مطالب مرتبط با کلیدواژه

تعلیم و تربیت


۲۰۱.

بررسی تاریخچه تعلیم و تربیت با تاکید بر آیین کنفوسیوس در چین باستان با نگاهی بر چین معاصر

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم انسانی سال اول زمستان ۱۳۹۴شماره ۱ 12 - 17

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت چین باستان چین معاصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۶ تعداد دانلود : ۳۲۰
هدف این مقاله آشنایی با تاریخچهٔ تعلیم و تربیت در دیگر نقاط جهان و به تبعهٔ آن تغییرات آن تا زمان معاصر می باشد. فلسفهٔ تعلیم و تربیت در چین و هند جزو معدود فلسفه هایی هستند که بیشترین تمرکز خود را به دور از مسائل فنی فلسفه بر روی انسان و هستی او گذاشته اند؛ اما تفاوت فلسفهٔ چین با هند در این است که فلسفهٔ چین رنگ مذهب ندارد ولی ممزوج با دیانت است. فکر جامعهٔ چینی کاملاً به طرف اخلاق و جلوهٔ خارجی وعینی اشیاء متوجه می شود. روش پژوهش به صورت کتابخانه ای و روش تحلیل اسنادی بوده است که از توضیحات شفاهی اساتید مرتبط با موضوع نیز بهره برده ایم. تعلیم و تربیت در کشور چین از تاریخ دیرینه ای برخوردار می باشد و این بخشی از میراث و ایدئولوژی افرادی چون کنفوسیوس است که از فرهنگ و ذهنیت فرهنگی ملت چین جدایی ناپذیر می باشد، با این حال وضعیت جوانان کنونی کاملا با ذهنیت ملی و سنتی گذشته تفاوت داشته و نمی توان حضور جوانان در این دوره های آموزشی را با آن دوران سازگار و بر اساس آن طرز تفکر دانست.
۲۰۲.

واکاوی افراط گرایی دینی و نقش تعلیم و تربیت اسلامی در مهار آن

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم انسانی سال سوم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 82 - 98

کلیدواژه‌ها: افراط گرایی دینی تعلیم و تربیت کشورهای اسلامی تحلیل محتوای کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۳۵۲
هدف اصلی این پژوهش واکاوی افراط گرایی دینی و نقش تعلیم و تربیت اسلامی در مهار آن می باشد. ابزار پژوهش شامل تمامی اسناد و مدارکی است که در رابطه با افراط گرایی دینی و شیوه استفاده از آموزش های دینی در شکل گیری افراط گرایی وجود دارد، می باشد. روش تجزیه و تحلیل در پژوهش حاضر تحلیل مضمون است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مؤلفه های افراط گرایی دینی عبارتند از: اعمال خشونت علیه مخالفان یا دگراندیشان، کافر پنداشتن مخالفان، شرکت در بحث های افراط گرایانه و ترور شخصیت، ایجاد وحشت در جامعه با ترور افراد، بمب گذاری و حمله به اماکن عمومی، ایجاد محدودیت در جامعه بدون درنظرگرفتن شرایط عمومی و حدود دین. همچنین مؤلفه های تعلیم و تربیت مطلوب در مهار افراطگرایی عبارتند از: تعلیم و تربیت صحیح کودکان از ابتدا و قراردادن آنها در مسیر درست دین، آموزش آموزه های اسلامی و روش تساهل و تسامح در سیره ی اهل بیت (ع)، آشنایی با تعالیم عرفانی و مثبت اندیشی و محبت به غیر، برجسته کردن حوادث تلخ تاریخی ناشی از افراطگرایی، عدم سخت گیری حکومت های اسلامی در احکام دینی، گرایش کشورهای اسلامی به مؤلفه هایی چون وحدت، عشق، نوع دوستی، ایجاد تمایل در نسل جوان برای مطالعه در زمینه های مختلف و شناخت همه جانبه نسبت به دین و سیاست.  
۲۰۳.

روش های تفکر خلاق در تعلیم و تربیت بر مبنای سیره نبوی

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال چهارم مرداد ۱۴۰۰ شماره ۳۸ 110 - 106

کلیدواژه‌ها: تفکر خلاق تعلیم و تربیت سیره نبوی روش ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۵۵۴
یکی از ویژگی هایی که خداوند به صورت فطری و بالقوه در وجود انسان نهاده و به وسیله آن او را از سایر موجودات متمایز کرده است، بهره مندی از قوه تفکر است، اما در جهان امروزکه علم وفناوری از ذهن انسان پیشی گرفته، انسان نیازمند پیمودن راهی ویژه برای تفکر است. این نوع از تفکر، تفکر خلاق است که شخص با تلفیق مهارت های حل مسئله و تصمیم گیری، از افکار نو بهره مند می شود و قدرت کشف و انتخاب راه حل های جدید را پیدا می کند. باید گفت هر کسی توانایی این نوع تفکر را دارد که از طریق تکرار و تمرین و ممارست، و براساس تعلیم و تربیت به آن دست یابد. با توجه به اینکه نظام تعلیم و تربیت هر کشوری از اهمیت خاصی برخوردار است واگر نظام تعلیم و تربیت کیفیت بهتری داشته باشد باعث رشد هم جانبه شخصیت انسان برای رسیدن به حق و پیشرفت کشور می شود. که در ارتباط با این موضوع کتابی با عنوان تفکر خلاق در منابع اسلامی ازسید نور الدین محمودی و مقالاتی مانند تفکر خلاق، مبنای شیوه های آموزشی پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) از سید حسام حسینی، تفکر خلاق وباروری آن در سازمان های آموزشی از سید محمد میرکمالی، تفکر خلاق؛ ضرورت ها، راهکارها و پیامد های آن از غلامعلی طبرسا نگاشته شده است اما در آثار بررسی شده موضوعی با این عنوان یافت نشده است لذا در این مقاله کوتاه سعی شده که به صورت توصیفی و تحلیلی وبه روش کتابخانه ای به بررسی روش های تفکر خلاق در تعلیم و تربیت بر مبنای سیره نبوی پرداخته شود.
۲۰۴.

تعلیم و تربیت از نظر خواجه نصیر الدین توسی

نویسنده:
منبع: تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی دوره ۳ تابستان ۱۳۹۰ شماره ۸ 91 - 110

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت خواجه نصیر الدین اخلاق اخلاق ناصری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۲۰۷
متون کهن فارسی، گنجینه عظیم تفکرات و اندیشه های تعلیمی و اخلاقی است چنانکه تعلیم و تربیت امروز با همه پیشرفت های شگرف خود  باید ریز خواره این خوان گسترده و پر برکت باشد. استاد البشر، خواجه نصیر الدین توسی ( 672- 597 ه.ق ) از جمله کسانی است که علاوه بر سیاست و امور کشور داری، همچون همشری دیگرش خواجه نظام الملک، از تعلیم و نصیحت و پند و اندرز دریغ نورزیده است. او فیلسوف، ریاضی دان، ستاره شناس، معلم، وزیر، ادیب، شاعر، منتقد و از جمله مشاهیر و نوابغ کم نظیری است که در هنگام آبادانی و رونق شهر توس در سال 672 هجری قمری، چشم به جهان گشود. عقاید و نظرات خواجه درباره آموزش و پرورش، تربیت فرزند و اخلاق قابل توجه بسیار است.
۲۰۵.

تعلیم و تربیت در ادبیات کهن ایران و یونان

نویسنده:
منبع: تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی دوره ۵ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱۷ 165 - 182

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت علوم انسانی نظام های تربیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۳۴۱
در علوم انسانی سعادت فردی متمایز از جامعه فرض نمی شود و مهار خویِ سرکش، با تفسیرِ مفهوم انسانیّت و کرامت و عدالت اجتماعی، با گذر از فردیّت و استقرار در جوامع بشری، قابل توجیه است. یکی از اهداف مهمّ ادبیات، کمک به انسان و کمال گرایی است. تا در این راستا، خود را بهتر بشناسد و از طریق خودشناسی به خدا شناسی برسد. به همین دلیل مبارزه با پستی ها، پرورش روحِ عفت، غرور، شهامت، خلاقیّت، شاد باشی و نشاط بخشی و اشتیاق برای تعلیم و تعلّم در لابلای آثار ادبی موج می زند. با توجه به نقش بسیار حساس و ارزنده علوم انسانی به طور عام و ادبیّات به طور خاص، زمینه های پژوهش وبررسی را، در ادبیّات، فراهم می سازد تا بسیاری از مشکلات زندگی فردی - اجتماعی انسان ها را حل نماید. فرایند تعلیم و تربیت ملل مختلف، در مقایسه بین فرهنگی حائز اهمیّت است. به همین منظور خودرا بی نیاز از بررسی تعلیم و تربیت ایران باستان، دوران استیلای عرب بر ایران، و اهداف نظامیه ها و ... نمی دانیم.
۲۰۶.

بررسی و تحلیل آموزه تعلیمی «ظلم ستیزی» در شعر «درفش کاویان» از حمید مصدق با رویکرد به نظریه کنش های گفتاری جان سرل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ادبیات تعلیمی سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵۰ 1 - 24

کلیدواژه‌ها: حمید مصدق شعر معاصر فارسی تعلیم و تربیت ظلم ستیزی کنش های گفتاری جان سرل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۲۵۷
شعر معاصر در حوزه لفظ و محتوا تغییرات بنیادینی را نسبت به دوره کلاسیک تجربه کرده است. در زمینه مضمون و محتوا، شاعران از اشاره مستقیم به اخلاقیات پرهیز کرده و آن را به عنوان ابزاری برای بازنمایی مسائل سیاسی و اجتماعی به کار گرفته اند که این امر، بر چندلایگی و پیچیدگی شعرها افزوده است. حمید مصدق، یکی از نمایندگان برجسته شعر سمبولیسم اجتماعی در دوران معاصر، از این روش سود برده است و در شعر «درفش کاویان» با انعکاس مجموعه ای از آموزه های اخلاقی و ارتباط آن با مسائل سیاسی و اجتماعی، گامی جدید در شرح و طرح مضامین تربیتی برداشته است. او در سطح ژرف ساخت، با استفاده از ظرفیت های تعلیمی مواردی همچون خدامحوری، اتحاد مردم، خودباوری، عدم انفعال فکری و رفتاری، نفی جبرگرایی و... مخاطبان خود را برای ساختن دنیایی بهتر و مطابق با موازین عدالت محور ترغیب کرده است. بررسی شعر «درفش کاویان» با روش توصیفی تحلیلی و رویکرد به مبانی نظریه کنش های گفتاری جان سرل نشان می دهد که استفاده از کنش های اظهاری، ترغیبی، عاطفی، تعهدی و اعلامی منتج به بازنمایی مفهوم کلان اخلاقیِ «ظلم ستیزی» شده است و دیگر آموزه های تعلیمی برای تقویت این مفهوم بنیادی به کار گرفته شده اند.    
۲۰۷.

سیر تطور نظام تبلیغ، تعلیم و تربیت اباضیه شمال آفریقا در عصر ظهور و عصر کتمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی ایران و اسلام بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۸ 91 - 112

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت خوارج اباضیه بنی رستم شمال آفریقا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۲۶۹
اباضیه معتدل ترین فرقه خوارج هستند که پس از استقرار در شمال آفریقا موفق شدند در دوره های مختلف اعم از زمان استقرار اولیه، زمان تشکیل دولت بنی رستم(144-296ق) و در عصر بی دولتی، با ایجاد اشکال متنوع در شیوه تبلیغ و تأسیس شورای عزابه، با نظام تعلیم و تربیت خاص خود، ضمن پیشبرد اهدافشان در تعامل با سایر دولتهای غیر هم عقیده، به دیرپایی و تداوم مذهبشان موفق شوند. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از داده های کتابخانه ای، درصدد پاسخ به این سؤال است که نظام تبلیغ، تعلیم و تربیت اباضی، چرا و چگونه در زمان های ظهور و کتمان، دچار تطور و استحاله شده است؟ نتیجه اینکه خوارج اباضی روند نظام تعلیم و تربیتی را که در عصر ظهور داشتند، در ادوار بعد تغییر داده و سعی نمودند که با تقیه و مدارا با جریان های حاکم، ضمن حفظ و بقاء خود، جهت گیری های جدیدی را ارائه نمایند.
۲۰۸.

بررسی نابرابری های آموزشی سیستان و بلوچستان در مقایسه با شاخص های کشوری و ارائه الگویی برای تحقق عدالت آموزشی با تأکید بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۲۸) 383-413

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت عدالت آموزشی فلسفه تعلیم و تربیت نابرابری آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۹ تعداد دانلود : ۴۲۹
پژوهش حاضر با هدف تعیین دلایل نابرابری های آموزشی سیستان و بلوچستان در مقایسه با شاخص های کشوری و ارائه الگویی برای تحقق عدالت آموزشی با تأکید بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی با روش نظریه زمینه ای در بازه زمانی 1397 تا 1398 در استان سیستان و بلوچستان انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل پیشینه و نمونه است که دربرگیرنده نخبگان علمی، استادان دانشگاهی مرتبط با موضوع و معلمان، نخبگان مذهبی اعم از روحانیون و صاحبنظران دینی و رؤسای آموزش و پرورش (رؤسای در دسترس از گذشته تا کنون) از 32 منطقه آموزش و پرورشی است. جمع آوری داده با کمک بررسی اسناد، مصاحبه و پرسشنامه بوده و روایی و پایایی مصاحبه بر اساس نظریه گوبا و لینکلن، و روایی پرسشنامه از نوع محتوایی و صوری و پایایی آن با کمک آلفای کرونباخ 79/0 برآورد شد. داده های این پژوهش با کمک روش کدگذاری، آزمون تک عاملی و تحلیل رگرسیون چندمتغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد بیشترین تأثیر در بی عدالتی آموزشی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ تخصیص ناعادلانه اعتبارات، کمبود امکانات در جغرافیای وسیع استان و وسعت و پراکندگی درون استانی، و کمترین تأثیر ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ کمبود نیروی بومی قدرتمند وکارآمد در سطح تصمیم ها، مطالبه گرنبودن مردم و قوم گرایانه بودن و چنددسته گی مردم در سطح تصمیم ها است. 
۲۰۹.

تحلیل و بررسی پیکربندی معماری فضاهای آموزشی مدارس ایرانی- اسلامی: مقایسه تطبیقی فضای عمومی و آموزشی در مدارس ایرانی اسلامی و مدلهای چیدمانی معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت دوره ۳۷ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۴۶ ۱۷۶-۱۴۷

کلیدواژه‌ها: مدرسه پیکره بندی فضایی تعلیم و تربیت فضای عمومی فضای آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۲۸۲
در سالهای اخیر مقوله آموزش و پرورش بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. پژوهشهای این عرصه، درصدد ارائه اصول طراحی بهینه در فضاهای آموزشی هستند تا آموزش محیط- محور، اجتماع- محور و دانش آموز- محور (به منزله دستاورد آموزش و پرورش نوین) جایگزین آموزش معلم- محور شود. به این منظور از طریق روش تحقیق ترکیبی، شامل روش چیدمان فضایی و استدلال منطقی سه گونه محیط تعلیم و تربیت رایج در گذر زمان تحلیل شدند. در گونه اول دو مدرسه خطی البرز و فیروز بهرام، در گونه دوم، مدرسه های درونگرای خان شیراز و غیاثیه خرگرد و در گونه سوم، مسجد مدرسه های آقابزرگ کاشان و صالحیه قزوین برای مقایسه انتخاب شدند. از این رو ارتباط کلاس و فضای بیرونی، دسترسی، عرصه بندی بصری و فیزیکی، انعطا ف پذیری و خوانایی فضای آموزشی با تحلیل گراف نمایانی، گا م متریک و گام پیمایشی (عمق قابل پیمایش) در روش چیدمان فضایی سنجش و سپس به تحلیل تعامل فضای آموزشی (کلاس) و فضای بیرون از طریق مدلهای ارتباط فضایی راش، گروتر، مظفر و میرمرادی اقدام شده است. تناسبات حیاط در نمونه های مطالعاتی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های مقاله حاضر به صورت ارائه دو الگوی پیکره بندی فضایی در بناهای آموزشی آینده مطرح شد. هدف این مدلها، رعایت اکثر نقاط قوت چیدمانی در بناهای آموزشی معاصر و سنتی بوده و سعی شده است که با تمرکز بر محیط پیرامون دانش آموزان، مجموعه ای خوانا، دسترس پذیر، طبیعت گرا، فضاهای انعطاف پذیر و عرصه بندی بصری و فیزیکی ایده آل را برای کلاس فراهم آورد.
۲۱۰.

واکاوی رویکردهای مختلف درباره پیوند جهانی شدن و بومی گرایی و دلالت های تربیتی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال چهاردهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵۳ 183-213

کلیدواژه‌ها: جهانی شدن بومی گرایی تعلیم و تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۸۱
بررسی رویکردهای مختلف درباره پیوند جهانی شدن و بومی گرایی و کارکردهای تربیتی آن، هدف اصلی مقاله حاضر است. برای نیل به این هدف از روش تحلیلی استفاده شد. بر این اساس، چهار رویکرد یکسان سازی، کثرت گرایی رادیکال، اختلاط و پیوند فرهنگی و جهانی محلی شدن و نیز کارکردهای تربیتیِ هر یکاز این رویکردها موردمطالعه قرار گرفت. در میان این رویکرد ها، رویکرد یکسان سازی، با توجه به تلاش آن برای حاکم کردن فرهنگ غربی، نسبت به بومی گرایی و تعلیم وتربیت بومی بی تفاوت است. رویکرد کثرت گرایی رادیکال نیز با دامن زدن به نسبیت گرایی رادیکال، نوعی بومی گرایی و تعلیم وتربیت بومی افراطی را تجویز می کند و باب هر نوع تعاملی را بین فرهنگ های مختلف و نظام های آموزشی می بندد. اما رویکرد جهان محلی شدن نسبت به بومی گرایی و تعلیم وتربیت بومی، رویکرد معتدل تری دارد و بر تعامل جنبه محلی و بومی با جنبه جهانی تأکید می کند.
۲۱۱.

علاقمند سازی دانش آموزان به ورزش و ارایه راهکار

نویسنده:
منبع: دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی سال چهارم آذر ۱۴۰۰ شماره ۴۳ 221 - 194
تعداد بازدید : ۷۲۴ تعداد دانلود : ۷۳۹
بسیاری از مردم فکر می کنند که دانش آموزان فقط زنگ ریاضی یا علوم یا... را دوست ندارند ولی زنگ ورزش را دوست دارند در صورتی که این طور نیست، برخی از دانش آموزان از زنگ ورزش بیزارند! اینجانب که اولین سال است در مدرسه شهید قامی مربی ورزش هستم ، در زنگ ورزش کلاس خودم دانش آموزانی را دیدم که به ورزش اهمیت نمی دهند و از ورزش کناره گیری می کنند و در گو شه ای می نشینند و به تماشای بازی دانش آموزان یا خواندن کتاب می پردازند.در ابتدای سال تحصیلی کمتر از 25 درصد از دانش آموزان، آن هم با اکراه و اجبار من و مدیر مدرسه در برنامه های ورزشی و فعالیتهای ورزشی شرکت می کردند مشاهده ی این وضعیت باعث نگرانی و ناراحتی من و مدیر مدرسه شد. بنابراین این امر باعث شد تا فکر کنم چگونه می توانم این مشکل را حل کنم و مهمترین دلایل عدم شرکت دانش آموزان در فعالیتهای ورزشی مدرسه شناسایی و مشخص گردید 1-عوامل فردی2- عوامل خانوادگی 3-عوامل آموزشی و مدرسه ای. پس از تجریه ، تحلیل و مطالعه ی اطلاعات گردآوری شده، راه حل های متعددی برای حل مشکل پیشنهاد و در نظر گرفته شد که عبارت بود از:آشنا کردن دانش آموزان با اهمیت، آثار و فواید ورزش در زندگی فردی و اجتماعی، مشاوره با اولیاء دانش آموزان در خصوص حضور فعال دانش آموزان در مسابقات و کسب رضایت از آنان، مشارکت دانش آموزان در انجام فعالیت های ورزشی، انتخاب سرگروه و یاور ورزشی، انجام مسابقات بین کلاسی، و داخل مدرسه ای و برون مدرسه ای و بردن دانش آموزان به مسابقات منطقه ای و استانی، و برگزاری مسابقات در مناسبت های مختلف از جمله شطرنج و انجام بازی های بومی محلی مختلف از قبیل وسطی و غیره و اهداء جوایز به برندگان مسابقات .پس از اجرای راه حل های جدید، متوجه تغییرات مثبتی در میزان استقبال آنان از برنامه ی ورزش صبحگاهی و غیره در مدرسه شدم به طوری که میزان استقبال آنها از 23درصد به بیش از 90 درصد رسید. در پایان پژوهش به این نتیجه رسیدم که، طرح و اجرای اکثر راه حل های جدید برای تشویق و ترغیب دانش آموزان در امر ورزش مثبت و موفقیت آمیز بوده است.
۲۱۲.

زمینه های تاریخی تحرک اجتماعی بانوان در عصر پهلوی

نویسنده:
منبع: پژواک زنان در تاریخ سال اول تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 93-119

کلیدواژه‌ها: زنان حکومت پهلوی تحرک اجتماعی تعلیم و تربیت کشف حجاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۵ تعداد دانلود : ۴۰۷
در زمینه نوسازی و مدرنیته کردن کشور، در عصر پهلوی شاهد تحولاتی گسترده هستیم. نوسازی رضاشاه، اساس و مبنای نظری روشن و چارچوبی منسجم و جامع نداشت؛ اما در حوزه زنان، تغییراتی به وقوع پیوست که برای اولین بار در جامعه سنتی و بسته ایران صورت گرفت، و زنان ایرانی از هنجارها و ارزش های مربوط رهایی یافتند. این تحولات در میان زنان طبقات مختلف جامعه، واکنش هایی متفاوت داشت. با تحولات صورت گرفته، فرصت هایی بسیار برای زنان ایجاد شد و ما شاهد حضور زنان در عرصه های گوناگون اجتماع و ایفای نقش هایی اجتماعی چون آموزگار، پرستار، پزشک، پلیس و کارگر کارخانه های صنعتی، و در عصر پهلوی دوم، ورود زنان به عنوان نماینده مجلس و پست وزارت هستیم. اکنون این سؤال مطرح است که آیا تحرک مزبور نتیجه مستقیم اصلاحات و نوسازی رضاشاه، و ادامه آن توسط پسرش محمد رضاشاه بود، نتیجه تحولات گذشته و تجددخواهی ایرانیان که از زمان قاجار شکل گرفته بود. این پژوهش بر آن است که با روش تحلیلی- توصیفی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای و اسنادی به بررسی عوامل زمینه ساز تحرک اجتماعی زنان در عصر پهلوی بپردازد.
۲۱۳.

بررسی و تحلیلی مبانی آموزش اصولی و نوین و نقاط مثبت آن در سازمان

نویسنده:
منبع: رهیافت های نوین در مطالعات اسلامی سال سوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۸ 143-153
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۴۸۶
هدف از آموزش و پرورش ارتقای یادگیری است، به گونه ای که بر پایه چهار ستون یادگیری برای دانستن، انجام دادن، با هم زیستن و زیستن استوار است. هر سازمان برای نیل به اهداف خود به کارکنانی فعال و قابل انعطاف با شرایط مختلف نیاز دارد. هنگامی که سازمان به اجرای سیستم های پویای آموزش و بهسازی نیروی انسانی اهتمام بورزد، نیروی انسانی عضو قابلیت انعطاف پذیری با شرایط مختلف سازمان را پیدا خواهد کرد، به عبارت دیگر آموزش و بهسازی اقدامی کارآمد در جهت بالا بردن سطح شایستگی اعضای سازمان است. به منظور افزایش کیفیت فرآیند آموزش و یادگیری و توسعه استعدادهادر سازمان با توجه به اهداف و راهبردهای مذکور، استانداردهای ارزیابی کیفیت فرایند آموزش و توسعه منابع انسانی سازمان به همراه معیارهای اصلی و فرعی ،براساس مدل سیستمی آموزش طراحی شده است تا با ارزیابی آنها میزان تعالی آموزش را تاپیشرفت کامل نشان دهد.
۲۱۴.

نقد و بررسی «معنای زندگی» در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 7-24

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت حیات طیبه سند تحول بنیادین معنای زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۲ تعداد دانلود : ۳۳۰
ارتباط عمیقی بین تعلیم و تربیت و معنای زندگی وجود دارد. غایت تربیت، آمادگی برای زندگی است و معنای زندگی پیش فرض اصلی یک زندگی پویا و زنده است؛ لذا معنای زندگی باید در مرکز اهداف تعلیم و تربیت قرار گیرد و چشم اندازی برای ارزیابی فعالیت های تربیتی باشد. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و نقد مؤلفه های زندگی معنادار در اسناد تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران است. به منظور دستیابی به این هدف، از روش تحلیل محتوا با رویکرد کیفی بهره گرفته شد. برای گردآوری داده ها و شناسایی مؤلفه ها نیز مبانی نظری سند تحول و سند بنیادین بررسی گردید و مؤلفه ها شناسایی و استخراج شدند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که در اسناد تحول، معناداری زندگی در پرتو حیات طیبه تحقق می پذیرد و مؤلفه هایی همچون آخرت باوری، فطرت مداری، اخلاق، ایمان و عمل صالح، و آزادی نقشی معنابخش دارند. یافته ها نشان داد که در سند مسیر کلی و غایت نهایی انسان به خوبی ترسیم شده؛ اما لازم است با در نظر گرفتن همان اصول کلی، به ترسیم اهدافی در جهت تسهیل و کمک به کشف معنای شخصی نیز پرداخته شود و این امر با تأکید بیشتر و سازمان یافته تری بر خودشناسی محقق می گردد.
۲۱۵.

ارایه الگوی خلاقیت در امور دانشی و امور ارزشی تعلیم و تربیت براساس دیدگاه صدرالمتالهین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی دوره هفدهم زمستان ۱۴۰۰شماره ۴ 167 - 187

کلیدواژه‌ها: خلاقیت امور دانشی امور ارزشی تعلیم و تربیت صدرالمتالهین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۳۹
خلاقی ت به عنوان عالی ترین جلوه اندیشه انسان، در عصر حاضر از اهمیت بسزایی برخوردار است و رشد و گسترش فرهنگ و تمدن بشری به هنر و خلاقیت افراد بستگی دارد. هدف از پژوهش حاضر ارایه الگوی خلاقیت در امور دانشی و امور ارزشی تعلیم و تربیت از دیدگاه صدرالمتالهین می باشد. روش تحقیق با توجه به هدف و ماهیت آموزش و پرورش که امری ارزشی است، از نوع آینده نگر و تصمیم گراست و در زمره روش های کیفی قرار می گیرد. همچنین روش تحقیق با توجه به گردآوری اطلاعات، روش تحلیلی-استنباطی است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که با توجه به مفروضات انسان شناختی پژوهش حاضر که در آن جوهره اصلی انسان در حال «شدن» است، مفهوم اساسی خلاقیت بر حسب «اندیشه معطوف به اراده» بازتعریف گردید. همچنین شکل نهایی الگوی مطلوب خلاقیت را بر مبنای ارزش شناسی می توان «رویکرد تاویلی-پالایشی» نامید. جنبه تاویلی الگو به توانایی متربی در نفوذ به درونمایه اثر هنری و دریافت محتوای آن اشاره دارد و جنبه پالایشی الگو به انتخاب و گزینش نظام ارزشی فرد اشاره دارد. همچنین براساس نتایج تحقیق بر مبنای معرفت شناختی «رویکرد بازنمایی متعالی» تعیین گردید. خلاقیت هنگامی ویژگی متعالی را خواهد یافت که در بازنمایی که ذهن انجام می-دهد آن شاکله وجودی متربی که اقتضای خلاقیت را دارد مد نظر قرار گیرد و متربی در این میان اشتداد نفس و حرکت جوهری یابد و مراحل نفس را پشت سر هم طی نماید.
۲۱۶.

تبیین مبانی فلسفی و جذابیت های هنری فضاهای آموزشی تمام هوشمند در نظام تعلیم وتربیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هفدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۳ 234 - 248

کلیدواژه‌ها: مبانی فلسفی جذابیت های هنری آموزش هوشمند تعلیم و تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۱۹۶
مدرسه هوشمند به سبب برخورداری از ابزارهای آموزشی بسیار پیشرفته، فعالیت های جاری آن به ویژه یادگیری، با تکیه بر جدیدترین دستاوردهای الکترونیکی و در ارتباط با شبکه جهانی صورت می گیرد. این مدرسه به مثابه جایگزینی برای مدرسه سنتی در نظر گرفته شده است، جایگزینی با فراست در برابر رقیبی بی قدر که با نفی اقتدارگرایی و آموزش محوری معلم به سمتی سوق داده شده که در یک مدرسه هوشمند، نقش معلم از دانشوری در صحنه «به مددرسانی در حاشیه» تغییر می کند. هدف از تحقیق حاضر، تبیین مبانی فلسفی و جذابیت های هنری آموزش های تمام هوشمند در نظام تعلیم و تربیت است. روش تحقیق حاضر، توصیفی- تحلیل است. مسأله ی اساسی این پژوهش، ارائه الگوی فضاهای آموزشی تمام هوشمند کاربرمحور در ساختار تعلیم و تربیت مجازی نسل نو می باشد. بررسی مبانی فکری (انسان شناسی، جهان شناسی و معرفت شناسی)، یکی از مسائل بنیادین فلسفه و از واقعیات مرجح اندیشمندان است. با این وجود، مبانی فلسفی عمدتاً به عنوان پاردایم های تحقیق عمل کرده و فضای تولید علم را جهت می دهند. آموزش هوشمند دارای مبانی فلسفی خاص خود بوده و یک انقلاب آموزشی و راهبرد جدیدی است که چالش های موجود در آموزش سنتی را که در آن عمدتاً معلم به عنوان منبع مفاهیم نقش فعالی را ایفا نموده و یادگیرندگان در این فرایند نقش منفعل را بر عهده دارند، حل می نماید. اهداف پژوهش: 1.شناخت  فضاهای آموزشی تمام هوشمند در نظام تعلیم و تربیت. 2.آشنایی با مبانی فلسفی و جذابیت های هنری در فضاهای آموزشی تمام هوشمند. سؤالات پژوهش: 1.در فضاهای آموزشی تمام هوشمند در نظام تعلیم و تربیت چه مبانی فلسفی و جذابیت های هنری وجود دارد؟ 2.مبانی فلسفی و جذابیت های هنری در فضاهای آموزشی تمام هوشمند چه تأثیری بر نظام تعلیم و تربیت دارد؟
۲۱۷.

مؤلفه های نظریه سیاستی آموزش وپرورش جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با فضای مجازی از نگاه خبرگان مدیریتی و اجرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال هفتم پاییز ۱۴۰۰شماره ۲۷ 1-38

کلیدواژه‌ها: آموزش و پرورش فضای مجازی تعلیم و تربیت شکاف دیجیتال نظریه سیاستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۲۲۹
رشد و گسترش فضای مجازی و همه گیری بهره مندی از آن به خصوص در میان کودکان و نوجوانان، سبب ایجاد دغدغه بسیار جدی برای خانواده ها و متولیان امر آموزش و تربیت در کشور از حیث چگونگی مواجهه با آن شده است. استفاده گسترده کودکان و نوجوانان از فضای مجازی و عدم نظارت و تنظیم گیری کافی از سوی نهادهای متولی امر تربیت، به دلیل تأثیرگذاری شگرف آن بر فرآیندهای تربیتی و تغییر کنش های رفتاری آنان، به مرور سبب ایجاد گسست ها و بحران های اجتماعی و شکاف های میان نسلی عمیق میان والدین و فرزندان خواهد شد و به تدریج جایگاه مدرسه به عنوان مهمترین رکن تعلیم و تربیت رسمی و عمومی را متزلزل خواهد کرد. پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد کیفی درصدد فهم وضعیت موجود نظریه سیاستی وزارت آموزش وپرورش جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با فضای مجازی و به دست آوردن مؤلفه های وضعیت مطلوب آن، از طریق مصاحبه عمیق با مدیران و خبرگان و تحلیل داده های به دست آمده از طریق روش داده بنیاد بوده است. نگاه مبتنی بر تصدی گری در وزارت آموزش وپرورش، عدم تعامل صحیح با بخش خصوصی و بازار، ضعف بدنه مدیریتی و ستادی آموزش وپرورش، مؤلفه های نظری موجود را تشکیل داده اند. مؤلفه های مطلوب نظریه سیاستی نیز، ایفای نقش تنظیم گری و راهبری و نظارت محتوایی توسط آموزش وپرورش در کنار تعریف نقش صحیح برای بخش خصوصی جهت تولید محتوای سالم، مفید و ایمن، و ضرورت توجه به اولویت ایجاد سرویس و تولید محتوای بومی در زیرساخت شبکه ملی را شامل می شود.
۲۱۸.

بررسی مضامین اخلاق اجتماعی در اشعار مولانا باتکیه بر مثنوی معنوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ادبیات تعلیمی سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۲ 166 - 186

کلیدواژه‌ها: اخلاق اجتماع مثنوی معنوی انتقاد تعلیم و تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۶۹ تعداد دانلود : ۴۲۱۶
مولوی یکی از شاعران دوره مغول است؛ دوره ای که در آن، اخلاق اجتماعی و پایه های فکری و فرهنگی مردم رو به انحطاط نهاد. سقوط اخلاق اجتماعی و ارزش های انسانی در سرزمین های مغلوب شده موجب ایجاد روحیه تسلیم در بین عوام شد؛ اما برخی از اندیشمندان و شاعران بزرگ پارسی زبان در آثار خود روح ستم ستیزی و به تبع آن ارزش های انسانی و اجتماعی را ارج نهادند و باتوجه به فضای حاکم بر عصر خویش، روش خاصی برای مبارزه با رذایل اخلاقی و اجتماعی موجود در جامعه، اوضاع نابسامان سیاسی اجتماعی و نیز بی عدالتی های حاکمان برگزیدند. مولوی نیز در مثنوی هرجا مجال یافته، به نقد افراد مختلف جامعه ازجمله صاحب منصبان و مردم عامه پرداخته و رفتار نکوهیده آن ها را نقد کرده است. در این پژوهش نگارندگان با بررسی اشعار مولانا، مضامین اخلاق اجتماعی را در اشعار وی بررسی کرده اند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که او جانب اعتدال را رعایت کرده و در این زمینه افراط نکرده است.    
۲۱۹.

نقش دانشنامه ها در ارتقای فرهنگ عمومی: تحلیل تاریخی

نویسنده:
منبع: مطالعات دانشنامه نگاری سال اول بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 69-96
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۲۰۰
ورود جهان غرب به عصر روشنگری، مستلزم آن بود که سطح سواد در طبقات مختلف جامعه ارتقا یابد و همه افراد جامعه در گستره ای فراگیر، از آگاهی بیشتری برخوردار گردند و این به معنای آموزش عمومی مستمر بود. آموزش عمومی که در عرصه فرهنگ، اصطلاحی ساخت یافته است، بیشتر تداعی کننده آموزش های مدرسه ای است، ولی این نوع آموزش ها همواره دوره ای محدود دارند و پس از ورود فرد به جامعه، به طور معمول دوام ندارند؛ در حالی که جریان روشنگری نیازمند استمرار آموزش و آگاهی بخشی بود. دانشنامه ها به عنوان نهادی در عرض مدرسه که بتواند این استمرار در آموزش عمومی را تأمین کند، توانستند چنین نقشی را برعهده گیرند. آنچه در عرصه غرب در جریان روشنگری عملاً اتفاق افتاد، پای گرفتن دانشنامه به معنای جدید آن و عملکرد جدی این امر فرهنگی به مثابه نهادی برای آموزش عمومی مستمر، تکمیل عملکرد مدرسه و کمک به ارتقای سطح آگاهی در طبقات مختلف جامعه است. در پژوهش حاضر، مسئله اصلی نقش دانشنامه ها در آموزش عمومی مستمر و عملکرد آنها در جریان روشنگری، به خصوص نزد ملت های پیشرو اروپاست و از نظر روش شناسی، این مطالعه از جنس تاریخ اندیشه و بهره جوینده از روش های این حوزه است.
۲۲۰.

شناسایی و تحلیل تطبیقی روش های نوین آموزشی

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره هشتم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 56 - 75

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت روش های سنتی آموزش روش های نوین آموزش روش پژوهش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۶ تعداد دانلود : ۱۶۲
هدف پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل تطبیقی روش های نوین آموزشی بود. برای این منظور علاوه بر معرفی روش ها، به بررسی و مقایسه مزایا و معایب، برد آموزشی و کارایی و همچنین هزینه و فایده اقتصادی آن ها در حوزه تعلیم و آموزش پرداخته شده است. روش انجام پژوهش، توصیفی است که با توجه به نوع پژوهش، یعینی بررسی تطبیقی، شامل چهار مرحله ی توصیف، تفسیر، هم جواری و مقایسه است. روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای و روش نمونه گیری هدفمند نظری است. نتایج عبارت انداز: ۱- روش های آموزشی بسیار متنوع هستند و تمییز بین روش های سنتی و نوین بسیار دشوار است؛ دراین پژوهش ۱۹ روش نوین آموزشی شناسایی و معرفی شده اند؛ ۲- روش های نوین آموزشی نسبت به انواع سنتی مزایای بیشتر و معایب کم تر دارند؛ ۳- بسیاری از روش های نوین آموزش، برد آموزشی بالاتری نسبت به روش های سنتی دارند و می توانند به تعداد بیشتری از فراگیران آموزش دهند. همچنین روش های نوین آموزشی به خاطر استفاده از علم و تجهیزات نوین کارایی بالایی دارند؛ ۴- روش های نوین آموزشی نسبت به روش های گذشته نیاز به هزینه بیشتری دارند؛ اما در بسیاری از این روش ها در صورت اجرای درست در بلندمدت هم نتایج و خروجی بهتری خواهد داشت و هم سرمایه گذاری ها جبران شده و هزینه کلی آموزش کاهش پیدا می کند.