درخت حوزه‌های تخصصی

هنر و معماری

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
تاریخ هنر جنبش ها/سبک ها/مکاتب گروه های ویژه منابع و کلیات نقد و بررسی کتاب هنرهای زیبا هنرهای کاربردی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷٬۷۰۱ تا ۷٬۷۲۰ مورد از کل ۲۹٬۴۳۱ مورد.
۷۷۰۱.

مطالعه تطبیقی تزیینات چوبی وابسته به معماری خانه های تاریخی روستای کُپ شهرستان نور با بناهای دوره قاجاریه و صفویه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جلوه هنر سال دوزادهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۵)

کلیدواژه‌ها: تزیینات چوبی روستای کپ دوره قاجاریه دوره صفویه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۴ تعداد دانلود : ۷۵۱
استفاده از چوب در طول تاریخ نقش به سزایی در بخش سازه و تزیینات بناهای دوره صفوی و قاجاری داشته است که در شکل گیری معماری بناهای تاریخی روستای ییلاقی کپ از جمله خانه منصوری و مقصودی نیز، ساخت آثار چوبی زیبا و پرکار، همراه با تکنیک های متنوع تزیینی در سقف ، تیر و ستون ها، در و پنجره و نرده های چوبی و نقوش به کار رفته در آن ها مشاهده شده است؛ لذا این پرسش ها مطرح است، تزیینات چوبی، طرح ها و نقاشی روی چوب در خانه های روستای کپ چیست؟ و مطابقت طرح و نقوش تزیینات چوبی در بناهای همان روستا با یک دیگر و با تزیینات وابسته به معماری بناهای دوره صفویه و قاجاریه چگونه است؟ این پژوهش، که از نوع تفسیری-تاریخی می باشد، با بررسی های میدانی و جمع آوری اطلاعات از تزیینات چوبی به کار رفته در خانه منصوری و مقصودی و مطابقت آن با تزیینات بناهای دوره قاجار و صفوی بخش های مرکزی و شمالی ایران این نتیجه حاصل شد: تزیینات به کار رفته در دو بنای مورد مطالعه، توسط معماران، نجاران و سازندگان، ابداع نشده است؛ بلکه از طریق تصاویر دیده شده از بناهای دوره صفوی و قاجاری و دید و بازدید های صورت گرفته از آن ها در حین سفر، از سبک تزییناتی آن ها الگوبرداری شده و مجددا، در دو بنای مورد مطالعه بازنمایی شده است. لذا، از آن جایی که، تلفیق این نوع از سبک هنری و تزیینی با معماری، دارای یک تداوم و پایداری از دوره صفوی تا قاجاری بوده است، توانسته یک پل ارتباطی قوی، بین هنر و معماریِ گذشته حال و آینده، برقرار سازد و بر ارزش و اهمیت تاریخی دو بنای مورد مطالعه این پژوهش بیافزاید.
۷۷۰۲.

مطالعه نقش مایه های گیاهیِ اساطیری و مقدس در تزئینات گچبری مسجد سیمره

نویسنده:
منبع: هنرهای صناعی اسلامی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴) ۱۲۱-۱۳۴

کلیدواژه‌ها: مسجد سیمره تزئینات گچبری نقوش گیاهی نقش مایه های اساطیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳ تعداد دانلود : ۷۱۷
مطالعه نویافته های باستان شناسی اهمیت فراوانی در روشن شدن زوایای مبهم یک فرهنگ یا تأثیر و تأثرات آن دارد. از جمله یافته های با اهمیت کاوش های باستان شناسی شهر سیمره، کشف مسجد این شهر و تزئینات گچبری آن با مضامین متنوع گیاهی ست. باتوجه به پیشینه ساسانی شهر سیمره و تأثیر مستقیم هنر گچبری دوره ساسانی بر تزئینات گچبری مسجد سیمره، اهداف اصلی پژوهش حاضر شناسایی و گونه شناسی نقوش گیاهی گچبری های مسجد شهر سیمره و پی بردن به معانی اساطیری و مقدس آنهاست. بر این اساس سؤالات اصلی پژوهش عبارتند از 1 نقوش گیاهی با پیشینه اساطیری به کار رفته در تزئینات گچبری مسجد سیمره کدام اند؟ 2 به کاربردن این نقوش در تزیینات گچبری مسجد و فضای دینی و اسلامی آن چگونه تبیین می شود؟ نتایج پژوهش نشان می دهد که نقوش گیاهی مقدس گچبری های مسجد سیمره عبارتند از انار، تاک، کنگر، نخل، نیلوفر، درخت کاج و میوه بلوط. در میان فرهنگ ملل مختلفِ پیش از اسلام، انار، تاک، نخل و کاج، نماد باروری، فناناپذیری و برکت و به همین صورت نیلوفر، میوه بلوط و کنگر نمادهای حیات، امنیت و باروری، پیروزی و توفق بر مشکلات است. علاوه بر این با توجه به استقرار دولت ساسانی در منطقه سیمره نقوش گچبری های بکاررفته در مسجد سیمره، برگرفته از نقوش گچبری های ساسانی البته، با پرهیز از نگاه اساطیری و نمادین پیش از اسلام اند. بنابراین نقوش گیاهی تزئینات گچبری های مسجد سیمره به لحاظ شکل و فرم برگرفته از هنر گچبری دوره ساسانی؛ اما به لحاظ مفهومی و محتوایی براساس آموزه های اسلامی خالی از مضامین اساطیری دوره ساسانی اند. به منظور دستیابی به نتایج فوق از روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از بررسی های میدانی و مطالعه منابع مکتوب انجام شده است.
۷۷۰۳.

بررسی و معرفی تزیینات بناهای روستای حمامیان بوکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگارینه هنر اسلامی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۷ 111 - 131

کلیدواژه‌ها: روستای حمامیان معماری تزیینات بنا بوکان کردستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۲۳۱
حمامیان از مهمترین روستاهای بوکان محسوب می شود که به واسطه آثار معماری شاخص از دوره قاجاریه، در مطالعات باستا نشناسی ایران از جایگاه ممتازی برخوردار است. در دوره مزبور به وسیله خوانین و اربابان محلّی بناهایی شامل مسجد، حوضخانه، آرامگاه و عمارت اربابی پایه گذاری شده است که جهت مطالعه معماری قاجاریه در منطقه ای از ایران تحت عنوان کردستان که تاکنون در محافل علمی کشور ناشناخته مانده، اهمیت ویژه ای دارد. در پژوهش حاضر سعی می شود تا به بررسی و معرفی تزیینات بناهای روستای حمامیان در شهرستان بوکان پرداخته شود، به عبارت دیگر سعی می شود تا به این پرسش پاسخ گفته شود که مهمترین عوامل احداث بناهای یاد شده در این روستا به چه دلیل و تزیینات و سبک آ نها از چه الگوهایی تأثیر پذیرفت هاند؟ علاوه بر این بناها که حاصل توجه اربابان و خوانین روستای حمامیان، تزیینات و سبک این بناها را می توان در بناهای نواحی کردستان از جمله شهرهای مهاباد، سقز و سنندج مشاهده کرد. در پژوهش حاضر که با بهر هگیری از روش کتابخانه ای و میدانی به انجام رسید، مشخص شد که خوانین حمامیان جهت نشان دادن قدرت سیاسی و اقتصادی خود در میان دیگر خوانین منطقه مکریان، در عصر قاجاریه اقدام به بنا نهادن مجموعه بناهایی در محل سکونت خود کرد هاند که ساختار معماری و ویژگی تزیینی آ نها برگرفته از الگوهای بومی و منطق های کردستان است.
۷۷۰۴.

مروری بر بام های سبز به عنوان نمونه ای از فضاهای سبز شهری

نویسنده:
منبع: مطالعات طراحی شهری و پژوهش های شهری سال دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۶ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: فضاهای سبز شهری بام سبز بام سبز گسترده بام سبز متمرکز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۵ تعداد دانلود : ۵۳۹
ایجاد بام سبز در فضاهای شهری ایده ای مناسب جهت به کارگیری طبیعت در فضاهای شلوغ و پرتراکم شهری است. استفاده از بام به عنوان فضای سبز ایده جدیدی نیست اما استفاده صحیح و تکنیکی از آن بحث تازه ای است و نیاز به توجه و بررسی دارد. بام سبز نه تنها در مقیاس بزرگ برای شهرها سودبخش است، بلکه در مقیاس کوچک برای یک بنا، که روی بام آن نصب شده نیز دارای مزایایی می باشد که از مهم ترین آن ها کنترل تابش مستقیم آفتاب به سطح بام و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد درون ساختمان و نیز کاهش مصرف انرژی برای خنک سازی را می توان نام برد. در نوشته حاضر منفعت های استفاده از فضاهای سبز در محیط های شهری مورد بررسی قرار گرفته و بام سبز به عنوان یکی از روش های قابل استفاده برای این هدف معرفی و تحلیل شده است. در ادامه علل عدم رونق استفاده از این بام در کشور ایران ارزیابی شده است. تلاش می شود با افزایش آگاهی عمومی در مورد منفعت های این نوع بام و نیز حمایت های دولت بتوان سرمایه گذاران در بخش ساختمانی را ترغیب کرد تا از تکنیک های بام سبز در ساختمان بهره برده و از این طریق بتوان قسمتی از مشکلات محیط زیستی در شهرها را کاهش داد.
۷۷۰۵.

طراحی محله با رویکرد شهر دوستدار کودک؛ نمونه موردی: محله سرجنگلداری2 کرمان

نویسنده:
منبع: مطالعات طراحی شهری و پژوهش های شهری سال دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۶ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: شهر دوستدار کودک کودک کرمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۳ تعداد دانلود : ۷۸۵
امروزه با توسعه روزافزون شهرها که فاقد فضاهای شهری مناسب برای کودکان هستند. ازآنجاکه کودکان تنها ارتباط دهنده نسل های گذشته با آینده می باشد و اکثریت جامعه را تشکیل می دهند. به همین دلیل طراحی فضاهای مناسب برای کودکان از اهمیت بالایی برخوردار می باشد تا کودکان در آن رشد کنند و نیازهای خود را برطرف کنند. در این چند سال کامل ترین پژوهش در خصوص کودکان در قالب شهر دوستدار کودک بوده ولی بیشتر مسائل حقوقی را بررسی کرده که در این پژوهش سعی شده توجه حداکثری به شرایط محیطی تأثیرگذار بر زندگی کودک در شهر صورت پذیرد. با روش های کمی، پرسشنامه و مصاحبه و نظرهای کودکان و فضاهای محله بررسی گردیده. برای پیاده سازی محله سر جنگلداری2 را به عنوان نمونه موردی انتخاب کردیم. کودکان 5 تا 11 سال و والدین در پرسشنامه و مصاحبه مشارکت داشتند و در آخر به تحلیل نظرها با توجه به معیارهای شهردوستدار کودک پرداخته شده، تابه محله ایی دارای ویژگی های منطبق بر رویکرد شهردوستدار کودک برسیم.
۷۷۰۶.

Evaluating Urban Maps Efficiency in Historical Pedestrian routes; Case Study: Isfahan Historical Bazaar

نویسنده:
منبع: Socio-Spatial Studies, Vol ۳, Issue ۷, Summer ۲۰۱۹ 9 - 20

کلیدواژه‌ها: Tourism routes Urban Design Quality readability safety Urban Map

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۲۵۹
Nowadays, enhancing the aspects of tourism industry is considering as one of the most important pillars of countries financial improvement. While urban spaces in different cities of Iran have wide verity of cultural and historical attractions which can attract considerable number of tourists to these cities, they have not meet special needs of tourists and as an obvious result these attractions could not play their key role in approaching to economical sustainability. One of the most important urban tourism attractions is historical pedestrian paths, which can have significant effect in enhancing tourists’ embracement of visiting path’s surrounded attractions if their qualities are improved. In this essay, the pedestrian paths’ qualities are introduced and "security and safety" and "readability" qualities are selected as the most important urban qualities in eliminating these paths from “must-see list” for tourist thorough analyzing questionaries’ data. Then, as the role of different urban maps (on-line, off-line and printed maps) in improving readability and safety qualities have been proved, the efficiency of these maps evaluated and their weakness and strength points investigated.
۷۷۰۷.

مطالعه ویژگی نقاشی های دیواری  تمدن  اژه ای(مینوسی، میسنی)

نویسنده:
منبع: رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی دوره دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳) 5 - 13

کلیدواژه‌ها: نقاشی دیواری تمدن اژه ای مینوسی میسنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۸ تعداد دانلود : ۵۷۶
مقاله پیش روی، مطالعه ویژگی نقاشی های تمدن های اژه ای1(مینوسی، میسنی) است. هدف اصلی، با استفاده از نظریه زیباشناختی در بخش های هنر- باستان شناسی، نشان دادن ویژگی های  هنر نقاشی دیواری تمدن اژه ای به روش مطالعات کتابخانه ای انجام شد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بود که برای تفسیر و تحلیل داده ها به سه روشِ 1. تفسیرترکیب محور، . روش تحلیل، . نشانه  شناسی انجام گرفت. نتایج درسه بخش استنباطی، توصیفی و نشانه شناسی شامل: در آمار استنباطی، ضریب همبستگی مثبت بین هنر نقاشی کاخ کنوسوس، باهاگیاتریادا نشان از رابطه معنادار بین دو تمدن نام برده دارد. نقاشی های این دوکاخ  با نقاشی کاخ  تیرنس روابط  همبستگی  معناداری ندارند و فقط دو تمدن کنوسوس و هاگیاتریادا بریکدیگر اثرگذار بوده اند. نتایج آمار توصیفی نشان داده: هرسه کاخ    از نظر رنگ(رنگ های درخشان، اشباع، متضاد و مکمل)، و از نظر محتوا(مضامین اسطوره ای، اجتماعی، جنگی و احساسی) با یکدیگر تفاوت داشته اند. نتایج چیستی وچگونگی نشان داد که نقاشی های تمدن اژه ای به سبک امپرسیونیسم4 با تکنیک فرسک5 بوده است. تاریخ این سبک به تمدن اژه ای درکاخ کنوسوس6 تعلق دارد. در نتایج نشانه شناسی، اژه ای ها به مسائل درونی و صلح توجه داشته اند و نقاشی ها از هماهنگی، خلاقیت و تخیل برخورداربوده اند. 
۷۷۰۸.

تولید و بازتولید فضا در چرخه دوم انباشت سرمایه؛نقدی بر زندگی روزمره در فضای زیسته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: باغ نظر سال شانزدهم بهمن ۱۳۹۸ شماره ۸۰ 29 - 40

کلیدواژه‌ها: تولید فضا دیالکتیک هگل و مارکس تریالکتیک لوفور چرخه دوم انباشت سرمایه زندگی روزمره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۷ تعداد دانلود : ۶۸۵
بیان مسئله: فضای لوفوری با فاصله گرفتن از (و گاه دربرگرفتن) فضای لایتناهی ریاضیدانان و فضای ذهنی فیلسوفان وارد حوزه اجتماعی می شود. این فضا به زعم لوفور هم تولید و هم مصرف می گردد و به تعبیری، نوعی کالای تولیدی و در عین حال محصول مصرفی به شمار می رود. برهم نشست تولید مادی، تولید ایدئولوژی و تولید معنا در یک مکان و در یک زمان به عنوان عناصر اصلی تولید فضای اجتماعی شناخته می شود که طی یک فرایند تریالکتیکی (و نه دیالکتیکی) بازتولید می شود. درهم تنیدگی نظریه لوفور، با مدار ثانویه انباشت سرمایه، که هاروی آن را مطرح کرد، تأثیر شگرفی بر انضمامی ساختن کارکرد سرمایه داری دارد. فرایند تولید و بازتولید فضا در چرخه دوم انباشت سرمایه حامل فراورده هایی است که اغلب متفکرین چپ گرا آن را به شیوه های ارتجاعی تمدن نسبت می دهند. آنچه اهمیت فزاینده تری نسبت به فراورده های فضای سرمایه دارانه دارد تحلیل فرایند تولید و بازتولید فضا در چرخه دوم است که در این زمینه، هاروی، به عنوان شارح اصلی نظریات لوفور، پیشگام است. برهم نشست و تحلیل نظریات لوفور و هاروی در نقد زندگی روزمره و چگونگی گریز از فضای سرمایه و چرخه تریالکتیکی از اصلی ترین مسائل این پژوهش به شمار می رود. اهداف پژوهش: نقد زندگی روزمره در فضای زیسته که آکنده از تسلط سرمایه بر آن است از اهداف اصلی این پژوهش به شمار می رود که فرایندهای تولید فضا و سپس فراورده های آن در این پژوهش با استناد به دستگاه فکری لوفور و هاروی و اشتراکات نظری آنان به تحلیل کشیده می شود. روش پژوهش: این پژوهش دارای روش توصیفی-تحلیلی و، از لحاظ هدف، بنیادی می باشد. مسئله اصلی با استفاده از منابع مرجع و اصیل به واکاوی گذاشته می شود تا در نهایت، نقد زندگی روزمره در فضای زیسته صورت گیرد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش که بر اساس این فرضیه بنا نهاده شده است: «زندگی روزمره شهروندان در فضای زیسته یا چرخه دوم انباشت سرمایه، حامل ابژگی و انفعال و مصرف گرایی آنان است»، نشان می دهد که فضای سرمایه دارانه با پیش ران فرایند تریالکتیکی به سوی بنانهادن شهروند منفعل (مصرف گرا) و پایه گذاری سوژه و ابژه در حرکت است که تأثیرات آن، علاوه بر فضای شهر، بر فضای زندگی حاکم است.
۷۷۰۹.

الزامات معماری مدارس با رویکرد افزایش خلاقیت و توانمندی های دانش آموزان

نویسنده:
منبع: معماری شناسی سال دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: افزایش خلاقیت و توانمندی رشد و استعداد فضاهای آموزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۱۶۹
مدرسه محیطی است آموزشی، برای رشد، تربیت و استعدادیابی. دانش آموزان با توجه به اینکه آینده سازان کشور هستند، می توان با درنظر گرفتن خلاقیت و توانمندی آن ها، جایگاه آینده خودشان و کشورشان را پیش بینی کرد. محققان در اکثر کشورهای جهان شیوه های آموزشی را عامل اصلی تعیین شکوفایی استعداد دانش آموزان می دانند. اما دانش آموزان برای رشد و تکاملشان در تمامی جهات نیاز به شناخت توانایی ها، نیازهای روحی و جسمی، و... را دارند. به همین دلیل دانش آموزان به فضایی نیاز دارد که در آن بتوانند بازی کنند، فعالیت انجام دهند و تجربه کسب نمایند و استعداد و توانمندی های خودشان را بشناسند. متاسفانه امروزه دانش آموزان با توجه به شرایط نا ایمن محیط شهری و شهرسازی، فضایی ایمن برای رشد و تعالی توانایی هایشان در خارج از محل سکونتشان در اختیار ندارند. این درحالی است که دانش آموزان نیازمند فضایی هستند که در تمامی زمینه های متناسب با آموزش و تربیت بالاخص استعدادیابی در آن ایجاد شود. پس طراحی مدرسه ای با رویکرد افزایش خلاقیت و توانمندی های دانش آموزان می تواند باعث شکوفایی استعدادهای دانش آموزان شود. ساختمان مدارس در کشور ما چندین سال است که بصورت یکنواخت و بی روح، و صرفا عملکردگرا ساخته می شود. در طراحی فضای آموزشی با هدف افزایش خلاقیت و توانمندی باید فضایی متناسب با شرایط جسمی و روحی، سلیقه و... برای دانش آموزان در نظر گرفت.
۷۷۱۰.

تأملی بر ابعاد وجودی انسان در معماری با تاکید بر آیات و روایات

نویسنده:
منبع: معماری شناسی سال دوم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: ابعاد وجودی انسان معماری انسان مادی و معنوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۳ تعداد دانلود : ۴۸۱
معماری، همواره بر اساس عقاید ساکنان آن خلق شده است و معمار اسلامی تا حد امکان به اصول، قواعد و روش های احداث خانه در آیات و احادیث توجه می نمود؛ لذا اثری که خلق می کرد، بر مبنای آن الگوها شکل می گرفت و همواره روح دینی در مسکن سنتی جریان می یافت. بر این اساس، این مقاله در جهت پاسخ گویی فرضیه ارتباط ابعاد وجودی انسان و معماری شکل گرفته است: فرضیه: بر اساس آیات قرآن و روایات معصومان(به طور مستقیم و غیرمستقیم) الگوهای اسلامی درباره مسکن و محل زندگی، دریافت می شود و می توان آن ها را در طراحی مسکن معاصر به کار برد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف پژوهشی توسعه ای و از لحاظ ماهیت کیفی و اکتشافی و شیوه گرد آوری داده ها کتابخانه ای و میدانی است. نتیجه پژوهش آشنایی با دستورات اسلام در مبحث معماری اسلامی با نگاهی به ابعاد وجودی انسان در دو بعد مادی و معنوی است که بعد مادی نگاه به محیط زیست، جلوه های بصری، نور، بهداشت، هندسه ساخت و وسعت و بعد معنوی آن شامل؛ آرامش، تجلی توحید، عبادت و بندگی، حفظ حریم و ارتباطات است با نگاهی به آیات و روایات درصدد تبیین و توضیح این اصول و مبانی در ایجاد در معماری شهری هستیم.
۷۷۱۱.

سنجش ارتباط بین سازگاری روانی در جهت نیل به آسایش حرارتی با حس مکان در فضاهای شهری (مطالعه موردی : میدان امام خمینی و امام حسین شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هویت شهر سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 47 - 62

کلیدواژه‌ها: سازگاری روانی ادراک آسایش حرارتی حس مکان حس تعلق مکان فضای شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۲۰۶
مطالعات انجام شده در زمینه آسایش حرارتی در فضاهای عمومی شهری بیشتر به عوامل کالبدی پرداخته اند؛ در حالیکه سازگاری روانی یکی از مهمترین عوامل موثر در ادراک آسایش است. لذا بسط مفهوم ادراک و تفاوت آن با احساس، یکی از اهداف کلیدی این پژوهش است. فرضیه پژوهش عبارتست از اینکه: «بین سازگاری روانی برای نیل به آسایش حرارتی با سطوح مختلف حس مکان در فضاهای شهری ارتباط مستقیمی وجود دارد.» مدل تجربی پژوهش نیز پس از مفهوم سازی مبانی و تجارب، استخراج و با روش دلفی تدقیق شده است و سپس با استفاده از روش پیمایشی در دو فضای شهری تهران (میدان امام حسین و امام خمینی)، پرسشنامه ای متناظر با هر جزء از مدل تنظیم شده و در فصل سرد در بین 200 نفر از شهروندان حاضر در دو فضا تکمیل و تحلیل شده است. با استفاده از آزمون های آماریTtest، همبستگی و بتا، فرضیه پژوهش اثبات شده و در نهایت راهبردهایی در جهت ارتقای میزان سازگاری روانی و حس مکان و افزایش همبستگی مذکور، ارائه شده است.
۷۷۱۲.

بررسی نقش فضاهای تعاملات اجتماعی بر کیفیت زندگی در مجتمع های مسکونی (مطالعه موردی: مجتمع های مسکونی سعیدیه، کاشانی، بوعلی و امام رضا در شهر همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هویت شهر سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۰ 109 - 120

کلیدواژه‌ها: مجتمع مسکونی تعاملات اجتماعی اجتماع پذیری کیفیت زندگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۳۳۳
پژوهش حاضر باهدف پاسخ به این سؤال که چه رابطه ای میان فضاهای اجتماع پذیر و مجتمع های مسکونی وجود دارد که باعث افزایش کیفیت زندگی ساکنین می شود، صورت گرفته است. بر اساس مدل هایی که برای نیازهای انسان ارائه شده اند، تعاملات اجتماعی یکی از این موارد ضروری است. پیشینه پژوهش در طراحی محیط نشان می دهد که ویژگی های کالبدی فضاهای یک مجتمع مسکونی می تواند بر میزان مطلوبیت آن ها تأثیرگذار باشد. روش تحقیق موضوع به شیوه کمی و میدانی و برای بررسی نمونه های موردی، پرسشنامه سنجش شاخصه ها تنظیم گردید و در بین ساکنین مجتمع های مسکونی توزیع شد و اطلاعات به دست آمده با نرم افزارهای Spss و smartpls تحلیل گردیدند. نتایج پژوهش نشان می دهد که برای بهبود و ارتقای کیفیت زندگی و کمیت فضاهای شهری به خصوص مسکونی، نوع طراحی بر اساس اصول و معیارهای اجتماعی و فرهنگی ازجمله همسایگی و اجتماع پذیری است.
۷۷۱۳.

مطالعه تطبیقی هنر تذهیب متون مذهبی ارامنه اصفهان با تذهیب های قرآنی مکتب اصفهان در دورۀ صفوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تطبیقی هنر سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۵ ۷۰-۵۵

کلیدواژه‌ها: تذهیب ارامنه ایران جلفای اصفهان مکتب اصفهان قرآن انجیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۲۷۷
ایرانیان و ارمنیان از گذشته تا امروز در کنار هم زیسته اند و بر زبان، فرهنگ و سنت های هم تأثیر گذاشته اند. در پی مهاجرت گروهی از ارامنه به اصفهان در دورۀ شاه عباس قرن 11 ه.ق. / 17 م. و تأسیس کلیساها در جلفای اصفهان، نسخه هایی از متون مذهبی ارامنه شامل کتاب مقدس ارامنه، اناجیل و کتب دعا در اصفهان نگاشته شد. هم زمانی این جریان با سنت تزیینات قرآن در دوره صفویه در اصفهان و وجود برخی شباهت ها، موضوع این پژوهش را شکل داد. سؤالات پژوهش عبارتند از این که؛ وجوه تشابه و تفاوت تذهیب های مکتب اصفهان و ارامنه اصفهان در دوره صفوی کدامند؟ تأثیرات متقابل بین هنر تذهیب ارمنی و تذهیب مکتب اصفهان چگونه بوده است؟ با توجه به ماهیت توصیفی_تحلیلی این پژوهش، به جمع آوری اطلاعات و بررسی آنها از طریق منابع مکتوب و مشاهده آثار پرداخته شده است. در این تحقیق، پس از بررسی نقوش تزیینی نسخ خطی ارمنیان و الگوهای ترکیب بندی آنان، به بررسی اجمالی تذهیب دورۀ صفویه مکتب اصفهان پرداخته شده و با مقایسۀ آثار ارمنیان پیش از مهاجرت به جلفا و پس از آن، تأثیرات متقابل آنها موردتحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که اگر چه تذهیب ارامنۀ جلفا نسبت به تذهیب نسخ ارامنه پیش از مهاجرت، ظرافت بیشتری دارند، ولی نقش مایه های آنها بیشتر ریشه در تذهیب ارامنه و دین مسیحیت دارد تا نقوش اسلامی. به بیان دیگر می توان گفت که نقوش تزیینی اناجیل ارامنه در صورت و جزئیات تصویر، تا حدی از تذهیب مکتب اصفهان متأثر بوده اند، ولی در محتوا و کلیت نقش مایه ها، دنباله روی مکاتب گذشته هنر تذهیب ارمنی می باشند. هم چنین با توجه به خصوصیات شاخص تذهیب های دورۀ صفویه در اصفهان، تأثیرپذیری تذهیب های قرآن ها از ارامنه در این دوره بعید به نظر می رسد.
۷۷۱۴.

تأثیر هویت مکانی بر مشارکت روستاییان در روند اجرای طرح های هادی در سکونتگاه های روستایی (مورد مطالعه: روستاهای پیرامون کلان شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای سال سوم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۶ 1 - 42

کلیدواژه‌ها: هویت مکانی مشارکت روستاییان طرح هادی معادلات ساختاری کلان شهر مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۶۱
هدف مطالعه حاضر، بررسی تأثیر هویت مکانی بر مشارکت روستاییان در روند تهیه و اجرای طرح های هادی سکونتگاه های پیرامون کلان شهر مشهد است. تحقیق حاضر از نظر روش شناسی توصیفی تحلیلی و از بین 17 روستا حاشیه کلان شهر مشهد که طرح هادی در آن ها اجرا شده بود تعداد 10 روستا انتخاب و حجم نمونه مورد بررسی با استفاده از فرمول کوکران 168 نفر خانوارهای روستایی تعیین شد. یافته های تحقیق نشان از تفاوت معنادار منفی میان میانگین موردسنجش و میانگین به دست آمده هم در ابعاد هویت مکانی و هم مشارکت در طرح های هادی دارد. همچنین تمام ابعاد هویت مکانی با میزان مشارکت روستاییان در مرحله تهیه و تصویب طرح هادی ارتباط معنادار و معکوسی دارد. بعلاوه، سه بُعد تمایز (199/0)، تداوم (390/0) و عزت نفس (345/0) با میزان مشارکت روستاییان در مرحله اجرای طرح های هادی، ارتباط مثبت و معنادار نشان داده است و در نهایت، در مرحله نظارت و نگهداری، در هر چهار بُعد تمایز (170/0)، تداوم (527/0)، عزت نفس (482/0) و خودکارآمدی (253/0) ارتباط مثبت و معناداری مشاهده شده است. بر اساس یافته های تحقیق برای افزایش مشارکت روستاییان در طرح های هادی باید به تقویت و بهبود دو بُعد تداوم و عزت نفس آنان پرداخت. مطمئناً توجه به معیارهای روان شناختی، مدیریت صحیح بحران در مناطق روستایی و ادراک مردم روستا از اینکه توجه به آن ها و روستایشان در حال افزایش است، مشارکت را دست کم در دو مرحله اجرا و نظارت و نگهداری افزایش می دهد.
۷۷۱۵.

تحلیل رویداد پسامدرنیسم، در هنرهای تجسمی از نگاه داگلاس کریمپ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: باغ نظر سال پانزدهم فروردین ۱۳۹۷ شماره ۵۸ 65 - 76

کلیدواژه‌ها: عکاسی پسامدرن بازتولید انبوه هنر اجرا هاله مقدس اثر هنری پایان نقاشی بحران موزه ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۵۱۶
نگرش پسامدرنیسم برای تمامی هنرها، هم از حیث انگیزه و هم از حیث چارچوب زمانی آن متفاوت است و این موضوع در حوزه های گوناگون هنر از سوی منتقدان معاصر مورد بررسی و توجه بسیار قرار گرفته است. داگلاس کریمپ از جمله نظریه پردازان هنر معاصر است که بر پایه مباحث والتر بنیامین در فرایند باز تولید انبوه، و آراء دیرینه شناسیِ میشل فوکو، به بررسی هنرهای تجسمی، به ویژه تأثیر عکاسی بر سرانجام نقاشی، و به دنبال آن کارکرد موزه ها در دوران مدرنیسم و احوال آنها در عصر پسامدرن پرداخته است. لذا انگیزه و هدف اصلی این نوشتار تحلیل آراء ایشان در رخداد هنر پسامدرن، جهت آشکارسازی نظریه پایان نقاشی و تأثیر عکاسی به همراه فرایند باز تولید انبوه، در شکست اصالتِ هاله مقدس اثر هنری است که در نهایت به بحران انزوای موزه ها در دوره معاصر می انجامد. بر پایه یافته های تحقیق، اعتقاد کریمپ بر این اصل مهم پی ریزی شده که پسامدرنیسم هنری گسست اساسی با مدرنیسم هنری و عصر استیلای نقاشی دارد. لذا پرسش اصلی که این پژوهش براساس آن شکل گرفته، این است که از منظر داگلاس کریمپ چه رویکردی در دوره معاصر سبب شده عالم هنر با زوال و مرگ نقاشی روبرو شود و این موضوع چگونه بر عملکرد موزه ها در عصر حاضر تأثیر می گذارد؟ سرانجام بر این اساس نتیجه حاصل شده این است که بر پایه آراء او، هنرهای کمینه گرا، جمعی، عکاسی و به دنبال آن روش تکثیر و باز تولید انبوه و همچنین دگرگونی به سوی مخاطب محوری، مهم ترین علت های وسیع تر شدن فاصله هنر نقاشی با دنیای پسامدرن است، و به دنبال این رخدادها، هنر نقاشی رفته رفته اصالت خود را از دست داده و این فرایند در نهایت به بحران انزوای موزه ها می انجامد که همواره محل نگهداری آثار اصیل هستند. روش تحقیق در این نوشتار توصیفی - تحلیلی بوده، همچنین ابزار و شیوه های گردآوری اطلاعات در بردارنده جستجوی کتابخانه ای است.
۷۷۱۶.

تطور هنر اسلامی در دوران معاصر تحلیل اجمالی چهار نمایشگاه هنرهای اسلامی معاصر

نویسنده:
منبع: پیکره دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۴ 53 - 71

کلیدواژه‌ها: هنراسلامی معاصر نمایشگاه ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۱ تعداد دانلود : ۷۵۲
بیش از هزار سال است که  هنر اسلامی بدین نام شناخته می شود و در کشورهای اسلامی و غیر آن هر از گاهی رویدادهایی مرتبط با آن بر پا می شود. در سال های اخیر، شاهد برپایی نمایشگاه های متعددی با عنوان "هنر اسلامی معاصر"  در موزه ها و گالری ها یا نمایشگاها هستیم.  در این رویدادها، آثاری از هنرمندان  مختلف به نمایش  گذاشته می شود. هدف این مقاله، مطالعه محتوی نمایشگاه های "هنر اسلامی معاصر"  به منظور  درک بیشتر آنها ست.  روش تحقیق به کار برده شده در این پژوهش تحلیلی- توصیفی است و گردآوری به صورت کتابخانه ای است که با بررسی صفحات و کاتالوگ های رسمی نمایشگاه ها و موزه ها نتایج آن ارائه می شود. با بررسی نمایشگاه های مورد مطالعه  م ی توان به این نتیجه رسید که در آثار به نمایش گذاشته شده، نوآوری و استفاده از ابزارهای جدید و گاه تکنولوژی برای آفرینش هنری، بیان دیدگاه های اجتماعی هنرمندان، به کار بستن میراث فرهنگی و هنر اسلامی کشورهای زادگاه آن ها(کاربرد فرم یا معنا و یا هر دو)، دارا بودن عناوین نو مطابق تحولات اجتماعی و اقتصادی دنیای امروز، سبب پیدایش هنری میان هنرمندان کشورهای مسلمان و یا با تبار اسلامی شده است که به دلیل پررنگ بودن رد پای هنر دوران اسلامی در آن ها، بیشترتوسط غربیان، هنر اسلامی معاصر نام گرفته است
۷۷۱۷.

بررسی انتساب زمانی، مکانی و هویت هنرمند یک هلالی ستون دار مزین به کاشی هفت رنگ

نویسنده:
منبع: هنرهای صناعی اسلامی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳) 67-70

کلیدواژه‌ها: دوره قاجار کاشی هفت رنگ مکتب کاشی نگاری شیراز استاد ابراهیم میرزا عبدالرزاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۸ تعداد دانلود : ۵۰۴
کاشی های هفت رنگ قاجاری نمود بارزی از هویت تصویری هنر این دوره را به نمایش می گذارد که از نظر سبک و سیاق هنری تفاوت های عمده ای با دوران قبل از خود دارد. کاشی نگاران شیرازی در این دوره مطابق با فرهنگ عامیانه، کاشی هایی با ویژگی های خاص تولید کردند و مکتب کاشی نگاری شیراز را بنا نهادند . این مقاله به بررسی یک هلالی ستون دار مزین به کاشی نگاره کتیبه دار در حراجی بونامز لندن می پردازد و می کوشد با توجه به اسناد موجود و نیز مقایسه و تطبیق ویژگی های مشترک این اثر با آثار مشابه هم دوره در کاشی نگاره های شیراز از جمله درمانگاه نمازی، خانه صالحی و خانه عطروش مسئله انتساب زمانی، مکانی و هویت کاشی نگار آن را روشن سازد . تحقیق حاضر به روش تحقیق تحلیلی و تطبیقی با گردآوری اطلاعات بر پایه مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام یافته است . نتایج به دست آمده از یافته های پژوهش حاضر بیانگر این است که اثر مورد بررسی به لحاظ موضوعات، نقش مایه ها، رنگ بندی و شیوه رنگ گذاری ویژگی های معناداری با کاشی نگاره های مکان های مذکور دارد که مبین تعلق آن به مکتب کاشی نگاری شیراز در اواخر دوره قاجار است. همچنین بررسی کتیبه های این اثر و کتیبه های موجود دراین مکان ها روشن می سازد که هنرمند این اثر استاد ابراهیم کاشی نگاری بوده است که در شیراز فعالیت داشته و دوران حیات وی معاصر با میرزا عبدالرزاق؛ مهم ترین کاشی پز مکتب کاشی نگاری شیراز در اواخر دوره قاجار بوده است .
۷۷۱۸.

بررسی تطبیقی سوزن دوزیِ ساشیکو در لباس سنتی ژاپن (کیمونو) و درویش دوزی در لباس اهل تصوف (خرقه) در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تطبیقی هنر سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۵ ۳۸-۲۵

کلیدواژه‌ها: فرهنگ ژاپن اندیشه اسلامی ساشیکو پوشش تصوف درویش دوزی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۲۹۰
تفکرات و اعتقادات دینی و مذهبی با جلوه های زیبای هنری، تأثیراتی عمیق بر انسان ها داشته و دارد. از آنجا که معمولاً هنر های سنتی برای بیان مفاهیم دینی و اعتقادی صورت می پذیرفته است، تفکرات و اعتقادت از یک تمدن به تمدن دیگر نفوذ می کرده و در نهایت هنرمندان، آن مفاهیم هنری را در قالب تمدن خویش ریخته و به بیان اعتقادی خود می پرداخته اند. هدف از این پژوهش، شناخت شباهت ها، ویژگی ها و مسائل فکری_اعتقادی در دو نوع هنر سنتی سوزن دوزی (درویش دوزی و ساشیکو) می باشد. سؤالات پژوهش عبارتند از: درویش دوزی بر روی لباس دراویش و سوزن دوزی ساشیکو بر روی کیمونو بر چه اساس بوده است؟ بین فرهنگ ژاپن و ایران چه تبادلات فرهنگی خاصی صورت گرفته است؟ نتایج، نمایانگر این می باشد که در هر دو سوزن دوزی ، اساس و ریشۀ دوخت، اشکالی هندسی با ریتم و نظم یکسان است که بر پایه شمارشِ اعداد و رنگ می باشند و بیانگر مفاهیم عمیق آیینی هستند. درویش دوزی بر اساس تفکرات صوفیه در ایران (که بدون شک اساس تفکرات صوفیه بر پایه اسلام و قرآن می باشد) بر مبنای اعداد، رنگ ها، اذکار و به خصوص اشکال هندسی که همگی در بر دارنده اسرار و رموز نهفته در آنان است، صورت گرفته و طبق نظریه حرکت موجی (انتقال فرهنگ ایرانی به سوی شرق) و اسناد تاریخی شرق دور، فرهنگ ژاپن تأثیرات برگرفته از فرهنگ ایرانی را در خود حل کرده و از نقوش ایرانی در هنر خود بهره گرفته است. سوزن دوزی ساشیکو در ژاپن بر اساس تفکرات آیینی که حلول خداوند در طبیعت و احترام به طبیعت و عناصر موجود در آن می باشد، تفسیر گردیده است. روش تحقیق در این پژوهش، تحلیلی_تطبیقی می باشد و بدین منظور جهت شناسایی نقوش و رنگ ها در دو نوع سوزن دوزیِ مذکور، به بررسی لباس ها و طرح آنها نیز پرداخته شده است.
۷۷۱۹.

برنامه ریزی ساماندهی تراکم های ساختمانی (مطالعه موردی: ناحیه مجاور بازار کرمان)

نویسنده:
منبع: مطالعات طراحی شهری و پژوهش های شهری سال اول زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی راهبردی ساماندهی تراکم ساختمانی محدوده مجاور بازار کرمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۹ تعداد دانلود : ۴۱۹
تراکم ساختمانی صرفا به عنوان یک ابزار در سیاست های شهرسازی و طرح های توسعه شهری مطرح است، به عنوان یک هدف و موضوع صرفا اقتصادی به آن نگریسته شده است وتراکم در سطح شهر، به عنوان معیاری برای استقرار جمعیت و تاسیسات شهری، در طرح های توسعه ی شهری از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر؛ برنامه ریزی راهبردی ساماندهی تراکم های ساختمانی در ناحیه مجاور بازار کرمان می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد و روش جمع آوری اطلاعات میدانی و کتابخانه ای درقالب پرسشنامه از بین 35 نفر از بین کارشناسان و استفاده از نرم افزار SPSS است. نتایج تحقیق حاصل از نرم افزار GIS نشان می دهد که از بین شاخصه های تراکم ساختمانی در محدوده مجاور بازار تنها سه عامل، ظرفیت شبکه معابر، فاصله از مر کز شهر و نوع بافت شهر بصورت شفاف و روشن مطرح و مطابق با ضوابط اجرای طرح بهسازی و نوسازی می باشد و مابقی نیازمند شفاف سازی جهت اجرا می باشند.
۷۷۲۰.

بررسی اثرات سرمایه اجتماعی بر نوسازی بافت فرسوده نمونه موردی شهر قم

نویسنده:
منبع: معماری شناسی مهر ۱۳۹۷ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: نوسازی بافت فرسوده سرمایه اجتماعی شهر قم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۱ تعداد دانلود : ۱۱۵۴
یکی از بهترین روشها برای نیل ب ه اهداف نوسازی و بهسازی، استفاده از ظرفیت های سرمایه ی اجتماعی است؛ با توجه به اینکه شهروندان یکی از موثر ترین و اصلی ترین ذی نفع در جریان نوسازی بافت های فرسوده هستند چنانچه ساکنان این نواحی سرمایه اجتماعی و اقتصادی خود را همان روحیه همکاری اجتماعی، ابتکار شخصی و سایر دارایی ها به میان نیاورند اقدامات دستگاه های دولتی نیز در این زمینه عقیم می ماند بر همین اساس در این تحقیق به تبیین نقش سرمایه اجتماعی در نوسازی بافت فرسوده در شهر قم پرداخته شده است. تحقیق حاضر، از نوع کاربردی_علمی می باشد. جامعه آماری ساکنان شهر قم و حجم نمونه با فرمول کوکران برابر 320 نفر است. گردآوری اطلاعات میدانی و کتابخانه ای بوده و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS و excel استفاده شده و برای تحلیل نتایج از آمار توصیفی و استنباطی با همبستگی پیرسون و رگسیون چندگانه انجام شده که بر اساس نتایج انسجام اجتماعی با ضریب تاثیر 0.337 بیشترین تاثیر را در نوسازی بافت فرسوده داشته و مشارکت اجتماعی با ضریب تأثیر0.290 در درتبه دوم و متغیر اعتماد اجتماعی با ضریب تأثیر 0.161 سومین عامل تأثیر گذار بر نوسازی بافت فرسوده در نظر گرفته شد. و در نهایت پیشنهاداتی در زمینه نوسازی بافت فرسوده با سرمایه اجتماعی ارایه گردید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان