جهانی شدن و مهدویت

مقاله حاضر با توجه و تأکید بر حکومت و عدالت امام مهدی(عج)، جهانی‏شدن غربی و گلوبالیسم را باهم مقایسه می‏کند. وی اصطلاح «جهانی‏شدن» را در دهه 1970 با هدف توصیف و تعریف شیوه‏های تولید و توزیع در سراسر جهان از بطن ادبیات اقتصادی و مدیریتی می‏داند. براین‏اساس ایشان جهانی‏شدن را این‏طور تعریف می‏کند: جهانی‏شدن را می‏توان گسترش، ارتباطات جهانی، سازماندهی زندگی اجتماعی در مقیاس جهانی و افزایش آگاهی جهانی و در نتیجه استقرار و تثبیت جامعه جهانی دانست. داستان نظام جهانی روزافزون ما ـ «جهانی‏شدن» ـ داستان عجیب و نامتعارفی نیست. جهانی‏شدن یک پدیده چند بعدی است. ایشان مفروضات جهانی‏شدن را بدین ترتیب می‏شمارد:
1. گلوبالیسم با جهانی‏شدن تفاوت دارد، اعتقاد مسلمانان به یک دولت جهانی واحد با گلوبالیسم سازگار است؛ در عین حال این اصطلاح از تلقی اسلامی آن کلی‏تر است. (گلوبالیسم در نظر وی بدان معناست که رویدادهای یک کشور را نمی‏توان از وقایع کشور دیگر جدا کرد.)
2. گلوبالیسم و جهانی‏شدن همپوشانی دارند.
3. گلوبالیسم و جهانی‏شدن با وجود تشابهاتشان از بسیاری جهات با هم متفاوتند.
بنابر فرضیه مقاله حاضر، تلقی غرب از جهانی‏شدن و مفهوم اسلامی گلوبالیسم یا تشابهات رسمی بین جهانی‏شدن غرب و مکتب جهانی امام مهدی(عج) عبارت‏اند از:
1. توسعه علم و فن آوری؛ 2. توسعه و تثبیت یک اقتصاد همگن و منسجم؛ 3. تضعیف اقتدار دولت ـ ملت؛ 4. ایجاد یک نظام سلسله مراتبی و شهروندی جهانی؛ 5 . امور و مسائل فرا ملی.
اما این دو مهفوم در رویکردشان به موارد ذیل با هم تفاوت دارند:
1. رابطه بین دین و سیاست؛ 2. ولایت الاهی؛ 3. اخلاق و نجات؛ 4. عدالت اجتماعی و اقتصادی؛ 5 . جهاد؛ 6. امت؛ 7. مسؤلیت‏های بین المللی.
ایشان در پایان مقاله این‏طور برداشت می‏کنند که، به لحاظ تاریخی، جهانی‏شدن به دنبال مدرنیته، نظام سرمایه‏داری جهانی و نظام جهانی حکومت آمده است. جهانی‏شدن پس از مدرنیته داستان‏ها و فلسفه‏های تاریخ را کنار زده، پروژه همگن و هرمنوتیک یونیور سالیزه کردن غرب را برجسته می‏کند و نظام جهانی را از تمرکز خارج می‏کند. جهانی‏شدن مسلما پس نظام سرمایه داری جهانی ظهور کرده، اما از سرمایه‏داری محدود به یک منطقه خاص ارضی ـ حقوقی و به تعبیری ملی، آزاد است و ازاین‏رو می‏تواند هم به لحاظ کیفی و هم کمی بدون آن‏که در بند اصول اخلاقی، فرهنگی و سیاسی باشد، به پیشرفت خود ادامه دهد.
به‏طور کلی مقدمات اصلی مفهوم غربی جهانی‏شدن و گلوبالیسم اسلامی عبارت‏اند از: رابطه بین دین و سیاست، ولایت الاهی، اخلاق و نجات، عدالت اقتصادی و اجتماعی، جهاد، امت و مسئولیت‏های فرا ملی (بین‏المللی). در یک دنیای جهانی‏شده و در حکومت امام مهدی(عج) نوعی ارتباط و آگاهی جهانی وجود دارد. شهروندی دولت ـ ملت از میان خواهد رفت.