مطالب مرتبط با کلیدواژه

جامعه


۳۶۱.

ارتباط جامعه، منافع و چهارچوب آن با حقوق شهروندی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جامعه شهرنشینی شهروند حقوق شهروندی مشارکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۶۴
شهرنشینی پدیده ای است که از سده پیش مخصوصاً از دهه های پیش نقش تعیین کننده ای در سطح جامعه دارد. شهرنشینی با مناسبات و نظام خاصی ارتباط مستقیم دارد. برخی از این مناسبات، زاییده پدیده شهرنشینی و مهاجرت مردم به سوی شهرها و یا کلانشهرها هست. ساکنان شهر که شهروند خوانده می شوند واجد و یا طالب نوعی حقوق هستند که زندگی شهری را برای تسهیل کند. طبقه حاکمیت، (شهرداری) ضامن اجرا و تأمین این حقوق هستند. شهروندان نیز در قبال دولت و شهرداری ها مسئول هستند و برای تثبیت نظام شهرنشینی باید در تمام مناسبات اجتماعی مشارکت کنند و نوع مشارکت خود را بدانند. علاوه بر این، مردم از حقوق شهروندی خود باید اطلاع داشته باشند. تعهدات، حقوق شهروندی عواملی را که باعث تحقق حقوق شهروندی و اجرای عدالت در میان شهروندان می شود، بازشناسند. در این مقاله که به شکل پاسخنامه و روش پژوهش مصاحبه سامان یافته مبتنی بر پرسشنامه، از روش پیمایشی استفاده شده، سعی بر این بوده است که به برخی سؤالات درباره ارتباط جامعه، منافع و چهارچوب آن با حقوق شهروندی پاسخ داده شود.
۳۶۲.

نقش اجتماعی اماکن مذهبی در جامعه؛ مورد مطالعه: زیارتگاه های حرم عبدالعظیم و امامزاده صالح در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دین جامعه جامعه شناسی شاه عبدالعظیم امامزاده صالح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۸۲
دین، مؤلفه ای مهم از فرهنگ هرتمدن و هر ملتی محسوب می شود. جامعه دین دار همیشه درپی تقویت مؤلفه ای است که به آن، شکل و شمایل مذهبی می دهد. امامزادگان زیادی در ایران هستند؛ اما برخی از آنها حالت و مرکز خاصی محسوب می شوند و می توان از وجود آنها در شکل گیری و تداوم برخی نظریه های جامعه شناسی بهره برد و بعضی از آنها مانند شاه چراغ، شاه عبدالعظیم حسنی و امامزاده صالح، نقش بسیار مؤثری در زندگی جمعی مردم و هویت اجتماعی آنان داشته است. در این پژوهش کیفیت و نقش دوامامزاده شاه عبدالعظیم شهر ری و امامزاده صالح تجریش بررسی و تحلیل می شود.
۳۶۳.

آنتروپوسن و ضرورت نوعی رهیافت میان رشته ای: شبکه انسان-طبیعت-جامعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آنتروپوسن طبیعت عاملیت جامعه شبکه انسان - طبیعت - جامعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۳۷
دوران آنتروپوسن «عصر انسان» با عاملیت بی سابقه انسان در دگرگونی های طبیعت جاندار و بی جان در سطح سیاره ای مشخص می شود. این دگرگونی ها چنان فراگیر و چندبعدی شده اند که برای بررسی علل، عوامل درگیر، و پیامدها مطالعات میان رشته ای ضروری به نظر می رسد. همچنین مفهوم پردازی های تازه ای نیاز است که به فهم این شرایط نوپدید کمک رسانند و راه را برای تحلیل های تجربی و دریافت های نو بگشایند. آغازگاه این راه ، نقد دیدگاه های مدرنیستی مستقر است که با تمایزگذاری میان طبیعت و جامعه، طبیعت را به نیروهای بیرونی، کنترل پذیر و سودمند فرو می کاهند؛ در حالی که انسان را فعال مایشاء پیش فرض گرفته اند و کنش های او را به نوع ابزاری آن فروکاسته اند. چنین نقدی را می شود با نوعی بازاندشی از رابطه انسان و جامعه و طبیعت کامل کرد. این مقاله با استفاده از مطالعه اسنادی و با اتخاذ رهیافتی تطبیقی بحث های مرتبط را از رشته های گوناگون گرد می آورد و مقایسه می کند، تا ابعاد آنتروپوسن روشن و ادبیات مرتبط نقادانه بررسی شود. یافته های این مقاله نشان می دهد که شرایط دوران آنترپوسن، پیامدهایی برای اندیشه و مفهوم پردازی جامعه شناختی دارند. به عبارتی، برخی از مفاهیم مسلط در جامعه شناسی مانند عاملیت نیازمند بازنگری و برخی مناسبات مانند مناسبات انسان/طبیعت و طبیعت/جامعه نیازمند توجه جدی تری هستند. در نتیجه، این مقاله برای نوعی جایگاه مفهوم پردازی شده از طبیعت در ساخت و دگرگونی حیات فردی و جمعی استدلال می کند و شبکه انسان-طبیعت-جامعه را به عنوان راهی برای فهم شرایط دگرگون شونده زیست محیطی سیاره ای در دوران آنتروپوسن پیشنهاد می کند.
۳۶۴.

چالش های فرهنگی واجتماعی فراروی انتقال فن آوری به ایران با تاکید بردیدگاه هافستد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران جامعه انتقال فن آوری فرهنگ هافستد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴ تعداد دانلود : ۷۳
  فن آوری به سبب اهمیت وجایگاهش قدمتی به دارازای حیات بشری دارد، تقسیم بندی ادوار تمدنی به عصر حجر، فلز، انقلاب صنعتی تا حدی چنین اهمیت وضرورتی را آشکار می سازد. با اینهمه، در پی تحولات اروپا در عصر جدید به تدریج روش های کسب علم وفن آوری دچار تحولات اساسی گردید. این مهم، گذشته از برتری بخشیدن غرب در زمینه های رفاهی، موقعیت اقتصادی، وضعیت نظامی وغیره بهره گیری از فن آوری ها ومصنوعات نوین را تدریجا برای جوامع دیگر به ضرورتی اجتناب ناپذیر مبدل ساخت. نکته مهم در جوامع سنتی از جمله ایران آنکه بهره گیری از فن آوری های نو یک انتقال ساده نبوده، بلکه به سبب تاثیراتش بر بنیادهای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی وغیره با چالش های اساسی مواجه گردیده است. بر این اساس، پژوهش پیش رو می کوشد با استفاده از شیوه توصیفی- تحلیلی  وکاربست نظریات ومفاهیم گیرت هافستد در زمینه تفاوت های فرهنگی جوامع، نقش آنها را در زمینه انتقال فن آوری در ایران واکاوی نماید.
۳۶۵.

طراحی الگوی توسعه همکاری های دانشگاه فنی و حرفه ای با صنعت و جامعه

تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۸۴
امروزه، بیش از پیش همکاری بین دانشگاه و صنعت به عنوان ابزاری برای افزایش و بهبود نوآوری از طریق تبادل دانش در نظر گرفته می شود. این امر با افزایش چشمگیر مطالعاتی که در آنها موضوع  از دیدگاه های مختلف بررسی می شوند، مشهود است. به هر حال، این رکن از دانش همچنان به صورت پراکنده و بدون دیدگاهی جامع و کارآمد است. از این رو، در این مطالعه الگوی مناسب و کارآمدی برای توسعه همکاری های دانشگاه فنی و حرفه ای با صنعت و جامعه ارائه شده است. این دانشگاه در آموزش مهارت های علمی و عملی نقش مهمی دارد و یکی از اهدف آن تربیت مهندس ماهر و آماده برای ورود به بازار کار است. مطالعه حاضر از نوع پژوهش های کیفی بود که با استفاده از رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری پژوهش «خبرگان داخل و خارج دانشگاه و مدیران دانشگاه فنی و حرفه ای» بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند در مجموع، 15 نفر به عنوان مشارکت کنندگان در پژوهش انتخاب شدند. داده ها به شیوه مصاحبه با روش هدایت کلیات و به صورت نیمه ساختار یافته گردآوری و با استفاده از نرم افزار MAXQDA تحلیل شدند. برای به دست آوردن اعتبار و روایی داده ها از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور خبرگان در پژوهش استفاده شد. مقوله محوری مطالعه حاضر تجاری سازی دانش و فناوری در دانشگاه جامعه محور بود که با توجه به شرایط علّی، شرایط زمینه ای و شرایط مداخله گر راهبردهایی تدوین و الگوی نهایی بر اساس آن ارائه شد.
۳۶۶.

مبانی حکمی وجه مغفول در سامانه آموزش مهندسی معماری

نویسنده:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۴۴
رشته مهندسی معماری از رشته هایی است که اگرچه هم آموزش و هم تجلیات عینی آن در بسیاری ممالک و از جمله ایران سابقه ای کهن دارد، اما به دلایل عدیده ای هم آموزش و هم آثار ایجاد شده معماری در نیم قرن اخیر با چالش های جدی مواجه بوده است. علل متعددی (آگاهانه یا نا آگاهانه و مستقیم یا غیر مستقیم) بر روند تغییر عملکرد مهندسان معمار و استحاله آثار آنان از عناصر با هویت و ارزشمند و اصیل ایرانی به سمت عناصر بی هویت و تقلیدی و غربزده ایفای نقش نموده است. شاید بتوان آموزش معماری و موضوعات مرتبط با آن به همراه عوامل مؤثر بر آموزش را یکی از عوامل مهم این استحاله به شمار آورد. برای وضوح بحث و دستیابی به پاسخی در این زمینه وجیزه حاضر با توضیح مختصر نقش جهان بینی در خلق اثر معماری و بررسی سامانه آموزش معماری، میزان توجه به این عوامل در برنامه آموزش مهندسی معماری را با عناوین " مقدمه و کلیات"، "انسان، جهان بینی و معماری"، " کاستی ها و اشکالات سامانه آموزش معماری"، تحلیل شرح دروس" و " نتیجه گیری و پیشنهادها" پی جویی و در نهایت نیز پیشنهادهایی را به منظور حل برخی مشکلات ارائه خواهد گرد.
۳۶۷.

جایگاه زنان در حکومت و جامعه غوریان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زنان غوریان حکومت جامعه حقوق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴ تعداد دانلود : ۱۶۹
جایگاه زنان و میزان نقش آفرینی آنان در عرصه های سیاسی و اجتماعی، از معیارهای ارزیابی رشد فرهنگ و تمدن جوامع است. موقعیت زنان در حکومت و جامعه غوریان، براساس پایگاه اجتماعی آنها تعیین می شد و شامل «زنان درباری و اشراف»، «زنان طبقه متوسط شهری»، «زنان طبقه پایین روستایی» و «دختران کنیز و زرخرید» می شدند. منابع تاریخی روشنگریِ اندکی درباره وضعیت زنان غور دارند. با وجود آنکه زنان طبقات بالای جامعه حقوق و مهریه بالایی داشتند، معمولاً مجبور به ازدواج های مصلحتی با سران حکومت های رقیب می شدند. زنان طبقات متوسط و پایین هم مشارکت کمی در کنش های جامعه داشتند. سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که زنان طبقات مختلف غور از چه جایگاهی در سیاست و اجتماع برخوردار بودند؟ یافته های پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی، حاکی از آن است که زنان طبقات بالا در جهت گیری های سیاسی و اجتماعی مشارکت داده می شدند، اما زنان طبقات متوسط و پایین جامعه تنها در امور خانواده تأثیرگذار بودند.
۳۶۸.

تحلیل سؤالات جامعه شناسی کنکور سراسری بر اساس حیطه شناختی بلوم (1392-1401)

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا جامعه شناسی کنکور سراسری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۶۶
هدف پژوهش حاضر، ارزیابی محتوای سوالات کنکور سراسری از نظر توجه به سطوح شناختی بلوم می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیل محتوا است و جامعه مورد مطالعه در این پژوهش سوالات جامعه شناسی کنکور سراسری از سال 1392 تا 1401 می باشد. ابزار این پژوهش، فرم تحلیل محتوای محقق ساخته با توجه به الگوی حیطه ی شناختی بلوم می باشد. یافته های تحقیق نشان داد که سهم سوالات در سطوح دانش، درک و فهم، کاربرد، تجریه و تحلیل، ترکیب و ارزشیابی به ترتیب 5/72 درصد، 5/22 درصد، 1 درصد، 3 درصد، 1 درصد و صفر درصد می باشد. نتیجه ی پژوهش به طور کلی نشان از پراکندگی نامتوازن سطح سؤالات از نظر طبقه بندی بلوم به نفع سطوح پایین شناختی دارد. پیشنهاد می شود در طراحی سوالات کنکور سراسری به همه ی سطوح شناختی توجه شده و به سطح دانش محدود نشود. نتایج این پژوهش می تواند در طراحی سوالات کنکور سراسری مدنظر قرار گیرد
۳۶۹.

نقش روابط عمومی و ارتباطات در کنترل تورم نظام سلامت

کلیدواژه‌ها: روابط عمومی اقتصاد تورم نظام سلامت جامعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۸۴
در جهانی که به سرعت در حال تغییر و تحول است، نظام های سلامت با چالش های جدیدی مواجه هستند. ازجمله این چالش ها می توان به تورم اقتصادی اشاره کرد که می تواند تأثیرات عمیقی بر سلامت جامعه داشته باشد. ازاین رو، اهمیت تجارب و مفاهیم مدیریت تورم در نظام سلامت رو به افزایش است. مهار تورم در این حوزه نیازمند مدیریت اصولی، شفافیت، نظارت دقیق و مشارکت همه ذی نفعان است. افزایش هزینه های درمان، دارو و خدمات پزشکی، منجر به کاهش دسترسی عموم مردم به مراقبت های بهداشتی می شود. علاوه بر این، تورم در نظام سلامت می تواند باعث ایجاد نابرابری در دسترسی به خدمات، افت کیفیت درمان و درنهایت عدم رضایتمندی عمومی شود. نقش روابط عمومی در نظام سلامت به عنوان یک عنصر کلیدی در ارتباط و ارتقاء ارتباط میان نهادهای بهداشتی و جامعه تعریف می شود. این نقش بسیار گسترده و تأثیرگذار است. توانایی رسانه ها، افراد و نهادها به انتقال اطلاعات درست و موثق به مردم در مورد افزایش تورم و تأثیرات آن بر نظام سلامت بسیار اساسی است. در این شرایط روابط عمومی می تواند زمینه را برای مقابله اثربخش با چالش تورم فراهم کند. در این مقاله، تلاش می کنیم تا به تفسیر و بررسی نقش بسیار مهم روابط عمومی در کنترل تورم نظام سلامت پرداخته و به ویژه بر اهمیت این نقش در ارتقاء اقتصاد سلامت پایدار و عدالت اجتماعی اشاره نماییم. این مقاله می تواند به سیاستمداران و تصمیم گیران اقتصادی و بهداشتی کمک کند تا راهکارهای مناسبی برای مدیریت تورم در نظام سلامت ارائه دهند و به جامعه اطلاعات دقیق تری ارائه کنند تا تصمیمات بهتری اتخاذ شود.
۳۷۰.

شرایط مدیر و حاکم جامعه در قرآن از منظر امام خامنه ای

کلیدواژه‌ها: اندیشه قرآنی امام خامنه ای مدیر حاکم رهبر جامعه قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۶۴
مدیریت توحیدی در جامعه اسلامی یکی از ملزومات اداره جامعه و پایه ریز تمدن اسلامی است و بدون این عامل کلیدی موفقیت در امر ساخت جامعه اسلامی ناممکن است. در بیانات رهبر انقلاب بارها به وجود شاخصه هایی همچون سلامت اخلاقی و اعتقادی در مدیران تأکید گردیده است. لذا برای ایفای نقش در این نوع نظام مدیریت، نیازمند به تربیت مدیران و حاکمانی با خصوصیات و شرایطی مطلوب و متناسب با جامعه و حکومت اسلامی می باشد. لذا بررسی شرایط مدیر و حاکم جامعه در قرآن از منظر امام خامنه ای (دام ظله العالی) حائز اهمیت بوده و باید با دقت کافی از منابع معتبر دینی مورد مداقه قرار گیرد. در این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از بیانات مقام معظم رهبری در کتب، مجلات، اینترنت و...  همراه نمودن آیات و روایات در این خصوص، به 28 مؤلفه های از شرایط مدیر و حاکم جامعه در اندیشه های قرآنی امام خامنه ای (دام ظله العالی) دست یابیم.
۳۷۱.

تقدّم نقد روشمند بر تولید نظریه علمی در قلمرو علوم انسانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نقد علوم انسانی روش شناسی نظریه جامعه مطالعات فلسفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷ تعداد دانلود : ۶۷
اقتضای مطالعات فلسفی، نقدورزی مفهومی است که به معنای پژوهش منتقدانه یا مواجهه انتقادی با مفاهیم مبنایی و اصیل در قلمرو علوم انسانی خواهد بود. نگارنده مقاله پس از تبیین ابعادی از نقش آفرینی علوم انسانی در جامعه؛ مانند مفهوم سازی، حل و تحلیل چالش های اجتماعی، بومی سازی، ارتقاء قدرت و تولید دانش نو، به این مسئله می پردازد که نسبت نقد با علوم انسانی چیست و آیا می توان از تقدم نقد نظریه های علمی در قلمرو علوم انسانی بر تولید نظریه سخن گفت؟ نویسنده در ادامه، پس از طرح دو دیدگاه «نقدمحوری» و «نظریه محوری»، به نسبت سنجی مفاهیم چهارگانه علوم انسانی، تولید علم، نظریه، و نقد، می پردازد و بر دیدگاه اول تأکید می کند. مهم ترین یافته پژوهش آن است که نقد در حوزه مطالعات علوم انسانی را می توان از سه منظر متفاوت سنجید و در هر سه منظر، از تقدم نقد بر تولید نظریه های علمی در قلمرو علوم انسانی یاد کرد. این سه منظر عبارتند از نقد به مثابه قِسم پژوهش، نقد به مثابه قَسیم پژوهش و نقد به مثابه مَقسم پژوهش که البته در فرض سوم، تحلیل مسئله، وابسته به تحلیل فلسفه نقد بوده و در زاویه مطالعات فلسفه علم خواهد بود. نویسنده در این مقاله با استفاده از «روش تحلیل مفهومی»، چارچوب بحث خود را تنظیم نموده است.
۳۷۲.

کلیشه ها و نقش های جنسیتی در جامعه ی ما

کلیدواژه‌ها: کلیشه ها نقش جنسیت جامعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸ تعداد دانلود : ۴۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی کلیشه ها و نقش های جنسیتی در جامعه ی ما؛ صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده است؛ به منظور گردآوری داده های لازم برای نیل به اهداف پژوهش، از منابع موجود و مرتبط با موضوع پژوهش فیش برداری شد و اطلاعات حاصل با شیوه های کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این مقاله، توصیف مختصر سوابق و تاریخچه ی کلیشه ها و نقش های جنسیتی و مهارت یا علم مرتبط با آن در جامعه، را بصورت مفهومی در این زمینه را مرور کرده است. سپس مفهوم آموزش نقش های جنسیتی و این دانش را به عنوان شاخه ای از دانش بشری را مورد بررسی عمیق قرار داده است و سپس مفهوم کلیشه ها و اثر بخشی آن در مسیر موفقیت انسان و نظریات دانشمندان و بزرگان بیان شده است. در پایان مقاله، پیشنهادهایی کاربردی در مورد آموزش های گوناگون و بخصوص مزایا و معایب استفاده از دانش کلیشه ها و نقش های جنسیتی ارائه شده است.
۳۷۳.

کاهش جمعیت و تاثیر آن بر روابط انسانی در خانواده و جامعه

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: کاهش جمعیت روابط انسانی خانواده جامعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۷۵
جمعیت و تغییرات آن، به عنوان رکن اساسی یک جامعه، تأثیر زیادی در رشد یا افول آن دارد؛ به طوری که اقتصاد،فرهنگ، سیاست و بخش های دیگر جامعه، تحت تأثیر آن قرار م یگیرد. این مقاله با روشی توصیفی- تحلیلی، بهپیامدهای کاهش جمعیت بر روابط انسانی در خانواده و جامعه، پرداخته است. کاهش جمعیت در بخش خانواده،سبب تغییراتی مانند تغییر شکل خانواده از گسترده به هسته ای، شیوع ت کفرزندی و عوارض ناشی از آن، کاهشصله ارحام و قطع حمایت های خانوادگی م یشود. و از آنجا که خانواده آیینه تما منمای جامعه است؛ کاهش جمعیتعلاو ه بر سطح خانواده، در گستر های وسیع تر، سبب تغییراتی در اجتماع نیز م یشود که این تغییرات عبارت اند از:از بین رفتن خرده فرهنگ ها، بروز سالمندی جمعیت و عوارض مترتب بر آن، رفاه زدگی و تسلط فرهنگی بیگانگان.
۳۷۴.

بررسی مؤلفه های امپرسیونیستی نمایشنامه سه خواهر آنتوان چخوف(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روسیه جامعه امپرسیونیسم چخوف نمایشنامه سه خواهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۱۰۴
امپرسیونیسم در لغت به معنای دریافت گری نخستین جنبش هنری مدرن در سده نوزدهم بود؛ این جنبش به عنوان رنسانس تاریخ هنر محسوب می شود و بازنمایی درخشان و تجزیه شده آن از نقاشی به ادبیات نیز راه پیدا کرده است؛ امپرسیون ها همان طورکه در نقاشی عالم واقعیت را در لحظه ای خاص و با زمان و نورپردازی خاص ارائه می نمودند و می پنداشتند که واقعیت همان احساس ماست در ادبیات نیز نویسنده برداشت لحظه ای خود را از داستان به رشته تحریر درمی آورد و تصویر یا انگاره ذهنی خود را به شکلی واقعی نشان می دهد. بر این اساس راوی دانای کل را حذف می کنند. ازاین رو داستان امپرسیون قابل نقل توسط خواننده نیست زیرا رویداد خاصی در روایت نیست و اشخاص نیز کار خاصی انجام نمی دهند. چخوف یکی از محدود نویسندگانی است که از سبک امپرسیونیسم بهره جسته و به بازنمایی جامعه در آثارش از جمله نمایشنامه هایش پرداخته است. هدف از این پژوهش بررسی شاخصه های امپرسیونیستی نمایشنامه های چخوف و مشخص نمودن این است که او در ارائه کلیتی یکپارچه از جامعه خود و انعکاس اوضاع فرهنگی و اجتماعی معاصرش به چه میزان از مؤلفه های امپرسیونیستی بهره گرفته است. پژوهشگر در این اثر ضمن محدود ساختن دامنه پژوهش به نمایشنامه سه خواهر، از شیوه توصیفی– کیفی و تحلیل محتوا استفاده کرده است؛ او در این مقاله ضمن معرفی سبک امپرسیونیسم از طریق مطالعات نظری و کتابخانه ای به بررسی مؤلفه های امپرسیونیستی آثار چخوف پرداخته است؛ همچنین با ارائه مجموعه ای از خصایص و ویژگی های این سبک نشان داده است که چخوف در نمایشنامه هایش با تصاویری ساده از زندگی مردم، پاره هایی از جهان ملال انگیز شخصیت های مختلف، ارتباط تنگاتنگ آن ها با یکدیگر، فرصت های ازدست رفته و همچنین ارزش های غلط جامعه روسیه را پیش روی مخاطب قرار داده است؛ تمام این ها تداعی کننده تصاویر امپرسیونیستی است؛ بنابراین بررسی یافته ها نشان داده است که نثر چخوف از امپرسیونیسم تأثیر پذیرفته است.هدف از این پژوهش بررسی شاخصه های امپرسیونیستی نمایشنامه های چخوف و مشخص نمودن این است که او در ارائه کلیتی یکپارچه از جامعه خود و انعکاس اوضاع فرهنگی و اجتماعی معاصرش به چه میزان از مؤلفه های امپرسیونیستی بهره گرفته است. پژوهشگر در این اثر ضمن محدود ساختن دامنه پژوهش به نمایشنامه سه خواهر، از شیوه توصیفی– کیفی و تحلیل محتوا استفاده کرده است؛ او در این مقاله ضمن معرفی سبک امپرسیونیسم از طریق مطالعات نظری و کتابخانه ای به بررسی مؤلفه های امپرسیونیستی آثار چخوف پرداخته است؛ همچنین با ارائه مجموعه ای از خصایص و ویژگی های این سبک نشان داده است که چخوف در نمایشنامه هایش با تصاویری ساده از زندگی مردم، پاره هایی از جهان ملال انگیز شخصیت های مختلف، ارتباط تنگاتنگ آن ها با یکدیگر، فرصت های ازدست رفته و همچنین ارزش های غلط جامعه روسیه را پیش روی مخاطب قرار داده است؛ تمام این ها تداعی کننده تصاویر امپرسیونیستی است؛ بنابراین بررسی یافته ها نشان داده است که نثر چخوف از امپرسیونیسم تأثیر پذیرفته است
۳۷۵.

مطالعه پایه ها و شناسایی نشانه های «حکمرانی اخلاقی» در علم مدنی و رویکرد اجتماعی- فرهنگی فارابی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اخلاق حکمرانی اخلاقی علم مدنی فرهنگ جامعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۷۳
«حکمرانی» الگو و شیوه ای نوپدید در عرصه مدیریت است که در چند سال اخیر مورد توجه بسیاری از اندیشمندان قرار گرفته است. این الگو، گونه های فراوانی دارد که یکی از آن ها حکمرانی اخلاقی است. این حکمرانی که بر «مدیریت و اداره» بر پایه ارزش ها پافشاری دارد، اقدامی گروهی است که از سوی حاکمان و مدیران در راستای پیاده سازی یک فرهنگ شایسته اخلاقی طرح ریزی گردیده تا تمامی سویه های کسب وکار را در یک مجموعه و سازمان زیر پوشش قرار دهد. فارابی نخستین فیلسوف مسلمان ایرانی است که افزون بر پایه گذاری فلسفه اسلامی؛ طرّاح بسیاری از مباحث سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، و اخلاقی هم بوده است. او در علم مدنی خود، اخلاق و سیاست را همراه هم دیده و راه دست یابی به آرمان-شهر نیک بختی را تنها با گرویدن به بایسته های اخلاقی؛ آن هم از مسیر همکاری و هم گرایی مردم و مسئولان، و بودن در متن جامعه امکان پذیر دانسته است. موضوع این جُستار حکمرانی اخلاقی از دیدگاه این فیلسوف مشّایی است. نویسندگان نخست حکمرانی و پس از آن حکمرانی اخلاقی را تعریف کرده، سپس با اتخاذ روش تحلیل محتوا، با کاوش در اندیشه های فارابی، پایه ها و نشانه های این الگوی حکومتی/ مدیریتی را شناسایی و معرفی کرده اند. هدف آن بوده تا درون داشت درصدی از فلسفه اسلامی در راستای تأمین درون مایه یکی از مهم ترین گونه های حکمرانی، برای مدیران و مسئولان نهادهای دولتی، فرودولتی، و نیز شهروندان روشن گردد.
۳۷۶.

بررسی اثرات صنعتی شدن بر ابعاد سلامت اجتماعی (ارائه مدل نظری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جامعه سلامت اجتماعی شهرنشینی صنعت فناوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۵۷
صنعت و صنعتی شدن یکی از موضوعات محوری در جامعه شناسی است که در بیشتر نوشته های کلاسیک و مدرن ردپایی از آن ها وجود دارد. فرض مقاله این است که با استقرار و توسعه صنعت و فناوری های مرتبط با آن در جوامع میزبان، دگرگونی های مثبت و منفی متعددی در ابعاد سلامت اجتماعی ساکنان آن مناطق به وجود می آید.در بررسی نظری حاضر که مبتنی بر شیوه آزمایش فکری و آگزیوماتیزه سازی گزاره های مستدل است، با رویکردی انتقادی، مهم ترین مکانیسم های تأثیرگذار در بررسی رابطه میان صنعت (فناوری) و سلامت اجتماعی واکاوی می شود.در این راه برای تبیین مسئله تحقیق، ده گزاره نظری مورد توجه و واکاوی قرار گرفت و درنهایت عواملی به عنوان پیامدها و تأثیرات فرایند صنعتی شدن بر سلامت اجتماعی شهرها شناسایی شدند، از جمله: توسعه لجام گسیخته شهرنشینی، پیشی گرفتن ملاحظات منفعت اقتصادی بر سایر ملاحظات، افزایش مهاجرت و درون کوچی، افزایش تراکم ناهمگن جمعیت، بی توجهی به اقتضائات بومی و زیست محیطی، افزایش نابرابری اقتصادی- اجتماعی، تفاوت های گوناگون در ساختار جمعیتی مناطق مهاجرپذیر و مهاجرفرست، کاهش سطح سرمایه اجتماعی، افزایش جرم و خشونت، توسعه ناپایدار و آسیب های زیست محیطی، کاهش سلامت جسمی و روانی، رشد نامتوازن آموزشی و درنهایت تحت تأثیر قراردادن سلامت اجتماعی ساکنان جوامع میزبان صنعت.بر پایه چنین نتایجی، مقاله حاضر به یک مدل سنتزی به منظور فهمی جدید از این مسئله رسید که می تواند به عنوان راهنمایی برای پژوهش های آینده کارساز باشد.
۳۷۷.

سیرتطور دین در جامعه؛ مطالعه مقایسه ای اندیشه علامه طباطبایی در المیزان و دورکیم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیر تطور دین جامعه جامعه شناسی دین دورمیم علامه طباطبایی (ره)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸ تعداد دانلود : ۵۷
اولین دین توحیدی با آمدن اولین مخلوق به زمین نازل شد؛ اما در گذر زمان، تغییرات و پیشرفت هایی در لایه های درونی و بیرونی این دین به وجود آمده است. بررسی نقطه محوری این تغییرات، مسئله قابل توجهی است که آن را در میزان دخالت جوامع در این مسئله که درنتیجه آن تفسیرهای زمینی از دین ارائه گردید، جستجو کرد یا این نقطه محوری را باید جای دیگری دانست تا جوهره و هویت دین را تنزل ندهیم. این مقاله که بخشی از آن به صورت توصیفی است، به تبیین دیدگاه دورکیم در خصوص مسئله سیر تطور دین پرداخته است و در بخش دیگر که با روش تحلیلی و انتقاداتی است، باهدف فهم دیدگاه علامه طباطبایی (ره) در خصوص سیر تطور دین است تا با عرضه دیدگاه اجتماعی دورکیم در خصوص منشأ و خاستگاه دین بر دیدگاه ایشان، اشکالات و انتقادات وارد بر دیدگاه دورکیم از نظرگاه مرحوم علامه را به دست آورد. برخلاف نظر دورکیم که دین را حسب اقتضائات روز بشر تعریف کرده است، تغییرات آن را هم در حوزه ماهیت دین می داند؛ اما از نگاه مرحوم علامه طباطبایی، اساس دین از زمان حضرت آدم تا آخرین دین یکسان است. محتوای تمام ادیان توحید است و به اقتضاء مکان و زمان، فهم انسان ها، شرایع اجتماعی، مناسبات سیاسی و ...، محتوای این دین واحد آسمانی، رقیق و غلیظ ارائه شده است. به عبارتی شریعت ها متفاوت بوده اند، اما دین مسئله ای ثابت است. اسلام جامع تمام شرایع گذشته است که با خصوصیت جامعیت، اهداف تمام شرایع گذشته را محقق کرده است.
۳۷۸.

امید و نا امیدی در اشعار فاضل نظری

کلیدواژه‌ها: شعر معاصر امید و ناامیدی فاضل نظری جامعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۷۳
فاضل نظری یکی از شاعران جوان معاصر است که به دلیل برخورداری از ذوق شاعری، مطالعات ادبی و خلاقیت های زبانی و مضمونی اشعارش با استقبال نسبتاً خوب مخاطبان روبرو شده است. شعر وی، اگرچه مقیدّ به قواعد ساختاری و انضباط سنّتی است، لیکن از حس زبانی و مضمون تر و ادامه گذشته است. در شعرش سنّتش نیز در وزن و قافیه دیده نمی شود امّا او در خلق مضامین نو و تصاویر بکر در ساختار کهن بسیار توانا است. تاکنون از این شاعر، پنج مجموعه شعر «گریه های امپراتور»، « اقلیت»، «آن ها»، «ضد»، «کتاب و اکنون»، به همت انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده که هر کدام از این مجموعه ها به دلیل استقبال فراوان تا سی نوبت، تجدید چاپ شده اند. اینک پنج اثر فاضل نظری که بنیاد این مقاله بر امید و ناامیدی در این آثار نهادشده است به اجمال معرفی می شود و بعد از معرفی آنها به بررسی امید و ناامیدی در شعرهای این مجموعه پرداخته می شود. شیوه ی این تحقیق براساس تحلیل محتوا و توصیف منطقی و عقلی با استفاده از متون مستند، در زمینه نقد ادبی و به صورت کتابخانه ای انجام شده است. بدین ترتیب که ابتدا تمام اشعار این شاعر به دقّت خوانده شده و سپس درون مایه های موجود در خصوص امید و ناامیدی در اشعار فاضل نظری استخراج و فیش برداری شده است. نتایج حاکی از آن است که فاضل نظری، عموماً غزل های خود را با امید و ناامیدی به پایان می برد و شعرهای او آکنده از آگاهی ها و خودآگاهی های زندگی انسانی است.
۳۷۹.

نسبت میان محبت و عدالت در اندیشه سیاسی شهرزوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جامعه سعادت محبت عشق عدالت انصاف شهرزوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۵۳
جایگاه و نقش عدالت در اندیشه ی سیاسی فیلسوفان مسلمان مهمترین رکن جامعه ی آرمانی و مدینه ی فاضله به شمار می رود. این درحالی است که به نقش عشق و محبت در دستیابی به کمالات حقیقی در عرصه ی اجتماع و رابطه ی آن با عدالت چندان توجهی نشده است. بدین خاطر مسئله ی اصلی این پژوهش نسبت میان محبت و عدالت در فلسفه ی سیاسی است و مورد مطالعاتی پژوهش دیدگاه شمس الدّین شهرزوری می باشد. هدف تحقیق، تحلیل عنصر محبت است تا روشن شود که این عنصر با شرایط و قیودی می تواند انصاف زا و عدالت خیز باشد. شهرزوری با اعتقاد به ضرورتِ تبعیتِ جامعه ی بشری از نظام تکوین، به تقدم عشق و محبت بر عدالت، باور داشت و معتقد بود عشق جامع – که عشقی عقلانی و انسانی است – زاینده ی انصاف است؛ بنابراین، جامعه با این رابطه ی محبت آمیز و عاشقانه به سعادت خود نائل خواهد شد و عدالت تنها به عنوان یک سیاست جبرانی و در صورتِ فقدانِ رابطه ی محبت آمیز مورد تمسک خواهد بود. در نهایت یافته ی این پژوهش که با شیوه ی توصیفی _ تحلیلی حاصل گشته آن است که نظریه ی شهرزوری اگر چه به ظاهر به محبت – به جای عدالت – تمایل دارد، اما در حقیقت، با توجه به قیود و شروطی که او برای محبت ذکر می کند، به یک عدالت درون زا که از باطن محبت حاصل می آید، منتهی می شود و عدالتی را که منکر است، چیزی جزعدالت بیرونی و قسری نمی باشد.
۳۸۰.

چیستی و هستی جامعه و خصوصیات جامعه آرمانی در اندیشه آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: جامعه فرد اصالت جامعه جامعه آرمانی آیت الله خامنه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۶۴
ماهیت و هستی جامعه ازجمله موضوعات مهمی است که دیدگاه های مختلفی درباره آن ارائه شده است. نوع نگاه به این موضوع مبنای مهمی است برای تصمیم های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی. در بین اندیشمندان مسلمان، آیت الله خامنه ای متفکری است که مبتنی بر آیات و روایات و باتوجه به تجربه های تاریخی جوامع مختلف و داده های میدانی، دیدگاه خاصی درباره این موضوع ارائه کرده است. مسئله پژوهش روشن سازی ابعاد گوناگون اندیشه ایشان درباره چیستی و هستی جامعه و ویژگی های جامعه آرمانی است. برای پاسخ به این پرسش از روش تحلیل محتوا استفاده شده و همه آثار فکری رهبری مورد بررسی قرار گرفته است. با استنباط از مجموع مطالب گردآمده، می توان گفت آیت الله خامنه ای جامعه را مانند پیکره زنده می بیند که دارای زندگی و مرگ است و دچار تکامل و تنازل می شود. جامعه وجودی است مرکب و حقیقی، که ساخته می شود و بر اراده افراد تأثیر می گذارد، ولی اراده انسان تعیین کننده نهایی است که جامعه را می سازد و متأثر از مصنوع خود است.