بنیاد تفکر خود آگاهی است
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
قدس، 28/1/82
نویسنده در ابتداى بحث اشاره مىکند که گرچه تولید فکر و اندیشه یا تفکر مؤثر و فعّال در جامعه ما وجود دارد، اما لازم است که ما غایت تفکر را مورد ارزیابى قرار دهیم. امروزه بسیارى از روشنفکران به دنبال حضور در نظام جهانى و هماهنگى با آن هستند. بخشى از این تفکر جنبه تحقیقى و فعال دارد اما بخش عظیمى نیز انفعالى و بیشتر کپى و تقلیدى از تفکر جهانى است و اتفاق نوینى در عرصه فکر و تحقیق به ارمغان نمىآورد. البته عدهاى نیز در جامعه ما وجود دارند که تابع غایات جهانى نیستند و خود هدف دیگرى را جستوجو مىکنند که همان غایت تمدن اسلامى است. این تفکر با دو گونه تفکر تقلیدى و تحقیقى مدرن، متفاوت است.
تفکرى که به دنبال تمدن اسلامى است به دو بخش تحقیقى و تقلیدى تقسیم مىشود. بخش تحقیقى با مشکلاتى مواجه است، زیرا کسانى که سعى مىکنند در جهانى نو با رجوع به سنتهاى دینى و معنوى گذشته گفتمانهاى نوین دینى را طرح کنند، با مشکلاتى که مقلدین و غیرمحققین در برابر آنها ایجاد مىکنند، مواجه هستند و متهم به بدعتگذارى مىشوند، ازاینرو محققین نیز با احتیاط در این وادى قدم برمىدارند. متفکران محقق مسلمان، هم با نهى روشنفکران مدرن مواجه هستند، زیرا تفکر نو اسلامى مانعى بزرگ در برابر تفکر غربى مدرن ایجاد مىکند، و هم با مقاومت برخى اثرگذاران سنتى روبهرو هستند که مانع هرگونه تحرک مىشوند و با عملکرد غلط نسل جوان را دفع کرده و براى آزاداندیشى مشکل ایجاد مىکنند.
نویسنده در ادامه مىگوید: تولید فکر و اندیشه را باید با بازگشت به هویت دینى و تقدس وحى الاهى آغاز نمود و آن را نقطه عزیمت و جهش قرار داد تا به سوى مقصد اعلاى اسلامى و دنیاى نوین دینى برسیم وگرنه با کار تقلیدى غربى یا شرقى و اسلامى یا مدرن، مشکل ما حل نخواهد شد. نویسنده بنیاد تفکر را بر خودآگاهى استوار مىداند و این خودآگاهى هویت انسانى و قلمرو وجودى انسان شدن را مشخص مىکند؛ و تفکر در فضاى خودآگاهى غایت خودآگاهانه شدن را مشخص مىنماید؛ چون اصل فکر و اندیشه کورکورانه نیست، سلسله مراتبى دارد و در عالىترین مرتبه شکل مىگیرد. نویسنده در ادامه به آسیبهایى که متوجه نخبگان مىشود اشاره کرده و نیز معضل عدم تولید فکر در میان جوانها و گام برنداشتن آنها در وادى تحقیق را مورد اشاره قرار مىدهد.
نویسنده در ابتداى بحث اشاره مىکند که گرچه تولید فکر و اندیشه یا تفکر مؤثر و فعّال در جامعه ما وجود دارد، اما لازم است که ما غایت تفکر را مورد ارزیابى قرار دهیم. امروزه بسیارى از روشنفکران به دنبال حضور در نظام جهانى و هماهنگى با آن هستند. بخشى از این تفکر جنبه تحقیقى و فعال دارد اما بخش عظیمى نیز انفعالى و بیشتر کپى و تقلیدى از تفکر جهانى است و اتفاق نوینى در عرصه فکر و تحقیق به ارمغان نمىآورد. البته عدهاى نیز در جامعه ما وجود دارند که تابع غایات جهانى نیستند و خود هدف دیگرى را جستوجو مىکنند که همان غایت تمدن اسلامى است. این تفکر با دو گونه تفکر تقلیدى و تحقیقى مدرن، متفاوت است.
تفکرى که به دنبال تمدن اسلامى است به دو بخش تحقیقى و تقلیدى تقسیم مىشود. بخش تحقیقى با مشکلاتى مواجه است، زیرا کسانى که سعى مىکنند در جهانى نو با رجوع به سنتهاى دینى و معنوى گذشته گفتمانهاى نوین دینى را طرح کنند، با مشکلاتى که مقلدین و غیرمحققین در برابر آنها ایجاد مىکنند، مواجه هستند و متهم به بدعتگذارى مىشوند، ازاینرو محققین نیز با احتیاط در این وادى قدم برمىدارند. متفکران محقق مسلمان، هم با نهى روشنفکران مدرن مواجه هستند، زیرا تفکر نو اسلامى مانعى بزرگ در برابر تفکر غربى مدرن ایجاد مىکند، و هم با مقاومت برخى اثرگذاران سنتى روبهرو هستند که مانع هرگونه تحرک مىشوند و با عملکرد غلط نسل جوان را دفع کرده و براى آزاداندیشى مشکل ایجاد مىکنند.
نویسنده در ادامه مىگوید: تولید فکر و اندیشه را باید با بازگشت به هویت دینى و تقدس وحى الاهى آغاز نمود و آن را نقطه عزیمت و جهش قرار داد تا به سوى مقصد اعلاى اسلامى و دنیاى نوین دینى برسیم وگرنه با کار تقلیدى غربى یا شرقى و اسلامى یا مدرن، مشکل ما حل نخواهد شد. نویسنده بنیاد تفکر را بر خودآگاهى استوار مىداند و این خودآگاهى هویت انسانى و قلمرو وجودى انسان شدن را مشخص مىکند؛ و تفکر در فضاى خودآگاهى غایت خودآگاهانه شدن را مشخص مىنماید؛ چون اصل فکر و اندیشه کورکورانه نیست، سلسله مراتبى دارد و در عالىترین مرتبه شکل مىگیرد. نویسنده در ادامه به آسیبهایى که متوجه نخبگان مىشود اشاره کرده و نیز معضل عدم تولید فکر در میان جوانها و گام برنداشتن آنها در وادى تحقیق را مورد اشاره قرار مىدهد.