درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۸٬۲۸۱ تا ۱۸٬۳۰۰ مورد از کل ۷۹٬۱۸۶ مورد.
۱۸۲۸۱.

بررسی حکم باروری و بارداری به روش نوین

نویسنده:
منبع: مصباح الفقاهه سال ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 5 - 24

کلیدواژه‌ها: حفظ الفروج بارداری اهدای اسپرم زنا استقرار نطفه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۹۶
با توجه به پیشرفت روز به روز جوامع بشری و تبدیل جامعه سنتی به صنعتی مباحث و مسائل جدیدی به وجود آمده است که بی شک حضور فقه کارآمد، در این میان ضروری به نظر می رسد. از جمله آنها مسائل فقه پزشکی، بارداریو باروری با وسایل نوین از جمله آنها می باشد که در دو حکم تکلیفی و وضعی بررسی شده است. روایاتی که از استقرار نطفه در رحم بیگانه نهی کرده به نظر نگارندگان با توجه به آیات «حفظ فروج» و «اجتناب از کبائر» می تواند گفت زن باید فرج خود را از هر عمل زشت و شنیعی حفظ و مراقبت کند و شکی نیست که نزد عرف و عقلاء استیلاد زن از منی مرد اجنبی منافات با عفّت زن داشته و موجب شین و ننگ از برای اوست گر چه در شریعت با این عنوان یعنی لقاح مصنوعی از طریق مرد اجنبی، نهی نشده است لکن اطلاق آیه شریفه شامل چنین تصرّفی نیز می شود. البته اصاله الاحتیاط نیز موافق با این حکم می باشد و مشهور فقهای فعلی نیز همین نظر را دارند اما نسبت به حکم وضعی نظر واحدی بین فقها یافت نمی شود.
۱۸۲۸۲.

واکاوی تحولات قانون آیین دادرسی کیفری در خصوص قرارهای تأمین کیفری اطفال و نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فقه و حقوق خانواده سال ۲۴ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۷۰ 241 - 268

کلیدواژه‌ها: سپردن به عنوان اقدام تأمینی قرار کفالت قرار وثیقه قرار نگهداری موقت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۴ تعداد دانلود : ۸۵۲
ضعف ها و کاستی های قوانین سابق در خصوص قرارهای تأمین کیفری مربوط به اطفال و نوجوانان، موجب شد مقنن در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، به طور خاص و با جزئیات بیشتری، شرایط و نحوه صدور این قرارها را مورد توجه قرار دهد. پرسش اصلی تحقیق حاضر این است که تغییرات و نوآوری های قانون مزبور، تا چه اندازه مصالح اطفال و نوجوانان را در نظر گرفته و تا چه میزان، چالش ها و موانع موجود در قوانین سابق را مرتفع کرده است. در پاسخ به این پرسش، مقاله حاضر با بهره گیری از روش تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، به این نتیجه رسیده است که به رغم وجود برخی نوآوری های مفید از سوی مقنن، پیش بینی امکان صدور قرار  کفالت و وثیقه برای نوجوانان و نه والدین آن ها، مبهم بودن مفهوم سپردن و شرایط آن، تعارض درخواست وثیقه از نوجوان زیر 18 سال با ماده واحد راجع به رشد متعاملین و ... از مهم ترین نقاط ضعف و چالش های موجود در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 در زمینه قرارهای تأمین کیفری اطفال و نوجوانان است.
۱۸۲۸۳.

طراحی الگوی ارزیابی رفتار اخلاقی در سازمان های ایرانی در پرتو قرآن و نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 39 - 70

کلیدواژه‌ها: اخلاق سازمانی معیار اخلاق تحلیل مضمون حسن فعلی حسن فاعلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۹ تعداد دانلود : ۴۶۹
اخلاق یکی از واژه های پرکاربرد در زندگی اجتماعی است که در دهه های اخیر، در اهداف و خط مشی های سازمان های ایرانی نیز نمود بارزی یافته است. با وجود این، تعریف دقیقی از اخلاق در سازمان و یا معیار قابل استنادی وجود ندارد که با آن بتوان در هر شرایطی اخلاق را از غیر اخلاق تمییز داد. اخلاق و نظریه های مربوط به آن، وابستگی شدیدی به زمینه فرهنگی و اعتقادی جامعه دارند؛ ازاین رو، تعریف معیارهای اخلاقی باید متناسب با باورهای ارزشی جامعه هدف انجام گیرد؛ بنابراین نیاز به تعیین معیارهای اخلاقی بومی متناسب با باورها و ارزش های جامعه برای سازمان های ایرانی، محسوس است. بدین منظور، با استفاده از تحلیل مضمون، آیات قرآن کریم و گزاره های نهج البلاغه مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت و در نهایت، 97 مضمون پایه، 13 مضمون سازمان دهنده و دو مضمون فراگیر حسن فعلی و حسن فاعلی احصا شدند. معیارهای حسن فعلی به مضامین سازمان دهنده امانت انگاری مسئولیت، رعایت عدالت، احسان، اعتدال، حفظ کرامت انسان، ماهیت عمل، نتایج دنیوی اعمال و نتایج اخروی اعمال می پردازند؛ و معیارهای حسن فاعلی، مضامین سازمان دهنده ایمان به خدا، تقوا، نیت نیکو، بنده انگاری و شایستگی انجام عمل را در نظر دارند.  
۱۸۲۸۴.

بازکاوی مفهوم ولایت در سیاق آیه 55 سوره مائده با تأکید بر پیوستگی آیات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآن و حدیث سال ۵۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 203 - 221

کلیدواژه‌ها: آیه ولایت اهل کتاب پیوستگی آیات تحریف معنایی قرآن تولی و تبری تهوّک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵۵ تعداد دانلود : ۶۱۹
آیه پنجاه و پنج سوره مائده یا آیه ولایت جایگاه بی بدیلی در گفتمان اعتقادی شیعه در موضوع ولایت دارد. متکلمان و مفسران شیعه براساس روایات صحیح ذیل این آیه، که در آثار روایی فریقین مأثور است، این آیه را ناظر به امامت امیرمؤمنان علی (ع) دانسته اند؛ اما مفسران اهل سنت با تکیه بر وحدت سیاق و پیوستگی معنایی آیات، این موضوع را انکار کرده و مدعای شیعیان را خلاف ظاهر قرآن قلمداد می کنند. خدشه ای که پاسخ درخوری دریافت نکرده و شیعیان با پذیرش آن، ثقل مباحث خود را بر نقل می گذارند. پژوهش حاضر با صحه گذاردن بر پیوستگی معنایی سیاق آیه ولایت، نادرستی معانی مطرح شده برای ولایت در این سیاق را نشان می دهد و بعد از آن با توجه به قرائن موجود، معنای جدیدی را برای ولایت در این سیاق پیشنهاد می کند که هم سو با اعتقاد شیعیان در باب ولایت است. براین اساس، "تولّی" به معنای طی کردن پلکان به سوی ولیّ است و "ولیّ" کسی است که افراد تحت ولایت خود را به سوی ارتفاعات یا اعماقی که در آن قرار گرفته است، سوق می دهد. خداوند، اعراب را از اینکه تفکر و فرهنگ خود را از اهل کتاب بگیرند، نهی می کند و می خواهد تا تنها چشم به او، رسول الله و مؤمنان مطرح شده در آیه ولایت داشته باشند. این معنا روشن می سازد که این مؤمنان نمی توانند گروهی غیر از اهل بیت باشند.
۱۸۲۸۵.

حدیث معراج، خاستگاه مقامات عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات عرفانی پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 207-232

کلیدواژه‌ها: معراج حضرت محمد (ص) حدیث معراج مقامات عرفانی قرب پروردگار سیر و سلوک عرفانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۷ تعداد دانلود : ۷۴۸
بعد از توحید، مهم ترین مسئله مورد بحث در عرفان، توجه به مراحل و مقامات سیروسلوک برای رسیدن به وصال حضرت حق است. ازاین رو، بحث از چگونگی پیدایش و جایگاه مقامات عرفانی و منازل سیروسلوک و تعداد آن ها، اصلی ترین مباحثی است که توجه پژوهشگران عرفان را به خود معطوف کرده است. در آثار صوفیه، از قرن سوم به بعد، مسئله «مقامات عرفانی» مطرح شد. ازاین رو، برخی گمان بردند که «مقامات» حاصل تجارب و اندیشه های صوفیه و عارفان است که در طول سالیان متمادی شکل گرفته است. برخی، اولین بیانگر «مقامات عرفانی» را امام صادق(ع) می دانند. برخی دیگر، آن را در کلام امیرالمؤمنین(ع) و امام سجاد(ع) جستجو می کنند. درحالی که نتیجه پژوهش حاضر این است که پس از قرآن کریم، حدیث معراج، نخستین خاستگاه «مقامات عرفانی» است و دیگران هرآنچه گفته اند از این سرچشمه نوشیده اند. مقامات عرفانی در حدیث معراج عبارت اند از: توبه، ورع، زهد، فقر، صبر، توکل، رضا، تعقل، ذکر، حب و بغض برای خدا، حب دنیا، بیداری در شب، حلال جویی و خوش اخلاقی.
۱۸۲۸۶.

مفهوم شناسی حماقت در نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه قرآن و حدیث دوره ۱۲ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۴ 107-126

کلیدواژه‌ها: امام علی(ع) نهج البلاغه حماقت احمق عقل ضرر و زیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶۴ تعداد دانلود : ۹۳۷
حماقت از جمله موضوعاتی است که در حوزه ناهنجاری های رفتاری قرار دارد و روان شناسان، آن را مورد بحث و بررسی قرار می دهند. امام علی(ع) که در اصلاح ناهنجای های رفتاری اهتمام خاصی داشته، در موارد متعددی از نهج البلاغه به مقو له حماقت پرداخته است. پژوهش پیش رو در پی آن است تا مؤلفه های حماقت از دیدگاه نهج البلاغه را مورد بررسی قرار دهد. روش تحقیق به صورت توصیفی، تحلیلی و کتابخانه ای می باشد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که از دیدگاه امام علی(ع) پنهان بودن زیر زبان، عجله و سستی و یک جانبه نگری، از نشانه های حماقت می باشد که به واسطه آن ها، می توان به حماقت افراد پی برد. از دیدگاه امام علی (ع)، حماقت دارای آسیب هایی می باشد که عبارت اند از عدم تشخیص سود و زیان و فقر که هم شامل مصادیق مادی و هم معنوی می گردد. امام راهکارهایی نیز برای در امان ماندن و پیشگیری از آسیب های حماقت برمی شمرد که عبارت اند از دوری و سکوت، که هر یک از آنان تابع شرایط و موقعیت خود می باشد؛ در دوری از احمق که نمود بارز آن در دوستی با احمق و مشاوره گرفتن از او است، امام نهی شدیدی از آن می نماید. سکوت نیز به عنوان یک راهکار، در مواقعی می باشد که امکان دوری از او وجود ندارد. در خصوص جنبه های درمانی حماقت نیز باید یادآور شد که هرچند در کلام موجود از امام علی(ع) به صراحت درمانی برای حماقت ذکر نشده است، ولی با تدبر در همنشین های حماقت در گفتار امام علی و کاربرد متعدد تعقل با حماقت، به دست می آید که درمان حماقت از دیدگاه امام علی)، استفاده از عقل می باشد.
۱۸۲۸۷.

بررسی تطبیقی آیه محبت از دیدگاه فریقین با تأکید بر معناشناسی آیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 251 - 276

کلیدواژه‌ها: آیه محبت فریقین معناشناسی اهل بیت (ع)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۱۵۰
به اعتقاد امامیه، آیات بسیاری در قرآن کریم درباره امامت و ولایت و همچنین مقام و فضائل اهل بیت(ع) است که از جمله آیات در فضائل اهل بیت(ع)، آیه 54 سوره مائده یعنی آیه محبت است که در شأن نزول این آیه اقوال متعددی میان مفسران شیعه و سنی از قرن چهارم تا کنون وجود دارد که اکثریت اهل سنت آیه را در شأن ابوبکر و اکثر مفسران شیعه آن را در شأن امیر مؤمنان علی(ع) می دانند که در بررسی مصادیق این آیه دو راه وجود دارد: الف) بررسی روایات مؤید شأن نزول ب) بررسی صفات مذکور در آیه شریفه و مفهوم شناسی واژگان آن مفسران در مفهوم شناسی صفات مذکور، تسامح کرده اند که این مقاله سعی دارد در رویکردی جدید با مفهوم شناسی واژگان آیه همچون ارتداد، محبت، نفاق، ولایت، مرض و سلامت قلب و با تکیه بر وحدت سیاق آیات 52 سوره مائده تا 55 سوره مائده، مصادیق مورد نظر آیه را متعیّن نماید.
۱۸۲۸۸.

تربیت عرفانی از منظر علامه طباطبایی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۵ بهار ۱۳۹۸ شماره ۵۹ 85 - 100

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت سیروسلوک علامه طباطبایی تزکیه تربیت عرفانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۲۱۶
در فلسفه تعلیم و تربیت معاصر به تربیت عرفانی جایگاه اندکی داده شده است و یکی از نظریه پردازان آن علامه طباطبایی (1360-1281 ش) در رساله لب اللباب و آثار دیگر خود به معرفی تعلیم و تربیت عرفانی می پردازد و در رساله الولایه این تربیت را در قالب سیر و سلوک علمی و عملی به صورت تطبیقی مطرح می نماید. در طرح نظر خود از عرفان نظری و هستی شناسی عرفانی و آشنایی با حقایق دین آغاز می کند و در عرفان عملی به تأثیر دعاها، مراقبه، ذکر و فکر، خلوت و طهارت، نیت و ارادات و مانند آن می پردازد و کلیدهای تربیت عرفانی را در منازل و مقامات سلوکی دنبال می کند و طرحی جامع برای برنامه ریزی در تدوین یک الگوی تربیتی ارائه می دهد که در این مقاله تلاش می گردد عناصر اصلی آن شناسایی و معرفی شوند.
۱۸۲۸۹.

کالبدشکافی جسد مسلمان از دیدگاه فقهای شیعه

نویسنده:
منبع: مصباح الفقاهه سال ۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 127 - 153

کلیدواژه‌ها: تشریح حرمت تشریح آموزش پزشکی مثله دیه هتک حرمت جوازتشریح

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۴۹۸
از آنجایی که کالبدشکافی جسد مسلمان در قرن اخیر اتفاق افتاده است و امر جدیدی است، فقهای گذشته درباره حکم شرعی آن به طور خاص بحث نکرده اند. بحثی که قدما مطرح کرده اند و به این بحث مرتبط می باشد، بحث تنکیل است؛ تنکیل به معنای خوار کردن و تحقیر کردن می باشد، اگر کسی اعضاء میت را از روی بی احترامی قطع کند در اصطلاح به آن تنکیل میت می گویند؛ که در کتاب دیات این مسئله بررسی می شود و صاحب این کار را مستحق دیه می دانند. این نوشتار در صدد بیان حکم شرعی این موضوع و برخی مسائل مربوط به آن است که به بررسی ادله ی عدم جواز و جواز تشریح میت پرداخته و به این نتیجه رسیده ایم که طبق برخی از آیات و روایات متعدد و معتبر مقتضای قاعده اولیه در کالبدشکافی جسد مسلمان احترام است؛ بنابراین اصل اولیه این است که تشریح مطلقا جایز نیست خصوصا جایی که به میت بی احترامی شود اما در شرایط اضطرار این حکم می تواند به جواز کالبدشکافی به صورت موقت تغییر پیداکند.
۱۸۲۹۰.

پژوهشی در اقسام وحی بر اساس آیات و روایات

نویسنده:
منبع: کلام و ادیان سال ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 7 - 28

کلیدواژه‌ها: وحی رسول نبی امام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۹۳
وحی تنها راه رسیدن معارف الهی به بشر است و از جانب خدای متعال، بر فرستادگان و سخنگویان او نازل می شود. وحی دارای انواع و اقسامی بوده که برخی از اقسام آن، به قصد نزول شریعت و کتاب آسمانی می باشد و مخصوص پیامبران است. برخی دیگر، به قصد تبیین دین و تأیید و تسدید حجت الهی است که علاوه بر پیامبران، بر بعضی از افراد همچون امامان و اولیای الهی نازل می شود. این نتیجه از برخی آیات قرآن همچون آیه 73 سوره انبیاء، آیات ابتدایی سوره دخان و آیه چهارم سوره قدر، و برخی روایات همچون روایات باب فرق بین نبی و رسول و محدّث، مفهّم بودن امامان، نزول روح بر امامان و روایات مربوط با مصحف حضرت فاطمه3 قابل استفاده است. هم چنین وحی بر اساس آیه 51 سوره شوری، به سه گونه نازل می شود: برخی با واسطه ملک و فرشته، برخی بدون واسطه ملک، و برخی به صورت الهام است.
۱۸۲۹۱.

علم حضوری مؤثر در ادراک حسی و لوازم معرفت شناختی آن از دیدگاه حکمت متعالیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینه معرفت سال نوزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۶۰ 17 - 38

کلیدواژه‌ها: علم حضوری ادراک حسی تأثر مادی خطای حسی واقع گرایی معرفت شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۱۹۳
هنگام ادراک حسی دو مرحله روی می دهد: یکی تأثیرپذیری عضو حسی و دیگری ادراکِ نفس. مرحله اول مادی و مرحله دوم مجرد است. براساس اتحاد نفس و بدن، نفس به تأثرات مادی که در اعضای حسی واقع می شود علم دارد و این علم، از سنخِ علم حضوری است. برخی از شارحان حکمت متعالیه همچون علامه طباطبائی و شهید مطهری به این دیدگاه گرایش دارند. از لوازم معرفت شناختی این نظریه، توانایی بر تبیین علتِ پیدایش برخی از خطاهای حس است همچنین این دیدگاه، بنایی معرفتی در دفاع از نظریه واقع گرایی غیرمستقیم در ارتباط با متعلق ادراک حسی است که بزرگان حکمت اسلامی بدان گرایش دارند. پذیرش حضوری بودن علم به تأثر مادیِ عضو حسی، با قول به حصولی بودن ادراک حسی قابل جمع است. ابن سینا و صدرا قائل به حصولی بودن ادراک حسی اند، در نقطه مقابل سهروردی و سبزواری قائل به حضوری بودن آنند. طبق دیدگاه اخیر، نفس خودِ خارج را می یابد، بنابراین عدمِ تطابق ادراک با خارج متصور نیست این در حالی است که هنگام مواجهه ابزار حسی با خارج، در برخی موارد صورتِ غیرمطابق با واقع بر نفس پدیدار می گردد، در نتیجه نمی توان قائل به حضوری بودن ادراک حسی شد.
۱۸۲۹۲.

Dundes and Folklore in the Qur’an A Review(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناختی قرآن سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۵) 1 - 12

کلیدواژه‌ها: Alan Dundes Fables of the Ancients Folklore in the Qur’an A Review

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۱۶۲
Fables of the Ancients? Folklore in the Qur’an is Alan Dundes’ first published work on an Islamic subject. The author introduces “Oral-Formulaic” theory and uses it to examine the Qur’an from a literary point of view with primary emphasis on oral and verbal (as distinct from written) aspects of language. Dundes uses general concepts of oral literature such as narration, transmission forms, recitation, divine origin and revelation. In Dundes’ account, there are specific features of oral literature, which can verify the folkloric nature of the Qur’an. These features include: proverbs, folk tales and ancient myths. The advantages of Dundes’ work as discussed in this article include: a new approach to understanding the terms “folklore” and “myth”, high accuracy in locating the repetitions in the Qur’an, accurate references to the similarities between the Qur’an and the Christian holy scripture and using the right order of chapters (Surahs) and Verses. The disadvantages of the book consist of: numerous typographical errors, wrong or incomplete references, insufficient use of Muslim writers’ works, incorrect interpretations, bringing up unnecessary theological subjects, making inconsistent statements, comparing three Qur’anic tales with Aarne -Thompson index and ignoring certain Islamic premises.
۱۸۲۹۳.

The Comparative Study of English Translations in Al-Munafequn (The Hypocrites) Chapter of the Holly Quran from a Comprehensive Appraisal Theory Perspective(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناختی قرآن سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۵) 27 - 42

کلیدواژه‌ها: The Holly Quran Appraisal Theory Translation Quality Assessment attitude Engagement gradation

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۱۷۹
This paper aimed to study four translations of the Holly Quran using a comprehensive Appraisal theory approach by Martin and White (2005). In so doing, the Chapter Al-Munafequn (The Hypocrites) was considered as the source text and four English translations of the Holly Quran (Arberry, 1955; Irving, 1985; Shakir, 1999; Yusuf Ali, 1934) were considered as the target texts. The study used a corpus-based qualitative translation assessment design. The data collection was based on purposive sampling, and the data analysis was based on all the three sub-systems of Appraisal theory (Attitude, Engagement, and Gradation) based on a three point assessment scale namely ‘+’ meaning acceptable, ‘-’ meaning unacceptable and ‘≈’ meaning relatively acceptable. The study comprised two research questions: (1) What are the choices made by the four translations of the Al-Munafequn Chapter and how can the translations be evaluated individually? (2) Which of the four translations is most qualified in terms of Appraisal theory sub-systems? To answer the first question, data were collected from each source independently and then evaluated and tabulated based on the appraisal theory. Regarding the second research question the following results were obtained: TT1 (Arberry’s version) suggested acceptable translations in terms of the three aspects of Attitude, Engagement, and Gradation. TT2 (Irving’s version) showed a fairly acceptable translation quality by fulfilling most of the Appraisal features of the original verse with several shortcomings. TT3 (Shakir’s version) represented an acceptable translation as it dealt with many aspects of Appraisal in ST. Finally, TT4 (Yusuf Ali’s version) showed a highly acceptable transfer of Appraisals in its translation. As a result, from among the four translations, TT4 (Yusuf Ali’s translation) could be deemed as the most accurate version in translating the Appraisal sub-systems.
۱۸۲۹۴.

تحلیل و بررسی آیه «کلٌّ فی فَلَک یسْبَحُون» با توجه به نظریه حجم داری فضا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تفسیری سال دهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۷ 101-118

کلیدواژه‌ها: آیه 40 یس آیه 33 انبیاء تفسیر علمی حجم داری فضا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷۶۱ تعداد دانلود : ۱۰۱۴
در آیات متعددی از قرآن کریم به مسئله نجوم و رخدادهای اجرام آسمانی اشاره و مسائلی چون؛ روابط، فعل و انفعال های أجرام و محیط نگه دارنده آنها مطرح شده است. ازجمله این آیات، آیه 40 سوره یس و 33 سوره انبیاء است که با گزینش واژگانی مشخص و هدفمند، ویژگی موقعیتی و حرکتی خورشید و ماه را بیان کرده است. نوشتار حاضر به روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر نظریه حجم داری فضا تلاش دارد تا موقعیتی که آیات فوق مفهوم سازی کرده است را تبیین کند. با توجه به اینکه این آیات مسئله ای علمی را مطرح کرده است، بررسی آنها با این رویکرد لازم و ضروری به نظر می رسد. طبق بررسی های انجام یافته، آیات فوق با کاربرد حرف «فی» حجم داری فضا و با واژه «فَلَک» سطح ثابت دارای برجستگی و با واژه «یَسْبَحُون » حرکت ماه و خورشید در سطح فضا را مفهوم سازی می کند. این تفسیر با تکیه بر نظریه حجم داری فضا و فقط به عنوان یک احتمال در تفسیر آیات فوق مطرح می شود.
۱۸۲۹۵.

مؤلفه های حقیقت دعا از نظر شیعه و کاتولیک؛ وجوه شباهت و افتراق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ادیان سال دهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)

کلیدواژه‌ها: مؤلفه های دعا حقیقت دعا شیعه کاتولیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۴۱۹
«دعا» در شیعه و کاتولیک جایگاه ویژه ای دارد؛ دعا در شیعه، به عنوان عبادت و مخّ عبادت تلقی شده و در کاتولیک، به عنوان حامل سرّ فصح است. این مقاله با رویکرد تحلیلی و مقایسه ای، درصدد بررسی مقایسه ای مؤلفه های حقیقت دعا در این دو مذهب و بیان وجوه تشابه و تمایز آن دو است. روی آوری به خدا و طلب، دو مقولة «اصلی» و توجه قلب، فطری بودن مطلوب و عبودیت، ازجمله مؤلفه های «مکمل» حقیقت دعا در شیعه است. صعود ذهن به سوی خدا و طلب، دو مؤلفه «اصلی» و حامل سرّ فصح، حرکت محبت، الهام روح القدس، از جمله مؤلفه های «مکمل» حقیقت دعا در کاتولیک است. می توان گفت: در مؤلفه های اصلی، حقیقت دعا میان شیعه و کاتولیک، نوعی همپوشانی وجود دارد. توجه قلبی، روی آوری به خدا، شاهد دیدن خدا، از جمله مؤلفه های «مکمل» مشترک حقیقت شیعی و کاتولیکی هستند. ابتنای دعای شیعی بر توحید محض و دعای کاتولیک بر تثلیث، محوریت دعای کاتولیک بر محبت و تأکید دعای شیعی بر خوف و رجاء، مسئله الهام کنندگی دعا، توسط روح القدس و پاسخ ایمان بودن دعا، از جمله وجوه افتراق مؤلفه های «مکمل» حقیقت دعای شیعی و کاتولیک است.
۱۸۲۹۶.

روش درست تصحیح متن شاهنامه

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۰ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷۵) 13 - 26

کلیدواژه‌ها: متن شاهنامه تصحیح شاهنامه فردوسی تصحیح متن شاهنامه روش شناختی متن شناختی ابیات شاهنامه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹۲ تعداد دانلود : ۱۰۱۲
متن شاهنامه از دیرباز دچار بدخوانی های فراوانی شده است. نگارنده در جستار پیش رو کوشیده است نشان دهد که چگونه با یک روش درست و منطقی به همراه بهره گیری از اطلاعات گونا گون متن شناختی مربوط به شاهنامه و قواعد زبانی و شعری آن می توان از اشتباهات در تصحیح متن شاهنامه جلوگیری کرد. وی در راستای این هدف، نخست منظور خود را از روش درست تشریح کرده و سپس، با بررسی شاهنامه، بیت هایی را که در تصحیح آنها خطاهای روش شناختی آشکاری رخ داده است، نشان داده و به تصحیح دوباره آنها می پردازد.
۱۸۲۹۷.

دستاوردهای معنوی حج و راهکارهای حفظ آنها(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: میقات حج دوره ۲۷ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۸) 7 - 29

کلیدواژه‌ها: دستاوردهای معنوی حج حفظ دستاوردهای معنوی حج معنویت در حج بندگی در حج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۴ تعداد دانلود : ۳۲۰
از مباحث مهم در زمینه حج، بهره مندی از آثار و دستاوردهای معنوی و اخلاقی آن در تمام طول عمر است. باید به دنبال راهکارهایی بود تا با به کار گرفتن آنها بتوان این دستاوردها را در وجود خود حفظ کرد و گسترش داد. به طور کلی، راهکارهای حفظ و گسترش دستاوردهای معنوی حج را می توان در دو دسته جای داد:  الف) راهکارهای فکری و شناختی،    ب)  راهکارهای عملی. *  راهکارهای فکری عبارت اند از: 1. تفکر در جایگاه انسان در عالم هستی؛ 2. تفکر درباره دستاوردهای عظیم عمل حج؛ 3. توجه به احترام و موقعیت اجتماعی به دست آمده به سبب عمل حج؛ 4. یادآوری فضای معنوی حج؛ 5. توجه به قول و قرارها با خدا. *  راهکارهای عملی نیز عبارت اند از: 1. مهار علایق و دل بستگی های دنیوی؛ 2. توجه بیشتر به عبادت و راز و نیاز با خدا؛ 3. التزام عملی بیشتر به اوامر الهی در همه ساحت های زندگی؛ 4. مهار نفس با کنترل ذهن و فکر؛ 5. مراقبت دائم از نفس؛ 6. اهتمام بیشتر به اجتناب از گناهان و توبه به درگاه خداوند؛ 7. پاک نگه داشتن مال و دارایی؛ 8. رعایت حقوق مردم.
۱۸۲۹۸.

حجیت خبر واحد در اثبات گزاره اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 71 - 96

کلیدواژه‌ها: اخلاق دینی حکم فقهی حکم اخلاقی حجیت خبر واحد واقع نمایی خبر واحد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۵۸۰
  بحث درباره مدلول بیانات اخلاقی دینی مبتنی بر اعتبار ادله نقلی در اخلاق اسلامی است؛ یعنی پیش از پرداختن به آن باید به این سؤال پاسخ داده شود که آیا اساساً این ادله در اثبات گزاره های اخلاقی، حجیت و دلیلیت دارند یا خیر؟ بی شک قرآن کریم، احادیث متواتر و نیز اخبار آحاد مقرون به قرائن حجت هستند. این پژوهش به حجیت اخبار آحاد اخلاقی و تفاوت معنای حجیت در گزاره های فقهی و اخلاقی پرداخته و با کاوشی تحلیلی، به این نتیجه رسیده است که در کشف معارف ناظر به واقع، از جمله معارف اخلاقی، جعل حجیت و اعتبار تعبدی دلیل، معنای روشنی ندارد؛ بلکه ملاک اعتبار این گزاره ها درجه واقع نمایی آن هاست. به بیان دیگر، اعتبار این معرفت ها را نباید و نمی توان بر محور وجود و عدم (صفر و یک) تلقی کرد؛ بلکه این اعتبار، درجاتی قابل محاسبه دارد و در شرایطی که برای واقع نمایی یقینی یک قضیه، توجیه کافی وجود ندارد، درجه غیریقینی معیّنی از معرفت قابل توجیه است. خبر واحدِ حاکی از واقع، معرفت می آورد و درجه ای از واقع نمایی دارد که البته تام و یقینی نیست؛ اما ممکن است بر هر معرفت دیگری در عرض خود، ترجیح داشته باشد؛ و به همین دلیل، حجت است و باور به آن، معقول و منطقی است. در این جا هرچه قرائن و شواهد بیشتری به نفع آن جمع آوری کنیم، آن را معقول تر ساخته ایم و ترجیح آن را موجه تر و منطقی تر کرده ایم. این قرائن و شواهد ممکن است قرائن عقلی، عقلایی، نقلی، تاریخی، جغرافیایی، تجربی، عرفی و غیر این ها باشد.  
۱۸۲۹۹.

مظاهر التماسک النحوی ووظائفه فی خطب الإمام الحسن (ص) روائع الخطب نموذجاً(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در زبان و ادبیات عربی پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۱ 147 - 166

کلیدواژه‌ها: الإمام الحسن (ص) الخطب التماسک النحوی السبک الحبک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۷ تعداد دانلود : ۶۰۹
الإمام الحسن (7) من الشخصیات الفذّه فی تاریخ الإسلام. وقد أسهمت هذه الشخصیه إسهاماً لا نکران له فی تشیید رایه الإسلام. فقد کان له حضور بارز  فی النشاطات الإسلامیه، حیث بخُطبه المُفعمه بالبلاغه والروعه والاتّزان، عمل على توجیه التیّار الإسلامی الشیعی نحو الهدى والرشاد. والتماسک النصی بمظاهره یساعد بشکل صریح على إبراز بلاغه النصوص وجمالیتها. انطلاقاً من هذا، یستهدف البحث دراسه مظاهر التماسک النحوی فی روائع خطب الإمام الحسن والکشف عما توارى وراء النصّ من آلیات وفنون بدیعه على أساس المنهج الوصفی التحلیلی. فراح یدرس البحث آلیّات التماسک النحوی فی خطب الإمام لیکشف الستار عن فاعلیّتها فی إبلاغ الرساله التی تکفّلها وراح یتجشّم الإمام عناء حملها بصدرٍ رحب وإرادهٍ صارمه لا یجد الیأس والفتور إلیها سبیلاً. وخلص البحث أخیراً إلى أنّ آلیات التماسک النصی من الروابط والإحالات والإنزیاحات النصّیه من التقدیم والتأخیر والتکرار والتوکید واستخدام العواطف والتوابع والحذوف والاستبدالات واللعب الضمائری کلّها قد تعاونت لتحقیق الرساله التی کان ینوی الإمام إبلاغها إلى الناس تلک الآونه. ولولا هذه البلاغه ولولا هذا التماسک لضاع الکثیر من المقصدیه التی کانت تتطلّبها تلک الرساله.
۱۸۳۰۰.

بررسی علل رویش و گسترش فرقه ها با رویکرد سیستم پویا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۹ 47-52

کلیدواژه‌ها: فرقه سیستم پویا تفکر سیستمی ادیان شبیه سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۶ تعداد دانلود : ۴۴۰
یکی از مسائل مهم ادیان، بحث فرقه گرایی است. از یک طرف زمینه های پیدایش و گسترش فرقه ها چند بعدی و پیچیده بوده و از طرف دیگر دستگاه هایی که به نحوی در حل مسئله دخالت دارند نیز متعدد می باشند. بررسی ها نشان داده است اکثر پژوهش های انجام شده به صورت موردی و مصداقی به جریان های انحرافی پرداخته و کمتر وجه اشتراک این فرقه ها مورد کنکاش واقع شده است. لذا در این پژوهش، ابتدا علل مشترک رویش فرقه ها تشریح و سپس برای تحلیل آن از روش سیستم پویا یا تفکر سیستمی استفاده گردیده است. هدف از این پژوهش بکارگیری تکنیک سیستم پویا و تجمیع علل گسترش این فرقه ها در یک نمودار و مشخص ساختن، تأثیر هریک از عوامل و تصمیمات مختلف می باشد. بر این اساس علل رویش فرقه ها شبیه سازی شده و با ایجاد سه سناریو، نتایج هریک در یک افق زمانی ده ساله، مورد بررسی قرار گرفته شده است. مقدار اولیه جمعیت فرقه گرایان برای انجام شبیه سازی 300 هزار نفر تخمین زده شده است. بیشترین میزان رشد مربوط به زمانی است که برخورد قهری در دستور کار قرار گرفته و بهترین وضعیت زمانی است که تمرکز مسئولین بر رفع خلاءها صورت گرفته است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان