مطالب مرتبط با کلیدواژه

برجسته سازی


۶۱.

چارچوب سازی رویدادهای خبری توسط خبرگزاری ها در پیام رسان تلگرام؛ تحلیل چارچوب خبری نطق ترامپ و روحانی در مورد برجام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال پنجم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱۹ 35 - 60

کلیدواژه‌ها: چارچوب سازی برجسته سازی دروازه بانی خبر عینیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۵ تعداد دانلود : ۴۵۱
پژوهش حاضر، برای شناخت چارچوب سازی سخنرانی ترامپ و روحانی در مورد مذاکرات برجام، توسط خبرگزاری های ایسنا، فارس، بی بی سی فارسی و بخش فارسی صدای آمریکا در پیام رسان تلگرام صورت گرفته و از نظریه چارچوب سازی به عنوان مبانی نظری تحقیق استفاده شده است. روش تحقیق، تحلیل محتوای کمی و واحد تحلیل، مطلب است. در این پژوهش، کلیه اخبار منتشره در مورد رویداد موردبررسی در کانال های تلگرامی رسانه های خبری ذکر شده، به شیوه نمونه گیری هدفمند، کل شماری شده اند. ضریب پایایی تحقیق بر اساس فرمول اسکات محاسبه شد که برای همه متغیرها بالای ۸۰ درصد بود که این امر نشانگر پایایی مطلوب متغیرهای پژوهش حاضر است. بر اساس یافته های این تحقیق، در مورد سخنرانی ترامپ و روحانی، شیوه انتشار اخبار در خبرگزاری ایسنا، خبرگزاری فارس و بی بی سی فارسی تقریباً مشابه یکدیگر بوده است و این رسانه های خبری (بی بی سی فارسی تا حدودی) علیه سخنرانی ترامپ، مطالب خود را منتشر کرده اند، در حالی اکثر قریب به اتفاق اخبار صدای امریکا علیه سخنرانی روحانی منعکس شده بود.
۶۲.

کار کرد التفات قرآنی در ایجاد پیوستگی و فضاسازی معنایی با خروج از زبان هنجار(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآنی سال بیست و پنجم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۹۴) 5 - 24

کلیدواژه‌ها: التفات هنجار برجسته سازی پیوستگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۳۹۹
التفات از مختصات سبکی قرآن کریم و یکی از مصادیق برجسته سازی است که با خروج از زبان هنجار و آشنایی زدایی، شبیه به طرح بی مقدمه موضوع و موجب گسست اجزای کلام می شود. این مقاله با روش تحلیلی- توصیفی، نمونه هایی از آیات حاوی التفات سیاقی در قرآن را مطالعه می کند. التفات در نگاه تجویزی به نحو، عامل تضعیف پیوستگی اجزای جمله است. نویسنده بر این باور است که اگر این صنعت با نگاه توصیفی به نحو و مبتنی بر نظام زبانی قرآن و مناسبات معنایی و متکی بر کارکرد سلیقه و ذوق ادبی بررسی شود، نتیجه متفاوت می شود. با این نگاه، این صنعت به صورت نامرئی، در ماورای عبارت ها، لایه های معنایی ایجاد می کند و اجزای کلام را به هم پیوند می دهد و به حس زیبایی شناختی مخاطب پاسخ می دهد.  
۶۳.

بررسی ساختار ترکیب های اشتقاقی شعر طالب آملی از دیدگاه سبک شناسی زبانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: متن شناسی ادب فارسی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۶) 81 - 94

کلیدواژه‌ها: طالب آملی سبک هندی ترکیب سازی زبان برجسته سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳ تعداد دانلود : ۵۴۱
طالب آمُلی یکی از از بزرگ ترین گویندگان سده یازدهم هجری است که در جریان تحول و تغییر سبک هندی نقش قابل توجّهی داشته است. بیشترین توجه پژوهش گران بر روی جنبه ی خیال بندی و مضمون آفرینی شعر اوست. در این میان عنایت کمتری به روساخت و جنبه های زبانی شعر او، به ویژه هنر ترکیب سازیش شده است. در این جُستار به این وجه زبانی او پرداخته می شود. یکی از مهم ترین عناصری که در سبک شناسی شعر مطرح است، ساختار زبانی شعر است. از جمله تمهیداتی که طالب در ساختار زبانی شعر خود بهره برده است برجسته سازی است. طالب در جهت ترکیب سازی از این اصل بیش ترین استفاده را کرده است و غالب ترکیب های او به پیروی از این اصل بر مخاطب عرضه می شود. ترکیب های اشتقاقی موجود در دیوان طالب آمُلی ذیل عنوان هایی چون: ترکیب های ونددار، ترکیب شبه ونددار، صفت های فاعلی و مفعولی مرکّب، ترکیب های وصفی و ترکیبات مصدری بررسی و تحلیل شده اند. بسیاری از این ترکیب ها، چشم نواز و دلکش می باشند و جدا از این که موجب درنگ مخاطب می شوند، جلوه ای تازه به زبان شعر او بخشیده اند. هنرنمایی طالب سبب شده است تا این ترکیبات اشتقاقی در موضعی مناسب قرار گیرند که هم ارزش صوری کلام را والا کنند و هم بار معنایی کلامش را غنی سازند. بنابراین می توان گفت که وجه غالب زبانی طالب آملی، ترکیب سازی و لزوم عنایت ویژه به این ترکیبات امری ضروری است.
۶۴.

تحلیل و بررسی برجسته سازی واژگانی در سوره مبارکه غافر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبی - قرآنی سال هفتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۲۸) 27 - 44

کلیدواژه‌ها: سوره غافر برجسته سازی سبک شناسی لایه واژگانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۲۹۹
خداوند در قرآن کریم با استفاده از تکنیک ها و شیوه های مختلف، درصدد برجسته سازی مفاهیم و معانی موردنظر خویش است. بدین واسطه، آن مفاهیم را پررنگ و در دل مخاطبین جای می دهد. خوانندگان و مردم نیز با مطالعه قرآن یا شنیدن آن، خیلی زود، جذب آن مفاهیم گشته و تربیت و هدایت بشر که هدف اصلی قرآن کریم است به منصه ظهور می رسد. هدف از این پژوهش، شناخت و بررسی این واژگان و چگونگی گزینش واژگان برای برجسته سازی، شناخت نوع واژگان برجسته شده، شیوه های برجسته سازی قرآن کریم و واکاوی کارکرد آنهاست تا ثقل معنایی و مفهومی واژگان قرآن کریم ونیز فصاحت و اعجاز آن را آشکار گردد. مسأله اصلی این پژوهش پیرامون این موضوع می چرخد که سوره غافر که سوره ای مکی است، در کدام گروه از واژگان از شیوه برجسته سازی استفاده کرده است، علت و انتخاب این فرایند چه بوده و بار معنایی و عاطفی واژگان برجسته شده چیست. نتیجه پژوهش نشان می دهد که این موارد در قرآن، متعدد و متنوع است و شامل مواردی چون خلاقیت و نوآوری، تکرار و توازن، ترادف و تناسب و تقابل و تضاد می باشد که این پژوهش درصدد بررسی آن ها بر اساس روش توصیفی تحلیلی است.<br />  
۶۵.

چالش های نظری در گذار از رسانه های سنتی به رسانه های نوین؛ ترندسازی توئیتری در برابر برجسته سازی تلویزیونی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۴ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۴ 7 - 34

کلیدواژه‌ها: برجسته سازی تلویزیون شبکه های اجتماعی مجازی توئیتر هشتگ ترندسازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۴ تعداد دانلود : ۶۶۷
با نظر به دگرگونی شگرف در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، ویژگی اساسی انقلاب رسانه ای درآمیختگی دو مفهوم دیجیتالی و تعاملی شدن خلاصه شده است. این دو در کنار هم سبب دگرگونی در قلمرو ارتباطات رسانه ای گشته و سبب می شود برخی نظریه های سنتی همچون برجسته سازی، مندرج در پارادایم مسلط بر وسایل ارتباط جمعی که یکسویی و مخاطب انبوه را مفروض داشت، در پارادایم تازه در سطح شبکه های اجتماعی مجازی با سازوکار هشتگ (#) و ترندسازی در تنگنای تبیین پدیده های ارتباطی قرار گیرد. مخاطبان دیروز، اکنون در گروه های کوچک ساخت بندی و در تعامل باهم می توانند درباره رویدادهای روز نظر داده و آن را نشر دهند. این مواضع نظری می تواند همسو یا مغایر با مواضع برجسته سازی شده در رسانه های جمعی باشد. این پژوهش به روش تحلیل مضمون خوانش های مسلط، مصالحه و متضاد کاربران توئیتر را استخراج کرده، نشان می دهد چگونه بخشی از کاربران با استفاده از سازوکار هشتگ و ترند توئیتری، برجسته سازی خبری تلویزیون را در جریان تحولات اجتماعی دی ماه 1396 کشور با خوانش های متفاوت و متضاد به چالش کشیدند. یافته ها نشان می دهد، برای تبیین پدیده های ارتباطی در سطح شبکه های اجتماعی مجازی به اصلاح و تحول در حوزه های نظری، به ویژه در نظریه برجسته سازی نیاز است. ادامه مطالعات درباره تحولات نظری توصیه شده است.
۶۶.

بررسی اشعار نادر نادرپور از منظر فرمالیسم روسی

نویسنده:
منبع: شفای دل سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳ 143 - 180

کلیدواژه‌ها: فرمالیسم روسی هنجارگریزی آشنایی زدایی برجسته سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۵۷۰
نادر نادرپور یکی از محبوب ترین شاعران معاصر دهه سی و چهل است و می توان او را از مهم ترین میراث داران شعر کلاسیک، در عین حال، نوپرداز به حساب آورد. لطافت، زیبایی و ویژگی های زیبایی شناختی شعر او، وام دار شناخت وی از شعر گذشته است؛ بنابراین در پژوهش حاضر کوشیده ایم که آثار این شاعر برجسته را براساس یکی از مهم ترین نظریه های ادبی معاصر یعنی فرمالیسم روسی بررسی کنیم. هدف ما در این پژوهش معرفی زبان شعری نادر نادرپور از منظر فرمالیست های روسی و کشف ساختار و زبان شعری در اشعار این شاعر معاصر و یافتن پاسخی برای این سؤالات است که «ادبیت» آثار و اشعار نادر نادرپور، زاده و حاصل چه روند و فرآیندی است؟ آیا عدول از هنجار(اعم از هنجار موسیقیائی، دستوری و ...) در شعر او بسامد بالایی دارد؟ نتایج نشان می دهد در حدود یک سوم اشعار نادرپور طبیعت گرایی است. شعر «گیاه و سنگ نه آتش» بیشترین طبیعت گرایی را به خود اختصاص داده است. هنجارگریزی آوایی و نحوی، توازن نحوی، وزن، اختیارات عروضی، جناس و موارد دیگری نشان می دهد که شعر نادر نادرپور از جهت آرای فرمالیست های روسی دارای ساختار سنجی می باشد
۶۷.

دیالکتیکِ فضاهای معنایی؛ فهمِ تجربه ی حضورِ فیس بوکیِ سوژه های مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۵۲ 91 - 120

کلیدواژه‌ها: تغییرات آب و هوایی پوشش رسانه ای تحلیل محتوا برجسته سازی مسئولیت اجتماعی رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۴ تعداد دانلود : ۲۹۰
ما در پژوهش حاضر به دنبال مطالعه ی فهمِ تجربه ی حضورِ سوژه های مجازی در فضای فیس بوک هستیم. برای نیل به این هدف، از روش نظریه ی داده بنیاد و به طور خاص نسخه ی گلیزریِ آن(نسخه ی کلاسیک) استفاده کرده ایم. نمونه ی مورد بررسی ما 17 نفر از کنشگران مجازیِ فیس بوک بوده اند که با استفاده از مصاحبه ی عمیق ساخت نیافته با آن ها مصاحبه انجام داده ایم. بر اساس یافته های پژوهش می توانیم بگوییم که 6 مقوله ی عمده شامل رهایی بخشی مجازی، فرمِ مجازیِ معنای کنشِ عینی، شکل بندی فانتزی، لذت مصرف و تهدیدِ کنترل، تعاملات فضایی کنش و تکثیرِ سیالیتِ ترس در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر و همچنین در ارتباط با «مجازی شدنِ معنا» به مثابه ی مقوله ی مرکزی تجربه ی سوژه های فیس بوکی را مفصل بندی می کنند. با برقراری ارتباط بین این مقوله ها در مرحله ی کدگذاری نظری، دیاگرام نظری را کشف و ارائه داده ایم. بنیاد این دیاگرام نظری، وجودِ درهم تنیدگی شدید بین فضای مجازی و فضای واقعی در تجربه های حضورِ فیس بوکیِ سوژه-های مجازی است؛ به گونه ای که می توان از این مسئله با عنوان «دیالکتیکِ فضاهای معنایی» یاد کرد.
۶۸.

بازنمود سبک زندگی زنان جوان ایرانی در اینستاگرام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۵۶ 112 - 140

کلیدواژه‌ها: ارتباطات سلامت ارتقای سلامت الگوی تانهیل برجسته سازی چارچوب بندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۶ تعداد دانلود : ۷۸۸
  حرکت جوامع به سمت فردگرایی و آشنایی هرچه بیشتر افراد با سبک های متنوع زندگی به واسطه رسانه ها و شبکه های اجتماعی مجازی، سبک زندگی را به موضوعی مهم در عرصه حیات فردی و اجتماعی بدل کرده است. این مقاله با تکیه بر ادبیات مفهومی موجود در حوزه سبک زندگی، با بهره گیری از شیوه مردم نگاری مجازی، مشاهده مشارکتی و روش تحلیل مضمون صفحات اینستاگرامی 53 نفر از کاربران زن فعال در شبکه اجتماعی اینستاگرام را که مولفه های سبک زندگی در پست ها و تصاویر به اشتراک گذاشته شده ایشان به چشم می خورد، از منظر بازنمود سبک زندگی در طول مدت تقریبی شش ماه مطالعه کرده است. پژوهش حاضر نشان داد که زنان با نمایش تجارب روزمره و نقش های گوناگون خود هم چون نقش های خانوادگی، شغلی، تحصیلی و... در فضای عمومی اینستاگرام به دنبال بازتعریف زندگی زن ایرانی و معنا و ارزش بخشیدن به اموری هستند که از نگاه عموم غایب مانده یا کم اهمیت جلوه می کند. به تعبیر آن ها این زنان هستند که به نقش هایی که بر عهده دارند ارزش و اعتبار می بخشند. زنان با شرایط اجتماعی مختلف، علایق گوناگونی را از طریق صفحات کاربری خود در شبکه های اجتماعی دنبال کرده یا به نمایش می گذارند و از طریق بازنمود اشیاء و موقعیت های مختلف بر تمایز خود با دیگران تاکید می ورزند.
۶۹.

سیاست های جدید جمعیتی در بخش اجتماعی مطبوعات (تحلیل محتوای سه روزنامه کثیرالانتشار کشور)

نویسنده:
منبع: علوم خبری سال هفتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۶ 61 - 82

کلیدواژه‌ها: سیاست جمعیتی شاخص جمعیتی تحلیل محتوا ارکان خبری جهت گیری خیر برجسته سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۵ تعداد دانلود : ۲۸۲
مقاله حاضر به تحلیل سیاست های جدید جمعیتی کشور طی دوره زمانی 94-1393 در بخش اجتماعی سه روزنامه کثیرالانتشار ایران، جام جم و وطن امروز می پردازد. روش پژوهش حاضر، کتابخانه ای و اسنادی است و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا انجام شده است. برای سنجش متغیرهای تحقیق، از یک پرسشنامه معکوس با 49 پرسش استفاده شد. در مجموع 73 مطلب مرتبط با سیاست های جمعیتی به عنوان سند جمع آوری شد. مطالب مورد نظر در چند سطح طبقه بندی شدند که شامل: گفت و گو 24 مورد، 31 مورد خبر، 19مورد گزارش تحلیلی، 14 مورد نقد و 7 مورد تیتر، که در این میان خبر و گفتگو بیشترین سهم را داشته اند. 61 مطلب، دارای رکن در برگیری،2 مطلب شهرت، 19 مطلب تازگی، 20 مطلب تعداد و فراوانی و 1 مطلب جذابیت بوده و ارکان تضاد و مجاورت مشاهده نشده. از کل مطالب مطرح شده درباره جمعیت، 7 مورد از منبع مسئولان ارشد، 5 مورد از وزیران، 57 مورد از مدیران ارشد و میانی و 3 مورد نیز از کارشناسان و هیچ مطلبی با منبع عامه مردم نقل نشده است. از نظر محتوایی، 35 مطلب دارای جهت گیری منفی و 35 مطلب نیز دارای جهت گیری مثبت نسبت به موضوع جمعیت بوده اند. نیز 34مطلب در حوزه باروری، 13 مطلب درباره ازدواج، 3 مطلب درباره مهاجرت، و 2 مطلب درباره طلاق بوده است.
۷۰.

بررسی فراهنجارها در رباعیات بیدل دهلوی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: زبان و ادب فارسی دانشگاه آزاد سنندج سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۳ 21-45

کلیدواژه‌ها: هنجارگریزی سبک شناسی برجسته سازی لیچ بیدل دهلوی رباعیات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱۹ تعداد دانلود : ۸۲۷
آشنایی زدایی، برجسته سازی یا هنجارگریزی، انحراف از شکل طبیعی زبان و قواعد حاکم بر آن است. از تاثیرگذارترین روش های پدید آمدن سبک تازه در شعر و از مولفه های مهم، برای آرایش کلام و غنای ادبی است .زیرا زبان معیار را دگرگون و صورت های زبانی را برجسته می کند.هرقدر فراهنجارها بدیع تر باشند کلام مقبولیت بیشتر یافته و سبک شاعر شخصی تر خواهد بود.از آن جا که یکی از خصایص سبک هندی آفرینش مضامین تازه و خیال انگیز است بیدل دهلوی به عنوان یکی از شاعران این سبک با بیشترین هنجارستیزی های هنری و خلاقانه به سبک شخصی دست یافته است. رباعیات بیدل سرشار از تخیلات و بدیع گویی و ابتکارات ادبی است.گرایش و تمایل به استفاده از ترکیبات تازه، مضمون های بدیع وتصاویرخیالی هنرمندانه، بیدل را برآن می دارد که از نرم های طبیعی زبان پا را فراتر نهاده و با ساختار شکنی های خود تصاویر ادبی شگرفی ایجاد نماید.در این مقاله هنجارگریزی های رباعیات بیدل در هشت محور واژگانی، نحوی، آوایی، سبکی، معنایی، گویشی، باستانی و نوشتاری بررسی شده اند، گرچه با انواع هنجارگریزی در رباعیات بیدل مواجهیم اما برجسته ترین ویژگی سبکی بیدل ، در رباعیات مربوط به هنجارگریزی نحوی،معنایی ،واژگانی و سبکی است.که با ساخت وابسته های خاص عددی،ترکیبات نوین،تصاویرخیالی و اصطلاحات کوچه و بازار خودنمایی می کنند.
۷۱.

تحلیل و بررسی سوره مبارکه «ق» با تکیه بر مفاهیم آشنایی زدایی و برجسته سازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبی - قرآنی سال هشتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 97-123

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم سوره «ق» آشنایی زدایی برجسته سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۲۶۸
آشنایی زدایی، شیوه های بیانی متفاوت از زبان معمول با هدف تشخّص، برجسته سازی و زیبایی آفرینی در متن ادبی است. از آنجا که قرآن کریم به عنوان معجزه الهی، سرشار از ظرافت های ادبی، زبانی و معنایی است، پرداختن به زوایای ظاهر و پنهان آن، همواره یک ضرورت محسوب می شود. نوشتار حاضر می کوشد تا با بررسی سوره «ق» از منظر آشنایی زدایی و برجسته سازی، نمونه هایی از هنجارگریزی و قاعده افزایی در این سوره را به شیوه توصیفی-تحلیلی ارائه دهد و از این طریق، ضمن آن که بخشی از زیبایی ها و اعجاز ادبی قرآن کریم را به تصویر می کشد، تأثیر شگرف چنین نگرشی در کلام وحی را در نزدیک شدن به معنای مقصود و کسب التذاذ بیشتر از هم نشینی با این آیات نورانی بیان کند. حاصل پژوهش، بیانگر آن است که بهره گیری از تکنیک های قاعده کاهی، نظیر حذف، تقدیم و تأخیر، التفات، استعاره، کنایه و ... در این سوره در راستای آشنایی زدایی و برجسته سازی مضامین سوره برای تأثیرگذاری بیشتر و عمیق تر بر مخاطبین بوده است. به کارگیری اصول قاعده افزایی نیز با تکرار و توازن در سه سطح آوایی، واژگانی و نحوی آیات با فضای کلّی سوره، اعم از هشدار و تهدید منکران معاد و اثبات مسأله حشر و رد استبعاد آن از سوی معاندان، متناسب و هم سو است.
۷۳.

بررسی هنجار گریزی زمانی در مجموعه داستان های غزاله علیزاده (از کتاب باغزاله تا ناکجا)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) دوره ۹ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۴ 179 - 203

کلیدواژه‌ها: زیبایی شناسی برجسته سازی هنجارگریزی هنجارگریزی زمانی(نحوی / واژگانی) غزاله علیزاده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۳۰۹
از شگردها و شیوه های برجسته سازی کلام در بین صاحبانِ آثار ادبی، هنجارگریزی و خروج از زبان معیار(نُرم)آن عصر می باشد.هنجارگریزی یکی از معیارهای زیبایی شناسی ادبی محسوب می شود،و همچنین به کاربردن واژگان و ساختاری است که در گذشته متداول بوده است؛ودارای انواع گوناگونی است. ازجمله: هنجارگریزی آوایی، نوشتاری ،زمانی و غیره. این تحقیق به بررسی هنجارگریزی زمانی(باستانگرایی) در مجموعه داستان های غزاله علیزاده در کتاب با «غزاله تا ناکجا» پرداخته است.هنجارگریزی زمانی دارای زیرمجموعه های نحوی و واژگانی است؛ برآیند پژوهش در این مقاله نشان می دهد که هنجارگریزی زمانی در مجموعه داستان های کوتاه این نویسنده به شکل: کاربرد واژگان کهن و کم کاربرد،کاریرد نام شغل ها بصورت کهن،تضمین شعری، ضرب المثل،افعال کهن وکم کاربرد،حذف فعل، وجه وصفی و سجع و تقدیم فعل منعکس است.روش تحقیق در این مقاله بصورت تحلیلی – تو صیفی بوده و مؤلف پس از بیان مبانی نظری مرتبط با موضوع به بررسی موارد هنجارگریزی زمانی در سبک این نویسنده پرداخته است.
۷۴.

بررسی و تحلیل گونه های هنجارگریزی در غزل های مدهوش گلپایگانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فنون ادبی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۳۳) 57 - 72

کلیدواژه‌ها: هنجارگریزی برجسته سازی غزل فارسی مدهوش گلپایگانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۵ تعداد دانلود : ۵۸۷
یکی از ابزارهای آفرینش شعر و عامل تمایز آن از زبان عادی، فرآیندی است به نام «هنجارگریزی» است که  در آن شاعر از فرم معیار زبان در جهتبه منظور ایجاد خلاقیت شعری منحرف می شود. طبق الگوی لیچ ( ۱۹۶۹ )، انحراف یا هنجارگریزی از زبان معیار در هشت گونه، شامل: هنجارگریزی واژگانی، دستوری، آوایی، نوشتاری، معنایی، گویشی، سبکی و زمانی صورت شکل می گیرد. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی در چارچوب مکتب ساخت گرایی و بر مبنای الگوی هنجارگریزی لیچ به بررسی انواع هنجارگریزی های به کار رفته در شعر مدهوش گلپایگانی پرداخته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که هنجارگریزی معنایی مهم ترین و پربسامدترین شیوه ای است که مدهوش گلپایگانی در جهتبرای برجستهه سازی زبان و بیان مفاهیم موردنظر مدنظر خود در غزلیاتش از آن بهره جسته است. وی از هنجارگریزی دستوری به صورت شکستن الگوی چینش عناصر خود ایستای زبانی   و از هنجارگریزی آوایی در جهتبرای کمک به حفظ نظام موسیقیایی شعرش استفاده شایانی کرده است و در عین حال با ایجاد برجسته سازی، زیبایی دوچندانی به سخن خود داده است. کاربرد هنجارگریزی زمانی و سبکی در شعر او کاربرد بسامد کمتری دارد
۷۵.

هنجارگریزی و برجسته سازی در سوره طه از دیدگاه لیچ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه نقد ادب عربی دوره نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۹ (پیاپی ۷۷) 151 - 178

کلیدواژه‌ها: فرمالیسم آشنایی زدایی برجسته سازی هنجارگریزی(قاعده کاهی) توازن قاعده افزایی سوره طه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۲ تعداد دانلود : ۵۵۷
فرمالیسم یا صورت گرایی یکی از نظریه های نقد ادبی معاصر در حوزه های بررسی ادبیات است که درنیمه اول قرن بیستم در روسیه به وجود آمد. برجسته سازی از مباحث مهم مطرح در این نظریه و مبتنی بر هنجارگریزی(قاعده کاهی) و توازن (که از طریق قاعده افزایی به وجود می آید) است. از این رو می توان زبان قرآن را در قالب زبان معیار، یک زبان هنجارگریز نیز دانست. اما باید توجه داشت که هنجارگریزی در قرآن بدین معنا نیست که کلام خداوند برخلاف قاعده و قیاس است بلکه شیوه بیان آن متفاوت است. به عقیده فرمالیستها آشنایی زدایی یک امر نسبی است و با مرور زمان، متن ادبی عادی و تکراری می شود. اما از آنجایی که زیبایی های ادبی وعلمی قرآن پایان ناپذیر است، پژوهشگران قرآنی  پیوسته با تأمل و تدبر در آن می توانند بخش های تازه ای از آن را آشکار سازند و غبار کهنگی و عادت را از آن بزدایند. نگارندگان در این مقاله با تکیه بر نظریه فرمالیسم و با رویکردی توصیفی- تحلیلی به بیان برجسته سازی(هنجارگریزی و توازن) از منظر لیچ در سوره طه پرداخته و ارتباط و تناسب ساختار آیات با محتوا و نام سوره را بررسی نموده اند. 
۷۶.

برجسته سازی زبان شناختی با افزودن توازن آوایی، واژگانی و گروهی در متن اسناد رسمی و تأثیر آن بر درک مخاطب: رویکرد زبان شناسی حقوقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۲ 97 - 112

کلیدواژه‌ها: زبان شناسی حقوقی اسناد رسمی برجسته سازی قاعده افزایی زبان خودکار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۰ تعداد دانلود : ۶۵۸
اسنادی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می شوند، پس از امضا قابل انکار نیستند و باید به طور کامل به وسیله مخاطب درک شوند. هرچه متن به زبان خودکار نزدیک تر باشد، آسان تر درک می شود. به همین دلیل است که متون علمی، بر خلاف متون ادبی، خالی از ابزارهای زیبایی آفرینی هستند. برای ساده سازی متن اسناد رسمی در چارچوب زبان شناسی حقوقی، پژوهش توصیفی - تحلیلی حاضر در پی شناسایی و در صورت امکان بازنویسی نمودهای برجسته سازی، به مثابه ویژگی زبان ادب بوده است که می تواند با دور کردن این متن ها از زبان خودکار، درک را برای مخاطب دشوار کند. برای شناسایی این نمود ها و نشان دادن تأثیر آن ها بر درک مخاطب، صد نمونه سند رسمی ( پنجاه نمونه از کتاب نمونه اسناد و پنجاه نمونه از اسناد واقعی تنظیم شده در دفتر اسناد رسمی 1479 تهران) بررسی و تحلیل شده اند. نتایج نشان داد که برجسته سازی در این سند ها از راه قاعده افزایی و با ایجاد توازن در (1240) مورد تکرار در سطوح آوایی، واژگانی و گروهی، در واژه های عربی و حقوقی صورت گرفته است. حذف توازن و بازنویسی در درصد قابل توجّهی از نمونه ها (03/65%)، ممکن بوده و این جایگزینی ها باعث افزایش معنادار (40) درصدی در میزان درک صد نفر از مراجعه کنندگان به دفتر اسناد رسمی شده است.  
۷۷.

تبیین نقش هنجار گریزی در شعر در شعر فرخی یزدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۲)

کلیدواژه‌ها: زبان شناسی هنجار گریزی دستوری برجسته سازی شعر مشروطه فرخی یزدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۰ تعداد دانلود : ۲۶۸
هنجار گریزی یکی از مؤثرترین روش های برجستگی زبان و آشنازدایی در شعر است که همواره شاعران از آن استفاده کرده اند. تکامل و ادبیّت زبان شعر با فراروی از قاعده های زبان معیار و بهره مندی از ساخته ای غیرمتعارف تحقق می پذیرد و در اثر تکرار یک ویژگی بارز در طرز بیان شاعرانه به تشخیص و هویّت سبکی نیز بدل می شود. یکی از انواع هنجارگریزی هایی که شاعر به مدد آن به آفرینش و خلاقیت اثر ادبی دست می یازد، هنجار گریزی دستوری است که در شعر فرخی نیز به ویژگی پرتکرار اشعار وی تبدیل شده است؛ بنابراین، آنچه در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد؛ تبیین نقش هنجار گریزی در شعر فرخی به روش مطالعه متن و تحلیل محتوا با بهره جستن از چارچوبی کیفی – توصیفی در اشعار فرخی است. دستاورد مقاله، گویای این مهم است که اولاً برجسته سازی در حوزه دستوری زبان با طرز چیدمان جملات، درهم ریختن نظم جهت مندانه واژگان در محور هم نشینی و همچنین بینش خلاقانه وی در دخل و تصرّف ساز و کارهای زبانی، حرکت تعالی گرایانه زبان شعری فرخی را نشان می دهد و دو دیگر اینکه در بین هنجارگریزی های دستوری بررسی شده، بیشترین برجستگی ها در حوزه افعال روی داده است.
۷۸.

"سنگ آفتاب" اکتاویو پاز و تأثیر آن بر ذهن و زبان شاملو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش ادبیات معاصر جهان دوره ۲۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 654 - 582

کلیدواژه‌ها: تأثیرپذیری نظام بلاغی سوررئالیسم برجسته سازی سنگ آفتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۳۰۸
سنگ آفتاب اکتاویو پاز، یکی از آثاری است که شاملو را در راه رسیدن به زبانی مستقل و تازه، وام دار خود می سازد. این وامداری گاهی چنان منفعلانه است که علاوه برکاربرد آینه وار مفاهیم و واژگان و تصاویر، به توازی درساختارهای نحوی نیز ختم می شود و گاهی چنان عمیق است که به آفرینش خبرعظیم می انجامد و موجب گریز شعرش از قراردادهای مالوف نظام بلاغی می گردد. تعمق مبانی مکتب اکتاویو پاز در پاره ای از اشعار شاملو، مخاطبان را از رسیدن به نظام ثانوی ذهن و زبانش دور می کند. وی در تاثیرپذیری از پاز، به جای ایجاد فضایی سوررئالیستی، عمقی سوررئالیستی به اشعار خود می بخشد. گاهی تحت تاثیر پاز، ترکیبهای عاطفی و فکری ای ارائه می کند که مبتنی بر منطقی حجمی – فضایی اند. شاملو نیز بسان پاز، توجهی خاص به زمان و گریز از آن دارد و هر دو به دنبال فرا زمانند اما واقعیت برتر حاکم بر فرازمانی شعر پاز والاتر است. البته عقل گرایی و عقل گریزی، شاملو وپاز را در تعارض با یکدیگر قرار می دهد. بی
۷۹.

تحلیل رجزهای امام علی(ع) و یهودیان در جنگ خیبر براساس مربع ایدئولوژیک ون دایک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوی سال ۱۲ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۳) 227-250

کلیدواژه‌ها: علی (ع) تحلیل گفتمان انتقادی مربع ایدئولوژیک رجز حاشیه رانی برجسته سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۱۹۴
تحلیل گفتمان انتقادی رویکردی بینا رشته ای است که در کشف جهان بینی گفته پردازی اهمیت زیادی دارد. تئون ون دایک از نظریه پردازان برجسته حوزه تحلیل گفتمان انتقادی، با تاکید بر این نکته که جهان بینی گفته پرداز (ایدئولوژی) قابلیت بازنمایی در زبان را دارد، نظریه مربع ایدئولوژیک را بیان نمود. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با این فرض که می توان از رجز، خوانشی گفتمانی داشت، رجزهای علی( ع) و یهودیان را در جنگ خیبر بر اساس الگوی مربعی ایدئولوژیک ون دایک در تحلیل گفتمان انتقادی مورد بررسی قرار می دهد، تا ضمن کشف چگونگی بازنمود ایدئولوژی طرفین گفتگو، شناخت عمیق تر لایه های متن صورت گیرد. برآیند پژوهش نشان می دهد که در این رجزها فضای تخاصم به وسیله راهبرد گفتمانی قطب بندی بین دو گروه علی( ع) و دشمنانش بازنمایی شده است و علی (ع) با استفاده از گزاره های زبانی واو قسم ،نفرین ،اسم فاعل به معنای صفت مشبهه، مفعول مطلق نوعی وتاکیدی ، تقدیم خبر برمبتدا و رویکردهای بلاغی تشبیه ، استعاره مکنیه و سازه های واژگانی که بار ایدئولوزیکی منفی دارند «الکفره، اهل فسوق» وسازه های واژگانی که بار ایدئولوژیکی مثبت دارند «ربی خیر ناصر، آمنت بالله» از جمله رویکرد های زبانی موثر در حاشیه رانی رجزهای مخالفان و تبلیغ اسلام واثبات حقانیت آن در برابر یهودیان، نقش به سزایی را ایفا نموده، اشاره کرد.
۸۰.

تحلیل نقش توهم اشتباه حرکات و حروف اعرابی در برجسته سازی زبان قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبی - قرآنی سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۳) 27 - 52

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم لیچ برجسته سازی قاعده کاهی قاعده افزایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۲۳۵
از جمله شبهاتی که در مورد قرآن کریم وجود دارد ادعای مخالفت برخی حرکات و حروف اعرابی آن با قواعد ادبیات عربی است ؛ ولی این نوع تمایز اعرابی نه تنها عیب نیست بلکه بر اساس نظریه برجسته سازی یکی از وجوه زیبایی و بلاغت قرآن کریم است. هدف از این پژوهش بررسی نقش تغییر سبک حرکات و حروف اعرابی در قرآن کریم بر اساس نظریه لیچ ، زبان شناس انگلیسی با رویکردی تحلیلی- توصیفی و با استناد به تفاسیر است. وی اساس برجسته سازی را به دو شکل انحراف از قواعد حاکم بر زبان «قاعده کاهی» و افزودن قواعدی بر قواعد حاکم بر زبان «قاعده افزایی» می داند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که قرآن کریم با ایجاد تمایز اعرابی در برخی واژگان ، نوعی وقفه در کلام ایجاد و آن را برجسته می کند و از این طریق معنای مقصود را به مخاطب منتقل می سازد. اینگونه برجسته سازی در قرآن کریم در حوزه قاعده کاهی و هنجارگریزی نحوی به شیوه عطف اسم منصوب بر اسم مرفوع ، عطف اسم مرفوع بر اسم منصوب و عطف فعل مجزوم بر فعل منصوب و برای اغراضی چون مدح ، بیان تعجب و... رخ می دهد. همچنین در حوزه قاعده افزایی به شیوه تشبیه اسم غیرمنصرف به اسم منصرف توسط الف زائده و مرفوع شدن اسم إنّ برای خلق موسیقای کلام و توازن و اغراضی چون بیان عظمت و تعجب رخ می دهد.