مطالب مرتبط با کلیدواژه

درس پژوهی


۱.

پژوهش معلم محور؛ پارادایمی نو در پژوهش های آموزشی

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش دوره پنجم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۷)

کلیدواژه‌ها: اقدام پژوهی معلم پژوهنده پژوهش معلم محور پژوهش آموزشی درس پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹۰ تعداد دانلود : ۲۳۲۰
مقدمه: پژوهش در آموزش و پرورش، وسیع ترین و حساس ترین حوزه پژوهشی در قلمرو علوم انسانی را دربرمی گیرد. آموزش و پرورش به عنوان زیرساخت و الگوی توسعه جامعه در همه ابعاد از نقشی حیاتی و ظریف برخوردار است. علاوه بر این، ماهیت پیچیده فعالیت های یاددهی- یادگیری، سطح دشواری فعالیت های آموزش و پرورش را به مراتب افزایش می دهد. چنین موقعیتی است که نقش سازوکارهای حمایتی از جمله پژوهش را برای توسعه کارکردهای آموزش و پرورش و تضمین فعالیت ها در این نهاد گسترده آشکار می سازد. هدف این مقاله، معرفی پژوهش معلم محور به عنوان پارادیمی نو در عرصه پژوهش های آموزشی معرفی بوده است. این نوع پژوهش با ظرفیت خود می تواند روند تربیت معلم را متحول ساخته و در نهادینه سازی تحول و نوآوری در عرصه یاددهی- یادگیری نقشی اساسی ایفا نماید. نتیجه گیری: موضوع پژوهش در آموزش و پرورش پارادیم های گوناگونی را دربرمی گیرد. پژوهش معلم محور، از جمله پارادیم های نوین در عرصه پژوهش های آموزشی است که ناظر بر نیازمندی های حرفه ای معلم برای مدیریت تدریس و همچنین راهکاری اساسی برای ازمیان برداشتن فاصله بین پژوهش و عمل تربیتی است.
۲.

بررسی تأثیر درس پژوهی بر انگیزه تدریس و خودکارامدی معلمان تربیت بدنی شهرستان پیرانشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت ورزشی سال هشتم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۳۰)

کلیدواژه‌ها: خودکارامدی معلمان تربیت بدنی درس پژوهی انگیزه تدریس

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی مدیریت ورزشی
  2. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی مدیریت ورزشی مدیریت منابع انسانی
  3. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی مدیریت ورزشی مربیگری ورزشی
تعداد بازدید : ۲۳۰۲ تعداد دانلود : ۱۰۲۰
مطالعه شبه تجربی حاضر، به بررسی تأثیر استفاده از درس پژوهی به عنوان نمونه ای از پژوهش مشارکتی در کلاس درس بر انگیزه تدریس و خودکارامدی معلمان تربیت بدنی پرداخته است. برای گردآوری داده ها از روش های پژوهش توصیفی، موردکاوی و کیفی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش تمامی معلمان تربیت بدنی شهر پیرانشهر بودند که با روش نمونه گیری هدفمند، دو نمونه ده نفری، یکی به عنوان گروه آزمایش و دیگری به عنوان گروه کنترل انتخاب شدند. تجزیه وتحلیل نتایج پژوهش با استفاده از نرم افزارهای آماریSPSS که از تحلیل کوواریانس استفاده شده است، انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و مشاهده بود. داده های کیفی شامل مشاهده فعال کلاس های درس تربیت بدنی در فرایند درس پژوهی، مصاحبه با معلمان تربیت بدنی، بررسی طرح درس ها، تجزیه وتحلیل درس های تربیت بدنی و یادداشت های معلمان است. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که درس پژوهی می تواند به عنوان الگویی مطلوب در ایجاد انگیزه تدریس و خودکارامدی معلمان مطرح شود. همچنین با توجه به مشکلات و موانع اجرایی در پایان برای هر یک از آنها راه حل هایی ارائه شده است.
۳.

اثربخشی برنامة درس پژوهی بر مهارت های حرفه ای معلمان شاغل در آموزش و پرورش استثنایی استان همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویکردهای نوین آموزشی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۵)

کلیدواژه‌ها: اثربخشی رشد حرفه ای درس پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۲ تعداد دانلود : ۱۱۴۳
هدف پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی برنامة درسی پژوهی بر مهارت های حرفه ای معلمان آموزش و پرورش استثنایی استان همدان است. روش پژوهش پس رویدادی از نوع علّی مقایسه ای است. جامعة آماری شامل معلمان آموزش و پرورش استثنایی استان همدان در سال تحصیلی 92-1391 بوده که با کاربرد روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 320 معلم انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه های فراهم آوری فرصت های یادگیری، علاقه مندی به افزایش دانش و مهارت های شغلی، سازماندهی و مدیریت کلاس، فرم های مشاهدة به کارگیری نظریه های یادگیری، استفاده از وسایل آموزشی و کمک آموزشی، بهره گیری از شیوه های صحیح ارزشیابی، ترغیب دانش آموزان به کار گروهی در کلاس درس و آزمون آشنایی با نظریه های یادگیری بوده است. نتایج نشان می دهد که گروه های درس پژوه و عادی از نظر فراهم آوری فرصت های یادگیری (05/0> p ؛33/2=t)؛آگاهی از نظریه های یادگیری (05/0> p ؛ 11/2 =t)؛ استفاده از وسایل آموزشی و کمک آموزشی (01/0> p ؛67/2=t)؛ علاقه مندی به افزایش دانش و مهارت های شغلی (05/0> p ؛47/2=t) وترغیب دانش آموزان به کار گروهی (05/0> p ؛50/2=t) تفاوت معناداری داشته اند. در سه مؤلفة بهره گیری از شیوه های صحیح ارزشیابی (11/0= p ؛58/1 =t)؛ سازماندهی و مدیریت کلاس درس (59/0= p ؛54/0=t) و کاربرد نظریه های یادگیری (48/0= p ؛71/0=t) تفاوت معناداری مشاهده نشده است.
۴.

بررسی اثربخشی استفاده از روش مطالعه درس بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضیات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۴ پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱۰ 39 - 57

کلیدواژه‌ها: مطالعه درس درس پژوهی پیشرفت تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۷ تعداد دانلود : ۵۳۰
این پژوهش به منظور بررسی اثربخشی استفاده از روش مطالعه درس بر پیشرفت تحلیلی دانش آموزان کلاس سوم ابتدایی شهرستان قم در درس ریاضیات انجام گرفته است. مطالعه درس یکی ازروشهای نوین است که در ژاپن به وجود آمده است و شامل طراحی، تدریس، مشاهده، ارزشیابی و بازنگری مشارکتی گروهی از معلمان ندر کلاس درس می شود. نمونهتحقیق شامل معلمان دانش آموزان 2 کلاس در 8 مدرسه پسرانه از نواحی چهارگانه شهرستان قم بود که به طور تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش (12 معلم و 300 دانش آموز) و کنترل (12 معلم و 325 دانش آموز) به طور تصادفی جایگزین شدند. تحقیق به شیوه پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل انجام گرفت. این روش پس از برگزاری پنج جلسه آموزش برای گروه آزمایش و یک جلسه هماهنگی برای گروه کنترل به مدت 12 هفته در 12 موضوع درسی در گروه آزمایش اجرا و درنهایت، داده ها با استفاده از آزمون ANCOVA تحلیل شد. نتایج نشان داد که استفاده از روش مطالعه درس در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضیات تأثیر دارد.
۵.

بررسی عملکرد سبک های تفکر متخصصان علوم تربیتی و معلمان عضو گروه درس پژوهی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۳) 59 - 80

کلیدواژه‌ها: سبک های تفکر درس پژوهی معلمان دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۳ تعداد دانلود : ۵۱۹
پژوهش حاضر به منظور بررسی عملکرد سبک های تفکر متخصصان علوم تربیتی و معلمان عضو گروه درس پژوهی، همچنین ارائه پیشنهادهایی در مورد بهسازی آموزش از طریق استفاده از سبک های گوناگون تفکر در فرایند درس پژوهی است. این پژوهش از نوع کاربردی است و پژوهشگر در جریان انجام آن از روش تحقیق زمینه ای بهره گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل معلمان دوره ابتدایی(1100 نفر) و متخصصان علوم تربیتی(250 نفر) شهر تهران است. حجم نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان و گزینش آن به روش تصادفی طبقه ای به ترتیب، 285 نفر و 148 نفر انتخاب شده است. گردآوری داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و پرسش نامه سبک تفکر (TSI، استرنبرگ و واگنر، 1991) ،که برای تعیین سبک تفکر گروههای هدف در مورد عملکرد سبک های تفکر قانونگذار، اجرایی و قضاوتگر استفاده شده است. روایی صوری و محتوایی پرسش نامه با بهره گیری از نظر متخصصان ذیربط، انجام شد.ضرایب پایایی در مطالعات استرنبرگ و واگنر، برای سبک قانونگذار 78/0، سبک اجرایی 75/0 و سبک قضاوتگر 72/0گزارش شده است. در این پژوهش میزان پایایی پرسشنامه 93/0 به دست آمد. در تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی از طریق محاسبه فراوانی، درصدها، بهره گرفته شد.نتایج این پژوهش نشان می دهد، گروههای مورد مطالعه، از هرسه وجه سبک تفکر در فرایند درس پژوهی بهره می برند. این در حالی است که میزان غلبه سبک تفکر اجرایی در هر دو گروه معلمان درس پژوه و متخصصان علوم تربیتی آشکار است.
۶.

مطالعه چالشهای مواجهه ی معلمان دوره ابتدایی با درس پژوهی: یک مطالعه موردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۳ 207-234

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی معلمان ابتدایی بالندگی حرفه ای معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۵۲۸
پژوهش حاضر به منظور مطالعه چالشهایی که معلمان دوره ابتدایی در خصوص درس پژوهی با آن مواجهه هستند، انجام شده است. برای نیل به هدف از روش مطالعه موردی در یک مدرسه استفاده شد. شرکت کنندگان پژوهش، 20 نفر از معلمان ابتدایی در آن مدرسه بودند. ابزار جمع آوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختاری با معلمان و مشاهده مشارکتی بود. به منظور تحلیل داده ها از روش کدگذاری و مقوله بندی استفاده شد. نتایج ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ معلمان قبل از درسپژوهی با سه دسته از چالشها مواجهند: دانش معلمان در زمینه درس پژوهی، انگیزه معلمان برای شرکت در درس پژوهی، تشکیل گروه و تعیین وظایف اعضا. حین درس پژوهی با سه دسته از چالش ها مواجهند که عبارتند از: انتخاب مسئله برای درس پژوهی، اجرای درس و جمع آوری داده ها، نقد و بررسی تدریس. بعد از درس پژوهی با سه دسته از چالش ها ﻣﻮاﺟﻬﻨﺪ که عبارتند از: داوری طرح های درس پژوهی، انتشار نتایج درس پژوهی، برگزاری جشنواره درس پژوهی.
۷.

درس پژوهی در یک شام خانوادگی یا درس پژوهی بر بستر فرهنگ

نویسنده:
منبع: رویکردی نو در علوم تربیتی سال اول زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 53 - 61

کلیدواژه‌ها: آموزش فعالیت فرهنگی درس پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۰ تعداد دانلود : ۵۷۲
دیدگاه رایج در نظام آموزشی ایران آن است که یک آموزش خوب، به ویژگی های فردی معلم وابسته است.بنابراین دانش آموزان،خانواده ها و حتی نظام آموزشی در پی کشف معلم خوب و شناسایی معلم بد است.غافل از آن که شیوه ی آموزش یک معلم علاوه بر دانش و مهارت های حرفه ای، تحت تاثیر فرهنگ آن ملت است ، چنان که به تاسی از نگرش ها و دیدگاه های یک ملت است که تفسیرهای رایج از معلم "خوب" و "بد" شکل می گیرد.ممکن است در ایران معلمی خوب-اثربخش- باشد که  بتواند به خوبی ریاضی را تدریس کند و یا بتواند ضریب قبولی دانش آموزان را در مدارس نمونه بالا ببرد! . در حالی که در کشوری مانند فنلاند چنین تعبیری فرسنگ ها با تعریف از یک معلم خوب فاصله دارد. چیزی که اهمیت دارد آن است که نمی توان بدون شناخت از فرهنگ آموزش یک ملت به تغییر نظام آموزشی آن فکر کرد.در واقع تدریس نیز یک فعالیت فرهنگی است که مانند هر فعالیت فرهنگی دیگر نشانه هایی از فرهنگ آن ملت را در خود دارد.در همین رابطه،"درس پژوهی" به عنوان مدلی اثربخش در بهسازی آموزش و توانمند سازی معلم،معرفی شده است که برخاسته از فرهنگ کشور ژاپن است.این مدل چند سالی است که در نظام آموزشی ایران نیز به اجرا درآمده است اما به نتایج مشابه در ژاپن و یا حتی کشورهای دیگر دست نیافته است. در این مقاله با رویکردی "پدیدارشناسانه" مبتنی بر تجربه ی زیسته ی خود به عنوان "رابط درس پژوهی" ، با پرداختن به ویژگی های اصلی "درس پژوهی" همانند مشارکتی بودن،نظم،مطالعه،نقد ، ارزیابی و ... و جستجوی تفاوت ها و شباهت های آن در دو فرهنگ ایران و ژاپن؛ دلایل موفقیت یا عدم موفقیت این طرح ، با توجه به میزان آمادگی بستر فرهنگی در هر دو نظام آموزشی مورد تحلیل قرار گرفته است.
۸.

بررسی نقش درس پژوهی در توسعه حرفه ای معلمان ابتدایی از نظر معلمان شهرستان تالش

نویسنده:
منبع: رویکردی نو در علوم تربیتی سال دوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 1 - 6

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی توسعه حرفه‌ای معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۵ تعداد دانلود : ۵۸۹
مقاله حاضر به بررسی رابطه بین درس پژوهی با توسعه حرفه ای معلمان ابتدایی شهرستان تالش می پردازد. این پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهرستان تالش، به تعداد 768 نفر بود. لذا یک گروه 74 نفری از معلمان به صورت تصادفی انتخاب گردید و پرسشنامه در بین آنها توزیع شد. در انتخاب معلمان از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم استفاده گردید. در این پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته توسعه حرفه ای در 23 سؤال در قالب پنج مؤلفه (مدیریت کلاسداری، توانایی برقراری ارتباط با دانش آموزان، برنامه ریزی درسی،تعهد سازمانی و فاوای آموزشی) با مقیاس پنج درجه ای لیکرت (کاملاً موافقم تا کاملاً مخالفم) استفاده شد. ضریب پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 89/0= α برآورد گردید که معنادار بود. جهت سنجش روایی پرسشنامه ها از روایی محتوایی استفاده گردید. تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از این پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری Spss در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته ها نشان بین درس پژوهی و مؤلفه های توسعه حرفه ای، رابطه مثبت و معناداری وجود داشت.
۹.

ارزیابی شناخت معلمان از درس پژوهی و تبیین رابطه آن با توانمند سازی روانشناختی و عملکرد شغلی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیتی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۵۲ 21-40

کلیدواژه‌ها: معلم درس پژوهی توانمند سازی روانشناختی عملکرد شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۳۹۸
هدف این پژوهش ارزیابی شناخت از درس پژوهی و تبیین رابطه آن با توانمند سازی روانشناختی و عملکرد شغلی در معلمان دوره ابتدایی شهرستان ثلاث باباجانی در سال تحصیلی 95-1394 بود. روش انجام پژوهش توصیفی همبستگی و جامعه آماری آن تمام معلمان دوره ابتدایی شهرستان ثلاث باباجانی بود که 165 نفر(140 مرد و 25 زن) از آنان بر اساس روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده از پرسشنامه های محقق ساخته درس پژوهی(شهلایی، 1393)، توانمند سازی روانشناختی(اسپریتزر، 1995) و عملکرد شغلی(پاترسون، 1992) استفاده شده است. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها مورد تایید اساتید صاحب نظر قرار گرفت و پایایی آنها به ترتیب 76/0، 82/0 و 88/0 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده از آمار توصیفی(میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی(تی تک نمونه ایی، همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک راهه و تی مستقل) استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد شناخت معلمان از درس پژوهی مطلوب نمی باشد. همچنین بین شناخت از درس پژوهی با توانمند سازی روانشناختی و عملکرد شغلی آنها رابطه همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج تکمیلی نیز بیانگر آن است بین معلمان با مدارک تحصیلی کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد در متغیر شناخت از درس پژوهی تفاوت معناداری وجود ندارد. همچنین وضعیت معلمان زن در میزان شناخت از درس پژوهی و عملکرد شغلی بهتر از معلمان مرد می باشد، ولی تفاوت دو گروه در متغیر توانمند سازی روانشناختی معنادار نمی باشد.
۱۰.

تأثیر رویکرد درس پژوهی معلم بر تفکر انتقادی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال یازدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۴۴ 1 - 26

کلیدواژه‌ها: رویکرد درس پژوهی تفکر انتقادی دانش آموزان پایه چهارم زاهدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۱ تعداد دانلود : ۵۰۲
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر رویکرد درس پژوهی معلم بر تفکر انتقادی دانش آموزان می باشد. روش انجام پژوهش نیمه تجربی، و جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه چهارم مقطع ابتدایی ناحیه ۲ شهرستان زاهدان (دانش آموزان درس پژوه و غیر درس پژوه) می باشد. نمونه آماری ۶۰ دانش آموز پسر پایه چهارم مقطع ابتدایی (۳۰ نفر گروه آزمایش و ۳۰ نفر گروه کنترل) می باشد. در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده و یک گروه به عنوان گروه آزمایش و یک گروه به عنوان گروه کنترل انتخاب گردیده است. ابزار اندازه گیری پرسش نامه استاندارد تفکر انتقادی فاسیون می باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تی تک گروهی و تی مستقل استفاده شده است. نتایج نشان داد که سطح تفکر انتقادی دانش آموزان پسر در گروه کنترل و آزمایش در پس آزمون (بعد از اجرای رویکرد درس پژوهی) با هم تفاوت دارد. به این معنی که اجرای رویکرد درس پژوهی توانسته است بر سطح تفکر انتقادی دانش آموزان تأثیر بگذارد و باعث افزایش سطح تفکر انتقادی دانش آموزان در گروه آزمایش شود.
۱۱.

شناسایی ابعاد و مؤلفه های تغییر بینش دبیران برای آموزش کارآفرینانه به منظور ارائه یک مدل کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۸ 205 - 228

کلیدواژه‌ها: تغییر بینش دبیران آموزش کارآفرینانه درس پژوهی آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۳۴۷
 هدف مقاله حاضر، تعیین ابعاد و مؤلفه های الگوی تغییر بینش دبیران با هدف آموزش کارآفرینانه بوده است. روش مقاله حاضر کیفی از نوع پدیدار شناسی بوده است. محیط پژوهش شامل کلیه کارشناسان آموزش متوسطه آموزش و پرورش شهر اصفهان بوده است. نمونه گیری نظری تا حد اشباع بوده است. ابزار تحقیق شامل مقالات و مصاحبه با کارشناسان به تعداد 23 نفر بود. برای تأمین روایی ابزار تحقیق از روش تأییدپذیری و برای اعتباریابی از روش همگرایی مصاحبه های انجام شده استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیل مضمون و کُدگذاری استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد، ابعاد و مؤلفه های تغییر بینش دبیران با هدف آموزش کارآفرینانه مبتنی بر کُدگذاری باز، محوری و انتخابی، شامل 7 بُعد: بهره وری در تدریس، اخلاق آموزشی، رشد حرفه ای، زودبازده سازی برنامه درسی، درس پژوهی، تأمل بر برنامه درسی، آینده پژوهی) و 110 گویه بوده است. این مقاله نشان داد، برای تغییر بینش معلمان جهت آموزش کارآفرینانه، می توان از الگوی بدست آمده از این تحقیق استفاده کرد.
۱۲.

ارزیابی نقش درس پژوهی در توسعه حرفه ای و کسب شایستگی های حرفه ای معلمان از دید اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان استان خراسان جنوبی

نویسنده:
منبع: پیشرفتهای نوین در مدیریت آموزشی سال اول زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی توسعه حرفه ای معلمان استان خراسان جنوبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۱ تعداد دانلود : ۵۲۱
هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی نقش درس پژوهی در توسعه حرفه ای و کسب شایستگی های حرفه ای معلمان از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان استان خراسان جنوبی است. روش تحقیق مورداستفاده در این پژوهش از نظر طرح تحقیق توصیفی (غیرآزمایشی) و از نظر روش اجرا از نوع پیمایشی و از نظر هدف کاربردی و از نظر رویکرد، از نوع ارزیابی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اساتید عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان استان خراسان جنوبی، که تعداد آن ها برابر 63 نفر است، بوده است. از بین آنها تعداد50 نفر به عنوان نمونه آماری به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات در بخش کیفی و نظری از طریق مطالعه کتب، مقالات، نشریات، اسناد و آیین نامه های مرتبط صورت گرفت. در بخش کمی پژوهش، از پرسشنامه محقق ساخته شامل 39 سؤال در 4 مؤلفه جهت آزمون فرضیات تحقیق استفاده شد. روایى این پرسشنامه توسط صاحب نظران و اساتید حوزه تعلیم و تربیت مورد تایید قرار گرفت. پایایى پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ آزمون و تأیید شد. داده ها با کمک نرم افزار آماری spss16 مورد تجزیه و تحلیل واقع شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون هاى کولموگروف- اسمیرنوف، تی استودنت استفاده شد. یافته های پژوهش نشان دادند که تاثیر استفاده از برنامه درس پژوهی در افزایش سطح توسعه حرفه ای معلمان در سطح بالایی است و می توان گفت استفاده از برنامه درس پژوهی در توسعه ی حرفه ای و کسب شایستگی های حرفه ای معلمان موثر است.
۱۳.

ارزشیابی برنامه درسی کارورزی چهار در دانشگاه فرهنگیان براساس مدل ارزشیابی هدف محور تایلر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال پنجم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 1 - 24

کلیدواژه‌ها: کارورزی عمل حرفه ای تربیت معلم واحد یادگیری درس پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۷ تعداد دانلود : ۳۶۸
هدف : هدف از این پژوهش ارزشیابی برنامه درسی کارورزی چهار براساس اهداف پیش بینی شده؛ تحقق اهداف اسناد بالادستی، توانایی طراحی و اجرای واحد یادگیری در قالب درس پژوهی و تقویت عمل حرفه ای در برنامه عملیاتی ابلاغی بوده است. روش : روش پژوهش حاضر آمیخته و از نوع طرح مثلث سازی مدل همگرا می باشد. جمع آوری داده های کمی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و داده های کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته، انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل مدرسان پردیس های دانشگاه فرهنگیان استان کرمانشاه بود. با توجه به حجم محدود جامعه آماری، تعداد 52 نفر به عنوان نمونه تحقیق به روش سرشماری انتخاب شدند. همچنین حجم نمونه در بخش کیفی تعداد 12 نفر از مدرسان درس کارورزی با استفاده از روش هدفمند انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده های حاصل از روش کمی از طریق آزمون تی تک نمونه ای و داده های کیفی با استفاده از روش تحلیل کمی در تحلیل مصاحبه انجام شده است. یافته ها : یافته ها نشان داد وضعیت برنامه درسی کارورزی چهار در خصوص دستیابی به اهداف پیش بینی شده در اسناد بالادستی نسبتاً مطلوب بوده است، اما در بخش طراحی و اجرای واحد یادگیری از طریق فرایند درس پژوهی برای تقویت مهارت های عملی و حرفه ای دانشجو معلمان، نامطلوب می باشد، بنابراین براین اساس می توان نتیجه گرفت؛ بازنگری در طراحی آموزشی، فرایندها و محتوای برنامه درسی کارورزی چهار براساس اهداف اسناد بالادستی، جهت تأثیر بر آماده سازی دانشجو معلمان برای ورود به عرصه تعلیم و تربیت در مدارس و جلوگیری از اتلاف منابع مادی وانسانی مؤثر خواهد بود. 
۱۴.

شناسایی موانع موجود برای اجرای درس پژوهی: مطالعه موردی مدارس ابتدایی آموزش و پرورش شهر اردبیل (پژوهش آمیخته)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال پنجم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 65 - 86

کلیدواژه‌ها: آموزش پرورش درس پژوهی معلمان شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۲۴۳
هدف: هدف از پژوهش حاضر شناسایی موانع اجرای درس پژوهی در مدارس ابتدایی آموزش و پرورش شهر اردبیل بود. روش: برای نیل به هدف از مطالعه موردی استفاده شد که در ابتدا داده های کیفی، سپس براساس یافته های آن، داده های کمّی گردآوری و تحلیل شدند. جامعه آماری این پژوهش معلمان ابتدایی شهر اردبیل با جمعیت 1957 نفر بود. در مرحله کمّی از طریق نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 298 نفر برای نمونه گیری برآورد شدند. در بخش کیفی با استفاده از نمونه گیری هدفمند تعداد 11 نفر انتخاب و با آنها مصاحبه بدون ساختار صورت گرفت. ابزار گردآوری داده ها در بخش کمّی پرسشنامه محقق ساخته بود که ضریب آلفای کرونباخ آن 79/0 محاسبه گردید. ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه بدون ساختار بود که از روش سه بعدی نگری و بازخورد مشارکت کننده برای اعتباریابی آن استفاده شد. به منظور تحلیل داده های بخش کیفی از تحلیل محتوای استقرایی مبتنی بر کدگذاری باز و برای تحلیل داده های کمی از مدل معادلات ساختاری با نرم افزار PLS استفاده شد. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد که عوامل سازمانی شامل (ساختار سازمانی متمرکز، فرهنگ سازمانی، سبک رهبری، فناوری، فرایندهای داخلی) و عوامل فردی شامل (اطلاعات معلمان، عدم تعهد معلمان و نوع شخصیت آنها) جزء عواملی هستند که مانع اجرای درس پژوهی در مدارس شده اند. یافته های دیگر پژوهش نیز نشان داد که از بین این عوامل بیشترین عامل تأثیر گذار بر موانع اجرای درس پژوهی، ساختار سازمانی متمرکز و کمترین عامل تأثیرگذار اطلاعات معلمان می باشد.
۱۵.

واکاوی اصول حاکم بر اجرای مطلوب برنامه درسی درس پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال پنجم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 127 - 148

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی اجراشده درس پژوهی پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۶۵۷
هدف: هدف این مطالعه شناسایی اصول حاکم بر اجرای مطلوب برنامه درسی درس پژوهی دوره کارشناسی پیوسته آموزش ابتدایی بود. روش: این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحقیق پدیدارشناسی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش را اساتید درس پژوهی استان خوزستان تشکیل دادند. نمونه ها به صورت هدفمند انتخاب شدند و حجم نمونه با توجه به ماهیت پژوهش کیفی تا اشباع داده ها (10 نفر) ادامه یافت. ملاک انتخاب اساتید میزان موفقیت ایشان در امر تدریس بود که براساس نمرات ارزشیابی تکوینی، کارعملی و آزمون پایانی دانشجویان مورد ارزیابی قرار گرفت و برترین ها جهت مصاحبه برگزیده شدند. داده ها از طریق مصاحبه عمیق گردآوری شد و با استفاده از روش پیشنهادی اسمیت (1995) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: از مجموع یافته های این پژوهش 245 کد مفهومی در زمینه برنامه درسی اجرا شده درس پژوهی استخراج و در 5 مؤلفه اصلی و 37 ریزمؤلفه دسته بندی شد. یافته ها نشان داد که به منظور اجرای موفق برنامه درسی درس پژوهی می بایست اصولی همچون توجه به کار تیمی، تدریس تعاملی، تفکر تعاملی، جامعیت علمی، ویژگی های اساتید و پیگیری مسؤولیت ها بر اجرا حاکم باشد.    
۱۶.

تأثیر آموزش علوم تجربی با رویکرد درس پژوهی بر خودکارآمدی ادراک شده معلمان و نگرش دانش آموزان دوره اول متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال پنجم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 87 - 108

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی خودکارآمدی ادراک شده معلمان نگرش دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۶۳۰
هدف: مقاله حاضر به بررسی تأثیر آموزش علوم تجربی با رویکرد درس پژوهی بر خودکارآمدی ادراک شده معلمان و نگرش دانش آموزان دوره اول متوسطه پرداخته است. روش : این پژوهش با روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون انجام شد. جامعه آماری، دبیران و دانش آموزان دختر پایه هشتم شهرستان های استان تهران به روش خوشه ای چند مرحله ای با حجم نمونه ی120 دانش آموز (چهار کلاس 30 نفره)  و 12 دبیر انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به روش تصادفی قرار گرفت. پرسشنامه خودکارآمدی ادراک شده معلمان قبل از اجرای پیش آزمون توسط دبیران تکمیل گردید. سپس طرح توجیهی معلمان به مدت 5 جلسه با انتخاب 6 مبحث به مدت 6 هفته در کلاس درس اجرا شد. پیش آزمون نگرش قبل از اجرای طرح درس دوم با استفاده از پرسشنامه نگرش دانش آموزان نسبت به علوم از گروه آزمایش گرفته شد . در پایان اجرای دوره، پس آزمون با استفاده از پرسشنامه گرفته شد.  در تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی(میانگین ، انحراف معیار) و آمار استنباطی (تحلیل کواریانس) استفاده گردید. یافته ها: نتایج بررسی نشان داد که آموزش علوم تجربی با رویکرد درس پژوهی بر خودکارآمدی ادراک شده معلمان و نگرش دانش آموزان دوره اول متوسطه مؤثر است.
۱۷.

بهبود درک دانش آموزان از چگونگی تفریق عددهای مخلوط (تجربه مبتنی بر درس پژوهی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال ششم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 59 - 78

کلیدواژه‌ها: تفریق عددهای مخلوط درس پژوهی طرح درس ریاضی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۰ تعداد دانلود : ۳۸۶
هدف: امروزه پژوهش عملی و کاربردی در به اجرا درآوردن برنامه های درسی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. یکی از دغدغه های کارگزاران و سیاست گزاران آموزشی و مجریان برنامه های درسی گسترش پژوهش به ویژه پژوهش مشارکتی درون مدرسه و کلاس درس است. «درس پژوهی» روشی برای اصلاح شیوه آموزش و الگویی عملی برای بازبینی مداوم الگوهای ذهنی و بازاندیشی مشارکتی عمل کارگزاران آموزشی است. پژوهش حاضر با هدف بهبود درک دانش آموزان پایه پنجم از چگونگی تفریق عددهای مخلوط انجام گرفت. روش: در پژوهش حاضر از روش درس پژوهی استفاده شد. جامعه مورد مطالعه دانش آموزان پایه پنجم (دو کلاس 14 و 24 نفره) دبستان دخترانه نورالهدی شهر بیرجند بودند. در این مطالعه از دو دسته داده های کیفی و کمی استفاده شد. داده های کیفی در این پژوهش، شامل مشاهده فعال دو کلاس درس ریاضی پایه پنجم ابتدایی در فرایند درس پژوهی، مصاحبه های روایتی با معلمان برای فهم تأثیر درس پژوهی در بهبود آموزش و غنی سازی یادگیری، بررسی طرح درس ها، یادداشت های خود بازاندیشی معلمان، نظرات و یادداشت های ناظر بیرونی و نظرات دانش آموزان پایه پنجم در مورد تأثیر درس پژوهی بر میزان یادگیری و درک آن ها از چگونگی تفریق عددهای مخلوط است و داده های کمی مطالعه حاضر شامل نتایج آزمون ریاضی پایه پنجم قبل و بعد از اجرای فرایند درس پژوهی است. یافته ها: نتایج نشان دهنده تأثیر مثبت روش درس پژوهی بر یادگیری دانش آموزان می باشد. ایجاد فضای مناسب برای همفکری و استفاده از تجربیات همکاران در کلاس های درسی می تواند به شکل گیری روش های نوین در ارائه مطالب آموزشی کمک کرده و عمل آموزش و یادگیری را تسهیل سازد.
۱۸.

شناسایی عوامل مؤثر بر کاربرد درس پژوهی درس ریاضی در مدارس ابتدایی استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال ششم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 131 - 148

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی درس ریاضی مدارس ابتدایی استان مازندران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۵ تعداد دانلود : ۳۹۸
هدف: این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر کاربرد درس پژوهی درس ریاضی در مدارس ابتدایی استان مازندران انجام شده است. روش: پژوهش پیش رو از نوع پژوهش های کیفی و مبتنی بر رویکرد پدیدارشناسی است. جامعه آماری این پژوهش شامل متخصصان و خبرگان درس پژوهی است. به روش گلوله برفی 16 نفر از این متخصصین و خبرگان انتخاب شدند. حجم نمونه را اشباع داده ها تعیین کردند. روش جمع آوری داده مصاحبه نیمه ساختاریافته فردی بوده است. برای تحلیل داده ها حاصل از مصاحبه نیز از روش مقوله بندی استفاده شده است. روایی تحلیل ها به وسیله روش چک کردن اعضا بررسی و تایید شده است. یافته ها: نتایج نشان داد که از مصاحبه ها 85 مفهوم و 5 مقوله کلی حاصل شد، که شامل: جنبه انسانی (خلاقیت، مسئولیت پذیری و انتقادپذیری)، جنبه ساختاری (تجهیزات فناورانه، نظارت، برنامه ها، حجم کار معلم، نسبت تعداد معلم به دانش آموز و بکارگیری نتایج)، جنبه فرهنگی (کار تیمی، فرهنگ مدرسه ای، اعتقاد و تعهد به تاثیر درس پژوهی، همکاری خانواده، روحیه پژوهشگری معلمان و مدیران، همکاری معلمان بجای رقابت)، جنبه مدیریتی (پشتیبانی، روند امتیازدهی، حمایت مسئولین، تامین بودجه، حمایت سایر عوامل اجرائی مدرسه و زمان) و جنبه پداگوژیکی (تبادل تجارب مفید آموزشی، کارگاه های آموزشی، سبک های نوین تدریس، تیم استانی درس پژوهی، محتوای آموزشی، تبدیل ارزشیابی کمی به توصیفی و طراحی آموزشی) بود.
۱۹.

بررسی تاثیر فرایند درس پژوهشی بر توسعه حرفه ای معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال هفتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 1 - 19

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی توسعه حرفه ای معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۵ تعداد دانلود : ۴۱۸
تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر درس پژوهی بر توسعه حرفه ای معلمان ابتدایی شهرستان سقز در سال تحصیلی 97-1396 انجام گرفت. روش تحقیق نیمه آزمایشی با پیش آزمون پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه معلمان ابتدایی شهرستان سقز که در سال تحصیلی 97-1396 در مدارس محل خدمت خود مشغول به اجرای فرایند درس پژوهی بودند و همچنین معلمانی که در این دوره ها شرکت نکرده بودند. حجم نمونه برای گروه آزمایش 45 نفر و گروه کنترل 45 نفر بود. به منظور نمونه گیری از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارهای توسعه حرفه ای کنتاکی گردآوری شد. روایی ابزار توسط متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ بررسی شد که مقدار این آزمون برای کل پرسشنامه برابر با 97/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین نمرات توسعه ی حرفه ای معلمان شرکت کرده در فرایند درس پژوهی و معلمان شرکت نکرده در این فرایند تفاوت معناداری وجود دارد (01/0>P). همچنین نتایج نشان داد که بین نمرات معلمان شرکت کرده و شرکت نکرده در فرایند درس پژوهی در استانداردهای طراحی و برنامه ریزی آموزشی، ایجاد و حفظ جو یادگیری، اجرا و انجام تدریس، سنجش و برقراری ارتباط با نتایج یادگیری، ارزیابی و انعکاس یادگیری و آموزش، همکاری بیشتر معلمان، فعالیت در جهت توسعه ی حرفه ای دانش محتوایی، تکنولوژی آموزشی تفاوت معناداری وجود دارد (01/0>P). از این رو می توان گفت که درس پژوهی می تواند توسعه حرفه ای معلمان را افزایش دهد.
۲۰.

نقش آموزش فیزیک با رویکرد درس پژوهی بر یادگیری خودتنظیمی معلمان و ادراک حل مسئله دانش آموزان پایه دهم هنرستان ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال هفتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 109 - 132

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی یادگیری خود تنظیمی ادراک حل مسئله درس فیزیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۳۹۹
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش آموزش فیزیک با رویکرد درس پژوهی بر یادگیری خودتنظیمی معلمان و ادراک حل مسئله دانش آموزان پایه دهم هنرستان ها است. روش: این پژوهش با روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون انجام شد. جامعه آماری، دبیران و دانش آموزان دختر پایه دهم هنرستان های شهرستان بهارستان تهران است که به روش خوشه ای چند مرحله ای با حجم نمونه50  دانش آموز و 14 دبیر انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به روش تصادفی قرار گرفت. پرسشنامه یادگیری خودتنظیمی  معلمان قبل و پس از اجرای تدریس پژوهی توسط دبیران تکمیل گردید. در یک جلسه توجیهی معلمان به تدوین طرح درس پرداختند که دو مرتبه در کلاس درس اجرا شد. پیش آزمون قبل از اجرای طرح درس با استفاده از پرسشنامه ادراک حل مسئله دانش آموزان نسبت به فیزیک از گروه آزمایش گرفته شد . در پایان اجرای دوره نیز، پس آزمون با استفاده از پرسشنامه گرفته شد. درتحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی )میانگین ، انحراف معیار) و آمار استنباطی (تحلیل کواریانس) استفاده گردید. یافته ها: نتایج بررسی نشان داد که آموزش فیزیک با رویکرد درس پژوهی بر یادگیری خود تنظیمی معلمان مؤثر است، اما بر مولفه کنترل شخصی ادراک حل مسئله دانش آموزان هنرستان ها تاثیر معناداری ندارد.