پژوهش

آموزش و پژوهش در حوزه های زیست شناسی به سایر علوم پایه و به خصوص علم شیمی نیازمند است. شناخت ساختار شیمیایی مولکولهای زیستی و واکنشهای آنها برای درمان بیماریها ضروری است. بیماری سرطان رشد غیر طبیعی سلولهایی در بدن است که از قبل سالم بوده اند. برای جلوگیری از رشد سلولهای سرطانی داروهای استفاده شده باید از طریق برهمکنش با DNA این سلولها از رشد آنها جلوگیری کنند. اولین دارویی که به عنوان داروی ضد سرطان معرفی شد کمپلکس دی آمین دی کلروپلاتین(II) یا سیس پلاتین است. این کمپلکس در داخل بدن اتمهای کلر خود را از دست داده و تبدیل به دی آمین دی هیدروکسوپلاتین(II) میشود. بعد از آن به دلیل داشتن ساختار مربع مسطح، در مجاورت DNA سلولهای سرطانی آنیونهای هیدروکسید کوئوردینه شده به کاتیون پلاتین(II) با اتمهای N7 بازهای آلی گوانین مجاور جابجا شده و پس از متصل شدن به DNA این سلولها موجب جلوگیری از رشد آنها میشود. کمپلکسهای پلاتین(IV) نسبت به پلاتین(II) پایداری بیشتری دارند ولی در محیط بیولوژیکی، در حضور آسکوربیک اسید و گلوتوتامیک اسید تبدیل به پلاتین(II) شده و همانند سیس پلاتین به مولکول DNA سلولهای سرطانی کوئوردینه می شوند. همچنین عملکرد کمپلکسهای طلا(III) برای از بین بردن سلولهای سرطانی همانند سیس پلاتین میباشد.

یکی از دغدغه های دیرین نهاد آموزش و پرورش تربیت اجتماعی افراد است. در نظام تعلیم و تربیت ما شش ساحت( 1- اعتقادی، اخلاقی، عبادی،2-زیستی و بدنی3- علمی و فناورانه4- اقتصادی و حرفه ای 5-زیبایی شناختی و هنری6-اجتماعی و سیاسی)تعیین شده که هر کدام از این ساحت (جنبه)ها، برای تحقق اهداف خاصی عنوان شده است. آماده کردن افراد در زندگی اجتماعی آینده از اهداف ساحت اجتماعی و سیاسی است بنابراین مدرسه برای دانش آموزان فرصت و غنیمتی است تا بسیاری از مهارت هایی که در آینده قرار است از آنها استفاده کنند و در جریان زندگی اجتماعی خود آنها را بکار ببندند فرا می گیرند. از جمله دروسی که در برنامه درسی نظام تعلیم و تربیت ما گنجانده شده؛ درس مطالعات اجتماعی است که بر اساس مبانی نظری سند تحول بنیادین و اهدافی که برای ساحت اجتماعی و سیاسی در نظر گرفته شده است عمده تلاش و هدف این درس، آماده کردن دانش آموزان برای زندگی اجتماعی آینده از طریق انتقال نگرش ها و مهارت ها است. در این میان من به عنوان آموزگار مطالعات اجتماعی در مقطع ابتدایی وظیفه دارم تمام ابعاد برنامه درسی مطالعات اجتماعی را بشناسم و دانش آموزانم را به یادگیری آن تشویق کنم. متاسفانه در ابتدای سال تحصیلی متوجه شدم دانش آموزانم نسبت به یادگیری درس مطالعات اجتماعی بی انگیزه هستند. بمنظور رفع این مشکل، بررسی علل بی انگیزگی دانش آموزانم نسبت به یادگیری این درس در قالب آموزش پژوهی در دستور کار قرار گرفت. بنده با بررسی های میدانی، مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه، پاره ای از مشکلات را شناسایی کرده و به رفع آنها اقدام کردم.

هدف این مقاله بررسی شناختی مفاهیم معلم پژوهنده و درس پژوهی در نگاه دانشجویان علوم تربیتی پردیس طالقانی قم بود. این مطالعه به روش کیفی انجام و داده های آن به کمک تبیین تجربیات زیسته دانشجویان علوم تربیتی از دوره تحصیلی آنان به روش مصاحبه جمع آوری شده است. دانشجویان علوم تربیتی با دو تجربه برنامه درسی قدیم و جدید و عملیاتی شدن آن از نیمه راه روبه رو بودند. آنان چندین درس با رویکرد پژوهشی پشت سر گذاشتند. یافته عمده این مقاله نشان داد که دانشجویان نتوانسته اند بین مفهوم معلم پژوهنده و درس پژوهی تفاوت عمده ای قائل شوند. تبیین تجربیات زیسته آنان در دروس مختلف با رویکرد پژوهشی، حاکی از آن است که آنان نتوانسته اند به صورت شناختی و کاربردی، درک درست و مستقلی از دروس معلم پژوهنده و درس پژوهی کسب نمانید. تحلیل تجربیات دانشجویان در دروس عملی که مهمترین آنها، کارورزی بوده و می بایست به صورت کاربردی در دروس معلم پژوهنده و درس پژوهی، مهارت کافی به دست آورند، علم و مهارت لازم به دست نیامده است. تحلیل یافته های این مطالعه نشان داد که تغییر برنامه درسی از نیمه راه، مطلوب نبوده و به نوعی هم برنامه قبلی آسیب دید و هم برنامه جدید به کفایت لازم نرسید.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین برنامه ریزی مسیر شغلی و ابعاد صلاحیتهای حرفه ای(آموزشی و پژوهشی) در میان معلمان اصفهان انجام شده است. روش پژوهش توصیفی – پیمایشی بوده، جامعه آماری شامل 1969 نفر از معلمان ناحیه های 1، 3 و 4 اصفهان بود که تعداد 170 نفر به عنوان نمونه مورد مطالعه از طریق فرمول حجم نمونه کرجسی و مورگان و به صورت نمونه گیری متناسب با حجم انتخاب شده اند. برای گردآوری داده های پژوهش از دو پرسشنامه استاندارد برنامه ریزی مسیر شغلی بر پایه مدل شاین و پرسشنامه صلاحیتهای حرفه ای بر پایه دیدگاه بویر وهمکاران(1994) استفاده شد. برای سنجش میزان پایایی از ضریب آلفا کرونباخ در یک مطالعه مقدماتی روی یک نمونه 40 نفری، پرسشنامه برنامه ریزی مسیر شغلی 881%=α و پرسشنامه ابعاد شناختی توانمندسازی 862%=α بدست آمد. داده های تحقیق پس از جمع آوری بر اساس فرضیه های پژوهش و با استفاده از تحلیل مانوا و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که:1- بین تمام مولفه های برنامه ریزی مسیر شغلی و کل ابعاد صلاحیتهای حرفه ای رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. 2- مولفه های های شایستگی فنی – کارکردی، خودمختاری، امنیت و ثبات، خلاقیت و کارآفرینی، خدمت و از خود گذشتگی ایثار، چالش محض و سبک زندگی می توانند به طور مثبت و معنی دار ابعاد صلاحیتهای حرفه ای پژوهش، انتشار دانش(تدریس، تلفیق دانش و کاربرد دانش را پیش بینی کنند.

توجه به رابطه بین اخلاق و پژوهش می تواند در تعالی جایگاه مراکز علمی کشور نقش به سزایی ایفا نماید. اصل وجود این رابطه، طبق آنچه که از متون دینی استفاده می شود مسلم است. دین اسلام که تعیین کننده برنامه کامل سعادت انسان است، به رعایت اصول اخلاقی در جای جای پژوهش توجه ویژه داشته است. پژوهش حاضر نیز به منظور بررسی معیارهای اخلاق اسلامی در فرآیند پژوهشهای علوم انسانی از مرحله طراحی و اجرا تا مرحله نتیجه گیری و انتشار یافته های پژوهش، از طریق تحلیل اسناد و مدارک مکتوب دینی و پژوهشی انجام یافته است. یافته ها در هشت محورشامل تعیین موضوع، پژوهشگر، بیان مسأله پژوهش، آزمودنیها، فرآیند پژوهش، داده ها و اطلاعات پژوهش، یافته های تحقیق، و تدوین و انتشار آنها ارائه شده است. لزوم توجه و رعایت اصول علمی، فنی، معنوی و اخلاقی پژوهش در تمامی مراحل آن زمانی بیشترآشکار می شود که از منظر تعالیم انسان ساز اسلام به مباحث اخلاقی پژوهش نگریسته شود.

هدف پژوهش حاضر تحلیل SWOT در اجرای اقدام پژوهی از دیدگاه معلمان مجری استان چهارمحال بختیاری بود. روش پژوهش ترکیبی و جامعه پژوهش متشکل از معلمان، مدیران، متخصصان رشته علوم تربیتی و مجریان اقدام پژوهی بود. نمونه بخش کیفی 20 نفر از متخصصان رشته علوم تربیتی بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند و با تعداد 20 نفر اشباع اطلاعات حاصل شد. در بخش کمی نیز از جامعه 60 نفری، 50 نفر براساس جدول مورگان و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند، ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته شامل ۳۶ گویه بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات در بخش کیفی، از تحلیل محتوا و در بخش کمی روش های  آماری توصیفی و استنباطی به کار گرفته شد. یافته های پژوهش در بخش قوت ها شامل فراهم کردن زمینه های لازم برای شناسایی و حل مستمر مشکلات آموزشی و تربیتی ایجاد باور و انگیزه در معلمان نسبت به تلاش برای حل پیوسته مشکلات و مسائل؛ ضعف ها شامل، عدم ارتقا و توسعه دانش حرفه ای معلمان، به اشتراک گذاری تجارب به عنوان یک روش یاددهی – یادگیری تنها به خاطر ارائه به جشنواره؛ فرصت ها شامل دگرگونی جایگاه مدرسه به فضایی دانش آموزمحور فراهم کردن محیط و زمینه یادگیری معلمان از ایده و دانش یکدیگر و تهدیدها شامل کمبود مدرسان توانمند برای استفاده در دوره های آموزشی است.

هدف پژوهش حاضر تدوین اهداف راهبردی برای توسعه برنامه درس پژوهی با روش آمیخته بود. جامعه آماری بخش کیفی شامل اعضای دبیرخانه و کمیته راهبردی درس پژوهی استان قم به تعداد 35 نفر بودند. در بخش کمی، 297 نفر از شرکت کنندگان در برنامه درس پژوهی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی، مصاحبه گروه های کانونی، و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته بود که اعتبار آن توسط متخصصان موضوعی و پایایی آن با ضریب (85/0) تأیید شد. نتایج مصاحبه، 13 نکته اصلی را نشان داد که آزمون توافق نظر کاپای کوهن شش مورد را حذف و سایر موارد را برای تعیین چشم انداز برنامه درس پژوهی استفاده کرد. همچنین، نتایج پرسش های دوم و سوم، پس از شناسایی قوت ها و ضعف های عوامل داخلی و فرصت ها و تهدیدهای عوامل خارجی تأثیرگذار و تحلیل ضریب اهمیت آن ها به ترتیب، بیان کننده پیشی داشتن فرصت ها بر تهدیدهای عوامل خارجی و بالابودن ضعف ها بر قوت های عوامل داخلی بود. سپس، 10 راهبرد شناسایی و بعد از مشخص شدن جذابیت هر یک، پنج راهبرد انتخاب شده، و برای تدوین برنامه های عملیاتی معرفی شد.

هرمنوتیک به دلیل اینکه توجه خاصی به زبان و تفسیر متون دارد در مرکز توجه معاصرین قرار گرفته و آنچه حائز اهمیت است؛ داشتن نقش محوری مقوله فهم در مباحث هرمنوتیک است که نمی توان به راحتی از آن گذشت. فهم هرمنوتیکی برخلاف ادّعای برخی مبنی بر ابتکار آن از سوی غربیان، از دیرباز روش هایی از آن توسّط اندیشمندان مسلمان به کار گرفته شده است که کمتر مورد توجه محققان قرار گرفته لذا این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی اجمالی فهم روشمندانه، نه صرفاً هرمنوتیکی از کلام الهی در تحقیقات موجود پرداخته و به این نتیجه دست یافته؛ به موازات گسترش بحث های قرآنی، عالمان از فقیهان گرفته تا فیلسوفان و عارفان، از قرآن به فراخور فکر و دانش خود، برداشت های مختلفی داشته اند و موضع اصلی تفاوت برداشت ها را باید در روش مفسران جستجو کرد؛ زیرا روش های گوناگون، آراء تفسیری متفاوت را به وجود آورده است و تحقیق حاضر ادعا دارد با وجود روش های تفسیری موجود اعم از نقلی و عقلی که توانسته سطحی از معنا و مراد آیات را بدست آورد، هنوز پژوهشی مستقل در درک مفاهیم قرآن با رویکرد هرمنوتیکی به عنوان روش ثابت و مستقل تدوین نگردیده است.

این پژوهه تلاشی است در بازنمود جایگاه نیازسنجی در پژوهشهای مهدوی. این مقاله با روش توصیفی _ تحلیلی سامان یافته، و برحسب دستاورد یا نتیجه تحقیق از نوع توسعهای _ کاربردی و از لحاظ هدف تحقیق از نوع اکتشافی و به لحاظ نوع دادههای مورد استفاده، یک تحقیق کیفی است. این جستار کمبود پژوهشهای کیفی و راهبردی، فقدان الگوی برنامهریزی پژوهشی، ابهام در معیارهای اولویتبندی، حصرگرایی روششناختی در رویکرد به آموزه مهدویت و زمینهسازی برای خلق نظریه را از مهمترین ضرورتهای نیازسنجی پژوهشی در عرصه آموزه مهدویت میداند. نتایج حاصل از تحلیل و ترکیب دادههای جمعآوری شده نشان میدهد که «مدیریت صحیح مواجهه با شبهات»، «رصد مستمر نیازهای مخاطبان»، «بازنمایی قلمروهای ناکاویده»، «تعمیق رویکرد بینارشتهای»، «تمییز مسائل از مسئلهنماها» و «تناسب محتوای پژوهشی با شرایط محیطی» از جمله بروندادهای مهم در نیازسنجی مهدویتپژوهی است. افزودنی است که در این مقاله به گستره و سطوح نیازهای پژوهشی در عرصه آموزه مهدویت نیز اشاره شده است.

نیازسنجی پژوهشی به فرایند شناسایی نیازهای پژوهشی بالقوه و تعیین اولویتها اشاره میکند. در این پژوهه خواهیم کوشید با هدف ارتقای کیفی مهدویتپژوهی و تعمیق رویکرد بینارشتهای در این زمینه، مهمترین نیازهای «مهدویتپژوهی» با رویکرد «مدیریت» را ارائه کنیم. آنچه شایان توجه میباشد این است که این نوشتار «تعیین جهتگیری مناسب در عرصه مهندسی فرهنگ انتظار»، «کشف فرصتها و تهدیدات»، «فرصتجویی هوشمندانه» و «درک بهتر از راهبردهای رقیب» را از مهمترین کارکردهای مهدویتپژوهی با رویکرد مدیریت میداند. نتایج حاصل از تحلیل و ترکیب دادههای جمعآوری شده نشان میدهد که ساحتهای قابل تأمل در پیوند میان مهدویتپژوهی و مدیریت را باید در «مدیریت مسائل عمومی»، «مدیریت رفتارسازمانی»، «مدیریت راهبردی و «آیندهپژوهی» پیگیری کرد. باید اذعان داشت که فاصله میان وضع موجود و مطلوب در مهدویتپژوهی با رویکرد مدیریت فراوان است و مسائل فراوانی در ساحتهای گوناگون هنری در پیوند با آموزه مهدویت ظرفیت برای تحقیق و پژوهش را دارد. در این جستار به بیش از صد و شصت مسئله قابل تأمل در مهدویتپژوهی با رویکرد مدیریت اشاره شده است.

پژوهش یک فرایند قابل مدیریت و نظام دهی است و یکی از پایه های اساسی تمدّن سازی شمرده می شود؛ از این رو طراحی نقشه ی پژوهش هدفمند در مسیر تحقق تمدّن سازی با توجه به بیانیه گام دوم انقلاب ضروری است. در این راستا باید اندیشه های آیت الله خامنه ای را به مثابه اندیشمند و سردمدار تمدّن خواهی نوین اسلامی، مورد توجه و تحلیل قرار داد. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی، با مطالعه تفصیلی بیانات رهبر معظم انقلاب در بازه زمانی 1379 تا 1397، به استخراج اصول و زیرساخت های مسیر پژوهش تمدّن ساز پرداخته و به دو اصل «انطباق پژوهش بر نیازهای جاری و آینده کشور» و «دستیابی به مرجعیت و استقلال علمی» دست یافته است. به دنبال آن، مؤلفه های عملی هر یک را مورد تحلیل و واکاوی قرار داده است؛ در این راستا، چهار مؤلفه برای تحقق اصل نخست و شش مؤلفه برای اصل دوم ارائه کرده و تاکتیک های عملیاتی را پیشنهاد نموده است.

با توجه به اینکه روابط قدرت در پژوهش های دانشگاهی به ویژه پژوهش های گروهی و تیمی غیرقابل انکار است، شناسایی معانی قدرت در فرایند پژوهش با بهره گیری از تجارب دانشجویان و فارغ التحصیلان، هدف پژوهش حاضر بوده است. ازآنجایی که اکتشاف و توصیف تجربیات دانشجویان و فارغ التحصیلان از معنا و مفهوم قدرت در فرایند پژوهش هدف این پژوهش بوده است، طرح پژوهش، کیفی است. در این پژوهش، دانشجویان تحصیلات تکمیلی جامعه پژوهش را تشکیل داده اند؛ زیرا دانشجویان عمدتاً هدف قدرت اساتید قرار می گیرند. روش نمونه گیری پژوهش حاضر، روش نمونه گیری غیر هدفمند و از نوع معیار (ملاک محور) است. بر این اساس، دانشجویان و فارغ التحصیلانی در این پژوهش مشارکت داده شدند که معیار تجربه پژوهش مشترک، در دسترس بودن و موافقت با انجام مصاحبه را داشته باشند. با 19 دانشجو و فارغ التحصیل دانشگاه تهران مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت پذیرفته است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش تجزیه وتحلیل استیوک-کولایزی-کین استفاده شده است. مشارکت طولانی مدت و پیوسته پژوهشگر در امر پژوهش، پرهیز از نتیجه گیری زودهنگام و بازنگری همکاران پژوهش، مهم ترین اقدامات پژوهشگران به منظور تحقق روایی و پایایی یافته های پژوهش بوده است. به اعتقاد دانشجویان و فارغ التحصیلان، قدرت در فرایند پژوهش، می تواند مثبت، منفی و حتی خنثی تلقی شود، همچنین می تواند هدایت گر یا بازدارنده باشد. اخلاق، آزادی عمل، کنترل آشکار، کنترل پنهان، مسئولیت ناپذیری، نفوذ، همکاری و حمایت و هدایت به عنوان معانی قدرت در فرایند پژوهش شناخته شده اند. بر اساس یافته های پژوهش، با توجه عدم تجربه مثبت در مورد نفوذ ناظران پژوهشی بر دانشجویان، به منظور مدیریت کارآمد فرایند پژوهش به آنان پیشنهاد می شود سبک های رهبری را در این فرایند مدنظر قرار دهند.

این مطالعه با هدف بررسی و لزوم رعایت مسائل اخلاقی و حقوقی در حوزه ی پژوهش و آزمایش بر روی حیوانات در چارچوب قوانین علمی و مقررات اسلامی انجام شد. استفاده از حیوانات در علوم زیست شناسی، پزشکی و آزمایشگاهی امری متداول در طول حیات انسان بوده است. امروزه بخش عظیمی از تحقیقات علوم زیستی بر روی موجودات زنده به ویژه حیوانات انجام می پذیرد. انجام بیشتر این آزمایش های علمی بر روی حیوانات همراه با درد و رنج بوده و بسیاری از این آزمایش ها موجب مرگ زودرس حیوانات می شود. این موضوع موجب بروز واکنش هایی درسراسر دنیا در دفاع از حقوق حیوانات و محافظت از گونه هاى در حال انقراض شده است. این مقاله از نوع مروری نظام مند بوده که بر اساس اطلاعات جمع آوری شده از منابع اینترنتی و تحقیقاتی، به بررسی قوانین و مقررات موجود در باب حقوق و جنبه های اخلاقی استفاده از حیوانات آزمایشگاهی پرداخته است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که به موازات افزایش کاربرد جانوران در آزمایشگاه های مراکز آموزشی و همگام با پیشرفت فناوری های نوین، شدت و حدت بحث های اخلاقی درباره زنده شکافی جانوران در مدارس و دانشگاه ها نیز بالا گرفته و لزوم ادامه زنده شکافی جانوران مورد تردید واقع شده است. اما با این وجود موفقیت طرفداران حقوق جانوران اندک می باشد.

توسعه فرهنگ پژوهش، در نظام آموزش و پرورش از جایگاه والایی برخوردار است؛ به گونه ای که بدون انجام پژوهش، امور آموزشی نیز از پویایی و نشاط لازم برخوردار نخواهد بود. حال توجّه به امر پژوهش در دانشگاه فرهنگیان از اهمیتّی مضاعف برخوردار است؛ چرا که مهارت های پژوهشی منجر به توانمندسازی دانشجو معلّمان در حین تحصیل و در نهایت تدریس و حل مسائل آموزشی می شود. زبان و فرهنگ عربی به دلیل اشتراکات فراوان با زبان و فرهنگ فارسی و نیز اهمیّت دینی و مذهبی که در ایران دارد، همواره مورد توجّه پژوهشگران و زبانشناسان ایرانی بوده است؛ بنابراین این پژوهش قصد دارد جایگاه پژوهش در برنامه درسی رشته آموزش زبان عربی دانشگاه فرهنگیان را واکاوی نماید. روش پژوهش حاضر، به لحاظ شیوه جمع آوری داده ها از نوع پژوهش های تحلیل محتوای توصیفی و تحلیلی است. هدف این پژوهش، شرح کامل دروس پژوهش محور و نگاه دقیق و توجّه جدّی به جایگاه پژوهش در برنامه درسی رسمی رشته آموزش زبان عربی دانشگاه فرهنگیان می باشد. بررسی ها نشان داد که تنها 5% از برنامه درسی رشته آموزش زبان عربی دانشگاه فرهنگیان را دروس پژوهشی به خود اختصاص داده اند و رویکرد غالب در برنامه درسی این رشته رویکرد کیفی است. نتایج این مطالعه می تواند نیمرخی منسجم پیش روی برنامه ریزان درسی این رشته قرار دهد و به لحاظ اهمیّت موضوع، مسئولین امر را در جهت رفع نواقص، توجّه بیشتر به غنی تر شدن و کاربردی سازی برنامه درسی این رشته یاری نماید.

دلفی روشی برای پیش بینی، تصمیم گیری و تولید دانش تخصصی حاصل از اجماع نظر متخصصان است. اگر چه این روش در ابتدا براساس حدس و قضاوت کارشناسان و به منظور بررسی علمی نظرات کارشناسان نظامی مطرح گردید، اما با رعایت اسلوب و قواعد علمی، به تدریج وارد حوزه روش شناسی علمی شد. در این مقاله با رویکرد فراتحلیلی به واکاوی روش دلفی در کتب و مقالات منتشرشده در مجلات علمی پژوهشی و علمی ترویجی پرداخته شده و ساختار کلی روش پژوهش دلفی (تاریخچه، تعاریف، اهداف و کاربرد آن)، انواع مختلف روش های دلفی، اجزای اصلی روش دلفی و مراحل انجام پژوهش با روش دلفی شامل دور اول، دور دوم و دور سوم مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند. در انتها به بررسی نقاط ضعف و قوت روش دلفی و روایی و پایایی این روش پرداخته شده است.

در این پژوهش، فلسفه پساپدیدارشناسی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. پساپدیدارشناسی به عنوان یک رویکرد جدید در فلسفه فناوری می باشد که به ویژه بر نقش فناوری در تغییر دادن تجربیات و ادراک انسان ها تأکید دارد. نخست به ارتباط پساپدیدارشناسی با پدیدارشناسی و سپس به رابطه پساپدیدارشناسی و عملگرایی اشاره شده است. پساپدیدارشناسی فلسفه ای ترکیب شده از عملگرایی و پدیدارشناسی کلاسیک است. پساپدیدارشناسی با حفظ برخی ویژگی های پدیدارشناسی کلاسیک و کنار گذاشتن برخی ویژگی های دیگر از جمله تأکید بر ضدیت با ذات گرایی، باعث شده است این فلسفه را نوعی پدیدارشناسی عملگرا بنامند. در ادامه به روش های انجام پژوهش پساپدیدارشناسی پرداخته شده است. در این باره روش هایی معرفی و بحث شده اند که شامل روش هایی از جمله روش مصاحبه با شرکت کنندگان، مشاهده شرکت کنندگان، گزارش تجربیات اول شخص، مصاحبه با اشیا و روش پیشنهادی رابرت روزنبرگر هستند که همه این روش ها در نهایت به طرق مختلف به بررسی رابطه انسان و فناوری ها و تغییرات حاصل از این روابط می پردازند.

در هفت دهه گذشته، مدیریت استراتژیک یکی از مهم ترین حوزه های مدنظر در دوره های تحصیلی برای مدارس کسب وکار و همچنین حوزه های عملی کسب وکار و تجارت در سراسر جهان بوده است. ضمن این که از منظر توسعه حوزه های تحت پوشش نیز شاهد پیشرفت های قابل ملاحظه بوده است. برای این که بدانیم استراتژی چیست، بهتر است با سیر تطور آن، بیشتر آشنا شد. دوره-های تکامل و رشد مدیریت استراتژیک از زاویه های مختلفی قابل بررسی است. در این مقاله، تلاش می شود سیر تطور استراتژی مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نوع مطالعات کتابخانه ای با رویکرد مروری است. سیر تطور مدنظر این پژوهش شامل بررسی دوره های تکامل تاریخی استراتژی، سیر مکانی مرتبط با پژوهش های استراتژی، سیر اندیشمندان و نظریات مطرح شده آنان، سیر زمانی رشته تحصیلی مدیریت استراتژیک و سیری در مجلات پژوهشی این حوزه می باشد که در مقاله به تفصیل به آن اشاره می شود.

با پیشرفت تکنولوژی در جهان، فنون جدیدی در حال تولید و ارائه به عرصه های آموزش و پژوهش است. توسعه همه جانبه ماهواره های تحقیقاتی و نرم افزارهای مختلف، یکی از پیشرفت هایی بوده که توانسته کمک شایانی به تحقیقات جغرافیایی نماید و علاوه بر کاهش هزینه ها، محدوده های وسیع تری را به صورت دقیق و لحظه ای مورد مطالعه و پایش قرار دهد. یکی از این فنون، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی است که در کشور ما مورد توجه فراوان قرار گرفته و توسعه آن به قدری چشم گیر بوده که در کتاب های جغرافیایی مدارس نیز ورود پیدا کرده است. آموزش عملی این فنون در مدارس، می تواند علاوه بر افزایش یادگیری و انگیزه پژوهشی، ذهن خلاق و پویای دانش آموزان را شکوفا نموده و به سمت تحقیق و کسب تجربه سوق دهد. بنابراین نویسندگان در این تحقیق که با روش کتابخانه ای، میدانی و سنجش از دور انجام شده، به معرفی برخی از این فنون شامل بررسی نوسانات پوشش گیاهی و پهنه های آبی طی سال های مختلف، تحلیل گسترش فضای شهری در دهه های گذشته، محاسبه جابجایی تپه های ماسه ای در دوره های زمانی مختلف، محاسبه میزان فرونشست زمین، بازدید میدانی و استفاده از پهپاد برای عکس برداری و سه بُعدی سازی لندفرم ها اقدام کرده اند. لزوم بکارگیری این فنون نیازمند وجود دبیران جغرافیای کار آزموده و متخصص در این زمینه است که بتوانند با دیدگاه سیستمی، روابط متقابل بین عوامل مختلف محیطی را تبیین کرده و به دانش آموزان انتقال دهند. تشکیل کارگروه های تخصصی و آموزشی از قبیل برگزاری دوره های ضمن خدمت و مهارت آموزی توسط گروه های جغرافیای استان ها می تواند در این زمینه مهم و موثر باشد و دبیرانی متخصص و پژوهش محور را برای تربیت و پیشرفت کمّی و کیفی سطح علمی دانش آموزان، راهی مدارس نمایند. بنابراین تجهیز مدارس به سیستم های رایانه ای در رسیدن به آموزش های نرم افزاری بسیار ضروری می باشد.

مقدمه: امروزه ارزیابی نظام های بازیابی اطلاعات به ویژه موتورهای کاوش به یکی از مهم ترین پژوهش ها در حوزه علوم اطلاعات تبدیل شده است. با وجود این پژوهشی که به مرور پژوهش های ارزیابی موتورهای کاوش بپردازد، مشاهده نشد. از این رو، هدف از این پژوهش آن است تا تحلیلی از پژوهش های ارزیابی موتورهای کاوش با استفاده از روش های پژوهش کمی، کیفی و ترکیبی ارائه شود. روش شناسی: این پژوهش مطالعه ای مروری است که برای مرور مقالات مرتبط، واژه های «ارزیابی موتورهای کاوش»، «ارزیابی موتورهای جستجو» «ارزیابی نظام بازیابی اطلاعات»، «ارزیابی ربط»، «موتور کاوش»، «موتور جستجو» در پایگاه های اطلاعاتی مگ ایران و سید جستجو شد. همچنین واژه های «evaluation search engine»، «evaluation information retrival»، «method and information retrieval»، «research and search engine» و «relevance» در گوگل اسکالر جستجو شد و سپس مقالات بازیابی شده مطالعه گردیدند. در نهایت، پژوهش های ارزیابی موتورهای کاوش عمومی منتشر شده به زبان فارسی و انگلیسی از سال 1377(1998) تاکنون با استفاده از روش کتابخانه ای و با رویکردی تحلیلی بررسی شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که در پژوهش های بررسی شده، ارزیابی موتورهای کاوش با یکی از رویکردهای کمی، کیفی و ترکیبی انجام شده است. از حوزه های پژوهشی رویکرد کمی می توان از موضوع هایی چون پوشش و همپوشانی، کیفیت چکیده سازی و نمایه سازی، الگوریتم بازیابی، نظام توصیه گر، رابط کاربری و کیفیت رتبه بندی مدارک در موتورهای کاوش نام برد. در رویکرد کیفی نیز دو نوع پژوهش قوم نگاری و نظریه زمینه ای مشاهده شد که در پژوهش های قوم نگاری به توصیف رفتار اطلاع یابی کاربران پرداخته شده است. در نوع دیگر از رویکرد کیفی یعنی نظریه زمینه ای دو حوزه پژوهشی پایبند به اصول کیفی و نیمه پایبند به اصول کیفی قابل تشخیص است. از این رو یورلند (2010)، پژوهشگرانی را نقد کرده است که پژوهش های خود را متعلق به رویکرد کاربرگرایی و کیفی می دانند ولی از کلیه اصول خود پیروی نکرده اند. نتیجه : همان گونه که در حوزه روش پژوهش، ابتدا روش کمی و سپس روش کیفی مطرح شده است و در نهایت روش ترکیبی برای استفاده از نقاط قوت هر دو روش ارائه شده است. به نظر می رسد که این روند تغییر در روش های پژوهشی از کمی به کیفی و سپس از کیفی به ترکیبی بر ارزیابی بازیابی اطلاعات به ویژه موتورهای کاوش نیز تأثیرگذار بوده است؛ زیرا در پژوهش های بازیابی اطلاعات نیز ابتدا رویکرد نظام گرا در ارزیابی نظام های بازیابی اطلاعات مطرح شده است و سپس برخی از پژوهشگران این رویکرد را به نقد کشیده اند که در نتیجه رویکرد کاربرگرایی در توجه به کاربران ارائه شده است و در سال های اخیر نیز پژوهشگرانی چون ساراسویک (2007) و ثورنلی (2012) توجه به هر دو رویکرد را ضروری دانسته و به رویکرد دوگان محوری در پژوهش های ارزیابی بازیابی اطلاعات اشاره کرده اند.

رویکرد سازمان های علمی و فناوری در جهت حل چالش های صنعت ، با استفاده از روش های فناورانه و نوآورانه و تجاری سازی و اقتصادی کردن پژوهش ، سوق نموده است. تحقق این مهم، نیازمند دیدگاه جامع و آینده نگر در عرصه تحقیقاتی، برنامه ریزی، سیاست گذاری و اجرایی است. به منظور ایجاد یکپارچگی و هماهنگی های لازم بین فرایندها و فعالیت های توسعه و تجاری سازی فناوری و برای ارتقای میزان موفقیت آن، داشتن یک الگوی توسعه و تجاری سازی فناوری لازم و ضروری است. از این رو، هدف اصلی این تحقیق ارائه الگویی برای تبیین تجاری سازی پروژه های فناورانه در سازمان های پژوهش و فناوری ، جهت افزایش موفقیت تجاری سازی فناوری است. در این تحقیق با استفاده از روش تحقیق مطالعه موردی، با تمرکز بر 18پروژه در پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت ایران، الگویی برای تجاری سازی پروژه های فناورانه در محدوده این واحد سازمانی ارائه شده است . نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که الگوی تجاری سازی فناوری در سازمان های پژوهش و فناوری چند بعدی است و نیز دارای چهار عنصرِ مراحل و فعالیت های تجاری سازی، ذی نفعان درون سازمانی و برون سازمانی و نیز عوامل نقش آفرین درون سازمانی و برون سازمانیِ اثرگذار بر فرایند تجاری سازی فناوری است . فرایند تجاری سازی نیز شامل پنج مرحله اصلی یا گام تجاری سازی است که در هر گام، امکان انجام ده فعالیت وجود دارد که در این بین ، فعالیت های تأمین و تخصیص منابع، دستور العمل ها و مقررات، مستند سازی دانش و موارد حقوقی و قراردادی از اهمیت بسیار بیشتری نسبت به سایر فعالیت ها برخوردار ند.