درآمدی بر نقش اسلام در حل بحران های سیاسی- اجتماعی
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
فصلنامه حصون، ش 5، پاییز 84
در این مقاله سعى شده است تا با استفاده از روایات اسلامى و سیره معصومین علیهمالسلام و منابع تاریخ اسلام، برنامهریزىها و سازماندهىهاى رهبران اسلام در مواجهه با انواع بحرانهاى سیاسى و اجتماعى مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در این راستا نویسنده محترم، ابتدا تعریفى از مفاهیم بحران سیاسى ـ اجتماعى، حکومتى و اقدامات لازم براى کنترل آنها ارائه نموده و سپس هدایت مدبّرانه، مشاوره، تعیین اهداف، برنامهریزىهاى حساب شده، سازماندهى، عملیات مقابله رازدارى، نظارت و کنترل، مشارکت عمومى و استفاده از تمامى فرصتها را، به عنوان مکانیسمهاى مقابله با اقسام بحرانهاى سیاسى اجتماعى، بیان مىنماید. وى همچنین به اقدامات پس از بحران اشاره کرده و مجازات عوامل ایجاد بحران، افشاى حقایق، تشویقها و تنبیههاى به موقع، جمعآورى تجارب و حفظ دستاوردهاى بحرانهاى سیاسى اجتماعى را، از جمله اقدامات پس از بحران نام برده و سیره پیامبر اسلام صلىاللهعلیهوآلهوسلم و معصومین علیهمالسلام را در مقابله با اقسام بحرانهاى فکرى، سیاسى و اجتماعى تبیین مىنماید. نویسنده پناه بردن به خداوند متعال در تمامى حالات، نترسیدن از جنگ و بحران، شناخت عوامل بحران، ایجاد آمادگىهاى لازم در مسلمانان در مواجهه با اقسام بحران و هدایتهاى مدبرانه پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآلهوسلم را از جمله مهمترین اقدامات پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآلهوسلم در مواجهه با اقسام بحرانهاى خوانده و در مورد سیره امام على علیهالسلام نیز همین شاخصهها را در مورد کنترل بحران در مدیریتهاى آن حضرت بیان مىنماید. وى در پایان مقاله چنین نتیجه مىگیرد که، دین اسلام براى مواجهه با تمامى بحرانهاى سیاسى و اجتماعى همانند تمام نیازها و پرسشهاى بشر راهکارها و نظام مدیریتى ویژهاى را ارائه مىدهد و مدیریت اسلامى بحرانها، تنها به عناصر مادى و ظاهرى بسنده نکرده و از مؤلفههاى معنوى در زندگى افراد نیز بهره بردارى مىنماید. نویسنده بر این باور است که، در مورد ارائه راهکار براى مدیریت بحرانهاى سیاسى و اجتماعى تنها بیان راهکارهاى نظرى کافى نبوده، بلکه باید با مراجعه به سیره معصومین و رهبران اسلامى راهکارهاى عملى نیز براى کنترل اقسام بحران ارائه نمود.
تجدید حیات سنت
سیدحسین نصر / وحیدرضا نعمتى
همشهرى ، ش 3906، 4/11/84
در این مقاله سعى شده است تا با استفاده از روایات اسلامى و سیره معصومین علیهمالسلام و منابع تاریخ اسلام، برنامهریزىها و سازماندهىهاى رهبران اسلام در مواجهه با انواع بحرانهاى سیاسى و اجتماعى مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در این راستا نویسنده محترم، ابتدا تعریفى از مفاهیم بحران سیاسى ـ اجتماعى، حکومتى و اقدامات لازم براى کنترل آنها ارائه نموده و سپس هدایت مدبّرانه، مشاوره، تعیین اهداف، برنامهریزىهاى حساب شده، سازماندهى، عملیات مقابله رازدارى، نظارت و کنترل، مشارکت عمومى و استفاده از تمامى فرصتها را، به عنوان مکانیسمهاى مقابله با اقسام بحرانهاى سیاسى اجتماعى، بیان مىنماید. وى همچنین به اقدامات پس از بحران اشاره کرده و مجازات عوامل ایجاد بحران، افشاى حقایق، تشویقها و تنبیههاى به موقع، جمعآورى تجارب و حفظ دستاوردهاى بحرانهاى سیاسى اجتماعى را، از جمله اقدامات پس از بحران نام برده و سیره پیامبر اسلام صلىاللهعلیهوآلهوسلم و معصومین علیهمالسلام را در مقابله با اقسام بحرانهاى فکرى، سیاسى و اجتماعى تبیین مىنماید. نویسنده پناه بردن به خداوند متعال در تمامى حالات، نترسیدن از جنگ و بحران، شناخت عوامل بحران، ایجاد آمادگىهاى لازم در مسلمانان در مواجهه با اقسام بحران و هدایتهاى مدبرانه پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآلهوسلم را از جمله مهمترین اقدامات پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآلهوسلم در مواجهه با اقسام بحرانهاى خوانده و در مورد سیره امام على علیهالسلام نیز همین شاخصهها را در مورد کنترل بحران در مدیریتهاى آن حضرت بیان مىنماید. وى در پایان مقاله چنین نتیجه مىگیرد که، دین اسلام براى مواجهه با تمامى بحرانهاى سیاسى و اجتماعى همانند تمام نیازها و پرسشهاى بشر راهکارها و نظام مدیریتى ویژهاى را ارائه مىدهد و مدیریت اسلامى بحرانها، تنها به عناصر مادى و ظاهرى بسنده نکرده و از مؤلفههاى معنوى در زندگى افراد نیز بهره بردارى مىنماید. نویسنده بر این باور است که، در مورد ارائه راهکار براى مدیریت بحرانهاى سیاسى و اجتماعى تنها بیان راهکارهاى نظرى کافى نبوده، بلکه باید با مراجعه به سیره معصومین و رهبران اسلامى راهکارهاى عملى نیز براى کنترل اقسام بحران ارائه نمود.
تجدید حیات سنت
سیدحسین نصر / وحیدرضا نعمتى
همشهرى ، ش 3906، 4/11/84