عدالت حلقه مفقوده جهانی شدن
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
سیاست روز، ش 1230، 30/5/84
دکتر نهاوندیان درباره اهمیت و ضرورت پدیده جهانیشدن بر این باور است که سیاستهای چشمانداز بیست ساله بهطور صریح بر تعامل مؤثر و سازنده با اقتصاد جهانی تأکید میکند و چون این سیاست مسیر کلی نظام است، بنابراین کسی قادر به انکار پدیده جهانیشدن در دنیای پیروان و داخل جامعه نیست، لذا برای تحقق سیاست این تعامل مؤثر باید پدیده جهانیشدن را بشناسیم و نحوه برخورد همهجانبهنگر خود را طراحی و مدیریت کنیم.
ایشان درباره سیاستهای کلی نظام در زمینه جهانیشدن معتقد است که این سیاستها در یک پیشنویس مقدماتی تهیه شده که حاصل انجام چندین پروژه تحقیقاتی کارشناسان در سه بخش فرهنگ، اقتصاد و مسائل اجتماعی است. به گفته وی نتایج این تحقیقات در چهار فصل ارائه شده که فصل اول شامل مباحث عمومی و مشترک بین حفرههای مختلف است و سایر فصلها نیز ابعاد فرهنگی، اقتصادی و سیاسی را در برمیگیرد. او گفت مجموعه سیاستهای تدوین شده حول سه مدار ملی، فراملی (منطقهای) و جهانی طراحی شدهاند. سیاستهای مدار ملی شامل اقداماتی است که باید در داخل کشور و مسیرهای مختلف انجام دهیم تا از هویت و منافع ملی خود با ارتقای توانمندیهای داخلی حراست و زمینههای حضور مؤثر نیروهای داخلی را در عرصه جهانی شدن فراهم کنیم و در سطح فراملی و طبق برنامه جهانیشدن باید زمینههای همکاری در عرصه منطقهای و فرامنطقهای، همسایگان و سایر کشورها در بعد جهانیشدن فراهم شود.
وی افزود: در راستای این سیاستها، ایران قادر خواهد بود که در جریان فرآیند موجود جهانیشدن بر قاعدهمندیها و جریانات بینالمللی تأثیرگذار باشد.
به اعتقاد رئیس مرکز مطالعات جهانیشدن، عدالت یکی از بحثهای جدی گفتمان در مدار جهانیشدن به شمار میرود و یکی از انتقاداتی که به فرآیند جهانی شدن وارد است بحث عادلانه یا ناعادلانه بودن روند کنونی است.
وی مطرح بودن سؤالاتی از قبیل اینکه آیا مردم نقاط مختلف جهان بهطور یکسان از پدیده جهانیشدن منتفع میشوند؟ یا آیا از فرصتهای برابر برخوردارند؟ و یا اینکه آیا میزان مشارکتشان در حکمرانی جهانیشدن یکسان است؟ تأکید میکند که در جریان جهانیشدن توجه به منافع عمومی آنچنان که در سطوح دولت ـ ملت است مورد توجه نیست.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا در جریان جهانیشدن برگ برنده در دست بازیگران اصلی قرار میگیرد و در این میان جایگاه ایران چه خواهد بود گفت: در امر جهانیشدن باید به این نکات توجه شود که اگر کشوری تصمیم گرفت در بازی جهانیشدن وارد نشود آیا از اثرات آن محفوظ میماند؟ یا اگر کشوری تصمیم به محدود کردن تجارت خود با دنیا بگیرد از عواقب سوء آن (قاچاق) دور میماند و یا اگر کشوری تصمیم گرفت در فضای رسانهای جهانی حضور نداشته باشد قادر است جامعه و جوانانش را از مسائل فرهنگی آن حفظ کند و بسیاری از اگرهای دیگری که مطرح میشود، البته استثناهایی هم وجود دارد اما همیشه میدان بازی در اختیار ما نیست.
نهاوندیان نگرانیهای فرهنگی در مورد محصولات فرهنگی در جهان، در روند جهانیشدن را یاد آور شد و با طرح این پرسش که آیا با باز شدن دروازههای کشور به روی جهان، فرهنگ جامعه تحت تأثیر امواج بیحساب محصولات فرهنگی زیانآور قرار میگیرد یا نه؟ توجه به این نکته را ضروری میدانست و گفت موضوع فرهنگی حتی در مقررات WTO نیز از استثنائات بیان شده است که از مواردی که دولتها اجازه اعمال محدودیت دارند موارد منافی عفت عمومی است. به این معنا که استانداردهای فرهنگی جوامع باید مورد توجه قرار گیرد.
رئیس مرکز مطالعات جهانیشدن با بیان اینکه یکی از نگرانیهای جدی مطرح در جریان جهانیشدن؛ یکسانسازی فرهنگی است گفت: اگر از جهانیشدن، جهانیسازی و قالبی کردن و یکسانسازی فرهنگی دنبال شود قطعا برای حیات متنوع فرهنگ جوامع خطر محسوب میشود، به همین دلیل نیز یونسکو کنوانسیون تنوع فرهنگی را مطرح کرده است. وی تصریح کرد: سیاست ایران در خصوص فرهنگها، تأکید بر حراست از تنوع فرهنگی است.
دکتر نهاوندیان درباره اهمیت و ضرورت پدیده جهانیشدن بر این باور است که سیاستهای چشمانداز بیست ساله بهطور صریح بر تعامل مؤثر و سازنده با اقتصاد جهانی تأکید میکند و چون این سیاست مسیر کلی نظام است، بنابراین کسی قادر به انکار پدیده جهانیشدن در دنیای پیروان و داخل جامعه نیست، لذا برای تحقق سیاست این تعامل مؤثر باید پدیده جهانیشدن را بشناسیم و نحوه برخورد همهجانبهنگر خود را طراحی و مدیریت کنیم.
ایشان درباره سیاستهای کلی نظام در زمینه جهانیشدن معتقد است که این سیاستها در یک پیشنویس مقدماتی تهیه شده که حاصل انجام چندین پروژه تحقیقاتی کارشناسان در سه بخش فرهنگ، اقتصاد و مسائل اجتماعی است. به گفته وی نتایج این تحقیقات در چهار فصل ارائه شده که فصل اول شامل مباحث عمومی و مشترک بین حفرههای مختلف است و سایر فصلها نیز ابعاد فرهنگی، اقتصادی و سیاسی را در برمیگیرد. او گفت مجموعه سیاستهای تدوین شده حول سه مدار ملی، فراملی (منطقهای) و جهانی طراحی شدهاند. سیاستهای مدار ملی شامل اقداماتی است که باید در داخل کشور و مسیرهای مختلف انجام دهیم تا از هویت و منافع ملی خود با ارتقای توانمندیهای داخلی حراست و زمینههای حضور مؤثر نیروهای داخلی را در عرصه جهانی شدن فراهم کنیم و در سطح فراملی و طبق برنامه جهانیشدن باید زمینههای همکاری در عرصه منطقهای و فرامنطقهای، همسایگان و سایر کشورها در بعد جهانیشدن فراهم شود.
وی افزود: در راستای این سیاستها، ایران قادر خواهد بود که در جریان فرآیند موجود جهانیشدن بر قاعدهمندیها و جریانات بینالمللی تأثیرگذار باشد.
به اعتقاد رئیس مرکز مطالعات جهانیشدن، عدالت یکی از بحثهای جدی گفتمان در مدار جهانیشدن به شمار میرود و یکی از انتقاداتی که به فرآیند جهانی شدن وارد است بحث عادلانه یا ناعادلانه بودن روند کنونی است.
وی مطرح بودن سؤالاتی از قبیل اینکه آیا مردم نقاط مختلف جهان بهطور یکسان از پدیده جهانیشدن منتفع میشوند؟ یا آیا از فرصتهای برابر برخوردارند؟ و یا اینکه آیا میزان مشارکتشان در حکمرانی جهانیشدن یکسان است؟ تأکید میکند که در جریان جهانیشدن توجه به منافع عمومی آنچنان که در سطوح دولت ـ ملت است مورد توجه نیست.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا در جریان جهانیشدن برگ برنده در دست بازیگران اصلی قرار میگیرد و در این میان جایگاه ایران چه خواهد بود گفت: در امر جهانیشدن باید به این نکات توجه شود که اگر کشوری تصمیم گرفت در بازی جهانیشدن وارد نشود آیا از اثرات آن محفوظ میماند؟ یا اگر کشوری تصمیم به محدود کردن تجارت خود با دنیا بگیرد از عواقب سوء آن (قاچاق) دور میماند و یا اگر کشوری تصمیم گرفت در فضای رسانهای جهانی حضور نداشته باشد قادر است جامعه و جوانانش را از مسائل فرهنگی آن حفظ کند و بسیاری از اگرهای دیگری که مطرح میشود، البته استثناهایی هم وجود دارد اما همیشه میدان بازی در اختیار ما نیست.
نهاوندیان نگرانیهای فرهنگی در مورد محصولات فرهنگی در جهان، در روند جهانیشدن را یاد آور شد و با طرح این پرسش که آیا با باز شدن دروازههای کشور به روی جهان، فرهنگ جامعه تحت تأثیر امواج بیحساب محصولات فرهنگی زیانآور قرار میگیرد یا نه؟ توجه به این نکته را ضروری میدانست و گفت موضوع فرهنگی حتی در مقررات WTO نیز از استثنائات بیان شده است که از مواردی که دولتها اجازه اعمال محدودیت دارند موارد منافی عفت عمومی است. به این معنا که استانداردهای فرهنگی جوامع باید مورد توجه قرار گیرد.
رئیس مرکز مطالعات جهانیشدن با بیان اینکه یکی از نگرانیهای جدی مطرح در جریان جهانیشدن؛ یکسانسازی فرهنگی است گفت: اگر از جهانیشدن، جهانیسازی و قالبی کردن و یکسانسازی فرهنگی دنبال شود قطعا برای حیات متنوع فرهنگ جوامع خطر محسوب میشود، به همین دلیل نیز یونسکو کنوانسیون تنوع فرهنگی را مطرح کرده است. وی تصریح کرد: سیاست ایران در خصوص فرهنگها، تأکید بر حراست از تنوع فرهنگی است.