مطالب مرتبط با کلیدواژه
۶۱.
۶۲.
۶۳.
۶۴.
۶۵.
۶۶.
۶۷.
۶۸.
۶۹.
۷۰.
۷۱.
۷۲.
۷۳.
۷۴.
۷۵.
۷۶.
۷۷.
۷۸.
۷۹.
۸۰.
مطبوعات
حوزه های تخصصی:
این پژوهش در صدد بررسی نشانه شناسی عکس های تبلیغاتی مطبوعات در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری است. این پژوهش در پی آن است تا به این سوال پاسخ گوید که نشانه ها و ایدئولوژی مد نظر دو جناح در اگهی تبلیغات دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری چیست؟ و چه مفاهیمی در تبلیغات انتخاباتی دو جناح برجسته شده است؟ برای پاسخ به این سوالات، این تحقیق به بررسی عکس های تبلیغات انتخاباتی در روزنامه های سراسری ایران، اعتماد، آرمان امروز، مردم سالاری، وطن امروز، رسالت، سیاست روز می پردازد. این کار با استفاده از روش نشانه شناسی منتج از آرای جان فیسک و نظریات بارت درباره ترکیب نشانه شناسی عکس و نوشتار انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که از مجموع هفت آگهی، شش عدد از آنها مربوط به جناح اصلاح طلب و دکتر روحانی است. از بررسی آگهی های مربوط به دکتر حسن روحانی اینگونه می توان نتیجه گیری کرد که دکتر روحانی بیشتر رویکرد مدرن سازی داشته، او با گرایش به صنعت و اهمیت به تولید و حمایت از قشر صنعت گر برنامه آینده دولت خود را نشان می دهد. مفاهیمی که در تبلیغات انتخاباتی دکتر روحانی برجسته هستند عبارتند از: آزادی، عدالت، حقوق شهروندی، چرخه اقتصادی. ابراهیم رئیسی نیز با رویکردی مردم گرایانه و بر پایه ارزش های دینی در تنها آگهی تبلیغاتی خود ظاهر شده است.
بررسی آموزه های تعلیمی در نخستین مطبوعات تخصصی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه ادبیات تعلیمی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۲
39 - 66
حوزه های تخصصی:
با پیدایی انقلاب مشروطه و طرح مفاهیم جدید در حوزه فرهنگی و اجتماعی، پرداختن به مسائل تعلیمی مرتبط به زنان نیز مورد توجه قرار گرفت. از اواخر عصر قاجار شاهد انتشار نشریاتی هستیم که به صورت اختصاصی به موضوعات مربوط به آنان پرداخته اند. در پژوهش حاضر با تأکید بر نخستین نشریات تخصصی زنان که در اواخر دوره قاجار با مدیریت بانوان ایرانی انتشار یافته، مباحث و موضوعات تعلیمی و تربیتی بررسی شده است. این نشریات با بهره گیری از شیوه های گوناگون، به ویژه استفاده از آموزه های ادب تعلیمی و گونه های ادبی همچون شعر و داستان و نمایش نامه، در پی تربیت نسل جدید دختران ایرانی بودند که همسو با تحولات پدیدآمده در جامعه آن روز ایران است. آنچه در وهله اول برای نویسندگان این نشریات اهمیت داشته، تشویق بانوان به علم آموزی و کسب دانش است. در این دسته از نشریات به هیچ روی دیدگاه های برتری جویانه زنانه دیده نمی شود و شاید بتوان گفت همچنان نوعی نگاه مردسالار در این مطالب دیده می شود. مضامین تعلیمی به کاررفته در این نشریات با توجه به مسائل موجود در جامعه آن روزگار، به عنوان گام هایی ارزشمند در راستای احیای حقوق زنان در جامعه ایران به شمار می آید.
دیدگاه امام خمینی(ره) در رابطه با کارکرد رسانه و تبیین نقش متحول کننده رسانه در تبلیغ انقلاب و جمهوری اسلامی
حوزه های تخصصی:
در تبیین نظری کلام و گفتار امام راحلقُدِّسَ سرُّه در رابطه با نقش مثبت یا منفی رسانه در تحولات ایران معاصر در قبل و بعد از انقلاب اسلامی، بایستی میان انواع رسانه، تفکیک و تمایز قایل شد؛ از صحیفه ی امام این گونه می شود استنباط کرد که رسانه در معنای عام خود می تواند با کارکردی بیدارگرایانه و آگاهی بخش، در روند توسعه و تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی یک جامعه، نقشی مثبت و تأثیرگذار داشته باشد، امّا از سویی دیگر، گاهی رسانه می تواند آگاهی کاذب تولید و یا در جهت اهدافی خاص و متمایل به مطامع قدرت حاکمه با تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه، تعامل و تقابل داشته باشد. حضرت امام قُدِّسَ سرُّه میان کارکرد رسانه هایی مانند مطبوعات، رادیو-تلویزیون، سینما و هم چنین رسانه های گروهی بیگانه، در قبل و بعد از انقلاب تفاوت و تمایز قایل بودند و اغلب رسانه های گروهی غربی و بیگانه را دروغ-گو، منفی نگر، دسیسه جو، تفرقه انداز و معاند با انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی دانسته و بر لزوم مقابله ی رسانه های داخلی با این رسانه ها، از طریق، هم سویی با خط ملت، امیدوار نگه داشتن مردم به آینده و گسترش محدوده ی تبلیغات رسانه های داخلی به بیرون از مرزها اصرار می ورزیدند و در عین حال، ازجمله ی وظایف اصلی رسانه های داخلی از قبیل مطبوعات، رادیو-تلویزیون و سینما که از بیانات امام راحل قُدِّسَ سرُّهمی شود استنباط کرد، می توان به مواردی از قبیل: تذهیب و تربیت جوانان و جامعه، خدمت به مملکت، به خدمت گرفتن قلم و اندیشه-ی اصحاب رسانه در جهت حفظ ارزش های انقلاب اسلامی، تقویت روحیه ملت در برابر دسیسه های دشمنان، عدم تضعیف خودی ها، دوری گزینی مسئولین و اهالی رسانه از معرکه ها و معرکه آفرینی ها، باورپذیرکردن مفهوم جمهورى اسلامى یعنى نظامى با محتواى اسلامى برای ملت، مقابله با توطئه ها و رفع نابسامانی ها، دقت در اسلامى بودن صدا و سیما و لزوم كنترل برنامه ها توسط افراد آگاه و متعهد، ضرورت داشتن استقلال فكرى و نفى غربزدگى در یک رادیو و تلویزیون مستقل و ملی و ... اشاره کرد.
محدودیت های قانونی مطبوعات در ایران با نگرشی بر حقوق انگلیس
حوزه های تخصصی:
معیار نظام دموکراتیک در جامعه بین المللی به طوری که در اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده ، از طرفی مظهر تمدن دولت – ملت هاست و از سوی دیگر ضرورتی متعالی است که اساس آن ، آزادی جامعه مدنی کشورهاست ، ولیکن ابراز آزادی به اشکال مختلف که نوع بارز آن آزادی مطبوعات است به طور کلی نیازمند ایجاد فضای مطلوب مبتنی بر حاکمیت قانون می باشد . اما جایگاه مطبوعات با توجه به محدودیت های پیش رو در نظام بین المللی حقوق بشر کجاست . آزادی مطبوعات در نظام حقوقی ایران، اولین بار در قانون اساسی مشروطیت به رسمیت شناخته شد و بعد از آن، مانند نظام حقوقی انگلستان، از طریق وضع قانون محدودیت های قانونی بر این آزادی اعمال شد . مقاله حاضر به دنبال بررسی ابعاد حق بر ازادی مطبوعات و محدودیت های ناظر بر آن در پرتو آموزه های حقوق بشری است ، هدف از این پژوهش ، گسترش ادبیات حقوق مطبوعاتی در حوزه حقوق بین الملل بشر و توجه به محدودیت ها ، آسیب ها و چلش های پیش روی اجرای ان است .
مطبوعات در ایران از آغاز تا ظهور پهلوی اول: از صورتی درباری تا آگاهی دوگانه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی سیاسی ایران سال اول زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴
73 - 104
حوزه های تخصصی:
مطبوعاتِ ایران متعاقب تلاش های نوسازانه عباس میرزا و بازگشتِ محصلان اعزامی از فرنگ ظهور کردند. نخستین روزنامه در دوره محمدشاه منتشر شد و اصولاً تا صدور فرمان مشروطه، بجز روزنامه های در تبعید، محتوای روزنامه های داخلی جز ستایش اوامر ملوکانه و انتشار اخبار دربار نبود. به همین دلیل، مطبوعات بخشی از وضعیتی بودند که در این پژوهش از آن به عنوان «صورت درباری دستگاه سیاست» در ایران یاد شده است. با شکل گیری مبارزات مشروطه خواهی و صدور فرمان مشروطه، فضای فعالیتِ نسبتاً آزادانه مطبوعات فراهم شد و مفاهیم و ایده های جدیدی وارد زندگی سیاسی و اجتماعی ایرانیان شد که متفاوت از «صورت درباری دستگاه سیاست» در ایران بود. این تفاوت، مرکز ثقل این پژوهش را تشکیل می دهد که با عنوان «آگاهی دوگانه» از آن یاده شده است. در فاصله ظهور مطبوعات در ایران تا پایان قرن سیزدهم خورشیدی و ظهور رضاخان در عرصه سیاسی ایران، از یک سو، مطبوعات ذاتاً پدیده جدیدی بودند. از سوی دیگر نیز این پدیده جدید می بایست در بستری اجتماعی و سیاسی عمل کند که با آگاهی افراد و اعضای جامعه تطابق چندان واضحی نداشت. این تفاوت در اوضاع عینی سبب تفاوت در وضع ذهنی و فکری اعضای جامعه می شد. در این چارچوب، مسئله محوری این پژوهش بر چگونگی عمل مطبوعات و آشکار شدنِ این نوع از آگاهی در تاریخ ایران متمرکز است که با رویکردی اکتشافی تا پایان سال1299 و ظهور رضاخان بررسی خواهد شد.
پاور قی نویسی در مطبوعات ایران از آغاز تا سال 1320(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبان و ادبیات فارسی (دانشگاه خوارزمی) سال بیست و هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۳ (پیاپی ۸۸)
۲۰۱-۲۲۸
حوزه های تخصصی:
پاورقی نویسی گونه ای نوشتاری است که با شکل گیری مطبوعات پدید آمده است و دلایل پیدایی آن را می توان جبران کمبود نشر کتاب، بهره گیری از شیوه ای تازه برای ارائه مطالب طولانی، و نیز حفظ و افزایش تعداد خوانندگان دانست. در این مقاله، با استفاده از روش تاریخ ادبیات پژوهی، به بررسی این گونه نوشتاری و کاربرد آن در مطبوعات ایران از آغاز تا سال 1320 پرداخته ایم. هرچند که داستان های پاورقی بیشترین سهم از پاورقی نویسی مطبوعات را به خود اختصاص داده است، موضوعات گوناگون دیگری همچون نمایش نامه، سفرنامه، شرح حال و متون تاریخی نیز به صورت پاورقی منتشر شده است. در نخستین مطبوعات ایرانی، اصطلاحات گوناگونی همچون قسمت تحتانی، فیتون و ذیل برای این گونه نوشتاری استفاده شده است. نخستین بار روزنامه اتحاد اسلام اصطلاح پاورقی را به کار برد و اندک اندک این اصطلاح در دیگر نشریات نیز به کار رفت. نخستین پاورقی ها را اعتمادالسلطنه در روزنامه ایران منتشر کرده است که عمدتاً دارای موضوعات تاریخی هستند. نخستین داستان پاورقی ایرانی، رمان نیرنگ سیاه یا کنیزان سفید، اثر ملک الشعرای بهار است که در سال 1298 در نشریه ایران منتشر شده است و این موضوع که عده ای از پژوهشگران، رمان های تهران مخوف یا ده نفر قزلباش را نخستین رمان های پاورقی ایران دانسته اند، فاقد دقت پژوهشی است. مهم ترین ویژگی های این گونه نوشتاری، دنباله داربودن و تنوع موضوعی آن است. از نظر سبک نوشتاری نمی توان ویژگی زبانی خاصی را برای این گونه در نظر گرفت. سبک زبانی این گونه، تابع سبک نوشتاری نویسندگان یا مترجمان آن است.
بازتاب گفتمان پزشکی در مطبوعات دوره مشروطه و پهلوی اول(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تاریخ علم دوره ۱۷ بهار و تابستان۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۶)
117 - 134
با پیروزی نهضت مشروطه ایران و تأسیس مجلس شورای ملی، الگوبرداری از برخی دستاوردهای تمدن غرب شتاب بیشتری گرفت. این الگوبرداری در زمینه علوم پزشکی، اعم از استفاده از داروهای جدید، توجه به بهداشت عمومی و ارتقای سلامت عمومی، مورد توجه حکومت قاجار و اقشار تحصیل کرده قرار گرفت. با این وصف دوره شکل گیری طب نوین را در ایران می تواند در سال های 1300 تا 1320شمسی دانست. در این دوره پزشکی نوین در مطبوعات ایران بازتاب فراوان یافت و نهادهای ذی ربط پزشکی، از جمله درمانگاه های زنان و مردان، مراکز بهداشت عمومی، بیمارستان ها و دانشکده طب دانشگاه تهران شکل گرفتند. مقاله حاضر تلاش می کند در باره این دوره تاریخی بحث کند.
تحلیل بازنمایی مطبوعات از عوامل مؤثر بر طلاق؛ مورد مطالعه: صفحات اجتماعی روزنامه ایران در سال 1396
حوزه های تخصصی:
آسیب های اجتماعی در جامعه ایرانی تحت تأثیر عوامل مختلفی شکل می گیرد. مردم عادی معمولا به چندبعدی بودن عوامل مؤثر بر آسیب های اجتماعی توجه نمی کنند. طلاق یکی از مهم ترین آسیب های اجتماعی در جامعه ایران اسلامی است و مطبوعات به عنوان یکی از عناصر مهم در جهت دهی به ذهنیت مردم محسوب می شوند. مسئله این پژوهش، تحلیل بازنمایی عوامل مؤثر بر طلاق به مثابه یکی از مهم ترین آسیب های اجتماعی در مطبوعات ایرانی است و روش آن، تحلیل محتوا است. بدین منظور، تمامی صفحات اجتماعی روزنامه ایران در سال 1396 با روش تحلیل محتوای کیفی عرفی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج این پژوهش اگر به متن بازنمایی شده در صفحات اجتماعی روزنامه رجوع کنیم، عوامل فرهنگی ای چون عدم مهارت گفت وگو، تغییر دیدگاه ها نسبت به گذشته، دخالت خانواده ها، عدم تفاهم و سازش، عدم مهارت زندگی کردن، عدم مهارت تعامل با همسر، عدم سواد ارتباطی، عدم فرهنگ زندگی سالم، اختلافات زناشویی، نزاع های خانوادگی، رواج فرهنگ غربی، کمرنگ شدن فرهنگ ایرانی، عدم تفاهم خانوادگی و فضای مجازی سهم اصلی را در ایجاد طلاق دارد؛ در مجموع می توان به ترتیب از عوامل فرهنگی، جامعه شناختی، روان شناختی، سیاستی و اقتصادی به عنوان مهم ترین عوامل بازنمایی شده مؤثر در طلاق در صفحات اجتماعی روزنامه ایران نام برد.
بررسی تأثیر دو مؤلفه نحویِ وجهیت و تعدی در بازنمود خود و دیگری در متون مطبوعاتی در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ششم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱۹
85 - 106
حوزه های تخصصی:
در این پژوهش با استفاده از مفاهیم و ابزارهای زبان شناختی در تحلیل گفتمان انتقادی (با بررسی دو مؤلفه تعدی و وجهیت در چهل متن منتخب از روزنامه ها) چگونگی بازنمود خود و دیگری، در پاره ای از متون مطبوعاتی معاصر نشان داده شده است. تئون ون دایک معتقد است در متون مختلف (از جمله متون مطبوعاتی و سیاسی) تمایل غالب این است که خود و گروه خودی، همواره بازنمودی مثبت و دیگران و گروه مقابل بازنمودی منفی داشته باشند. نویسندگان این کار را توسط برجسته سازی و تأکید بر خصوصیات و فعالیت های اجتماعی مثبت ما و منفی آن ها (گروه مقابل) و ناچیز انگاشتن و رفع تأکید از خصوصیات و فعالیت های مثبت آن ها و منفی ما، انجام می دهند. در تحلیل و بررسی داده ای پژوهش مشاهده شد که انتخاب های نحویِ تعدی و وجهیت در راستای همین استراتژی، یعنی منفی نشان دادن گروه مقابل و مثبت نشان دادن گروه خودی هستند.
مطالعه تطبیقی مطبوعات و صدا و سیما در اشاعه حقوق شهروندی مطالعه موردی شهروندان تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ششم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۲۱
55 - 76
حوزه های تخصصی:
همراه با تحول جامعه از سنتی به مدنی، حقوق طبیعی نیز به سمت حقوق وضعی گرایش پیدا می کند. حقوق طبیعی حقوقی هستند که فرد صرفا به دلیل انسان بودن و لزوم احترام به فردیت از آن برخوردار است. در مقابل، حقوق وضعی به دلیل عضویت در یک جامعه سازمان یافته سیاسی حاصل می شود. هدف از نگارش مقاله پیش رو مطالعه تطبیقی مطبوعات و صداوسیما در اشاعه حقوق شهروندی است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شده و اطلاعات مورد نیاز با تکنیک مصاحبه و پرسش نامه جمع آوری شده است. جامعه آماری شامل شهروندان بالای 18 سال شهرتهران می باشد که طبق فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 384 نفر است و پرسش نامه ها با روش نمونه گیری "غیراحتمالی دردسترس" توزیع گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که به طور کلی آگاهی شهروندان از حقوق شهروندی خود، بالاتر از متوسط می باشد، و بیشترین آگاهی از بعد اجتماعی و کمترین آگاهی از بعد مدنی حقوق شهروندی است. همچنین مقایسه نقش مطبوعات با صدا و سیما حاکی از آن است که مطالعه مطبوعات می تواند در افزایش آگاهی حقوق شهروندی نقش معناداری داشته است، ولی صدا و سیما نقشی در اشاعه حقوق شهروندی ندارد.
بررسی تاثیر رسانه های جمعی بر اعتماد اجتماعی (مطالعه موردی افراد ۲۰ سال و بالاتر شهر بابل)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ششم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۲۱
77 - 96
حوزه های تخصصی:
رسانه های جمعی با اطلاعات و تحلیل های متفاوتی که در اختیار مخاطبان قرار می دهند به تدریج بخشی از نظام ارزشی افراد را شکل می دهد. این نظام ارزشی نیز به نوبه خود نگرش های مثبت و منفی افراد نسبت به امور مختلف را تحت تاثیر خود قرار می دهد. شناخت جهت و میزان این تاثیر گذاری از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ زیرا این نگرش ها، پایه و اساس اعتماد را شکل می دهند. از این رو، تلاش گردید تا در پژوهش حاضر، تاثیر رسانه های جمعی بر اعتماد اجتماعی مورد بررسی قرار گیرد. حجم نمونه ۴۰۲ نفر از افراد بالای 20 سال ساکن در شهر بابل است و شیوه نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای می باشد. روش غالب نیز پیمایشی بوده و برای شناخت میزان روایی ابزار از تکنیک آلفای کرونباخ استفاده شده است. چارچوب نظری پژوهش نیز بر پایه دیدگاه پوتنام، گیدنز و کلمن قرار دارد. نتایج حقیق نشان می دهد که میانگین اعتماد اجتماعی پاسخ گویان( ۷۸/۲ از ۵ ) از حد متوسط پایین تر است. سطح معناداری آزمونt در رگرسیون خطی ساده نیز حاکی از آن است که تاثیر استفاده از رسانه های جمعی بر اعتماد اجتماعی معنادار می باشد و این یافته تایید کننده نظریات مطرح شده می باشد. همچنین؛ نتایج رگرسیونی خطی چند متغیره (گام به گام) نشان می دهد که چهار متغیر استفاده از تلویزیون ماهواره ای، استفاده از مطبوعات داخلی، استفاده از رادیو ایران و استفاده از اینترنت در مدل نهایی باقی مانده و ۵/۲۰ درصد از تغییرات متغیر وابسته را توضیح می دهد. بیشترین میزان تاثیر گذاری نیز به متغیر استفاده از تلویزیون ماهواره ای اختصاص دارد که بتای آن ۴۰۸/۰- می باشد.
عملکرد روزنامه نگاران علم در صفحه علم و فناوری مطبوعات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با توجه به نقش «روزنامهنگاران علم» به عنوان یکی از ارکان ترویج علم در جامعه و جایگاه «روزنامهنگاری علم» در توسعه علمی کشور بررسی عملکرد آنها در رسانههای گوناگون میتواند توصیفکننده جایگاه واقعی آنها در سپهر علمی جامعه و مقدمهای برای یافتن چالشهای این حوزه باشد. لذا این پژوهش با هدف بررسی عملکرد روزنامهنگاران علم در مطبوعات با استفاده از روش تحلیل محتوای کمَی و با نگاهی بر درسنامههای فدراسیون جهانی روزنامهنگاران علم، به بررسی محتوای تولید شده، در صفحات علم و فناوری چهار روزنامه جامجم، کیهان، خراسان و آفرینش پرداخته است. دادههای پژوهش ضعف عملکرد روزنامهنگاران علم را در برخی حوزهها نشان میدهد:مطالب علم و فناوری در این روزنامهها، به ندرت برجسته میشوند. این مطالب عمدتا، از منابع دیگر استخراج میشوند و تولید، در این حوزه کمتر اتفاق میافتد.مصاحبهها و گزارشهای نقادانه سهم بسیار اندکی در این صفحات دارند، پرداختن به سیاستهای علمی و مناقشات علم، چه در سطح جامعه و چه در سطوح تولید دانش، از جمله مواردی است که مغفول مانده و به آن پرداخته نشده است. در این صفحات از شیوههای غالب علمینویسی، مطابق با درسنامههای فدراسیون جهانی روزنامهنگاران علم، مثل گزارشنویسی به شیوه داستانی و یا فیچر نویسی استفاده نمیشود.
بیمه مسئولیت مدنی رسانه های همگانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال چهاردهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۵۰
162 - 196
حوزه های تخصصی:
رسانه های همگانی به عنوان ابزاری برای برقراری ارتباط میان انسان ها می توانند زمینه ساز وقوع بسیاری از تعارضات میان پاسداشت حقوق فردی شهروندان و حق اطلاع رسانی به عنوان کارویژه خود باشند. پیش بینی مسئولیت مدنی رسانه ها راه حلی عادلانه برای تبیین ملازمه میان حقوق و تکالیف رسانه های همگانی و مجوزی برای ادامه فعالیت آنها تلقی می شود. با وصف عمومی بودن رسانه های همگانی وگستردگی حوزه خسارت، جبران زیان احتمالی، دشوار خواهد بود. با پوشش بیمه های مسئولیت مدنی، رغبت دادرسان به محکوم ساختن رسانه به جبران زیان حتی بدون توجه به مبنای مسئولیت بیشتر می شود و گاهی بدون پرداختن به مسئله مبنا، در راستای حمایت از زیان دیدگان، حکم به مسئولیت مدنی رسانه ها می دهند. به علاوه گاهی به علت مبالغ سنگین غرامت ها، پرداخت این وجوه، حیات اقتصادی رسانه ها را به مخاطره می اندازد.
بازنمایی مناسبات کارآفرین و سرمایه دار در سریال های تلویزیونی بعد از جنگ تحمیلی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۵۱
101 - 124
حوزه های تخصصی:
در اقتصاد مبتنی بر کارآفرینی، رابطه میان کارآفرین و سرمایه دار – به عنوان یک رابطه توسعه بخش- از اهمیت اساسی برخوردار است و بازنمایی رسانه ای آن به خاطر نقشی که در شکل دهی به فرهنگ عمومی دارد، اهمیت دارد. این مقاله می خواهد به این پرسش پاسخ دهد که روابط میان «کارآفرین» و «سرمایه دار» در محتوای نمایشی دوره های تاریخی بعد از جنگ چگونه بازنمایی شده و چه تغییراتی را به خود دیده است؟ برای دستیابی به چنین منظوری، تمام سریال های تلویزیونی تولیدی بعد از جنگ ایران و عراق (1368-1391) مورد بررسی قرار گرفتند و از آن میان چهار سریال «مزرعه آفتابگردان، پیله های پرواز، راه بی پایان و عصر پاییزی» برای تحلیل نهایی انتخاب شدند. داستان محوری این چهار سریال موضوع کارآفرینی بود. در نهایت تمام قسمت های این چهار سریال با روش تحلیل روایت و تحلیل مضمونی بررسی شدند. یافته ها نشان می دهند که رابطه میان کارآفرین و سرمایه دار رابطه ای تقابلی است که در آن سرمایه دار به خاطر منافع آنی و کوتاه مدت خود در برابر ایده های کارآفرینانه مانع تراشی می کند. سریال های تلویزیونی هیچ راه حل جایگزینی برای جذب سرمایه و توسعه کارآفرینی ارائه نمی دهند. نتایج حاکی از غیاب سرمایه دار و تمرکز بر حمایت دولتی از کارآفرین است. نگرش منفی به سرمایه دار پس از گذشت دو دهه تغییری نکرده است.
دیجیتالیسم در سینما و نمادین شدن «امر خیالی» مطالعه ای بر تصویر «شهر» در فیلم تعطیلات رمی و بلید رانر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سینمای کلاسیک با توجه به ابزاری که در اختیار داشت کوشید تا آنجا که می تواند «امر خیالی» لاکان را در کنار این «امر نمادین» بازنمایی کند. با ورود و گسترش علوم دیجیتالی در سینما تخیل از یک سو و تاویل مهار ناشدنی از سوی دیگر بر گستره فیلم ها سایه افکند. یکی از انگاره هایی که می تواند در همین راستا مورد خوانش واقع شود، مقوله تصویر «شهر» در سینماست. شهری که در سینمای کلاسیک مامنی جهت دست یابی به «امر خیالی» است، در سینمای پست مدرن به مکانی کاملا نمادین بدل می شود. به همین منظور مقاله حاضر با مرور تاثیر دیجیتالیسم بر سینما قصد دارد به این سئوال پاسخ دهد که مفهومی همچون شهر چگونه می تواند از «امری خیالی» به «امری نمادین» تبدیل شود؟ این فرضیه نیز مطرح می شود که به نظر می رسد به مدد امکان عناصر دیجیتالی در بازنمایی مرز میان «امر خیالی» و «امر نمادین» از میان رفته است و نتیجه اینکه «امر خیالی» خود به عنصری درون «امر نمادین» بدل می شود و به گفته ای دیگر «امر خیالی» خود نمادین می شود و این بازی تا انتها ادامه پیدا می کند. برای عینی تر شدن این پژوهش نگارنده دو فیلم «تعطیلات رومی»( ویلیام وایلر-1953) و «بلید رانر » (ریدلی اسکات-1982) را مورد بررسی قرار داده است.
سنخ شناسی نگرش خبرگان قانون اساسی سال 1358 به رسانه های جمعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
حق ها و آزادی های مطبوعاتی و انتشار رسانه ها جزئی از حقوق و آزادی های فردی و عمومی عنصری ساختاری و بنیادین قلمداد می شود. قانون اساسی مشروطه برای نخستین بار در تاریخ این سرزمین حقوق مطبوعات را به رسمیت شناخت. خبرگان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز همین حقوق را در قانون اساسی نوبنیاد با افتراق هایی جزئی گنجاندند. نویسندگان و مقننان اساسی چهار اصل را به حقوق و منزلت مطبوعات و رسانه های گروهی اختصاص دادند. پرسش اصلی در این مقاله این است: جایگاه و حقوق رسانه ها در قوه مؤسسان نوین، از منظر خبرگان قانون اساسی چه ارزش و ارجی داشته است؟ به عبارتی بهتر، قانون گذاران اساسی در مقطع 1358 چه نگرش ها یا دیدگاه هایی درباره رسانه ها داشته اند؟ نگارندگان با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی، پس از بررسی مبانی تئوریک حقوق و جایگاه رسانه ها در جهان امروز، هفت نوع نگرش را از درون مشروح مذاکرات قانون اساسی استخراج و تبیین نموده اند: نگرش ابزارگرای سودمند، تحدید گرا، راهبرد گرا، جرم انگارانه، نظارتی، تلفیقی و دو نوع نگرش حق گرا. نویسندگان، با توضیح مختصر مفهوم هر نگرش، مذاکرات و دیدگاه هایی را که درباره اصول مذکور در مجلس خبرگان قانون اساسی مطرح شده بود، به بررسی و طیف بندی گذاشته اند. نتایج پژوهش حاکی از این است که علاوه برآن که در مشروح مذاکرات رسانه ها مبتنی بر حقوق اساسی امروز قلمداد شدند، ماهیت دینی و انقلابی نظام حقوقی - سیاسی جدید، سبب شد، رسانه ها واجد ویژگی ارزشی و اخلاقی نیز باشند. همچنین، در مجلس خبرگان قانون اساسی به نهاد مطبوعات و رسانه اهمیت و ارج بسیاری داده شد، لکن تنها کلیت مطبوعات موردبحث و گفتگو بود و به حقوق روزنامه نگاران و اهالی رسانه اشاره ویژه ای نشد.
بررسی نقش مطبوعات در توسعه پایدار کشور
منبع:
علوم خبری سال هفتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۶
81 - 112
حوزه های تخصصی:
هدف از انجام این پژوهش تبیین نقش مطبوعات در توسعه پایدار کشور است. روش تحقیق در این مقاله، تلفیقی از روش های کمی و کیفی با کارگیری ابزارهای مصاحبه و پرسشنامه است. در این مقاله پرسش های اساسی بدین شکل مطرح شد که آیا اساساً اهداف و برنامه های توسعه پایدار در ایران قابل پیاده شدن است؟ در این زمینه رسانه های سنتی و مکتوب با توجه به حضور گسترده رسانه های نوین چه نقش و ر سالتی می توانند داشته باشند؟ به منظور پاسخگویی به پرسش های اساسی پژوهش و طراحی مدل مورد نظر، جامعه آماری هدفمند مرکب از دو گروه مشخص شد افراد جامعه آماری در جدول مورگان و براساس فرمول کوکران و با در نظر گرفتن 5% خطا و حجم نمونه 1.8 تن مشخص شد در گروه اول 17 نفر از استادان علوم ارتباطات حضور داشتند و در گروه دوم 93 تن از خبرنگاران و نویسندگان روزنامه های همشهری، کیهان، اطلاعات و قدس به سؤالات پرسشنامه پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل دیدگاه های منفی در مدیریت مصاحبه شوندگان با استفاده از روش استقرای تحلیلی انجام گرفت و براساس هر سؤال مصاحبه عمقی جداول کیفی تنظیم شد و سپس داده های کیفی به دست آمد، در یک پرسش نامه 5گونه لیکرتی مرکب از 9 سؤال بسته و یک پرسش باز تهیه و تدوین شد. نتیجه گیری کلی یافته های پژوهش نشان داد که خبرنگاران 4 روزنامه کیهان، همشهری، قدس و اطلاعات بر این باورند که مفاهیم اساسی روزنامه نگاری توسعه که ابزار اصلی پیشبرد اهداف فرهنگی و اطلاع رسانی توسعه پایداراست در حد بسیار کم تا متوسط در این چهار روزنامه پیگیری می شود. نتایج یافته ای تحلیلی هم بیانگر آن است که مدل مطبوعات توسعه یافته که بتواند اهداف توسعه پایدار را دنبال کنند شامل مدلی است که علاوه بر اینکه از حق آزادی بیان، حق آزادی تبادل اطلاعات برخوردار است کثرت گرا بوده و دارای استقلال حرفه ای است در مدل مورد نظر، مردم نقش بسیار فعالی دارند. در قالب تشکل های مدنی و انجمن های منفی در مدیریت مشارکتی جامعه حضور دارند.
بازتاب های انحلال عدلیه در مطبوعات دوره رضاشاه (1304تا1306ش/1925تا1927م)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
آشنایی ایرانیان با نظام های سیاسی و قضایی اروپا در قرن 13ق/19م و با مشاهده جایگاه قانون بود که پس از آن، تلاش های گسترده ایرانیان در نهضت مشروطه به ثمر رسید؛ ولی چالش سنت و تجدد در قوانین عدلیه و تضاد شرعی و عرفی در قوانین دست وپاگیرِ در چنبرِ کاپیتولاسیون، باعث ظهور فکر اصلاح عدلیه شد. فکری که با ﻣﺴﺌﻠه جدیدی به نام انحلال عدلیه در مطبوعات داخلی مدنظر قرار گرفت و تلاش های قلمی گسترده ای، در بازتاب تحولات سیاسی و...، برای حل آن آغاز شد. عدﻟیه جدید، در جایگاه یکی از ارکان مشروطه، تحول مهمی بود که داور با همراهی مجلس و به ویژه مطبوعات کشور، زیر سایه حمایت رضاشاه آن را به وجود آورد. بنابراین مراجعه به مطبوعات، رکن چهارم مشروطه، خواننده را با فضایی آگاه می کند که داور در آن به این امر خطیر اقدام کرد. بررسی تمام نشریات از حوصله این نوشتار خارج است؛ ولی چند روزناﻣه پرتیراژ، به مصداق مشت نموﻧه خروار، انتخاب شده است که دیدگاه های رایج در آنان درباره این موضوع، به اجمال بررسی می شود. یافته های این پژوهش براساس روش تحلیل محتوا، بیان کننده این است که مطبوعات این دوره با چه تمهیداتی این ﻣﺴﺌﻠه اجتماعی را از پیش رو برداشتند.
رویکرد روزنامه اختر(1314ه ق-1292ه ق) به جایگاه مطبوعات در نوسازی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
دوره ناصری را می توان از مهمترین مقاطع تاریخ ایران به حساب آورد. در این دوره ارتباط گسترده با اروپا موجب بیداری ایرانیان می شد. آگاهی از تحولات اروپا باعث گردیده بود، تحول خواهان ایرانی خواستار تقویت ابزارهای ارتباطی برای کسب مؤلفه های توانمندی اروپائی ها شوند. مطبوعات می توانستند نقشی تعیین کننده در بیداری ایرانیان و انتقال مبانی مدرنیسم برعهده گیرند. این پژوهش بر آن است تا از منظر اختر به اهمیت مطبوعات در امر نوسازی ایران بپردازد و مشخص کند که مطبوعات در چه جنبه هایی می توانستند به نوسازی ایران کمک کنند؟یافته های پژوهش نشان می دهد روزنامه اختر با استفاده از فضای استانبول و آشنایی با تحولات اروپا نقشی تعیین کننده در معرفی مدرنیسم داشت. از منظر گردانندگان روزنامه اختر، مطبوعات ضمن آنکه منجر به آشنایی با تحولات سایر کشورهای مترقّی می شدند، زمینه ی تعمیم دانش را تسهیل کرده و در امور داخلی نیز با محافظت از قوانین، نخستین واسطه انجام اصلاحات و زبان ملّت در ترقّی کشور معرفی می شدند.
ادبیات طنز در مطبوعات مصر و ایران درون مایه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی (خانواده، زنان، ازدواج) در طنز احمد رجب، جلال عامر، حسین توفیق و ابوالقاسم حالت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه زنان سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۳۴)
179-211
حوزه های تخصصی:
طنز از اقسام هجو است که در آن معمولاً مقاصد اصلاح طلبانه و اجتماعی مطرح است و فرق آن با هجو این است که تندی، تیزی و صراحت هجو در طنز نیست. طنز مطبوعاتی متناسب با تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دستخوش تغییر و تحول است؛ ثبات ندارد و حتی گاهی دچار وقفه و تعطیل می شوند. این پژوهش با رویکرد مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی به بررسی درون مایه، عناصر و ادبیات طنز سیاسی، اجتماعی و فرهنگی (خانواده، زنان، ازدواج) در مطالب طنزآمیز چهار طنزپرداز مصری و ایرانی (احمد رجب، جلال عامر، حسین توفیق، ابوالقاسم حالت) می پردازد. فرضیه این پژوهش تاکید بر وجود درون مایه ها و عناصر سیاسی، اجتماعی، فرهنگی (خانواده، زنان و ازدواج) مشترک و تاثیرگذار در طنز چهار طنزپرداز دارد. نتایج نشان داد برخلاف طنز فارسی، بسیاری از طنزهای عربی تند و رکیک است. با این حال شاید بتوان گفت احمد رجب، جلال عامر، حسین توفیق و ابوالقاسم حالت با این که از دو زبان و فرهنگ متفاوت می باشند، اما به نحوی همه آن ها با زبانی نرم و بدون تکلف به بیان مسائل جامعه با زبان طنز پرداخته و فکاهی و طنز آنان سلاحی برای انتقاد از حکومت ها و کشف عیوب سیستم حاکم و تلاش برای اصلاح و توسعه جامعه و خانواده است.