آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۰۲

چکیده

متن

این مقاله سخنرانی سیدهادی خسروشاهی در چهارمین جلسه مجمع عمومی «انجمن علمی ادیان و مذاهب» در رابطه با اسلام ستیزی در غرب، بیان شده که ایشان در ابتدا استشراق را چنین تعریف می‏کند: «استشراق یا شرق‏شناسی، یعنی اهتمام و توجه خاص به اوضاع شرق و کشف نظرها و اندیشه‏های ملل و بررسی اسرار و شرایط اقتصادی، اجتماعی و منابع طبیعی و ثروتی آن، و آگاهی از فرهنگ و تمدن قدیم و وضع فعلی و کشف نقاط قوت و ضعف. ضعف، در راستای آماده‏سازی و مقدمه چینی برای سلطه استعمار غربی و حملات مذهبی تحت عنوان تعبیر مسیحی‏گری است. در واقع این نوع شرق‏شناسی که همواره مورد اهتمام همه و یا اکثریت قاطع مستشرقان بوده، زمینه ساز اصلی برای سلطه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی نیروهای غربی بر کشورهای شرقی، به ویژه اسلامی بوده است. وی معتقد است، استشراق را در مورد مستشرقان هر کشور اروپایی و غربی و اهداف و انگیزه‏های آن با توجه به اهداف سیاسی کشور خود، باید مورد ارزیابی و بررسی قرار داد.
وی مراحل استشراق را چنین بیان می‏کند:
بعضی از پژوهش‏گران برای استشراق چهار مرحله ترسیم کرده‏اند: 1. مرحله استشراق مذهبی و رابطه آن با تبشیر؛ 2. مرحله نظامی و آثار جنگ‏های صلیبی بر استشراق؛ 3. مرحله سیاسی، استعماری برای استشراق و 4. مرحله چهارم، پدیده استشراق علمی و آکادمیک. مرحله اول پس از کشف ثروت عظیم علمی مسلمانان در قرن 12 میلادی، در اندلس از سوی اروپائیان آغاز شد، که همین آگاهی مباحث یورش مستشرقان به اندلس به ویژه قرطبه و اشبیلیه گردید که به سرعت فرضیه‏ها و افکار و آثار علمی را از مسلمانان دریافتند و حتی به ترجمه قرآن به زبان‏های اروپایی پرداختند و سپس به بررسی احوال و اوضاع کشورهای اسلامی و مسلمانان اقدام نمودند.
مرحله دوم که استشراق نظامی بود با جنگ‏های صلیبی شروع می‏شود، در مرحله سوم و پس از قتل عام‏های مسلمانان در «اندلس» و «جنگ‏های صلیبی»، استشراق سیاسی آغاز می‏شود. در مرحله چهارم که «استشراق علمی» یا «اسلام پژوهی» شروع می‏شود، نمی‏توان گفت که همه مستشرقان در پژوهشی‏های خود هدف تحقیق علمی ـ تاریخی داشته‏اند. ولی می‏توان پذیرفت که بعضی از آنها بر بیان حقیقت صادق بوده‏اند و اگر دچار اشتباهی شده‏اند، ناشی از جهل و عدم شناخت کامل از اسلام و مسلمانان و ندانستن زبان ملت‏های شرقی و اسلامی بوده است. وی در ادامه بیان می‏کند که، پس از اشاره فهرست‏گونه به مراحل سه‏گانه استشراق که در همه مراحل هم با اسلام ستیزی و مسلمان کشی همراه بود، اسلام ستیزی غرب حتی در مرحله چهارم نیز به‏رغم عنوان استشراق علمی، با شدت بیشتر و شکلی دیگر، همچنان ادامه یافت و استمرار دارد. آخرین نمونه‏های آن‏را در فشار بر مسلمانان در همه کشورهای اروپایی و منع آنها حتی از پوشش اسلامی و یا تضییع حقوق قانونی و انسانی آنها، می‏توان دید.
مهم‏تر از همه، مسئله اعلام جنگ مقدس صلیبی از جرج بوش با رهبری صهیونیسم مسیحی بود که دو سال پیش آن‏را مطرح ساخت و بعضی ساده‏لوح‏ها گفتند که اشتباه لفظی بوده است و بعد هم بانگ مذهبی و سخنرانی «پاپ بندیک» استمرار یافت و عجیب آن‏که به خاطر همین سخنرانی اخیرا پاپ «مدال افتخار» هم از دانشگاه آلمان دریافت کرد. ایشان در پایان سخنرانی خویش پیشنهاد می‏کند که: «مجمع علمی ادیان و مذاهب حوزه علمیه قم» حتما دو موضوع را به‏طور مستقل مورد تحقیق و بررسی کامل قرار دهد: یکی «استشراق و مستشرقین» و دیگری «تبشیر مسیحی‏گری» به ویژه در ایران و از زمان قاجار تا کنون... که فعالیت علنی آنها در شهرستان‏ها و حتی در خیابان‏های تهران، یا پخش مجانی جزوه و رساله‏ها و انجیل، هم اکنون آغاز شده است... که در راستای همان «هجمه صلیبی صهیونیستی» است.

تبلیغات