مطالب مرتبط با کلیدواژه

مطبوعات


۸۱.

بازتاب نظام آموزشی آمریکا در اندیشه ایرانیان دوره قاجاریه و نتایج آن (با تکیه بر مطبوعات دوره قاجار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای تاریخی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 79-99

کلیدواژه‌ها: نظام آموزشی میسیونرها مطبوعات قاجاریه آمریکا دیپلمات ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۷ تعداد دانلود : ۳۷۷
مقاله حاضر به یکی از بزرگترین آمال و اهداف اصلاح طلبان و متجددین ایرانی دوره قاجار یعنی تحول در نظام آموزشی کشور با الگو برداری از نظام آموزشی آمریکا می پردازد. اگرچه تا مدتها اعزام دانشجو به کشورهای اروپایی مورد توجه قرار داشت ولی در دهه های پایانی عصر قاجاریه روشنفکران و مطبوعات این دوره به شرح نظام آموزشی آمریکا و برتری های آن نسبت به کشورهای اروپایی پرداختند. پژوهش حاضر با تکیه بر مطبوعات عصرقاجاریه، اسناد منتشرنشده وزارت امور خارجه و مرکز اسناد ملی ایران، با روش توصیفی- تحلیلی به روند شناخت ایرانیان از نظام آموزشی آمریکا و تاثیرات آن بر ایران عصر قاجاریه پرداخته است و نشان می دهد در نتیجه فعالیت مدارس میسیونری آمریکایی و همچنین تبلیغات و تلاش های مطبوعات قاجاریه و همچنین عواملی چون انجمن ملی ایران و آمریکا و بالاخص تلاش های دیپلمات های برجسته ایران در آمریکا، حکومت قاجاریه متقاعد به الگوپذیری از نظام آموزشی و تربیتی آمریکا شد و در این راستا نخستین گام ها را که همانا اعزام دانشجو به آن کشور بود، برداشت و در فاصله زمانی مشروطه تا انقراض قاجاریه شمار قابل توجهی دانشجوی ایرانی تحصیلات خود را در آمریکا به پایان رساندند و به ایران بازگشتند.
۸۲.

نقش مطبوعات دوره قاجار در ارتقای جایگاه خلیج فارس به عضو رئیسه در پیکره ایران (با تأکید بر روزنامه های حبل المتین، حکمت، چهره نما و جنوب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 191 - 210

کلیدواژه‌ها: ایران خلیج فارس مطبوعات خلیج فارس شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۵ تعداد دانلود : ۲۶۸
خلیج فارس، به عنوان راه دریایی ایران به جهان و بالعکس، در بیشتر ایام تاریخ، تحت حاکمیت سیاسی، فرهنگی و اقتصادی ایران بوده است. این حاکمیت نتیجه طبیعی و منطقیِ اقدامِ بزرگ ترین کشور واقع در سواحل شمالی خلیج فارس در دفاع از موجودیت و امنیت خود به شمار می آمده است که به صورت بلامعارض در بیشتر دوره های تاریخی، جریان داشته است. با ظهور استعمار و ورود قدرت های استعمارگر اروپایی؛ پرتغال، اسپانیا، هلند و انگلیس به خلیج فارس، حاکمیت ایران در خلیج فارس معارض پیدا کرد و ایران را با یکی از بزرگ ترین مسائل دوران جدید روبه رو ساخت. تداوم این امر به کاهش قدرت ایران و تثبیت بیش از پیش قدرت انگلستان، و سرانجام بلامنازع شدن قدرت این کشور در سرتاسر خلیج فارس در عصر قاجاریه منجر شد. با حمله انگلستان به سواحل ایران و تصرف بوشهر در جریان جنگ هرات، معارضه با حاکمیت ایران در خلیج فارس و ایران زدایی از این آبراهه بزرگ به اوج رسید. از این پس واکنش و تلاش های گسترده ایرانیان برای حفظ حاکمیت در خلیج فارس و ارتقای جایگاه آن در ذهنیت ایرانیان از مجرای تولید مفاهیم، معانی و انگاره های متناسب با دوران جدید در قالب گفتار جدید خلیج فارس شناسی آغاز شد. یافته های این تحقیق، بر اساس ترکیبی از روش  علّی  عقلانی، نشان می دهد که مطبوعات دوره قاجاریه اصلی ترین نقش را در ارتقای جایگاه خلیج فارس از منطقه ای طبیعی به «عضو رئیسه پیکره ایران» در قالب گفتار جدید خلیج فارس شناسی بر عهده داشته اند.
۸۳.

مطالعه تطبیقی الگوهای بازنمایی بزه کاری در مطبوعات ایران و آلمان با تأکید بر کیفر گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات حقوق کیفری و جرم شناسی دوره ۵۰ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۵) 541 - 568

کلیدواژه‌ها: بازنمایی بازدارندگی ترس از جرم عوام گرایی کیفری کیفرگرایی مطبوعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۲۳۹
با وجود پیدایش رسانه های نوظهور هم چون شبکه های اجتماعی، روزنامه هم چنان نقش مهمی در اطلاع رسانی ایفا می کند. از جمله اطلاعات مورد توجه در صفحات مطبوعات، اخبار و حوادث جنایی ای است که - از هر دو حیث کمی و کیفی- با دنیای واقع و آمار و ارقام رسمی انطباق ندارد. نحوه بازنمایی جرم بر مبنای «ارزش خبری»، نقش مهمی در تغییر بینش افراد نسبت به جرم، مجازات و نظام عدالت کیفری دارد. این مقاله با رویکرد تطبیقی به بررسی الگوهای بازنمایی بزه کاری، کیفر و بزه دیدگان در مطبوعات ایران و آلمان می پردازد. روش پژوهش، تحلیل محتوای کیفی و کمّی است که به بررسی تحلیل محتوای دو روزنامه پُرمخاطب ایران و آلمان (همشهری و بیلد )، طی بازه زمانی از ابتدای بهمن سال 1398 تا پانزدهم فرودین ماه سال 1399 پرداخته است. نتایج در زمینه بازتاب بزه کاری در روزنامه همشهری از مجموع 311 عنوان خبری و روزنامه بیلد با 134 عنوان، حاکی از عدم تفاوت فاحش در نمایش برخی جرایم هم چون قتل عمد و غیرعمد و تجاوز جنسی است. در زمینه بازتاب پاسخ از سوی نظام عدالت کیفری، تفاوت فاحشی بین دو روزنامه مورد بررسی وجود دارد؛ به گونه ای که روزنامه همشهری، 60 درصد به «اعدام» و «قصاص» و تنها 4 درصد به دست گیری و حبس اختصاص داده و در مقابل، روزنامه بیلد تنها به یک مورد اعدام (آن هم مربوط به کشور گینه نو) و 86 درصد به دست گیری و حبس پرداخته که در مجموع، روزنامه همشهری، از حیث کمیت و ماهیت بازتاب عدالت کیفری کیفرگراتر از روزنامه آلمانی بیلد است.
۸۴.

آشنایی ایرانیان با جایگاه زن در جامعه آمریکایی از رهگذر مطبوعات و مدارس میسیونری در دوره قاجاریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ اسلام و ایران سال ۳۱ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵۰ (پیاپی ۱۴۰) 71 - 92

کلیدواژه‌ها: زن آمریکایی زن ایرانی قاجاریه مدارس میسیونری مطبوعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۳۰۱
  ضرورت تحول در جایگاه اجتماعی و فردی زنان به عنوان یکی از مهم ترین شروط رهایی از عقب ماندگی و پیمودن مسیر تجدد، جایگاه ویژه ای در اندیشه روشنفکران عصر قاجاریه به ویژه بعد از مشروطه داشت. این روشنفکران تلاش داشتند از طریق ابزارهای مختلف از جمله نشریات به بررسی و معرفی جایگاه زن آمریکایی بپردازند. نگارندگان پژوهش حاضر درصددند با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر مطبوعات و مدارس میسیونری این دوره، روند آگاهی و شناخت ایرانیان از جایگاه زن آمریکایی و آثار و نتایج آن را مورد بررسی قرار دهند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مطبوعات این دوره که راز عقب ماندگی زنان ایرانی را در بی بهرگی از آموزش می دانستند، ضمن توصیف موقعیت اجتماعی زنان به ویژه زنان آمریکایی، بر لزوم آموزش زنان ایرانی و تغییر وضعیت آنها نیز تأکید ورزیدند. در نتیجه، روند تحصیل دختران ایرانی در مدارس آمریکایی که پیشتر آغاز شده بود، ادامه پیدا کرد و تا آنجا پیش رفت که حتی ادامه تحصیل در آمریکا نیز مورد توجه قرار گرفت و نمایندگان سیاسی ایران در آمریکا به تسهیل زمینه های این امر یاری رساندند. در نتیجه، تعدادی از دختران ایرانی عازم آن کشور شدند.
۸۵.

بررسی فقهی انتشار مطبوعات ضالّه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مبانی فقهی حقوق اسلامی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 47 - 66

کلیدواژه‌ها: آزادی بیان مطبوعات ضلال احکام فقهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳ تعداد دانلود : ۱۴۷
فعالیت مطبوعاتی به عنوان بستری مناسب جهت تقویت آزادی بیان، دارای محدودیت هایی بوده که مورد قبول همه نظامات حقوقی و از جمله نظام فقهی- حقوقی شیعه می باشد. از جمله محدودیت های آزادی بیان در فقه شیعی، حرمتِ انتشار مطالب ضلالت آمیز است که در قالب هایی نظیر نشر مطالب خلاف عفّت و اخلاق، تبلیغ به نفع مخالفین نظام اسلامی و شبهه افکنی در ضروریات دین صورت می پذیرد. عدم وجود نصّ خاص راجع به حرمت انتشار مباحث ضلالت آمیز و استفاده از عمومات و اطلاقات سایر ادلّه، اختلاف در تعریف ضلال و نیز اختلاف در روش برخورد با نوشته های ضالّه، زمینه ساز اختلافِ فتاوا گردیده است. علی رغم همه اختلافات، آن چه مسلّم است این است که مطبوعات حق ندارند با تمسّک به عناوینی مانند «عدم فایده در منع از نشر»، «زمینه سازی برای انتخاب آزادانه»، «آزادی سوال و شبهه»، «جریان آزاد اطلاع رسانی»، «فعالیت سیاسی» و ... اقدام به چاپ مطالب ضالّه نمایند.
۸۶.

گفتمان های متخاصم در شکل گیری و تداوم وضعیت فساد در نهاد رسانه تحلیل مطبوعات ایران دهه 90(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۷ 217 - 246

کلیدواژه‌ها: گفتمان های متخاصم تحلیل گفتمان وضعیت فساد مطبوعات دهه90

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۱۷۲
هر نوع فساد اداری و دولتی می تواند در حکم یک ترمز و اهرم ایجاد اختلال در تمامی حوزه های مهم تجاری و اقتصادی  کشورها باشد. در این مطالعه به دنبال پاسخ به این پرسش ها هستیم: گفتمان های متخاصم در شکل گیری و تداوم وضعیت فساد کدام اند؟ فساد با چه گروه و نهادهایی در ارتباط است؟ فساد از کدام موضع یا موقعیت برمی خیزد؟در این تحقیق به بررسی وضعیت فساد از منظر رسانه ومطبوعات پرداخته ایم. از چهار روزنامه ی وطن امروز، شرق، اعتماد، کیهان، جهت مطالعه استفاده شده است و از هرکدام ازاین روزنامه ها بر اساس نمونه ی نظری، تعدادی متن به عنوان نمونه جهت تحلیل و تفسیر مسئله ی فساد انتخاب شده اند. برای پاسخگویی به سؤالات تحقیق از چارچوب لاکلائو و موفه استفاده شده است. بر اساس چارچوب موفه برای هرکدام از روزنامه ها یک مدل پیرامون مسئله ی فساد ارائه شد.دال برتر شکل گرفته پیرامون مسئله ی فساد در هرکدام از روزنامه ها به ترتیب: مدیریت عدالت محور، مدیریت شفاف، مدیریت شایسته سالار متنوع، مدیریت اسلامی هستند. به طورکلی روزنامه ها به جای اینکه به بررسی ساختاری مسئله ی فساد و دادن راه کار برای حل مسئله بپردازند، بیشتر درگیر افشاگری فساد و انتساب این فسادها به دوره ی مدیریت گفتمان مخالف هستند و یک نوع گفتمان سخن پراکنی در مطبوعات حاکم است.
۸۷.

تحلیل محتوای خشونت رسانه ای (مطالعه موردی: خشونت مطبوعاتی در انتخابات ریاست جمهوری ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال هجدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۵) 103 - 124

کلیدواژه‌ها: انتخابات دوره دوازدهم ریاست جمهوری تحلیل محتوا جمهور ی اسلام ی ایران خشونت روزنامه ایران روزنامه شرق روزنامه کیهان روزنامه وطن امروز مشارکت سیاسی مطبوعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۲۷۵
تأسیس و توسعه مطبوعات در ایران آثار مثبت و منفی متعددی داشته است که در این میان «خشونت مطبوعاتی» از جمله پیامدهای منفی آن به شمار می آید. هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای خشونت مطبوعاتی در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران (به سال 1396) است. جامعه آماری این پژوهش روزنامه های ایران، شرق، کیهان و وطن امروز و نمونه آماری مطالب حاوی خشونت در این روزنامه ها است. در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کمی و نمونه گیری هدفمند استفاده شده است. ابزار اندازه گیری، مشاهده و مطالعه مطالب، نحوه اجرا کدبندی موارد مرتبط با خشونت و واحد تحلیل «کلمه» و «جمله» بوده است. یافته های پژوهش نشان داد در ایام برگزاری انتخابات، روزنامه های مورد نظر در چهار بعد مخاطبان، موضوع، نوع اتهام و شکل انتشار خشونت از یکدیگر متمایز بوده اند.
۸۸.

بازنمود وضعیت فساد در گفتمان رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال هفدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶۵ 159 - 185

کلیدواژه‌ها: فساد گفتمان رسانه ای تحلیل گفتمان مطبوعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۱۵۰
با نگاهی به وضعیت رسانه ها و مطبوعات در کشورهایی که نرخ فساد در آن ها پایین است، به خوبی می توانیم به نسبت تعریف شده بین نقش مطبوعات و رسانه ها در مبارزه با فساد پی ببریم. از آنجا که نهادینه شدن فساد در کشور باعث دور شدن کشور از مسیر توسعه شده است، در این تحقیق به دنبال شناسایی گرایش ها مختلف فساد در گفتمان های نوشتاری و گفتاری روزنامه ها هستیم و می خواهیم نشان دهیم که چگونه این مسئله با ایدئولوژی های که در تولید اخبار نهفته است همخوان است. از چهار روزنامه وطن امروز، شرق، اعتماد، کیهان، جهت انجام مطالعه استفاده شده است و از هرکدام ازاین روزنامه ها بر اساس نمونه نظری، تعدادی متن به عنوان نمونه جهت تحلیل و تفسیر مسئله فساد انتخاب شده اند. جهت پاسخگویی به سؤالات تحقیق از روش های تحلیل نظام گذرایی هالیدی استفاده گردید.از طریق نظام گذرایی هالیدی و همچنین الگوی برجسته سازی و حاشیه رانی به دنبال تحلیل تیترها و عناوین خبری پیرامون فساد در هرکدام از روزنامه ها بوده ایم. ما به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که چگونه هرکدام از روزنامه ها از طریق تکنیک های مختلف به معرفی افراد، نهادها و سازمان و گفتمان های درگیر فساد می پردازند.نتایج حاکی ازاین می باشد که مطبوعات خنثی و بی طرف نیستند و هرکدام از روزنامه ها به بازنمایی مسائل مورد دلخواه که با منافع آن ها منطبق بود، پرداخته اند و تمام تلاش روزنامه ها در بازتاب فساد، برجسته سازی فسادهای منتسب به دیگری مقابل و در مقابل، به حاشیه بردن و عدم توجه به فسادهای گفتمان خودی بوده است.
۸۹.

مطبوعات و نحوه تعامل آنان با ارکان حکومت مشروطه در دوره مجلس اول(1326-1324ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی سال ۵۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 291 - 311

کلیدواژه‌ها: مطبوعات مشروطه مجلس اول حکومت محمدعلی شاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۷۵
پس از استقرار نظام مشروطیت، نقش و اهمیت مطبوعات به عنوان مهم ترین وسیله ارتباط جمعی افزایش یافت. در پژوهش حاضر با روش تاریخی و رویکرد توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر مطبوعات این دوره، به این پرسشها پاسخ داده خواهد شد: وضعیت مطبوعات و تعامل آنان با ارکان حکومت مشروطه در دوره مجلس اول (1326-1324ق) چگونه بود و مطبوعات چگونه و با چه رویکردی اخبار و رویدادها را منعکس می کردند؟ بر اساس یافته ها، پس از پیروزی جنبش مشروطه، آزادی مطبوعات در بیان اخبار و رویدادها و رویکرد انتقادی آنان نسبت به اوضاع اجتماعی و سیاسی و به ویژه نقد حاکمیت، رشد و نمود بیشتری یافت. رویکرد منتقدانه مطبوعات گاه با تندرویهایی همراه بود و افت و خیزهای فراوانی را در تعامل آنان با حکومت و به ویژه محمدعلی شاه پدید آورد و این موضوع، در نهایت موجب محدودیتهای فراوانی از سوی حکومت گردید.
۹۰.

مقایسه حق بر عقیده در حقوق اساسی ایران و انگلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 1308 - 1326

کلیدواژه‌ها: حق بر عقیده آزادی آزادی بیان مطبوعات آزادی مطبوعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۱۲۲
حق بر عقیده از جمله حقوق بنیادینی است که مورد پذیرش جهان قرار گرفته است. عقیده برخاسته از یک سلسله امور پیچیده سیاسی، تاریخی، فرهنگی و اجتماعی است که ممکن است خود به خود ایجاد آن بینش اساسی نداشته باشد. تحمیل عقیده و اندیشه امر مرسوم در همه آیین ها و فرهنگ ها است و اسلام خردورزی و عقیده همراه با انتخاب و تحقیق را مورد تأکید قرار داده است. از این رو سؤال اصلی پژوهش به این صورت است که حق بر عقیده در حقوق اساسی ایران و رویه قضایی انگلستان به چه صورت است؟ لذا با توجه به روش تحقیق به صورت توصیفی–تحلیلی و با بهره گیری از ابزار کتابخانه ای و مداقه در قوانین حقوقی ایران و انگلسان به این نتیجه رسیدیم که حقوق اساسی ایران برای هرگونه تفتیش عقیده ممنوعیت مطلق را قائل است و ابزار آن را از طریق قانون به شرط عدم تعارض با مبانی قانونی و شرعی مجاز دانسته و قوانین و رویه قضایی انگلستان آزادی عقیده را به رسمیت شناخته و با آزادی عقیده در حقوق ایران تفاوت و محدودیت هایی وجود دارد. محدودیت های آزادی عقیده در انگلستان عدم تعارض با امنیت ملی و نظام سیاسی می باشد.
۹۱.

بازتاب اخبار جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران در روزنامه ها و خبرگزاری های رسمی کشور در زمستان 1391 (با تأکید بر ساختار و محتوا)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: Journal of Rescue and Relief (امداد و نجات) دوره پنجم پاییز ۱۳۹۲ (۲۰۱۳ م) شماره ۳ (پیاپی ۱۹) ۴۵-۵۸
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۸
مقدمه: هدف از انجام این تحقیق بررسی بازتاب اخبار جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران در روزنامه ها و خبرگزاری های رسمی کشور است . در این تحقیق از نظریه های برجسته سازی و چارچوب سازی و دروازه بانی خبر برای چارچوب نظری استفاده شده است . مقوله های این تحقیق شامل ساختار موضوعی، ارزش های خبری، سبک مطلب، نوع مطلب، ماهیت مطلب، حجم مطلب، نوع رسانه، محل رویداد، منبع خبر و نوع حادثه می باشد . روش تحقیق: این تحقیق با روش تحلیل محتوا و تکنیک پرسشنامه معکوس صورت گرفته است . جامعه آماری 662 مطلب منتشر شده در ارتباط با هلال احمر در سه ماهه زمستان 1391 در خبرگزاری ها و روزنامه ها و روش نمونه گیری تمام شماری است . اعتبار تحقیق صوری و روایی آن طبق ضریب اسکات برابر 1 است . یافته ها: مهم ترین نتایج تحقیق بدین شرح می باشد: بیشترین حجم اخبار منتشرشده مربوط به هلال احمر در رسانه ها اخبار تنش زا می باشد؛ بیشترین حجم اخبار منعکس شده مربوط به هلال احمر در رسانه ها اخبار شهرستان هاست ؛ بیشترین حجم اخبار منتشرشده مربوط به هلال احمر در خبرگزاری ها انتشار یافته است .
۹۲.

طراحی مدل سیاستگذاری مطبوعات با تاکید بر توسعه زنان با استفاده ازنظریه برپایه کلاسیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 95 - 114

کلیدواژه‌ها: سیاستگذاری مطبوعات توسعه زنان نظریه برپایه گلیزر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۱۶۸
دنیای امروز مطبوعات همزمان در رقابت با رسانه های مختلف ، هنوز جایگاه خود را از دست نداده اند و می توانند به وظایف ذاتی شان از جمله در جهت آگاهی بخشی بپردازند. همچنین با توجه به اینکه زنان نیمی از جمعیت کشور می باشند واهمیت نقش بانوان در توسعه جوامع و پایین بودن نرخ شاخص بین المللی توسعه زنان انجام مطالعه در این زمینه ضروری به نظر می رسد. این تحقیق در حوزه سیاستگذاری رسانه مکتوب )مطبوعات( تلاش نموده که در راستای موضوع اصلی تحقیق الگویی با تاکید برتوسعه انسانی زنان ارائه دهد . در این پژوهش از روش تحقیق کیفی و نظریه برپایه کالسیک )گلیزر( استفاده شده است. به این منظور با 13 نفر از متخصصان و صاحبنظران در زمینه های سیاستگذاری و مطبوعات و زنان که بصورت هدفمند انتخاب شدند، مصاحبه عمیق و نیمه ساخت یافته بعمل آمد . براساس تحلیل داده های بدست آمده از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته و مدل بدست آمده از تحقیق، مقوله های اشباع شده عبارتند از: قوانین و سیاستها، نهادسازی، مدیریت و رهبری، فرهنگ سازی و درونی کردن ارزش ها، اقدامات محتوایی و آینده نگری.
۹۳.

میزگرد جرایم مطبوعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشهای حقوقی دوره ۱ بهار و تابستان ۱۳۸۱ شماره ۱ 111 - 154

کلیدواژه‌ها: جرم مسؤولیت مجازات مطبوعات شرع ارتباطات هیأت منصفه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۱ تعداد دانلود : ۱۲۲
در این میزگرد تعریف جرم مطبوعاتی و عناصر آن ، علت تفکیک جرایم مطبوعاتی از سایر جرایم عادی ، امتیازات و مصونیتهای جرایم مطبوعاتی و دادرسی آن جرایم در قوانین ایران و برخی از دیگر کشورها مورد بحث قرار گرفته است .
۹۴.

دادرسی دعاوی مطبوعاتی در حقوق انگلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشهای حقوقی دوره ۱ بهار و تابستان ۱۳۸۱ شماره ۱ 183 - 204

کلیدواژه‌ها: دادرسی انگلستان علنی بودن مطبوعات جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۶۸
در مطالعه تطبیقی حقوق مطبوعات ، کشور انگلستان از نمونه های شاخص و برجسته به شمار می رود. انگلستان به عنوان خاستگاه اصلی اولین روزنامه های چاپی مدرن ، در بستر چالشهای سیاسی و حقوقی تجربه ای گرانبار و بدیع در دادرسی دعاوی مطبوعاتی از خود به جا گذاشته است .
۹۵.

بررسی اندیشه های اجتماعی در مطبوعاتِ دینی عصر مشروطیت و پهلوی اول

نویسنده:
منبع: پژوهش در تاریخ سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۲ 23 - 49

کلیدواژه‌ها: اندیشه اجتماعی آزادی مطبوعات پهلوی اول عصر مشروطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۶۴
هم زمان با رواج مفاهیم و اندیشه های جدید اجتماعی در ایرانِ دوره مشروطه، نحله های فکر دینی به انحای گوناگون به محاجه با آن برخاستند. بخشی از این محاجات قلمی در مطبوعات دینی بروز یافت. از این رو، پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که مفاهیم اجتماعی همچون مساوات، عدالت و آزادی چه جایگاهی در مطبوعات دینی عصرِ مشروطیت و پهلوی اول داشت و مواجهه آنان با این عناصر تمدنی چگونه بود؟ روش این تحقیق، توصیفی و با تکیه بر داده های تاریخی است. براساس یافته های پژوهش، گردانندگان مطبوعات دینی به دو گروه تقسیم شده و در دو جریان فکری قرار گرفتند. عده ای سعی کردند برخی از این مؤلفه ها را با دین اسلام تطبیق دهند و در این زمینه مقالات گوناگونی منتشر کردند. مجله الاسلام مازندرانی لاریجانی، که خود از اعضای هیئت اتحاد اسلام رشت بود، نمونه برجسته این دسته است. گروه دوم همچون نشریه جریده اسلامی نمایندگان فکری مکتبی بودند که در برابر ورود اندیشه جدید ایستادگی کردند و مفاهیمی همچون آزادی را مغایر با اسلام دانستند. در عصر پهلوی اول با وجود حاکمیت مطلق رضا شاه، برخی مطبوعات دینی همچون دعوت اسلامی  و الاسلام با نفی کامل برخی از این اندیشه ها، روش سلبی در پیش گرفتند.
۹۶.

بازنمایی خروج امریکا از برجام: تحلیل گفتمان انتقادی سرمقاله های روزنامه های کیهان، رسالت، شرق و اعتماد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۳ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۲۷) 11 - 26

کلیدواژه‌ها: بازنمایی چارچوب بندی تحلیل گفتمان انتقادی مطبوعات برجام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۲۵
برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در ژوییه سال 2015 بین جمهوری اسلامی ایران و گروه 1+5 به نتیجه رسید اما امریکا خروج خود را از این توافق در مه 2018 اعلام کرد. این خروج، هم در سطح داخلی و هم در سطح بین المللی به لحاظ تأثیر بر فضای سیاسی، بین المللی و دیپلماتیک توجّه رسانه ای زیادی به خود جلب کرد. هدف این مقاله بررسی بازنمایی خروج ایالات متحده امریکا از برجام در چهار روزنامه ایرانی است: کیهان، و رسالت (نمایندگان اصلی محافظه کاران) و اعتماد و شرق (نمایندگان اصلی اصلاح طلبان). این پژوهش از روش تحلیل گفتمان انتقادی استفاده می کند و متکی به نظریه های گفتمان، بازنمایی و چارچوب سازی است. یافته های این پژوهش گویای آن است که گفتمان مسلط در طیف روزنامه های اصلاح طلب «گفتمان تعامل» بوده است. این روزنامه ها بر لزوم ارتباط با جهان، مذاکره، تنش زدایی درعین حفظ انسجام ملّی تأکید کرده اند. «برجسته سازی» و «حاشیه رانی» تکنیک هایی هستند که روزنامه های شرق و اعتماد به واسطه آن وجوه مثبت «خود» و نقاط ضعف «دیگری» را برجسته و چارچوب های مدّ نظر خود را ازاین طریق بازنمایی کرده اند. گفتمان مسلط در طیف روزنامه های اصولگرای این پژوهش گفتمان «مقاومت» است. این طیف با مطرح کردنِ سلسله استنادات تاریخی به بدعهدی، دشمنی، بی اعتمادی به غرب (امریکا و اروپا) اشاره کرده اند و با برجسته کردنِ وجوه منفی «دیگری» و برجسته کردنِ وجوه مثبت «خود» به مثابه نظام و ملّت ایران، و تأکید بر ایستادگی و بهره گیری از ظرفیت های داخلی، اقتصاد مقاومتی، بصیرت انقلابی و واکنش جدی درمقابل دشمن، سعی در القای مفاهیم و چارچوب های مدّ نظر خود و تأثیرگذاری بر مخاطب دارند.
۹۷.

بازتاب سیاست های فرهنگی در مطبوعاتِ عصر ناصری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و سوم پاییز ۱۴۰۱شماره ۵۹ 173 - 191

کلیدواژه‌ها: دوره قاجاری سیاست های فرهنگی عصر ناصری مطبوعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۳۹
حاکمان قاجار، به ویژه از دوره ناصری، به این درک دست یافتند که می توانند با سیاست های فرهنگی تأثیر مستقیمی بر زندگی مردمان داشته باشند و از این طریق، شکل نوینی به اِعمال قدرت خویش بخشند. در این میان، عرصه مطبوعات یکی از مهم ترین نقاطِ اجرای این سیاست ها بوده است. در مقاله پیش رو قصد داریم با رویکردی توصیفی تحلیلی به این پرسش بپردازیم که بازتاب سیاست های فرهنگی عصر ناصری بر مطبوعات چه بوده و چه پیامدهایی را رقم زده است. بررسی روند تاریخی جریان مطبوعات در این دوره نشان می دهد که نقطه آغاز این جریان نیز، همچون بسیاری از دیگر تغییرات بنیادین دوره قاجار، وقوع جنگ های ایران و روس و درک ضرورت اجرای برخی اصلاحات است. به موجب اسناد، امر روزنامه نگاری و مطبوعات در معنای امروزین آن با حمایت عباس میرزای ولیعهد پدیدار شده و در زمان صدارت امیرکبیر شکلی حرفه ای به خود گرفته است. مطبوعات ایرانی هم زمان با صدارت میرزاحسین خان سپهسالار در حالی گسترش یافته که در پرتو سیاست های مختلف فرهنگی، مداخلات ناصرالدین شاه از هسته مرکزی حکمرانی در عرصه مطبوعات همچنان ادامه دار است. در این میان، مقاله با ارائه اسنادی تاریخی نشان می دهد که اعمال کنترل بر مطبوعات با قوانینی چون طرح سانسور، به عنوان نمونه سیاست های فرهنگی اعمال شده بر مطبوعاتِ عصر ناصری، به ظهور مطبوعاتِ در تبعید انجامیده است. می توان جنبش ها و انقلاب های بعدی مانند مشروطیت را نیز از پیامدهای سیاست های فرهنگیِ آن دوران در امور مختلف فرهنگی، ازجمله در امر مطبوعات، دانست.
۹۸.

بَرید؛ روزنامه نگاری ایرانی

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال اول زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 65-70

کلیدواژه‌ها: روزنامه روزنامه نگاری مطبوعات ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۹۳
حکیم بزرگوار جلال الدین محمد بلخی در این چند مصرع به خوبی جایگاه آگاهی و خبر را ترسیم نموده اند. مفهوم آگاهی در حال حاضر از چنان ابعاد پیچیده و مبهمی تشکیل شده است که خواسته یا ناخواسته علوم مختلفی را در جهت تبیین خود و دستیابی بشر به معنا و کارکرد این واژه بلند مرتبه درگیر خود نموده است، از اثرات روان شناختی تا فیزیولوژی و جامعه شناسی و دکومانتاسیون و ... اما اگر این مفهوم همانگونه که بزرگان علم تسریع کرده اند در بطن جامعه محقق می گردد. یعنی ما مردمانی آگاه و پویا در بطن جامعه ای آگاه و پویا باید داشته باشیم نهایتاً به همین چند مصرع حضرت مولانا خواهیم رسید و شاید بر همین مصداق بود که سلاطین اندیشمند، دانش دوست و علم پرورسامانی در دوران نوسازی علمی شکوهمند خود به خوبی از جایگاه خبر، اطلاع رسانی و ایجاد ساز و کارهای لازم جهت آگاهی و آگاه سازی اجتماعی آگاهی داشته و مکانیسم های قدرتمندی در جهت اعتلاء آن در حکومت خود ایجاد کرده بودند تا جایی که وزارتخانه ای مستقل با تمام ساز و کارهای ممکن یک وزارتخانه اعم از وزیر، ادارات مختلف زیر مجموعه، شعب زیر مجموعه در سراسر قلمرو و مسؤولان و کارکنانی با ویژگی های خاص اعم از قدرت کلام، قلم و ... ایجاد نموده بودند تا در کنار دیوان رسایل، دیوان اشیا (وزارت دارایی)، دیوان جیش (وزارت دفاع)، دیوان شرطه (وزارت کشور)، دیوان محتسب، دیوان اشراف (وزارت اطلاعات)، دیوان آب، «دیوان برید» نیز به عنوان وزارتخانه اطلاع رسانی نقش رشد و توسعه اطلاع رسانی و آگاهی را انجام دهد.
۹۹.

گذری بر آوردگاه های گفتمان اسلام سیاسی و پهلویسم در مطبوعات پیش از انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اسنادی انقلاب اسلامی سال سوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵ 1-19

کلیدواژه‌ها: اسلام سیاسی پهلویسم مطبوعات گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۳۱
بخش درخور توجهی از تولید و بازنشر محتوای ایدئولوژیک گفتمان پهلویسم از طریق مطبوعات به ویژه موسسه های مطبوعاتی اطلاعات و کیهان انجام می گرفت. در این حال، پژوهش منسجمی درباره ی نقش مطبوعات یادشده، در کشاکش گفتمان اسلام سیاسی با پهلویسم انجام نشده است. ازاین رو، در تحقیق پیش رو به این مسئله توجه گردیده و این پرسش ها مطرح شده است که تولید یا بازنشر محتوای ایدئولوژیکی در اطلاعات و کیهان چگونه بود و چرا با واکنش حاملان گفتمان اسلام سیاسی روبرو شد و واکنش آن ها شامل چه مواردی بود؟ یافته های تحقیق نشان می دهد که حضور مدیران ارشد این دو موسسه در ارکان حکومتی پهلوی و پذیرش منصب سناتوری مجلس و افزون بر آن، برخی تولیدات ایدئولوژیک این دو موسسه، همچون انتشار تقریباً هرروزه ی تصاویر شاه و نمادهای سلطنتی همراه با مقالات متعدد، پذیرش و تبلیغ برنامه های انقلاب سفید به ویژه از سوی مبلغان مذهبی دو موسسه که دین را در راستای اهداف حکومت به خدمت گرفته بودند، سبب موضع گیری و تولید محتوای ایدئولوژیک از سوی حاملان گفتمان اسلام سیاسی شد.
۱۰۰.

بررسی رویکرد دولت های اصلاحات و اصول گرا نسبت به مطبوعات و شبکه های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال هجدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۸ 303 - 327
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۲۰
در ایران، سیاست رسانه ای علاوه بر مراجع اصلی تاثیرگذار، از تغییر دولت ها نیز متاثر می شود؛ چرا که یکی از ابزارهای اساسی هر دولتی برای پیشبرد اهداف خود رسانه ها هستند. این تغییر دولت ها، بسته به رویکرد هر دولتی، نتایج متفاوتی را در اتخاذ عملکرد ها بر جای می گذارد. ساختار و اراده ی سیاسی، عواملی هستند که به شدت بر عمل سیاسی در ایران تأثیرگذار می باشند. در این پژوهش با نگرش فرآیندوار و تاثیر متقابل ساختار و اراده بر عمل سیاسی به این سوال پاسخ داده می شود که دولت های اصلاحات و اصول گرا چه رویکردی به مطبوعات و شبکه های اجتماعی داشتند و دواعی و موانع و نقاط قوت و ضعف دولت ها در زمینه ی اجرای سیاست های نظام جمهوری اسلامی ایران. چه می باشد. برای این کار، از رهیافت نظری میگدال با عنوان دولت قوی و جامعه ی ضعیف بهره گرفته شد. در این پژوهش کیفی، با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی، و مصاحبه داده ها جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفتند. برای استخراج مولفه های سیاست رسانه ای، بیانات رهبری و برای به دست آوردن رویکرد دولت های اصلاحات و اصول گرا، مطالب مطرح شده توسط روسای جمهور و وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونین مطبوعاتی در بازه ی زمانی 1376-1392 با استفاده از روش اسکن محیطی بررسی و مضامین مستخرج با استفاده از روش تحلیل موضوعی کدگذاری شدند. یافته ها نشان گر 13 مولفه به عنوان اساسی ترین سیاست رسانه ای جمهوری اسلامی ایران در زمینه ی مطبوعات و شبکه های اجتماعی و 12 مولفه به عنوان رویکرد دولت های مورد پژوهش می باشد.