کارآمدی رهبری ولایی در انقلاب اسلامی
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
سیاستروز، 27/3/82
هر انقلابی، از، لحظه شروع تا پیروزی، مراحل زیادی را طی میکند و تحولات زیادی را به چشم میبیند. برای اینکه این مسیر درست پیموده شود و انقلاب به نهایت مقصود خود برسد، وجود رهبری لازم است تا عملیات انقلاب را رهبری کند و در هر مرحله از انقلاب، در مقابل عوامل و منابع و موقعیتهای متفاوت، تصمیم مقتضی را بگیرد. آنها با سلاح نطق و بیان، اصول ایدئولوژیک انقلاب را ساده و عامهفهم میکنند. رهبران بسیج کننده پس از ایدئولوگ و پیش از مدیر و معمار ظهور میکنند. آنان شیوه و موعد بسیج نیروها، جبههگیریها و شعارهای عملی انقلاب را تعیین مینمایند. در این مقاله، با نگاهی به نقش نیروهای مبارز در انقلاب اسلامی، رهبری امام خمینی قدسسره به عنوان بسیجکننده نهضت، بررسی و کنکاش میشود.
مقاله با بررسی اوضاع ایران در سالهای پیش از انقلاب آغاز میشود. اقتصاد نابهسامان، بحران عظیم اجتماعی ــ که خود مولود فساد دربار، مهاجرت روستاییان به شهرها، افزایش بیکاری و... بود ــ اتخاذ سیاست اختناق و سرکوب از سوی رژیم و در نهایت، تغییر در سیاست خارجی آمریکا در دوره دموکراسی، باعث شد از سال 1356 وضعیت جدیدی در ایران به وجود آید. در این شرایط که فضای سیاسی کشور باز و رژیم انتقادپذیر شده بود، حادثهای رخ داد که مسیر حرکت جامعه را کاملاً تغییر داد: مقاله توهینآمیزی در روزنامه اطلاعات هفدهم دی ماه 1356 درج شد و در آن، امام خمینی قدسسره فردی ماجراجو و تنها مخالف اصلاحات خوانده شد. با قیام نوزدهم دی ماه مردم قم و شهادت جمعی از معترضین و برگزاری چهلمهای پیدرپی در شهرهای مختلف، جنبشی شکل گرفت که روز به روز بر شدت و حدّت آن افزوده میشد.
در این شرایط، امام خمینی قدسسره ، با بهرهگیری از فرصت پیش آمده و با صدور اعلامیههای متعدد، قیام اسلامی ملت را بهطور همه جانبه دنبال و هدایت کردند. در هفدم شهریور 1357، در میدان ژاله تهران کشتار عظیمی رخ داد که آن نیز مبارزه مردم را شدت بخشید. امام خمینی قدسسره ، ضمن تقدیر از مردم، شعور سیاسی و دینی آنان را در حد عالی خواند. امام خمینی قدسسره ، بر خلاف نظر آنان که با وجود حکومت نظامی، ادامه مبارزه را صلاح نمیدانستند، بر ادامه مبارزه اصرار داشتند و پیروزی نهضت را پیشبینی میکردند.
هر انقلابی، از، لحظه شروع تا پیروزی، مراحل زیادی را طی میکند و تحولات زیادی را به چشم میبیند. برای اینکه این مسیر درست پیموده شود و انقلاب به نهایت مقصود خود برسد، وجود رهبری لازم است تا عملیات انقلاب را رهبری کند و در هر مرحله از انقلاب، در مقابل عوامل و منابع و موقعیتهای متفاوت، تصمیم مقتضی را بگیرد. آنها با سلاح نطق و بیان، اصول ایدئولوژیک انقلاب را ساده و عامهفهم میکنند. رهبران بسیج کننده پس از ایدئولوگ و پیش از مدیر و معمار ظهور میکنند. آنان شیوه و موعد بسیج نیروها، جبههگیریها و شعارهای عملی انقلاب را تعیین مینمایند. در این مقاله، با نگاهی به نقش نیروهای مبارز در انقلاب اسلامی، رهبری امام خمینی قدسسره به عنوان بسیجکننده نهضت، بررسی و کنکاش میشود.
مقاله با بررسی اوضاع ایران در سالهای پیش از انقلاب آغاز میشود. اقتصاد نابهسامان، بحران عظیم اجتماعی ــ که خود مولود فساد دربار، مهاجرت روستاییان به شهرها، افزایش بیکاری و... بود ــ اتخاذ سیاست اختناق و سرکوب از سوی رژیم و در نهایت، تغییر در سیاست خارجی آمریکا در دوره دموکراسی، باعث شد از سال 1356 وضعیت جدیدی در ایران به وجود آید. در این شرایط که فضای سیاسی کشور باز و رژیم انتقادپذیر شده بود، حادثهای رخ داد که مسیر حرکت جامعه را کاملاً تغییر داد: مقاله توهینآمیزی در روزنامه اطلاعات هفدهم دی ماه 1356 درج شد و در آن، امام خمینی قدسسره فردی ماجراجو و تنها مخالف اصلاحات خوانده شد. با قیام نوزدهم دی ماه مردم قم و شهادت جمعی از معترضین و برگزاری چهلمهای پیدرپی در شهرهای مختلف، جنبشی شکل گرفت که روز به روز بر شدت و حدّت آن افزوده میشد.
در این شرایط، امام خمینی قدسسره ، با بهرهگیری از فرصت پیش آمده و با صدور اعلامیههای متعدد، قیام اسلامی ملت را بهطور همه جانبه دنبال و هدایت کردند. در هفدم شهریور 1357، در میدان ژاله تهران کشتار عظیمی رخ داد که آن نیز مبارزه مردم را شدت بخشید. امام خمینی قدسسره ، ضمن تقدیر از مردم، شعور سیاسی و دینی آنان را در حد عالی خواند. امام خمینی قدسسره ، بر خلاف نظر آنان که با وجود حکومت نظامی، ادامه مبارزه را صلاح نمیدانستند، بر ادامه مبارزه اصرار داشتند و پیروزی نهضت را پیشبینی میکردند.