دموکراسی، منبع اقتدار سیاسی
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
این مقاله تحت عنوان تجارب دموکراسی، حاصل چند سخنران است که در اینباره اظهار نظر نمودهاند. ژانت بلیک با موضوع دموکراسی در آتن باستان و رویکردهای مربوط به عدالت، چنین بیان میدارد: «تفکر دموکراسی در آتن در اصل محصول قوانینی بود که سولون در 590 قبل از میلاد به آتنیها آموزش داد و در حقیقت او مهمترین معمار دموکراسی آتن است. در دموکراسی آتن، شهروندان فقط شامل مردانی میشوند که دارای نسب خاصی بودند، این جمعیت حدود 30 هزار نفر بودند که تا اواسط قرن 5 قبل از میلاد به 50 هزار نفر رسیدند لذا زنان و غیر آتنیها و بردگان هیچگونه حق رأیی نداشتند و این امر قابل پذیرش برای دموکراسی مدرن نیست.»
حامد فولادوند، سخنران بعدی با موضوع ملاحظاتی درباره دموکراسی گریزی و دو اندیشهورز ایرانی ماب، افلاطون و نیچه، به ایراد سخن پرداخت. او در توضیح اصطلاح دموکراسی گریزی گفت: «منظور از دموکراسی گریزی فاصلهای است که به صورت انتقادی نسبت به دموکراسی در سخنان افلاطون و نیچه وجود دارد و در نگاه افلاطون و نیچه، دموکراسی به عنوان یک نظام سیاسی است. البته معنی گریز در موکراسی گریزی به معنی ترس و اکراه و تردید نسبت به این نظام است، یعنی افلاطون و نیچه هراس از این نوع نظام دارند که پایه آن حکومت مردم است و سعی میکنند که از آن فاصله بگیرند. از نظر فولادوند، ایرانی مابی اصطلاحی است که هانری کربن و خمیاکوف بیان کردهاند. کربن میگوید: به طور کلی در تاریخ با دو نوع بینش ایران مآب و کوش مآب روبرو هستیم. در حقیقت ایران مابان، متفکرانی هستند که تقدم را به کشف و شعود میدهند. اگرچه عقلانیت و مادیت را هم قبول دارند و کوش مابان نیز به منطق و مادیات توجه دارند.
هایدگر و رویداد مهم دموکراسی، موضوع سخنرانی سومین سخنران این نشست بود. فرید اولیایی گفت: «دموکراسی یک رژیم بین رژیمهای دیگر نیست و تنها رژیمی که در دنیا مهم است و میتوان در آن رژیم زندگی کرد، دموکراسی است. لذا دموکراسی تنها یک سیستم نیست و میتواند جلوی دیکتاتوری بایستد. چون آفت دنیای امروز ما دیکتاتوری و زورگویی ایدئولوژیک است.» وی با نظر به عقاید هایدگر و پوپر گفت: «هم هایدگر و هم پوپر، با وجود مخالفتهایی که با هم داشتند، دموکراسی را به عنوان تنها سیستم برای زندگی ما میپذیرند، البته در مقابل هر گونه دیکتاتوری و زورگویی.»
آخرین سخنران این نشست شهرام کیوانفر با عنوان شاخصههای دموکراسی نوین به ایراد سخن پرداخت. وی اظهار داشت: «شاخصههای دموکراسی به مثابه علائمی هستند که ما را به سمت دموکراسی هدایت میکنند. هنگامی که از شاخصههای دموکراسی صحبت میشود. منظور این است که دموکراسی در زمان حاضر مفهومش آنقدر فراخ نیست که هر فرد یا حکومت غیر دموکراتیک بتواند خود را دموکراتیک معرفی نماید و در حقیقت دموکراسی مفهومش جهانشمول است و عمومیت دارد.» وی در توضیح عمومیت دموکراسی بیان کرد: «عمومیت دموکراسی، عمومیت مکانی است و جنبه زمانی ندارد، بنابراین مفهوم دموکراسی در طول زمان متحول میشود، کما اینکه در گذشته در دوره یونان باستان مفهوم خاصی داشته است که با دموکراسی نوین متفاوت است و البته در آینده هم مفهوم دموکراسی متحول خواهد شد.»
وی در بیان مفهوم امروزین دموکراسی اظهار داشت: «امروز که درباره دموکراسی صحبت میکنیم، یک مفهوم عام و جهانشمول دارد که همه درباره آن اتفاق نظر دارند. از نظر کیوانفر، دموکراسی یعنی امکان مشارکت برابر سیاسی مردم در تصمیمگیریهای سیاسی. پس در واقع دو اصل نظارت همگانی و برابری سیاسی، ایدهآلها و اصول دموکراسی هستند و تحقق دموکراسی نیازمند نهادها و رویههای دموکراتیک است. وی با اشاره به منبع اقتدار سیاسی به عنوان یکی از شاخصههای مهم دموکراسی گفت: «یکی از شاخصههای مهم دموکراسی، منبع اقتدار سیاسی است در دموکراسیها منبع اقتدار سیاسی مردم هستند، بنابراین دموکراسی آشکارا با حکومت دینی متفاوت است.
حامد فولادوند، سخنران بعدی با موضوع ملاحظاتی درباره دموکراسی گریزی و دو اندیشهورز ایرانی ماب، افلاطون و نیچه، به ایراد سخن پرداخت. او در توضیح اصطلاح دموکراسی گریزی گفت: «منظور از دموکراسی گریزی فاصلهای است که به صورت انتقادی نسبت به دموکراسی در سخنان افلاطون و نیچه وجود دارد و در نگاه افلاطون و نیچه، دموکراسی به عنوان یک نظام سیاسی است. البته معنی گریز در موکراسی گریزی به معنی ترس و اکراه و تردید نسبت به این نظام است، یعنی افلاطون و نیچه هراس از این نوع نظام دارند که پایه آن حکومت مردم است و سعی میکنند که از آن فاصله بگیرند. از نظر فولادوند، ایرانی مابی اصطلاحی است که هانری کربن و خمیاکوف بیان کردهاند. کربن میگوید: به طور کلی در تاریخ با دو نوع بینش ایران مآب و کوش مآب روبرو هستیم. در حقیقت ایران مابان، متفکرانی هستند که تقدم را به کشف و شعود میدهند. اگرچه عقلانیت و مادیت را هم قبول دارند و کوش مابان نیز به منطق و مادیات توجه دارند.
هایدگر و رویداد مهم دموکراسی، موضوع سخنرانی سومین سخنران این نشست بود. فرید اولیایی گفت: «دموکراسی یک رژیم بین رژیمهای دیگر نیست و تنها رژیمی که در دنیا مهم است و میتوان در آن رژیم زندگی کرد، دموکراسی است. لذا دموکراسی تنها یک سیستم نیست و میتواند جلوی دیکتاتوری بایستد. چون آفت دنیای امروز ما دیکتاتوری و زورگویی ایدئولوژیک است.» وی با نظر به عقاید هایدگر و پوپر گفت: «هم هایدگر و هم پوپر، با وجود مخالفتهایی که با هم داشتند، دموکراسی را به عنوان تنها سیستم برای زندگی ما میپذیرند، البته در مقابل هر گونه دیکتاتوری و زورگویی.»
آخرین سخنران این نشست شهرام کیوانفر با عنوان شاخصههای دموکراسی نوین به ایراد سخن پرداخت. وی اظهار داشت: «شاخصههای دموکراسی به مثابه علائمی هستند که ما را به سمت دموکراسی هدایت میکنند. هنگامی که از شاخصههای دموکراسی صحبت میشود. منظور این است که دموکراسی در زمان حاضر مفهومش آنقدر فراخ نیست که هر فرد یا حکومت غیر دموکراتیک بتواند خود را دموکراتیک معرفی نماید و در حقیقت دموکراسی مفهومش جهانشمول است و عمومیت دارد.» وی در توضیح عمومیت دموکراسی بیان کرد: «عمومیت دموکراسی، عمومیت مکانی است و جنبه زمانی ندارد، بنابراین مفهوم دموکراسی در طول زمان متحول میشود، کما اینکه در گذشته در دوره یونان باستان مفهوم خاصی داشته است که با دموکراسی نوین متفاوت است و البته در آینده هم مفهوم دموکراسی متحول خواهد شد.»
وی در بیان مفهوم امروزین دموکراسی اظهار داشت: «امروز که درباره دموکراسی صحبت میکنیم، یک مفهوم عام و جهانشمول دارد که همه درباره آن اتفاق نظر دارند. از نظر کیوانفر، دموکراسی یعنی امکان مشارکت برابر سیاسی مردم در تصمیمگیریهای سیاسی. پس در واقع دو اصل نظارت همگانی و برابری سیاسی، ایدهآلها و اصول دموکراسی هستند و تحقق دموکراسی نیازمند نهادها و رویههای دموکراتیک است. وی با اشاره به منبع اقتدار سیاسی به عنوان یکی از شاخصههای مهم دموکراسی گفت: «یکی از شاخصههای مهم دموکراسی، منبع اقتدار سیاسی است در دموکراسیها منبع اقتدار سیاسی مردم هستند، بنابراین دموکراسی آشکارا با حکومت دینی متفاوت است.
تبلیغات
