته ها و نتایج: یافته های تحقیق حاکی از آن است که، توزیع فضایی جرائم نزاع، شرارت و درگیری در سطح شهر قم متمرکز و کانونی است و منطقه نیروگاه مهمترین کانون جرم خیز این جرائم بحساب می آید. این منطقه، دارای کمترین میزان تناسب، تعادل و سلسله مراتب در توزیع کاربری های مختلف شهری محسوب می گردد. پیشنهادات ارائه شده در این تحقیق، شامل تغییر طراحی محیطی اعم از نحوه نورپردازی معابر، وجود مراکز تفریحی و گذران اوقات فراغت، طراحی مناسب ساختمان ها و شهرسازی با برنامه، هم چنین حضور و نظارت پلیس و بکارگیری تجهیزات، ابزار و فناوری های نوین در مقاطع زمانی خاصی بر یک مکان می باشد که با انجام این موارد خدمات شهری افزایش و بزه نزاع، شرارت و درگیری کاهش خواهد یافت.
۶.

شاخص یابی الگوی تعالی سازمانی دانشگاه علوم انتظامی بر مبناء مفاهیم بنیادین در مدل EFQM

کلید واژه ها: ابوالقاسم دلخوش کسمایی ,محمد جعفری ,یوسف محمدی مقدم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سازمان
تعداد بازدید : ۹۹۲ تعداد دانلود : ۴۷۴
زمینه و هدف :دانشگاه علوم انتظامی به عنوان تنها مرکز آموزش عالی پلیس با فراهم آوری مقدمات پیاده سازی و اجرای تعالی بر مبنای EFQM طلیعه دار تغییر به ویژه در مدیریت کیفی مراکز علمی و پژوهشی برای رشد و پیشرفت همه جانبه در نیروی پلیس شده است . مدل اروپایی تعالی سازمانی (EFQM) که مورد استفاده دانشگاه علوم انتظامی قرار دارد بر هشت مفهوم بنیادین متکی است که در این تحقیق ابعاد الگو را تشکیل داده و شاخص یابی ابعاد مذکور بر مبناء ویژگی های بومی و خصوصیات دانشگاه علوم انتظامی هدف تحقیق است . روش: تحقیق از نوع کاربردی و پیمایشی بوده که به روش دلفی ( نظر سنجی خبرگان ) با استفاده از پرسشنامه 7 درجه ای لیکرت.در جامعه آماری اعضاءهیئت علمی دانشگاه و با نمونه ای به تعداد 40 نفر به روش دلفی در دو مرحله اجرا شده است . یافته ها و نتایج : یافته های تحقیق حاکی از این است که ابعاد و مولفه های الگو در هر دو مرحله سنجش دلفی تایید شدند و از 63 شاخص مرحله اول، 36 شاخص در محدوده مطلوب طیف قرار گرفتند و با اضافه شدن 5 شاخص حسب نظر خبرگان، پرسشنامه مرحله دوم با 44 شاخص اجرا شد که در 4 شاخص اصلاحیه پذیرفت استفاده عملی از نتایج تحقیق برای ارتقاء کیفیت آموزش در قالب تعالی سازمانی دانشگاه بر مبناء مدل EFQM و انجام برخی تحقیق های مکمل به مانند تحقیق در الگوی رهبری دانشگاه و شاخص های آن که از جمله مهم ترین انهاست، به عنوان پیشنهاد های تحقیق ارائه شده اند. شاخص هایی که میانگین وزنی آنها بالاست، قدرت اندازه گیری قوی تری دارند و با ویژگی های بومی ومتناسب با شرایط دانشگاه علوم انتظامی سازگار تر هستند.
۷.

جرم شناختی فضای اینترنت

نویسنده:

کلید واژه ها: بزهکاری اعتیاد به اینترنت جرم شناختی اینترنت هرزه نگارى اینترنتى

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی
تعداد بازدید : ۹۸۲ تعداد دانلود : ۶۶۱
زمینه و هدف: یکی از موضوعات مهم کنگره دوازدهم سازمان ملل در زمینه پیشگیری از جرم و عدالت کیفری جرایم سایبری و چالش های فراروی آن است و بنابراین آگاهى از پى آمدهاى اینترنت و در کنار آن، در نظرگرفتن راهبردهاى مناسب براى استفاده درست و پیش گیرى یا کاهش پى آمدهاى احتمالی منفى آن، اهمیت اساسى دارد. این نوشتار به بیان روانشناسی اینترنت و پى آمدهاى منفى آن بر سلامت و رفتار انسان و بازداری زدایی در اینترنت و تاثیرات اینترنت بر بزهکاری و بزه دیدگی افراد می پردازد. روش: این تحقیق بصورت کتابخانه ای و با بررسی ادبیات موجود در زمینه آثار مثبت و منفی اینترنت و فضای مجازی صورت گرفته است. داده های تحقیق به کمک ابزار فیش برداری جمع آوری و تدوین گردیده اند. یافته ها و نتایج: اینترنت در کنار دست آوردها و کاربردهاى انکارناپذیر و مثبتى که در زمینه هاى گوناگون دارد، پى آمدهاى نامطلوبى به همراه دارد که باید مورد توجه والدین، مربیان و همه مسئولان امر تعلیم و تربیت و برنامه ریزان فرهنگى جامعه و پلیس قرار بگیرد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۷