پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی

پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی

پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال نوزدهم شهریور 1398 شماره 6 (پیاپی 70) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

نقد کتاب اصول و روش تحقیق در زبان شناسی کاربردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۹۱
کتاب درسی از عناصر ضروری در فرایند آموزشی به شمار می رود و در بسیاری از محیط های آموزشی رسمی درکنار عناصر دیگر از قبیل معلم و فراگیر نقش محوری را بر عهده دارد. بی تردید ارزیابی و نقد این منبع آموزشی تأثیری مستقیم در آموزش و ارتقای کیفی آن خواهد داشت. پژوهش حاضر به نقد کتاب اصول و روش تحقیق در زبان شناسی کاربردی پرداخته است و با رویکردی توصیفی انتقادی ابعاد شکلی و محتوایی این کتاب را درمعرض نقد قرار می دهد. درکنار مزیت هایی از قبیل تنوع فعالیت های مختلف طراحی شده، گستره منابع مورد استفاده، و رعایت اصول و قواعد نگارشی، از مهم ترین نقاط ضعف آن می توان به پوشش ندادن کامل اهداف تعیین شده در محتوای کتاب، نوسان در سطح دشواری زبانی، و نیز پای بندنبودن محتوا به سرفصل مقطع هدف اشاره کرد.
۲.

نقد مجموعه کتاب های بیایید زبان ژاپنی بیاموزیم!(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۵۶۴
این پژوهش مجموعه شش جلدی آموزش زبان ژاپنی را، با عنوان بیایید زبان ژاپنی بیاموزیم! ، معرفی و نقد می کند. مجموعه یادشده به دلیل ویژگی های هماهنگ سازی محتوای کتاب با سطوح پنج گانه آزمون بین المللی سنجش توانایی زبان ژاپنی ( JLPT ) ، پوشش دادن توانایی زبان ژاپنی از سطح مقدماتی تا پیشرفته و تهیه و تدوین کتاب های کمک آموزشی مختلف به منظور تکمیل چهار مهارت زبانیِ گفتاری، شنیداری، خواندن، نوشتن در سال های اخیر به صورت کتاب درسی در بسیاری از مراکز دانشگاهی و غیر دانشگاهی آموزش زبان در سراسر جهان آموزش داده شده است. در گروه زبان و ادبیات ژاپنی دانشگاه تهران، از سال 1394 هم راه با تصویب برنامه درسی جدید دوره کارشناسی زبان و ادبیات ژاپنی ازسوی دفتر برنامه ریزی آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری این مجموعه جای گزین مناسبی برای کتاب درسی دو جلدی ژاپنی برای همه؛ سطح مقدماتی قلمداد شده و به تدریج از آن بهره برده شده است. باتوجه به جایگاه این کتاب در آموزش زبان ژاپنی در جهان و ایران، مقاله حاضر می کوشد تا ضمن معرفی آن، به نقاط ضعف و قوتش بپردازد.
۳.

تحلیل میزان رعایت معیارهای خردساختار و کلان ساختار در فرهنگ های دوزبانه روسی به فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۴۵۲
این پژوهش میزان استانداردبودن فرهنگ های روسی به فارسی را ازنظر معیارهای خرد ساختار و کلان ساختار در فرهنگ نویسی نقد و بررسی می کند. در علم فرهنگ نگاری معاصر، این که یک فرهنگ چگونه باید باشد و استانداردهایی که در تدوین فرهنگ باید مدنظر قرار گیرند، معمولاً در دو سطح کلان ساختار و خردساختار فرهنگ ها تعریف می شود. در این پژوهش، نخست الزامات تدوین فرهنگ ها در این دو سطح در منابع مختلف روسی بررسی می شود. سپس، مجموعه الزامات پایه و معیاری را که در تدوین فرهنگ های دوزبانه باید رعایت شوند، به صورت فهرستی کلی برای تدوین فرهنگ های دوزبانه ارائه داده خواهد شد. در مرحله نهایی این فهرست برای ارزیابی سه فرهنگ پرکاربرد روسی به فارسی به کار رفته است. دستاورد اصلی این کار پژوهشی امکان استفاده از فهرست تنظیمی هم در تدوین فرهنگ های دوزبانه و هم برای ارزیابی و تحلیل میزان استاندارد بودن فرهنگ های تدوین شده است.
۴.

بررسی و نقد کتاب تأثیر ادبیات فارسی در ادبیات انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۸۱۴ تعداد دانلود : ۴۸۴
تأثیر ادبیات فارسی در ادبیات انگلیسی نوشته حسن جوادی از منابع درس کلیات ادبیات تطبیقی است. این کتاب نفوذ و تأثیر ادبیات پارسی در ادبیات انگلیسی را، از اواخر سده های میانه تا پایان قرن بیستم میلادی، بررسی و تحلیل می کند. کتاب حاضر در چهارچوب ادبیات تطبیقی، به ویژه مکتب فرانسوی، قرار می گیرد، زیرا جوادی براساس منابع معتبر و درجه اول تک تک این موارد را برشمرده و شواهد و مستندات کافی عرضه کرده است. از مهم ترین حوزه های پژوهشی مکتب تطبیقیِ فرانسوی، بررسی روابط ادبی، به ویژه اثرگذاری و اثرپذیری نویسندگان و شاعران، در زبان و ادبیات کشورهای گوناگون است. مقاله حاضر به بررسی این کتاب در قلمرو ادبیات تطبیقی می پردازد و سه بخش اصلی دارد: بخش اول اثر و نویسنده آن و جایگاه این کتاب را در مقایسه با کتاب های مشابه معرفی می کند و نقاط قوت و ضعف آن را مشخص می کند. بخش دوم درباره تحلیل صوری کتاب است و نواقص و کاستی های آن را بر می شمرد و بخش سوم به تحلیل محتوایی این کتاب می پردازد.
۵.

نقد و بررسی محتوای درسی زبان انگلیسی پایه دهم متوسطه در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۵۱۰ تعداد دانلود : ۹۷۴
کتاب های درسی که در سطح ملی تدوین می شوند به علت طیف گسترده مخاطبان همواره از اهمیت بسیاری برخوردار بوده اند. بنابراین، بررسی کمّی و کیفی آن ها همیشه در اولویت کاری منتقدان بوده است. ازاین رو، در این مقاله نویسنده در پژوهشی انتقادی محتوای درسی تازه تألیف زبان انگلیسی پایه دهم متوسطه را مشتمل بر کتاب درسی، کتاب کار، و سی دی آموزشی نقد و بررسی کرده است. پس از بررسی تاریخ تحول محتواهای پیشین در ادوار گذشته، اثر حاضر ازمنظر مبانی نظری و ساختار کلی بررسی و تجزیه و تحلیل شده است. سپس، باتوجه به مبانی و اصول رویکرد ارتباطی، محتوای اثر مورد نقد و بررسی قرار گرفت. بررسی و ارزیابی بخش های مختلف نشان داد اثر یادشده باتوجه به اهمیت و اثرگذاری آن در سطح ملی به بازنگری و اصلاح در ابعاد شکلی، ساختاری، و محتوایی نیاز دارد تا بتواند اهداف برنامه زبان آموزی را در برنامه درسی تأمین کند.
۶.

بررسی و نقد کتاب آموزش معلمان زبان خارجی برای یک جامعه جهانی: مدل چندواحدی کسب دانش، تحلیل، شناخت، اجرا و مشاهده(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۲۴۳
در دورانی که جهانی شدن اقتصادی، فرهنگی، و آموزشی روزبه روز درحال رشد و توسعه است، ضرورت دست رسی به چهارچوبی منسجم و جامع برای آماده سازی و آموزش معلمان به وضوح احساس می شود. در کتاب حاضر، چهارچوبی بدیع و کاملاً نو معرفی شده است که با استناد به آن معلمان آینده نگر را می توان به نیروهای متفکر راه بردی، پژوهش گران اکتشافی، و معلمان تحول آفرین تبدیل کرد. مهم ترین انگیزه نویسنده برای ارائه این مدل چندواحدی اشاره به توان مندی معلمان برای نظریه پردازی آن چه در عمل انجام می دهند و به مرحله عمل رساندن نظریه هایشان بوده است تا با استناد به آن ها بتوانند به شناختی کلی درباره رویدادهای کلاس های درس زبان خارجی برسند. مؤلفه ها و ویژگی های ارزش مندی مثل اهداف صریح و آشکار، دانش تخصصی، قدرت تحلیل، ساختار مدون، و اصطلاح های مرجع، و نثر سلیس این اثر را به منبعی مستند و معتبر در حوزه آموزش معلمان زبان خارجی برای مقاطع تحصیلات تکمیلی، پژوهش گران، دانشجویان، معلمان فعال، و مدرسان برجسته می کند. باوجوداین، مدل حاضر به مسائلی هم چون هوش هیجانی، هوش چندگانه، هوش اجتماعی، تمایل به برقراری ارتباط، نوازه، کاربردشناختی اجتماعی و کاربردشناختی زبانی، نیازهای تکنولوژی محور، و انگلیسی برای اهداف ویژه اشاره نکرده است. نکات دیگری درمورد جنبه های ظاهری، ساختاری، و محتوایی این اثر قابل ذکر است.
۷.

چگونگی تفسیر یک متن ادبی، راه نمایی پایه ای برای کسب مهارت های ادبی در آموزش اسپانیایی در دانشگاه های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۶۴۰ تعداد دانلود : ۳۵۸
در این مقاله، شایستگی استفاده از کتاب چگونگی تفسیر یک متن ادبی نوشته فرناندو لازارو کارِتر و اِواریستو کورِئا، به منزله راه نمایی پایه ای برای کسب مهارت های ادبی در واحدهای «تجزیه و تحلیل متون ادبی»، «نمونه های نثر و شعر»، و «ادبیات اسپانیایی 1، 2، و 3»، که در دانشگاه های ایران در مقطع کارشناسی تدریس می شوند، ازدیدگاه روش شناختی بررسی قرار خواهد شد. این کتاب به علت برتری روش شناختی آن به جایگاه بالایی در مقاطع آموزشی دبیرستان و دانشگاه در اسپانیا، دیگر کشورهای اسپانیایی زبان در قاره آمریکا، و در دیگر کشورهای جهان که زبان اسپانیایی به عنوان زبان دوم آموزش داده می شود، دست یافته است. اکنون در این کشورها، چگونگی تفسیر یک متن ادبی به جایگاهی درخور درمیان کتاب های مرجع مهم در مطالعات ادبی ادوار مختلف، نویسندگان، و جنبش های خاص، و تحلیل و تفسیر متون ادبی رسیده است.
۸.

ارزش یابی کتاب راه نمای نقد ادبی و نظریه فرهنگی راتلج به ویراستاری سایمن مالپاس و پال ویک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۴۰۲ تعداد دانلود : ۲۸۳
انتخاب کتاب مناسب برای درس نقد و نظریه از چالش های استادان است و موفقیت کلاس و حس رضایت مندی دانشجویان را تحت تأثیر قرار می دهد. در ایران، در رشته های مختلف دانشگاهی این درس به دانشجویان ارائه می شود و بنابراین کتاب مناسب برای تدریس این درس از نیازهای بازار نشر دانشگاهی کشور است. در این بازار، کتاب های متعددی عرضه شده که اهم آن ها ترجمه متون انگلیسی زبان است. ازآن جایی که درس نقد و نظریه ازجمله دروس دشوار برای دانشجویان به حساب می آید، انتخاب کتاب مناسب می تواند از فشار درس بر دانشجو و استاد کم کند. در این مقاله، نویسنده کتاب راه نمای نقد ادبی و نظریه فرهنگی راتلج را با ویراستاری سایمن مالپاس و پال ویک چاپ سال 2013 م با چند نمونه کتاب نقد انگلیسیِ مورداستفاده در رشته زبان و ادبیات انگلیسی مقایسه می کند تا نقاط ضعف و قوّت این کتاب آشکار شود و ازنظر ارزش آموزشی ارزیابی شود. هم چنین، پیش نهادهایی برای کاربردی کردن آن در کلاس درس ارائه می کند. درنهایت، نویسنده بر این اعتقاد است که راه نمای نقد ادبی و نظریه فرهنگی راتلج کتابی قابل اعتنا برای تدریس درس نقد و نظریه است و چنان چه ترجمه مناسبی از آن در دست باشد، می تواند پاسخ گوی نیاز دیگر رشته ها نیز باشد.
۹.

آموزش زبان اسپانیایی در ایران و کاربرد کتاب ادبیات اسپانیایی مطالعه موردی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۵۶۵ تعداد دانلود : ۲۵۲
نوشته پیش ِرو مطالعه ای است درباره آموزش ادبیات زبان اسپانیایی در دانشکده زبان های خارجی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، هم راه با بررسی کاربرد کتاب ادبیات اسپانیایی ، نوشته فرناندو لازارو کاررتر و بیسنته توسُن، و مطابقت متن کتاب با شیوه های آموزشی موجود در این رشته برای دانشجویان ایرانی رشته زبان اسپانیایی. بدین منظور، این اثر کامل معرفی و بررسی خواهد شد و تمامی نظریات و انتقاداتی که نتیجه سال ها تجربه تدریس این کتاب در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال است، ارائه می شود. هم چنین، با طراحی فرم نظرسنجی دارای ده سؤال، کتاب در رسیدن به اهداف تعیین شده اش ارزیابی خواهد شد. نتایج شامل نظریات و پیش نهادهای استادان، فارغ التحصیلان، و دانشجویان این رشته است و نشان می دهد این کتاب برای مکانیسم آموزشی ایران بسیار مؤثر است و فقط لازم است تا مطالب اندکی را استادان به منظور هماهنگی با دیدگاه ایرانیان و به روزکردن مفاهیم در تکمیل آن بیفزایند.
۱۰.

نقد و بررسی کتاب آموزش کاربردی واژه (جلدهای 1 و 2) از دیدگاه طرح درس تکلیف محور و بازبینه رابدی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۳۷۸
آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان ازجمله حوزه های نوپایی است که به پژوهش و بررسی از ابعاد گوناگون به خصوص مواد آموزشی نیاز دارد. پژوهش حاضر به بررسی جلد اول و دوم کتاب آموزش کاربردی واژه و تکالیف ذکرشده آن می پردازد. بدین منظور، از بازبینه رابْدی (Rubdy 2003) به منزله مدل تحلیلی استفاده شد. هم چنین، دیدگاه های مدرسان و زبان آموزان درقبال کتاب یادشده با درنظرگرفتن رویکرد تکلیف محور بررسی شد. تحلیل نظرهای مدرسان کتاب نشان داد که این اثر در ایجاد یادگیری مشارکتی، ارائه تکالیف واقعی، و طبقه بندی مطالب موفق بوده است. هم چنین، مشخص شد که این کتاب در انگیزش خلاقیت در یادگیری زبان آموزان و افزایش قدرت نوآوری در تدریس مدرسان موفق نبوده است. بنابر نظر زبان آموزان، کتاب آموزش کاربردی واژه در فراهم کردن فضای مناسب برای یادگیری مشارکتی، ارائه محتوای واقعی، و معرفی فرهنگ ایرانی موفق عمل کرده است، اگرچه در تقویت قدرت خلاقیت در یادگیری زبان، برآورده کردن نیازهای زبان آموزان، و ارائه تعداد فعالیت های لازم به بازنگری نیاز دارد. می توان گفت که هر دو جلد این کتاب نیاز به گنجاندن تکلیف هایی دارند که با هدف برقراری ارتباط طراحی شده باشند و بتوانند یادگیرنده را به هدف ترسیم شده نزدیک کنند.
۱۱.

بررسی هنجارگریزی های به نگاهم خوش آمدی پرویز شاپور(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۳۷۷
فرمالیست هایی چون شکلوفسکی در بررسی اثر دیدگاه فرامتنی را به کناری می نهند و باتوجه به خود متن و عناصر و مؤلفه های درون متنی به ادبیت متن دست می یابند و کم تر به تَسری عوامل فرامتنی به متن توجه دارند. اینان ویژگی «شگفتی» را در زبان ادبی قائل اند و به نگاه متفاوت به امور عادی باور دارند و در این مسیر، انواع هنجارگریزی را باعث آشنایی زدایی می دانند. پرویز شاپور، علاوه بر نگاه متفاوتش به ژانر طنز، که منتهی به خلق نوع جدیدی به نام کاریکلماتور شده، در کاریکلماتورهایش از برخی شگردهای آشنایی زدایی به ویژه هنجارگریزی معنایی بهره برده است تا زبانش هم چون ژانرش غیرتکراری، تازه، و نو بنمایاند. با استفاده از شگردهایی چون تناقض، تشخیص، تشبیه، استعاره، دلالت چندگانه واژگانی، حسن تعلیل، حس آمیزی، و وارانگی سعی داشته است تا جلوه ای تازه از دنیا را به خوانندگان بنمایاند و در این راه نگاه جان دار او به طبیعت و درپی آن درهم آمیختن امور عینی و ذهنی غبار عادت از این شگردها زدوده و جان دوباره ای به امور مألوف بخشیده است. در این پژوهش، مطابق با مفاهیمی که ذکر می شود، به بررسی کاریکلماتورهای کتاب به نگاهم خوش آمدی پرویز شاپور پرداخته می شود تا با بررسی دقیق پرده از راز و رمز نگاه و بیان ساده اما جالب اذهان این کاریکلماتورنویس برداشته شود.
۱۲.

بررسی و تحلیل تطبیقی کتاب بن مایه های شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۲۸۷
در پژوهش حاضر، اشعار کتاب بن مایه های شرقی ، اثر واسیلی لِوُویچ ویلیچکا، بررسی شده است. بیش از نیمی از این مجموعه با مفاهیم ایرانی و ادب فارسی شکل یافته است. وی به زبان فارسی تسلط داشت و در سفر به ایران و شهر اصفهان چنان شیفته این سرزمین شد که لقب «اصفهانی» گرفت. هدف اصلی پژوهش حاضر، ضمن معرفی این شاعر ناشناخته در ایران، بررسی و تحلیل تطبیقی کتاب بن مایه های شرقی اوست. بررسی اشعاری مانند «از خیام»، «از انصاری»، «از حافظ»، «غزال (ترانه فارسی)»، «ماه و گل سرخ» حاکی از شیفتگی و گرایش بی مانند ویلیچکا به ادبیات فارسی و شاعران ایرانی و هم چنین مفاهیم اسلامی است و بیان گر ویژگی جهان شمول بودن مفاهیم ادبیات و حکمت ایران است. اشعار ویلیچکا ترکیب منحصربه فردی از مفاهیم ادب فارسی و روسی است و یکی از بهترین نمونه های بازتاب «خود» در آیینه «دیگری» است. ویلیچکا با به کاربردن واژگان و حکایات و جملات قصار فارسی فضایی شرقی به شعر خود بخشیده و آن را غنی ساخته است. این امر بیان گر پویایی ادبیات فارسی است که نه تنها در ایران بلکه در ادبیات جهان نیز بسیار اثرگذار بوده است.
۱۳.

ارزش یابی و نقد کمی و کیفی کتاب زبان انگلیسی پایه سوم دوره اول متوسطه (نهم)، بررسی در سطح ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۴۲ تعداد دانلود : ۹۹۴
مطالعه حاضر با استفاده از روش پژوهش ترکیبی کتاب جدید زبان انگلیسی پایه سوم دوره اول متوسطه (prospect 3) را بررسی کرده است. در این پژوهش، 83 معلم زبان انگلیسی پرسش نامه پنجاه سؤالی در مقیاس لیکرت را تکمیل و ده نفر در مصاحبه ای نیمه ساختاریافته شرکت کردند. هم چنین، 470 دانش آموز پایه نهم به پرسش نامه چهل سؤالی پاسخ دادند. پایایی پرسش نامه ها نیز براساس شاخص بارتلت و KMO محاسبه شد و هم چنین آزمون بارتلت نیز برای هردو معنادار گزارش شد. داده های به دست آمده ازطریق دو آمار توصیفی جداگانه بررسی شدند تا میزان رضایت این دو گروه از جنبه های مختلف کتاب به دست آید. هم چنین، به منظور یافتن پیش بین قوی از تحلیل کتاب در پرسش نامه معلمان و دانش آموزان دو آزمون رگرسیون جداگانه برای هر پرسش نامه انجام گرفت و نتایج آن ها نشان دادند که برای پرسش نامه معلمان مؤلفه مهارت ها و برای پرسش نامه دانش آموزان مؤلفه تمرین ها و فعالیت ها پیش بین های قوی تری اند. بنابراین، می توان گفت که درنظرداشتن موارد یادشده به معلمان و کارشناسان این امکان را می دهد که نقد علمی بهتری از کتاب ها و مواد آموزشی کنند و این توانایی را به معلمان می دهد که هنگام تنظیم طرح درس به همه هدف ها و معیارهای آموزشی توجه کنند.
۱۴.

ارزیابی ویژن یک (Vision 1): کتاب آموزش زبان انگلیسی پایه دهم دوره دوم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۵۲۶ تعداد دانلود : ۵۸۵
مطالعه حاضر به منظور ارزیابی کتاب درسی زبان انگلیسی پایه اول دوره دوم متوسطه، ویژن یک ( Vision 1 )، انجام گرفت. بدین منظور، پرسش نامه برگرفته از مطالعه احمدی صفا و همکاران (1396) با بررسی مجدد پایایی و روایی بین 150 معلم زبان انگلیسی انتخاب شده براساس نمونه گیری در دست رس توزیع شد. به علاوه، مصاحبه ای نیمه ساختاریافته شامل ارزیابی کلی کتاب، مزیت کتاب تازه تألیف بر کتب پیشین آموزش زبان، دیدگاه معلمان درخصوص تحقق اهداف کتاب، نقاط ضعف کتاب، پیش نهاد های معلمان برای چاپ های آتی طراحی شد و با بیست نفر از معلمان فوق انجام گرفت. نتایج نشان داد که معلمان رضایت نسبتاً بالایی از 1) مواد کمک درسی و کتاب راه نمای معلم، 2) موارد گرامری، موارد واژگانی، و انواع نقش های زبانی، 3) محتوا و مهارت های زبانی، 4) فعالیت ها و تمرین ها، 5) طرح و قالب، 6) روش تدریس دارند. درحالی که در بخش کیفی مطالعه، معلمان کتاب را تلاشی ناموفق در دست یابی به اهداف موردنظر ارزیابی کردند.
۱۵.

نقد و بررسی مناره های والری میتروخین و انعکاس سایه روشن های باغچه سرای الکساندر پوشکین در آن(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۵۳۸ تعداد دانلود : ۴۰۴
در مقاله، ابتدا اشاره ای کوتاه به تاریخچه ژانر سونت 1 و تاج گل سونت ها و چگونگی ورود آن به ادبیات روسی خواهیم داشت. درادامه، با اشاره به خاستگاه سونت در ادبیات جهان و سپس روسیه، به نقد و بررسی اثر مناره ها ، تاج گل سونت های والری میتروخین، شاعری از کریمه که بر همین اساس بنا نهاده شده است، می پردازیم. پس از پوشکین، خالق منظومه فواره باغچه سرای و شعر «اهدا به فواره کاخ باغچه سرا»، در اشعار دیگر شاعران روسی، فضای تکرارنشدنی کریمه، استعداد، حساسیت جغرافیایی، و عشق او به کریمه ملموس است. ردپای اشعار باغچه سرای پوشکین در مناره ها ی میتروخین هم مشاهده می شود. مصرع های اصلی مناره ها ی میتروخین انعکاسی هنری از باغچه سرای است. موضوع اصلی در مناره ها ی میتروخین زندگی مسالمت آمیز مردم با عقاید گوناگون و به عبارتی گفت و گوی ادیان در کریمه است. او با استفاده از این نوع ادبی به درون پویی جغرافیای سیاسی می پردازد. با نقد و بررسی مناره ها ی والری میتروخین می توان به این نتیجه دست یافت که او پای بند به وصیت پوشکین و مانند او معتقد به حفظ وحدت میان اقوام ساکن کریمه است و سمبل های تاریخی و طبیعیِ جغرافیای سیاسی کریمه بی تأثیر در آفرینش سونت های او نیست.
۱۶.

گفتمان های بیگانه و بایستگیِ برنامه ریزی برای نوآوری واژگانیِ فرادانشی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۳۴۵
نیم نگاهی کارسنجانه بر برخی پژوهش ها و نگاشته های انتشار یافته درباب «واژه گزینی فارسی»، به ویژه در برخی شماره هایِ پژوهش نامه نامه فرهنگستان ، از وجودِ رویکردی بیش گرایانه به سویِ واژه گزینیِ دانشیک در پاسخ به سرریزِ روزافزونِ نام واژگانِ بیگانه، به ویژه انگلیسی، می گوید. از خوانش و بررسیِ این جستارها برمی آید که فرهنگستان زبان و ادب فارسی برجسته سازی برنامه «واژه گزینی علمی» از ره گذر کانونی سازیِ رویکرد «واژه گزینی علمی» را در دستور کار خود گذارده است. به گفتارِ دیگر، رویکرد بررسی ها و گفتارهای انتشاریافته ازسویِ این نهادِ برنامه گذار بَسابیش به سویِ کانونی سازی کُنشِ «واژه گزینی علمی» است. درحالی که برابرآوری برای درون دادِ فزاینده زبان های بیگانه تنها محدود به واژگانِ دانشیک/ علمی یا به بیان کارشناسانه تر اصطلاحات یا نام واژگانِ دانشیک / علمی نمی شود. بی گمان، برابرآوریِ زبانی پهنه گسترده تری از زبان را پوشش می دهد؛ به این معنا که دربرگیرنده گفتمان هایِ فرادانشی یا همگانی و واژه شناسی در پیوند با آن ها نیز است. بررسیِ روند کانونیِ برابرآوری در زبان فارسی و چگونگی و چه اندازگیِ نیاز به نوآوریِ واژگانی و برابرآوریِ نوواژه ساختی در دیگر زمینه های گفتمانیِ فرادانشیک در مقایسه با گفتمان هایِ دانشیک پرسشی است که پژوهش پیش روی در دو ترازِ نظری و عملی به آن پرداخته است.
۱۷.

بررسی و نقد کتاب فرهنگ توصیفی آواشناسی و واج شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۲۵۸
هدف از نگارش این مقاله بررسی و نقد فرهنگ توصیفی دوزبانۀ فارسی به انگلیسی آواشناسی و واج شناسی نوشتۀ گلناز مدرسی قوامی است که در ۱۳۹۴ ش نشر علمی آن را به چاپ رسانید. این فرهنگ تاحدود زیادی نیاز علمی مخاطبان را در حوزۀ آشنایی با نظریه های غربیِ، ازجمله مکتب واج شناسی پراگ، واج شناسی زایشی معیار، واج شناسی طبیعی، واج شناسی خودواحد، واج شناسی وزنی، و ... که در آواشناسی و واج شناسی مطرح اند، برآورده می سازد. داده ها در نگارش این فرهنگ به شیوه های سنتی گردآوری شده اند و نویسنده از شیوه های نوین پیکره ای استفاده نکرده است. این فرهنگ از اصول کلی فرهنگ نویسی در کلان ساختار و خردساختار به درستی پیروی نمی کند و در مواردی چون نداشتن راه نمای تلفظی، اطلاعات کلی مدخل ها، متن توصیفی، شیوۀ ارجاع دهیِ درون متنی، ذکر مثال ها، و رعایت اصول نگارشی و ویرایشی نیازمند بازنگری و رفع کاستی هاست. هم چنین، لازم است که نویسنده در استفاده از منابع فرهنگ منابع جدیدتر و به روزشده را نیز مدنظر قرار دهد و اگر نویسنده بکوشد در ویراست های بعدی واژه ها و اصطلاحاتی را که در آثار زبان شناسان و دانشمندان اسلامی به کار می رفته است به این فرهنگ بیفزاید، اصطلاحات علمی و تاریخی آواشناسی و واج شناسی در زبان فارسی نیز به طورجامع ثبت و ضبط می شود و حوزۀ کاربرد این فرهنگ گسترده تر خواهد شد.
۱۸.

بررسی و تحلیل زبان شناختی ادبی ساختار مَثَل در اشعار قیصر امین پور(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۰۹ تعداد دانلود : ۳۲۴
در این مقاله نقش، جایگاه، و ساختار مَثَل در اشعار قیصر امین پور نقد و بررسی می شود. روش در این پژوهش توصیفی تحلیلی است و گردآوری داده ها به شیوۀ کتاب خانه ای و مطالعۀ مجموعۀ اشعار قیصر امین پور انجام شده است. درادامه، ساختار مَثَل های شعر امین پور در دو حوزۀ زبانی و ادبی تحلیل شده است. او مَثَل ها را در چهار صورت مَثَل گونه، مَثَل آفرینی، دخل وتصرف در لفظ مَثَل، و مَثَل هایی با کاربرد دیگر (دخل و تصرف در معنا) به کار برده است. امین پور برای آشنایی زدایی کوشیده است که مَثَل ها را با صنعت ادبی بیامیزد و جنبۀ ادبی آن را اعتلا ببخشد و ازمیان صناعات ادبی به تشبیه و متناقض نما بیش ترین توجه را نشان داده است. مضمون همۀ مَثَل ها اخلاق و تربیت است. درنگاه امین پور، مَثَل شگردی زبانی و ادبی است که هم از فرهنگ جامعه و زبان محاوره گرفته می شود و هم در ترکیب با عناصر زبانی و ادبی جنبۀ هنری می پذیرد و به صورت کالایی فرهنگی با تغییر در ساختار و ماهیت به زبان مردم عوام برمی گردد. حاصل این تحول در ساختار و ماهیت رواج و گسترش ترکیبات و جملات متعددی از شعر امین پور درمیان مردم است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۸