تحلیل روایی داستان دختر نارنج و ترنج براساس نظریه زبان و جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
فرهنگ و ادبیات عامه سال دهم بهمن و اسفند ۱۴۰۱ شماره ۴۸
۱۶۱-۱۰۷
افسانه ها و قصه های پریان اولین رویداد مهم اجتماعی شدن در زندگی کودکان است؛ درواقع همه ما انسان ها به گونه ای از این داستان های خیالی تأثیر گرفته ایم. بازتاب این تأثیر در بن مایه های فرهنگ و ادب عامه هر ملتی آشکار است. قصه «نارنج و ترنج» از داستان های شفاهی قدیم عامیانه در ادب پارسی است که در مناطق مختلف به شیوه های متفاوتی روایت شده است. بررسی و تحلیل روایت های مختلف از داستان نارنج و ترنج از منظر زبان و جنسیت، به روش تحلیل محتوا، موضوعی است که در پژوهش حاضر بدان پرداخته خواهد شد. داستان، شرح زندگی پادشاهی است بدون فرزند، که نذری می کند و صاحب پسری می شود. داستان به شرح وقایعی می پردازد که شاهزاده برای رسیدن به دختر نارنج و ترنج پشت سر می گذارد. این پژوهش واژگان روایات مختلف قصه دختر نارنج و ترنج را از منظر زبان و بافت زبانی در انتخاب واژگان و در گام بعد مهندسی معنایی از دیدگاه جنسیتی بررسی و تحلیل می کند. این بررسی با هدف شناخت میزان استفاده از مهندسی معنایی برای انتقال معنا در بافت کلام شکل گرفته است. بنابراین نتیجه چنین خواهد بود که الگوهای هم رخدادی، بسامد و توزیع موارد و حتی ساختارهای نحوی بر واژه ها تأثیر زیادی می گذارد، تا حدی که معنای یک واژه در متن را نمی توان در تعاریف فرهنگ لغت بازیابی کرد.