نویسندگان: رابرت دال
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۰۲

چکیده

متن

رابرت دال در این گفت‏وگو به مقایسه دموکراسى کهن و نوین، لوازم دموکراسى نوین و چالش‏هاى فراروى آن پرداخته است . تعریف دموکراسى باید شامل کل تاریخ مردم‏سالارى و حتى نظام مردم‏سالارى آتى شود، و این امرى خطیر است . باید بین مردم‏سالارى به مثابه یک کمال مطلوب، و یک نظام موجود فرق گذاشت . با توجه به مفهوم «تیپ ایده‏آل‏» ماکس وبر مى‏توانیم گروهى از مردم را تصور کنیم که از نظر سیاسى برابرند، در تصمیمات اجتماعى مشارکت مى‏کنند، و از نظر اخلاقى موظف به مشارکت در سیاست‏گذارى‏ها هستند .حال، وضعیت نهادهاى دموکراسى (جهان واقعى نهادهاى دموکراسى) در چنین جامعه‏اى چیست؟ به مرور روشن شد که فرض یک واحد سیاسى کوچک با قابلیت تصمیم‏گیرى مستقیم مردم ممکن نیست; ازاین‏رو، دموکراسى، در قالب نمایندگى مردم‏سالار بازتعریف شد . مسئولیت نمایندگان، آزادى بیان و اجتماعات، امکان دسترسى به آموزش و اطلاعات، و تبعیت از قوانین از ضروریات دموکراسى چندحاکمى نوین است . رابرت دال علت تحقق نیافتن دموکراسى در تمدن‏هاى کهن را وجود مفاهیمى مى‏داند که از ریشه با دموکراسى در تعارض‏اند; اما رشد سرمایه‏دارى در غرب و گسترش طبقه متوسط، باعث گسترش تفکر حقوق همگانى، نمایندگى و شکل‏گیرى دموکراسى شد . به زعم دال، اندیشه دموکراسى غربى مى‏تواند با فرهنگ بومى جفت‏شود; همان‏طور که هندى‏ها با پذیرش قانون اساسى سکولار به فرهنگ دموکراتیک دست‏یافته‏اند . دموکراسى نوین با چالش‏هاى مهمى نیز روبه‏روست; از جمله جهانى شدن که در تعارض با وابستگى شدید دولت و جامعه است . چالش دیگر، نظام سرمایه‏دارى است که هنوز نتوانسته آرمان عدالت‏خواهى کمال‏گرایانه را جامه عمل بپوشاند و با آن در تعارض است .
همشهرى، 15 و 16/5/81

تبلیغات