پژوهش در نظام های آموزشی

پژوهش در نظام های آموزشی

پژوهش در نظام های آموزشی دوره 12 بهار 1397 شماره 40 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تاثیر آموزشی شناختی برحافظه کاری و توجه متمرکز کودکان مضطرب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش شناختی توجه متمرکز حافظه کاری کودکان مضطرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 432 تعداد دانلود : 387
هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثراث آموزش شناختی بر حافظه کاری و توجه متمرکز کودکان مضطرب است. روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی است که جامعه پژوهش کلیه دانش آموزان مقطع دبستان شهر تهران در سال تحصیلی 94-95 بود. نمونه گیری در دو مرحله و با توجه به ملاک های ورود ، 44 دانش آموز پسر 9-8 ساله مضطرب انتخاب گشتند، روش نمونه گیری به این صورت بود که در مرحله اول از طریق نمونه گیری خوشه ای 358 نفر انتخاب شدند و آزمون اضطراب بر روی آن ها اجرا گردید که 137 نفر با اضطراب بالا انتخاب شدند و در مرحله دوم نمونه گیری، با توجه به ملاک های ورود 76 دانش آموزانتخاب شده و آزمون هوش ریون برای همسان سازی هوش اجرا و تعداد 44 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی( نفر22) و گواه( نفر22) قرار گرفتند و درنهایت داده های 36 نفر از شرکت کنندگان مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. برای همسان سازی شرکت کنندگان از مصاحبه بالینی، آزمون هوش ریون (ریون و همکاران،1993) و آزمون اضطراب آشکار کودکان رینولدز و ریچموند (1987)، استفاده شد و ابزارهای پژوهش آزمون حافظه کاری ان- بک کرچنر (1985)، آزمون دقت متمرکز و پراکنده (خدادادی، یزدی و امانی، 1393)می باشد. در شروع برای همه شرکت کنندگان پیش آزمون حافظه کاری و دقت متمرکز و پراکنده اجرا شد. سپس شرکت کنندگان گروه آزمایش به مدت 5 هفته و در قالب 10 جلسه 45 دقیقه ای آموزش شناختی دریافت کردند و در پایان برای شرکت کنندگان هر دو گروه پس آزمون اجرا گردید.
۲.

اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی بین فردی برمیزان پرخاشگری و رفتارهای تکانشی در میان دانش آموزان دبیرستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مهارت های ارتباطی بین فردی پرخاشگری رفتارهای تکانشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 729 تعداد دانلود : 311
هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر آموزش مهارت های ارتباطی بین فردی بر پرخاشگری و رفتارهای تکانشی در میان دانش آموزان دختر پایه سوم دبیرستان های منطقه 7 شهرستان کرج بود . بر همین اساس 30 دانش آموز دختر پایه سوم دبیرستان با روش نمونه گیری تصادفی از میان دبیرستانهای دخترانه منطقه 7 شهرستان کرج انتخاب شدند و به دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل تقسیم شدند.به منظور سنجش پرخاشگری،رفتارهای تکانشی دانش آموزان از پرسشنامه مهارت های اجتماعی ماتسون(1983) استفاده گردید. روایی این پرسشنامه مورد تایید متخصصان قرار گرفته است. پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 86/0 برآورده گردید. مداخله آزمایشی( آموزش مهارت های ارتباطی بین فردی) بر روی گروه آزمایش به مدت 7 جلسه،2ساعته اجرا گردید،پس از اتمام برنامه آموزشی از هر دو گروه پس آزمون و آزمون پیگیری(یک ماه پس از اجرای پس آزمون)به عمل آمد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها با آزمون اندازه گیری های مکرر نشان داد، آموزش مهارت های ارتباطی بین فردی بر پرخاشگری،رفتارهای تکانشی دانش آموزان گروه آزمایش در پس آزمون و پیگیری تاثیر مثبت و معناداری داشته است (05/0> P).
۳.

تاثیر تدریس مشارکتی بر انسجام گروهی دانش آموزان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انسجام گروهی تدریس مشارکتی دانش آموزان ابتدایی روش آزمایشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 785 تعداد دانلود : 61
شواهد گسترده ای نشان می دهد که استیلای رویکرد پوزیتویستی در محیط های آموزشی، زمینه انفعال فراگیران و افت نشاط و پویایی را رقم زده است. پژوهش حاضر با درک ضرورت محک زدن رویکردهای نوین آموزشی، به بررسی میزان تاثیر تدریس مشارکتی بر انسجام گروهی دانش آموزان ابتدایی پرداخته است. بدین منظور از طرح شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با استفاده از گروه های دست نخورده استفاده گردید. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر دوره ابتدایی پایه چهارم منطقه یک شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 است که 24 دانش آموز در دو گروه آزمایشی و گواه قرار گرفتند و از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای استفاده شد. ابزار مورد استفاده برای گردآوری داده ها، پرسشنامه محیط گروهی، کارون، ویدمایر و براولی (1985) بود. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که تدریس مشارکتی بر انسجام گروهی دانش آموزان ابتدایی تاثیر معناداری دارد. به طور کلی استفاده از ظرفیت تدریس مشارکتی، می تواند زمینه مطلوبی برای شکل گیری و تقویت پویایی و ارتقای فرهنگ کارهای گروهی در بین دانش آموزان مدارس ابتدایی، فراهم نماید.
۴.

مدل پیش بینی عملکرد تحصیلی بر اساس مولفه های هوش عاطفی ،مهارت های حل مسئله وانگیزش پیشرفت با میانجی گری راهبردهای یادگیری (شناختی وفراشناختی)در دانش آموزان مدارس هوشمند وعادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدارس هوشمند هوش عاطفی عملکرد تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 180 تعداد دانلود : 47
ﭘیﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼیﻠی داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﺮای ﻧﻈﺮیﻪﭘﺮدازان، و ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺗﺮﺑیﺘی ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤیﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ. مدارس هوشمند، یکی از محیط هایی است که پتاسیل های لازم را برای تحقق چنین هدفی داراست. عملکرد تحصیلی از متغیرهای زیادی تاثیر می پذیرد. هدف کلی مطالعه حاضر تدوین مدل پیش بینی عملکرد تحصیلی بر اساس مؤلفه های هوش عاطفی، مهارت های حل مسئله و انگیزش پیشرفت در دانش آموزان مدارس هوشمند و عادی بود. روش همبستگی از نوع پیش بینی بوده است. جامعه آماری تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه استان تهران بوده اند که با استفاده از روش نمونه برداری خوشه ای چند مرحله ای 583 دانش آموزان به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مقیاس انگیزه پیشرفت هرمانس فرم کوتا پرسش نامه حل مسئله اجتماعی تجدیدنظر شده (SPSI-R:SF)؛ پرسشنامه راهبردهای یادگیری (کرمی، 1381)؛ مقیاس هوش عاطفی بار-آن (2000) و پرسشنامه عملکرد تحصیلی درتاج استفاده شد. نتایج نشان داد که اثرمستقیم و غیرمستقیم هوش عاطفی و انگیزش پیشرفت بر عملکرد تحصیلی دانش اموزان مدارس هوشمند به طور معناداری بالاتر از تاثیر آن بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان مدارس عادی است است. بین اثرمستقیم و غیرمستقیم مهارت حل مسئله بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان مدارس هوشمند و عادی تفاوت معناداری مشاهده نشد. استفاده و به کارگیری فناوری هوشمند و به روز، از یک طرف باعث بهبود امر یاددهی- یادگیری معلمان و دانش آموزان می شود، از طرف دیگر معلمان و دانش آموزان با استفاده بهینه و درست از آن می توانند سطح علمی خود را ارتقا داده و باعث توسعه کشور شوند.
۵.

نقش واسطه ای ارزش تکلیف در رابطه بین خودکارآمدی و نگرش نسبت به ریاضی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودکارآمدی ارزش تکلیف نگرش نسبت به ریاضی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 506 تعداد دانلود : 159
هدف پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای ارزش تکلیف در رابطه بین خودکارآمدی و نگرش نسبت به ریاضی بود. نمونه پژوهش شامل 380 دانش آموزان مقطع متوسطه از 4 دبیرستان دولتی شهر کرمان بود، که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه خودکارآمدی ریاضی(یوشر و پاجارس، 2009)، ارزش تکلیف(پینتریچ و همکاران، 1991)، و نگرش نسبت به ریاضی(لیم و چاپمن، 2013) استفاده شد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که خودکارآمدی اثر مستقیم(63/0)و غیر مستقیم(12/0) معنی داری بر نگرش نسبت به ریاضی دارد. همچنین اثر مستقیم ارزش تکلیف بر نگرش نسبت به ریاضی (66/0) و نقش واسطه ای آن در رابطه بین خودکارآمدی و ارزش تکلیف معنی دار بود(19/0). به طور کلی، این متغیرها 48/0 درصد از واریانس نگرش نسبت به ریاضی را تبیین نمودند. یافته های پژوهش بیانگر اهمیت نقش خودکارآمدی و ارزش تکلیف در نگرش دانش آموزان نسبت به ریاضی بود.
۶.

مطالعه پدیدارشناسی تعلل ورزی تحصیلی دانش آموزان سال چهارم دوره متوسطه دوم شهرستان مریوان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعلل ورزی تحصیلی پدیدارشناسی تجارب دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 51 تعداد دانلود : 288
هدف پژوهش حاضر پی بردن به تجربیات دانش آموزانی بود که تعلل ورزی تحصیلی داشتند. روش پژوهش حاضر کیفی و از نوع پدیدارشناسی بود. مصاحبه نیمه ساختاریافته با 11 نفر از دانش آموزان پسر سال چهارم رشته های نظری مقطع متوسطه دوم (دبیرستان) شهرستان مریوان که به صورت هدفمند انتخاب شدند، در سال تحصیلی 96-95 انجام شد. مصاحبه های ضبط شده به صورت کتبی ثبت شدند و به روش هفت مرحله ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تحلیل تجربه زیسته دانش آموزان، موجب شناسایی و دسته-بندی و استخراج مقوله های اصلی«سبب شناسی تعلل ورزی تحصیلی» ، «پیامدها» و «راهکارها» شد و همین طور از مقوله های اصلی ذکر شده، مقوله های فرعی سبب شناسی درون فردی مشتمل بر نداشتن مهارت مدیریت زمان، کمال گرایی و مطلق اندیشی، افکار منفی و ترس از شکست، بی علاقه بودن به موضوعات درسی وسبب شناسی برون فردی و پیرامونی شامل دوستان بی برنامه و بی انگیزه، نبود الگوی موفق و همینطور پیامدهای عاطفی و روانی- تحصیلی و رفتاری - شناختی و راهکارهای فردی – اجتماعی از مقوله های اصلی پیامدها و راهکارها، استخراج شدند. یافته های این پژوهش توانست تصویر روشنی از علل تعلل ورزی تحصیلی، پیامدها و راهکارهای حل مشکل ارائه کند.
۷.

مطالعه کیفی دستاوردهای یادگیری مورد انتظار دوره کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی از دیدگاه صاحبنظران مدیریت آموزشی و کارفرمایان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی مدیریت آموزشی دستاوردهای یادگیری مورد انتظار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 593 تعداد دانلود : 620
در پژوهش حاضر، سعی بر آن است تا دستاوردهای یادگیری مورد انتظار در رشته مدیریت آموزشی، در دوره ی کارشناسی ارشد، مورد شناسایی قرار گیرد. روش مورد استفاده در پژوهش، کیفی بوده و به منظور گردآوری داده های مورد نیاز از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شده است. پس از بررسی سوابق علمی و پژوهشی اعضای هیأت علمی مدیریت آموزشی، 25 عضو هیئت علمی از دانشکده های علوم تربیتی و روانشناسی شهر تهران (از جمله: تهران، شهید بهشتی، خوارزمی) از طریق نمونه گیری هدفمند همگون، به عنوان افراد مشارکت کننده انتخاب و از بین آن ها 11 نفر حاضر به انجام مصاحبه شدند. نظر به ضرورت کسب نظر کارفرمایان در شناسایی دستاوردهای یادگیری، با 5 نفر از کارفرمایان در حوزه های کاری مرتبط با آموزش و مدیریت آموزشی نیز مصاحبه شد. در خاتمه نیز، چارچوب پیشنهادی برنامه درسی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی بر مبنای دستاوردهای یادگیری مورد انتظار(با برخورداری از چهار حوزه کلی دستاوردهای آموزشی- دانشگاهی، سازمانی- مدیریتی، اجتماعی- فرهنگی، انسانی)، ترسیم شده است.
۸.

قابلیت های حرفه ای مورد نیاز اعضای هیات علمی با توجه به تحولات جدید در دانشگاه: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قابلیت های حرفه ای رشد حرفه ای ارتقاء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 648 تعداد دانلود : 28
هدف این پژوهش کیفی بررسی قابلیت های اساسی اعضای هیات علمی دانشگاه برای کشف الگوی مفهومی قابلیت های حرفه ای اعضای هیات علمی بوده است. روش مورد استفاده کیفی اکتشافی بود که با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد انجام شد. مشارکت کنندگان در پژوهش 26 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 96-95 بودند. نوع انتخاب نمونه هدفمند بوده است و انتخاب نمونه ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه پیدا کرد. داده ها نیز از طریق مصاحبه نیمه سازمان یافته جمع آوری شد. برای تحلیل داده ها، از روش تحلیل ساختاری و تفسیری استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان داد که قابلیت های اساسی اعضای هیات علمی شامل پنج قابلیت اصلی شامل قابلیت های عمومی، آموزشی، پژوهشی، تخصصی و اخلاق حرفه ای است. قابلیت های عمومی شامل ویژگی های روانی، فردی و نگرشی، قابلیت های آموزشی شامل مهارت های تدریس، مدیریت کلاس درس، کاربست اصول تربیتی، مخاطب شناسی، قابلیت های تخصصی شامل تسلط بر ابعاد دانش تخصصی، قابلیت های پژوهشی شامل اجرای پژوهش، تولید و انتشار آثار علمی و اخلاق حرفه ای شامل مهارت های ارتباطی، اخلاق حرفه ای در آموزش، اخلاق حرفه ای در پژوهش و تعهد نسبت به دانشجوبود
۹.

رابطه ساختاری تعامل استاد و دانشجو و روش تدریس فعال اساتید با توسعه شایستگی های دانشجویان با میانجی گری کسب دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعامل دوطرفه استاد و دانشجو روش تدریس کسب دانش شایستگی دانشجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 103 تعداد دانلود : 700
در این پژوهش تلاش می شود رابطه ساختاری تعامل دوطرفه استاد و دانشجو و روش تدریس فعال اساتید با توسعه شایستگی های دانشجویان با میانجی گری کسب دانش دانشجویان دانشگاه سمنان موردبررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردی و با توجه به نحوه گردآوری داده-ها از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه سمنان (10950 نفر) بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 266 نفر به عنوان نمونه پژوهش (183 نفر کارشناسی و 83 نفر کارشناسی ارشد) انتخاب شدند. همه آن ها مقیاس های رابطه تعامل دوطرفه استاد و دانشجو، روش تدریس فعال اساتید، کسب دانش و توسعه شایستگی های دانشجویان را تکمیل کردند. پس از محاسبه روایی و پایایی ابزارها، داده ها با استفاده از روش های آماری همبستگی و تحلیل مسیر تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که: بین تعامل دوطرفه استاد و دانشجو و روش تدریس فعال اساتید، کسب دانش با توسعه شایستگی های دانشجویان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. تعامل دوطرفه استاد و دانشجو بر توسعه شایستگی های دانشجویان اثر مستقیم و معناداری دارد؛ همچنین تعامل دوطرفه استاد و دانشجو با میانجی گری کسب دانش بر توسعه شایستگی های دانشجویان اثر غیرمستقیم و معناداری دارد. روش تدریس فعال اساتید بر توسعه شایستگی های دانشجویان اثر مستقیم و معناداری دارد؛ و با میانجی گری کسب دانش اثر غیرمستقیم و معناداری بر توسعه شایستگی های دانشجویان ایفا می کند. نتایج این پژوهش حاکی از اهمیت توجه به نوع روش تدریس، نحوه تعامل با دانشجو و کسب دانش در افزایش شایستگی های دانشجویان بود.
۱۰.

نقش فن آوری های نوین در پیشرفت آموزش های الکترونیکی (با نگاهی به فرصت ها و چالش های پیش رو در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی داخل)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات آموزش الکترونیکی چالش ها محاسبات ابری اینترنت اشیاء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 661 تعداد دانلود : 657
هدف اصلی این پژوهش بررسی فناوری نوین در حوزه فناوری اطلاعات و تأثیر این فناوری ها در حوزه یادگیری به ویژه آموزش الکترونیکی می باشد. پیشرفت های فن آوری اطلاعات و ارتباطات طی سال های اخیر، ابعاد مختلف زندگی بشری تحت تاثیر قرار داده است. با گسترش فن آوری اطلاعات و نفوذ وسایل ارتباط از راه دور، ابزارها و روش های آموزش نیز دچار تحول شده است؛ به گونه ای که افراد می توانند با استفاده از امکانات در دسترس به یادگیری بپردازند. لذا توسعه دوره های آموزش الکترونیکی به سرعت رشد و گسترش یافته و ضمن ارتقا کیفیت آموزش به یکی از محبوب ترین روش های آموزشی تبدیل شده است. در این مقاله با مطالعه و بررسی فن آوری های نوین مانند محاسبات ابری، اینترنت اشیاء، داده های حجیم، طراحی واکنش گرا و فن آوری پوشیدنی به نقش بی بدیل آنها در آموزش الکترونیکی اشاره شده است. علاوه بر این چالش های پیش رو در زمینه آموزش الکترونیکی مورد بررسی قرار گرفته است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۷