مطالب مرتبط با کلیدواژه

نوجوانان


۴۲۱.

نقش الگوهای تعاملی خانواده و خودکنترلی در پیش بینی وابستگی به شبکه های اجتماعی در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۸۳) ۱۱۶-۱۰۷

کلیدواژه‌ها: الگوهای تعاملی خانواده وابستگی به شبکه های اجتماعی خودکنترلی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۳۶
پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش پیش بین الگوهای تعاملی خانواده و خودکنترلی با وابستگی به شبکه های اجتماعی در نوجوانان انجام شد. پژوهش حاضر از لحاظ روش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر 17-15سال مشغول به تحصیل در مدارس دولتی دوره متوسطه دوم شهرستان آبیک در سال تحصیلی 1401-1400 بود؛ که 258 نفر با روش نمونه گیری غیرتصادفی به صورت در دسترس انتخاب و از طریق شبکه های مجازی با استفاده از پرسشنامه های وابستگی به اینترنت (IAT) (یانگ، 1998) مقیاس تجدید نظر شده الگوهای ارتباطی خانواده (RFCP) (ریچی، 1972)، خودکنترلی (SCS) (تانجی و همکاران، 2004) ارزیابی شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری انجام شد. یافته های به دست آمده از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد رابطه مثبت معناداری بین الگوی تعاملی گفت و شنود (01/0P<) و رابطه منفی معناداری بین الگوی تعاملی همنوایی (05/0P<) با وابستگی به شبکه های اجتماعی وجود دارد. اما بین خودکنترلی با وابستگی به شبکه های اجتماعی رابطه معنادار وجود ندارد. در واقع 19درصد واریانس وابستگی به شبکه های اجتماعی براساس الگوهای تعاملی خانواده (گفت و شنود، همنوایی)، خودکنترلی نوجوانان قابل پیش بینی است. با توجه به یافته های به دست آمد می توان به منظور کاهش یا پیشگیری از وابستگی به شبکه های اجتماعی در نوجوانان برنامه های ویژه به منظور بهبود الگوهای تعاملی خانواده تدوین نمود.
۴۲۲.

پیش بینی رفتارهای خودآسیبی بر اساس کنترل تکانه، شرم درونی شده و نشخوارفکری در نوجوانان مراجعه کننده به مراکز کاهش آسیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره هجدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 45 - 56

کلیدواژه‌ها: رفتارهای خودآسیبی شرم درونی شده کنترل تکانه نشخوار فکری نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۵۹
هدف پژوهش پیش بینی رفتارهای خودآسیبی بر اساس کنترل تکانه، شرم درونی شده و نشخوارفکری در نوجوانان مراجعه کننده به مراکز کاهش آسیب بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی از نوع تحلیل رگرسیونی بود. جامعه آماری پژوهش نوجوانان 14 تا 18 سال مراجعه کننده به مراکز کاهش آسیب شهر تهران در سال 1401 با تعداد 1365 نفر بود. جهت گزینش نمونه پژوهش به روش نمونه گیری تصادفی ساده 300 نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه های آسیب به خود، تکانشگری، نشخوار فکری و شرم درونی شده بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه به روش همزمان استفاده شد. نتایج نشان داد بین کنترل تکانه، نشخوار فکری و شرم درونی شده با رفتارهای خودآسیبی رابطه مثبت و معناداری وجود داشت. شرم درونی شده بیشترین و تکانشگری حرکتی کمترین پیش بینی کنندگی را داشت. در این پیش بینی نشخوار فکری سهمی نداشت. کاهش کنترل تکانه و افزایش شرم درونی شده سبب افزایش رفتارهای خودآسیبی در نوجوانان شد. با تکیه بر یافته های پژوهش استفاده از آموزش برنامه های کاهش تکانشگری در مقابله با شرم درونی شده و مشکلات وابسته پیشنهاد می شود.
۴۲۳.

ویژگی های روانسنجی نسخه تجدیدنظرشده مقیاس همدلی کودکان و نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۷ بهار ۱۴۰۲شماره ۱ (پیاپی ۶۵) 191 - 171

کلیدواژه‌ها: همدلی روایی پایایی کودکان نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷ تعداد دانلود : ۱۴۲
هدف: پژوهش حاضر با هدف آزمون روانسنجی نسخه تجدیدنظر شده مقیاس همدلی کودکان و نوجوانان در بین گروهی از دانش آموزان ایرانی انجام شد. روش : روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان سنین 11 تا 17 ساله شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 280 دانش آموز (145پسر و 135 دختر) انتخاب شدند. پس از ترجمه و اخذ نظرات کارشناسان خبره و آزمودنی ها، روایی صوری مقیاس تأیید شد. برای انجام تحلیل های آماری از نرم افزار AMOS و SPSS استفاده شد. یافته ها : نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که در نمونه دانش آموزان ایرانی ساختار سه عاملی مقیاس شامل همدلی عاطفی، همدلی شناختی و تمایل به حفظ آرامش با داده ها برازش مطلوبی داشت. نتایج مربوط به همبستگی بین این مقیاس با مقیاس همدلی و همدردی نوجوانان به طور تجربی از روایی همگرا نسخه تجدیدنظر شده مقیاس همدلی کودکان و نوجوانان حمایت کرد. مقادیر ضرایب همسانی درونی نسخه تجدیدنظر شده مقیاس همدلی کودکان و نوجوانان برای زیرمقیاس های همدلی عاطفی، همدلی شناختی و تمایل به حفظ آرامش به ترتیب برابر با 79/0، 76/0 و 82/0 به دست آمد. نتیجه گیری : در مجموع، نتایج مطالعه حاضر نشان داد که نسخه تجدیدنظر شده مقیاس همدلی کودکان و نوجوانان برای سنجش همدلی در دانش آموزان ایرانی ابزاری روا و پایا است.ا این ابزار می تواند جهت اندازه گیری همدلی در بخش های پژوهشی و درمانی مورد استفاده قرار گیرد.
۴۲۴.

مقایسه تأثیر طرح واره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر تنظیم شناختی هیجان نوجوانان دختر طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۷ تابستان ۱۴۰۲شماره ۲ (پیاپی ۶۶) 113 - 91

کلیدواژه‌ها: تنظیم شناختی هیجان درمان شناختی رفتاری طلاق طرح واره درمانی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۸۲
  هدف: این پژوهش باهدف مقایسه طرح واره درمانی و درمان شناختی رفتاری  بر تنظیم شناختی هیجان نوجوانان دختر طلاق انجام شد. روش : پژوهش، نیمه آزمایشی و از نوع سنجش مکرر با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه نوجوانان دختر خانواده طلاق که در محدوده سنی 13 تا 15 سال شهر اصفهان بودند. نمونه آماری 45 دختر که به صورت تصادفی در گروه آزمایشی طرح واره درمانی و درمان شناختی رفتاری و کنترل گمارده شدند. گروه های آزمایشی به مدت20 جلسه90 دقیقه ای مشاوره طرح واره درمانی و درمان شناختی رفتاری گروهی دریافت نمودند و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند .ابزار مورد استفاده پرسشنامه 36 سوالی تنظیم شناختی هیجان (گرانفسکی، کرایج و اسپین هاون، 2002) (CERQ) بود. جهت مقایسه میانگین های آزمون در هر مرحله، از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون های تعقیبی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد گروه های آزمایشی طرح واره درمانی و درمان شناختی رفتاری افزایش  معناداری در تنظیم شناختی هیجان (01/0 ( p<؛ ایجاد کرده و این نتایج در پیگیری دوماهه باقی ماند (01 /0 .( p<مقایسه بین دو گروه های آزمایشی نشان داد که طرح واره درمانی در مقایسه با درمان شناختی رفتاری در تنظیم شناختی هیجان در هر دو مرحله پس آزمون ( 05 / 0 ( p< و پیگیری (01 / 0 ( p<اثربخشی بیشتری دارد. نتیجه گیری : بر اساس این مطالعه به درمانگران در حوزه کودک و نوجوان پیشنهاد می گردد که برای تنظیم شناختی هیجان از طرح واره درمانی و درمان شناختی رفتاری استفاده کنند.
۴۲۵.

اثربخشی درمان های تنظیم هیجان و چشم انداز زمان بر افسردگی و نشخوار فکری مشترک دانش آموزان نوجوان در دوره کوید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال دهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 81 - 58

کلیدواژه‌ها: افسردگی تنظیم هیجان چشم انداز زمان نشخوار فکری مشترک نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۱۶
هدف : هدف پژوهش حاضر اثربخشی درمان های تنظیم هیجان و چشم انداز زمان بر افسردگی و نشخوار فکری مشترک دانش آموزان نوجوانان در دوره شیوع کوید-۱۹ بود. روش : روش پژوهش نیمه آزمایشی (پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل) بود. جامعه آماری این پژوهش را کل نوجوانان پسر پایه هفتم تا دوازدهم شهرستان گیلانغرب تشکیل دادند که دارای علائم افسردگی بودند. نمونه آماری شامل 51 نوجوان دارای علائم افسردگی بود که در سه گروه درمان تنظیم هیجان (17 نوجوان)، درمان چشم انداز زمان (17 نوجوان) و گروه کنترل (17 نوجوان) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها از فرم کوتاه مقیاس افسردگی بک و مقیاس نشخوار فکری مشترک استفاده شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون های تعقیبی توکی و بنفرونی استفاده شد. یافته ها : یافته ها نشان داد که درمان های تنظیم هیجان و چشم انداز زمان بر کاهش علائم افسردگی و نشخوار فکری مشترک اثربخش بوده اند. علاوه براین، اثربخشی درمان تنظیم هیجان بر افسردگی بیشتر از درمان چشم انداز زمان بوده است (01/0p<). می توان نتیجه گرفت که درمان های تنظیم هیجان و چشم انداز زمان (به ویژه تنظیم هیجان) در افسردگی و نشخوار فکری مشترک نوجوانان تأثیر چشمگیری می تواند داشته باشد.
۴۲۶.

واکاوی گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش آموزان مقطع متوسطه دوم: سنجش تفاوت های جنسیتی بر اساس فاکتورهای فردی، خانوادگی و همسالان

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۷۸ 34 - 57

کلیدواژه‌ها: رفت ار پرخط ر نوجوانان عوامل فردی عوامل خانوادگی همسالان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۱۱۰
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف سنجش تاثیر تفاوت های جنسیتی بر اساس عوامل فردی، خانوادگی و همسالان در نگرش و گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر تهران انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر از ن وع همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق کلیه دانش آموزان مشغول به تحصیل در مقطع متوسطه دوم مدارس غیر دولتی شهر تهران  در س ال تحصیلی1400-1399 می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 249 نفر ،(153 پسر و 96 دختر) از طریق نمون ه گی ری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. آزمودنی ها به 3 پرسشنامه؛ فاکتور های روانی اجتماعی خطر ساز و محافظ رفتار مشکل ساز جسور، توربین و کاستا (2003)، پرسشنامه سیستم های مغزی رفتاریکارور و وایت (1994) و رفتارهای پرخطر زاده محمدی به روش خود ارزیابی پاسخ دادند. داده ه ا از طری ق آمار توصیفی، همبستگی و مدل رگرسیون سلسله مراتبی و آزمون تحلیل واریانس  از طریق نرم افزار SPSS تجزیه و تحلی ل ش دند. یافته ها: یافته ها نشان داد که صفات شخصیتی 59 درصد از تغییرات نمره کل رفتار پرخطر را در دانش آموزان تبیین می کند (01/0p<، 74/36= (224و 9) F) و بین گروه دختران و پسران در خرده مقیاس های سیگار، رانندگی خطرناک، خشم، سومصرف مواد ، الکل، رفتار جنسی و دوستی با جنس  مخالف تفاوت معنی داری به لحاظ آماری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که ویژگی های شخصیتی، انسجام خانواده  و گروه همسالان ب ه عن وان یک منبع مؤثر درونی و بیرونی در برابر گرایش و نگرش  نوجوانان به سمت رفتارهای پرخطر به ص ورت س پر محافظتی عمل می کنند.
۴۲۷.

اثربخشی آموزش تحول مثبت نوجوانی به والدین بر سرمایه های روان شناختی و اضطراب نوجوانان دختر

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلامی ایرانی خانواده سال ۲ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 19 - 31

کلیدواژه‌ها: تحول مثبت نوجوانی روان شناسی مثبت سرمایه های روان شناختی اضطراب نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۲۱
هدف : هدف پژوهش آموزش تحول مثبت به والدین و بررسی اثربخشی آن بر سرمایه های روان شناختی و اضطراب نوجوانان دختر بود. روش : روش پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه پژوهش دانش آموزان مقطع اول متوسطه مدارس دخترانه منطقه یک تهران و نمونه پژوهش  30 نفر از دانش آموزان دختر که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به روش تصادفی در گروه ها قرار گرفتند. گروه آزمایش طی 12 جلسه دو ساعته در برنامه ی آموزشی تحول مثبت حسین آباد و همکاران(1397) شرکت نمودند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه اضطراب (اسپیلبرگر، 1970) و سرمایه های روان شناختی (لوتانز، 2007) بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 24 و تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. یافته ها : نتایج نشان داد میانگین نمرات پس آزمون گروه آزمایش در سرمایه های روان شناختی افزایش معنی داری پیدا کرده است (05/0>, P199/21F=) و در مؤلفه ی حالت اضطراب کاهش معنی داری پیدا کرده است(05/0>, P688/4F=) که حاکی از اثربخشی آموزش تحول مثبت به والدین بر حالت اضطراب و سرمایه های روان شناختی نوجوانان می باشد. نتیجه گیری : تأکید بر مؤلفه های تحول مثبت نوجوانی در آموزش مهارت های فرزندپروری به والدین منجر به کاهش اضطراب نوجوانان و ارتقای سرمایه های روان شناختی در آن ها می شود.
۴۲۸.

اثربخشی پروتکل درمانی تن انگاره تایلور بر عوامل حمایت کننده فردی و پذیرش خود نوجوانان دختر دارای وسواس تن انگاره

نویسنده:
منبع: روان شناسی تحلیلی شناختی سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۵۲ 91 - 107

کلیدواژه‌ها: تن انگاره عوامل حمایت کننده فردی پذیرش خود نوجوانان وسواس تن انگاره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۳۱
هدف : پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی پروتکل درمانی تن انگاره تایلور بر عوامل حمایت کننده فردی و پذیرش خود نوجوانان دختر دارای وسواس تن انگاره شهر اصفهان انجام شد. روش: طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه ی آماری شامل کلیه دختران نوجوان ۱۳ تا ۱۸ سال دارای وسواس تن انگاره شهر اصفهان در بازه زمانی بهار و تابستان 1400 بود. بدین منظور از طریق درج فراخوان در شبکه های اجتماعی و دعوت به شرکت در پژوهش ، به شیوه نمونه گیری در دسترس و با در نظر گرفتن ملاک های خروج و ورود، تعداد 30 نفر انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل( 15 نفر آزمایش، 15 نفر کنترل) گمارده شدند. افراد گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 60 دقیقه ای در دوره تن انگار تایلور شرکت کردند؛ اما برای گروه کنترل، مداخله ای صورت نگرفت. ابزار: ابزار پژوهش، شامل پرسشنامه عوامل حمایت کننده فردی اسپرینگرو فیلیپس (۱۹۹۷)، پرسشنامه پذیرش خود چمبرلین و هاگا (۲۰۰۱) و پرسشنامه رضایت از تن انگاره سوئوتو و گارسیا (2002) بود. داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در نرم افزار SPSS-26 تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مداخله آموزشی تن انگاره بر عوامل حمایت کننده فردی شامل تعهد اجتماعی، صلاحیت های فردی و اجتماعی، دختران ۱۳_۱۸سال دارای وسواس تن انگاره در دو مرحله پس آزمون و پیگیری تأثیر معنی داری داشته و و اثرات درمان در مرحله اثر آن در طول زمان ثابت باقی مانده است (01/0 p< ). همچنین نتایج نشان داد که پروتکل درمانی تن انگاره تایلور سبب افزایش پذیرش خود دختران ۱۳_۱۸سال دارای وسواس تن انگاره در دو مرحله پس آزمون و پیگیری شده و اثر آن ثابت باقی مانده است (01/0 p< ). نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی پروتکل درمانی تن انگاره تایلور بر ارتقاء حمایت کننده های فردی و پذیرش خود نوجوانان پیشنهاد می شود برای تدوین برنامه های آموزشی و بهداشتی نوجوانان، اقدامات موثری از سوی متخصصین آموزشی و درمانی به انجام برسد.
۴۲۹.

بررسی نقش «شبکه های اجتماعی» بر ارتباطات میان فردی و خودپنداره دانش آموز دوره دوم متوسطه (مطالعه موردی: مدارس شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم خبری سال یازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۴ 49 - 63

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی نوجوانان ارتباطات میان فردی خودپنداره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۱۲۱
این پژوهش به بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی غیربومی و بین المللی بر ارتباطات میان فردی و خودپنداره کاربران دانش آموز دوره دوم متوسطه شهر اصفهان می پردازد. این مطالعه با ابزار پرسشنامه و روش پیمایش صورت پذیرفته و در آن ارزیابی میزان استفاده دانش آموزان از شبکه های اجتماعی غیربومی و نحوه مهارت های ارتباطاتی میان فردی و تأثیرات آن بر خودپنداره آنها؛ مورد مطالعه، ارزیابی و بررسی قرار می گیرد. جامعه آماری این پژوهش، قریب به 93000 نفر محصل دارا می باشد که تعداد نمونه آماری برمبنای فرمول کوکران و احتساب ضریب خطا 385 نفر احصاء گردید. نمونه های آماری این مطالعه به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و با پرسشنامه های دارای روایی(اعتبار) و پایایی مورد سنجش قرار گرفتند. در نهایت اطلاعات استخراج شده توسط راهکارهای آمار توصیفی و استنباطی مورد پایش، تجزیه و تحلیل واقع و به کمک آزمون همبستگی پیرسون، مشخص شد: کاربست شبکه های اجتماعی توسط نمونه آماری بر ارتباطات میان فردی (586/0) و خودپنداره کاربران (658/0) نقش دارد.
۴۳۰.

عوامل مؤثر بر پیشگیری از بزه دیدگی اطفال و نوجوانان در فضای مجازی- مورد مطالعه استان تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال ۱۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 27 - 54

کلیدواژه‌ها: پیشگیری بزه دیدگی اطفال نوجوانان فضای مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۲۱۰
زمینه و هدف: تجربه بزه دیدگی در دوران طفولیت و نوجوانی، یکی از عواملی است که می تواند آن چنان تأثیری بر طفل و نوجوانِ بزه دیده بگذارد که به عنوان علت روی آوری به بزهکاری در سنین بزرگ سالی به شمار آید. هدف از این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر پیشگیری از بزه دیدگی اطفال و نوجوانان در فضای مجازی بود.روش: این تحقیق ازنظر هدف، کاربردی و روش تحقیق آن، پیمایشی است. جامعه آماری، والدینِ اطفالِ بزه دیده در فضای مجازی، مدیران و معلمان مدارسی بودند که تجربه مواجهه با طفل و نوجوانِ بزه دیده در فضای مجازی را داشته اند؛ و 384 نفر نمونه آماری را تشکیل داد. روش نمونه گیری به صورت گلوله برفی انجام شده است. پایایی پرسش نامه ها با استفاده از روش آلفای کرونباخ 94/0به دست آمد. روایی صوری پرسش نامه توسط استادان، متخصصان و خبرگان بررسی شد و پس از اعمال اصلاحات محتوایی مورد تأیید قرار گرفت. با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای و تحلیل رگرسیون و نرم افزار «اس.پی.اس.اس» نیز داده ها تجزیه وتحلیل شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داده است که میانگین نمرات دو متغیر «نقش خانواده و مدرسه» در پیشگیری از بزه دیدگی اطفال و نوجوانان، بالاتر از حد متوسط بوده است. با استفاده از معادله خط رگرسیون، نقش خانواده و مدرسه در پیشگیری از بزه دیدگی اطفال و نوجوانان در فضای مجازی مقایسه شد؛ ضریب همبستگی بین پیشگیری رشدمدار با نقش مدرسه و خانواده در پیشگیری 898/0 بود که نشان از همبستگی بسیار قوی و مستقیم بین متغیرها دارد. با توجه به مستقیم بودن رابطه، با افزایش میزان پیشگیریِ خانواده و مدرسه، میزان پیشگیری رشدمدار افزایش می یابد.نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که نقش خانواده از طریق توجه و نظارت بر فعالیت فرزندان در پیشگیری از بزه دیدگی اطفال و نوجوانان در فضای مجازی، بیشتر از نقش مدرسه است.
۴۳۱.

پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی فرهنگ‎ سال دوم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۸) 161 - 192

کلیدواژه‌ها: تجربه زیسته خودزشت انگاری اینستاگرام نوجوانان گراندد تئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۷۲
تقریباً تمام افراد در مرحله ای از زندگی خود (به خصوص در طول بلوغ یا میان سالی) نارضایتی هایی را نسبت به شکل یا جنبه ای از ظاهر خود تجربه می کنند. بااین وجود نگرانی یا نارضایتی مزمن در مورد ظاهر مسأله ای کاملاً متفاوت از این نگرانی های معمول و به شکل هشداردهنده ای در حال رایج شدن است. تعداد کاربران ایرانی اینستاگرام قابل توجه و نوجوانان بخش عمده ای از این جمعیت را تشکیل می دهند. حال این سؤال به ذهن متبادر می شود که آیا رویارویی کاربران نوجوان ایرانی شبکه اجتماعی آنلاین اینستاگرام با تصاویر ایده آل زیبا و جذاب در این شبکه به ایجاد خودزشت انگاری می انجامد؟ در این پژوهش محقق با توجه به مسأله موردنظر تلاش می کند تا به بررسی این موضوع بپردازد که نوجوانان کاربر اینستاگرام چه تجربه ای از خودزشت انگاری دارند. جامعه آماری این پژوهش را دختران نوجوان 15-10 ساله اصفهان تشکیل دادند. مصاحبه ای به صورت تک تک با این دختران صورت گرفت و تجزیه وتحلیل این داده ها با استفاده از روش گراندد تئوری انجام شد. نتایج پژوهش نشان می دهد شرایط علی در این پژوهش عبارت اند از: کلیشه های جنسیتی، مقایسه با دیگران، ابزار بودن بدن و چهره، تحقیر توسط دیگران. امروزه یکی از معیارهای ارزیابی فرد از خود، مقایسه بدن و ظاهر خود با دیگران است. شرایط زمینه ای در این پژوهش عبارت اند از: هنجارها و ارزش های تغییریافته، بلوغ جسمانی، درونی کردن الگوهای رسانه. شرایط مداخله گر در این پژوهش عبارت اند از: شرایط خانوادگی، معرفی رسانه بدن ایدئال، حساسیت مربوط به طرد شدن ظاهر، رقابت با دیگران. راهبردها در این پژوهش عبارت اند از: عدم انزوای اجتماعی، کاهش کمال گرایی نسبت به ظاهر، اعتماد به نفس. پیامدها در این پژوهش عبارت اند از: خودکم بینی، رفتارهای کاهنده یا جبرانی، شرمساری.
۴۳۲.

کفایت و پذیرش اجتماعی والدین تا چه اندازه تغییرات بلوغ و مهارت های اجتماعی نوجوانان را تبیین می کند؟ مطالعه ای در شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تداوم و تغییر اجتماعی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 167 - 182

کلیدواژه‌ها: بلوغ اجتماعی مهارت های اجتماعی نوجوانان کفایت اجتماعی پذیرش اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۲۲
زمینه و هدف: فرزندان در اغلب زمینه ها تمایل دارند مانند والدین خود رفتار کنند و از الگوی رفتاری والدین پیروی کنند. تغییرات رفتاری  و ارتباطی والدین که جنبه ی فردی و اجتماعی دارد، می تواند بر نگرش ها و رفتارهای فرزندان، به صورت بین نسلی تأثیرگذار باشد. هدف این پژوهش بررسی رابطه بین بلوغ اجتماعی و مهارت های اجتماعی نوجوانان براساس کفایت اجتماعی و پذیرش اجتماعی والدین آنها می باشد. روش و داده ها: پژوهش حاضر از نوع همبستگی و نمونه  پژوهش شامل 175 نفر از مادران دارای فرزند نوجوان در شهر یزد بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه مهارت های اجتماعی ماتسون (1983)، بلوغ اجتماعی رائو (1986)، کفایت اجتماعی فلنر (1990) و پذیرش اجتماعی مارلون و کرون (1960) استفاده شد. یافته ها: تحلیل ها نشان داد که کفایت اجتماعی و پذیرش اجتماعی مادران بلوغ اجتماعی و مهارت های اجتماعی نوجوانان را پیش بینی می کند و کفایت اجتماعی مادران قدرت بیش بینی بیشتری در مهارت و بلوغ اجتماعی نوجوانان دارد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته ها می توان نتیجه گرفت که افزایش کفایت اجتماعی و پذیرش اجتماعی مادران بلوغ اجتماعی و مهارت های اجتماعی نوجوانان را پیش بینی می کند. مادرانی که توانایی تفکر، حل مسأله و عزت نفس بالایی دارند می توانند با ارائه بازخوردهای سازنده به رشد مهارت های اجتماعی در فرزندان خود کمک کنند. پیام اصلی: رویارویی و کنار آمدن ب ا تغیی رات هم ه جانب ه جسمی، روانی و اجتماعی، از جمله مهارت های اجتماعی مهم برای نوجوانان است که م ی توان د در فرآین د ارتباطی و س ازگاری آنان نق ش داشته باشد. والدین و خصوصاً مادران در این فرآیند نقش به سزایی دارند. نگرش والدین نسبت به خود و نگاه واقع بینانه به جنبه های مختلف زندگی، مهارت و توانایی نوجوانان در ارتباط با مسائل مختلف را شکل می دهد.
۴۳۳.

تجارب زیسته نوجوانان از نقش رسانه های سنتی و نوین در هویت ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۲۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۹۴) 35 - 54

کلیدواژه‌ها: رسانه های سنتی رسانه های نوین نوجوانان هویت ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۱۳۴
هویت ملی بالاترین و عالی ترین سطح هویت جمع ی در داخل هر کشور است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تجارب زیسته نوجوانان از نقش رسانه های سنتی و نوین در هویت ملی و به روش پدیدارشناسی بررسی شده است که ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت داده ها از نوع کیفی است. جامعه آماری پژوهش تمامی نوجوانان 12 تا 18 سال شهر اردبیل است. حجم نمونه شامل 17 نفر از نوجوانان دانش آموز بود که به روش نمونه گیری هدفمند و براساس اصل اشباع نظری انتخاب و داده ها براساس تحلیل مضمون، تجزیه وتحلیل شد. یافته ها نشان داد که براساس تجارب زیسته مشارکت کنندگان، شکاف بین دانش، نگرش و رفتار نسبت به هویت ملی در رسانه های سنتی و نوین مشهود بود؛ به طوری که هویت ملی و ابعاد آن در بین نوجوانانی که رسانه غالب آن ها از نوع رسانه های نوین است ضعیف تر از نوجوانانی است که رسانه غالب آن ها از نوع رسانه های سنتی است. هویت ملی نوجوانانی که از رسانه های سنتی استفاده می نمایند، شکل یافته تر، منسجم تر و واقعی تر بوده و هویت ملی افرادی که از رسانه های نوین استفاده می کنند، سیار، ناپایدار و متکثر بوده است؛ هویتی که با توجه به برخی خصوصیات، می توان آن را هویت فراملی یا جهانی نامید. نوجوانان با مصرف غالب رسانه های سنتی سعی در پاسداشت منابع سنتی هویت ملی داشته اند؛ در مقابل، نوجوانان با مصرف غالب رسانه های نوین خود را طرفدار هویت جهانی یا جهان وطنی بازنمایی می کردند.
۴۳۴.

بررسی نقش واسطه ای تاب آوری در رابطه بین قالب های ارتباطی خانواده و خود تنظیمی انگیزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۲ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۸۵) 100-117

کلیدواژه‌ها: تاب آوری قالب های ارتباطی خانواده خود تنظیمی انگیزشی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۹۰
پژوهش حاضر به منظور تعیین نقش واسطه ای تاب آوری در رابطه بین قالب های ارتباطی خانواده (شامل ابعاد جهت گیری گفت و شنود و جهت گیری همنوایی) و خودنظم جویی انگیزشی (شامل ابعاد خودتقویتی، افزایش علاقه، مهار محیط، گفت و گوی درونی تسلطی و گفت و گوی درونی عملکردی) انجام شد. شرکت کنندگان پژوهش 275 نفر (092 پسر و 282 دختر) از دانش آموزان سال دوم دوره دبیرستان شهر شیراز بودند که به شیوه تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور بررسی نقش واسطه ای تاب آوری از الگوی معادلات ساختاری توسط نرم افزار ایموس استفاده شد. نتایج نشان داد که هر دو بعد جهت گیری گفت و شنود و جهت گیری همنوایی می توانند خود تنظیمی انگیزشی را به صورت مثبت و معنادار پیش بینی کنند که در این میان نقش جهت گیری گفت و شنود به مراتب بیش از جهت گیری همنوایی است. جهت گیری همنوایی به صورت مستقیم خود تنظیمی انگیزشی را پیش بینی می کند، حال آنکه تأثیر جهت گیری گفت و شنود بر خود تنظیمی انگیزشی به صورت غیر مستقیم و با واسطه تاب آوری است.
۴۳۵.

نقش واسطه ای منبع کنترل در رابطه بین روان بنه های ناسازگار اولیه و اضطراب اجتماعی نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۲ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۸۶) 172 - 187

کلیدواژه‌ها: نوجوانان اضطراب اجتماعی روان بنه های ناسازگار اولیه منبع کنترل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۹۷
پژوهش حاضر درصدد است به تعیین نقش واسطه ای منبع کنترل در رابطه بین روان بنه های ناسازگار اولیه و اضطراب اجتماعی نوجوانان بپردازد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر شاغل به تحصیل مدارس دولتی و غیردولتی مقطع متوسطه ناحیه 1 شهر رشت در سال تحصیلی 92- 93 بودند. لذا نمونه ای به حجم 400 نفر به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب شدند و به مقیاس اضطراب اجتماعی برای نوجوانان (SAS-A)، پرسشنامه روان بنه های ناسازگار یانگ و مقیاس منبع کنترل راتر پاسخ دادند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن، تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی واسطه ای به روش بارون و کنی تحلیل شدند. تحلیل های همبستگی پیرسون نشانگر رابطه مثبت و معنی دار بین روان بنه حوزه بریدگی و طرد، حوزه خودگردانی- عملکرد مختل، حوزه محدودیتهای مختل، حوزه دیگر جهت مندی، حوزه بازداری و اضطراب اجتماعی به ترتیب با مقادیر 60/0، 55/0، 39/0، 54/0، 50/0 بود. همچنین یافته ها نشان داد در این رابطه منبع کنترل قادر به تعدیل رابطه اضطراب اجتماعی و روان بنه های ناسازگار اولیه (در هیچیک از حوزه ها) نیست.
۴۳۶.

ویژگی های روان سنجی پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در نوجوانان مبتلابه بیماری قلبی مادرزادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۵ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۰) 490 - 508

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماری های مادرزادی قلبی نوجوانان روایی اعتبار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۴۲
هدف پژوهش حاضر تعیین ویژگی های روان سنجی پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت نوجوانان ایرانی مبتلابه بیماری های قلبی مادرزادی بود. شرکت کنندگان 180 نفر نوجوانان 13 تا 18 سال مبتلابه بیماری های قلبی مادرزادی و والدین آن ها که مراجعه کننده به بیمارستان تخصصی قلب شهید رجایی بودند. ابزار پژوهش پرسشنامه های کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (PedsQL™) و کیفیت زندگی نسخه عمومی (PedsQL™) و بخش اضطراب فراگیر پرسشنامه CSI-4 استفاده شدند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش های تحلیل عاملی اکتشافی، آلفا کرونباخ و همبستگی پیرسون برای بررسی روایی و اعتبار پرسشنامه استفاده شد. یافته های تحلیل عاملی اکتشافی حاکی از 7 عامل در پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت گزارش نوجوان و پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت گزارش پروکسی بود.. پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت نسخه نوجوان و پروکسی از روایی و اعتبار قابل قبولی در جامعه ایرانی برخوردار است و می تواند در ارزیابی کیفیت زندگی آن ها مورداستفاده قرار گیرد.
۴۳۷.

اثربخشی آموزش خودحمایتی بر مهارت های ارتباطی نوجوانان مبتلا به ریزش موی ناشی از شیمی درمانی/ رادیوتراپی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۶ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۳) 261 - 271

کلیدواژه‌ها: خود حمایتی ارتباط مؤثر سرطان با عارضه ی ریزش مو نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۲۷
پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش خودحمایتی بر مهارت های ارتباطی نوجوانان مبتلا به سرطان با عارضه ریزش مو انجام گرفت. روش پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی تک آزمودنی همراه با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو هفته و یک ماهه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی نوجوانان 15-12 سال مبتلا به ریزش موی ناشی از شیمی درمانی/ رادیوتراپی شهر تهران در سال 1400 تشکیل دادند و گروه نمونه شامل 4 نوجوان مبتلا به ریزش موی ناشی از شیمی درمانی/ رادیوتراپی بود که با روش نمونه گیری در دسترس و با در نظر گرفتن ملاک های ورود، انتخاب شدند. برنامه مداخله آموزش خودحمایتی طی 5 جلسه اجرا شد و افراد نمونه در دو مرحله خط پایه A)) و مرحله آزمایشی B)) به پرسشنامه مهارت های ارتباطی (عطارها، 1386) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد و نتایج آزمون t نشان داد که آموزش خودحمایتی اثر ماندگاری بر ارتباط مؤثر و مؤلفه های آنها برای نوجوانان مبتلا به ریزش موی ناشی از شیمی درمانی/ رادیوتراپی دارد. از این رو می توان نتیجه گرفت که آموزش خودحمایتی به دلیل آموزش خودآگاهی، مهارت های ارتباطی و رهبری می تواند منجر به ارتقای ارتباط مؤثر نوجوانان مبتلا به ریزش موی ناشی از شیمی درمانی/ رادیوتراپی شود.
۴۳۸.

واسطه گری انگیزش پیشرفت در رابطه بین هویت ورزشی با عملکرد ورزشی نوجوانان ورزشکار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۶ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۴) 406 - 414

کلیدواژه‌ها: هویت ورزشی عملکرد ورزشی انگیزش پیشرفت نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۰۱
این پژوهش با هدف نقش واسطه ای انگیزش پیشرفت در رابطه بین هویت ورزشی با عملکرد ورزشی نوجوانان ورزشکار انجام شد. پژوهش توصیفی از نوع همبستگی مبتنی بر روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی نوجوانان پسر 15 تا 18 سال شهرستان گرگان تشکیل دادند و تعداد 220 ورزشکار نوجوان به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده ها شامل سه پرسشنامه برای بررسی متغیرهای پژوهش بود. یافته ها نشان داد روابط مثبت معناداری بین هویت ورزشی و انگیزش پیشرفت با عملکرد ورزشی وجود دارد و مدل پژوهش تایید شد و به طور کلی 41 درصد از عملکرد ورزشی توسط هویت ورزشی و انگیزش پیشرفت قابل تبیین می باشد. همچنین متغیرهای هویت ورزشی و انگیزش پیشرفت بر عملکرد ورزشی اثر مستقیم معنادار دارند. نتایج این پژوهش بر ضرورت نقش هویت و بر انگیزش و نهایتا عملکرد ورزشی در ورزشکاران تاکید می نماید.
۴۳۹.

تدوین و ارزیابی اثربخشی بسته توانبخشی شناختی بر کاهش آسیب های شناختی نوجوانان فعال در فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۶) 195 - 205

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی نوجوانان فضای مجازی بسته توانبخشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳ تعداد دانلود : ۲۳۵
پژوهش حاضر با هدف تدوین و ارزیابی اثربخشی بسته توانبخشی شناختی بر کاهش آسیب های شناختی نوجوانان فعال در فضای مجازی انجام شد. روش پژوهش آمیخته اکتشافی (کیفی- کمّی) بود. بدین منظور با استفاده از تحلیل مضمون مقالات و مصاحبه های انجام شده با متخصصان و نوجوانان فعال در فضای مجازی، آسیب ها شناسایی شدند. بر اساس آسیب های شناختی شناسایی شده، بسته توانبخشی در 4 حوزه (توجه، پردازش اطلاعات، تفکر و شناخت اجتماعی) برای کاهش آسیب های شناختی نوجوانان در فضای مجازی تدوین شد. برای سنجش اثربخشی بسته تدوین شده، از روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل استفاده شد. 40 نفر از دختران فعال در فضای مجازی شهر اراک که توسط ابزارهای شناختی پژوهش، غربالگری شده بودند با روش هدف مند انتخاب شدند و به صورت تصادفی 20 نفر در گروه آزمایش و 20 نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. نتایج تحلیل واریانس مختلط نشان داد اجرای بسته تدوین شده باعث بهبود عملکرد گروه آزمایش در توجه، پردازش اطلاعات، تفکر و شناخت اجتماعی شده است (001/0 >p). با توجه به آنچه گفته شد می توان نتیجه گرفت، بسته تدوین شده توانبخشی شناختی برای بهبود آسیب های شناختی نوجوانان آسیب دیده در فضای مجازی مؤثر است.
۴۴۰.

تدوین بستۀ آموزشی معنایابی زندگی برای نوجوانان بر اساس آموزه های اسلامی و اثربخشی آن(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روانشناسی اسلامی سال ۴ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶) 49 - 68

کلیدواژه‌ها: بسته آموزشی معنای زندگی نوجوانان آموزه های اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۴۴
پژوهش حاضر با هدف تدوین بستۀ آموزشی معنایابی زندگی برای نوجوانان براساس آموزه های اسلامی و اثربخشی آن انجام شد. روش پژوهش، کیفی و کمّی بود و از دو روش تحلیل محتوا و آزمایشی استفاده شد. در بخش کیفی پژوهش به روش استنباط دینی روان شناختی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه نوجوانان ۱۶ و ۱۷ ساله در شهر قم بود. در این پژوهش نمونه به صورت تصادفی به تعداد ۳۰ نفر انتخاب و در دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. بسته آموزشی در ده جلسه برای گروه آزمایش اجرا شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه معنای زندگی (استگر، ۲۰۱۰) استفاده شد. یافته ها در قسمت کیفی نشان داد که بستۀ آموزشی معنای زندگی دارای سه مولفه اصلی خودیابی، معنایابی و تحقق بخشی است. در قسمت کمّی نیز نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که بین دو گروه کنترل و آزمایش در دو بعد «جستجوی معنای زندگی» و «حضور معنای زندگی» در پس آزمون تفاوت معناداری وجود دارد (01/0 p=)؛ به این معنا که آموزش بسته معنای زندگی سبب کاهش «بعد جستجو» و افزایش «بعد حضور» شده است. مجذور اتا نیز نشان دهنده میزان اثر می باشد که بسته معنای زندگی ۴۴ درصد بر بعد حضور گروه آزمایش تأثیر داشته است.