مهارت آموزی

اهمیت برنامه ریزی برای آینده و تلاش کشورهای پیشرفته دنیا برای پیشرفت مستمر، پژوهشگران بسیاری را بر آن داشته است که از طریق آینده پژوهی مهارت های موردنیاز برای زندگی و کار در آینده را پیش بینی کنند. در این میان سازمان فنی و حرفه ای کشور که راهبری اصلی جریان مهارت آموزی در کشور را بر عهده دارد، بیش از سایر مؤسسات آموزشی به این آینده پژوهی ها نیاز دارد. پژوهش حاضر با درک اهمیت آینده پژوهی در مهارت آموزی برای توسعه افراد و بالندگی جوامع آینده، به مروری بر جدیدترین مطالعات صورت گرفته در دنیا پرداخته است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که مهارت های مبناسازی، هوش اجتماعی، تفکر انطباقی، شایستگی های بین فرهنگی، تفکر محاسباتی، سواد رسانه ای جدید، دانش فرا رشته ای، ذهنیت طراحی، مدیریت بار شناختی، همکاری مجازی جزو مهم ترین مهارت های موردنیاز برای رویارویی با دنیای کار آینده است. همچنین در مهارت های موردنیاز در آینده را می توان در سه طبقه بندی کلی شامل مهارت های تکنولوژیکی، مهارت های اجتماعی و احساسی، و مهارت های شناختی عالی در نظر گرفت.

هدف این پژوهش، بررسی چالش ها، ارائه راهکارهای عملی و همچنین ارائه الکوی اسلامی در خصوص مدیریت تخصیص و مصرف بهینه اعتبارات و منابع مالی در مراکز آموزش فنی و حرفه ای در جهت تحقق اهداف مهارت آموزی مطلوب به مهارت آموزان در استان ایلام است. این پژوهش، از نوع تحقیقات کاربردی و به شیوه کیفی و به صورت بررسی تحلیلی بوده که برای جمع آوری اطلاعات از ابزار مصاحبه از کارشناسان حوزه مالی، پشتیبانی و اداری در مراکز آموزش فنی و حرفه ای استفاده شده است. در ادامه مشخص شد که مهمترین چالش ها عبارتند از:1- تمرکز، عدم استقلال مالی لازم و کافی و عدم تخصیص به موقع و عادلانه اعتبارات و منابع مالی به مراکز فنی و حرفه ای شهرستان ها 2- عدم مشارکت فعال و همکاری لازم و کافی و به صورت سازمان یافته نهادها، اداره ها، سازمان ها و شرکت های مرتبط در کمک و مساعدت های مالی و بودجه ای برای گسترش و تقویت امر مهارت آموزی3- عدم مشارکت فعال و همکاری سازمان یافته لازم و کافی برخی از والدین و خانواده های متمول و خیرین در کمک های مالی به امر مهارت آموزی فرزندان خود 4- نبود سازکار های مشخص حمایتی مالی منظم و دائمی از مراکز، مدیران، مربیان و مهارت آموزان نظیر: ایجاد صندوق های مالی، تخصیص و پرداخت وام های کلان و خرد 5- وجود سهم خواهی های برخی از مدیران مراکز آموزش فنی و حرفه ای شهرستان ها از استان در جهت تخصیص و مصرف بیشتر اعتبارات و منابع مالی به مراکز تحت مدیریت آنان 6- بالا بودن هزینه های جاری در برخی از رشته های مهارت آموزی نظیر: خرید اجناس و مواد اولیه، دستمزد هنرآموزان و مربیان، استهلاک، تعمیر، به روزرسانی و نگهداری وسایل و تجهیزات مربوط به کارگاه های مهارت آموزی 7- نبود یک برنامه مدون سالانه در خصوص نیاز سنجی واقعی، دقیق، جامع و علمی در خصوص نحوه تخصیص و مصرف بهینه منابع مالی قبل از آغاز سال و تصویب رشته های مهارت آموزی مورد تقاضا و پرطرفدار مهارت آموزان. در ادامه ضمن ارائه راهکارها به ارائه الگوی مدیریتی اسلامی تخصیص و مصرف بهینه اعتبارات و منابع مالی بر مبنای اصل اعتدال و میانه روی از نوع پویا و پابرجا پرداخته شده است. در پایان باید گفت: که در تخصیص و مصرف بهینه اعتبارات و منابع مالی باید به 4 متغیر: 1- تغییر نگرش ها، دیدگاه ها و بینش های سنتی مالی و اقتصادی و پذیرش منطق اقتصادی- عقلانی در تصمیم گیری ها 2- اصلاحات اداری، مالی و مدیریتی 3- طراحی و تدوین اعتبارات و کفایت بهینه و اجرای موثر الگوی تخصیص ستانده- محور 4- نظارت، ارزشیابی و ارائه آموزش های متاسب، مستمر و به روز مسائل اقتصادی و مالی به همه پرسنل اداری و آموزشی توجه نمود.

هدف پژوهش حاضر تدوین ارائه الگوی بهبود شایستگی حرفه ای کارکنان بوده است. جامعه مورد پژوهش در این تحقیق شامل 10 نفر از اساتید و خبرگان حوزه منابع انسانی (جهت تایید مؤلفه های پژوهش و تایید مدل نهایی) و کلیه روسا، معاونین، مدیران ارشد، میانی و پایه و کلیه کارکنان سازمان آموزش و پرورش استان تهران که مطابق جدول مورگان حداقل 367 نفر به عنوان نمونه مورد پژوهش مورد نیاز است و در این میان ۳۲۹ پرسشنامه به صورت کامل به محقق عودت داده شد.جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد.روایی پرسشنامه با نظرات خبرگان و پایایی برابر با آلفای کرونباخ بررسی و تائید شد.جهت تجزیه و تحلیل داده ها از رویکرد معادلات ساختاری استفاده شد.نتایج نشان داد که کلیه مولفه ها یعنی (چشم انداز و ماموریت،خط مش سازمان،شرکاء و ذینفعان،کارکنان و فرایندها) به همراه زیر مولفه های مربوطه بر بهبود شایستگی حرفه ای کارکنان سازمان آموزش و پرورش تهران موثر می باشند.

همواره بهترین رویکرد برای یک سازمان، رویکردی است که مبتنی بر مشتری مداری، توسعه پایدار، بهینه سازی و سازماندهی تامین کنندگان، منابع و خدمات تخصصی سیستم بر اساس نیاز سنجی های صورت گرفته در بازه های زمانی هدفگذاری شده در جهت تحقق برنامه های استراتژیک آن سازمان یاشد.. بی گمان سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور به عنوان یک سازمان آموزش محور و اثر گذار در حوزه ارائه آموزش های مهارتی و مسئولیت پذیر در زمینه طراحی آموزش های کیفی و بازار محور بر پایه ایجاد فرصت های شغلی و ثبات اشتغال برای کارجویان و نیروی انسانی شاغل در بازار کار کشور به طور اهم می بایست برنامه های آموزشی و استراتژیک خود را به صورت مستمر بازنگری نموده و منطبق بر سیاست های راهبردی و استراتژیک کشور، همواره توسعه پایدار و به روز رسانی ساختارهای نرم افزاری و سخت افزاری خود را مبتنی بر جابجایی مرزهای علمی و مهارتی در سطح ملی و بین المللی دستور کار قرار دهد. این تحقیق در راستای دستیابی به توسعه پایدار و بررسی چرایی و چگونگی تحقق فرضیه ارتقای مفهومی نظام آموزش های مهارتی به یک نهضت(رویداد) ملی مهارت آموزی در کشور ایران صورت پذیرفته است و در آن با استفاده از 7 شاخص اصلی(در ابعاد کارت امتیازی متوازن و ابعاد پایداری) و 49 شاخص فرعی، نظرات 40 نفر از خبرگان متخصص در حوزه های مهندسی اجتماعی، تحقیق و توسعه، صنعت، خدمات، کارافرینی، کشاورزی و فرهنگ و هنر و... با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چند معیاره AHP مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. لذا در این جا بر مبنای اظهارات خبرگان و با در نظر گرفتن ضرورت های موجود در زمینه متحول سازی فضای آموزش های فنی و حرفه ای بر اساس تحولات علمی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، نسبت به واکاوی و رتبه بندی شاخص های عمده ی شناسایی شده اقدام شده است تا از این منظر بتوان ابعاد مختلف این رویداد اجتماعی را بررسی و برای پرسش های آن، پاسخ و یا پاسخ های مناسبی را جستجو نمود. این رویداد که می تواند در قامت یک مطالبه مشترک بین دولت و مردم به شمار آید، بی تردید خود مستلزم فراهم آوری یک بضاعت گسترده سازمانی است که در همین راستا موضوع یکپارچه سازی نهاده های اجتماعی در جهت ارتقای بنیادین ساختار مفهومی مهارت آموزی فعلی به یک نهضت(رویداد) فراگیر ملی، به عنوان چالشی عمده در لایه های مختلف این دوره گذار به شمار می آید که در این تحقیق به تفصیل به آن پرداخته شده است.

پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت داده ها کمی و از نظر شیوه گردآوری داده ها توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، کارآموزان دختر مرکز آموزش فنی و حرفه ای خواهران ایوان به تعداد 30 نفر بودند که به صورت تمام شماری مورد مطالعه قرار گرفته اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ی محقق ساخته ای بوده که روایی آن به تایید سه نفر از اعضای گروه کارآفرینی دانشگاه ایلام رسید. پایایی پژوهش با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای بخش های مختلف پرسش نامه از 72./. تا 94./. محاسبه گردید که بیانگر مناسب بودن پایایی پرسش نامه بود. نتایج پژوهش نشان داد که میزان آشنایی کارآموزان با مفاهیم و مهارت های کارآفرینی، آمادگی ورود به کسب و کار، روش های تامین مالی و مهارت های ارتباطات بالاتر از حد متوسط بوده است. و میزان آشنایی کارآموزان در موارد راه اندازی کسب و کار، مهارت بازاریابی، مهارت های مالی و حسابداری، مهارت های مدیریتی و مهارت منابع انسانی پایین تر از حد متوسط بوده است.

آموزشگاه های آزاد وابسته به سازمان فنی و حرفه ای، چه استراتژی مناسبی را بایستی با توجه به شرایط و موقعیت کنونی و آینده خود؛ انتخاب نمایند؟ و کدام استراتژی ارجحیت و برتری دارد؟ برای تدوین استراتژی آموزشگاه ها، از چهارچوبی با عنوان چهارچوب جامع تدوین استراتژی استفاده شده است. ح اصل تحلیل ماتریس سوات شامل چهار دسته می باشد: راهبردهای قوت فرصت ، ضعف فرصت ، قوت تهدید و ضعف تهدید. در ای ن م ک ات ب ، راه ب رد ع ب ارت اس ت از ف رآی ن د ت ص م ی م گ ی ری ک ه ط ی آن ع وام ل درون ی س ازم ان با عوامل بیرونی به گ ون ه ای ب ا ی ک دیگر مرتبط می شوند که ارزش هر یک از آنها در تحقق اهداف سازمان به خوبی مشخص می گردد. این مقاله قصد دارد با مطالعه موردی بر روی آموزشگاه های کامپیوتر استان خوزستان ، نقاط قوت ، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهای آموزشگاه ها را شناسایی کرده و با تجزیه و تحلیل این عوامل و طراحی ماتریس SWOT ، استراتژی مناسب را تدوین نموده و با استناد به ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمّی (QSPM matrix) ، به شناسایی و ارزیابی استراتژی ها ( تهاجمی، تدافعی، رقابتی و محافظه کارانه ) پرداخته، که نتیجه زیر حاصل شده است: استراتژی رسوخ در بازار با تبلیغات گسترده، دارای نمره جمع جذابیت 5.56 می باشد، درحالی که استراتژی توسعه بازار با افزایش خدمات و دوره های آموزشی دارای نمره جمع جذابیت 5.26 می باشد. با مقایسه این دو استراتژی بایستی تصمیم بر اتخاذ استراتژی نوع اول یعنی رسوخ در بازار در اولویت کارمان باشد. به عبارت دیگر استراتژی رسوخ در بازار با تبلیغات گسترده، ارجحیت و برتری دارد.