علوم و فنون نظامی

هدف از این پژوهش شناخت و ارزیابی (اولویت بندی) عوامل (ثابت و متغیر)، کُدها و ژنوم های ژئوپلیتیک ترکیه در تدوین چشم انداز سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران می باشد؛ لذا از حیث هدف کاربردی و به لحاظ نوع روش و ماهیت از انواع تحقیقات «توصیفی موردی یا ژرفانگر»است. جامعه آماری شامل اساتید و صاحب نظران دانشگاهی و نظامی آشنا به موضوع پژوهش شامل دو گروه از خبرگان (مصاحبه شوندگان به تعداد ده تن که به صورت کاملاً هدفمند انتخاب گردیده اند) و پاسخگویان به پرسشنامه (59 تن که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردیده اند)، بنابراین ابزار جمع آوری داده ها و اطلاعات پژوهش عبارت است از: مصاحبه، پرسشنامه محقق ساخت و مطالعات کتابخانه ای. روش تجزیه و تحلیل داده های کیفی، تحلیل محتوا و برای آزمون فرضیه های پژوهش از آمار توصیفی (محاسبه ضریب میانگین) وآمار استنباطی(مقایسه زوجی و رتبه بندی فریدمن) استفاده شده است. یافته های پژوهش دال بر شناسایی 77 عامل، کُد و ژنوم ژئوپلیتیک ترکیه موثر بر تدوین چشم انداره سیاست دفاعی ج.ا.ایران است که با توجه به کُدگذاری های انجام شده به 34 عامل تلخیص و تقلیل یافته اند. از مجموع این عوامل 9 عامل ثابت، 5 عامل متغیر، 20 کُد و ژنوم ژئوپلیتیک که مهمترین آن ها به ترتیب رتبه بندی فریدمن عبارتند از: عضویت ترکیه در ناتو و استقرار سپر موشکی در آن کشور، روابط و مناسبات ترکیه با ایالات متحده آمریکا، ساختار و قدرت ارتش ترکیه، موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواسترتژیک ترکیه، ساختار سیاسی قدرت، سیاست خارجی، نقش آفرینی نیابتی و روابط با رژیم صهیونیستی. همچنین با توجه به سایر یافته های پژوهش نقش و اثر کُدها و ژنوم های ژئوپلیتیک ترکیه در مقایسه با عوامل ژئوپلیتیک (ثابت و متغیر) بر تدوین سیاست دفاعی ج.ا.ایران به میزان قابل توجهی بیشتر است.

تحقیقات نشان می دهد که بیش از 80% داده های مورد نیاز سازمان ها در امور مختلف مدیریت، برنامه ریزی، اجرا ذاتاً مکانی هستند و یا ماهیت و ویژگی مکانی دارند. با این حال مشکلات قابل توجه ای در زمینه دسترسی، قابلیت استفاده، قابلیت اطمینان، به روز بودن و دقت اطلاعات مکانی وجود دارد. شناسایی دقیق این مشکلات به منظور برنامه ریزی بهتر و مؤثرتر در آینده نه چندان دور جهت غلبه بر این نارسایی ها امری ضروری و حیاتی به نظر می رسد. پژوهش حاضر با هدف بررسی مشکلات پیش روی مدیریت بهینه اطلاعات مکانی در حوزه دفاعی با رویکرد آینده پژهی شکل گرفته است. در این راستا با استفاده از مطالعه ادبیات تحقیق و انجام مصاحبه با خبرگان و متخصصین اطلاعات مکانی، تعداد 40 مشکل در چهار زمینه موجودیت، در دسترس بودن، قابلیت به کارگیری و میزان استفاده از داد ه های مکانی شناسایی گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد بیشترین نارسایی ها به ترتیب در زمینه در دسترس بودن، قابلیت به کارگیری، موجودیت و میزان استفاده از داده مکانی می باشد. توسعه زیرساخت داده های مکانی نیز به عنوان چارچوبی و مکانیزمی پایدار، برای این مشکلات تشریح داده شد. در پایان با توجه به نتایج تحقیق پیشنهادهایی به منظور بهینه سازی مدیریت اطلاعات مکانی در افق 1404 ارائه گردیده است. 

 ناوگروه های رزمی نداجا در راستای انجام مأموریت های دریانوردی دوردست همواره با مشکلات زیادی مواجه هستند. در شرایط مذکور ارتقاء بهره وری کارکنان عامل اساسی و تعیین کننده ای در انجام موفقیت آمیز مأموریت های محوله توسط ناوگروه ها در مأموریت های دریانوردی دوردست خواهد بود. پژوهش حاضر به عوامل تأثیرگذار بر افزایش بهره وری کارکنان ناوگروه های رزمی در مأموریت های دریانوردی دوردست (خلیج عدن) پرداخته و هدف اصلی آن تبیین عوامل تأثیرگذار بر افزایش بهره وری کارکنان ناوگروه های رزمی در مأموریت های دریانوردی دوردست می باشد. نوع پژوهش کاربردی و روش انجام آن توصیفی با رویکرد ترکیبی یا آمیخته می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها به صورت توصیفی و استنباطی با جمع آوری داده ها از 55 نفر که در مأموریت های دریانوردی دوردست حضور داشته اند استفاده شده است. گردآوری داده ها از پرسشنامه خودساخته محقق انجام و پایایی بدست آمده بر اساس فرمول ضریب آلفای کرونباخ 87/0 محاسبه گردید. نتایج پژوهش نشان داد استمرار یک سیستم بهره وری، مستلزم اقداماتی نظیر کاربرد عوامل انگیزشی، توسعه منابع انسانی با اجرای آموزش های کیفی و اعمال سبک فرماندهی صحیح می باشد. همچنین یافته های ما در سطح خطای یک درصد (01/0=α) نشان داد که بین عوامل تأثیرگذار (عوامل انگیزشی، آموزش و سبک فرماندهی) و افزایش بهره وری کارکنان ناوگروه های رزمی در مأموریت های دریانوردی دوردست رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.

تحقیق حاضر با هدف پاسخگویی به این سوال اساسی صورت گرفته است چه رابطه ای بین دفاع و امنیت ملی با فن آوری های نوظهور اطلاعاتی و ارتباطی وجود دارد؟ این تحقیق بر مبنای دستاورد تحقیق، از نوع کاربردی، بر مبنای اهداف و ماهیت تحقیق، از نوع موردی- زمینه ای و بر مبنای داده ها از نوع توصیفی به روش snow ball انجام شده است. در این تحقیق متغیرهای اصلی موثر بر رابطه دفاع و امنیت ملی و فن آوری های نوظهور اطلاعاتی و ارتباطی در این حوزه شناسایی شد و پس از تایید جامعه آماریِ تحقیق، در فرآیند تدوین رابطه دفاع و امنیت ملی و فن آوری های نوظهور اطلاعاتی و ارتباطی، مورد استفاده قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش 100 نفر و جامعه نمونه 55 نفر از متخصصین صاحب نظران، تصمیم سازان و تصمیم گیران و اساتید دانشگاه های نظامی جمهوری اسلامی ایران هستند که به روش کتابخانه ای و میدانی و با استفاده از ابزارهای پرسشنامه و مصاحبه و سایت های اینترنتی داده های لازم جمع آوری شدند. داده های تحقیق با استفاده از شیوه های آماری مفهومی و شیوه توصیفی - استنباطی و نرم افزار spss و آزمون خی دو - مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحقیق مؤید آن است که: بین فناوری های نوظهور اطلاعاتی و ارتباطاتی با دفاع و امنیت ملی رابطه معنا داری وجود دارد.

دوران دفاع مقدس دانشگاه بزرگی است که درس های آن بایستی به نسل های بعد منتقل گردد. لذا در این تحقیق به تبیین وضعیت آماد و پشتیبانی نهاجا بر اساس مؤلفه های توان رزمی در دوران دفاع مقدس پرداخته می شود. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت و روش تاریخی است. جمع آوری اطلاعات از منابع دست اول شامل منابع کتبی، تصویری و شفاهی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اسناد و مدارک مرتبط با موضوع تحقیق و فرماندهانی می باشند که در دوران دفاع مقدس مسئول بوده اند. برابر بررسی های انجام شده وضعیت آماد و پشتیبانی نهاجا جهت آمادگی هواپیماهای شکاری، آمادگی هواپیماهای ترابری، تعداد هواپیماهای بازسازی شده و اورهال در داخل نهاجا و اقلام آمادی خریداری و واگذاری شده در دوران دفاع مقدس بر توان رزمی مؤثر بوده است. با توجه به نتایج کلی، وضعیت آماد و پشتیبانی نهاجا در دوران دفاع مقدس در توان رزمی بسیار مؤثر بوده است به این دلیل که نهاجا از آمادگی لازم جهت ورود به مأموریت های محوله برخوردار بوده است. خصوصاً در سال های اولیه جنگ تحمیلی نقش مهمی در جلوگیری از پیشرفت دشمن داشته است.

به طور کلی سه عامل انسانی، فنی و اقتصادی در افزایش کارایی نقش دارند. آموزش به عنوان یکی از وظایف مهم در کلیه نهادها است به طوری که آموزش نیروی انسانی، باعث بالا رفتن بازده در شکوفایی و گسترش بهینه سازمان و همچنین در اعتلای فرهنگ عمومی جامعه نقش مؤثری را ایفا می کند. منظور از عوامل فنی، مجموعه شرایط و ویژگی هایی است که عامل انسانی نقشی در تولید و ایجاد آن نداشته ولی به شدت از آن ها تأثیر می پذیرد و بدین ترتیب بر میزان کارآیی نیروی انسانی مؤثر است. مقدار و کیفیت تجهیزات و ماشین آلات، مدیریت تولید، سازمان فیزیکی و عملی کار در رأس این شرایط قرار دارند. یکی دیگر از عوامل مؤثر بر کارایی، عوامل اقتصادی است که در این مورد باید به متغیرهای کلان اقتصادی و شاخص های کلان توجه نمود که بیانگر وضعیت کلی اقتصاد می باشند. در اقتصادی که دچار رکود باشد، مسئله بیکاری بصورت یک مشکل حاد در می آید و اخراج پی درپی افراد شاغل در سازمان ها از پیامدهای رکود اقتصادی است. در چنین حالتی کارکنان به دلیل فشارهای ناشی از ترس اخراج شدن، نمی توانند با درجه کارآیی بالا کار کنند که در نهایت باعث کاهش کارآیی سازمان خواهد شد. در این مقاله تأثیر عوامل مذکور به منظور افزایش ارتقای کارایی بررسی شد. برگزاری دوره های آموزشی فنی و حرفه ای، وجود تجهیزات استاندارد چه از لحاظ کیفی و کمی، استفاده از روش های جدید انبارداری و شارژ انبار و اختصاص اعتبارات سرمایه ای از قبیل خرید تجهیزات و ماشین آلات یگانی و ابزارآلات تعمیراتی باعث ارتقای کارایی یگان های نگهداری و تعمیر می گردد.

نظریه پردازان علم مدیریت با شناخت انسان به عنوان یک عنصر پیچیده در سازمان، عامل انسانی را به عنوان مهم ترین عنصر برای حفظ موجودیت و بقای سازمان ها می دانند و توجه روزافزونی به منابع انسانی، به عنوان یک ابزار نیرومند در تغییر و تحولات سازمانی کرده اند. بنابراین بهبود عملکرد نیروی انسانی امری مبرهن است، پس باید راه کارهایی عملی برای آن ارائه نمود و در عمل نیز از آن استفاده کرد. در تحقیق انجام یافته ضمن استفاده از نوع تحقیق کاربردی، از روش تحقیق توصیفی بهره گرفته شده است؛ از روش های میدانی و کتابخانه ای با ملحوظ نظر قرار دادن ابزارهای پرسشنامه و مطالعه اسناد و مدارک جهت جمع آوری و گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جهت تعیین پایائی پرسشنامه مزبور، تعداد 25 نفر از جامعه موردمطالعه را به صورت تصادفی انتخاب و پرسشنامه تهیه شده را به آنان ارائه که پس از جمع آوری پرسشنامه ها و تجزیه وتحلیل آن ها و استفاده از نرم افزار آماری ضرایب اعتبار کل عوامل موردبررسی را از طریق آلفای کرونباخ عدد 87/0 محاسبه گردید، شواهد نشان می دهد برای آزمون هایی که برای مقاصد پژوهشی به کار می روند دارا بودن همبستگی 70% یا بیشتر کفایت می کند. بنابراین با توجه به ضرایب به دست آمده از پایایی پرسشنامه، می توان آن ها را جهت ادامه پژوهش مورداستفاده قرار داد. در نهایت طی انجام روش های تحلیل آمار توصیفی و استنباطی و آزمون فرض هایی که روی اطلاعات حاصل از جمع آوری داده ها انجام گرفته است، هر دو فرضیه تحقیق مورد تأیید قرار گرفت که با بهره گیری از روش همتاسازی، ارزیابی عملکرد تخصصی کارکنان فنی، می توان عملکرد تخصصی کارکنان فنی مرکز تعمیرات الکترونیک نهاجا را بهبود بخشید.