مطالب مرتبط با کلیدواژه

سیاست گذاری فرهنگی


۶۱.

تحلیل سیاست های فرهنگی خانواده در ایران پس از انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: خانواده سیاست گذاری فرهنگی بحران اجتماعی گسست خانواده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۰ تعداد دانلود : ۲۳۷
این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش است که سیاستگذاری فرهنگی در حوزه خانواده مبتنی بر چه اقتضائاتی بوده و این سیاست ها تا چه حد به اهداف تعیین شده دست یافته اند؟ برای این منظور با رویکرد کیفی و تحلیل اسناد مکتوب به ترسیم خانواده مطلوب سیاستگذاران فرهنگی پرداخته شده است. برای ارزیابی وضعیت موجود خانواده از نتایج گزارش های رسمی، پژوهش های علمی، واقعیت های موجود و تجارب زیسته و ملموس استفاده شده است. بررسی ها نشان می دهد خانواده مطلوب سیاستگذاران فرهنگی از نظر شکلی و محتوایی خانواده ای است که پاسخگوی نیازهایی چون رفع نیازهای مادی و غیرمادی، تربیت صحیح فرزندان، کانون روابط گرم و صمیمی، و مهم تر از همه بنیان اصلی تشکیل دهنده جامعه باشد. واقعیت های موجود نشان می دهد خانواده ایرانی نیز همچون جوامع دیگر، دچار تغییراتی شده و انتظارات سیاستگذاران فرهنگی را در تحقق شکل مطلوب آن برآورده نکرده است، به گونه ای که در شرایط کنونی، خانواده با چالش ها و آسیب های مختلفی مواجه است و با انتظارات سیاست های فرهنگی فاصله دارد. در خانواده کنونی، مواردی نظیر افزایش طلاق، افزایش سن ازدواج، سست شدن پیوندهای زناشویی، شکاف بین نسل ها، شیوع برخی آسیب ها و انحراف ها و نظایر آن وجود دارد که نشان دهنده این است که خانواده آن گونه که سیاست های فرهنگی طراحی شده بودند، شکل نگرفته است. در تحلیل فاصله بین سیاست های فرهنگی و وضعیت موجود می توان گفت برخی سیاست ها، به شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران و تغییرات جهانی در حوزه فرهنگ و فناوری توجه زیادی نکرده اند. با وجود چنین تنوع و تغییراتی، به نظر می رسد بازاندیشی در برخی سیاست ها ضروری به نظر می رسد.
۶۲.

سیاست ها و راهکارهای فرهنگی تبلیغ و ترویج مهدویت، در رسانه های دیجیتال و الکترونیک(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مهدویت فرهنگ انتظار سیاست گذاری فرهنگی رسانه های دیجیتال رسانه های الکترونیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۸ تعداد دانلود : ۲۷۴
این مقاله با هدف ارائه توصیه های سیاستی و راهکارهای اجرایی تبلیغ و ترویج مهدویت در رسانه های دیجیتال و الکترونیک در جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. روش تحقیق توصیفی _ تحلیلی و گردآوری اطلاعات کتابخانه ای بوده و مبتنی بر روش منتخب سیاست گذاری فرهنگی است که با شناسایی مسائل شروع می شود و سپس با تعیین دستور کار و تجزیه و تحلیل و گزینه سازی، به بررسی و ارائه پیشنهادها و انتخاب گزینه سیاستی و طراحی سیاست می پردازد. در این مقاله برای ارتقای جایگاه تبلیغ مهدویت در کشور، توصیه های سیاستی و راهکارهای اجرایی در محورهای مختلف در رسانه های دیجیتال باید مورد توجه جدی سیاست گذاران فرهنگی کشور قرار گیرد؛ مثل: تهیه نقشه راه بیست ساله ترویج مهدویت؛ تدوین و اجرایی کردن نظام جامع آموزش های مجازی مهدویت؛ تاسیس مرکز مجازی ترویج جهانی اندیشه مهدویت؛ تشکیل دانشگاه مجازی جهانی مهدویت و موعودگرایی؛ شبکه سازی اجتماعی و اشتراک گذاری محتواهای فاخر مهدوی؛ راه اندازی شبکه هوشمند مبلغان مهدوی در فضای مجازی؛ تدوین نظام جامع نظارت و هدایت فضای مجازی؛ تشکیل قرارگاه رصد و دیده بانی مداوم فضای مجازی؛ ایجاد پایگاه های اطلاع رسانی چند زبانه مهدوی؛ تدوین دانشنامه مجازی مهدویت و انتظار؛ نشر نمادها و طرح های هنری در فضای مجازی.
۶۳.

طراحی و اعتبار سنجی مدل آسیب های فرآیند سیاست گذاری فرهنگی مبارزه با فساد در سیستم اداری و مدیریت سیاسی کشور (با تأکید بر مسایل فرهنگی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری فرهنگی آسیب آسیب سازمانی آسیب کنشی آسیب ساختاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۳۰۶
پژوهش حاضر درصدد طراحی و اعتبار سنجی مدل آسیب های فرآیند سیاست گداری فرهنگی مبارزه با فساد در سیستم اداری و مدیریت سیاسی کشور بوده است. از این منظر از راهبرد پژوهش کیفی و از تحلیل مضمون بهره گرفته است. داده های پژوهش با استفاده از مصاحبه نیمه استاندارد با 17 نفر از خبرگان حوزه سیاست گذاری عمومی و فرهنگی که با استفاده از روش نمونه گیری نظری انتخاب شده بودند؛ گردآوری گردید و با استفاده از روش تحلیل مضمون و از نوع شبکه مضامین مورد تحلیل و مدل مفهومی اندازه گیری شبکه ای برساخته شده است. یافته های پژوهش کیفی نشان داد که مدل آسیب های فرآیند سیاست گذاری فرهنگی مبارزه با فساد در سیستم اداری و مدیریت سیاسی کشور از3 مضمون فراگیر: آسیب های سازمانی، کنشی و ساختاری ، 8 مضمون سازمان یافته اصلی، 6 مضوم سازمان یافته فرعی و در نهایت با 112 مضمون پایه ای به اشباع نظری رسیده است. علاوه بر آن، جهت اعتبارسنجی مضامین و مدل برساخته شده، از دو روش ارزیابی اعتبار به شیوه ارتباطی و نیز روش ممیزی و به منظور پایایی سنجی از دو روش قابلیت تکرارپذیری و نیز قابلیت انتقال یا تعمیم پذیری استفاده شده است.
۶۴.

حدود مداخله حکومت دینی در فرهنگ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حکومت دینی فرهنگ مداخله ی حکومت اقتصاد فرهنگ سیاست گذاری فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۲۲۴
دیدگاه های مختلفی پیرامون حدود مداخلات حکومت و حتی اصل مداخلات آن در حوزه فرهنگ مطرح شده است. مکاتب مختلف، با توجه به تعریفی که از فرهنگ دارند (از محدود کردن فرهنگ به هنر در یک سر طیف تا کلان یا همه جاحاضر در نظرگرفتن فرهنگ در سر دیگر طیف) و همچنین با توجه به تعریفی که از حکومت دارند (از نگاه حداقلی به حکومت در یک طرف طیف تا نگاه حداکثری به حکومت در طرف دیگر طیف)، موضع خاصی در این خصوص اتخاذ کرده اند. این پژوهش، تلاشی است برای رسیدن به پاسخ این سوال که مداخلات حکومت دینی در حوزه فرهنگ چه حدودی دارد؟ در این پژوهش، برای بررسی مفاهیم، پیشینه بحث و مطالعات نظری، از روش اسنادی استفاده شده است. سپس از طریق روش توصیفی-تحلیلی، حدود مداخلات حکومت دینی در سه سطح نظارت، حمایت و تصدی گری در حوزه های 1-اقتصاد فرهنگ، 2-اجرای امور فرهنگی و 3-حقوق فرهنگ (سیاست گذاری، قانون گذاری و مقررات گذاری فرهنگ)، تبیین شده است. در شرایط عادی، در حوزه اقتصاد فرهنگ، فقط نظارت تایید می شود و در حوزه اجرای امور فرهنگی، فقط تصدی گری تایید نمی شود، البته در شرایط غیرعادی (عدم تحقق مصالح عمومی)، یافته ها متفاوت است که در جمع بندی مقاله ذکر شده است. در حوزه حقوق فرهنگ، سطح نظارت و حمایت تایید می شود، سطح تصدی گری در سیاست گذاری کلان و قانون گذاری، باید با لحاظ شیب اجتماعی انجام شود و در سیاست گذاری خرد و مقررات گذاری، با مشارکت سایر ذینفعان انجام شود.
۶۵.

حکمرانی فرهنگی در نظام اسلامی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: حکمرانی فرهنگی سیاست گذاری فرهنگی مهندسی فرهنگی مدیریت فرهنگی نظام اسلامی اندیشه های امام خمینی (ره)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۳ تعداد دانلود : ۲۴۱
هدف تحقیق حاضر، بررسی مسئولیت و نقش دولت اسلامی در حوزه ی فرهنگ از منظر آموزه های حکمرانی و سازه های مفهومی همانند آن(سیاست گذاری، مهندسی، مدیریت) است. مساله ی تحقیق، شناسایی نقش بایسته یا اولویت دار برای نظام اسلامی در قبال فرهنگ و سوال تحقیق از چگونگی اداره ی امور عمومی در حوزه ی فرهنگ است. روش تحقیق، تحلیل محتوای بیانات امام خمینی(ره) در کتاب صحیفه می باشد. ایشان در مقام فقیه، دغدغه دار و پرچمدار حراست از حوزه ی فرهنگی اسلامی، رهبری انقلاب فرهنگ ایران و بنیان گذار جمهوری اسلامی، محوری ترین مرجع برای چنین تحقیقی می باشند. بررسی 335 متن استخراج 68 کد غیرتکراری و مقوله بندی آنها در 8محور نشان می دهد نظام اسلامی بسته به بسط ید و مبتنی بر نظریه ی ولایت مطلقه ی فقیه به عنوان زمینه ی اصلی طرح و اجرای هرگونه نظریه ی حکومتی و مدیریتی در جغرافیای ایران، نخست نسبت به حوزه ی فرهنگ و ورود به آن برای هدایت و راهبری، مسئول و مکلف و مجبور است و دوم این تکلیف را در موقعیت های گوناگون به اقتضای قدرتی که دارد و وضعیتی که حوزه ی فرهنگ دارد بایستی یا می تواند به شکل سیاست گذاری، مهندسی، مدیریتی یا حکمرانی انجام دهد که مستلزم فرانقشی نظام اسلامی در حوزه ی فرهنگ است.
۶۶.

کاوشی در سیاست گذاری فرهنگی هویت کودک مطلوب در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران (مورد مطالعه: قوانین برنامه های شش گانه توسعه)(مقاله پژوهشی حوزه)

تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۵۱
هدف این مقاله شناخت سازه های معنایی هویت کودک مطلوب در قوانین شش گانه برنامه های توسعه است. پژوهش مبنایی این نوشتار با رویکرد کیفی انجام شده و روش دستیابی به داده های نهایی تحقیق، تحلیل محتوای کیفی است. یافته ها نشان می دهد که در این برنامه های توسعه نه به طور صریح بلکه به گونه ای ضمنی ویژگی های انسان و در حقیقت کودکان و نوجوانان مطلوب، مجموعاً در 12 مقوله کلی مشخص شده اند: 1. مومن، 2. انقلابی، 3. ایرانی، 4. متعهد و مقتصد، 5. حافظ ارزش های خانواده، 6. خلاق، 7. قانون گرا، 8. تعامل گرای فرهنگی، 9. شکوفا، 10. طالب دانش، 11. کنشگر، 12. دوستدار محیط زیست. سه سازه کودک مومن، ایرانی و انقلابی، پر بسامدترین نظامواره هایی بودند که از این متون استخراج شدند. بر این اساس می توان گفت، در چارچوب اسناد مورد بررسی، سیاست گذاران فرهنگی جمهوری اسلامی ایران بنا بر آرمان های انقلابی خود قصد داشتند کودک و انسانی مومن، علاقه مند به سرزمین ایران، دارای روحیه و خصلت های انقلابی، متعهد و مقتصد، حافظ ارزش های خانواده، خلاق و قانون گرا تربیت کنند. به نظر میرسد، مضمون مشترک و معنابخش همه مقولههای استخراج شده: کودک مؤمن، ایرانی – اسلامی، انقلابی و وفادار به باورها و ارزشهای اسلام و انقلاب است. برخی از مقولات اساسی نظریه های «انسان عامل» و «بازتولید تفسیری» (چارچوب مفهومی پژوهش)، شامل «مومن»، «دوستدار محیط زیست»، «مشارکت جو»، «مسئولیت پذیر»، «شکوفا» و در نهایت «کنشگر»، با مقولات مستخرج از اسناد توسعه ای، قابل انطباق هستند. اما مقولات مهم دیگری مانند «تندرست» ،«درون کاوی»، «نیکوکاری»، «زیبایی جویی» و در نهایت «طبیعت آشنا» در اسناد مورد بررسی، جایگاهی نداشتند.
۶۷.

ارزیابی طرح تربیتی حلقه های صالحین؛ مورد مطالعه شهرستان دزفول(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تربیت حلقه های صالحین سیاست گذاری فرهنگی شهرستان دزفول کودکان نوجوانان جوانان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۲۱۰
پژوهش حاضر در پارادایم کیفی و با استفاده از روش های مصاحبه عمیق نیمه ساخت یافته و تحلیل مضمون، به ارزیابی حلقه های صالحین شهرستان دزفول پرداخته است. پژوهش در سه محور کلی کودکان، نوجوانان و جوانان در دو زیرمحورِ برنامه های اجراشده و موانع اجرای برنامه ها انجام گرفته است. نمونه ای از این برنامه ها و موانع در محور کودکان عبارتند از: برنامه ها: داستان گویی متناسب با سن کودک، اخلاق نظری تشکیلاتی، جهت دهی به استعدادها؛ موانع: تأثیر منفی فضاهای بیرون از حلقه، وجود الگوهای نامناسب، کمبود نیروی انسانی سرگروه. همچنین نمونه ای از برنامه ها و موانع محور نوجوانان عبارتند از: برنامه ها: کتاب خوانی، ترسیم جبهه حق و باطل، تشکیلات درون حلقه ای. موانع: تأثیر مخرب مدارس، نبود سازوکاری مطلوب برای جذب و تثبیت، دعوت نکردن افراد متخصص. در نهایت نمونه ای از برنامه ها و موانع محور جوانان عبارتند از: برنامه ها: خودآگاهی بخشی به متربیان در مسیر رشد، برنامه های تشکیلاتی درون مساجد، دعوت اساتید به حلقه ها. موانع: کمبود نیروی انسانی سرگروه، بی توجهی نهادینه شده به تربیت تشکیلاتی، مشکلات شغلی معیشتی سرگروه های حلقه های جوانان؛ در نهایت می توان به این نتیجه دست یافت که به رغم اجرای بخش قابل توجهی از برنامه های مذکور در اسناد بالادستی، حلقه های صالحین شهرستان دزفول با مشکلات متعددی در این مسیر روبه رو هستند که برای ادامه حرکت در مسیر سیاست گذاری این طرح، لازم است به رفع آن ها پرداخته شود.
۶۸.

تحلیل کتاب های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان (1357-1345ش)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کتابخانه کودک کتاب کودک سیاست گذاری فرهنگی ایدئولوژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۱ تعداد دانلود : ۲۵۳
سازمان انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در اسفندماه 1345 تاسیس شد. این سازمان توانست با گرد آوردن بهترین نویسندگان، مترجمان، مصوّران ادبیات کودک را به لحاظ کمی و کیفی تا حد زیادی غنا بخشد. سؤال اصلی پژوهش این است که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چه رویکردی را در انتشار کتاب های خود مدّنظر داشت؟ پژوهش حاضر به روش تاریخی و مبتنی بر اسناد و گزارش های آرشیوی و با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی درصدد تبیین این مسئله است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان طی سیزده سال فعالیت 146 عنوان کتاب منتشر کرد. کتاب های کانون به لحاظ موضوعی حوزه وسیعی چون باستان گرایی، میهن پرستی، حمایت از نهاد سلطنت و طرفداری از حکومت پهلوی، آشنایی با دیگر سرزمین ها اعمِّ از اروپا، آفریقا و آسیا و مطالب علمی را دربرمی گرفت. قالب بیشتر کتاب ها قصه، داستان، رمان و البته برخی هم علمی، غیر داستانی و مستندنگاری است.
۶۹.

تحلیل سیاست گذاری در اقتصادِ فرهنگ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد فرهنگ سیاست گذاری سیاست گذاری فرهنگی صنایع فرهنگی سیاست های فراملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۱۴۹
امروزه صنایع فرهنگی از مهم ترین مؤلفه های مرکزی اقتصادِ فرهنگ و جزء صنایعِ با ارزش افزوده بالاست که در سیاست گذاری ها، برای دستیابی به توسعه مد نظر قرار می گیرد. توسعه نیافتگی ایران در اقتصادِ فرهنگ با وجود ذخایر غنی فرهنگی و نوپا بودن سیاست گذاری در این حوزه، بررسی سیاست های مرتبط با آن را ضروری می سازد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی جایگاه و مؤلفه های اقتصادِ فرهنگ در سیاست گذاری ها و خلأهای آن با توجه به الگو های نظری است؛ بدین منظور اسناد بالادستی مرتبط، با روش تحلیل محتوای کیفی بررسی و 455 کد اولیه و 33 مقوله استخراج شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که به طور کلی در اسناد بالادستی به مؤلفه های توسعه اقتصادِ فرهنگ در قالب مضامین اصلیِ تولید، توزیع، مصرف، زیرساخت، سطح، نوع و واکنش به جهانی شدن توجه شده است؛ اما کمیت و چگونگی آنها متفاوت و در برخی موارد کاستی هایی دارد. یافته های پژوهش نشان می دهد که از میان مؤلفه های سیاست گذاری در اقتصادِ فرهنگ، به بخش تولید بیش از توزیع و مصرف در سیاست های کلان کشور توجه شده است؛ همچنین به تولید محصولات فرهنگی، متناسب با بازارهای جهانی و منطقه ای و ارائه آن در این بازارها توجهی کمتر و اکثر سیاست ها در سطح ملی تنظیم شده است؛ بنابراین تأکید مقاله بر این موضوع است که پیشرفت اقتصادِ فرهنگ در گرو توجه و رشد متعادل همه بخش های آن اعم از تولید، توزیع و مصرف است و توجه یکسان به بخش ها و سطوح مختلف اقتصادِ فرهنگ در تدوین سیاست ها ضروری است.
۷۰.

تحلیل وضعیت فرهنگیِ سیستان و بلوچستان از دید کنشگران میدانِ فرهنگ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگ وضعیت فرهنگی رصد فرهنگی سیاست گذاری فرهنگی سیستان و بلوچستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۲۴۱
مقاله حاضر برگرفته از یک پژوهش اکتشافیِ انجام شده در سال 1399 است که بر پایه نوعی روش شناسی کیفی، به دنبال آن بوده تا تحلیلی از وضعیت فرهنگی و هنری استان سیستان و بلوچستان با تکیه بر نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدها، و همچنین نیازها و خواسته های فرهنگی این استان، با تمرکز بر گسترش عدالت فرهنگی ارائه نماید. نتایج پژوهش مؤید آن است که از منظر 23 فعال و صاحب نظرِ مصاحبه شونده، استان سیستان و بلوچستان به لحاظ فرهنگی از ضعف هایی اساسی مانند ضعف در زیرساخت های فرهنگی و هنری؛ عدم وجود وحدت نظر و رویه در حوزه فرهنگ و هنر؛ کمبود آگاهی های فرهنگی و هنری، در کنار کمبود بازار عرضه محصولات این حوزه؛ عدم آشنایی و برخورداری از حقوق اولیه در این حوزه؛ و عدم حمایت شایسته از اهالی فرهنگ و هنر رنج می برد. مهم ترین نقاط قوّت استان نیز عبارتند از: پیشینه فرهنگی و تمدنی غنی؛ وجود تنوعات جغرافیایی و طبیعی؛ و وجود ظرفیت ها و استعدادهای انسانی قابل توجه. وجود قابلیت ها و امکانات صدور عناصر فرهنگی و هنری، و وجود زیست بوم دانش بنیان و صنایع خلاق فرهنگی - هنری از جمله مهم ترین فرصت هایی هستند که سیستان و بلوچستان می تواند به لحاظ فرهنگی و هنری از آن ها بهره گیرد. این در شرایطی است که بازاندیشی در گفتمان ها و نگرش های فرهنگی کلیشه ای؛ سرمایه گذاری و حمایت از جوانان و فعالان حوزه فرهنگ و هنر؛ اهتمام به تقویت هنرستان ها، کارگاه های تولید هنری و فعالیت های محصول محور؛ حمایت از تولیدکنندگان بومی محتوی نظیر آثار نمایشی و مستند؛ و انتخاب مدیران جهادی متعهد و متخصص از مهم ترین خواسته ها و نیازهای حوزه فرهنگ و هنر این استان است. با توجه به نتایج به دست آمده، پیشنهاد می گردد ضمن جلب مشارکت واقعی شهروندان این استان، زیرساخت های فرهنگی - هنری و نیز فعالیت رسانه های جمعی و انجمن های مربوطه در استان تقویت گردد.
۷۱.

فرهنگ افزایی دینی و اجتماعی بر جامعه از طریق سیاست گذاری فرهنگی (نمونه مورد مطالعه: شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری فرهنگی دینداری اجتماعی شهروندان تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۱۲۷
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سیاست گذاری فرهنگی بر دینداری اجتماعی شهروندان تهران می باشد. تحقیق حاضر، به لحاظ هدف، یک مطالعه کاربردی و به لحاظ زمانی، چون به یک برهه زمانی خاص مربوط است، مقطعی بود. از نظر گرد آوری داده ها، یک بررسی پیمایشی بود. جامعه آماری این تحقیق، شهروندان شهر تهران بود که برای انتخاب نمونه از جدول مورگان استفاده شد. تعدادی از خانوار به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته و نیز مصاحبه بود و پس از جمع آوری داده ها، اطلاعات با استفاده از نرم افزار spss مورد پردازش قرار گرفت. طبق نتایج حاصل از پژوهش بین میزان شناخت از سیاست گذاری فرهنگی و دینداری اجتماعی شهروندان تهران رابطه ای وجود دارد آزمون t مربوط به ضریب رگرسیون در جدول نشان می دهد که این ضریب معنی دار بوده (sig=0.000) و در دینداری مؤثر است و سوال های فرعی پژوهش نشان می دهد که میزان شناخت مردم از سیاست گذاری فرهنگی و دینداری بالاتر از حد متوسط است.
۷۲.

طراحی مدل سیاست گذاری در سینمای ایران با هدف ارتقای جایگاه بین المللی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بین المللی شدن سیاست گذاری سیاست گذاری فرهنگی سینمای ایران نظریه داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۹ تعداد دانلود : ۲۴۶
هدف: با توجه به اهمیت راهبردی سینما در جوامع معاصر و همچنین، توجه دولت ها و افکار عمومی به سینما به عنوان هنر، صنعت و رسانه، پژوهش حاضر درصدد طراحی مدل سیاست گذاری در سینمای ایران با هدف ارتقای جایگاه بین المللی آن است. روش: از لحاظ راهبرد، پژوهش حاضر کیفی، از نوع گرندد تئوری (نظریه داده بنیاد) است. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساخت یافته با 12نفر خبره سیاست گذاری فرهنگی و سینما و به کمک روش نمونه گیری هدفمند، گردآوری شد. برای احصای مفاهیم و مقوله های فرعی و اصلی، مطابق با مدل پارادایمی استراوس و کوربین، کدگذاری نظری انجام گرفت و داده ها تحلیل شدند. اعتبارسنجی به شیوه تشکیل گروه کانونی و پایایی سنجی از طریق قابلیت تکرارپذیری (ضریب پایایی) انجام شد. یافته ها: مدل سیاست گذاری در سینمای ایران، از 18 مقوله اصلی، 50 مقوله فرعی و 507 مفهوم به اشباع نظری رسید. بر اساس نتایج، شرایط علّی عبارت اند از: وجود مشکلات قانونی و حقوقی، وابستگی سینما به ساختار سیاسی و دولت، مشکلات مالی و سرمایه گذاری در سینما و عدم برخورداری از ساختار یکپارچه. شرایط زمینه ای عبارت اند از: مشکلات سخت افزاری و نرم افزاری و حاکم بودن فضای بی اعتمادی بین ساختار سیاسی و فعالان سینما. شرایط مداخله ای: بی توجهی ساختار سیاسی به جهانی شدن، شرایط تحریمی کشور، عدم اعمال مدیریت دانش، بی توجهی به ظرفیت رسانه ها در بخش بین المللی و بی توجهی به بازاریابی و برندسازی. راهبردها بدین ترتیب مشخص شد: بازنگری، اصلاح و تدوین مسائل حقوقی و قانونی، حمایت بخش دولتی و عمومی، تلاش برای صنعتی کردن سینما و تعامل و هم افزایی داخلی و خارجی در حوزه سینما. پیامدها نیز عبارت اند از: تقویت دیپلماسی عمومی در جهان و ارتقای جایگاه سینمای ایران. نتیجه گیری: سینما می تواند به عنوان ابزار اثرگذار، دریچه جدیدی از ایران به روی جامعه بین المللی باز کند و علاوه بر حضور در بازار جهانی، به گسترش شناخت مخاطبان از فرهنگ ایران و در نتیجه خنثی شدن تبلیغ های منفی ایران در رسانه های خارجی کمک کند.
۷۳.

مطالعات فرهنگیِ ایرانی، نادیده گرفتن فرودستان و سیاست زدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زندگی روزمره سیاست گذاری فرهنگی فرودستان فرهنگ عامه متون فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۱۸۷
پژوهش حاضر به تحلیل جایگاه مطالعات فرهنگی در ایران از خلال مقالات منتشرشده در فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات در فاصله زمانی 1392- 1396 می پردازد. مبنای نظری مقاله مبتنی بر دسته بندی کریس روجک است که این حوزه از دانش را به چهار برهه ملی- مردمی، متنی- نمایشی، جهانی-پساذات باوری و حکومت مندی و سیاست تقسیم می کند. روش مورد استفاده «فراتحلیل کیفی»، و فن گردآوری داد ه ها  مبتنی بر بررسی اسناد است. یافته ها نشان می دهد که از 156 مقاله بررسی شده، 97 مقاله در حوزه متون فرهنگی، 25 مقاله در حوزه فرودستان، 8 مقاله در باب زندگی روزمره، 7 مقاله در تحلیل فرهنگ عامه، 4 مقاله مربوط به سیاست گذاری فرهنگی و 14 مقاله نیز سایر مباحث را در بر می گیرند. مضمون مقالات بیانگر آن است که مطالعات فرهنگی در ایران تمایلی به بازنمایی و نمایندگی صداهای خاموش ندارد؛ به بافت و زمینه وقعی نمی نهد؛ انتزاعی است و جامعه هدفِ آن طبقه متوسط تهران. این در حالی است که کشور ایران دارای طیفی از گروه های اجتماعی مختلف با تجربه شکل های چندگانه نابرابری هم در حوزه سیاستِ بازتوزیع و هم در قلمرو سیاستِ بازشناسی است. از این حیث، به نظر می رسد اغلب این مطالعات به سیاست زدایی از جامعه و مردم محدود می شوند و چندان به مداخله راه نمی برند. ولی این تمام داستان نیست. برای مثال،  با این که در دو دهه اخیر تغییرات اجتماعی چشمگیری رخ داده است و بخش مهمی از زندگی ما متأثر از فرآیندهای پیچیده اقتصادی و سیاسی است، اما این حوزه از دانش کماکان در پی مطالعات متنی است و التفاتی به چگونگی تغییر در سطح واقعیت مادی زندگی روزمره ندارد. مهم تر از همه این که مطالعات فرهنگی در ایران تاکنون نتوانسته سنت پژوهشی خاصی را دنبال کند و از این رهگذر هنوز به خلق مطالعات فرهنگی ایرانی که ذاتی این شیوه از اندیشه است دست نیافته است.
۷۴.

ظرفیت های ایجاد شهر خلاق سینمایی در اسناد بالادستی و ارائه راهبرد برای آینده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شهرخلاق سیاست شهری شهرخلاق سینمایی سیاست گذاری فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶ تعداد دانلود : ۹۹
امروز شهرهای خلاق از اهمیت بسیاری برخورداری هستند. شهرهای خلاق در موضوعات گوناگونی در سراسر دنیا ایجاد می شوند که طیف صنایع خلاق را در برمی گیرند. ازجمله صنایع موردنظر در شهرهای خلاق دنیا سینما می باشد که به لحاظ فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی قابل توجه و درخور اهمیت است. بنابراین نظر به جایگاه سینمای ایران در منطقه و اهمیت ایجاد شهرهای خلاق در کشور، هدف این مقاله بررسی ظرفیت های ایجاد شهرخلاق سینمایی در اسناد بالادستی و سیاست گذارانه و در نهایت ارائه راهبرد برای آینده است. روش مورد استفاده در این مقاله، از نظر هدف کاربردی، از نظر داده، کیفی و به لحاظ نحوه اجرا توصیفی است. به این منظور از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. اسناد بالادستی شامل قانون اساسی، قانون برنامه ششم توسعه، سند چشم انداز بیست ساله، سیاست های کلی نظام و اصول سیاست فرهنگی کشور می باشد. علاوه بر این برای ارائه راهبرد، روش مصاحبه و اسنادی مدنظر بوده است. صاحب نظران با روش گلوله برفی انتخاب شده اند. به طورکلی در اسناد بالادستی ظرفیت مناسبی برای ایجاد شهرخلاق وجود دارد، اما تحقق شهرخلاق نیازمند سیاست گذاری کلان و برنامه ریزی شهری است. بنابراین، راهبردهایی بر مبنای مدل سیاست گذاری سیستمی برای دستیابی به این هدف ارائه شده است.
۷۵.

واکاوی مفهوم «انسان» در رویکردهای سیاست گذاری فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۱۸۰
مفهوم «انسان» یکی از مفاهیم بنیادین عرصه سیاست گذاری فرهنگی است. مقاله حاضر در پی آن است تا با روش اسنادی- کتابخانه ای و مبتنی بر استنباط عقلی به تطبیق نگاه های انسان شناسانه با گفتمان های سیاست گذاری فرهنگی بپردازد. در عرصه سیاست گذاری فرهنگی می توان به چهار رویکرد کنترل فرهنگی، تصدی گری، رهاسازی و خدمت رسانی اشاره کرد. «انسان سازمانی»، «انسان طبقاتی»، «انسان اقتصادی» و «انسان نمادساز» از جمله بنیادهای انسان شناسانه و متناظر این رویکردها هستند. در سوی دیگر انسان شناسی دینی و الهی قرار دارد که انسان را دارای مبداء و معاد الهی معرفی می کند و بر همین اساس حیات انسان ها ارزش پیدا کرده و سنجیده می شود. انسان ها دارای غایت و مقصد الهی بوده و حکومت ها باید جامعه انسانی را در آن راستا حرکت دهند و به دلیل اراده نسبی انسان ها، امکان تحمیل فرهنگ برآن ها وجود ندارد. همچنین افراد در یک جایگاه متنوع از نیازها قرار داشته و نیازمند سیاست های گوناگون متناسب با سطح وجودی خود هستند.
۷۶.

الگوی تعیین مسائل در فرآیندِ خط مشی گذاریِ سازمان هایِ فرهنگیِ بخشِ عمومی مطالعه موردی: سازمان فرهنگی، اجتماعی، ورزشی شهرداری اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مسئله شناسی فرهنگی سازمان های فرهنگی مسئله شناسی خط مشی گذاری فرهنگی سیاست گذاری فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۷۰
مسئله عبارت است از تفاوتی که میان وضع موجود و وضع مطلوب امور وجود دارد. امّا اساساً چه اتفاقی رخ می دهد که ما در مواجهه با یک پدیده می گوییم این «مسئله » ی ماست؟ چه می شود که وقتی ما به چیزی نگاه می کنیم جرقه ای در ذهنمان ایجاد می کند که این جرقه برای فرد دیگری که به همان چیز نگاه می کند ایجاد نمی شود. آن چه بارقه های مسئله شناسانه را در ذهن ها ایجاد می کند «نظریه» است. هر نظریه ی فرهنگی یک معیار و هدف کلیدی به نام وضعیت مطلوب دارد و این وضعیت مطلوب را می تواند حدود و ثغور منافع، ایدئولوژی ها، نیازها وخواسته های فردی و اجتماعی تعریف و ترسیم نماید و آن چه که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم مانع تحقق این وضعیت مطلوب می شود را «مسئله ی فرهنگی» می گویند. بنابراین این وضعیت مطلوب است که مشخص می کند چه چیزی مشکل و مسئله هست و چه چیزی مشکل و مسئله نیست. سوال اصلی این تحقیق این است که در جمهوری اسلامی ایران چه الگو یا مدل هایی برای شناخت مسائل در حوزه ی فرهنگ وجود دارد، چرا که بررسی الگوی مسئله شناسی در هر جامعه، مبیّن نوع نگاه به مسائل در یک نظام مبتنی بر نظریه فرهنگی خاص می باشد. مطالعه ادبیات علمی کشور، فقدان بررسی های نظری و در عین حال ناظر به عمل و واقعیت در زمینه ی مسئله شناسی فرهنگی را نشان می دهد و یک موضوع و یا رخداد فرهنگی بیش از آن که از دریچه ی یک الگوی دقیق رد شود و به مسأله ی فرهنگی تبدیل شود، از دالان برداشت ها و علایق شخصی فرد خط مشی گذار می گذرد و شکل مسأله ی فرهنگی به خود می گیرد. بدین منظور، این تحقیق با مطالعه موردی یکی از سازمان های فرهنگی بخش عمومی کشور و با استفاده از روش تحلیل مضمون، نمونه ای از الگوی مفهومی مسئله شناسی را پیشنهاد داده است. این الگوی سه وجهی نشان می دهد در این سازمان فرهنگی نوع نگاه به مسائل فرهنگی چگونه شکل می گیرد.
۷۷.

بررسی انتقادی مطالعات سبک زندگی دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۱۸۶
مطالعات سبک زندگی اسلامی یکی از پرشمارترین عناوین کتاب و پژوهش (خصوصاً دردهه90) بوده و مورد توجه نهادهای حاکمیتی و سیاستگذاران فرهنگی قرارگرفته است. به هدف بررسی انتقادی این مطالعات و مسئله شناسی این پژوهش ها 30مقاله و 14کتاب گزینش و با روش «فراترکیب» و با رویکرد «تحلیل انتقادی» بررسی شده است. در این مقاله انواع نظریه ها و روش های به کارگرفته و چالش هایی که به تصویر کشیده اند دسته بندی و عرضه شده است. پس از ارائه نیم رخی از وضعیت فعلی دین داری و سبک زندگی دینی برآمده از پژوهش ها، ماهیت پژوهش ها و انتقاداتی که به آن ها وارد شده ازنظر گذرانده شد. عدم توجه به پرسش های امروز درمطالعات، نادیده گرفتن تکثر سبک های زندگی، دولتی و سفارشی بودن پژوهش ها، غیر علمی بودن آثار ترویجی، نپرداختن به موضوعاتی چون عدالت و قدرت در شاخص ها، اکتفا کردن به رویکردهای فردی و روان شناختی، قطبی شدن مطالعات، نداشتن گفتگوی انتقادی با نظریات به کارگرفته شده و ارائه همبستگی های بدیهی بین متغیرها در مطالعات کمی، ازجمله نقدهای وارده به این پژوهش ها است.
۷۸.

ارائه مدل سیاست گذاری فرهنگی به منظور تقویت (ارتقای) هویت فرهنگی جوانان استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۶۱
پژوهش حاضر که به طراحی و ارائه مدل سیاست گذاری فرهنگی به منظور تقویت (ارتقای) هویت فرهنگی جوانان استان ایلام پرداخته، از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، تلفیقی از روش های کیفی و کمی است. در مرحله اول از روش کیفی تحلیل محتوا (قیاسی) جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شد. جامعه آماری در این مرحله، حدود 80 منبع در حوزه هویت فرهنگی جوانان بود که به صورت هدفمند انتخاب شد. در ادامه، متون مطالعه شده و گزاره های معنادار با سؤالات تحقیق انتخاب گردید و کد مفاهیم مرتبط با موضوع هر پاراگراف استخراج شد؛ سپس کد مفاهیم استخراج شده در دسته های هم مفهوم قرار گرفت. درنهایت برای دسته های هم مفهوم، نام و عنوان مناسب که بیانگر تم اصلی پژوهش است تعیین شد. پس از آن، جهت تعیین ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های تقویت (ارتقای) هویت فرهنگی جوانان استان ایلام از تکنیک دلفی استفاده گردید. در این تحقیق 15 نفر از خبرگان و اعضای هیئت علمی دانشگاه های استان ایلام (تمام وقت و حق التدریس) در رشته های جامعه شناسی و مدیریت فرهنگی، به عنوان نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع گلوله برفی جهت تعیین روایی مرحله کیفی در نظر گرفته شدند. در پایان مرحله اول، مدل کیفی تقویت (ارتقای) هویت فرهنگی جوانان استان ایلام در 6 بعد هویت فرهنگی، دیانت، جغرافیای فرهنگی، زبان، حافظه فرهنگی و پوشاک ارائه شد.  در مرحله دوم، جامعه آماری تحقیق را جوانان استان ایلام تشکیل دادند که مطابق اطلاعات سامانه استانداری حدود 300 هزار نفر بودند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 380 نفر برآورد شد و پس از گردآوری داده ها، تجزیه و تحلیل آماری داده های پژوهش در دو سطح توصیفی با استفاده از شاخص های آماری (نظیر فراوانی، درصد و میانگین) و سطح استنباطی تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از Spss 22 و Lisrel8.54 صورت گرفت. معناداری ضرایب و پارامترهای به دست آمده ابعاد مدل تقویت (ارتقای) هویت فرهنگی جوانان استان ایلام، هویت فرهنگی، دیانت، جغرافیای فرهنگی، زبان، حافظه فرهنگی و پوشاک نشان داد که تمامی ضرایب به دست آمده، معنادار هستند.
۷۹.

سیاست گذاری فرهنگی در افغانستان: برنامه تلویزیونی «ستاره افغان»(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۱۰۹
در عصر جهانی شدن فرهنگی یکی از اساسی ترین مسائل رسانه ای، تبادل فراملی تولید تلویزیونی است که در مفهوم «قالب تلویزیونی» نمود پیدا کرده است. در این نوشتار از دیدگاه سیاست گذاری فرهنگی و رسانه ای به این پدیده می نگریم. در اینجا تجربه الگوبرداری از قالب تلویزیونی «قهرمان» در افغانستان با عنوان «ستاره افغان» در دوران پیش از خروج نیروهای خارجی در سال 2021 (دوران جمهوری اسلامی افغانستان) و پیش از سلطه دوباره طالبان را به عنوان یک مورد مطالعه می کنیم. این پرسش مطرح است که جامعه افغانستان چه دریافت هایی از این قالب کپی برداری شده داشته است و این دریافت ها تا چه اندازه با سیاست های این کشور منطبق بوده است؟ بدین منظور از روش مطالعه موردی برای پاسخ به این پرسش بهره گرفته ایم. تمرکز اصلی بر تنها یک برنامه تلویزیونی بوده و محتوا و مخاطبان این برنامه را تحلیل کرده ایم. چارچوب نظری نوشتار جهان محلی شدن و نظریه دریافت است. یافته های نوشتار نشان می دهد برنامه «ستاره افغان» با وجود شباهت با نسخه های جهانی برنامه «قهرمان»، توانسته بود در بستری محلی اثر بگذارد و به محصولی موفق در بازار جهان محلی برای جلب مخاطب تبدیل شود. با وجود این، فراتر از جنبه های تجاری، موفقیت این برنامه در تحقق سیاست های احتمالی فرهنگی و رسانه ای دچار اختلال بود. ستاره افغان و چالش قومیت، ستاره افغان و چالش سنتی   جدید، ستاره افغان و چالش جنسیت، ستاره افغان و مسئله نیروهای نظامی خارجی و ستاره افغان و مسئله دیاسپورا، جلوه هایی از جهان محلی شدگی قالب جهانی «قهرمان» در جامعه افغانستان و همچنین عرصه دریافت های متفاوت برای مخاطبان بودند که بدان ها اشاره می کنیم.
۸۰.

بررسی میزان جذب دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته مدیریت فرهنگی در مشاغل مدیریتی و فرهنگی کشور و ارائه راهبردهایی جهت سیاست گذاری موثر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری فرهنگی مدیریت فرهنگی جذب دانشجویان جذب فارغ التحصیلان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۷۰
مقدمه و هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان جذب دانشجویان مدیریت فرهنگی در مشاغل مدیریت فرهنگی کشور و سیاست گذاری مناسب در این زمینه به تفحص پرداخته و راهبردهای اساسی را برای سیاست گذاری موثر مدیریتی از الزامات و هدف این تحقیق ذکر می کند. بررسی وضعیت به کارگیری و جذب دانشجویان مدیریت فرهنگی در مشاغل مدیریتی و فرهنگی کشور و ارائه راهبردهایی برای ارتقای آن از اهداف کاربردی پژوهش حاضر خواهد بود. روش پژوهش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت مطالعه ای توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری دانشجویان و فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران در رشته مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که 4/48 درصد از شاغلین اعلام کرده اند؛ رشته تحصیلی مدیریت فرهنگی در سازمان محل اشتغال آن ها در ردیف مشاغل شغلی و استخدامی قرار دارد و در مقابل 6/51 درصد در پاسخ به این سؤال پاسخ منفی داده اند. سطح دانشی با 4/72 دارای بالاترین میانگین و شیوه های آموزشی با 1/53 درصد پایین ترین میانگین در شاخص های جذب دانشجویان به مشاغل مدیریتی و فرهنگی بوده است. نتیجه گیری: سطح دانشی دانشجویان مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی به میزان بیشتر و شیوه های آموزشی به میزان کمتری در جذب آن ها به مشاغل مرتبط موثر بوده است. بنابراین راهبردها و اقدامات اساسی سیاست گذاری موثر در خصوص میزان جذب دانشجویان و دانش آموختگان رشته مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی در سازمان ها و نهادهای فرهنگی کشور در چند سطح ساختاری، سیاسی، برنامه ای و... لازم الاجراست.