فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۱۸۱ تا ۱٬۲۰۰ مورد از کل ۲٬۸۵۶ مورد.
حوزههای تخصصی:
هدف: در این مقاله سعی شده به ایرادهای جنیفر لکی علیه شرح الکساندر بِرد از معرفت علمی به معنای بسط یافته اجتماعی پاسخ داده شود. روش: برای این منظور، از روش تحلیل مفهومی استفاده شده است و ضمن آن، شهودهای پیشافلسفی پیرامون معرفت علمی محترم شمرده شده اند. یافته ها: اولاً، اصلی معرفی می شود که در عین محترم شمردن رابطه کنش فردی/کنش جمعی و رابطه معرفت/کنش با شرح برد از معرفت علمی اجتماعی سازگار است. ثانیاً، نشان داده می شود که معرفت علمی اجتماعی بر خلاف نظر لکی ناکام می شود، هر چند به ندرت. نتیجه گیری: شرح برد از معرفت علمی اجتماعی با اصول پذیرفته شده در مورد رابطه کنشِ گروه/عضو و رابطه معرفت/کنش سازگار است. horizontal relationships
بررسی رابطه بین چابکی سازمانی و هوش سازمانی در آموزش عالی مطالعه موردی: کارکنان ستادی دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۸ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳۱
77 - 94
حوزههای تخصصی:
هوش و چابکی سازمانی دو متغیر مهم در مدیریت سازمان هستند که در دهه های اخیر توجه اندیشمندان حوزه آموزش عالی به آنها معطوف شده است. در پژوهش حاضر ضمن بررسی وضعیت هوش سازمانی و چابکی سازمانی در دانشگاه اصفهان به عنوان نمونه ای از نظام آموزش عالی در ایران، رابطه بین این دو متغیر مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی همبستگی بوده که به صورت میدانی انجام شده است. نمونه آماری پژوهش حاضر از بین همه کارکنان ستادی دانشگاه اصفهان (594 نفر)، بر اساس جدول نمونه گیری مورگان (234 نفر) و به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای سنجش مفاهیم اساسی پژوهش، از پرسشنامه هوش سازمانی آلبرخت (2003) شامل ابعاد بینش راهبردی، سرنوشت مشترک، تمایل به تغییر، جرأت و شهامت، اتحاد و توافق، کاربرد دانش و فشار عملکرد و پرسشنامه چابکی سازمانی اسپایدزر (2007) در قالب مؤلفه های سرعت، انعطاف پذیری، توسعه شایستگی ها وپاسخگویی استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها نیز از دو روش آمار استنباطی شامل آزمون تی تک نمونه ای و آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج حاکی از پایین بودن چابکی سازمانی و هوش سازمانی در دانشگاه اصفهان است. نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نیز نشان دهنده وجود رابطه مثبت و معنی دار بین هوش سازمانی و چابکی سازمانی است.
درآمدی بر تبارشناسی موانع اسلامی شدن دانشگاه ها در ایران با تأکید بر مقام سیاستگذاری و برنامه ریزی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: شناسایی علل و فرایندهای مانع روند اسلامی شدن دانشگاهها در بعد از انقلاب اسلامی، هدف اصلی این تحقیق بوده است. روش: در این نوشتار، مبتنی بر روش تبارشناسی، به مطالعه سیر تاریخی شکل گیری دانشگاه در جامعه ایران مبادرت شده است. یافته ها: گفتمان دانشگاه اسلامی، از حیث سویه های سیاستی و محتوایی، در پیوستاری از «اسلامی کردن» تا «اسلامی شدن» با زیر عنوانهای یازنمادگرایی و ظاهرگرایی، گزینش گری و انضباط محوری، برنامه زدگی و نظارت گری تا آزادی گرایی، رها سازی و ... به بالا و پایین می رود. از حیث تغییر و تحول علمی نیز در پیوستاری از ثابت بودن علم در تمامی هستی شناسی ها تا بومی گرایی و سپس تا بدیل سازی جزءنگر و فراتر از آن، بدیل سازی کل نگر، بحثهای مختلفی جاری می باشد. نتیجه گیری: مبتنی بر نگرش تبارشناسانه به موانع اسلامی شدن دانشگاهها، شناسایی اولین صورت بندی صحیح برای مطالعه این پدیده، نه در انقلاب فرهنگی، که در ورود تاریخی مدرنیته به گردونه ارزشهای دینی جامعه ایرانی مستقر است. براین اساس، انقلاب فرهنگی و طرح مسئله دانشگاه اسلامی، ماهیتی عارضی بر اصلیت دانشگاه تلقی نشده و بلکه ماهیتی از گشتی به اصالت دینی و فرهنگی جامعه ایران را در مواجهه با عارضه مدرنیته، مورد توجه قرار می دهد
بررسی میزان هم تألیفی نویسندگان دانشگاه تهران در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام بین سال های 1381 تا 1390(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۸ بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۹
39 - 58
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان هم تألیفی نویسندگان دانشگاه تهران در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام بین سال های 1381 تا 1390 می باشد. پژوهش حاضر از نوع علم سنجی و یک تحقیق کاربردی، و توصیفی غیرآزمایشی است. در این پژوهش، در انتخاب نویسندگان دانشگاه تهران و مقالات آن ها از نمونه گیری استفاده نشده، و تمامی موارد یک به یک مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر ضمن اینکه نمایی از وضعیت همکاری های علمی نویسندگان دانشگاه تهران را ارائه می دهد؛ به تعیین ضریب مشارکت نویسندگان این دانشگاه در هر یک از هشت حوزه موضوعی و تعیین نرخ رشد و درصد مشارکت نویسندگان دانشگاه تهران بر اساس مولفه نویسنده/ مؤسسه می پردازد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که با وجود افزایش سالانه تولیدات علمی دانشگاه تهران؛ نرخ رشد مقالات یک نویسنده ای در حال کاهش می باشد و نرخ رشد مقالات چند نویسنده ای افزایش می یابد و این نویدی برای افزایش مشارکت و همکاری علمی نویسندگان دانشگاه تهران در تولیدات علمی می باشد.
الگوی تحلیل معرفت شناختیِ مفاهیم؛ بررسی موردی در فلسفه اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: در فلسفه و علوم، مفاهیم بسیاری مانند «وجود»، «جوهر»، «خدا»، «انسان»، «حرکت»، «اتم»، «عدد»، «خیر»، «زیبایی»، «حق»، «جامعه»، «طبقه»، «سود»، «عدالت»، «سازمان»، «راهبرد» و مانند آن استعمال می شود و تحلیل مفاهیم از مهم ترین وظایف فلسفه های علوم است. اما این وظیفه در چارچوب سنت فلسفه اسلامی و به ویژه حکمت نوصدرایی چگونه است؟ هدف این مقاله ایضاح معنای تحلیل معرفت شناختی مفاهیم با استفاده از بررسی رهیافت مواجهه فیلسوفان مسلمان در تحلیل و گونه شناسی مفاهیم است. روش: این تحقیق مطالعه ای موردی است که با نگاهی مرتبه دوم یک مسئله فلسفی، چیستی معقولات ثانیه را بررسی می کند و الگوی به کار رفته را تشریح می کند. یافته ها: این مطالعه مرتبه دوم نشان می دهد که فیلسوفان مسلمان در تحلیل معرفت شناختی مفاهیم به دنبال تشخیص و تبیین این امر هستند که هر سنخ از مفهوم، از چه سطح یا مرتبه ای از واقع حکایت می کند، در عمل، این کار به واسطه مشاهده مثالهای نقض تقسیم بندی های قبلی و تلاش برای توضیح فلسفی مثالهای جدید صورت می گیرد. نتیجه گیری: این تحلیل در تبیین اینکه هر سنخِ مفاهیم از چه منابعی قابل حصول است و حکایتگری آن بر اساس چه معیارهایی قابل ارزیابی است، به کار می آید و می تواند الگویی برای نحوه تحلیل معرفت شناختی مفاهیم در فلسفه اسلامی علوم در اختیار ما قرار دهد.
مقایسه تطبیقی باورهای معرفت شناختی، باورهای ضدروشنفکری و گرایش به تفکر انتقادی در دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه یزد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۸ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳۰
23 - 42
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، مقایسهی تطبیقی باورهای معرفت شناختی، باورهای ضدروشنفکری و گرایش به تفکر انتقادی در دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه یزد در سال تحصیلی 93-1392 است. از جامعه ای به حجم 2180 نفر در سه دانشکده، 360 نفر به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه باورهای معرفت شناختی شومر، مقیاس باورهای ضدروشنفکری دانشجو ایگنبرگر و سیلندر و پرسشنامه تفکر انتقادی ریکتس پاسخ دادند. داده ها با آزمون t تک نمونه ای و تحلیل واریانس دو راهه تحلیل شد. براساس نتایج آزمون t ، میانگین دانشجویان در باورهای معرفت شناختی و باورهای ضدروشنفکری کمتر و در گرایش به تفکر انتقادی بیشتر از میانگین مفروض بوده است؛ پس آموزش عالی توانسته است در دانشجویان، نظام معرفت شناختی سطح بالا، گرایش مثبت به روشنفکری و گرایش به تفکر انتقادی را ایجاد کند. نتایج تحلیل واریانس دو راهه، حاکی از تفاوت معنادار در ابعادی از باورهای معرفت شناختی (ساده دانستن دانش، منبع دانش، ذاتی دانستن توانایی یادگیری، سریع دانستن فرایند یادگیری) و تفکر انتقادی (بلوغ فکری) به لحاظ جنسیت و دانشکده بوده است.
بررسی نگرش میشل فوکو در باب علوم انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: برای فهم عمیق علوم انسانی و مبانی و ریشه های آن، آشنایی با اندیشمندان و صاحب نظرانی که از جنبه های گوناگون به بررسی این علوم پرداخته اند، ضروری است. هدف این مقاله، آشنایی با اندیشه های میشل فوکو به عنوان یکی از برجسته ترین اندیشمندان غربی درباره علوم انسانی بوده است. روش: برای دستیابی به هدف، از منابع موجود به روش کتابخانه ای و با تکنیک فیش برداری، اطلاعات لازم گردآوری و سپس تحلیل شدند. یافته ها: بررسی ها نشان داد که فوکو شکل گیری علوم انسانی را مربوط به دوران مدرن می داند. وی بیان می دارد که با قرار گرفتن انسان به عنوان سوژه و ابژه علم بود که شرایط برای شکل گیری علوم انسانی در غرب فراهم شد. فوکو در شکل گیری علوم انسانی نقش قدرت را برجسته می کند و معتقد است بین این دو به نحو تفکیک ناپذیری رابطه وجود دارد. به گفته وی، علوم انسانی جایگاه مستقلی در بین سایر علوم ندارد و مشکلات مختلف علوم انسانی از همین مسئله ناشی می شود. وی همچنین فرجام مثبتی برای علوم انسانی در نظر نمی گیرد و این علوم با فروپاشی نظام دانایی مدرن، جای خود را به علومی مانند روان کاوی، زبان شناسی و مردم شناسی خواهند داد. نتیجه گیری: فوکو با ارائه تحلیلهای دقیق و نگرشی نقّادانه پیرامون علوم انسانی، بصیرتهای مهمی به پژوهشگران حوزه علوم انسانی می دهد تا بتوانند از طریق واکاوی این علوم، از کارکردهای آن برای بهبود جامعه استفاده کنند
تبیین و بررسی اهداف و اصول تربیت دینی از منظر رویکرد تجربه دینی و نقد آن بر اساس آموزه های اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
موضوع تجربه دینی برای متفکران دینی و نیز برای کسانی که به رشد ومطالعه دین به عنوان رشته ای آکادمیک، کمک کرده اند، موضوعی محوری بوده است. هدف از نگارش این مقاله، پرداختن به تربیت دینی بر اساس رویکرد تجربه دینی و نقد آن بر اساس آموزه های اسلامی بوده است. روش: در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی و استنتاجی الگوی فرانکنا به استنتاج چیستی و چگونگی اهداف و اصول تربیت دینی این رویکرد پرداخته شده است. یافته ها: تربیت دینی بهطور عمده از طریق شکل گیری تجربه دینی و تکوین جنبه احساسی مذکور از طریق انجام آداب ومناسک دینی مربوطه تحقق پیدا می کند.نقد انجام شده نشان می دهد کهرویکرد تجربه دینی به تقدّم احساسات وعواطف دینی نسبت به شناخت در شکل گیری ایمان و به تبع آن در تربیت دینی توجه می کند. در واقع؛ برای شناخت، نسبت ثانوی قائلند؛ در حالیکه در اسلام،تربیت دینی مبتنی بر رویکرد تجربه دینی متناظر با آموزه های اسلامی با توجه به سه عنصر شناختی، عاطفی و ارادی صورت می گیرد
عوامل موفقیت تسهیم دانش در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۸ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳۲
115 - 137
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف عوامل موفقیت تسهیم دانش در چهار مؤلفه اصلی (فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، نیروی انسانی و فناوری اطلاعات) در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز به روش توصیفی از نوع زمینه یابی انجام شد. جامعه آماری پژوهش، اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی به تعداد 1020 نفر است. برای تعیین حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 166 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار سنجش پرسشنامه محقق ساخته 20 سؤالی است که پایایی آن با آزمون آلفای کرونباخ (96=α) محاسبه و روایی آن به روش صوری بررسی شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی مانند میانگین، میانه، انحراف استاندارد، واریانس و ضریب کشیدگی؛ و آمار استنباطی مانند آزمون تی تک متغیره (برای مقایسه میانگین نمونه و جامعه) استفاده شده است. یافته ها نشان داد که در این دانشگاه وضعیت نیروی انسانی مناسب است، وضعیت ساختار سازمانی و فرهنگ سازمانی در حد متوسط و وضعیت فناوری اطلاعات برای تسهیم دانش مناسب نیست. در پایان بر مبنای نتایج پژوهش، پیشنهاد شد به منظور ایجاد فرهنگ تسهیم دانش و تشویق اعضای جامعه دانشگاهی برای شرکت در سمینار ها و کنفرانس های تخصصی، تفکر «تبادل دانش قدرت است» به جای «دانش قدرت است» جایگزین شود.
ژانوس توسعه گرایی در ایران؛ مقایسه نتایج سیاستگذاری نامتوازن توسعه در رژیم پهلوی و نظام جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از این پژوهش، تبیین تفهمّی تأثیر نگرش های غیر فرهنگی به توسعه از سوی برخی دولتمردان در ایران، طی نیم قرن اخیر بود؛ چرا که این امر همواره موجب تضاد «شبه آنتاگونیستی» بین اقشار سنتی و مدرن جامعه ایرانی شده است. روش: روش تحقیق، توصیفی پسارویدادی است و جمع آوری داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و بررسی آمار و اسناد منابع رسمی صورت پذیرفته و تجزیه و تحلیل داده ها نیز به روش تحلیل گفتمانی «متون اجتماعی» است. یافته ها: بسیاری از سیاستگذاری های توسعه در کشور اگر چه ممکن است در ظاهر منجر به دگرگونی در شرایط موجود کشور شود و حتی برخی شاخصها را بهبود دهد، اما در تحلیل نهایی به واسطه ایجاد تضادهای بنیادین در جامعه ایرانی و اعمال حکمرانی «بد»، فاقد توانمندی لازم برای پیشرفت کشور خواهد بود. نتیجه گیری: بازتعریف مفهوم پیشرفت بر مبنای آموزه های نظریات حکمرانی خوب، آموزه های اخلاقی، آموزه های یکتاپرستی ایرانی و شیعی یکی از مهم ترین وظایف سیاستگذاران پیشرفت در کشور است.
رویکردها و روش های اساسی در خصوص محاسبه سرمایه انسانی; مقایسه روش ها و ارائه یک مدل مفهومی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۸ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳۰
61 - 84
حوزههای تخصصی:
یکی از مشکلات اساسی در تابع تولید، جایگزین کردن متغیری است که بتواند اثر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی را به خوبی تشریح کند. بر این اساس، هدف این مقاله، تعیین متغیری است که بتواند بخش وسیعی از سرمایه انسانی را پوشش دهد. مطالعات نشان داد که برآورد سرمایه انسانی به ارزش پولی، بهترین پراکسی از سرمایه انسانی است؛ لذا ابتدا روش ها و رویکردهای مختلفی که می توانند ارزش دقیق تری از سرمایه انسانی را نشان دهند با استفاده از مطالعات تطبیقی و اسناد موجود در کشورهای مختلف مورد مقایسه شده و به سه رویکرد اساسی در کنار سایر روش ها توجه شد. با بررسی و تحلیل رویکردها و روش های موجود، یک مدل و چارچوب مفهومی استخراج شد که سرمایه انسانی را ارزش حال سرمایه گذاری های گذشته و درآمدهای به دست آمده در آینده می داند. نتیجه دیگر این که سرمایه انسانی فقط ماحصل آموزش و آن هم از سوی دولت نبوده بلکه پارامترهایی چون بهداشت، تجربه، سرمایه گذاری های بخش خصوصی و خانوارها را نیز دربر می گیرد. مقایسه کشورهای جهان در بازه زمانی متفاوت، حاکی از آن است که برآورد روش ها دارای همگرایی هستند که خود می تواند مؤید علمی بودن و دقیق بودن آنها باشد.
آموزش مدیریت کارآفرینی در دانشکده های کشاورزی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۸ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳۰
43 - 60
حوزههای تخصصی:
بسیاری از دانش آموختگان رشته کشاورزی، علی رغم دارا بودن دانش فنی کشاورزی، به علت نداشتن مهارت های مدیریتی از انجام فعالیت های کارآفرینی امتناع می کنند. این پژوهش با هدف تعیین صلاحیت های مورد نیاز کارآفرینان و استراتژی های قابل اتخاذ توسط دانشگاه و برای ایجاد این صلاحیت ها در دانشجویان در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول از رهیافت کیفی برای تعیین صلاحیت های کارآفرینی و استراتژی های دانشگاه به منظور ایجاد این صلاحیت ها استفاده شد. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 12 کارآفرین فارغ التحصیل دانشگاهی استان کردستان جمع آوری شد. روش نمونه گیری هدفمند بود و در نهایت یک لیست از 16 صلاحیت کارآفرینی از طریق مصاحبه با کارآفرینان ایجاد شد. در مرحله دوم تحقیق، از ابزار پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماری پژوهش، شامل60 نفر از کارآفرینان استان کردستان بود که به علت محدودیت تعداد آنان اقدام به سرشماری شد. برای تعیین صلاحیت های موردنیاز کارآفرینان از مدل نیازسنجی بوریچ استفاده شد. نتایج نشان داد که 12 صلاحیت کارآفرینی، دارای بالاترین اولویت هستند که 3 اولویت اول به ترتیب شامل: 1. دانش فنی 2. تدوین طرح تجاری 3. برنامه ریزی بود. 14 استراتژی قابل اتخاذ از سوی دانشگاه برای ایجاد این صلاحیت ها شناسایی و اولویت بندی شد که از آن جمله می توان به ایجاد ارتباط بین دانشگاه و مراکز کار آفرینی، فرستادن دانشجویان به مراکز کار آفرینی موفق برای کسب تجارب عملی و استفاده از کارآفرینان موفق در امر آموزش دانشجویان اشاره کرد
تحلیل رابطه بین ویژگی های جمعیت شناختی دانشجویان و رضایت آنها از کیفیت آموزشی ارائه شده در مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۸ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳۱
95 - 112
حوزههای تخصصی:
هدف این تحقیق، تحلیل رابطه بین ویژگی های جمعیت شناختی دانشجویان و رضایت آنها از کیفیت آموزشی ارائه شده در مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره) بود. این مطالعه از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی است. جامعه آماری تحقیق 2264 نفر از دانشجویان این مرکز بودند (2264N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 168 نفر تعیین شد (168n=). روش نمونه گیری، طبقه ای تناسبی بود. ابزار تحقیق، پرسشنامه ای بود که روایی آن از سوی پانلی از متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی تأیید شد و میزان پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ بین 71/0 و 87/0 به دست آمد. نتایج آمار توصیفی نشان داد میزان رضایت دانشجویان از کیفیت مدیریت، قوانین و مقررات آموزشی مرکز در بالاترین الویت و میزان رضایت آنها کیفیت امکانات و زیرساخت های آموزشی در پایین ترین اولویت قرار داشت. در کل سطح رضایت دانشجویان از کیفیت آموزشی نسبتاً مطلوب ارزیابی شد. نتایج آمار استنباطی نشان داد که بین متغیرهای سن، سابقه شغلی، معدل و رضایت از رشته تحصیلی، همبستگی مثبت و معنی داری با متغیر رضایت از کیفیت آموزشی وجود دارد.
جستاری در مبانی معرفتی «علم العمران»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه، بحث درباره «اسلامی کردن» علوم انسانی به یکی از چالش برانگیزترین مباحث در آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است؛ به نحوی که در حال حاضر، گسترش این رشته ها منوط به پاسخ به «چیستی» و «چگونگی» «علوم انسانی اسلامی» است. نظر به اینکه یکی از رویکردهای کلیدی برای ورود به چنین گفتمانی تبیین مبانی معرفتی چنین رویکردی می باشد. مقاله پیش رو در پی آن است که با واکاوی مبانی معرفتی در یک نمونه الگویی اولیه(Archetype) و منحصر به فرد؛ یعنی «علم العمران» راهی را برای ورود به این گفتمان باز کند. پرداختن به مبانی معرفتی یک «علم انسانی» از منظر یک عالم مسلمان کلاسیک، می تواند در این زمینه راهگشا باشد. این مقاله با مراجعه مستقیم به کتاب العبر و با استفاده از تفسیر درون متنی آن نشان می دهد که ابن خلدون توانسته است به عنوان یک عالم مسلمان مبانی معرفتی «علمی» در حوزه علوم انسانی را پایه ریزی کند که می تواند مبنایی برای گفتمان «علوم انسانی اسلامی» باشد.
بحران تکنیک زدگی آموزش عالی در ایران؛ جامعه شناسی جریان مهاجرت نخبگان از رشته های مهندسی به علوم انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف این نوشتار، توجه به جریان بسیار مهم و روبه گسترش مهاجرت نخبگان از رشته های مهندسی و حرکت آنان به سمت رشته های علوم انسانی در مقطع تحصیلات تکمیلی و واکاوی و تبیین انگیزه ها و دلالتهای مهاجرت آنان است. روش: این تحقیق با روش کیفی به مصاحبه با 40دانش آموختهرشته های مهندسی دانشگاههای شریف، تهران، امیرکبیر و علم و صنعت پرداخته که در خلال سالهای دهه80 با تغییر مسیر تحصیلی و زندگی خود، رشته های علوم انسانی و هنر را برای ادامهراه خود انتخاب کرده اند. یافته ها: جریان مهاجرت نخبگان مهندسی به علوم انسانی، نه یک جریان واحد، بلکه حداقل متشکّل از شش جریان ماهیتاً متفاوت است که به صورت سنخ شناسی شش گانهفراریان، منفعت جویان، اثرگذاران کلان، خود جویان، تحول خواهان انقلابی و رفرمیست ها طبقه بندی می شوند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش کیفی نشان می دهد که عدم رضایت از تحصیل در رشته های فنی، عنصر مشترک در میان مهاجران است. عدم ارضای استعدادها و نیازهای متعالی انسان، عدم ارضای روحیه تأثیرگذاری و نقش آفرینی عمومی و اجتماعی و بی ارتباطی با آرمانهای فرهنگی و سیاسی انقلاب اسلامی از یکسو و جهان مدرن از سوی دیگر،از مهم ترین دلایل انصراف این نخبگان از رشته های مهندسی و ورود آنان به دنیای علوم انسانی است؛ دلایلی که هریک متضمّن یکی از بیماری های عمیق نظام آموزش عالی امروز ایران است
معنا، امکان و ضرورت تولید علم دینی در علوم انسانی با تأکید بر ادراکات عملی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: تقسیم کلی علم به حکمت نظری و عملی بر اساس تفاوت متعلّق و موضوع، ادراکاتی است که عقل بدان نایل می شود. تاکنون اندیشمندان به صورت جدی سعی کرده اند تا معنای علم دینی و چگونگی رسیدن به آن را در حکمت نظری پاسخ دهند؛ اما طبیعی است که تفاوت بین قضایای حکمت نظری و عملی، هنوز این سؤال را به صورت جدی باقی می گذارد که به راستی اگر ضرورت و معنای علم دینی در ادراکات نظری را بپذیریم، آیا می توان در باب ادراکات عملی نیز قائل به علم دینی شد؟ در صورت امکان، علم دینی در این نوع گزاره ها به چه معنا خواهد بود؟ بر این اساس، هدف این مقاله اولاً،بیان معنای علم دینی در این نوع گزاره هاو ثانیاً،اثبات امکان علم دینی در ادراکات عملی است. روش: این پژوهش از منظر هدف، بنیادین بوده؛به گونه ای که در تحلیل و بررسی امکان تولید علم در حکمت عملی با روند موجود در ادراکات نظری و همچنین بررسی امکان و بیان معنای تولید علم دینی در ادراکات عملی از تحلیل عقلی فلسفی بهره مند شده است. یافته ها: با واکاوی منطق شریعت در مفاهیم و دستورات حقوقی و ارزشی، روشن شد که «کمال» انسان، نقطه محوری نظام حقوقی و ارزشی است که تمام مفاهیم و باید و نبایدهای عملی را تحت تأثیر خویش قرار داده است. بنابر این، علم دینی در ادراکات عملی به معنای هماهنگی و تطابق مفاهیم عملی و باید ونبایدها با نظام حقوقی و ارزشی اسلام است. نتیجه گیری: چنانچه اندیشمندان مسلمان ما بتوانند ادراکات عملی علوم خود را مبتنی بر ارزشهای اسلامی و با هدف واحد تحقق بخشیدن به کمال انسان تولید یا بازسازی کنند،آنگاه تحقق علم دینی را در بخشی از علم(حکمت عملی)شاهد خواهیم بود.
بررسی علل و انگیزه های تحصیل در رشته های فنی و حرفه ای در ایران، مطالعه موردی: آموزشکده فنی- حرفه ای آیت الله حسن زاده آملی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۸ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳۱
47 - 61
حوزههای تخصصی:
با وجود ورود به عصر اطلاعاتی و اقتصاد دانش، زیرساخت های صنعتی و مهارت های مرتبط با آن برای جوامع از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. برای رسیدن به این هدف، توسعه آموزش های فنی حرفه ای ضروری به نظر می رسد. تحقیق حاضر با روش توصیفی به بررسی علل و انگیزه های تحصیل در رشته های فنی حرفه ای در ایران پرداخته است. جامعه آماری دانشجویان آموزشکده فنی-حرفه ای آیت الله حسن زاده آملی به تعداد 148 نفر است. با روش نمونه گیری خوشه ای تک مرحله ای رشته های (ساخت و تولید قالب سازی، مکانیک خودرو و الکترونیک) به عنوان نمونه آماری انتخاب شد و با پرسشنامه داده ها گردآوری شد. یافته ها نشان داد از دیدگاه دانشجویان؛ قابلیت اشتغال زایی، کوتاه مدت بودن دوره ها و نگرش جامعه نسبت به آموزشکده های فنی و حرفه ای تأثیر کمتر و در مقابل امکان تحصیل در مقاطع بالاتر، درآمدزایی، فرصت های شغلی و تشویق خانواده ها تأثیر بیشتری برای ورود به این آموزشکده ها داشته است. بر اساس متغیرهای زمینه ای و رشته تحصیلی بین دیدگاه پاسخ دهندگان در خصوص عوامل هفت گانه به جز شغل مادر، تفاوت معنی داری مشاهده شد.
مفهوم شناسی «حیات» و جایگاه آن در سبک زندگی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: از آنجا که «حیات» واژه کلیدی در «سبک زندگی» است، هدف این مقاله تبیین معنای آن از نگاه فلسفه اسلامی و جایگاه آن در «سبک زندگی اسلامی» است. روش: در گردآوریاطلاعاتازروش کتابخانه ایودربررسیآنازروشتحلیلفلسفیاستفادهشدهاست. یافته ها: «حیات» از مفاهیم ثانویه فلسفی بوده که به آثار آن؛ یعنی رشد و نمو یا علم و قدرت تعریف شده است. «نفس» مبدء حیات است و نفس انسان در حیات دنیوی خود، دارای حیاتِ نباتی و حیوانی و انسانی بوده و موجودی انتخابگر است. نفس انسان با توجه به انتخابگر بودن و حرکت جوهری ای که دارد، در مسیر ساختن خویش حرکت می کند که بر اساس آن سبک زندگی تعریف می شود. نتیجه گیری: در این نوشتار با توجه به تعریف «سبک زندگی»، که مؤلفه اصلی آن، اراده و اختیار انسان معرفی شده، نتیجه گیری شده است که سبک زندگی اولاً، فقط در حیات انسان مطرح می شود و در حیات خداوند و موجودات مجرد و همچنین در حیات حیوانات و نباتات مطرح نیست. ثانیاً، سبک زندگی فقط در آن بخش از زندگی انسان که ارادی و اختیاری است (حیات حیوانی و حیات انسانی) مطرح می شود
بررسی موانع مؤثر بر تولیدات علمی پایان نامه – محور دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۸ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳۲
53 - 76
حوزههای تخصصی:
مطالعه با هدف بررسی موانع مؤثر بر تولیدات علمی پایان نامه – محور دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان انجام شده است. روش پژوهش توصیفی پیمایشی است. با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای و بر اساس جدول کرجسی و مورگان 380 نفر از دانشجویان به عنوان نمونه انتخاب شدند. از پرسشنامه محقق ساخته دارای پایایی 8/0=α برای جمع آوری داده ها استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون فریدمن نشان داد که محدودیت زمانی برای ارائه مقاله (میانگین = 6/7)، نبود حمایت و راهنمایی از طرف استاد راهنما و مشاور (میانگین = 66/6) و فقر فرهنگی پژوهش (فقر فرهنگی پژوهش = 58/6)، آشنایی نداشتن با زبان انگلیسی و سایر زبان ها (میانگین = 03/6)، بی انگیزگی و نداشتن علاقه (میانگین = 91/5) و عدم اطمینان از نتایج و یافته های پژوهش (میانگین = 9/5) به ترتیب مهم ترین موانع تولیدات علمی پایان نامه-محور دانشجویان هستند.
مشکلات انسان معاصر و ضرورت بازخوانی اسلام در اندیشه اسلامی با تأکید بر آرای شهید صدر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف این مقاله بررسی مشکلات انسان معاصر و تبیین ابعاد حیات اجتماعی انسان و ضرورت بازخوانی اجتهادی آموزه های اسلام به عنوان مکتب زندگی ساز از منظر اندیشه اسلامی و آرای آیت الله شهید سید محمدباقر صدر است. روش: روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی است. یافته ها: به اعتقاد شهید صدر، پرسش از نظام برتر برای زندگی و سعادت انسان، مهم ترین پرسش انسان معاصر است که علم مدرن از پاسخ به آن عاجز است و مکاتب غربی نیز به علت محدود بودن آرمان هایشان نتوانستند مبنای خوبی برای مشکلات انسان معاصر باشد. تنها راه مسیر صلاح بشر، پناه بردن به دین است؛ زیرا دین می تواند با هماهنگ کردن انگیزه های درونی انسان با حیات اجتماعی، توده ها را بر اساس معیار عملی و نظم اجتماعی، متحد و هماهنگ سازد و مصالح اجتماعی و نیازهای زندگی انسان را در چارچوب منسجم حفظ و هدایت کند. نتیجه گیری: اسلام، چون «الله» را ایده آل مطلق خود قرار داده است، پس پیوسته مى تواند مردم را به حرکت درآورد و نیرو ببخشد و مبنای محکمی برای نظم اجتماعی، ساخت جامعه و تمدن باشد. بنابر این، توجه به بازسازی مکتب فکری اسلام و شکل گیری نظامهای اسلامی در سایه توحید، اولین قدم برای شکل گیری جامعه توحیدی، علم دینی و تمدن نوین اسلامی است