مطالب مرتبط با کلیدواژه

نوجوانان


۳۶۱.

مدل ساختاری نقش واسطه ای تنظیم هیجان منفی در رابطه بین طرحواره های ناسازگار اولیه با تجربه آشفتگی روانشناختی نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش و ارزشیابی سال پانزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۷ 83 - 104

کلیدواژه‌ها: طرحواره های ناسازگار اولیه تنظیم هیجان منفی آشفتگی روانشناختی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷
این پژوهش با هدف تعیین مدل ساختاری تأثیر طرحواره های ناسازگار اولیه بر تجربه آشفتگی روانشناختی از طریق تنظیم هیجان منفی در نوجوانان انجام شد. پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی-همبستگی براساس معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر میاندوآب در سال تحصیلی 99-1398 به تعداد 4779 نفر بود. نمونه آماری پژوهش شامل 399 نفر از دانش آموزان بود که با استفاده از فرمول اسلووین به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه های طرحواره های ناسازگار اولیه، تنظیم شناختی هیجان و مقیاس آشفتگی روانشناختی بود. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار Spss-26 و Amos-21 انجام شد. تحلیل داده ها نشان داد که مسیر های مستقیم طرحواره های ناسازگار اولیه به تنظیم هیجان منفی و آشفتگی روانشناختی و مسیر مستقیم تنظیم هیجان منفی به آشفتگی روانشناختی از نظر آماری معنی دار بودند (05/0>p). همچنین، مدل تأثیر طرحواره های ناسازگار اولیه بر آشفتگی روانشناختی از طریق تنظیم هیجان منفی (05/0>p) از برازش متوسطی برخوردار بود. به طورکلی با توجه به یافته های پژوهش می توان مطرح کرد که طرحواره های ناسازگار اولیه به عنوان ساختارهای شناختی منجر به تشکیل باورهای غیرمنطقی شده و با ایجاد و تشدید فرایندهای تنظیم هیجان منفی موجب بروز و تداوم آشفتگی روانشناختی در نوجوانان گردند.
۳۶۲.

پیش بینی گرایش به رفتارهای پرخطر بر اساس ناگویی هیجانی و عدم تحمل بلاتکلیفی در نوجوانان دارای سابقه رفتارهای خودجرحی

نویسنده:
منبع: پژوهش های کاربردی در مشاوره سال چهارم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱۴ 131 - 142

کلیدواژه‌ها: رفتارهای پرخطر رفتارهای خودجرحی عدم تحمل بلاتکلیفی ناگویی هیجانی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۲۲۷
هدف از پژوهش حاضر پیش بینی گرایش به رفتارهای پرخطر بر اساس ناگویی هیجانی و عدم تحمل بلاتکلیفی در نوجوانان دارای سابقه رفتارهای خودجرحی بود. این پژوهش به لحاظ روش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل نوجوانان 13 تا 18 سال در حال زندگی در مراکز شبه خانواده شهر تهران بودند. روش نمونه گیری پژوهش حاضر به صورت در دسترس بود و با این روش تعداد 90نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه رفتارهای پرخطر، مقیاس الکسی تایمی و پرسشنامه عدم تحمل بلاتکلیفی بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی همزمان استفاده شد. یافته ها نشان داد ناگویی هیجانی و عدم تحمل بلاتکلیفی با رفتارهای پرخطر رابطه مثبت و معنادار داشتند (05/0 P< ). همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که ناگویی هیجانی و عدم تحمل بلاتکلیفی توانستند 45/0 رفتارهای پرخطر را پیش بینی کنند (05/0 P< ).
۳۶۳.

اثربخشی آموزش گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر همجوشی شناختی و شایستگی اجتماعی نوجوانان قلدر در مدارس شبانه روزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال ۲۱ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۸۲ 29 - 48

کلیدواژه‌ها: آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد همجوشی شناختی شایستگی اجتماعی نوجوانان قلدری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۶۹
هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد در همجوشی شناختی و شایستگی اجتماعی نوجوانان قلدر در مدارس شبانه روزی است. پژوهش حاضر از نوع پژوهش کاربردی و ازنظر روش تحقیق به سبب جایگزینی تصادفی در گروه آزمایش و گروه کنترلْ آزمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دو مدرسه شبانه روزی سال تحصیلی 98-99 در شهرستان نیشابور است که ویژگی قلدری دارند. نمونه این پژوهش عبارت است از 30 دانش آموز دو مدرسه شبانه روزی متوسطه اول شهرستان نیشابور که با روش تصادفی بدون جایگزینی انتخاب شدند. این دانش آموزان در گروه 1۵ نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ارزیابی با پرسش نامه های همجوشی شناختی گیلاندرز (2010)، شایستگی اجتماعی پرندین (138۵) و مقیاس قلدری ایلینویز (2001) انجام شد. طبق یافته های این پژوهش، سطح معناداری متناظر با هر سه متغیر در شاخص گروه کمتر از 0/017 است. بنابراین با اطلاعات جمع آوری شده و با توجه به رد فرض صفر فرضیه اصلی پژوهش مبنی بر اینکه «آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد در شایستگی اجتماعی و همجوشی شناختی نوجوانان قلدر تأثیر مثبت دارد» با اطمینان 0/95 تأیید می شود . آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش همجوشی شناختی و بهبود شایستگی اجتماعی نوجوانان قلدر مؤثر بوده است. پیشنهاد می شود این پژوهش روی سایر اختلالات و همچنین در سایر شهرستان ها صورت گیرد تا هم دارای قدرت تعمیم پذیری بالاتری شود و هم تفاوت های فرهنگی در این گونه پژوهش ها شناسایی شود.
۳۶۴.

بررسی اثر بخشی آموزش روانشناسی مثبت گرا بر بهزیستی روانشناختی و پیشرفت تحصیلی (مطالعه موردی: دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان آباده)

نویسنده:
منبع: آموزش و پرورش متعالی دوره اول پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 75 - 86

کلیدواژه‌ها: آموزش روانشناسی مثبت گرا بهزیستی روانشناختی پیشرفت تحصیلی نوجوانان شهرستان آباده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۱۸۰
مقدمه و هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش روانشناسی مثبت گرا بر بهزیستی روانشناختی و پیشرفت تحصیلی نوجوانان دختر شهرستان آباده بود. روش شناسی پژوهش: روش تحقیق شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه آزمایش و گواه بوده است. جامعه آماری این پژوهش را همه دختران دانش آموز مقطع متوسطه اول که در سال تحصیلی1400-1399 در شهرستان آباده مشغول به تحصیل بودند تشکیل داده اند. تعداد 30 دانش آموز به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. به منظور گردآوری داده های پژوهش از مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (1989) و پیشرفت تحصیلی فام و تیلور (1999) استفاده شد. گروه آزمایش تحت آموزش روانشناسی مثبت گرا به مدت 10 جلسه قرار گرفتند و گروه گواه آموزشی دریافت نکردند. یافته ها: به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره با استفاده از نسخه 22 نرم افزار SPSS استفاده شد. نتیجه این تحقیق نشان داد که تفاوت معناداری P< 0.001)) در بهزیستی روانشناختی و پیشرفت تحصیلی نوجوانان در بین دو گروه آزمایش و گواه مشاهده شد. بحث و نتیجه گیری: به عبارتی روانشناسی مثبت گرا باعث افزایش معنی دار بهزیستی روان شناختی و پیشرفت تحصیلی نوجوانان دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان آباده شد.
۳۶۵.

رابطه مثبت نگری مادران با عزت نفس نوجوانان با توجه به دین داری مادران(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 55 - 75

کلیدواژه‌ها: مثبت نگری عزت نفس دین داری مادران نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۱۵۴
پژوهش حاضر به دنبال تعیین رابطه مثبت نگری مادران با عزت نفس نوجوانان با توجه به دین داری مادران بود. این پژوهش از نظر هدف جزء پژوهش های بنیادی محسوب می شود و از نظر روش کار جزء پژوهش های توصیفی همبستگی می باشد. جامعه مورد بررسی در این پژوهش 4100 نفر شامل کلیه مادران و دانش آموزان مدارس دولتی روزانه دخترانه و پسرانه متوسطه دوم که در سال تحصیلی 96 97 در شهرستان ساوه مشغول تحصیل بودند، می باشد. 144 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش حاضر شامل پرسش نامه دین داری گلاک و استارک، پرسش نامه مثبت نگری اینگرام و وینیسکی، پرسش نامه عزت نفس روزنبرگ می باشد. در بخش استنباطی از ضریب همبستگی پیرسون به منظور جهت تعیین رابطه بین متغیرها، و آزمون رگرسیون تک متغیره و چند متغیره جهت سنجش تأثیر هر یک از مؤلفه ها در متغیر اصلی استفاده شد. تحقیق حاضر نشان داد دین داری مادران در رابطه بین مثبت نگری مادران با عزت نفس نوجوان، نقش تعدیل کنندگی داشته و میزان عزت نفس نوجوانان را افزایش داده است، همچنین پژوهش حاضر نشان داد که بین مثبت نگری مادران با عزت نفس نوجوانان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد و نیز بین دین داری مادران و عزت نفس نوجوانان رابطه مثبت و معناداری وجود داشته و نیز بین دین داری مادران و مثبت نگری مادران رابطه مثبت و معنی داری برقرار است.
۳۶۶.

رفتارهای خودآسیب رسان در دختران نوجوان: احتمال خودکشی، نقش عوامل روان شناختی و تأثیر همسالان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: روان شناسی تحلیلی شناختی سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۹

کلیدواژه‌ها: رفتارهای خودآسیب رسان نوجوانان خودکشی عوامل روان شناختی همسالان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۷ تعداد دانلود : ۳۲۱
هدف: نوجوانان به دلیل عدم رسش کامل شناختی ممکن است نسبت به سایر گروه های سنی در معرض مشکلات آسیب روان شناختی مانند خودکشی و خودآسیب رسانی قرار بگیرند و بررسی عوامل مرتبط با این موضوع از ضروریات مطالعات امروزی است. بنابراین این مطالعه با هدف بررسی رفتارهای خودآسیب رسانی در دختران نوجوان، احتمال خودکشی و نقش عوامل روان شناختی و همسالان صورت گرفت. روش: این مطالعه به روش توصیفی همبستگی صورت گرفت. جامعه آماری شامل نوجوانان بزهکار کانون اصلاح و تربیت مشهد بود که در بازه زمانی سه ماهه اول سال 1399 در مراکز زندان مشهد، به سر می بردند. تعداد 148 نفر بر اساس فرمول کوکران انتخاب و با استفاده از سیاهه خودآسیب رسانی، مقیاس انگیزه های خودآسیب رسانی (سانسون و همکاران،1994)، مقیاس مشکلات تنظیم هیجانی (گارنفسکی و همکاران، 2001)، مقیاس خودانتقادی (گیلبرت، کلارک، همپل و میلز، 2004)، پرسشنامه قلدری/قربانی (آلوئوس، 1996) و مقیاس الگوگیری از خودجرحی همسالان (کلایتر، نیکسون (2003) ارزیابی شدند. داده های پژوهش با استفاده از روش های آماری پیرسون و رگرسیون در نرم افزار آماری SPSS نسخه 20 صورت گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که نقایص تنظیم هیجانی، خودانتقادی و الگوگیری از خودجرحی همسالان به صورت معناداری خودآسیب رسانی مستقیم را پیش بینی می کنند (0.05>P). نتیجه گیری: بر اساس یافته های مطالعه می توان نتیجه گرفت مشکلات در تنظیم هیجانات، خودانتقادی و همسالان در افزایش رفتارهای خودآسیب رسان نقش دارند و می بایست در پیشگیری از رفتارهای آسیب زا در نوجوانان مدنظر قرار گیرند.
۳۶۷.

اثربخشی آموزش کنترل قلدری بر رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت نوجوانان قلدر: نقش واسطه ای حمایت اجتماعی ادراک شده(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره نوزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۶۷) ۱۸۳-۱۷۲

کلیدواژه‌ها: حمایت اجتماعی ادراک شده رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت کنترل قلدری نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۱۵۱
زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش کنترل قلدری بر رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت نوجوانان قلدر با نقش واسطه ای حمایت اجتماعی ادراک شده انجام شد. مواد و روش ها: طرح پژوهش نیمه آزمایشی به شیوه پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری یک ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل نوجوانان ۱۴ تا ۱۷ ساله منطقه ۱۷ مدارس دولتی شهر تهران بود. تعداد ۴۰ نفر از نوجوانانی که ملاک های ورود به پژوهش را داشتند و نمره بالایی در پرسشنامه قلدری هارتر کسب کردند به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه حمایت اجتماعی زیمت و همکاران (۱۹۸۸) و رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت والکر و همکاران (۱۹۸۷) بود که در سه مرحله پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری یک ماهه توسط هر دو گروه تکمیل شد. برنامه آموزش کنترل قلدری در ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای برای گروه آزمایش اجرا شد. برای تحلیل داده ها از مدل یابی ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی در قالب الگوی چند نشانگر چند پاسخ به کمک نرم افزارهای SPSSV۲۲ و SmartPLSV۳.۳ استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد آموزش کنترل قلدری اثر مستقیم و معنی داری بر حمایت اجتماعی و رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری داشت. همچنین نتایج نشان داد آموزش کنترل قلدری به واسطه حمایت اجتماعی اثر غیر مستقیم و معنی داری بر رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت دارد. در مجموع مدل پژوهش در مرحله پس آزمون ۵۱ درصد و در مرحله پیگیری ۵۴ درصد از واریانس رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت را تبیین نموده است. نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش می توان گفت مدل اثربخشی آموزش کنترل قلدری بر رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت با نقش واسطه ای حمایت اجتماعی ادراک شده از برازش مطلوبی برخوردار است و لذا آگاهی معلمان، والدین، روان شناسان، مشاوران و سایر متخصصان تعلیم و تربیت از این متغیرها می تواند کمک کننده باشد.
۳۶۸.

اعتیاد در نوجوانان: مروری بر نقش عملکرد خانواده

نویسنده:
منبع: ایده های نوین روانشناسی بهار ۱۴۰۱ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: اعتیاد نوجوانان عملکرد خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۸۲
اعتیاد یکی از مشکلات پیش روی جامعه ی ما و مخصوصا قشر جوان و نوجوان است. جامعه ی ایران جامعه ی جوانی است، پس بایستی برای حل این معضل تلاش فراوانی انجام داد. عوامل زیادی در گرایش به اعتیاد نقش دارند. هدف این پژوهش مرور بر مبانی نظری و پیشینه پژوهش ها راجع به نقش عملکرد خانواده در اعتیاد نوجوانان است. مطالعه حاضر توصیفی (از نوع مروری) می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش مطالعه ای و کتابخانه ای بود. در این پژوهش به بررسی ادبیات و پیشینه مربوط به عملکرد خانواده و اعتیاد پرداخته شد. در این راستا علاوه بر بررسی منابع اطلاعاتی خارجی، منابع و پایگاه های اطلاعاتی داخل ایران نیز بررسی شد. مطالعات انجام شده بیانگر آن است که خانواده یکی از مهم ترین نقش ها در اعتیاد نوجوانان را یدک می کشد. با توجه به اینکه قسمت عمده شخصیت فرد در خانواده شکل می گیرد و اساس سازگاری فرد در جامعه، در خانواده ریخته می شود؛ هنگامی که خانواده نتواند عملکرد مطلوبی داشته باشد، این وظیفه خواه ناخواه بر عهده دیگر افراد یا گروه ها مانند گروه همسالان واگذار می شود. وضعیت نابسامان در خانواده های گسسته و بیمارگون یکی از مهم ترین عوامل ایجاد و گسترش اعتیاد در نوجوانان است.
۳۶۹.

تجارب زیسته نوجوانان با اختلال استرس پس از سانحه ناشی از زلزله سرپل ذهاب: یک مطالعه پدیدارشناختی

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال نهم ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۲) ۳۰-۱۶

کلیدواژه‌ها: تجربه زیسته نوجوانان زلزله اختلال استرس پس از سانحه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۳۴
مقدمه: زلزله یکی از فجایع طبیعی مهم است که علاوه بر تأثیرات مخرب مادی، پیامدهای نامطلوب روانشناختی را نیز برای قربانیان به ارمغان می آورد که یکی از مهم ترین آنان اختلال استرس پس از سانحه است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تجارب زیسته نوجوانان با اختلال استرس پس از سانحه ناشی از زلزله سرپل ذهاب انجام گرفت. روش: روش پژوهش حاضر کیفی و با راهبرد پدیدارشناسی توصیفی بود. جامعه آماری پژوهش نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه ناشی از زلزله سرپل ذهاب در سال ۱۴۰۰ بود. نمونه پژوهش شامل ۱۵ نوجوان زلزله زده ۱۳-۱۹ سال مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه بود که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته بود. اطلاعات بدست آمده نیز با شیوه تحلیل کلایزی انجام گرفت. یافته ها: نقل قول های مشارکت کنندگان با روش کلایزی ثبت، تحلیل و کدگذاری شد و در نهایت ۸۳ کد اولیه (واحد معنایی)، ۴ مضمون اصلی (تم) و ۲۵ مضمون فرعی (مقوله) بدست آمد. مضمون های اصلی شامل؛ از هم پاشیدگی ناگهانی زندگی، مشکلات روانشناختی، نابسامانی در کارکردهای ارتباطی (اجتماعی/خانوادگی) و چالش های مربوط به معنویت بود. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش بیانگر این بود که نوجوانان قربانی زلزله تا سال ها پس از آن اتفاق بحران ها و مشکلات مختلفی را در ابعاد مختلف زندگی از قبیل؛ سلامت روانشناختی، زندگی خانوادگی و اجتماعی و معنویت تجربه می کنند که نیازمند توجه و حمایت های حرفه ای و تخصصی است.
۳۷۰.

ویژ گی های روان سنجی پرسش نامه ارزیابی سلامت روان و ناسازگاری اجتماعی نوجوانان ایرانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۸ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۸) ۱۲۱-۱۰۶

کلیدواژه‌ها: سلامت روان سازگاری اجتماعی نوجوانان روان سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۲۸۷
اهداف مطالعه حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه ارزیابی سلامت روان و ناسازگاری اجتماعی در نوجوانان ایرانی انجام شد. مواد و روش ها پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی بود که در قالب دو مطالعه مجزا از هم انجام شد. نمونه مطالعه اول شامل 604 نفر از دانش آموزان اسلام شهر (سال تحصیلی 1399-1398) بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. نمونه مطالعه دوم 44 نفر از نوجوانان مراجعه کننده به درمانگاه مؤسسه روان پزشکی تهران بودند که به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه ارزیابی سلامت روان و ناسازگاری نوجوانان و پرسش نامه توانایی ها و مشکلات بود. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل عاملیِ تأییدی، ضریب آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی پیرسون انجام شد. یافته ها نتایج تجزیه و تحلیل ساختار تک عاملی و دوعاملی را تأیید کرد. به جز دو مقیاس اختلال خوردن و اختلال شخصیت که ضریب آلفای کرونباخ ضعیفی داشتند (0/570)، ضریب آلفای کرونباخ دیگر مقیاس ها در دامنه0/73 تا 0/94 متغیر بود. پایایی بازآزمایی بیشتر مقیاس ها در دامنه 0/54 تا 0/81 قرار داشت، اما مقیاس های اختلالات شخصیت، اختلال خوردن و اختلال عملکرد مرتبط با اختلال خوردن پایایی بازآزمایی ضعیفی داشتند (48/0-38/0). ضریب همبستگی میان مقیاس های پرسش نامه اصلی با مقیاس های پرسش نامه توانایی ها و مشکلات نشان دهنده روایی هم زمان مناسب ابزار بود (P<0/05). نتیجه گیری پرسش نامه ارزیابی سلامت روان و ناسازگاری های اجتماعی نوجوانان برای غربالگری مشکلات نوجوانان از ویژگی های روان سنجی مناسبی برخوردار است، اما سه مقیاس سایکوپاتی (مانند نسخه اصلی)، اختلال خوردن و اختلال عملکرد مرتبط با خوردن از ویژگی های روان سنجی ضعیفی برخوردار هستند.
۳۷۱.

ویژگی های روان سنجی پرسشنامه خشونت سایبری برای نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال یازدهم تیر ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۳) ۳۸-۲۵

کلیدواژه‌ها: تحلیل عاملی تأییدی خشونت سایبری روان سنجی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۱۹۱
جرائم سایبری، مسئله ای در حال رشد و نگران کننده است، به خصوص هنگامی که افراد زیر سن قانونی را درگیر می کند. چرا که خشونت سایبری در نوجوانان می تواند عواقب حقوقی و روانی منفی را در پی داشته باشد. لذا، داشتن ابزاری برای تشخیص زود هنگام این رویدادها و درک مسئله برای پیشنهاد شیوه های کارآمد و مؤثر برای پیشگیری و درمان، اهمیت زیادی دارد. هدف این پژوهش ارزیابی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه خشونت سایبری برای نوجوانان (CYBA) بود. در این پژوهش توصیفی-پیمایشی از بین دانش آموزان پسر و دختر سال دومِ مقطع متوسطه دوم شهر اهواز در سال تحصیلی 98-1397 نمونه ای به حجم 291 دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای (نسبتی) انتخاب شدند و به پرسشنامه خشونت سایبری برای نوجوانان (آلوارز-گارسیا و همکاران، 2016) پاسخ دادند. پایایی پرسشنامه با روش های آلفای کرونباخ، تصنیف اسپیرمن-براون و گاتمن و روایی و ساختار عاملی آن با روش های روایی سازه و روایی همزمان تعیین شد. ض رایب آلف ای کرونب اخ، تصنیف اسپیرمن-براون و همبستگی گاتمن ب رای کل پرسشنامه به ترتیب 94/0، 94/0 و 93/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل اندازه گیری خشونت سایبری برای نوجوانان از برازندگی نسبتاً مناسبی برخوردار است و ساختار 4 عاملی آن تأئید شد (86/0=CFI، 85/0=GFI و 079/0=RMSEA). روایی همزمان این پرسشنامه نیز از طریق همبسته کردن ماده های آن با ماده های پرسشنامه پروژه مداخله مزاحمت سایبری اروپا (ECIPQ) و مقیاس قلدری در مدرسه (BS) تأئید شد (05/0p<). در نتیجه CYBA یک پرسشنامه معتبر و قابل اطمینان برای اندازه گیری خشونت سایبری در نوجوانان است.
۳۷۲.

رابطه والدگری مستبدانه و اختلال سلوک با میانجی گری عزت نفس در نوجوانان پسر مقیم کانون اصلاح و تربیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال یازدهم تیر ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۳) ۱۴۴-۱۳۳

کلیدواژه‌ها: والدگری مستبدانه اختلال سلوک عزت نفس نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۳۹
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه والدگری مستبدانه و اختلال سلوک با میانجی گری عزت نفس در نوجوانان پسر مقیم کانون اصلاح و تربیت انجام شد. پژوهش حاضر توصیفی-مقطعی از نوع تحلیل مسیر است. جامعه آماری شامل تما می نوجوانان پسر کانون های اصلاح و تربیت استان های کرمان، یزد و هرمزگان و یکی از والدین آن ها در سال 1400 بودند، در این پژوهش 180 نمونه به روش در دسترس مشارکت داشتند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه توانایی ها و مشکلات (SDQ) (گودمن، 1997)، پرسشنامه سبک های فرزندپروری بامریند (BPSQ) (بامریند، 1971) و پرسشنامه عزت نفس کوپراسمیت (CSEI) (کوپراسمیت، 1967) انجام شد. تحلیل داده ها به روش تحلیل مسیر بود. نتایج بوت استرپ نشان داد که اثرات مستقیم والدگری مستبدانه بر عزت نفس (216/0-=β)، والدگری مستبدانه بر اختلال سلوک (424/0=β)، عزت نفس بر اختلال سلوک (747/0-=β) معنادار است (05/0>P). همچنین نتایج نشان داد اثر غیرمستقیم والدگری مستبدانه با میانجی گری عزت نفس بر اختلال سلوک (161/0=β) نیز معنادار است و نقش میانجی جزئی دارد (05/0>P). نتایج دیگر نشان داد که مدل پیشنهادی از برازش مطلوب برخوردار است. والدگری مستبدانه یک عامل منفی بر عزت نفس نوجوانان است که می تواند نقش موثری بر مشکلات سلوک نوجوانان داشته باشد، بنابراین جهت پیشیگیری از مشکلات سلوک در نوجوانان می بایست به بهبود مهارت های فرزندپروری والدین توجه شود.
۳۷۳.

مقایسه اثربخشی برنامه ارزیابی رفتاری مبتنی بر مدل دیسک ویلیام و آموزش تنظیم هیجان بر اضطراب تحصیلی نوجوانان با بیمار کرونایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال یازدهم مرداد ۱۴۰۱ شماره ۵ (پیاپی ۷۴) ۲۲۰-۲۰۹

کلیدواژه‌ها: اضطراب سلامت اضطراب تحصیلی مدل دیسک نوجوانان کووید- 19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۱۵۸
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی برنامه ارزیابی رفتاری مبتنی بر مدل دیسک ویلیام و آموزش تنظیم هیجان بر اضطراب تحصیلی نوجوانان همراه با بیمار کرونایی انجام پذیرفت. طرح پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل و جامعه آماری شامل نوجوانان 13 تا 18 ساله ساکن شهرستان نقده که در بین اعضای خانواده خود فرد مبتلا به کووید 19 در سال 1400 داشتند، بود. حجم نمونه آماری، 60 نفر از جامعه آماری مذکور بود که به شیوه نمونه گیری در هدفمند گزینش و به صورت تصادفی در سه گروه مدل دیسک، گروه تنظیم هیجان و گروه گواه گمارده شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اضطراب تحصیلی (AAS، آلپرت و هابر، 1960) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل آماری از آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری استفاده شد. نتایج نشان داد که بین اضطراب تحصیلی در گروه های آزمایشی و گروه گواه تفاوت معنی داری به لحاظ آماری وجود دارد (001/0P<). همچنین نتایج نشان داد که مداخله مدل دیسک و آموزش تنظیم هیجان به یک میزان باعث کاهش اضطراب تحصیلی نوجوانان شده است (001/0P<). شواهد به دست آمده نشان می دهد که مداخله مدل دیسک و آموزش تنظیم هیجان در کاهش اضطراب تحصیلی نوجوانان با بیمار کووید 19مؤثر هستند.
۳۷۴.

سنجش توانایی کودکان و نوجوانان برای درک نمادهای متنی و گرافیکی رابط کاربری پرتال کودک و نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۳۳ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۳۰) 16 - 36

کلیدواژه‌ها: رابط کاربر نمادهای متنی نمادهای گرافیکی کودکان نوجوانان پرتال کودک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۱۸۸
هدف: رابط کاربر نخستین نقطه تماس کودک و نوجوان با یک وبگاه است. چنانچه محتوای وبگاه، به ویژه نمادهای متنی و گرافیکی آن، با ویژگی ها و توانایی های ایشان در هر گروه سنی متناسب نباشد، به احتمال بسیار وبگاه را ترک خواهند کرد. پژوهش حاضر درک پذیربودن نمادهای متنی و گرافیکی رابط کاربری یک پرتال کودک و نوجوان را برای این دو گروه سنی سنجیده است. روش: جامعه آماری این پیمایش 600 نفر کودک و نوجوان عضو فعال سه مرکز فرهنگی و هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در شهر بیرجند بوده اند. از میان آن ها 115 نفر به صورت تصادفی طبقه ای غیرنسبی انتخاب شدند و به پرسش نامه محقق ساخته پاسخ دادند که با بررسی پیشینه های نظری و پژوهشی مرتبط و مطالعه محیط رابط کاربر پرتال های کودک تهیه شد. در پژوهش حاضر، از واژگان استاندارد این اصطلاح نامه برای تهیه پرسش نامه متن به متن استفاده شد. پرتال استفاده شده، کودک 24 نام دارد و متعلق به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است. یافته ها : توانایی کودکان و نوجوانان در شناسایی نمادهای متنی و گرافیکی از حد مط،وب بیشتر بود؛ اما توانایی ایشان در ترکیب نمادها متغیر بود (سطح معناداری برابر با 000/0 و کوچک تر از 05/0 است). در شناسایی نمادهای متنی و گرافیکی بین گروه سنی (10 تا 12) و (14 تا 16) سال اختلاف معنی دار یافت شد. میانگین توانایی شناسایی نمادهای گرافیکی در گروه سنی 10 تا 12 سال 82/71 و در گروه سنی 14 تا 16 سال 76 به دست آمد. میان توانایی دختران و پسران تفاوتی مشاهده نشد. نتیجه گیری : واژگان به کاررفته در پرتال کودک و نوجوان ساده، فهم پذیر و استاندارد است. اگر در طراحی رابط کاربری به توانایی های ذهنی و شناختی کودکان و نوجوانان و همچنین نیازهای آن ها توجه شود، شناسایی نمادهای گرافیکی و متنی رابط کاربری و استفاده از بخش های مختلف وب سایت ها برای کودکان و نوجوانان راحت و جذاب خواهد بود.
۳۷۵.

مقایسه کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان و نشخوار فکری در نوجوانان با اضطراب اجتماعی بالا و پایین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۵ 1 - 26

کلیدواژه‌ها: اضطراب اجتماعی کمال گرایی تنظیم هیجان نشخوار فکری نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۲۳۷
مقدمه : اضطراب اجتماعی یکی از ناتوان کننده ترین اختلالات اضطرابی است که از ابتدای نوجوانی نشانه های آن آغاز شده و تا دوره های بعدی تحول ادامه پیدا می کند. این اختلال در زندگی شخصی، تعاملات اجتماعی، زندگی شغلی و سایر ابعاد عملکردی فرد نابسامانی هایی به وجود می آورد. از این رو، شناسایی ویژگی های مبتلایان اهمیت ویژه ای دارد. هدف پژوهش حاضر مقایسه کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان و نشخوار فکری در نوجوانان با اضطراب اجتماعی بالا و اضطراب اجتماعی پایین بود. روش : پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش، همه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم شهرستان کاشان در سال تحصیلی 99-98 بود. نمونه ی مورد مطالعه 329 نفر از دانش آموزان بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده پرسشنامه اضطراب اجتماعی کانور (2000)، پرسشنامه کمال گرایی هیل (2004)، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی (2001) و پرسشنامه نشخوار فکری هوکسما (1993) بود. یافته ها : نتایج این پژوهش نشان داد که بین دانش آموزان با اضطراب اجتماعی بالا و پایین در کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان و نشخوار فکری تفاوت معناداری (5 0/0 > p) وجود دارد. نتیجه گیری : یافته های این پژوهش بر اهمیت توجه به کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان و نشخوار فکری در نوجوانان با اضطراب اجتماعی بالا تاکید می کند و تلویحات کاربردی مهمی جهت مداخله های آموزشی_ درمانی برای نوجوانان با اضطراب اجتماعی بالا دارد.
۳۷۶.

بررسی رابطه بین اعتیاد به فضای مجازی و گرایش به رفتارهای پر خطر در نوجوانان

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال پنجم شهریور ۱۴۰۱ شماره ۵۱ 337 - 344

کلیدواژه‌ها: اعتیاد به فضای مجازی رفتارهای پرخطر نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۸۲۴
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه اعتیاد به فضای مجازی و گرایش به رفتارهای پرخطر نوجوانان شهر رشت بود. روش مورد استفاده در این پژوهش برحسب هدف کاربردی و از لحاظ گردآوری اطلاعات توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه ی نوجوانان دختر و پسر مقطع دوم دوره متوسطه بود . نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 350 نفر دانش آموز ( 202 دختر و 148 پسر ) در نظر گرفته شد که با استفاده از روش خوشه ای چند مرحله ای با خوشه بندی مدارس در ناحیه یک و دو شهررشت، از هر ناحیه 4 دبیرستان به صورت تصادفی انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه اعتیاد به فضای مجازی یانگ(1998) و مقیاس خطر پذیری نوجوانان ایرانی(1390) استفاده گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از شاخص های توصیفی همچون میانگین و انحراف معیار استفاده و روش آماری تحلیل رگرسیون چندمتغیری به وسیله نرم افزار spss انجام شد. یافته ها نشان داد که بین اعتیاد به فضای مجازی و گرایش به رفتارهای پرخطر در نوجوانان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (01/0 < p ). همبستگی بین رفتارهای پرخطر به نهادهایی مانند آموزش و پرورش یاری می رساند تا با شناسایی این رفتارها که قابل کنترل است از بروز دیگر رفتارها در دانش آموزان پیشگیری نمایند.
۳۷۷.

مدل یابی روابط ساختاری شناخت اجتماعی و سبک های هویت با رفتارهای خودآسیب رسان با میانجی گری شفقت به خود در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال دهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 115 - 138

کلیدواژه‌ها: شناخت اجتماعی سبک های هویت رفتارهای خودآسیب رسان شفقت به خود نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۱۶
مقدمه: خودآسیب رسانی مکانیسمی که نوجوانان برای محافظت از خود شکننده شان در مقابل فشارهای این دوره از آن استفاده می کنند و اغلب موجب آسیب جدی جسمی و روانی به خود می شوند. برای جلوگیری یا کاهش این رفتارها در نوجوانان، لازم است ابتدا اطلاعات مناسب در مورد این ساختار بدست آورده و عوامل مؤثر بر آنها را شناسایی نمود . روش: براین اساس پژوهش حاضر با هدف مدل یابی روابط ساختاری شناخت اجتماعی و سبک های هویت با رفتارهای خودآسیب رسان با میانجی گری شفقت به خود در نوجوانان انجام شد. روش پژوهش همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی نوجوانان 16-14 سال که در سال تحصیلی 1400-99 در مدارس دولتی شهر کرج مشغول به تحصیل بودند، که 247 نفر به صورت اینترنتی و از طریق شبکه های مجازی به صورت در دسترس با استفاده از پرسشنامه های سبک های هویت (برزونسکی، 1989) شناخت اجتماعی (نجاتی، و همکاران، 1397) رفتار خودآسیب رسان (کلونسکی و گلن، 2009) شفقت به خود (نف، 2003)، مورد ارزیابی قرار گرفتند . یافته ها و نتیجه گیری: یافته های بدست آمده از ارزیابی مدل پیشنهادی به روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار SPSS23 و Smart PLS3 نشان داد اثر مستقیم و منفی سبک های هویت (01/0>P)، و شفقت به خود (05/0>P) بر رفتارهای خود آسیب رسان معنادار است. اثرمستقیم و منفی شناخت اجتماعی بر رفتارهای خود آسیب رسان معنادار است (05/0> P )، اما اثرغیرمستقیم شناخت اجتماعی بر رفتارهای خودآسیب رسان معنادار نیست
۳۷۸.

رابطه بین مکانیسم های دفاعی و سبک های هویت با تاب آوری در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال دهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 199 - 222

کلیدواژه‌ها: مکانیسم های دفاعی سبک های هویت تاب آوری نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۷۲
مقدمه: پژوهش حاضر تعیین رابطه بین مکانیسم های دفاعی و سبک های هویت با تاب آوری در اوایل و اواخر نوجوانی است. روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. بر همین اساس، از بین کلیه دانش آموزان دبیرستان های شهرستان جم در سال تحصیلی جاری، تعداد 300 نفر (150 دختر و 150 پسر)، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و از آن ها خواسته شد تا پرسشنامه های سبک های هویت، مکانیسم های دفاعی و مقیاس تاب آوری را تکمیل نمایند. یافته ها: نتایج به طور کلی نشان داد که بین سبک هویت اطلاعاتی، سبک هویت سردرگم/اجتنابی و هنجاری با تاب آوری رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد. بین جرئت ورزی با تاب آوری رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین سرسختی با تاب آوری رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین مکانیسم های دفاعی رشد یافته با تاب آوری رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین مکانیسم های دفاعی رشد نایافته با تاب آوری رابطه معناداری وجود ندارد. بین مکانیسم دفاعی روان آزرده با تاب آوری رابطه منفی و معناداری وجود دارد. همچنین نشان داده شد که میانگین سبک هویت اطلاعاتی در اواخر دوره نوجوانی افزایش می یابد و بین نوجوانان دختر و پسر از نظر متغیرهای مورد مطالعه تفاوت معناداری وجود ندارد.     نتیجه گیری: بر اساس نتایج تحقیق می توان نتیجه گرفت که جرئت ورزی و سپس سرسختی و مکانیسم های دفاعی رشد یافته مهم ترین پیش بین های تاب آوری نوجوانان هستند..
۳۷۹.

الگوی ساختاری تیپ شخصیت D با اعتیاد به شبکه های اجتماعی نقش میانجی خودآگاهی هیجانی در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی معاصر دوره پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) ۹۱-۷۷

کلیدواژه‌ها: تیپ شخصیت D خودآگاهی هیجانی اعتیاد به شبکه های اجتماعی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۹۱
شبکه های اجتماعی منبع حواس پرتی در کارهای شخصی، تحصیلی و حرفه ای هستند. پژوهش حاضر با هدف الگویی ساختاری تیپ شخصیت D با اعتیاد به شبکه های اجتماعی نقش میانجی خودآگاهی هیجانی در نوجوانان انجام شد. روش پژوهش توصیفی- همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه ی آماری این پژوهش را تمام دانش آموزان مقطع متوسطه ی دوم شهرستان نورآباد (دلفان) در سال تحصیلی 1400 تشکیل می دهند. نمونه ی پژوهش 384 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه ی دوم شهرستان نورآباد (دلفان) بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسش نامه های تیپ شخصیتی D دنولت (1998)، خودآگاهی هیجانی لاهی و همکاران (2011) و پرسش نامه ی اعتیاد به شبکه های اجتماعی توتگون- یونال و دنیز (2015) به صورت آنلاین پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS.24 مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین تیپ شخصیتی D با خودآگاهی هیجانی رابطه ی منفی وجود داشت (001≥P). همچنین بین تیپ شخصیت D با اعتیاد به شبکه های اجتماعی رابطه ی مثبت وجود دارد (001≥P). الگوی پیشنهادی با داده ها از برازش لازم برخوردار بود. مدل یابی معادله ی ساختاری نشان داد که 25 درصد از واریانس خودآگاهی هیجانی و 32 درصد از واریانس اعتیاد به شبکه های اجتماعی توسط تیپ شخصیت D و خودآگاهی هیجانی تبیین می شود. اگرچه تیپ شخصیتی افراد و میزان آگاهی از هیجانات در اعتیاد به شبکه های اجتماعی مرتبط است، اما باید در نظر داشت که استفاده درست از این شبکه ها می توانند منبع مفیدی در فرآیند آموزش اولیه ی دانش آموزان و دانشجویان باشنلزبد.
۳۸۰.

واکاوی نقش خانواده در مصرف محتوای نامتعارف جنسی در فضای مجازی در بین نوجوانان شهر تهران؛ یک تحقیق کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال هجدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۷۱ 459 - 492

کلیدواژه‌ها: فضای مجازی نوجوانان خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۲۵۶
هدف این تحقیق واکاوی عوامل زمینه ساز و بازدارنده در سطح خانواده است که در مصرف محتوای نامتعارف جنسی در اینترنت و فضای مجازی در بین نوجوانان دخالت دارند. همچنین شناسایی راهکارهای پیشنهادی برای کاهش آسیب از نگاه نوجوانان از اهداف دیگر این پژوهش است. به این منظور پژوهش کیفی با رویکرد تفسیری بنیادی با 54 مصاحبه عمیق با دختران و پسران 18-15 ساله در شهر تهران در سال 1395 به روش نمونه گیری هدفمند صورت گرفت. عوامل خانوادگی زمینه ساز مصرف محتوای جنسی نامتعارف در نوجوانان در سه مقوله یا طبقه اصلی استخراج گردید: "کنترل و نظارت نامتعادل"،" مشکلات ارتباطی و عاطفی در خانواده" و" ضعف شناختی و سواد رسآن های والدین". عوامل بازدارنده خانوادگی نیز عبارت بودند از :" کنترل و نظارت متعادل والدین"، "ارتباط کلامی و عاطفی اعتماد ساز در خانواده"،" پایبندی ارزشی و اخلاقی خانواده" و " حمایت عاطفی در خانواده". از نگاه نوجوان، راهکارهای پیشنهادی در سطح خانواده برای کاهش آسیب پذیری نوجوانان در دو مقوله اصلی عبارت بودند از : "اعمال کنترل و نظارت متعادل خانواده" و " تقویت رابطه عاطفی و کلامی مناسب والد-فرزند". این نتایج می تواند در مداخلات و مشاوره در حوزه ی خانواده و رسانه نقش بسزایی داشته باشد.