مطالب مرتبط با کلیدواژه

آمریکا


۲۱.

سه مناظره در تحلیل جایگاه آمریکا در سیاست بین الملل

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آمریکا تحلیل هژمونی روابط بین‌الملل سیاست بین‌الملل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸۲
"با افول اتحاد جماهیر شوروی، پایان جنگ سرد و فروافتادن نظام دوقطبی در روابط بین‌الملل، ایالات متحدة امریکا به عنوان تنها ابرقدرت نظامی و اقتصادی رقابت‌ناپذیر در جهان قد برافراشت. با این وجود، بحث‌ها در خصوص وضعیت کنونی نظام بین‌الملل و چگونگی بازیابی نظم جهانی همچنان جریان دارد. آنچه می‌توان اذعان داشت این است که قطع نظر از ساختار، شکل و صورت‌بندی هرگونه نظم تازه‌ای در جهان، امریکا به عنوان تنها قدرت مسلط موجود جهان، در چنین نظمی نقش مهم و حیاتی خواهد داشت. هر یک از مناظره‌های سه‌گانه در این نوشتار مقاصد و نقش امریکا در سیاست بین‌الملل را در گذشته و حال به نحوی جداگانه ترسیم می‌نماید. در مناظرة نخست که به نحلة فکری موسوم به نومحافظه‌کاران در امریکا متصف می‌باشد، با بهره‌گیری از نگرشی تاریخی به تلاش برای توجیه نمودن نظم نوینی برپایة موقعیت منحصر به فرد هژمونیک برای امریکا پرداخته شده است. مناظرة دوم نیز از منظری تاریخی و با نگاه به پیشینة مداخلات استعمارگرایانه، به نقد ماجراجویی‌های امریکا در نقاط مختلف جهان از سدة 19 می‌پردازد. از نگاه این دسته، امریکا با هدف تحمیل ارزش‌های مسیحی ـ پروتستانی و دستیابی به سهم بیشتر در بازارهای جهانی، مداخلات و دست‌اندازی‌های خود را صورت داده است. مناظرة سوم با تلاش برای در پیش گرفتن یک زمینة فکری بینابین، در عین وارد کردن ایراد و انتقاد به رویکردهای یکجانبه‌گرایانة جورج دبلیو بوش و زیان‌بار دانستن آن برای منافع ملی امریکا در جهان، بهره‌گیری از مناسبات چندجانبه و نهادهای بین‌المللی را برای تحقق یافتن رهبری امریکا در سیاست جهانی توصیه می‌کند. "
۲۲.

حقوق بشر در پرتو مبانی عملی و حقوقی حمایتی غرب

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: غرب آمریکا حقوق بشر دادگاه اروپایی حقوق بشر جهان‏شمولی کنوانسیون اروپایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲۸
کشورهای غربی برپایه نگرش و رهیافت خویش به حمایت از حقوق بشر می‌پردازند. یکی از دلایل عمده‌ای که جهان همواره این ادعا را مطرح می‌نماید این است که کشورهای اروپایی و ایالات متحده آمریکا از فرآیند قانونگذاری دوگانه (ساز و کارهای قانونی و اجرایی برای حمایت از حقوق بشر در داخل و خارج از مرزهای سرزمینی خود) در رفتار با اشخاص بهره می‌برند. دادگاه اروپایی حقوق بشر در قضیه بانکوویچ علیه دولت بلژیک اعلام می‌نماید که کنوانسیون اروپایی اساساً یک معاهده سرزمینی است. با توجه به این حکم، دولت‌های عضو این کنوانسیون در رفتار خود با اشخاص خارج از سرزمین اروپا متعهد و ملزم به رعایت مفاد کنوانسیون مزبور نخواهند بود. شاید در ابتدای امر رهیافت آمریکایی در این زمینه متفاوت به نظر برسد، در حالی که این‌طور نیست. دیوان عالی ایالات متحده در قضیه رسول علیه بوش اعلام کرد که نیروهای نظامی دشمن در زندان نظامی آمریکا در خلیج گوآنتانامو در کشور کوبا تحت حاکمیت قانون آمریکا می‌باشند. بدین لحاظ به نظر می‌رسد که دولت آمریکا حمایت عملی از حقوق بشر را به خارج از مرزهای سرزمینی خود برخلاف کشورهای اروپایی توسعه و گسترش می‌دهد. هر چند این نوع شمول حاکمیت سرزمینی توسط دولت آمریکا تنها در خلیج گوآنتانامو اعمال می‌شود. به همین دلیل به جرأت می‌توان گفت هر دو سیستم از نظام تبعیض نژادی تبعیت می‌نمایند.
۲۳.

بازتاب ساخت دیوار حائل و طرح بیرون رفتن اسراییل از منطقه بر گفت و گوهای اسراییلی ها و فلسطینی ها و مباحث خاورمیانه

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اسرائیل فلسطین آمریکا خاورمیانه نقشه راه دیوار حائل سیاست بیرون رفتن از منطقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۹
طی سالهای پیش از 2001 ، دو موضوع مهم ذهن فلسطینی ها و اسرائیلی ها را به خود مشغول کرده بود : 1) موضع ساخت دیوار حائل که ابتکار اسراییلی ها به حساب می آمد ؛ 2) طرح نخست وزیر اسراییل ، آریل شارون ، در مورد بیرون رفتن از نوار غزه و شمال کرانه باختری . دولت فلسطین و دولتهای عربی همسایه اسراییل در پرتو تحولات و رخدادهای به وجود آمده در پی اجرای مراحل نخست اجرای این دو طرح ، به این نتیجه رسیدند که برنامه ریزیهای مزبور در اصل علیه آنها تدوین شده است ..
۲۴.

خط مشی سیاسی دولت آمریکا در کمک به دولت اندونزی در واقعه تسونامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آمریکا اندونزی سازمان ملل مساعدتهای بشر دوستانه تسونامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۳
در 26 دسامبر 2004 ، زمین لرزه و تسونامی نواحی شمال و غرب سواحل سوماترا و جزایر کوچک و دو دست این منطقه را در بر گرفت . میزان تلفات جانی ناشی از این حادثه در کشور اندونزی 128715 نفر اعلام شد . دولتهای استرالیا ، هندوستان ، ژاپن و آمریکا به دنبال وقوع این حادثه اقدام به تشکیل یک گروه همکاری در جهت تنظیم و تقویت فرآیند مساعدت به حادثه دیدگان نمودند که در ششم ژانویه 2005 در اجلاسی که در جاکارتا برگزار گردید ، این گروه همکاری ، تمامی مسئولیتهای خود را به سازمان ملل متحد واگذار نمود ...
۲۵.

رویارویی عدالت فرانسوی و اقتصادی آمریکایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: هویت عدالت آمریکا فرانسه انقلاب اقتصاد آزاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹۵
مخالفت گسترده روشنفکران ، دانشجویان و کارگران فرانسوی با لایحه اشتغال و ناتوانی دولت دومینیک دوویلپن در تصویب آن ، تقابل دو نگاه متمایز فلسفی به اجتماع را بازتاب داد : «نگاه عدالت طلب» که انقلاب فرانسه را ممکن نمود و «نگاه توسعه طلب» که سرمایه داری لیبرال را تحقق داد . مردم فرانسه با دغدغه «اصل عدالت» و مکمل آن «اصل سودمندی» به خیابانهای پاریس سرازیر شدند و حفظ وضع موجود را خواهان شدند چرا که وضع موجود را پاسدار عدالت سنتی و الگوهای اقتصادی همسو با منافع شخصی خود یافتند
۲۶.

اسرائیل و استمرار تنش‏ها میان ایران و آمریکا

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ایران اسرائیل آمریکا خاورمیانه لابی صهیونیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۳
بی‏ اعتمادی‏های جاری در تعاملات ایران و آمریکا، محصول شرایطی است که عمدتاً با هویت‏های سیاسی ناهمگون دوطرف در پیوند است. در این میان، نقش اسرائیل به عنوان متغیری تنش‏زا بسیار اساسی است، زیرا نه جمهوری اسلامی ایران حاضر است با بازیگری اسرائیل در منطقه کنار بیاید و نه آمریکا می‏تواند نسبت به فشارها و تهدیدات ایران علیه متحد دیرینه خود در منطقه بی‏ تفاوت باشد، به ویژه آنکه یهودیان آمریکا در مقام قدرتمندترین لابی تاثیرگذار بر نهادهای جهت‏ دهنده به سیاست خارجی، سیاست خاورمیانه‏ای این کشور را تحت نفوذ خود درآورده ‏اند. امروزه عمده ‏ترین اتهامات آمریکا علیه ایران شامل تلاش برای جلوگیری از صلح در خاورمیانه، تلاش برای ساخت سلاح‏های انهدام جمعی، حمایت از تروریسم و نقض دموکراسی و حقوق بشر، به انحاء مختلف با امنیت اسرائیل در پیوند است. از این‏رو، اگرچه همکاری‏های محدود و تاکتیکی میان ایران و آمریکا امکان‏پذیر است، اما تا زمانی که پیوندهای فعلی آمریکا و اسرائیل جریان دارد، امکان عادی‏ شدن روابط دو کشور وجود نخواهد داشت.
۲۷.

چرخش در سیاست خارجی ایالات متحده و حمله به عراق: زمینه‌های گفتمانی داخلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: گفتمان آمریکا سیاست خارجی عراق ام‍پ‍رات‍وری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲۲ تعداد دانلود : ۸۰۶
بسیاری بر آنند که حمله آمریکا به عراق سرفصل نوینی در روابط بین‌الملل و همچنین سیاست خارجی ایالات متحده محسوب می‌شود. این حمله نمودی است از تغییر در سیاست خارجی ایالات متحده از یک سیاست مبتنی بر «هژمونی‌جویی» به یک سیاست «امپراتوری‌جویانه». به‌رغم اینکه سیاست ایالات متحده با واکنش منفی زیادی در سطح جهان روبه‌رو شد، اما در داخل ایالات متحده، حداقل تا مدتی، از آن استقبال می‌شد. آنچه در اینجا حائز اهمیت است این نکته می‌باشد که چگونه چنین چرخشی در چارچوب سیاستگذاری خارجی ایالات متحده امکان‌پذیر شد. این مقاله تلاشی است برای نشان دادن چگونگی تکوین این سیاست در بستر گفتمانی مناسب در داخل آمریکا. استدلال اصلی آن نیز این است که از به هم پیوندخوردن موفقیت‌آمیز چند گفتمان این بستر مناسب گفتمانی فراهم شد. اینها از یک سو شامل چند گفتمان بنیادی سیاست خارجی آمریکا یعنی لیبرالیسم، استثناگرایی، و گفتمان امنیت ملی هستند که زمینه شکل‌گیری گفتمان جدید امپراتوری را برساختند و از سوی دیگر گفتمان امنیت‌سازی که عراق را به عنوان آماج اصلی عمل در چارچوب این گفتمان نوین به هدفی مشروع تبدیل کرد. با وجود این، وجود گفتمان‌ها و خرده گفتمان‌های بدیل می تواند به‌رغم این تغییرات، راه را برای مقاومت در برابر تداوم سیاست جدید هموار سازد.
۲۸.

امنیت در برابر آزادی های فردی تحلیل هزینه ها و منافع سیاست ضد تروریسم دولت بوش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت آزادی آمریکا تروریسم جورج بوش تحلیل "هزینه منفعت"

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۹ تعداد دانلود : ۹۹۱
با گذشت حدود شش سال از حملات 11 سپتامبر2001 و اجرای نقشه های از پیش تعیین شده حمله به افغانستان و عراق در راستای تغییر رژیم و ایجاد دولت های جدید طرفدار غرب، هنوز شاهد تشدید بی ثباتی و ناامنی گسترده در منطقه می باشیم. سیاست گذاری سریع قوه مجریه همراه با تصمیم کنگره مبنی بر تایید سیاستهای ضد تروریسم کاخ سفید بدون در نظر گرفتن این واقعیت که منافع حاصله از اقدامات مربوط به "جنگ علیه تروریسم" بسیار کمتر از هزینه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آنها خواهد بود، مشکلات بیشماری به ارمغان آورده است. این نوشتار به سه بخش به ترتیب زیر تنظیم شده است: مباحث نظری در مورد اهمیت و چگونگی کاربرد "تحلیل هزینه- منفعت" به عنوان ابزاری در سیاست گذاری عمومی؛ تحلیل پیامدهای سیاست ضدتروریسم دولت بوش از دیدگاه شهروندان آمریکایی و جامعه جهانی؛ نتیجه گیری و پیشنهادهایی برای مطالعات آینده در این زمینه سیاست گذاری.
۲۹.

تصاعد بحران امنیتی در دوران عملیات پیشدستانه در عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آمریکا عراق هژمونی دموکراسی سازی عملیات پیشدستانه امنیت سازی یک جانبه گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸۲ تعداد دانلود : ۷۱۶
آموزة "عملیات پیشدستانه" با هدف دگرگونی در ساختار رژیم های حاکم بر منطقه، تحت پوشش مبارزه با تروریسم پس از 11سپتامبر2001 در دستور کار واشنگتن قرارگرفت که حمله به افغانستان سرآغاز آن بود. پیروزی زود هنگام و سقوط طالبان موجب شد تا با وجود مخالفت های همه جانبه، عراق در یک ائتلاف نمادین اشغال گردد. واقعیات، ابهامات ژئوپولیتیکی صحنه عراق و واکنش منفی بازیگران باعث شد تا فضای منطقه ای و جهانی به گونه ای شکل گیرد که سراب سیاست "امپراتوری جویانه" آمریکا به فرآیند معطوف به چندجانبه گرایی مبدل گردد. اکنون با گذشت 5سال از این عملیات و تحمل خسارات بیش از انتظار، دکترین مزبور و اقدامات اعمالی در فرایند"دموکراسی سازی" و "امنیت سازی" فاقد مطلوبیت های مورد انتظار بوده و موجب تصاعد بحران امنیتی در عراق و منطقه گشته است. هدف نوشتار حاضر تحلیل این روند می باشد و به نظر می رسد، سیاست تعامل سازنده بین ایالات متحِده و ج.ا.ایران راهبرد اساسی برای برون رفت از این بن بست و برقراری ثبات و امنیت پایدار در منطقه می باشد که به دلیل ذاتی بودن نظام سلطه، تحقق این امر دور از انتظار است.
۳۰.

بررسی و تحلیل گروه های تروریستی داخلی و خارجی در آمریکا قبل و بعد از یازده سپتامبر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آمریکا تروریسم یازده سپتامبر دست چپی تروریست دست راستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳۷ تعداد دانلود : ۷۵۳
در بینش عمومی شهروندان آمریکایی تا قبل از حملات یازده سپتامبر این گونه تعریف شده بود که تروریسم پدیده ای غیرمهم و نادر در این کشور است. ولی حقیقت آن است که از دو قرن پیش بویژه بعد از جنگ جهانی دوم، آمریکا به میزان قابل توجهی حضور گروه های تروریستی داخلی - خارجی و حملات آنها را تجربه کرده است و اگرچه به نسبت کشورهای غربی از قبیل اسپانیا، ایتالیا و انگلیس کمتر از این پدیده آسیب دیده است ولی این یک اشتباه جدی تاریخی خواهد بود که تروریسم را به عنوان یک پدیده جدید بعد از حملات یازده سپتامبر در تاریخ این کشور ملاحظه نمائیم. در این پژوهش قصد داریم علاوه بر بررسی پایگاه های اجتماعی و اهداف گروه های تروریستی داخلی و خارجی در آمریکا، تاثیر سیاست های ضد تروریسم آمریکا بر گروه های تروریستی دست راستی را مورد ارزیابی قرار دهیم.
۳۱.

تأثیر متقابل انگیزش درونی و تحریک بیرونی در پیروزی انقلاب‌ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ایران آمریکا فرانسه مشروطیت انقلاب دخالت خارجی خودانگیختگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۰ تعداد دانلود : ۱۰۵۶
این مقاله ضمن مطالعه تطبیقی دو انقلاب پیروز مشروطیت ایران و استقلال ایالات متحده تلاش می‌کند تا از میان عوامل مختلف که بر پیروزی انقلاب اثرگذار است دو عامل انگیزش درونی و تحریک بیرونی را بررسی و تأثیر متقابل هر یک از این دو عامل را تحلیل نماید. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و شیوه بررسی توصیفی و تحلیلی تلاش می‌کند در کنار توجه به اوضاع و احوال داخلی که به خودانگیختگی ملل تحت ستم انجامیده است، برنامه‌ریزی قدرت‌های بزرگ برای به بر هم وضع موجود در کشور انقلاب زده را تشریح نماید و نتیجه تأثیر متقابل این دو عامل را بر پیروزی انقلاب و پیامدهای بعدی آن تحلیل نماید.
۳۲.

مشکلات خاورمیانه‌ای آمریکا و برقراری ارتباط غیررسمی با ج.ا. ایران در سال های 65-1363(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران آمریکا خاورمیانه روابط خارجی ارتباط غیررسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۱ تعداد دانلود : ۱۰۶۵
بررسی روابط ایالات متحده آمریکا با جمهوری اسلامی ایران در سال های 65-1363 از موضوعاتی است که از اهمیت مضاعف برخوردار است. در این مقطع زمانی، علی رغم اعمال تحریم های سیاسی و اقتصادی ایالات متحده علیه ایران، این کشور تلاشی غیررسمی برای برقراری ارتباط با ایران را در نظر می گیرد. دلیل این اقدام ایالات متحده در این نوشتار بررسی می شود . ... .. .. .. .. .. .. .. ... ... .. .. .. .. .. .. .. .. .. ... . . .. . .. .. .. .. . .. .. . . . . . . . .
۳۳.

ظهور آمریکا و زمینه های مقدماتی نفوذ تدریجی آن در عرصه سیاسی ایران

کلیدواژه‌ها: آمریکا شوروی انگلیس ترومن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار روابط خارجی
  2. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای نمایشی موسیقی و آواز جهان تاریخچه
تعداد بازدید : ۲۴۶۷ تعداد دانلود : ۱۴۱۰
در تاریخ جوامع همیشه مجموعه ای از عوامل سیاسی، اقتصادی و جغرافیایی موجب اقتدار کشورها گردیده است. تاریخچه قدرتمندی امریکا نیز در آغاز قرن بیستم از این قاعده مستنی نبود. از همین روست که بعقیده برخی محققین ایالات متحده بدلیل برخورداری از موقعیت ویژه جغرافیایی، وسعت اراضی، منابع معدنی (نفت و زغال سنگ) نیروی کار ارزان میلیون ها برده افریقائی، مهاجران اروپائی و سرانجام برکنار ماندن از زیان های هولناک دو جنگ جهانی اول و دوم به سرعت در شاهراه رشد و توسعه قرار گرفت. زمینه آشنایی اولیه ایرانیان با امریکائیها نیز براساس برخی مدارک و شواهد تاریخی ظاهراً از دوران سلطنت فتح علی شاه قاجار (1250-1212 هـ .) آغاز گردیده است. اما برخلاف عرف معمول در روابط دیپلماتیک بین کشورها که عوامل سیاسی یا اقتصادی نقش اساسی دارند. در رابطه بین ایران و امریکا ظاهراً روند روابط بین دو کشور از مسائل مذهبی، فرهنگی و مودت آغاز گردیده است و پس از نشیب و فرازهایی به موضوعات گسترش امر تجارت و سپس تاسیس سفارتخانـه در پایتخت های دو کشور انجامیده است. هدف از این پژوهش بررسی روابط بین ایران و امریکا از ابتدا تا آغاز جنگ سرد و تغییر اهداف اولیه امریکائیها از گسترش خدمات فرهنگی و بشر دوستانه، علمی، مالی و ... به اغراض استعماری پس از آن است.
۳۴.

بررسی اهداف و آثار حضور ناتو در خاورمیانه:با تاکید بر امنیت جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آمریکا ناتو نظم امنیتی منطقه ای ابتکار همکاری های استانبول

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه خاورمیانه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی سازمان های بین المللی سازمان های دولتی (ساختار، قوانین، زیرمجموعه ها و ...)
  3. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی سیاست خارجی ایران مسایل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مسایل منطقه ای
تعداد بازدید : ۲۸۰۱ تعداد دانلود : ۱۶۰۱
حضور قدرتهای فرامنطقه ای در خاورمیانه و آثار آن بر کیفیت نظم امنیتی منطقه یکی از مهمترین امور مورد علاقه پژوهشگران این منطقه بوده است. پس از جنگ جهانی دوم تاکنون آمریکا یکی از مهمترین بازیگران مداخله گر در منطقه بوده و نقش تعیین کننده ای در ساختار امنیتی آن داشته است. اخیراً واشنگتن نسبت به توسعه قلمرو ناتو در خاورمیانه از طریق پذیرش اعضای همکار و شریک اقدام نمود. پژوهش حاضر نشان می دهد که این رفتار راهبردی در چارچوب اهداف امنیتی ایالات متحده همچون افزایش دامنه نفوذ و سلطه در منطقه، شکل دهی نظم امنیتی دلخواه در منطقه، مقابله و مهار قدرت رو به رشد ایران، کمک به عادی سازی روابط اعراب و اسرائیل از طریق عضویت آنها در ناتو، تسریع روند اصلاحات در خاورمیانه، مقابله با تروریسم بنیادگرای اسلامی، امنیت ذخایر انرژی و خطوط انتقال آن، تامین امنیت دولتهای عرب غربگرا و ... صورت پذیرفت. این اقدام که از سوی اعراب و اسرائیل نیز مورد استقبال قرار گرفته است، در چشم انداز امنیت در خاورمیانه نقش تعیین کننده ای دارد و ناتو را به یکی از مهمترین بازیگران منطقه تبدیل خواهد کرد. اگرچه ناتو مقابله با تهدیدات بین المللی را سرلوحه کار خود قرار داده و از این نظر حضور ناتو در خاورمیانه در مهار تهدیدها آثار مثبتی دارد، اما با توجه به اینکه ناتو سازمانی غربگرا و در خدمت منافع امنیتی غرب است، می توان مدعی شد که حضور ناتو در خاورمیانه بر منافع امنیتی ایران آثار منفی خواهد داشت.
۳۵.

الزام در تغییر تمرکز جغرافیایی سیاست خارجی ایران

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آمریکا انرژی جمهوری اسلامی ایران اروپا عربستان سعودی کشورهای غرب آسیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۲ تعداد دانلود : ۷۱۳
با توجه به روند پر شتاب تغییرات و تحولات در محیط منطقه ای و بین المللی در زمان کنونی، کشورها و مدیران سیاسی آنها، باید خود را برای ایجاد تغییرات لازم در نگرش ها و دکترین های روابط خارجی خود آماده کنند. عدم توجه به این واقعیت و در نتیجه کاهش محسوس در موفقیت های جمهوری اسلامی ایران در سیاست منطقه ای خود در سال های گذشته و پیشنهاد برای تغییر آن، نقطه تمرکز این مقاله است. باور ما در این مقاله این است که جمهوری اسلامی ایران باید جغرافیای تمرکز سیاست خارجی خود را از کشورهای عربی خاورمیانه به عنوان منطقه نفوذ خود به کشورهای شرقی و شمال شرقی خود تغییر دهد. این مقاله باور دارد که با این تغییر نه تنها تعارض های منطقه ای ایران کاهش پیدا می کند، بلکه ایران می تواند با افزایش نفوذ خود در شرق از حمایت قدرت های بزرگی چون ایالات متحده، اروپا و حتی قدرت های منطقه ای چون عربستان سعودی بهره مند باشد. نویسنده با استفاده از نظریه های واقع گرایانه در حوزه عملکرد سیاست خارجی در جهت تامین منافع ملی با استناد به تداوم تعارض میان حوزه های نفوذ ایران و کشورهای عربی در منطقه، استدلال می کند که که تغییر در تمرکز منطقه ای روابط خارجی ایران از غرب (منظور خاورمیانه عربی) به شرق در هر دو امتداد آن یعنی شبه قاره و آسیای مرکزی نه تنها کمک به راهگشایی در بن بست های سیاست خارجی می کند، بلکه می- تواند جایگاهی معتبرتر و بالاتر را برای ایران در سطح جهانی به ارمغان بیاورد.
۳۶.

قدرت یابی چین: رویکردی نظری به تغییر در سیاست بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قدرت آمریکا تغییر بحران چین قدرت های بزرگ هژمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰۶ تعداد دانلود : ۸۶۴
یکی از موضوعات اساسی سیاست بین الملل موضوع «تغییر» در سیاست بین الملل است که از اهمیت بسزایی برخوردار است. شیوه های مختلفی برای تئوریزه کردن مفهوم تغییر در سیاست بین الملل وجود دارد. تبیین انتقال قدرت یکی از شیوه های بررسی و تحلیل تغییر در سیاست بین الملل است. هر نظم مستقر تجلی هرم خاصی از قدرت در سیستم بین المللی بوده که دوران ظهور و افول مشخصی را دارا است. در نتیجه کانون فهم تغییر در نظام بین الملل، تحلیل و مطالعه هرم قدرت و عوامل مؤثر در ایجاد ثبات و بحران در آن می باشد. به طور تاریخی، عمده ترین عامل بحران زا در سیستم، کاهش و زوال در قدرت هژمون و یا افزایش در قدرت بازیگر چالش گر بوده است. قدرت های بزرگ و همورزی آنان و همچنین میزان برخورداری و الگوی قدرت مادی در بین آنها نقش تعیین کننده ای در فهم تطور، تحول، دگرگونی و مناسبات درون سیستم بین المللی دارد. بر این مبنا در حال حاضر، افول قدرت آمریکا و یا قدرت یابی چین محور تحلیل سیاست بین الملل محسوب می شود. در نتیجه تمرکز پژوهش بر مؤلفه هایی چون وجود / نبود یا کاهش در قابلیت مادی قدرت هژمون حاکم (آمریکا) در مقایسه با مجموع قدرت در سیستم و یا قدرت یابی چین و چگونگی باز تعریف آن در الگوی روابط قدرت بازیگران عمده بین المللی شاخص تحلیل وضعیت کنونی نظام بین الملل می باشند.
۳۷.

بحران استقرار سپر دفاع موشکی آمریکا در اروپای شرقی: اهداف و پیامدها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت آمریکا نظام بین الملل روسیه جنگ سرد سپر دفاع موشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۲ تعداد دانلود : ۹۷۷
روابط ایالات متحده و روسیه طی ماههای اخیر به پائین ترین سطح خود پس از پایان جنگ سرد نزول کرده است. این دو کشور که با فروپاشی شوروی اختلافات خود را کنار گذاشته بودند با طرح استقرار سپر دفاع موشکی آمریکا در اروپا یک بار دیگر مجادلات لفظی را از سر گرفتند. هم اکنون نگرانی های بسیاری در میان ملت های دو کشور و سایر کشورهای جهان درخصوص آغاز جنگ سردی جدید پدید آمده است. این پژوهش قصد دارد تا با پیشینه این اختلافات، منشاء بحران جاری و اهداف آمریکا از استقرار سپر دفاع موشکی در اروپای شرقی و به پیامدهای آن برای ایران و جهان را بررسی کند.
۳۸.

طرح هلال شیعی: اهداف، موانع و پیامدها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران آمریکا خاورمیانه عربستان سعودی اسراییل طرح هلال شیعی طرح خاورمیانه بزرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴۲ تعداد دانلود : ۱۳۶۳
طی سال های گذشته، رویدادهای گوناگونی در خاورمیانه منجر به افزایش نقش و نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه شده است، به طوری که برخی کشورهای منطقه و نیز قدرت های فرامنطقه ای در خصوص افزایش اقتدار شیعیان و «طرح هلال شیعی» ابراز نگرانی کرده اند. از نگاه آنان ایران تلاش دارد با ایجاد یک بلوک شیعی در منطقه، بر قدرت خود بیفزاید و آن را علیه منافع کشورهای سنی و نیز منافع منطقه ای ایالات متحده امریکا و رژیم صهیونیستی به کار گیرد؛ اما واقعیت این است که با در نظر گرفتن موانع جدی بر سر راه ایجاد این بلوک و نیز تهدیدهای ناشی از ایجاد و پیگیری احتمالی طرح هلال شیعی، ادعاشده از سوی برخی عناصر منطقه ای و فرامنطقه ای، در پشت طرح تهدید هلال شیعی، اهداف و سیاست های دیگر کشورهای مخالف جمهوری اسلامی ایران نهفته است. اهداف امریکا و کشورهای عربی از طرح تهدید هلال شیعی چیست؟ این طرح با چه موانع و چالش هایی روبروست؟ در این مقاله ادعای طرح هلال شیعی، موانع ایجاد احتمالی هلال شیعی، اهداف امریکا، اسراییل و عربستان سعودی از طرح هلال شیعی و چالش های ایران در صورت ایجاد احتمالی هلال شیعی، مورد بررسی قرار می گیرد.
۳۹.

کوشش میسیونرهای آمریکایی برای جذب نستوریها (از دوره محمدشاه تا اوایل سلطنت ناصرالدین شاه قاجار)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آمریکا ارومیه پروتستان آنستوری ارمنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹۰ تعداد دانلود : ۱۱۱۲
میسیونرهای پروتستان مذهب آمریکایی که در اواخر سلطنت فتحعلی شاه قاجار وارد ایران شدند پس از یادگیری بعضی از زبان های بومی منطقه شمال غربی ایران، تبلیغات مذهبی خود را با هدف گرایش مردم ارومیه به مذهب پروتستان شروع کردند. نظر به این که روسها پشتیبان ارمنیها و فرانسویان حامی کاتولیکها بودند میسیونرهای آمریکایی در ابتدای کار اقدامات قابل توجهی برای جذب این دو گروه مذهبی از خود نشان ندادند. باتوجه به این که نستوریها فاقد پشت بند خارجی بودند میسیونرهای آمریکایی با استفاده از سرمایه کلان و حمایت سفارت انگلیس در تهران یارگیری گسترده خود را از نستوریها ارومیه شروع کردند. این مقاله با استفاده از اسناد وزارت خارجه ایران قصد تبیین تغییر مذهب نستوریها به وسیله میسیونرهای امریکایی در دوره محمدشاه و اوایل سلطنت ناصرالدین شاه قاجار را دارد.
۴۰.

بررسی علت های شکست دولت برآمده از تحولات موسوم به انقلاب رنگی در قرقیزستان

کلیدواژه‌ها: آمریکا روسیه قرقیزستان انقلاب رنگی رزا آتنبایوا قربان بیک باقییف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۰ تعداد دانلود : ۸۷۶
تحولات اخیر در قرقیزستان و دیگر کشورهای آسیای مرکزی، برای ناظران سؤال های زیادی ایجاد کرد و بحث در مورد علت های این حوادث از موضوع هایی است که توجه تحلیل گران زیادی را به خود جلب کرده است. هدف این مقاله، بررسی علت های مؤثر بر شکست دولت برآمده از تحولات سیاسی موسوم به انقلاب رنگی در قرقیزستان است، که منجر به انتقال قدرت از دولت قربان بیک باقییف به دولت موقت، به رهبری رزا آتنبایوا شده است. مقاله در پاسخ به چرایی این شکست، نخست به بررسی مختصر پیشینه تاریخی این کشور میپردازد و سپس علت های این شکست را، به دو دسته داخلی(سیاسی، اقتصادی، فرهنگی) و بین المللی (سازمان های غیردولتی، آمریکا و روسیه) تقسیم کرده و در پایان به نقد و ارزیابی مباحث طرح شده پرداخته است. به هر حال درک واقع بینانه از علل این تحولات مستلزم بهکارگیری رهیافتی چند علتی و نگرش جامع و کامل به این کشورها است.