مردم سالاری و چالش های آن
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
رابرت دال در این گفتوگو به مقایسه دموکراسى کهن و نوین، لوازم دموکراسى نوین و چالشهاى فراروى آن پرداخته است . تعریف دموکراسى باید شامل کل تاریخ مردمسالارى و حتى نظام مردمسالارى آتى شود، و این امرى خطیر است . باید بین مردمسالارى به مثابه یک کمال مطلوب، و یک نظام موجود فرق گذاشت . با توجه به مفهوم «تیپ ایدهآل» ماکس وبر مىتوانیم گروهى از مردم را تصور کنیم که از نظر سیاسى برابرند، در تصمیمات اجتماعى مشارکت مىکنند، و از نظر اخلاقى موظف به مشارکت در سیاستگذارىها هستند .حال، وضعیت نهادهاى دموکراسى (جهان واقعى نهادهاى دموکراسى) در چنین جامعهاى چیست؟ به مرور روشن شد که فرض یک واحد سیاسى کوچک با قابلیت تصمیمگیرى مستقیم مردم ممکن نیست; ازاینرو، دموکراسى، در قالب نمایندگى مردمسالار بازتعریف شد . مسئولیت نمایندگان، آزادى بیان و اجتماعات، امکان دسترسى به آموزش و اطلاعات، و تبعیت از قوانین از ضروریات دموکراسى چندحاکمى نوین است . رابرت دال علت تحقق نیافتن دموکراسى در تمدنهاى کهن را وجود مفاهیمى مىداند که از ریشه با دموکراسى در تعارضاند; اما رشد سرمایهدارى در غرب و گسترش طبقه متوسط، باعث گسترش تفکر حقوق همگانى، نمایندگى و شکلگیرى دموکراسى شد . به زعم دال، اندیشه دموکراسى غربى مىتواند با فرهنگ بومى جفتشود; همانطور که هندىها با پذیرش قانون اساسى سکولار به فرهنگ دموکراتیک دستیافتهاند . دموکراسى نوین با چالشهاى مهمى نیز روبهروست; از جمله جهانى شدن که در تعارض با وابستگى شدید دولت و جامعه است . چالش دیگر، نظام سرمایهدارى است که هنوز نتوانسته آرمان عدالتخواهى کمالگرایانه را جامه عمل بپوشاند و با آن در تعارض است .
همشهرى، 15 و 16/5/81