مطالب مرتبط با کلیدواژه

مهندسی فرهنگی


۳.

مبانی نظری دو رویکرد سلبی و ایجابی به مهندسی فرهنگی در ایران پس از انقلاب

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ایران فرهنگ انقلاب اسلامی مهندسی فرهنگی امام خمینی (ره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹۰ تعداد دانلود : ۱۶۶۰
این مقاله به بررسی و تبیین مبانی نظری دو رویکرد سلبی و ایجابی به مهندسی فرهنگی در ایران پس از انقلاب پرداخته است و در این زمینه، مبانی نظری این دو رویکرد به مهندسی فرهنگی، بررسی شده است. نتایج این بررسی نشان می دهد این دو رویکرد به لحاظ تعریفی که از فرهنگ و مهندسی فرهنگی، انسان، نقش دولت در حوزه فرهنگ و نتیجه دخالت آن در مهندسی فرهنگی جامعه ارایه می‌دهد، با یکدیگر اختلاف مبنایی دارند.
۴.

قرآن و شیوه اصلاح فرهنگ(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قرآن تجددگرایی عقل گرایی علم گرایی روشها مهندسی فرهنگی اصلاح فرهنگ انگیزش هنری گونه گونی سخن ترکیبی بودن اهداف شفافیت و رسایی تکرار و تلقین واقع گرایی ریشه گرایی فطرت گرایی معادله سود و زیان تدریج و گام به گام تلقی واقعی از خود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲۰۶
دراین نوشتار، نویسنده پس از تعریف مهندسی فرهنگی، برضرورت اصلاح فرهنگ به عنوان یکی از محورهای عمدة مهندسی فرهنگی، تاکید می کند، سپس از الگوی گیری از روش اصلاحی قرآن سخن می گوید، آنگاه ماهیت روش اصلاحی قرآن را توضیح می دهد، درادامه ویژگیهای شیوه اصلاحی قرآن را به دوسته تقسیم می کند 1- ویژگیهای شکلی 2- ویژگیهای محتوایی، از ویژگیهای شکلی به: انگیزش هنری، گونه گونی سخن، ترکیبی بودن اهداف، شفافیت ورسایی، تکرار وتلقین اشاره می کند، و ویژگیهای محتوای را درعناوین زیر مورد بحث قرار می دهد: واقع گرایی، ریشه گرایی، عقل گرایی، فطرت گرایی، علم گرایی، تجددگرایی، بهره گیری ازمعادله سود و زیان، تدریج وگام به گام، تلقی واقعی از خود.
۵.

دنیاگرایی، آسیبی فرهنگی؛ از منظر قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: ارزش نگرش رفتار دنیاگرایی آسیب فرهنگی مهندسی فرهنگی دنیاداری شاخص های دنیاگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۹۰
این مقاله با هدف تبیین دنیاگرایی ـ به عنوان یک آسیب فرهنگی ـ از دیدگاه قرآن کریم به رشتة تحریر در آمده تا برنامه ریزان فرهنگی بر اساس آن به بررسی وضعیت موجود و برنامه ریزی برای دستیابی به وضعیت مطلوب بپردازد. پس از یادکرد برخی از مبانی مهندسی فرهنگ، نخست به تفاوت «دنیاداری» و «دنیاگرایی» اشاره شده و سپس «دنیاداری» و «دنیاگرایی» در سه لایة «نگرش»، «ارزش» و «رفتار» از دیدگاه قرآن کریم به همراه شاخص های قرآنی دنیاگرایی گزارش شده است. نویسنده معتقد است اگر در جامعه ای نگرش دنیاگرایانه گسترش یابد، این نگرش اغلب سبب ترویج ارزش های دنیاگرایانه و در نهایت رفتار دنیاگرایانه خواهد شد، که این گونه رفتارها نیز به نوبة خود به تعمیق نگرش دنیاگرایی در جامعه منجر می گردد.
۶.

مفهوم شناسی و نگرشی بر ابعاد برنامه ریزی مهندسی فرهنگی

کلیدواژه‌ها: فرهنگ مهندسی فرهنگی طبقه بندی تعاریف فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۳ تعداد دانلود : ۱۰۱۰
بنا به فرموده مقام معظم رهبری: یکی از مهم ترین تکالیف ما در درجه اول، مهندسی فرهنگی کشور است. با توجه به این نکته که فرهنگ، امری اکتسابی و فراگرفتنی است و افراد انسانی از طریق تعلیم و تربیت و جامعه پذیری، عناصر فرهنگ یک جامعه را فرا می گیرند، دراین مقاله سعی شده است ابتدا واژه فرهنگ از زوایای متعدد تعریف و بررسی و سپس، تعاریف مهندسی فرهنگ ارائه شود. در انتها نیز ابعاد برنامه ریزی مهندسی فرهنگی تبیین شده اند. در بحث مهندسی فرهنگی، هدایت و ساماندهی و مطلوبیت فعالیت دستگاههای فرهنگی جامعه برای پاسخ به نیازها مورد توجه است. از یک منظر، مهندسی فرهنگی عبارت از چهار بعد اصلی است که در طول یکدیگر قرار دارند: شناسایی فرهنگ و رصد فرهنگی، تبیین مدلهای فرهنگی، برنامه ریزی فرهنگی، مدیریت فرهنگی و نظارت. در این مقاله برنامه ریزی فرهنگی را مد نظر قرار داده و مسئله را از این بعد توصیف می کنیم.
۷.

آسیب شناسی مهندسی فرهنگی در دانشگاه

کلیدواژه‌ها: فرهنگ آسیب شناسی مهندسی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۴۱ تعداد دانلود : ۲۱۶۷
مهندسی فرهنگی بر این پیش فرض اساسی مبتنی است که فرهنگ، امری ثابت و لایتغیر نیست و می توان آن را به مرور و در طول زمان تغییر داد. با مهندسی فرهنگی درصدد رسیدن به وضعیت مطلوب فرهنگی هستیم و رسیدن به وضعیت مطلوب، بدون شناخت وضعیت موجود ممکن نخواهد بود. در این مقاله تلاش شده است آسیب پذیری های عمده فرهنگی- اجتماعی دانشگاه تبیین شده، دیدگاههای عمده در مورد آسیب پذیری مهندسی فرهنگی دانشگاه مورد بررسی اجمالی قرار گیرد. در ادامه مقاله، سؤالات حوزه فرهنگ عمومی که مهندسی فرهنگی به منظور ساماندهی فرهنگ در دانشگاه باید برای آنها پاسخ شفاف و روشن ارائه کند، بیان و در نهایت، مبانی راهبردی عملی و رئوس راهکارهای مقابله با آسیب پذیری مهندسی فرهنگی- اجتماعی دانشگاهها ارائه شده است.
۸.

جهانی شدن و مهندسی فرهنگی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: جهانی شدن جهانی سازی مهندسی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۱۵۸
در خصوص جهانی شدن، دو دیدگاه متفاوت و شاید متناقض مطرح است؛ دیدگاه نخست، جهانی شدن را تصویری از به هم پیوندی ها، مراودات و ارتباط بین دورترین نقاط جهان و معارضه با تعصبات کهنه و مبشر از بین رفتن ریشه مخاصمات می داند و دیدگاه دوم، جهانی شدن را تصویری ترسناک از بازار عنان گسیخته نوسازی و مدرنیزاسیون و عامل سلطه قدرتهای بزرگ و تزلزل دولت - ملتها تلقی می کند. در این میان، گروهی از دانشمندان بین جهانی سازی و جهانی شدن قائل به اختلاف هستند.آنان جهانی سازی را فرایندی به منظور تامین منافع و سلطه ارزشهای قدرتهای بزرگ در عرصه گیتی تعریف می کنند؛ حال آنکه جهانی شدن را روندی طبیعی از به هم پیوندی سرنوشت مردم جهان در اثر توسعه فن آوری های نوین ارتباطات که منجر به حذف مشکل زمان و مکان در ارتباطات و سبب مشارکت فعال مردم در اقصی نقاط جهان و یکپارچگی جهان می شود، تعریف و تفسیر می کنند. در ارتباط با نقش جهانی شدن در مخدوش کردن هویت فرهنگی نیز موافقان جهانی شدن با تمسک به تئوری های مکتب واقع گرایی از جمله بین المللی شدن و منطقه ای شدن، هیچ گونه دغدغه ای برای جهانی شدن به خود راه نمی دهند و حتی جهانی شدن را فرصتی برای معرفی ارزشهای متعالی فرهنگهای بومی در سطح جهان می دانند و گروه مخالف بر تاثیرگذاری منفی جهانی شدن در هویت فرهنگی دولتها و ملتهای کوچک و فرهنگ بومی تاکید دارند. در نهایت نیز چند راهکار برای صیانت از فرهنگ بومی با استفاده از مهندسی فرهنگی مطرح شده است.
۹.

امکان گفتمان بومی سازی یا اسلامی سازی در ساحت جهانی شدن دنیای امروز

تعداد بازدید : ۲۰۱۱ تعداد دانلود : ۸۸۵
هدف از تحقیق حاضر به بحث گذاشتن موضوع امکان گفتمان بومی سازی یا اسلامی سازی در ساحت جهانی شدن در دنیای امروز است. مبانی علوم انسانی به صورتی انتزاعی و عام قابل بحث است. یکی از موضوعات قابل بحث در جامعه علمی ایران امروز، طرح دو مفهوم اسلامیسازی و بومیسازی است. روش انجام پژوهش، تحلیل اسنادی بوده و به منظور گردآوری اطلاعات و داده ها، از اسناد و مدارک موجود استفاده شده است. بومی سازی به معنای شکل گیری علوم در یک فضای فرهنگی و تاریخی خاص است. منظور از اسلامی سازی آن است که اسلام به عنوان یک دین و آیین، راه و روش زندگی کردن در عرصه خصوصی و عمومی را نشان داده است. لذا در این تحقیق بر حسب جایگاه علوم انسانی، ضرورت بومیسازی مطرح شد و بحران و کشمکش بین جهانیگرایی و محلیگرایی، موضوع اسلامیسازی به عنوان یک مهندسی فرهنگی شناخته شد. نتیجه نهایی پژوهش حاضر این است که فرایند بومیسازی علم به دنبال شناخت جامعه فعلی است و گفتمان اسلامی سازی، گفتمان طراحی مطلوبیت های فرهنگی تشخیص داده شده بر مبنای دین اسلام است. بر این اساس، اسلامی سازی با دانشی که از دانش بومی شده به دست میآورد، تلاش میکند تا ارزشها و هنجارهای دینی را به طور مثمرثمری در جامعه پیاده کند.
۱۰.

مهندسی فرهنگ و مهندسی فرهنگی دانشگاهلازمه تمدنسازی اسلامی

کلیدواژه‌ها: فرهنگ دانشگاه مهندسی فرهنگی مهندسی فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۴ تعداد دانلود : ۸۴۲
دانشگاه ها درجوامع صنعتی نوین علاوه بر کارکردهایی مانند تولید دانش(پژوهش)،انتقال دانش(آموزش)، اشاعه و نشر دانش(خدمات)؛ و تعلیم و تربیت و رهبری حرکت فرهنگ جامعه؛ عامل اصلی تحولات علمی و فناوری؛ منشأ نواندیشی وجنبشهای اجتماعی فرهنگی در مناسبات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی جامعه و تأمین کنندة نیروی انسانی متخصص برای بخشهای مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشور هستند. نیازهای متعدد و متحول بخشهای کشور از یک سو و شکاف بین عملکرد وضع موجود دانشگاه ها با اهداف انقلاب اسلامی ایران از سوی دیگر، پرداختن به مهندسی فرهنگی دانشگاه را ضروری میسازد. رویکرد مهندسی فرهنگی به عنوان رویکردی جامع و راهبردی، از ظرفیت و قابلیت لازم برای پاسخگویی به این ضرورت، برخوردار است. در این مقاله سعی بر آن است تا با تبیین و تعریف لوازم و شاخص های لازم برای انجام این مهم، نظریه پردازی لازم در مهندسی فرهنگی دانشگاه صورت پذیرد.
۱۱.

مدیریت فرهنگی کشور

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فرهنگ جهانی شدن مهندسی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۷ تعداد دانلود : ۶۹۱
تأثیر و تأثر متقابل جهانی شدن باعث شکل گیری فرایندهایی شده است که عرصة فرهنگ را بیش از روندهای عادی گذشته متحول کرده است. به طوری که رویکرد فرهنگی جوامع بشری اشکال متنوعی به خود گرفته است. نخستین تحول همگونگی فرهنگی با نفی هرگونه مقاومت در برابر فرهنگ جهانی، یا به عبارتی فرهنگ لیبرالی یا فرهنگ امریکایی، با برخوردی منفعلانه بر یکپارچه شدن فرهنگی، کاهش تنوع و تفاوت فرهنگی پای می فشارد. سپس خاص گرایی فرهنگی با بهره گیری از امکانات ارتباطی مدرن سعی در طرح همه جانبة هویت های قومی، مذهبی یا ملّی دارد. سومین نوع واکنش به فرایند جهانی شدن با عنوان تحول فرهنگی یاد شده است. این واکنش به دنبال نفی فرهنگ جهانی نیست، بلکه تعدیل، اصلاح و بازسازی و همسوکردن آن را با الزامات و منافع ملی مدنظر دارد. ازاین رو، در چنین شرایط محیطی متأثر از جهانی شدن، نقش دولت در جایگاه نهاد متولی فرهنگ و تأثیر آن در نهادهای غیردولتی فرهنگی برجسته می شود. در نهایت، آنچه در این زمینه حائز اهمیت است طرح مهندسی فرهنگی و مدیریت کلان راهبردی در شرایط خاص تحولات جهانی شدن است، که در این مقاله به آن ها پرداخته می شود.
۱۲.

مهندسی فرهنگ کسب وکار در ایران

کلیدواژه‌ها: فرهنگ کار مهندسی فرهنگی مهندسی فرهنگ سند چشم انداز ملی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کار و شغل
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ برنامه ریزی و مهندسی فرهنگی
تعداد بازدید : ۲۹۰۱ تعداد دانلود : ۱۰۵۱
فرهنگ یکی از تأثیرگذارترین عوامل در بروز رفتار فردی و جمعی است. یکی از بهترین استراتژی های ایجاد رفتار جدید «فرهنگ سازی» و «دستکاری فرهنگی» است. برای اینکه جامعه شاهد رفتارهای مطلوب باشد، قبل از هر اقدامی باید فرهنگ مطلوب تعیین شود که به آن مهندسی فرهنگ گویند. استراتژی رسیدن به فرهنگ مطلوب از طریق ابزار و امکانات سایر نظام های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را مهندسی فرهنگی گویند. مهم ترین هدف چشم انداز توسعه یافتگی در سه حوزه اقتصاد، علم و فناوری است. توسعه بدون تلاش خلاقانه توأم با مسئولیت پذیری، ریسک و توفیق طلبی نیروی کار کشور امکان پذیر نیست. هدف این مقاله تعیین فرهنگ کسب وکار بر اساس سند چشم انداز ملی و همچنین پیشنهاد استراتژی های ممکن برای نیل به آن است. فرهنگ کار مطلوب در ایران هدف تحقیق بود که با مطالعه منابع تحقیقاتی و مراجعه به آرای خبرگان فرهنگ کارآفرینانه تعیین شد. برای نهادینه سازی آن سه استراتژی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی پیشنهاد شد. در پایان نیز پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی ارائه شده است.
۱۳.

درنگ و درایتی پیرامون تحلیل جامعه شناختی و تبیین مفهومی پیوست فرهنگی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مهندسی فرهنگی تهدیدها و فرصت ها ضرورت های موضوعی رهبری و مدیریت فرهنگی پیوست فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۲ تعداد دانلود : ۷۲۱
پیوست فرهنگی مفهوم جدیدی است که به دنبال واژگان راهبردی «مهندسی فرهنگ»، «مهندسی فرهنگی» و «مدیریت فرهنگی» مقام معظم رهبری در تاریخ 17/9/86 طرح کرده و علاوه بر اینکه دستور کار مراکز عمده سیاستگذاری قرار گرفته، اذهان بسیاری از پژوهشگران مراکز علمی و تحقیقاتی را به خود معطوف کرده است. سؤال اساسی این است که اجرای پیوست فرهنگی، فرهنگ عمومی کشور اسلامی را تا چه اندازه متحول می کند؟ پیوست فرهنگی مدیریت راهبردی کشور را با مدیریت اجرایی پیوند می دهد. در واقع از این پس بدون این ابزار هیچ یک از زمینه های اقتصادی، فرهنگی و سیاسی کشور قابلیت اجرایی نخواهند یافت. تحلیل ضرورت های پیوست فرهنگی از منظری جامعه شناختی از یک سو و تبیین مدل مفهومی پیوست فرهنگی از سوی دیگر، به عنوان ابعاد «چرایی» و «چیستی»، محورهای موضوعی مقاله حاضر را شکل می دهند.
۱۴.

روش تبیین نقشه مهندسی فرهنگی کشور

کلیدواژه‌ها: مهندسی فرهنگی مهندسی فرهنگ نقشه مهندسی فرهنگی روش تبیین نقشه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸۰ تعداد دانلود : ۷۷۱
در مهندسی فرهنگ شناخت دقیق نظام باورها و اعتقادات، نظام ارزش ها و نگرش ها و نظام رفتارها در سطوح و لایه های مختلف فرهنگی اقدام و روابط منطقی بین اجزا آن مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. در حالی که مهندسی فرهنگی کشور یعنی بازطراحی وحدت بخش و هدفمند نظام فرهنگی مهندسی شده به عنوان یک نظام یکپارچه و واحد. تبیین نقشه مهندسی فرهنگی کشور مستلزم برخورداری از متدلوژی خاصی است که در آن مجموعه ای از روش ها، فنون و ابزارهای تحلیل و طراحی سیستم در چارچوب یک انگاره مدل سازی به کار بسته شوند. بر این اساس در این مقاله مدل ساختار ایستای تبیین فعالیت های اصلی نقشه مهندسی فرهنگی کشور انتخاب و معرفی شده است. براساس این مدل فعالیت های اساسی ترسیم نقشه مهندسی فرهنگی کشور مشتمل بر سه فعالیت اصلی است. در هسته مرکزی مدل قرار گرفته و سایر فعالیت ها حول آن ساماندهی می شود.
۱۵.

تحلیل وضعیت موجود ساماندهی نهادهای فرهنگی کشور با نگاهی به مفهوم و مبانی مهندسی فرهنگی

کلیدواژه‌ها: مهندسی فرهنگی مدیریت فرهنگی نهاد فرهنگی سازمان فرهنگی ارزیابی سازمان فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰۴ تعداد دانلود : ۱۰۳۸
موضوع فرهنگ با توجه به ماهیت انقلاب اسلامی، سخنان امام عزیز (ره)، تأکید مقام معظم رهبری و همچنین ابعاد و مؤلفه های آن در آینده کشور، از حساسیت و جایگاه بالایی برخوردار است. به همین دلیل در مطالعات و تحقیقات گوناگون به فرهنگ، سازمان فرهنگی و اخیراً مهندسی فرهنگی پرداخته شده است. شاید بتوان ادعا کرد که سازمان و نهادهای فرهنگی بیشترین تأثیر را در رشد و شکوفایی و یا رکود و سستی فرهنگ یک جامعه دارند، هرچند که نباید از نقش نیروها و محتوای فرهنگی نیز غافل بود. مقاله حاضر خلاصه ای از گزارش طرح تحقیقاتی مؤلف در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی جهت بررسی وضعیت موجود سازمان های فرهنگی کشور است که سعی دارد با نگاهی آینده نگرانه به آسیب شناسی نحوة ساماندهی آنها فارغ از عملکردشان بپردازد. در حقیقت وضعیت موجود با نگاه به کارکردها بازبینی و تحلیل شده است
۱۶.

مهندسی فرهنگی، لازمه «تعالی» جامعه اسلامی

کلیدواژه‌ها: فرهنگ جامعه اسلامی مهندسی فرهنگی برنامه ریزی کلان مهندسی فرهنگ تعالی معنوی و مادّی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸۵ تعداد دانلود : ۸۳۳
هدف جامعه و نظام اسلامی، تعالی معنوی و مادّی آحاد امّت اسلامی است. در چنین نظامی، تعالی انسان و نه بهره بردن هر چه بیشتر از تمتعات حیوانی اصالت خواهد داشت. برای فراهم آوردن چنین شرایطی لازم است نظام های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور بر مبنای ارزش های اسلامی، پایه ریزی و سازماندهی شوند تا نه تنها عوارض نامطلوبی را بر فرهنگ جامعه نگذارند، بلکه خود تعمیق گر ارزش های اسلامی باشند. این رویکرد فعالانه در مقابل رویکردی انفعالی قرار می گیرد که در آن نظام های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، فارغ از چشم انداز فرهنگی مطلوب پایه ریزی شده آن گاه عوارض و آثار این نظام ها بر فرهنگ ارزیابی می گردد و در جهت کاهش عوارض منفی تلاش می شود. در این مقاله پارادایم تعالی (با محوریت فرهنگ) به عنوان جایگزینی برای پارادایم توسعه (با محوریت اقتصاد) تبیین شده و مهندسی فرهنگی در سطوح مختلف به عنوان چارچوب برنامه ریزی کلان این نظامِ تعالی بخش مورد بحث قرار می گیرد.
۱۷.

ویژگی های نظام مدیریت دولتی در کشورهای درحال توسعه و ضرورت مهندسی فرهنگی آنها

کلیدواژه‌ها: توسعه تحول مدیریت دولتی نظام اداری مهندسی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹۱ تعداد دانلود : ۱۲۰۱
نظام مدیریت دولتی در کشورهای درحال توسعه به عنوان جوامع درحال گذار دارای ویژگی هایی است که درجوامع توسعه یافته کاملاً متحول شده است. مدیریت نظام اداری کشورها با سازوکارهای بوروکراتیک و ساختارهای مکانیکی از عهده تأمین خدمات عمومی جامعه برنمی آید و مورد نقد جدی قرار می گیرد. مدیریت دولتی نوین در پی مهندسی فرهنگی نظام اداری و زمینه سازی لازم برای حاکم شدن فرهنگ آینده ساز و پویا محقق می شود. گرایش به تقلید، عدم گرایش به اهداف تولید، گرایش به استقلال عمل، وجود نیروی انسانی ناکارآمد، عدم شایسته سالاری از جمله ویژگی های نظام سنتی مدیریت دولتی است.
۱۸.

پیامدها و نتایج مهندسی فرهنگی امام صادق(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگ تمدن اسلامی امام صادق(ع) مهندسی فرهنگی جامعه شیعه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره کلیات شخصیت ها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
تعداد بازدید : ۲۰۳۵ تعداد دانلود : ۸۲۸
وجود انحرافات فرهنگی و بدعت های دینی در عصر امویان، لزوم بازنگری در فرهنگ اسلامی به ویژه فرهنگ مذهب تشیع را فزونی بخشیده بود. مناسب ترین شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مختص عصر امامین صادقین‘ بود که فرصتی مناسب برای انجام فعالیت های فرهنگی را فراهم آورد. امام صادق(ع) از بسترها و زمینه های موجود عصر خویش بهره جست و توانست با انجام فعالیت های فرهنگی گسترده، نظام فرهنگی جامعه شیعه را طراحی و مدیریت نماید. هدف مقاله حاضر پاسخ به این پرسش است که مهم ترین پیامدها و نتایج مهندسی فرهنگی امام صادق(ع) چه بود؟ با بررسی منابع و گردآوری و پردازش اطلاعات به شیوه توصیفی ـ تحلیلی نتایج ذیل حاصل شد: مهم ترین دستاوردهای تلاش و فعالیت امام صادق(ع)، توسعه تشیع، نظام مند شدن عقاید و باورها، شکل گیری تشکیلات سیاسی، پویایی فقه شیعی و شکل گیری نظام آموزشی منسجم می باشد. در واقع مهندسی فرهنگی امام صادق(ع) از طرفی موجبات شکل گیری ساختار فرهنگی شیعه و از طرف دیگر زمینه های پویایی فرهنگ و تمدن اسلامی را فراهم آورد.
۱۹.

کارکردها و کژکارکردهای بازگشت معنایی استعاره ها؛ مطالعه موردی مفهوم میان رشته ای مهندسی فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استعاره مهندسی فرهنگی بازگشت معنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱۳ تعداد دانلود : ۲۳۸۸
تاکنون محققان و نظریه پردازان متعددی، سازمان را از ابعاد گوناگون، بررسی و مطالعه کرده اند. بر اساس این مطالعات، انگاره ها و تصاویری از این مهم ارائه شده اند که از معروف ترین آنها انگاره هایی است که در آثار «گرت مورگان» و «ماری جو هچ» طراحی و پیشنهاد شده اند. در این مقاله، به طور اجمالی کارکرد استعاره ها در فراگرد کسب شناخت و نیز استعاره های سازمان، مرور می شود و برخی از دیدگاه ها و نظریه هایی که از بیشترین تناسب و تطابق با استعاره های مذکور برخوردارند، مد نظر قرار می گیرند تا امکان طرح بحث از مفهوم «بوم رنگ معنایی» یا «بازگشت معنایی اس تعاره ها» فراهم آید و کارکردها و کژکارکردهای تأمل برانگیز آن تبیین شوند. در مطالعه موردی این موضوع، با تمرکز بر مفهوم مهندسی فرهنگی به عنوان یکی از مفاهیم نشات گرفته از بازگشت معنایی استعاره ها، به تبیین چگونگی بازگشت معنایی استعاره و پدید آمدن این مفهوم در ادبیات سیاستگذاری فرهنگی کشور پرداخته شده است. این مقاله از جهت دستاورد یا نتیجه تحقیق از نوع بنیادی و از لحاظ هدف از نوع اکتشافی و به لحاظ نوع داده های مورد استفاده، کیفی است. روش آن از نوع مطالعات موردی است. ابزار جمع آوری داده ها، اسناد و مدارک هستند که با استفاده از منابع مختلف، داده های لازم، جمع آوری و با روش تحلیل مقایسه الگوها، داده ها تحلیل شده اند.
۲۰.

ویژگی ها و شاخصه های نظام آموزشی امام صادق(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت تمدن اسلامی مهندسی فرهنگی نظام آموزش عصر امام صادق(ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۶ تعداد دانلود : ۷۲۶
وجود انحرافات فرهنگی و بدعت های دینی در عصر امویان لزوم بازنگری در فرهنگ اسلامی، بویژه فرهنگ مذهب تشیع را فزونی بخشیده بود. مناسب ترین شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مختص عصر امامینصادقین است که فرصتی مناسب را برای انجام فعالیت های فرهنگی فراهم آورد. امام صادق(ع) از بسترها و زمینه های موجود عصر خویش بهره جست و توانست با انجام فعالیت های فرهنگی گسترده، نظام فرهنگی جامعه شیعه را طراحی و مدیریت نماید. از محورهای مهم فعالیت آن حضرت، طراحی نظام آموزشی منسجم است که مولفه های ویژه ای را به خود اختصاص داده است. نظام آموزشی امام صادق(ع) می تواند الگوی مناسبی برای ساماندهی نظام آموزشی جامعه اسلامی باشد. از این رو شناخت و معرفی ویژگی ها و شاخصه های نظام آموزشی امام صادق(ع) ضروری به نظر می رسد. هدف مقاله حاضر پاسخ به این پرسش است که: مهم ترین ویژگی ها و شاخصه های نظام آموزشی امام صادق(ع) چه بود؟ با بررسی منابع و گردآوری اطلاعات لازم و پردازش آنها به شیوه توصیفی- تحلیلی نتایج ذیل: خدامحوری، عقلانیت، فرامذهبی، پژوهش محوری، تخصص گرایی و تنوع در آموزش به دست آمده است.