نقد و نظر

نقد و نظر

نقد و نظر پاییز و زمستان 1387 شماره 51 و 52 (مقاله پژوهشی حوزه)

مقالات

۲.

فلسفه اسلامی؛ پویایی و پایایی(مقاله پژوهشی حوزه)

۵.

اشراقاتی از حکمت اشراق(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: سهروردی فلسفه اسلامی حکمت الاشراق نور و ظلمت فلسفه عرفانی ابتکارات سهروردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۵ تعداد دانلود : ۷۱۰
این مقاله به بررسی پاره ای از دیدگاه های فلسفی ویژه شیخ شهاب الدین سهروردی - ملقب به شیخ اشراق - اختصاص یافته است. شیخ اشراق که بنیان گذار فلسفة اشراق به شمار می آید، در شماری از مسائل فلسفی با مشهور فیلسوفان و به ویژه فلسفة مشّاء به مخالفت برخاست. در این مقاله - پس از بیان مقدمه ای کوتاه - نگارنده با اشاره به برخی نوآوری های فلسفی و دیدگاه های بدیع شیخ شهاب الدین سهروردی و با استناد و تکیه به آثارعلمی او به بررسی مسائل مهم و تأمل برانگیز فلسفی از دیدگاه او پرداخته است.
۶.

نگاهی به برخی نوآوری های مشّائیان مسلمان(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: انسان شناسی هستی شناسی فلسفة سیاسی حکمت مشّائیان مسلمان خدا شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹۸ تعداد دانلود : ۶۰۲
فلسفة اسلامی، پس از نهضت ترجمه و تحت تأثیر آموزه های دینی در قالب فلسفة مشاء تأسیس شد و از این رو سنت فلسفی اسلامی با گرایش مشایی آغاز شد. فیلسوفانی مانند ابونصر فارابی، عامری، ابن سینا، بهمنیار، لوکری، فخر رازی و خواجه نصیر طوسی از مشائیان مسلمان هستند. در این میان فارابی و ابن سینا جایگاه ممتاز و درخشانی دارند. ابو نصر محمد بن محمد بن طرخان فارابی در منطق و فلسفه چنان درخشید که در زمان حیات اساتید خود، از آنها پیشی گرفت و به «معلم ثانی» شهرت یافت. او آثار و تألیفات فراوانی دارد که مهم ترین آنها عبارت اند از: کتاب الحروف، احصاء العلوم، ابانة عن غرض ارسطو طالیس فی کتاب مابعدالطبیعه، الجمع بین رأیی الحکیمین، آراء اهل المدینة الفاضلة، السیاسة المدنیة، فصول منتزعة و فصوص الحکم... .
۹.

پنج تمثیل در تبیین اصالت وجود(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: وجود ماهیت تمثیل اصالت اعتباری زیادت وجود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴۷ تعداد دانلود : ۸۵۳
حکمای اسلامی از دیرباز در باب موضوعات مختلف فلسفی در کنار استدلال و برهان به آوردن تشبیه و تمثیل اهتمام ورزیده و سعی در تفهیم مفاهیم معقول به مدد امور محسوس داشته اند.در مسئله اصالت وجود نیز که از موضوعات اساسی فلسفة صدرایی است، تمثیلات مختلفی عرضه شده که موضوع مقالة حاضر است. مقالة حاضر شامل پنج تمثیل از این دست است؛ چهار تمثیل در توضیح معنای اصالت وجود و پنجمین در رد فهمی نادرست از آن. محور همة این تمثیل ها تأکید بر این نکته است که ماهیت، حد و مرز و تعیّن وجود است و در کنار وجود حظّی از واقع ندارد. به دنبال این تمثیل ها، تبیینی از اصالت وجود و اعتباری بودن ماهیت، بر اساس ﮔفته های صدرالمتألهین، آمده و چگونگی تطبیق آن بر این تمثیل ها شرح داده شده است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۰